Astronauten ISS zoeken kort dekking voor ruimteafval Russische satelliet

De astronauten aan boord van het International Space Station zochten kort dekking voor een eventuele botsing met ruimteafval van een oude Russische satelliet. De voorzorgsmaatregel bleek achteraf niet nodig.

Bron: NASA

Ruimteafvaltracker LeoLabs meldde als eerste het ontstaan van het ruimtepuin. Space Command, de ruimtetak van het Amerikaanse ministerie van Defensie, bevestigde vervolgens dat de Russische satelliet Resurs-P1 tot meer dan honderd traceerbare brokstukken maakte. Uit voorzorg moesten de negen astronauten aan boord van het ISS in hun ruimtevaartuigen dekking zoeken. Deze preventieve maatregel is standaard bij een potentiële dreiging omdat de astronauten dan snel kunnen evacueren als dat nodig is. Het is niet duidelijk waarom de betreffende satelliet kapot is gegaan.

Er is veel discussie over de impact van ruimteafval op de ruimtevaart. Tot dusver kwam het echter zelden voor dat een ruimtevaartuig met mensen aan boord potentieel gevaar liep. Eind 2022 meldde NASA dat er sinds de inwerkingstelling van het ISS in 1999 ruim 30 ontwijkende manoeuvres werden gedaan. In dergelijke gevallen werden aangesloten stuwraketten doorgaans enkele minuten ontstoken om de koers van het ISS in de lage aardbaan iets aan te passen om een eventuele botsing met ruimteafval te voorkomen. Het is niet duidelijk hoe vaak astronauten dekking hebben moeten zoeken voor een soortgelijk scenario.

Reacties (41)

[dakka]

Op het moment zijn er ook 3 russen* aan boord van het ISS, vraag me af wat die ervan vinden, vooral omdat (niet deze satelliet) rusland in 2021 nog een eigen satelliet heeft opgeblazen met een boel ruimtepuin als gevolg.

*Oleg Kononenko, Nikolai Chub en Alexander Grebenkin.

[Reactie gewijzigd door dakka op 22 juli 2024 13:45]

[wildhagen]

Wat zouden die ervan moeten vinden? Dit soort ruimtepuin is er altijd al geweest, en zoals het artikel al stelt komt dit uitwijken ook wel vaker voor.

Het is niet alsof dit iets is wat met opzet is gedaan ofzo, en die kosmonauten hebben zelf ook geen enkel aandeel of bijdrage aan deze kwestie gehad. Die zullen het dus net zo erg vinden als de overige ISS-bemanningsleden.

[david-v]

Dit soort ruimtepuin is er altijd al geweest

het probleem is dat het blijft groeien, onder andere door het gebruiken van oude satellieten als schietschijven om anti satelliet raketten te testen. De chinezen hebben dat ook al een keer gedaan. Een groot object kun je makkelijk ontwijken en ook opruimen, maar als je dat aan flarden schiet en vervolgens duizenden objecten niet groter dan een knikker met een bizarre hoge snelheid jarenlang blijft draaien dan is het wachten tot het eerste ongeluk met de dood als gevolg door ruimte zooi.

[avlt]

En die vele duizenden satelieten van o.a. Starlink?

[david-v]

Dat is geen ruimte vuilnis, net zoals alle andere werkende satellieten. Die worden aan het einde van hun levensduur verbrand in de dampkring. Dat is beter dan ze laten slingeren in de ruimte, maar mi niet de ultieme oplossing.

De duizenden satellieten bij elkaar is wel steeds meer een probleem aan het worden. Dus ook daar zal uiteindelijk iets tegen gedaan moeten worden.

[nightgold]

Ik vraag me soms af wat de gevolgen zijn van het verbranden in de dampkring. Waar gaat het residu heen?

[david-v]

Naar dezelfde plek als waar het residu heen gaat van een verbrandingsoven. Het is op zeer kleine schaal vergeleken met wat we op aarde allemaal verbranden, maar daarom zie ik dat ook niet als de ultime oplossing.

[TIGER79]

Goede vraag ! Weet je toevallig waar ons residu heen gaat ? Dit gaat je even versteld staan : https://npo.nl/start/seri...zoen-1/zak-en-as/afspelen

[Anoniem: 291380]

Die zijn niet russish, dus geen probleem )

[wildhagen]

[...]


het probleem is dat het blijft groeien, onder andere door het gebruiken van oude satellieten als schietschijven om anti satelliet raketten te testen. De chinezen hebben dat ook al een keer gedaan.

Kliopt, alle grote ruimtevaartlanden hebben dit al eens gedaan. Bijvoorbeeld de VS met Operation Burnt Frost, waar ze hun oude satelliet USA-193[ hebben vernietigd met een SM3-raket.

Rusland en China hebben dat ook gedaan, en ook India en Israël zijn bezig met het onwikkelen van wapens om satellieten in de ruimte te vernietigen.

Dat zorgt dus idd voor ruimtepuin. Ik zie alleen niet hoe we dit gaan oplossen. Niemand is eigenaar van de ruimte dus afdwingen met onderlinge afspraken lijkt me de enige optie. Good luck with that, met landen die soms elkaar niet echt lief vinden zeg maar...

[Reactie gewijzigd door wildhagen op 22 juli 2024 13:45]

[dakka]

Rusland en China hebben dat ook gedaan, en ook India en Israël zijn bezig met het onwikkelen van wapens om satellieten in de ruimte te vernietigen.

Dit is helaas ook het meest achterlijke idee ooit, geen woorden voor.

[Goldwing1973]

Strategisch gezien is het idee helemaal niet zo achterlijk, tijdens oorlog wil je natuurlijk niet dat de vijand in je achtertuin kan kijken.

[dakka]

Maar dan schieten ze zichzelf ook enorm in de voeten, dan worden je eigen sats ook aan stukken gescheurd en kunnen jij en je bondgenoten de komende decennia geen gebruik van de ruimte maken.

Ik snap het wel, het is een minder spectaculaire verse van MAD, en het is ijdele hoop om te denken dat ze het niet doen, maar het blijft echt een van de allerdomste dingen ooit in de geschiedenis van onze soort.

[SunnieNL]

Vermoedelijk dus een deadstand, zelfde met kernwapens. Alle partijen hebben ze, afschieten zal vermoedelijk nooit gebeuren omdat je dan zelf ook belaagd wordt met kernrakketten en er van de aarde niets meer overblijft.

Al weet je het nooit met de mensen die tegenwoordig aan de macht zijn om dreigen te komen.

[Sissors]

Ligt eraan in welke baan je satellieten zitten. En dat kost op zijn minst tijd voor die kapot gaan. Realistische alternatief is dat de ander wel jouw satellieten kapot schiet, en dan nog een hele tijd eigen satellieten heeft die alles volgens terwijl jij dus nergens van op de hoogte meer kan zijn via satellieten. Niet de mogelijkheid hebben is gewoon slecht als je je verdediging serieus neemt.

[multikoe]

Wel, vrijwel alle grote landen ontwikkelen wapens om mensen te vernietigen, dus wapens ontwikkelen om dingen te vernietigen is helemaal niet zo vreemd. Moreel verwerpelijk misschien, maar niet vreemd.

[Pannekoek17]

'Niet met opzet gedaan' moet je zeker niet uitsluiten. Een satelliet valt niet zomaar in 100 brokstukken uiteen. Daar moet of een botsing met een ander flink stuk ruimtepuin zijn geweest, of deze satelliet is uit de "lucht" geschoten door Rusland zelf. Dat is namelijk wel vaker gebeurt bij het testen van een anti-satelliet wapen (Rusland deed dit eerder in 2021, toen liep het ISS ook gevaar).

[wildhagen]

'Niet met opzet gedaan' moet je zeker niet uitsluiten. Een satelliet valt niet zomaar in 100 brokstukken uiteen.

Dat kan zeer zeker wel, door bijvoorbeeld zwaartekracht-effecten. De zogenaamde Roche limit.

The Roche limit typically applies to a satellite's disintegrating due to tidal forces induced by its primary, the body around which it orbits. Parts of the satellite that are closer to the primary are attracted more strongly by gravity from the primary than parts that are farther away; this disparity effectively pulls the near and far parts of the satellite apart from each other, and if the disparity (combined with any centrifugal effects due to the object's spin) is larger than the force of gravity holding the satellite together, it can pull the satellite apart. Some real satellites, both natural and artificial, can orbit within their Roche limits because they are held together by forces other than gravitation.

Het is een wat lichtere variant van spaghettification wat bij een zwart gat kan gebeuren.

Dat kan dus met zowel natuurlijke satellieten (denk aan kometen) als met man-made satellieten gebeuren.

Een mooi voorbeeld is komeet Shoemaker–Levy 9 die in 1992-1994 frontaal in Jupiter stortte, maar daarvoor door de zwaartekracht in veel kleinere brokstukken uit elkaar spatte.

[multikoe]

Die Roche Limit geldt voor hemellichamen zoals manen en andere objecten die onder invloed van getijde-effecten langzaam hun vorm verliezen en uit elkaar vallen. Dit is absoluut niet van toepassing op satellieten die in elkaar geschroeft zijn en te klein zijn om links meer zwaartekracht te voelen dan rechts.

[BadRespawn]

Het Roche limiet is op een afstand die oa afhangt van de afmeting en samenstelling van het object, want het gaat om de kracht die in het object ontstaat doordat de kant die het dichtst bij is sterker wordt aangetrokken dan de kant die het verst verwijderd is. Igv kleine objecten zoals satellieten is die kracht zo klein dat het geen effect heeft.

[CivLord]

Er an van alles met een satelliet gebeuren.
En satelliet heeft meestal brandstof aan boord voor baan-/ standcorrectie. wanneer daar iets mee mis gaat, kan dat spectaculaire gevolgen hebben.
de gebruikte brandstoffen zijn vaak erg corrosief en hebben meestal geen aparte oxidator nodig om te kunnen ontbranden. Een beetje energie is vaak genoeg om de brandstof te laten ontbranden. Die energie kan afkomstig zijn van een micrometeoriet die de brandstoftank lek prikt, een kortsluiting, een op hol geslagen verwarmingselement, etc. wanneer de brandstoftank of onderdelen van leidingen/ kleppen waar de brandstof mee in contact komt niet goed zijn gepolijst of gecoat, kan de brandstof daar op in vreten en een lek veroorzaken waarbij het met andere materialen in de satelliet in contact kan komen, die als catalysator kunnen dienen om de brandstof te laten ontbranden.
Bij het gebruik van dit soort brandstoffen is het niet de vraag óf het fout gaat, maar wanneer. Waarbij je er voor moet zorgen dat het antwoord op 'wanneer' voldoende ver na de geplande gebruiksduur van de satelliet ligt en bij voorkeur ook na het moment waarop alle brandstof is opgebruikt.

[dakka]

Probeer ook niet te impliceren dat zij er wat mee te maken hebben of aan kunnen doen, maar dat hun regering nou niet echt voorzichtig is met het onderwerp ruimtepuin, kan ik me voorstellen dat als je daar zit en dan denkt "Dit had voorkomen kunnen worden als de besluitnemers in mijn land dit serieuzer hadden genomen"

Tuurlijk denkt de hele crew dat het kut met peren is, maar ik zou me een klein beetje genaaid voelen als kosmonaut, maar ik ben dan ook geen kosmonaut.

Niet dat de VS enzo met Burnt Frost zo lekker bezig was overigens.

[Reactie gewijzigd door dakka op 22 juli 2024 13:45]

[nullbyte]

Nee, dit is een serieus probleem

Wikipedia: Kesslersyndroom

[TWeaKLeGeND]

Verkeerd gelezen*

[Reactie gewijzigd door TWeaKLeGeND op 22 juli 2024 13:45]

[Coolstart]

Dit soort ruimtepuin is er altijd al geweest. Het is niet alsof dit iets is wat met opzet is gedaan ofzo

Wie zegt dat Rusland niet met opzet de Resurs-P1 tot ontploffing heeft gebracht voor één of ander experiment? Rusland heeft ook niet laten weten wat de oorzaak was van de ontploffing van Resurs P1. In 2021 schoten ze ook al Cosmos 1408 aan flarden zonder waarschuwing. Nadien claimden ze dat de brokstukken geen risico vormden.

en die kosmonauten hebben zelf ook geen enkel aandeel of bijdrage aan deze kwestie gehad.

Idd, ze treffen idd geen schuld maar door te stellen dat Rusland het niet met opzet heeft gedaan maak je breng je wel naïeve argumentatie.

Btw, ongeveer 95% van het ruimtepuin in de baan om de aarde is van menselijke oorsprong. Zeg ik er even bij want vorige keer claimde iemand dat er er zonder de mens ook 'puin' is in LEO. Ja dat klopt maar significant minder.

Die zullen het dus net zo erg vinden als de overige ISS-bemanningsleden.

De kans zeer groot dat die Russische kosmonauten dit nog erger vinden omdat het erg onwaarschijnlijk is dat Rusland met al die internationale sancties in staat is om zelf een space station of maanbasis te bouwen zodra het ISS end of life is. Rusland zou zelfs vroegtijdig stoppen met de ISS samenwerking.

[CivLord]

Idd, ze treffen idd geen schuld maar door te stellen dat Rusland het niet met opzet heeft gedaan maak je breng je wel naïeve argumentatie.

Meteen uitgaan van opzet is ook niet nodig. Op dit moment zou je juist verwachten dat dat met de nodige dreigementen gepaard zou gaan, in plaats van dat het stilgezwegen wordt.
Rusland heeft altijd al een probleem gehad met kwaliteitscontrole en dat is de laatste tijd alleen maar erger geworden. Ik acht de kans groot dat dit een simpel geval van "Oeps!" is en dat wanneer de reden bekend is bij de Russen, deze te beschamend is om bekend te maken. (Van het niveau losse boutjes in een paneel in een passagiersvliegtuig.)

[MaD_co]

Zolang het geen virussen aan boord zijn zal de paniek wel meevallen

[lasharor]

Misschien een domme vraag maar, moeten ze om de zoveel tijd opnieuw dekking zoeken voor dit puin? Als in; komen ze het nogmaals tegen?

[Andros]

Op zich geen domme vraag en het doet natuurlijk denken aan het puin uit de film "Gravity" waarbij het elke 90 minuten opnieuw langs kwam. Maar het hangt af van welke baan dat spul volgt, wijkt het een graadje af of daalt het langzaam, dan ga je het niet meer tegen komen. Des te belangrijker dat dit soort dingen in kaart gebracht worden, hoewel die scene uiteraard maar een film is kan zoiets wel gebeuren.

[dasiro]

aangezien het passief afval is, zal het zijn baan sowieso niet kunnen behouden op die hoogte en langzaam terugvallen naar de aarde om uiteindelijk op te branden in de atmosfeer.
Een eenmalige boost van het ISS naar een hogere baan zou er dan ook voor zorgen dat ze hetzelfde afval niet meer kunnen tegenkomen, want door het relatief kleine massaverschil tussen beide gaan ze ongeveer even snel terugvallen mochten ze allebei passief blijven.

[TMT]

moest ik ook direct aan denken. Toch 1 van de meer realistische ruimte films, niet wat ze allemaal doen maar qua geluid in de ruimte, physics,...

Een 100% realistische ruimte film zou wel behoorlijk saai zijn:
We gaan docken aan het ISS.
1 uur later, ja we zijn gedockt. Nu wat procedures aflopen en de deur kan open.
1 uur later, we zijn binnen.
Einde. Aftiteling

[Reactie gewijzigd door TMT op 22 juli 2024 13:45]

[wildhagen]

Resurs-P No.1 is december 2021 buiten dienst gesteld:

In January 2022 it was revealed by the general director of Progress Rocket Space Centre Dimitriy Baranov that the satellite had been decommissioned in December 2021 because of "the failure of onboard equipment".

Weet iemand wat voor specifieke failure dat was? Als dat bijvoorbeeld de thrusters is hadden ze weinig keuze uiteraard, dan valt er weinig meer aan te doen omdat men geen controle meer had.

Als het andere failure is, zou je zeggen dat ze hem toch in een baan hadden gebracht die geen problemen op zou kunnen leveren voor het ISS? Van die laatste is de baan immers bekend.

Maargoed, héél uniek is dit ook weer niet. Zoals het artikel al stelt komt dit soort dingen wel vaker voor, en gaat het dus puur om voorzorgsmaatregelen, en is het dus niet meteen acuut levensgevaar voor de astronauten oid.

[Reactie gewijzigd door wildhagen op 22 juli 2024 13:45]

[apollo13]

Misschien moeten er eens internationale afspraken komen, als ze er al niet zijn, om dit te voorkomen. En ook meteen een wet maken waarmee: de vervuiler betaald. Schade en ruimteafval beboeten.

[MusicFrik]

Zoals het in vrijwel elke sector is, inclusief de ruimte; wie betaald, bepaald. Niet dat ik het er mee eens ben, want debeslissingnemers kiezen vaak voor de financieel voordeligste optie... Want ja; money is what makes thr world go round... Helaas

[SPee]

Die zijn er nu wel ten dele.
Voor satelieten die nu naar boven gaan, moet er ook een EOL plan zijn om deze weer veilig uit de dampkring te verwijderen. Dat komt in feite op neer dat de laatste brandstof wordt gebruikt om de sateliet in een dalende baan te manoevreren, zodat die uiteindelijk in de dampkring zal verbranden.
Voor het ISS zijn ze ook al bezig om zulke plannen te maken, want die is ook binnenkort EOL. Alleen die is een stuk groter dan de meeste satelieten.

Voor satelieten die voor die afspraken boven zijn gegaan en EOL zijn? Ja, dat is zwerfafval.

[Nozmordre]

Het grote probleem is dat dit niet minder wordt, de ruimte om onze planeet wordt meer en meer vervuilt en als we dat niet stoppen sluiten we onszelf uiteindelijk in.

[Andros]

Nasa laat zelf ook wel eens wat vallen, toevallig komt het dan ook nog op eigen grond terecht.

https://edition.cnn.com/2...home-crash-scn/index.html

De kans is uiteraard erg klein maar wel bijzonder dat het gebeurt, de ruimte wordt steeds voller en zulke dingen gaan vaker gebeuren lijkt me.

[maykoga]

Waarom moet er vermeld worden dat het een russisch ruimteschip was, is dat belangrijk?

Is er op het space-vlak net zo een oorlog onderling?

[gaskabouter]

Zelfs bij fietsongelukken wordt de herkomst van de betrokkenen gemeld. Misschien niet nieuwswaardig maar wel heel gebruikelijk

[PsiTweaker]

Tja, en het aantal satellieten worden alleen maar meer.

Er hoeft b.v. maar 1 lancering fout te gaan, waardoor een satelliet in een verkeerde baan komt en daar t.z.t. een andere satelliet raakt. Dat zou een kettingsreactie kunnen veroorzaken, want op verschillende hoogtes om de aarde wordt het al behoorlijk druk, dit zijn alleen de StarLink satellieten.
 

[Reactie gewijzigd door PsiTweaker op 22 juli 2024 13:45]

[Kimbo72]

het gaat een keertje fout.