Kiesraad en niet gemeente wordt verantwoordelijk voor software stembureaus

In Nederland wordt de Kiesraad vermoedelijk in de toekomst verantwoordelijk voor het maken, beheren en beveiligen van de software die stembureaus gebruiken. Momenteel ligt de verantwoordelijkheid bij de gemeente. De Tweede Kamer is akkoord met het voorstel.

De Eerste Kamer moet nog akkoord gaan, schrijft de Rijksoverheid. "Met de invoering van het wetsvoorstel kan de Kiesraad als beheerder voorschriften opstellen voor de aansluiting en het gebruik, en kan de Kiesraad zorgen voor naleving van die voorschriften." De Tweede Kamer ging donderdag zonder te stemmen akkoord. Dat betekent vermoedelijk dat er geen of weinig fracties tegen waren.

De Kiesraad maakt daarmee ook het gebruik van die software verplicht en mag dat ook opleggen volgens het wetsvoorstel. De software op stembureaus is niet voor het tellen van stemmen, maar speelt een ondersteunende rol bij bijvoorbeeld het doorgeven van uitslagen.

OSV 2020

Reacties (28)

[Accretion]

Ja, het is wel logisch om dit niet aan elke individuele gemeente te laten.

[Qwerty-273]

Je zal versteld staan hoeveel gemeentes nog steeds vaak zelf het wiel moeten uitvinden, bouwen, draaien, etc. Ja er is een overkoepelende organisatie waar in samengewerkt wordt, maar ze kunnen dat ook volledig alleen doen. Zeker als je als bestuurder gewend bent dat alles naar JOUW eisen wordt aangepast, dan is het uit handen geven van de beslissing ook vaak een brug te ver. Dit geldt ook op andere lagen van de overheid, ministeries die wel samenwerken en ministeries die het beter weten en het volledig zelfstandig aanpakken.

[ThomasG]

Dat Gemeentes steeds meer zelf moeten doen komt omdat de Rijksoverheid steeds vaker problemen aan het verplaatsen is. Ze lopen dan tegen een budgetair of politiek probleem aan, en als oplossing gooien ze maar gewoon over de schutting. Dat doen ze niet op een nette manier, de Gemeentes moeten het vanaf dan maar zelf uit zoeken. Maar de Gemeentes moeten natuurlijk wél aan allerlei regels die de Rijksoverheid heeft opgesteld voldoen. Dat hebben ze de laatste jaren bijvoorbeeld bij delen van de zorg gedaan, waardoor het voor mensen die extra zorg nodig hebben niet beter is geworden.

[vgroenewold]

Mijn ervaring met een gemeente (in dit geval zorg) is dat er op lokaal niveau simpelweg geen kennis/kunde aanwezig is. Dat verplaatsen van grootse zaken naar de gemeenten jaren geleden heeft veel problemen overal opgeleverd.

[i-chat]

probleem is dat heel veel van die zaken eigenlijk ook bij gemeentes thuis zou moeten horen,

je kunt niet ergens in een kantoortje 200km verderop beslissen of vader piet nou wel of niet gebruik zou moeten maken van de lokale weldadigheids-organisatie. door zaken groots en landelijk te maken maak je problemen ook heel verkeerd, in de zorg (en vooral in de sociale zorg) noemen we dat aanbod-gestuurde zorg en dat heeft in het verleden eigenlijk alleen maar voor grote problemen gezorgd.

was het dan goed om het 'zoals je dat noemt' zo over de schutting te smijten? nee zeker niet, maar dat een plan slecht wordt uitgevoerd maakt het nog niet per se een slecht plan.

door op individuele vragen antwoorden te zoeken binnen de eigen gemeentes en leefomgevingen van personen kun je zorg vaak beter dirigeren richting wat mensen echt willen en nodig hebben we hadden alleen meer aandacht moeten houden voor een landelijk coordinatie/informatie-centrum war gemeentes konden aankloppen voor hulp of het uitruilen van hulp (met andere gemeentes).

[Aldy]

Vaak is de enige reden om de gemeenten met bepaalde zaken te belasten, niets anders dan bezuinigingen. Een heel goed voorbeeld is de jeugdzorg. Dat er op een afstand van 200km in een kantoortje het nodige beslist werd is zeker bij de jeugdzorg onzin, want die was decentraal. Wegens de bezuinigingen werd het zeker wel over de schutting gegooid en werden de gemeenten opgescheept met een veel te laag budget voor jeugdzorg. Ook een manier om te bezuinigen, maar zeker een verkeerde.

[vgroenewold]

Precies, dit is wat wij dus meemaken. Ze zijn niet geregistreerd arts of zorg medewerker (expres natuurlijk want dan kan je ze niet aanklagen), maar gaan wel met je kind praten om te bepalen wat ze nodig hebben. Dat we daar al een super goede psychiater voor hebben maakt dan niks uit, zij gaan over het potje geld en bepalen dus zelf wat ze ok vinden. De vertraging in zorg die dit oplevert (want altijd de verkeerde kant op) is gigantisch. Hier in Utrecht centrum werden verslaafden opgevangen, je zag ze vaak dan in een pauze op een bankje zitten, die zijn verdwenen, want weg bezuinigd en lopen nu los in het straatbeeld rond. Etc etc, dat het niet een veel groter punt op een agenda is verbaasd mij nog steeds.

[latka]

Enerzijds wel, anderzijds: als de kiesraad een foute configuratie maakt is dat landelijk een probleem ipv. in een gemeente. Zeker bij verkiezingen is de uitslag van een enkele gemeente vaak ondergeschikt aan de algemene uitkomsten. Ook maak je het hackers lastiger omdat iedere gemeente afzonder hacken/zwakke punten vinden veel lastiger is en ook meer in de gaten loopt (veel meer pogingen nodig om lekken te vinden zodat honeypots een grotere kans hebben er een uit te liften).

[Azzmodan]

"De software op stembureaus is niet voor het tellen van stemmen"

[leuk_he]

Ja, maar het bijhouden en verzamelen van de getelde resultaten gebeurd dus ook op hardware/software die beveiligd en controleerbaar moet zijn. Als een gemeente dat via een windows 95 machine met een (insert database app uit 1996) zou doen, dan heeft een hacker geen moeite hier wat veranderingen in aan te brengen.

Veel verschillende platformen is echter geen kracht, maar een zwakte, want als er 1 gehacket wordt, wordt het vertrouwen en geloof van de democratie al aangetast.

[muffer]

En het is ook de reden dat alle resultaten per stembureau handmatig worden opgeteld en in een Process Verbaal worden opgeschreven.

[latka]

Voor je laatste statement: ja en nee dus. Ik snap de gedachte over het beeld. Aan de andere kant: een monocultuur is dodelijk qua impact van een hack. Dat risico wordt over het algemeen weggeveegd maar is reeel.

[leuk_he]

een monoclutuur of verschillende platformen ligt dus aan je risico profiel.
Als je een haven of een vliegveld hebt, dan is het handig als niet heel de haven plat ligt, maar slechts de helft.

Als je het echter over vertrouwenskwesties hebt of privacy kwesties, dan is het b.v. niet goed als de helft van de medische dossier op straat ligt, of zoals in dit geval,

Als je verkiezings gegevens ook maar voor een deel gehackt zijn, dan verliest men vertrouwen in de democratie, iets wat toch al onder druk staat. Je kunt niet stellen: 10% van de stembureas kan hun gegevens niet doorgeven. Dat mag simpelweg niet gebeuren.

[aikebah]

Als een gemeente dat via een windows 95 machine met een (insert database app uit 1996) zou doen, dan heeft een hacker geen moeite hier wat veranderingen in aan te brengen.

Of juist wel, want die oude technieken snapt ie niks meer van

[SpiceWorm]

Als je het centraal regelt hoef je als aanvaller maar één plek binnen te vallen. Of je hoeft maar 1 persoon te corrumperen.

[djiwie]

Voor de duidelijkheid, dit gaat om de software die op het gemeentelijke stembureau wordt gebruikt, niet in elk los stemlokaal. Daar wordt soms wel software gebruikt, bijvoorbeeld de stembureau app op een iPad, maar die staat helemaal los van dit proces (en de iPad wordt dan vooral ondersteunend gebruikt, niet voor het stemmen tellen zelf).

[jongetje]

Ik vraag me echt serieus af wat er mis is met een beveiligde webportal waarin de getelde stemmen worden ingevoerd. Dat hoeft toch niet enorm ingewikkeld te zijn?

Daarnaast kunnen de stemcomputers als je die al zou gebruiken stand-alone gebruikt worden. Ik kan me in de praktijk echt niet voorstellen dat dat op afstand af te luisteren valt. Bonnetje uitprinten einde van de dag en dat in het portal invoeren en klaar ben je.

[Robbemans]

Nou, vooruit. Speciaal voor jou dan nogmaals ten aanzien van je opmerking met stemcomputers.
https://www.youtube.com/watch?v=LkH2r-sNjQs

[jongetje]

Je kunt prima de stemcomputers een print laten maken die je door de stemmer in de bus laat doen. Bij enige twijfel kun je die handmatig tellen.

[EdwinHamers]

Dus ipv direct op papier, met een potlood, met een computer, die dan print op papier en dan in de bus...
vooruitgang noemen we dat....

[jongetje]

Dan heb je wel direct de uitslag binnen na de laatste stemmer.
Bij twijfel kun je altijd nog natellen. Bij elke verkiezing zie je dat het tellen soms nog een week duurt. En doordat mensen nu eenmaal fouten maken moet er soms hergeteld worden omdat de aantallen niet kloppen. Een computer is er juist voor gemaakt om dit foutloos te doen.

De hele wereld is weg geautomatiseerd en bij het stemmen vertrouwen we opeens niemand meer, maar ik zie die mensen ook niet bij het tellen van de stemmen om te kijken of dat wel goed gaat.

[biomechanical]

Men kan niet vertrouwen in een potentieel onbetrouwbaar systeem, vooral met zoveel invloed op ons leven.
Het maakt ook niet uit hoeveel kans er op een onbetrouwbaar resultaat is. Elke miljardste van een procent is te veel.

En ook al zou het compleet mogelijk zijn om een 100% betrouwbaar systeem te maken (wat dus niet mogelijk is), dan zijn er nog mensen die dit wantrouwen. Ongeacht of dit wantrouwen gerechtigd is.

Er blijven altijd mensen die in een samenzwering geloven. Zelfs al gaat deze samenzwering tegen de wetten van de natuur in (dus onmogelijk) er blijven altijd mensen die er in geloven (denk maar aan de "flat earthers" welke geloven in een samenzwering door allerlei instanties en regeringen om te verbergen dat we op een platte aard wonen)

[jongetje]

Het tellen van stemmen met de hand zorgt ook al voor een foutmarge...

[EdwinHamers]

een foutmarge is een foutmarge. Het gaat om vertrouwen in het hele systeem.

[moonlander]

De titel moest ik een aantal keer lezen voordat ik het snapte. Deze is beter:
Kiesraad wordt verantwoordelijk voor software stembureaus, niet de gemeente.

[mawashigeri]

Ach ja, al die nieuwigheid met computers, natuurlijk kost het 40 jaar om te bedenken dat je zoiets centraal moet regelen...

[Johnny D]

De grote vraag is , waarom het nu pas zo geregeld wordt ipv dat de staat zelf eens een probleem oplost ipv als het moeilijk wordt het door te schuiven naar een andere partij

[matthew2300]

Er wordt heel ingewikkeld gedaan over het stemmen per computer, maar de realiteit is dat de goedwillende vrijwilligers nogal wat fouten maken. Uit eigen ervaring heb ik gezien dat ook na de invoering van een nieuwe telmethode (hoe verzin je het) bij stemmen met het potlood er nog genoeg fouten worden gemaakt dat er geen winst is behaald. Stembureauleden en stemmentellers worden als een stelletje randdebielen op cursus gestuurd om te leren hoe je stemmen moet tellen. Hoe gek kun je het maken? Het is echt tenenkrommend.