NMBS gaat treinruiten laseren voor betere ontvangst mobiel internet

De Belgische spoorwegmaatschappij NMBS wil via een laserbehandeling microscopische gaatjes in de beschermende coating van ruiten in treinstellen schieten. Hierdoor moet het signaal van mobiele netwerken beter worden doorgelaten en het bereik in de treinen verder toenemen.

NMBS-woordvoerder Bart Crols vertelt aan HLN.be dat de ruiten van de NMBS-treinstellen een coating bevatten die de temperatuur regelt in de treinstellen maar die tegelijkertijd ook de signalen van mobiele netwerken tegenhoudt. Volgens HLN zullen eerst de ruiten van M6-treintoestellen, die op de drukste lijnen rijden, behandeld worden. Dit gebeurt zodra zij op onderhoud moeten. Daarna zijn de ruiten van M7-treinstellen aan de beurt. Een exacte tijdlijn gaf NMBS niet mee.

Begin dit jaar voerde het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie (BIPT) een onderzoek uit naar de dekking en kwaliteit van 4g-mobiele netwerken in België, inclusief op het Belgische spoornet. Daaruit blijkt dat er op Belgische InterCity-treinen een gemiddelde downloadsnelheid van 55Mbps kan gehaald worden, en een gemiddelde uploadsnelheid van 17Mbps. Voor het onderzoek is volgens het BIPT 2.200 kilometer afgelegd op IC-lijnen. Per mobiel netwerk zijn 800 gesprekstesten en 5300 datatesten uitgevoerd en elke treinlijn is minstens tweemaal getest. De gemiddelde 4g-downloadsnelheid op Belgisch grondgebied is volgens het BIPT 80 Mbps. De gemiddelde uploadsnelheid bedraagt 25 Mbps.

Reacties (151)

[F-16]

"een coating bevatten die de temperatuur regelt in de treinstellen". Ik vind dit toch wel een verkeerde toelichting. De coating regelt helemaal niet de temperatuur maar zorgt er voor dat er minder zoninstraling (lees warmte) naar binnen komt. Regelen van temperatuur doen we door een thermostaat. Daarnaast vind ik het bedenkelijk om het comfort in de treinstellen slechter te maken omdat je niet zonder internet kan.

[koelpasta]

De coating regelt helemaal niet de temperatuur maar zorgt er voor dat er minder zoninstraling (lees warmte) naar binnen komt.

En is dat niet een vorm van regelen dan?

Daarnaast vind ik het bedenkelijk om het comfort in de treinstellen slechter te maken omdat je niet zonder internet kan.

Hoe kom je erbij dat het comfort slechter wordt gemaakt door die techniek?

[F-16]

De coating voorkomt dat een deel van de zonnestralen, die zorgt voor het opwarmen van de ruimte/coupe, terug wordt gekaatst. Dit wordt uitgedrukt in zgn. ZTA waarde of g-waarde. Zonwerend glas heeft een ZTA waarde van ca. 30%. Dat betekent dat 70% van warmte gereflecteerd wordt. Op het moment dat die coating niet volledig wordt aangebracht, stel 80%, zal voor de overige 20%, 100% warmte de ruimte binnenkomen.
Hierdoor neemt de temperatuur in de ruimte toe en neemt het comfort in de zomer af.

Voor wat meer informatie zie https://www.agcnederland....r-architecten/zta-waarde/

[koelpasta]

Hoe weet je dat de laserbehandeling zoals wordt voorgesteld het comfort gaat ondermijnen?

Weet je ten eerste al zeker dat het om dezelfde coating gaat als je hierboven beschrijft?

En hoe weet je dat ze 20% aan gaten schieten met deze laserbehandeling?

Daarnaast, die 20% die je verzint is dan 20% van die 30%. Je gaat dan van 30% doorlaten naar 36% doorlaten. Er zal in dit hypothetische geval dus slechts 6% meer zonlicht in de ruimte komen. Gaat dat werkelijk het comfort merkbaar slechter maken?

[F-16]

Hoe weet je dat de laserbehandeling zoals wordt voorgesteld het comfort gaat ondermijnen?

Dat weet ik niet 100% zeker maar is zeer waarschijnlijk

Weet je ten eerste al zeker dat het om dezelfde coating gaat als je hierboven beschrijft?

Nee maar coatings die op glas worden aangebracht zijn meestal om zoninstraling tegen te gaan, er wordt ook aan gerefereerd "een coating bevatten die de temperatuur regelt". Daarnaast is voor mij bekend dat deze coating radiogolven tegenhoudt.

En hoe weet je dat ze 20% aan gaten schieten met deze laserbehandeling?

20% is inderdaad een aanname. Ter toelichting: Door 1 m² glas zonder zonwerende coating komt ongeveer 650W aan warmte naar binnen. Bij het toepassen van zonwerende coating, wordt dit gereduceerd naar 0,3*650 = 195W. Als je niet 100% coating aanbrengt maar slechts 80%, door het maken van gaatjes, is de warmte toetreding per m² 0.8*0.3*650+0.2*650 = 286W. Dit is dus 46% meer warmte in de ruimte en niet jouw 6%.Deze hoeveelheid aan extra warmte resulteert in een hogere ruimtetemperatuur of er moet meer koeling naar de ruimte gebracht worden om dezelfde temperatuur te behouden.

[Nystran]

Ik zou verwachten dat de coating voor 99+% intact blijft, en wat betreft hitte-werendheid ook. Warmte straling en licht zijn korte golflengtes. De veel langere golflengtes van mobiel internet kunnen wel door het raster-patroon heen: welke golflengtes worden doorgelaten is afhankelijk van het raster-patroon.

[koelpasta]

Daarnaast is voor mij bekend dat deze coating radiogolven tegenhoudt.

Dat is in ieder geval een aanknopingspunt.

Als je niet 100% coating aanbrengt maar slechts 80%, door het maken van gaatjes, is de warmte toetreding per m² 0.8*0.3*650+0.2*650 = 286W.

Ik denk dat ik me inderdaad heb vergist in mijn berekening.
Maar goed, dat is dus allemaal gebaseerd op de aanname dat ze 20% van de coating weghakken.
Ik denk dat het oppervlak dat wordt weggehaald kleiner zal zijn dan 1%.

Deze hoeveelheid aan extra warmte resulteert in een hogere ruimtetemperatuur of er moet meer koeling naar de ruimte gebracht worden om dezelfde temperatuur te behouden.

Tja, dus het comfort komt toch niet in het geding.

Hoe dan ook denk ik dat ze er best over nagedacht hebben.

[1234abcde]

En zo zit dat! Glasheldere uitleg (pun not intended)

[B_FORCE]

nee, bij regelen is er een actief deel nodig (dat kan ook mechanisch, pneumatisch etc).
Dit kan bv met een PID regelaar (kan ook mechanisch), maar er zijn ook tal van andere regelmethoden.

Een passieve constructie regelt niks actief.
De coating zou je gelijk kunnen zien als isolatie, of een kas met glas

[Yoshi]

Dus regel je het passief? Semantiek 😅. Net zoals het verkeer ook gewoon geregeld kan worden met tekens en borden

[wousera]

verkeer regelen met borden en tekens werkt ook alleen doordat er consequenties aan vast hangen (handhaving) en dat is in dat geval je actieve regellus als je morgen een nieuw type verkeersbord plaatst waarvan en er geen consequenties zijn voor naleven van dat bord zal dat bord zijn doel niet bereiken.

[B_FORCE]

Volgens mij regel je dan geen verkeer, maar begeleid je dan het verkeer.

In de regeltechniek is er altijd een (gesloten) regellus nodig.

[sympa]

Er bestaan ook feed forward regelingen toch? "De ventilator aan als de zon schijnt" is een temperatuurregeling, waarbij de daadwerkelijke temperatuur niet gemeten wordt en geen rol speelt.

[wousera]

"De ventilator aan als de zon schijnt"

dit is technisch gezien een feedback voorbeeld. je zet de ventilator aan omdat je observeert dat de zon schijnt. je reageert retrospectief op iets wat gebeurt. als je dit voorbeeld als feed forward wil stellen zou je kunnen stellen dat je de ventilator aanzet om 10u op elke dag in de maand juli.

Edit: voorbeeld is idd wel feed forward aangezien de ventilator snelheid geen invloed heeft op de zon is de lus niet gesloten

maar er bestaan idd daadwerkelijk wel ,niet gesloten regelsystemen. Open loop control is mogelijk maar wel suboptimaal.

[Reactie gewijzigd door wousera op 22 juli 2024 21:58]

[sympa]

Bij dat voorbeeld is er alleen feed-forward. Zon wordt gedetecteerd, en de voorspelling is dat het dan te warm zal worden, dus gaat de ventilator alvast aan.
Hoe warm het ook wordt, in het echt.

[wousera]

Je hebt gelijk.
Ik heb het even opgefrist. Ik nam aan dat je bij een feedforward geen meting mag gebruiken omdat je dan je regellus sluit en dan een feed-back control krijgt. Maar je systeem is natuurlijk niet gesloten als je actuatie (windsnelheid/fanspeed) geen invloed heeft op het signaal dat je meet (zon in dit geval).

Heb ik het ook weer allemaal op een rijtje.

[koelpasta]

nee, bij regelen is er een actief deel nodig (dat kan ook mechanisch, pneumatisch etc).

En hoe weet je dat die coating niet actief reageert op licht? Fotochromische materialen zijn al ouder dan 50 jaar.

En ik stel nogmaal mn 2e vraag: Hoe weet je dat door het laseren het comfort omlaag gaat?

[WillySis]

De werking van de coating zal niet of nauwelijks onder de microscopisch kleine gaatjes leiden. Het totale oppervlak van de coating zal minder dan 1% afnemen. Het minieme verschil kan de klimaatbeheersing van de trein wel opvangen.

[kuurtjes]

In het originele artikel staat reguleren en niet regelen.

[Marzman]

Op het traject waar ik rijd ligt het denk ik ook niet aan de ramen. Zijn van die oude treinen vol grafity met ramen die open kunnen en bloedheet zijn in de zomer En niemand heeft ontvangst, ook de conducteurs niet, dus die kunnen een heel stuk geen kaartjes controleren.

[Reactie gewijzigd door Marzman op 22 juli 2024 21:58]

[MaestroMaus]

Ik weet niet veel van dit domein af, maar waarom kiezen ze voor deze oplossing in plaats van gratis wifi of een signaal repeater?

[Turiya]

Publieke wifi is niet veilig. Vanuit mijn werkgever is het bijvoorbeeld beleid om nooit hotspots te gebruiken. Ook international onderweg geldt: altijd via de telefoon verbinding maken.

Edit: veel reacties hieronder over TLS, VPNs en complexe manieren om het toch veilig te maken. Dan mis je de (belangrijkste) punten:
1. je weet nooit of de infrastructuur waar je mee verbindt te vertrouwen is. Iedereen kan een netwerk creëren dat eruit ziet als een hotspot.
2. Veiligheid is geen welles-nietes discussie. Veiligheid bereik je door risico's te elimineren/beperken. Hotspots zijn een risico.

[Reactie gewijzigd door Turiya op 22 juli 2024 21:58]

[GekkePrutser]

Publieke WiFi kan wel veilig gemaakt worden. Als je WPA Enterprise gebruikt, kan je het accesspoint valideren aan de hand van een crypto handtekening. En kunnen de clients elkaars verkeer niet zien of elkaar niet bereiken als je dat niet wil. Zelfs als ze dezelfde inlog gegevens gebruiken! Want elke client heeft een eigen sessie key.

[dabronsg]

Maar hoe zie je of je contact maakt met een veilig accespoint en niet met een gespoofde?

[Verwijderd]

WPA2 enterprise maakt gebruik van certificaten. Zonder het juiste certificaat op het access point maakt een client geen verbinding. Dat maakt spoofen onmogelijk.

Mijn provider thuis hier in het buitenland heeft een eigen netwerk aan access points in het land. Daarmee kan ik verbinding maken en de authenticatie gebeurt mbv m'n sim kaart. Zo weet ik zeker dat ik geen verbinding heb met een fout wifi netwerk.

[dabronsg]

Maakt de NS of andere vervoerders daar gebruik van?

[Urk]

In mijn ervaring moet je op sommige devices het certificaat altijd als vertrouwd markeren. Ook al is het een cert wat bijv door Sectigo is ondertekend. Toch?

[Reactie gewijzigd door Urk op 22 juli 2024 21:58]

[witchdoc]

dan nog is het niet veilig omdat jij geen idee hebt wie de infrastructuur beheerd!
Een WPA Enterprise op publieke wifi? Eerder zelfdzaam.
Hetzelfde kan bereikt worden met de nieuwe WPA3 OWE trouwens met dezelfde ervaring als een open netwerk.

TLDR: zorg ZELF voor je eigen veiligheid door een VPN of HTTPS te gebruiken. Als je het netwerk niet kent, is het NOOIT fatsoenlijk te beveiligen anders.

[Keypunchie]

WPA Enterprise op ‘openbare’ wifi, dat is toch hoe zoiets als Eduroam werkt?

[cmegens]

Eduroam is geen openbare WiFi. Zonder universiteit account kun je geen verbinding maken.

[Keypunchie]

Volgens mij is dat een beetje haarkloverij.

Het is in ieder geval geen privaat/commercieel initiatief.

En het is bedoeld voor een dusdanig grote groep dat het rustig publiek kan worden genoemd. Iedereen kan zich inschrijven bij een aangesloten universiteit. Daarmee is ook de toegang voor ‘hackers’, zonder enige vorm van a screening, mogelijk.

[cmegens]

Iedereen kan zich inschrijven bij een aangesloten universiteit.

Nee hoor, dat kan niet zo maar, daar zitten aardig wat voorwaarden aan vast. Een daarvan is het hebben van de juiste diploma’s. Een andere is het betalen van college geld. En dat is, als de staat niet het grootste gedeelte subsidieert, niet mals!

Vrij publiekelijk toegankelijk kun je het daarom zeker niet noemen.

[Reactie gewijzigd door cmegens op 22 juli 2024 21:58]

[Keypunchie]

Nou, in de VK krijg je het al als je een cursus bij de Open Universiteit volgt en ik kan me ook voorstellen dat de toegang sosen en het collegegeld bij de universiteit van Oeganda (ook een partner) wat anders liggen.

Kortom: het is niet bepaald exclusief (en ook niet bedoeld als zodanig)

[cmegens]

Nu ga je al van openbaar, naar niet exclusief. Dat is al niet hetzelfde. Het feit blijft dat het niet openbaar toegankelijk is en er voorwaarden aan vast hangen waaraan je moet voldoen voordat je toegang krijgt. Er bepaalt dus iemand of je toegelaten wordt en dat is per definitie dus niet openbaar toegankelijk. Maar je hebt gelijk, het is niet exclusief.

[Reactie gewijzigd door cmegens op 22 juli 2024 21:58]

[blinchik]

En als ik met een Pinapple wifi in de trein zit en ik geef dezelfde naam als dat hotspot? Hoe weet je dan als niet technische gebruiker dat het niet het echte AP is?

Lijkt me vooral nuttig dat je zelf veilige apps gebruikt die SSL encryptie doen en certificaten controleren. Of een VPN gebruiken. Maar ook dat is natuurlijk moeilijk te controleren of te doen voor een niet technische gebruiker.

[Reactie gewijzigd door blinchik op 22 juli 2024 21:58]

[GekkePrutser]

En als ik met een Pinapple wifi in de trein zit en ik geef dezelfde naam als dat hotspot? Hoe weet je dan als niet technische gebruiker dat het niet het echte AP is?

Dat is dus het punt van WPA2 Enterprise. Daarbij wordt een access point (of eigenlijk de RADIUS server die de authenticatie doet) gevalideerd met een SSL certificaat. Als dat goed ingesteld is (kan ook via een app bijv.) dan kan je niet eens met de pineapple verbinden.

[blinchik]

Ja, I know. Maar ik ben een gewone gebruiker, ik klik op een SSID, en kom toevallig bij het dichtbijzijnde (Pineapple wifi) uit, omdat ik dichterbij zit. Wat wel kan natuurlijk is een NMBS app maken, die het certificaat checkt. Maar enkel WPA2 is geen oplossing voor rogue accesspoints.

Dan zou je ook al op rogue accesspoints moeten scannen en die ook nog eens moeten proberen onschadelijk te maken.

[GekkePrutser]

WPA2 Enterprise wel. Daarbij kan je bij het instellen van de WiFi je certificaat selecteren. Gelukkig kan je dit ook via een app doen dus. Want voor eindgebruikers is het wel lastig.

Zo zal hij nooit verbinden met een rogue AP met dezelfde SSID.

[Diavire]

99 van de 100 gebruikers weten niet eens wat WPA2 is, laat staan de variaties erin.

Mensen klikken op hun wifi icoon en willen internet. Een extra app die de boel voor je regelt zouden ze ten eerste al te veel moeite vinden, en ten tweede nooit zelf vinden.

[sympa]

Zelfs bij WPA2 met PSK heb je een eigen sessie key. Alleen de manier waarop die tot stand komt is niet zo veilig. Het makkelijkst is dat te doorzien omdat een "man in the middle" attack mogelijk is.

[GekkePrutser]

Ja ik wou er niet al te diep opo ingaan, maar WPA2-PSK is idd gewoon nog te bepalen (wireshark kan het bijvoorbeeld al gewoon).

[Tukkertje-RaH]

Maar het accesspoint waarmee jij in de trein verbindt hoef natuurlijk niet van de Spoorwegen te zijn... Als je een redelijk populaire naam van een accesspoint configureert "vang" je een boel gebruikers die klakkeloos verbinden: McDonalds, FreeWifi - te makkelijk gewoon. Door geen gebruik te maken van wifi voorkom je ook man-in-the-middle aanvallen...

[skelleniels]

Of je maakt gewoon gebruik van Layer2 isolation icm Intra-bss traffic blocking. Cliënts enkel toegang geven tot het MAC address van de gateway. Niets meer te zien in het netwerk dan als cliënt.

[GekkePrutser]

Zonder WPA kan je dan nog steeds sniffen natuurlijk. En je kan je als AP voordoen met dezelfde naam.

En met WPA Personal zijn er manieren om de sessiekey te bepalen waardoor je dit ook kan doen.

[Svrooij86]

Wat maakt onveilig wifi uit? Zolang je verplicht bent om altijd enkel via een VPN verbinding te maken?

[field33P]

Is dat dan mogelijk zonder het uitgeven van gebruikersnamen en wachtwoorden? Want dat is nog steeds de belangrijkste usecase van onbeveiligde netwerken.

[Zeerob]

Bijna elke website gebruikt toch https.
Wat kan een hacker dan nog doen, behalve zien naar welke url je gaat?

[mvn23]

En zelfs dat niet.
Enkel de hostname is zichtbaar in de ssl handshake (en in de voorafgaande dns query), de rest van de URL wordt pas verzonden nadat de versleutelde verbinding opgezet is.

Er gaat echter ook nog genoeg onversleutelde informatie het internet op. Niet allemaal even interessant, maar toch gebruik ik in hotels en andere hotspots liever een VPN die me gewoon via thuis het internet op laat gaan.

[The Zep Man]

En zelfs dat niet.
Enkel de hostname is zichtbaar in de ssl handshake (en in de voorafgaande dns query),

Dankzij secure DNS en ESNI hoef je dat niet eens te zien. En daarnaast kan je natuurlijk ook gewoon een always on VPN gebruiken. Zeker met een stateless VPN zoals WireGuard is de overhead verwaarloosbaar.

[EgMaf]

Dat is dan toch vpn voor uitgevonden?

[Marctraider]

Publieke Wifi is prima te doen als je apparatuur gewoon goed beveiligd is, en gebruik maakt van een persoonlijke VPN ofzo (wireguard).

Uiteraard is niks 100% Waterdicht, en ja voor het gros van de mensen is het verbinden via een publieke hotspot relatief gevaarlijk, maar dat ligt niet zo zeer aan de publieke hotspot zelf.

[MazDaMan1970]

Klopt, hetzelfde geldt ook voor hotels. Heb voor de gein wel eens WiFi accespoints 'gehackt' , waarop de standaard admin credentials ingesteld stonden. Ik gebruik tegenwoordig geen openbare accesspoints meer als ik onderweg ben.

[Marve79]

Gewoon een VPN gebruiken

[MazDaMan1970]

VPN gebruik ik alleen zakelijk, niet privé.

[Blokker_1999]

Tsjah, daarom net dat ik prive wel een VPN service thuis heb draaien zodat ik onderweg altijd veilig kan verbinden met mijn thuisinstallatie en die als toegang naar het internet nemen. Dan vormen openbare wifi hotspots ineens ook geen probleem meer.

[MazDaMan1970]

Ja, ik zit daar ook aan te denken, aangezien ik mijn NASsen ook vanaf buitenaf wil kunnen benaderen.

[Firestormer]

Zerotier is echt superfijn en kan gewoon draaien naast je bestaande vpn verbindingen.
Weinig configuratie vereist, geen gedoe met poorten ipadressen of certificaten.

[MazDaMan1970]

Thanks, ga ik eerdaags proberen.

[dev10]

Maar het voelde als vergelding voor de jarenlange pesterijtjes die de beheerder en zijn familie ons had aangedaan.

En ik vraag me dan af waarom je jarenlang terug gaat naar de pesterijtjes van de campingeigenaar…

[Verwijderd]

Om van de wifi gebruik te maken natuurlijk.

[coolkil]

Dus je geeft hier gewoon openlijk toe dat je je schuldig maakt aan computer vrede breuk zonder responsible disclosure...

[FreshMaker]

So sue me ...

[nullbyte]

Een beetje achterhaald idee, webpagina's gebruiken allemaal TLS net zoals Android en IOS. Een man in the middle attack is allang geen groot veiligheidsprobleem meer. Bovendien, ik verbind met de werkgever via een VPN en ik vermoed dat velen dat doen om met het bedrijf te verbinden.

[gooos]

Mooie edit toevoeging.

Helemaal mee eens, zo denk ik er ook over en mijn werkgever ook. Levert soms wel wat problemen op als je in het buitenland waar dataroaming rete duur is maar dat is eigenlijk alleen buiten Europa dus ook te overzien met tijdelijke oplossingen.

Op de CeBIT een aantal jaar geleden een demo mogen bijwonen hoe kinderlijk eenvoudig het is om met een investering van minder dan 1000 dollar in o.a. een Raspberry Pi, een broodtrommel, een accupack, en software allerlei hack scenario's uit te voeren inclusief inderdaad een man-in-the-middle wifi access point / hotspot hack. Beveiligd of niet, het wifi protocol heeft een enorme upgrade nodig wil het als (acceptabel) veilig beschouwd kunnen worden, want het is serieus kinderlijk eenvoudig om gewoon mee te lezen terwijl je denkt naar een 'betrouwbare' hotspot of wifi access point bent verbonden...

Om deze reden zeg ik ook altijd tegen anderen dat als ze onderweg zijn en meer vertrouwelijke zaken willen doen (bijv bank app gebruiken) ze dit beter over de data connectie van hun mobiele abo kunnen doen dan via een gratis wifi verbinding.

[aldieaccounts]

Hetzelfde geld trouwens ook voor het telefoonnetwerk. Je weet niet of de provider te vertrouwen is en ook die zendmasten kunnen gespoofed worden.

De kans daarop is een stuk kleiner, maar als je daarmee te maken hebt zijn de risico's ook gelijk een stuk groter.

Wil je het zeker weten, altijd een VPN gebruiken en de rest van het verkeer afschermen.. Dan kan het je ook niet schelen of random lieden een netwerk opzetten wat eruit ziet als een hotspot.

[Vizzie]

Omdat het veel goedkoper is en naderhand geen onderhoud vergt?

[ro8in]

Het klinkt niet echt goedkoop?

[graverobber2]

't Is een eenmalige kost vs een vaste kost.
Langetermijn zal dit wel goedkoper uitkomen.

En ze gaan ook geen klachten krijgen over slechte wifi...

EDIT: en de aankoop en plaatsing van de wifi-apparatuur zal ook wel wat kosten

[Reactie gewijzigd door graverobber2 op 22 juli 2024 21:58]

[PjotterP]

Wifi in de trein gebruik ik zelf echt nooit meer sinds er bijna overal 4 en 5 g is

[jeroenislief]

Idem. Enige goede trein Wifi die ik ooit heb ervaren is de ICE naar Berlijn, in Nederland is het overal huilen.

[gooos]

Is het in de ICE wellicht beter geregeld omdat het een wat luxere (internationale) treinverbinding is? Zeker in combinatie met de gatenkaas aan ontvangst in Duitsland van o.a. 4G signaal tussen veel steden in kan ik me voorstellen dat DB extra in deze voorziening heeft geïnvesteerd.

[pizzafried]

De wifi in de treinen van NS zijn niet altijd even denderend. De laatste paar treinen waar ik in zat was het kapot. Dus ik denk onderhoud en het resetten als ie eens vastgelopen is.

[Randfiguur]

Niet heel verwonderlijk als je nagaat dat zelfs de infoschermen, intercom en geautomatiseerde 'omroepstem' geregeld niet naar behoren werken.

Ik zie dat trouwens als een Nederlands fenomeen: mooie dingen bedenken en maken, maar er vervolgens bij het onderhoud met de pet naar gooien.

EDIT: Meer specifiek in de zin dat de ambities enerzijds en toewijding op de langere termijn anderzijds uit de pas lopen. Dat schuurt. In andere landen zijn de ambities m.i. gewoon wat lager en is er minder zelfoverschatting over het eigen kunnen.

[Reactie gewijzigd door Randfiguur op 22 juli 2024 21:58]

[Sinned123]

Nederlands fenomeen is slecht onderhoud?
Het moet echt niet gekker worden.
Zeker nooit over de grens gekeken.

Er zullen wat Scandinavische landen, Zwitserland, Japan en Singapore het misschien beter doen, maar dan houd het wel op....

[cadsite]

Dat is eerder een Nederlands (en Vlaams) fenomeen.
Denken dat het overal zoveel beter is terwijl we het hier lang zo slecht niet doen.

[GekkePrutser]

Het is ook een Nederlands fenomeen om beter te eisen. Op zich geen slechte instelling natuurlijk.

[Globber]

Willen zou oke zijn, eisen is een slechte instelling als je weigert om rekening te houden met de context. Eisen is sowieso een slechte instelling in een samenleving, we doen het samen dus zodra je iets gaat eisen zet je jezelf boven anderen, wat per definitie niet zo is.

[nullbyte]

Ik ben in redelijk wat landen geweest en jij slaat de spijker op de kop, Nederland is netjes ingericht en onderhouden, enkel Japan, Zwitserland en Scandinavië doen het beter. Altijd klagen en denken dat het gras bij de buren altijd groener is, dat is een Nederlands fenomeen.

[Vayra]

We hebben teveel bedacht, het onderhoud vsn systemen gaat constant ten koste van nieuw/meer/beter. Helaas werkt de praktijk niet volgens mooiweer scenarios. Vervolgens ligt er geen backup plan klaar.

Less is more.. ik hoop dat we dat snel gaan zien.

[onno oliver]

Waarom je gebruik zou willen maken van "gratis" Wifi als er voor een paar euro een interessante data bundel is. Als het druk is in de trein of een aantal jongeren muziek luisteren via bv Youtube kanaal is het super traag. Vergelijkbaar met gratis internet in een Bus voor allerlei hardware voorzieningen voor de reizigers moet er behoorlijk geïnvesteerd worden omdat de standaard accu het niet aan kan en het onderhoud niet te vergeten

Ik weet dat de Duitse Bahn op sommige trajecten geëxperimenteerd heeft met Wifi op het traject waardoor niet elke trein aangepast moet worden maar alles wat op of rond het traject reed gratis internet had.
Tegenwoordig zit het entertainment systeem in de Wifi. Dwz geen internet connectie maar wel een behoorlijk uitgebreid menu, luisterboeken, muziek, series en film.

[WillySis]

Wifi aanleggen in de treinen is een stuk duurder. Dat moet ook weer onderhouden worden, er zijn contracten met een provider nodig enz. Iedereen zijn eigen verbinding met zijn eigen provider laten gebruiken heeft verder geen kosten dan eenmalig de coating laseren.

[Henk1827]

Omdat

* het een gedoe is om in te loggen bij wifi
* je dan niet eerst persoonsgegevens moet invullen voordat je mag inloggen
* het mogelijk is MAC adress en andere meta-data te verzamelen van de gebruiker
* het goedkoper is deze coating te behandelen dan een wifi systeem te installeren en te onderhouden

[Globber]

Tja je hebt het heel zwaar, gelukkig hoef jij nooit te waken over een leven (hoop ik, doe maar geen kinderen want dat worden ook negatieve it'ers die we helemaal niet willen)

[DigitalExorcist]

Ik heb het niet zwaar hoor, ik ben goddank niet afhankelijk van WiFi in een trein of openbaar vervoer in het algemeen. Leve de vrijheid.

[Ablaze]

Gaan die microscopisch kleine gaatjes wat doen? De golflengte is toch veel groter?

[jorisvergeerTBA]

Dat is toch alleen relevant als je helemaal omsloten bent voor een geleider? Dat je echt een Faraday cage hebt. Niet enkel een sheet metaal.

Nu is het enkel was signal loss.

[Reactie gewijzigd door jorisvergeerTBA op 22 juli 2024 21:58]

[MartijnHavinga]

Volgens mij is de trein 1 grote stalen kooi welke via het spoor geaard is. Dat is dan toch een Faraday kooi?

[jorisvergeerTBA]

Daarvoor moeten alle metalen delen volgens wel goed zonder obstakels of omwegen met elkaar in verbinding staan.

[Dolan]

Alle metalen delen in treinen zijn voor veiligheid met elkaar verbonden. Mocht er een stuk bovenleiding op de trein vallen, dan wordt de stroom gelijk afgevoerd.

[jnr24]

Voor spanning zijn ze wel verbonden maar voor hoogfrequente golven niet. Een rubber tussen twee deuren is al genoeg om de twee deuren als passieve reflectoren te laten werken.

Denk aan de bekende 'harkantenne' niet alle sprietjes zijn met je ontvanger verbonden, maar geven de ontvangst 'draadloos' door aan hun buursprietje.

Net als de rubbers rond gecoate ramen, ventilatie openingen, etcetera. Genoeg ruimte voor 1>GHz om doorheen te sijpelen. Speciale patronen in de glascoating kunnen zeker helpen.

[Durandal]

Hangt van de golflengte van het signaal en de grootte van de gaten af

[MartijnHavinga]

Nu weet ik niet hoe het met Belgische treinen zit, maar een Nederlandse dubbeldekker intercity heeft volgens mij een buitenkant van plaatstaal (wss een lichtere legering maar iig geleidend). Als de ruiten dan ook nog radiogolven blokkeren dan blijft er weinig ruimte over voor een signaal oom goed door te kunnen komen.

[Durandal]

Vandaar de gelaserde gaatjes. De folie zal er wel op zitten om warmtestraling tegen te houden en kleine gaatjes daar in zal daarvoor niet veel uitmaken.

[mr32]

De ramen zijn de enige doorgang voor het signaal, maar zullen met de coating het signaal aardig dempen (met slechtere signaal kwaliteit als gevolg). Door de gaatjes zullen de verliezen wat gecompenseerd worden, je maakt effectief gezien het materiaal dunner omdat inderdaad de golflengte veel groter is dan de gaatjes.

[thomasv]

Maar dan werkt het toch net al een magnetron raster en houdt het alsnog het signaal tegen. Ben dus heel benieuwd of dit wel echt wat gaat doen voor beter bereik.

[mr32]

Een magnetron roostertje is van metaal, en dan heb je hetzelfde effect als in een Faraday kooi: het signaal kan daar niet doorheen. Bij niet geleidende materialen, zoals glas, dempt het alleen.

[thomasv]

Hangt er dus maar net vanaf waar de coating van gemaakt is. Het feit dat de coating het bereik hindert klinkt alsof deze toch zeker metalen deeltjes bevat die de korte golflengte van verschillende draadloze signalen dempen/blokkeren. In dat geval is het wel degelijk vergelijkbaar met een rooster in/voor het magnetronglas, maar dan onzichtbaar voor het blote oog. Veel fabrikanten van thermal glass coatings zijn echter niet zo transparant qua materialen in de coating (bedrijfsgeheimen enzo).

[Marve79]

Neem even aan dat het vooraf getest is.

[thomasv]

Assumptions, the mother of all f*ck ups.

[Damic]

Door Siemens/Alstom, dan zou ik stom verbaasd zijn

[Christoxz]

Mag hopen dat er wel al mee getest is en ze het nu willen uitvoeren op hun rijdende treinen.

[sympa]

Ik denk dat het sleufjes worden. Haarlijntjes zogezegd. Daar past een (gepolariseerde) golf wel doorheen.

[Crisium]

Dat vroeg ik mij ook al af. De kleinste golflengte in gebruik (voor 4G die van de 2600MHz band) is al langer dan 10cm.

[kuurtjes]

In het originele artikel staat minuscuul en niet microscopisch.

[Van Helgen]

Zou het laseren effect hebben op het oorspronkelijke doel van de coating, of zouden de nieuwe gaatjes daarvoor te klein zijn?

[Blokker_1999]

Het zal sowieso een compromis zijn. Door de coating te laseren gaat deze bijna ongetwijfeld minder efficient werken, maar je wint dus ontvangst voor mobiele telefoons. De coating moet vooral in de zomer tegengaan dat het te warm wordt in de trein, maar als je marge hebt op je airco installaties dan kan je een klein beetje meer instraling wel wegwerken.

[Blokker_1999]

Voor hen die willen weten wat M6 en M7 rijtuigen zijn, dat zijn de dubbeldeksrijtuigen. De M6 rijdt sinds begin deze eeuw op onze sporen, de M7 sinds een jaar of 2. Die laatste hearken je direct aan de zeer grote cijfers die de ruitijgklasse aangeven aan de buitenkant. Dan heb je ook nog de zeer oude M5 dubbeldeksrijtuigen en die hearken je van buiten aan de vensters die in 2 delen zijn gemaakt alsook het niet hebben van gebogen vensters op de bovenverdieping.

[Mr777]

Lang leve de M6, ik hoop dat die nog jaren meegaat. Die M7 vind ik echt verschrikkelijk, ze lijken van alle comfort ontdaan te zijn en zijn bijna net zo koud en "gezellig" als die rare treinen uit Nederland.

[Carlos0_0]

Ach ja sowieso vind ik onze Nederlandse treinen minder leuk, het wordt allemaal te modern en stoelen conformt wordt minder ja.

De echte treinen waren voor mij nog de Hondekop(misschien ouder ook gekend maar kan ik me dan niet meer herinneren), het ding maakte harde brommend geluid weg rijden, piepte en kraakte met remmen dat je oren doof werden maar rijden deed het altijd weer of geen weer.

https://youtu.be/yeYqmtg5xTI

Dan de mocht de ddar/ddm er nog wezen, met nog z’n gave 1700 loc erbij.

https://youtu.be/BGEztKRz6PQ

En de sgm mag er ook wezen, ook toen die later toch nog wat moderner werd gemaakt(origineel
Volledig geel).
https://youtu.be/SxBDviptVWU

Dan blijft nu alleen nog de icm nostalgie over, al las ik dat die er nu ook langzaam uit dienst gaan.
https://youtu.be/x3RDjMwUwjM

De rest wat erna is gekomen vind ik al niks, de virm en de sprinters SLT,flirt/ sng en straks wellicht nieuwe intercity.
Het is gewoon te modern een fluit geluidje het vliegt weg, en over comfort van de stoelen maar niet te praten.

[RGAT]

Hondekop treinen rijden 'altijd weer of geen weer'?
Ik weet nog dat ik elk jaar met die ondingen stil stond op het station, een of ander genie had bedacht alle apparatuur aan de onderkant te hangen... Dus elke keer als het een beetje koud werd vroor dat ding zijn eigen remmen vast...
Ook de herrie, houten klapstoeltjes en wat destijds door kon voor vering waren waardeloos oncomfortabel, weet je zeker dat je niet door een wat nostalgische lens kijkt?

De SGM had veel van dezelfde problemen, heb die nog dagelijks moeten gebruiken voor werk een aantal jaar geleden.

Die '1700' treinen waren op zich niet slecht, alleen bij sommige perrons remden ze vrij hard en stonk de halve buurt naar de verbrande remmen, rook zo lekker 'gezond'

De ICM was aardig comfortabel en zal ik wel missen, de hondekop en SGM weg doen was wat mij betreft een van de beste beslissingen die de NS ooit heeft gemaakt.

[Carlos0_0]

Nee hoor ik kijk zeker niet door wat nostalgie heen, tuurlijk zal ook wel beetje nostalgie hebben.
Maar ik vind dat geluid / stank etc gewoon veel gaver, zal een hedendaagse trein soepeler over de wissels gaan ja dat vast wel.
Ik vond dat gehobbel en alles juist wat hebben, en zat met viel plezier tot 2 jaar geleden dagelijks in de mat64/sgm/ ddar 1700(tot het eruit ging en vervangen door ddz en sng ) tussen Utrecht Overvecht en amersfoort naar het werk(tot het werk ging verhuizen en ik kon fietsen 😋).

net als de ouwe stadsbussen van de GVU de rode enkele en de gelede Volvo bussen, Vind al dat elektrisch spul van tegenwoordig maar niks.

[mae-t.net]

Een hedendaagse trein lijkt alleen soepeler over wissels te gaan omdat Prorail iets tegen wissels heeft en ze dus zoveel mogelijk weghaalt. Oudere treinen met een hoger gewicht, hadden juist een stabielere loop. Mat '64 was al aan de lichte kant.

[GekkePrutser]

Ook de herrie, houten klapstoeltjes en wat destijds door kon voor vering waren waardeloos oncomfortabel, weet je zeker dat je niet door een wat nostalgische lens kijkt?

Ook was er geen airco, vaak genoeg in de zomer weg zitten smelten doordat de trein weer ergens vast stond.

[Reactie gewijzigd door GekkePrutser op 22 juli 2024 21:58]

[RGAT]

Ook een hele goede, die was ik vergeten (weet niet goed hoe ik juist die kan vergeten ).
Niets leuker dan in de trein zitten, 500 meter voor het perron omdat er nog een andere trein in de weg staat en lekker weg bakken in een trein waarvan de raampjes niet open konden (of maar een klein stukje)...

[mae-t.net]

In de tijd van de hondekoppen stonden er ook altijd storingsmonteurs naast, en door het hoge gewicht hadden ze inderdaad wel voordelen op wat gladdere rails.. Als je nu storingsmonteurs nodig hebt, moeten ze eerst een paar uur in de file staan. Tel uit je winst.

De 1700's remden volgens mij juist zo veel mogelijk electrodynamisch om de slijtage bij hard remmen te verminderen. Je hoorde ze tenminste heel goed loeien (koeling van omzetters en/of weerstanden).

[HerZon]

Officieel is je eerste video geen hondekop.
Van het type hondekop zijn er nog 2 in Nederland. Een van het Spoorwegmuseum en een van de Stichting Hondekop (www.stichtinghondekop.nl)

[Carlos0_0]

Nee klopt op zich was even snel ik de mobiel aan het zoeken, maar blijven mooie treinen in vergelijking wat er tegenwoordig rijd .

[MazDaMan1970]

Heb die ook nog meegemaakt in mijn jeugd, heb daar goede herinneringen aan. De meest recente comfortabele trein waarin ik gereisd heb, was in een ICE trein (weet zo niet hoe dat type heet) Maar ja nu ben ik een fervent autoliefhebber en reis nog maar zelden met de trein.

[Carlos0_0]

Ja ICE is zijn mooie treinen, nog ingezeten maar wel eens van binnen gezien.
Ik heb wel 2 keer in de thalys(voor werk eens naar Brussel geweest), zowel wat ouder type volgens mij als de nieuwe ook mooie treinen.

Al die techniek tuurlijk heeft ook allemaal wel wat, het ziet er allemaal gaaf uit en prachtig maar mist gewoon wat van de ouwe treinen van vroeger.

[Reactie gewijzigd door Carlos0_0 op 22 juli 2024 21:58]

[mr_evil08]

De echte treinen waren de diesels die gingen daadwerkelijk door wind en weer en niet stuk te krijgen.

[_Thanatos_]

te modern en stoelen conformt wordt minder

Conformeert bedoel je? Waaraan? Ik kan me niet voorstellen dat er standaarden zijn, als je kijkt wat een potje ze ervan maken.

[YangWenli]

Spoorwegen in Nederland zijn tegenwoordig meer een soort metro. Geen spoorboekje, iedere 10 minuten een trein. De reis is voor de meeste mensen toch niet langer dan een half uur (klein land) dus kan je gewoon staan. Voor de corona had de NS een enorm probleem met de capaciteit.

[mr_evil08]

Nederland is groter dan randstad.

[mae-t.net]

Zijn de NS en de beleidsmakers daarvan op de hoogte?

[Damic]

Als ik de foto's zo bekijk is er wel terug een groter verschil tussen 1e en 2de klas in de M7 die je amper had in de M6.

[Damic]

Ha een geupgrade M6 dus en zo te zien blijft het even kut om aan te werken (ervaring met M4/M5/M6 I11 I6 slaap )

[Joostglas]

Als deze oplossing werkt, kan de NS hier ook naar kijken? In sommige treinen is het alsof je in een nieuwbouwwoning met HR+++ glas zit

[Damic]

Omdat daar ook HR++ glas inzit

[FlemishDroid]

Komt geen moment te vroeg imo. Al denk ik dat het vooral een gebrek aan voldoende dekking is. Ik weet niet of het ondertussen al wat beter is maar enkele jaren geleden was 4g echt een ramp op de trein. Ik ging regelmatig met de trein van Aalst naar Brussel en op enkele plaatsen (in een of ander boerengat) viel het internet gewoon enkele minuten volledig weg. Ik had toen zowel een prepaid sim van Proximus als een abonnement van Mobile Vikings in mijn gsm. Proximus was wel nog iets beter van dekking dan Mobile Vikings. Soms had je wel nog verbinding maar was het echt onwerkbaar.

[destorized]

Hopelijk helpt dit ook een beetje voor de LINDA vertrekprocedure waar een goed signaal wel belangrijk is.

[Blokker_1999]

Komt nooit goed met zulke systemen. DICE was al een nachtmerrie en uiteindelijk afgevoerd omdat bij de persdemo en in aanwezigheid van de bevoegde minister en NMBS top het systeem faalde omdat de stop die ze hadden voorzien om het te demonstreren net in 1 van de dekkingsgaten viel van het mobiele internet. En ook bij LINDA zal dit probleem niet opgelost zijn.

[destorized]

Ik vrees dat het niet goedkomt idd. De testperiode van LINDA duurt nu toch wel een beetje lang vind ik. Heb zelf een aantal van die testtreinen gedaan de laatste weken, maar de vertrekprocedure loopt niet altijd even soepel. Het is mij toch al een paar keer voorgevallen dat het niet lukte voor de treinbegeleider om de "Verrichtingen gedaan" door te geven naar mijn tablet, en dit op plaatsen waar het signaal nochtans wel goed was (Brugge, Brussel-Zuid, etc).

[IrBaboon79]

Wat ik jammer genoeg dan niet zie in het artikel is de verwachte / geteste verbetering door deze “gaatjes” behandeling.

Misschien dat de NS iets soortgelijks kan doen? Hoewel capaciteit van de trein zelf door de 1e klas eruit te halen (is bijna altijd leeg, en 2e klas zal dan meteen beter worden door de extra capaciteit) waarschijnlijk meer welkom zal zijn dan een beetje sneller internet…

[pizzafried]

mwah... de treinlengtes terug naar 10 / 12 ook al heb je iedere 10minuten een trein zal ook wel helpen denk ik. Ik ben er geen voorstander van, maar sommige trajecten controleren ze niet, dus gaan mensen lekker 1e klas zitten. Het ergste dat kan gebeuren is dat er toch een conducteur langskomt die een beetje lief vraagt of je dan maar ergens anders gaat zitten.

[SMSfreakie]

volgend jaar.. NS experimenteert met gaatjes in glas coating tbv 5G in de trein