Ceo Intel dringt aan op overheidssteun voor Amerikaanse halfgeleiderindustrie

Intel-ceo Intel Pat Gelsinger vraagt de leden van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden om de CHIPS for America Act goed te keuren. Dat deed hij via een opiniestuk op CNN. Via het wetsbesluit zou de Amerikaanse overheid 52 miljard dollar investeren in de chipindustrie.

In het opiniestuk dat op de website van CNN verscheen, stelt de topman van Intel dat federale Amerikaanse overheidssteun voor een gelijk speelveld zou zorgen in vergelijking met de rest van de wereld en dat de wet tientallen miljarden dollars aan private investeringen in de Amerikaanse halfgeleiderindustrie mogelijk zou maken. De investeringen zouden ook duizenden nieuwe jobs opleveren.

In de VS ging de productie van halfgeleiders volgens de ceo sinds begin de jaren negentig stelselmatig achteruit. "Het Amerikaanse aandeel in de wereldwijde chipproductie bedroeg in 1990 37 procent. In 2020 was dat 12 procent. Europa’s aandeel daalde gedurende die periode van 44 procent tot ongeveer 9 procent", klinkt het.

"Vandaag is het voor vele Amerikaanse bedrijven financieel gezien niet interessant genoeg om in eigen land chips te produceren", gaat Gelsinger verder. "De kosten voor chipfabrikanten om halfgeleiders in de VS te produceren kunnen tot wel 30 procent hoger liggen in vergelijking met productie in Azië." Dat werelddeel vertegenwoordigt volgens Gelsinger momenteel 75 procent van de wereldwijde halfgeleiderproductie.

"Zonder Amerikaanse investeringen om de chipproductie in eigen land competitiever te maken in vergelijking met andere landen, zal de VS geen afdoende toegang meer hebben tot chips waar zowel onze economie als onze nationale defensie op rekent", klinkt het. Federale overheidssteun zal volgens de topman van Intel de huidige chiptekorten in de VS niet wegwerken, maar zal wel een fundamentele rol spelen om ze in de toekomst te vermijden.

De CHIPS for America Act staat voor Creating Helpful Incentives for the Production of Semiconductors. Het wetsbesluit werd al goedgekeurd door de Senaat en moet weldra gestemd worden door de leden van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden. Eerder dit jaar richtte grote Amerikaanse chip- en techbedrijven een nieuwe lobbygroep op, genaamd Semiconductors in America Coalition. De 64 leden riepen toen in een open brief het Amerikaanse congres op om de CHIPS for America Act goed te keuren.

Ook in de Europese Unie zijn er plannen om de investeringen in de Europese chipindustrie op te krikken. Ursula von der Leyen, president van de Europese Commissie, zei in september nog dat ze een European Chips Act wil presenteren. Met deze Act wil Von der Leyen ervoor zorgen dat er een 'Europees ecosysteem van chips' komt inclusief Europese productie van chips. Tweakers schreef eerder een achtergrondartikel over de wens van de Europese Commissie om de Europese chipsector te versterken.

Reacties (40)

[bbob]

De vraag is dan waarom zijn de kosten in Azië tot wel 30% lager.
Waarin zit hem dat verschil, dat is mij niet duidelijk.

Anderzijds kunnen bedrijven als Intel Apple die dikke winst maken ook genoegen nemen met iets minder en wel lokaal produceren. De vraag is dus men wil steun om in Amerika te produceren maar wil daar zelf niet echt in investeren, het mag ze geen extra geld kosten terwijl ze dit wel kunnen betalen.

[g0tanks]

Die 30% blijkt uit een onderzoek van BCG. Zie vanaf p. 16: https://www.semiconductor...anufacturing-Sep-2020.pdf

Het zit vooral in hogere overheidssubidies, lagere lonen en betere toegang tot financiëring.

To quantify the cost differential between the US and other regions, we have benchmarked the total cost of ownership (TCO) over a ten-year period for three representative types of fabs illustrative of the new capacity that will be built in from 2020 to 2030.

According to, our analysis, across all three types of fabs the TCO for a US-based fab is approximately 25% to 30% higher than the equivalent fab located in Taiwan or Singapore. China, which provides very high government incentives on top of its structurally lower wages, appears to be even more cost competitive. In the US, the TCO is roughly 50%higher than in China, even not counting additional advan-
tages in financing costs provided by China through access to credit and equity below the cost of capital, which a recent study by the Organization for Economic Cooperation and Development (OECD) found to be very substantial.

[Iblies]

Wat dus complete onzin is.

Onder de streep betaalt een bedrijf als TSMC minder belasting in Taiwan,
het is niet zodat ze nog meer geld krijgen toegestopt.


Daar zit een heel groot verschil in.
Hele lap tekst maar wel uitgelegd,
https://semiwiki.com/semi...izona-fab-cost-revisited/

….
Tax – there are two pieces to the tax line, one is country-to-country tax rate differences and the other is preferential tax rates. In my opinion tax rate differences are a structural difference whereas a preferential tax rate is an incentive. For example, the corporate tax rate in the US is 25.8% and in Taiwan is 20%. These tax rates are normally applied to Income Before Taxes.
…
To investigate the tax advantage for TSMC in Taiwan versus the US I have compared TSMC’s effective tax rate over the last three years to Intel’s effective tax rate in the last three years. Surprisingly they aren’t that different, now I know there is a lot of complex financial engineering in Taxes, but it is the best comparison I can find. TSMC ‘s tax rate for 2018, 2019 and 2020 is 11.7%, 11.4% and 11.4% respectively. Over the same period Intel’s tax rate was 9.7% (one-time benefits) in 2018, 12.5%, in 2019, and 16.7% (NAND Sale) in 2020. So over three years TSMC paid 11.5% and Intel paid 13.1% as a tax rate which isn’t that different.

Bovenste is normaal tarief maar daaronder laten ze zien wat ze daadwerkelijk afdragen,
dan heb je het over een kleine 1,6% over de omzet.


Intel is dus bewust de getallen aan het verdraaien wat compleet idioot is aangezien de cijfers gewoon kunnen worden opgezocht.


Zo kan er ook worden opgezocht hoeveel geld ze hebben gebruikt om aandelen in te kopen wat een vorm van belastingontwijking is,
https://www.intc.com/stock-info/dividends-and-buybacks

We have an ongoing authorization (originally approved by our Board of Directors in 2005 and subsequently amended) to repurchase shares of our common stock in open market or negotiated transactions. As of September 25, 2021, we were authorized to repurchase up to $110.0 billion, of which $7.2 billion remained available.

100% overigens,
maar wel van de zotte als je daar geld voor beschikbaar houd en ondertussen geld gaat schooien bij de overheid.

Met dat geld alleen al kun je fabrieken financieren comfort de nieuwste maatstaven.

[Qwilo]

Onderzoek totaal gefinancieerd door de Amerikaanse halfgeleider-industrie.

Wij van wc-eend!

[sdk1985]

De verschillen worden in het rapport van BCG uitgesplitst.
40 tot 70% government incentives (belasting voordelen, grondgebruik, subsidies)
15 tot 40% labor en utlities (hogere lonen)
15 tot 20% capitol expenditures (wisselende bouwkosten)

China is het voordeligste door de combinatie van lagere lonen, veel 'government incentives' en blijkbaar gunstige financiering (gespecificeerd als access to credit and equity elow the cost of capital). Blijkbaar kun je daar bijvoorbeeld apparatuur heel gunstig leasen op kosten van de staat.

Overigens zit Intel primair in USA met nog enkele locaties in Ierland en Israel. Alleen 3DNAND/XPoint zit in China.

Dit alles moet je in de context zien van het nieuwe Intel dat een fab voor alle bedrijven wordt zoals TSMC en Samsung dat nu zijn. Intel produceert historisch gezien vooral voor zichzelf. Volgens Intel concurreren ze straks niet primair met TSMC of Samsung maar eerder met Zuid Korea en Taiwan. Intel wil ongetwijfeld ook een paar voordeeltjes om voet aan de grond te krijgen in de markt.

[Reactie gewijzigd door sdk1985 op 24 juli 2024 05:38]

[j1b2c3]

9-21 werk tijden en 6 dagen werken..

[Richo999]

dat is in de VS ok een bekend fenomeen blijkbaar als we even naar recent stukje van Kellogg's kijken.

[david-v]

Misschien loonkosten? Schoner moeten produceren door milieu wetgeving (dus duurder)?

[Phyxion]

"How do you compete with a 30 to 40% subsidy," Gelsinger asked. "Because that means we are not competing with TSMC or Samsung, we are competing with Taiwan and Korea. The subsidies in China are even more significant."

[MauricevL]

Eén deel is een tekort aan gekwalificeerd personeel. In Azië zijn er al decenia grote fabs, en zolang werknemers de industrie niet verlaten kan je beschikken over een goed aantal werknemers. Daarnaast zijn de kosten van het personeel zelf waarschijnlijk ook een stukje lager door lagere kosten van levensonderhoud.

Dan zijn er de kosten van de hele supply chain: grondstoffen die lokaal worden gewonnen, voordelen uit invoersrechten en handelsdeals, de hele productieketen daar zit dicht bij elkaar en is goed op elkaar ingespeeld. Daar is dus een groot schaalvoordeel behaald wat je niet zomaar inhaald als je als US of EU zelf semiconductors wil gaan produceren. Dit zijn geen dingen die je in 10 jaar even inloopt, ik zie dit als het resultaat van lange termijn politiek.

[Reactie gewijzigd door MauricevL op 24 juli 2024 05:38]

[rjmno1]

Dat niet alleen zou amd daar iets van afgesnoept hebben?

[Crack]

De vraag is dan waarom zijn de kosten in Azië tot wel 30% lager.

Naast de bovengenoemde punten zal schaalgrootte ook meespelen:
Algemene investeringen worden sneller terugverdiend en omdat de klanten afhankelijk zijn geworden van TSMC en Samsung staan de producenten sterk in contractonderhandelingen.

[Simon Weel]

Zo te zien begint het in de bakermat van de vrije markt ook door te dringen dat die vrije markt ook zijn donkere kanten heeft....

[Jan Onderwater]

De Bakermarkt van de vrije markt in Nederland in de gouden eeuw.
De VS heeft tijdenlang restricties op vrije markt, Staalindustrie die nooit veel innoveerde na de oorlog werd zo beschermd om maar een voorbeeld te noemen.

[klonic]

Ik denk dat de vrije markt prima is, alleen is er voor sommige sectoren niet een echte vrije markt (zoals defensie) en chips zijn essentieel voor defensie (evenals staal, motoren, brandstof etc.)

[enchion]

Vrije markt werkt eigenlijk alleen als er geen overheid is die de patenten, copywrights, kwaliteitsstempeltjes behoudt.

Zonder overheid is het puur Wild-West, met overheid is het Karteltjes ervan maken.

[MaestroMaus]

Andersom; zonder de overheid maakt het bedrijfsleven zelf juist de kartels. Het is laat-stadium marktwerking die ervoor zorgt dat kartelvorming de aantrekkelijkste optie wordt. Dat is waarom dit bij kapitalisme juist opgebroken moet worden door de overheid.

[Reactie gewijzigd door MaestroMaus op 24 juli 2024 05:38]

[enchion]

Volgens mij heb jij theorie en realiteit een beetje verkeerd om.

Hoevaak zie jij kartels echt aangepakt worden. (antwoord = nooit, misschien een symbooltax)

Overheden zijn er om grote bedrijven te beschermen tegen concurrentie uit de gewone bevolking/midden-klein bedrijf. (= realiteit)
Door patenten/copywrights/keuringsmerken/kwaliteitseisen/internationale verdragen/importtaxen/importverboden.

Wie heeft er baat bij de vermoeilijking van het aanleggen van terreinen met zonnepanelen. (antwoord is shell/gasunie/nederlandse staat, enzzzzzzzzz...)

Zonder al die regels zou Jan en Alleman dingen zelf kunnen maken/importeren/exporteren.
Wetten dienen de Adel/RijkeBusinesserij en niet de burger. (waarheid nr.1)
Burgers krijgen een werkend zorgstelsel,openbaar vervoer,studievergoeding zodat ze snel aan het werk kunnen.

[MaestroMaus]

"Hoevaak zie jij kartels echt aangepakt worden. (antwoord = nooit, misschien een symbooltax)"

• https://nos.nl/artikel/23...kartelcompensatie-van-daf
• https://archief.ntr.nl/no...0bouwbedrijvenkartel.html
• https://www.vandoorne.com...een-laatste-waarschuwing/
• https://www.transparency....els-door-miljoenenboetes/
• https://mtsprout.nl/manag...hap/de-5-grootste-kartels

Volgens mij is daar de realiteit waar je om vroeg.

"Zonder al die regels zou Jan en Alleman dingen zelf kunnen maken/importeren/exporteren.
Wetten dienen de Adel/RijkeBusinesserij en niet de burger. (waarheid nr.1)"
Zonder die regels zou degene met meeste kapitaal ervoor zorgen dat de rest geen kans meer krijgt door exclusiviteit deals, schaalvoordeel, koppelverkoop en alle andere trucs die de rest niet of minder tot hun beschikking hebben. Rijken en bedrijven zijn niet het ultieme kwaad; ze maken ook deel uit van de samenleving net als de rest van de burgers. En dus hebben ze ook rechten/plichten. De staat is de scheidsrechter.

Rijken/bedrijven krijgen misschien wel disproportioneel veel aandacht van de staat. Daar zou actie tegen ondernomen moeten worden (door de burgers; wie anders?).

[Reactie gewijzigd door MaestroMaus op 24 juli 2024 05:38]

[enchion]

Ik zie zoals ik al gezegd heb alleen kleine bedragen.

Voor hoeveel geld denk je dat niet alleen een kartel opbreekt maar dat ook kartelvorming binnen die sector voorgoed als strategie van de baan is en dat het geld wordt geinvesteerd in het creeren van concurrentie binnen die sector.

KPN+Ziggo, 18 miljoen Nederlanders waarvan 6-10 miljoen accounts, maal 35 euro per maand wat zeg maar een 10tje teveel is.
10*10 = 100 miljoen per maand, = 1,2 miljard per jaar = 12 miljard over 10 jaar.

Hoogste boete in jouw lijstje stond op 2,5 miljard verdeeld over meerdere bedrijven. Dus minder dan 1 miljard per bedrijf.

Maw zoals ik al gezegd heb een symbolische boete dus. Bedrijven houden onderaan de rekening gewoon geld over.
Boetes zijn boetes als ze of meer geld kosten dan er gemaakt/gejat is, of nadat onterecht verkregen geld is teruggeboekt naar rechthebbende een extra kostenpost zodat de overtreder netto in de min uitkomt.

[MaestroMaus]

Je stelt in je eerste post: "Hoevaak zie jij kartels echt aangepakt worden. (nooit; misschien een symbooltax)". Ik demonstreer dat de stelling niet klopt en dan verleg je de doellijn naar ze krijgen een te lage boete. Niet erg fraai.

Sowieso; of een straf proportioneel is ligt aan allerlei factoren en, uiteindelijk, aan het gerecht. Ik weet vrij zeker dat jij niet de zaken in kwestie gelezen hebt of de overwegingen van de rechter gelezen hebt. Armleuning commentaar geven op de rechter is een volkssport, maar is zonder dat er serieus moeite genomen wordt niet om serieus te nemen.

"Voor hoeveel geld denk je dat niet alleen een kartel opbreekt maar dat ook kartelvorming binnen die sector voorgoed als strategie van de baan is" Dit is niet hoe mensen werken. Je kan de doodstraf zetten op het stelen van etenswaren; maar het zal mensen niet weerhouden om etenswaren proberen te stelen. Straffen zijn maar tot op zekere hoogte afschrikwekkend. Dit is een bewezen fenomeen wat een rechter, die hiervoor een opleiding genoten heeft, weet en een goed voorbeeld waarom slogans en populaire armleuning uitspraken geen waarde hebben.

Op eenzelfde manier gaan bedrijven, gepusht door laat-stadium marktwerking, altijd proberen om aan kartel vorming te doen, maakt niet uit hoe hoog de boete ervoor is. Dus om jouw vraag te beantwoorden: er is geen boete hoog genoeg om dit fenomeen te voorkomen. Dat is waarom de Autoriteit Consument & Markt constant op zijn hoede moet zijn en klaar moet staan om nieuwe kartelvorming proportioneel te straffen zodat ondernemingen binnen de lijntjes blijven kleuren.

[enchion]

Jij demonstreert juist wel dat mijn stelling klopt, aangezien 1 miljard euro een symbooltax is voor veel bedrijven die in aanmerking komen voor kartelvorming of monopolisatie.

In veel van die texten van jou staan "Miljoenen euro`s" in hoofdletters schreeuwerig bovenaan, terwijl een groter huis tegenwoordig al een miljoen euro is, een bedrijf met 50 medewerkers is dan al maar dan 20 miljoen euro waard.

Jij kijkt teveel van uit je armleuning aangezien jij nog denkt dat die boetes erg hoog zijn aangezien jij ze vergelijkt met alsof het van jouw rekening wordt afgeboekt en jij jouw armleuning misschien moet verpanden om rond te kunnen komen.
Voor een groot bedrijf stellen deze bedragen weinig voor en zijn ze een geaccepteerd risico. Maw geen boete dus.

Effectief wordt er dus niks gedaan tegen grote bedrijven.

(aangezien dit op een welles nietes discussie uitloopt, is dit mijn laatste toevoeging.)

[Reactie gewijzigd door enchion op 24 juli 2024 05:38]

[Sandor_Clegane]

"De vrije markt".

We hebben de overheid nodig behalve als we belasting moeten betalen.

[wankel]

"De vrije markt".

We hebben de overheid nodig behalve als we belasting moeten betalen.

De zin die ze op Engelstalige fora vaak gebruiken voor zo'n bedrijf of industrie: "Privatize profits, socialize losses".

[Sandor_Clegane]

Yep, of zoals MLK zei: "Socialism for the rich, rugged individualism for the poor."

[Jan Onderwater]

Ha, net als met de Amerikaanse autoindustrie, tijdenlang lopen kutten met je productie en kwaliteit, en dan bij de overheid om hulp vragen.

[ATIradeon8500]

Gesteld dat de cijfers kloppen, dan is het toch wel schokkend te lezen dat Europa dus feitelijk koploper was met chipprocuctie in de opkomende jaren en inmiddels gemarginaliseerd is.

Ik ben helemaal tegen het gebedel van Intel van de laatste jaren, die hebben liggen slapen, maar, op hoofdlijnen hebben ze wel een punt.

Ik ben voorzichtig voorstander van subsidie-achtige constructies gelijk aan wat China doet.

Gooit China ooit de kont tegen de krib nadat ze Taiwan hebben geannexeerd, dan hebben we hier een probleem wat in geen 5 jaar op te lossen is.....

[bzuidgeest]

Word er in Amerikaanse politiek ook maar 1 voorstel besproken (en vooral goedgekeurd) zonder dat voorstanders defensie er bij sleuren?

America land of the free fearfull

Alles maar ook werkelijk alles word daar gestuurd via pure angst lijkt het wel. Koude oorlog voorbij, nieuwe vijand China. Zolang het military industrial complex maar geld vangt.

Ik wil niet zeggen dat ze helemaal niet op landen als China moeten letten en zo. Maar met een tiende van hun militaire budget kunnen ze al dat land zijn sociale problemen oplossen en dat zijn er nog al wat.

[ronaldvr]

zoals @sdk1985 al uitlegt, gaan er al subsidies naar intel an andere halfgeleider fabrikanten, en net als met andere subsidies wordt dat dan dus een 'race to the bottom' met wie het meeste subsidie kan geven. ZIe ook hoe de verfoelijke manier van Amazon om staten te laten concurreren voor een nieuw locatie:

Why are local governments paying Amazon to destroy Main Street?

n North Andover, Mass., for instance, Amazon recently received $27 million in public funding to build a new warehouse. In Windsor, Conn., it was $8.8 million. The property taxes for a new Amazon distribution center in Glenwillow, Ohio, will be reduced by nearly half for 15 years. And the e-commerce giant is receiving taxpayer dollars for distribution facilities in Whiteland, Ind., and Arlington Heights, Ill., too. Overall, Amazon has received nearly $3 billion in subsidies from state and local governments. There are surely other handouts in the works.

Dit is precies hetzelfde spelletje maar dan op globaal niveau, en de enigen die er van profiteren zijn de bedrijven.

[klonic]

Dat is heel Amerikaans natuurlijk. Zon bedrijf heeft gen enkel plichtsbesef of gevoel. Maar in de EU is dat eigenlijk niet heel anders. Denk aan de recente aandacht voor de druk die Facebook op NL heeft gezet voor dat datacenter in (ik dacht) Zeewolde. Alleen is het daar niet duidelijk wat NL eraan heeft, terwijl zon Amazon distributiecentrum of kantoor gewoon banen brengt.

Ik weet nog dat een van Steve Jobs' laatste publieke optredens was om voor een gemeente raad het plan voor Apple Campus toe te lichten. Hier werd gevraagd wat Apple zou doen voor de gemeente, bijvoorbeeld gratis WiFi voor iedereen. Wat mij betreft was dat ook een compleet misplaatste vraag.

[ronaldvr]

Dat is heel Amerikaans natuurlijk. Zon bedrijf heeft gen enkel plichtsbesef of gevoel.

Nou dat is de verrotting die 'shareholder value' heet zoals in deze column goed wordt uiteengezet:

In today’s paradoxical world of maximizing shareholder value, which Jack Welch himself has called “the dumbest idea in the world”, the situation is the reverse. CEOs and their top managers have massive incentives to focus most of their attentions on the expectations market, rather than the real job of running the company producing real products and services.

Het fijne idee waarmee Thatcher en Reagan het Angelsaksische model tot maatgevend hebben gemaakt en wat inderdaad ook in Europa de nodige slachtoffers maakte en gaat maken (en het is niet voor niets dat onderzoek uitwijst dat familiebedrijven die niet beursgenoteerd zijn vaak het best uit een crisis komen):

“What would lead [a CEO],” asks Martin, “to do the hard, long-term work of substantially improving real-market performance when she can choose to work on simply raising expectations instead? Even if she has a performance bonus tied to real-market metrics, the size of that bonus now typically pales in comparison with the size of her stock-based incentives. Expectations are where the money is. And of course, improving real-market performance is the hardest and slowest way to increase expectations from the existing level.”

In fact, a CEO has little choice but to pay careful attention to the expectations market, because if the stock price falls markedly, the application of accounting rules (regulation FASB 142) classify it as a “goodwill impairment”. Auditors may then force the write-down of real assets based on the company’s share price in the expectations market. As a result, executives must concern themselves with managing expectations if they want to avoid write-downs of their capital.

[Icingdeath]

Interessante slide, met een vergelijking van belasting voordelen voor fabs tussen de verschillende landen.
https://twitter.com/dylan522p/status/1468320218157969410

Verschillen zijn erg groot.

[Reactie gewijzigd door Icingdeath op 24 juli 2024 05:38]

[Khrome]

Heel interessant... Dat ze om $52b vragen.

Als deze ontwikkeling klopt is dat niet heel veel meer dan het geld wat ze zelf al op kas hebben:

https://www.macrotrends.n...s/INTC/intel/cash-on-hand

Waarom zou de overheid dat moeten investeren als Intel dat zelf ook kan, zeker als Intel de eigen kas blijkbaar met ~$10b per jaar zelf kan aanspekken?

[klonic]

Ik zie en hoop opmerkingen over Azië, maar Intel's concurrenten zijn voornamelijk TSMC (foundry voor Apple, AMD, nvidia, opereert een stapje boven Intel), GF (foundry voor AMD en ook afgesplitst van AMD, maar opereert een stapje onder Intel) en Samsung (maakt chips voor Apple dacht ik, maar ik weet het niet zeker, ik weet ook niet of ze een concurrent van Intel bedienen, zit iets onder TSMC).

Wat ik wil zeggen, deze ultra high tier fabs (leading edge fabs) zitten niet echt in lage lonen landen. Die fabs zitten gewoon Zuid Korea (Samsung), Taiwan (TSMC) en Intel zelf heeft een leading edge fab in Israel. Fabs in China, Japan en Europa zijn geen concurrenten voor deze leading edge fabs.

GDP per capita ($ PPP) van:
VS: 68k
NL: 60k
Taiwan: 59k
België: 54k
Canada: 51k
Frankrijk: 49k
Z. Korea: 47k
Italie: 43k
Israel: 42k

Volgens mij maakt intel niet die traliëng edge chips chips die bijvoorbeeld in huishoudelijke apparatuur of autos zitten. Intel is overigens, net als AMD met GF wel mogelijk van plan om fab werkzaamheden uit te besteden aan andere partijen (lees Samsung en TSMC) en juist hun eigen Fabs ook extern werk te laten doen. In dat geval zal je zeker zien dat er fabs bijkomen die meer gericht zijn op simpelere chips. Fabs die in het vaarwater zitten van een NXP, Infineon en STMicroelectronics. Die laatste is overigens in 2015 uit de leading edge tak gestapt en zat voornamelijk in Frankrijk en Italië (waarvan ik het gevoel heb dat ze qua lonen zouden moeten concurreren met Z Korea en Taiwan).

Ik weet dat inkomens bij die fabs echt niet zoveel schelen. Zowel, Taiwan als Z Korea hebben soortgelijke faciliteiten (hele industrie en leveranciersketens om fabs op te zetten en draaiend te houden). Beide landen zijn effectief eilanden dus even een vrachtwagentje naar een nabij lagelonenland gaat het ook niet worden.

[Reactie gewijzigd door klonic op 24 juli 2024 05:38]