Amsterdam test batterij als buffer bij oplaadhub voor elektrische auto's

Energieleverancier Vattenfall en bouwbedrijf Heijmans hebben in samenwerking met de gemeente Amsterdam een testhub geopend met een capaciteit van 336kWh. Hiervoor wordt gebruikgemaakt van een batterij om het elektriciteitsnetwerk minder te belasten.

De gemeente Amsterdam schrijft op haar website dat op de P+R Zeeburg het nu mogelijk is om met 16 elektrische auto's tegelijk te laden, dankzij een grote batterij met een capaciteit van 336kWh. Door het opgeslagen vermogen kunnen auto's sneller worden opgeladen en wordt het elektriciteitsnetwerk minder belast. Dit biedt mogelijkheden voor gebieden zoals Amsterdam, waar het elektriciteitsnet tegen zijn grenzen aanzit.

De batterij moet als buffer dienen voor de oplaadhub en is een test om te onderzoeken of op deze manier meer laadlocaties geplaatst kunnen worden, zonder dat het elektriciteitsnet direct moet worden verzwaard. Vattenfall, Heijmans en de gemeente Amsterdam gaan de komende vijf jaar data verzamelen van de oplaadhub op het parkeerterrein bij Zeeburg om te kijken hoe een batterij zo efficiënt mogelijk kan worden ingezet. Daarbij wordt vooral gekeken naar hoe er vermogen op het juiste moment aan de batterij bij de oplaadhub kan worden geleverd.

Begin dit jaar kondigde Shell een vergelijkbare pilot aan met een laadstation met batterij. Bij een laadstation bij Zaltbommel staan een aantal laadpalen waarbij er ook een batterij is geplaatst als buffer, om zo snelladen te kunnen faciliteren.

Door Robert Zomers

Redacteur

28-09-2021 • 20:53

257

Reacties (257)

257
253
197
21
0
44
Wijzig sortering
Goede nieuws is ook dat er voor dit soort stationaire accu's ook goedkopere, milieu vriendelijkere en minder gevaarlijke oplossingen komen. Li-ion accu's zijn door hun relatieve hoge energiedichtheid in verhouding redelijk licht (ten opzichte van andere huidige technieken). Gewicht is echter minder van belang voor dit soort stationaire accu's minder van belang. Daardoor zijn ijzer-lucht accu's bijvoorbeeld ineens interessant. Stuk goedkoper te produceren dan li-ion accu's en gevaar voor ontbranding. Het is gewoon roestend metaal dat electronen laat lopen, en een omgekeerd proces om ze op te laden.

Ook Henrik Stiesdal is met een hele interessante ontwikkeling bezig met zijn GridScale. Henrik Stiesdal is de grondlegger van de moderne wind turbines. Zijn oplossing is het gebruik maken van warmte verschillen van stenen. Een systeem dat schaalbaar is voor grote hoeveelheden energieopslag, veilig en eenvoudig te produceren.
Of lucht/ijzer batterijen nu zo geschikt zijn voor het laden van een auto vraag ik me af. Het nadeel van lucht/ijzer is dat deze niet zo gek veel stroom in korte tijd kan leveren. Het oxidatie proces (en andersom) is relatief traag.
Op zich op te lossen door meerdere batterijen parallel te schakelen :).
In de stad is gewicht misschien niet zo'n probleem, maar ruimte natuurlijk wel. Je zal toch een bepaalde mate van energiedichtheid nodig hebben om het in de stad praktisch toe te passen. Anders is graven en dikkere kabels leggen toch nog goedkoper dan die extra vierkante meters (als die er überhaupt nog zijn).
Waar staan die auto's dan?
Onder de auto's is ruimte zat voor een accu.

Ter illustratie, in 1 20 voet container heb je genoeg ruimte voor 2000 kWh + regelapparatuur.
(Zie "De Alphenaar".)

Als ze dat nu standaardiseren, ben je in één klap een stuk verder.
Het is op zich een logische gedachte om de batterijen onder de grond te plaatsen, maar in de praktijk is dat niet uit te voeren (lees: niet onmogelijk, maar wel totaal onrendabel).

Neem straatjes in Amsterdam-west. Schreeuwend tekort aan parkeerruimte, ondergronds is vrijwel de enige mogelijkheid.

Als je een zeecontainer vol batterijen wil plaatsen moet je 3-4m diep graven. In bewoond gebied kom je dan allerhande kabels en leidingen tegen. Om die te verleggen moet een straat volledig open. 4 meter lijkt misschien overdreven, maar je zult - met oog op het gewicht - een fundering aan moeten brengen. Afhankelijk van de bodemsamenstelling zul je zelfs moeten heien.

Voor een blokje van 8 zeecontainers in een bouwput is dit rendabel. Denk aan de merwedekanaalzone in Utrecht, waar bestaande bebouwing volledig gesloopt wordt en veelal appartementencomplexen teruggeplaatst worden. Hier ligt geen leiding die niet opnieuw getrokken wordt, en het hele gebied wordt al onderheid.

Dit soort projecten zijn een marginaal percentage van ons stedelijk gebied. Voor bestaande bouw werkt ingraven enkel als je minder dan 60cm diep hoeft te graven en je een beperkt volume en gewicht onder de grond wil verstoppen.
In de stad hoef je niet snel te laden, dus zo'n accu is daar niet nodig. Echter langs de snelweg (waar dit probleem niet echt is) heb je dit wel nodig.
Waarom zou je in de stad alleen maar langzaam willen laden? Begrijp wel dat het langs de snelweg eerder nodig is. Maar ook in de stad zou snelladen wel handig zijn (je bent niet altijd lang in de stad).

Wat wel een probleem is: als de accu slijt (en dat doen de meeste chemische accu's) dan moet je deze later wel weer vervangen (en recyclen). Maar dat brengt weer extra kosten met zich mee. Als een kabel eenmaal in de grond ligt is het onderhoud beperkt.
Je hoeft ook niet altijd helemaal vol te laden wanneer je in de steden "overal" kan laden plug je hem in als je gaat winkelen, daarna ga je na de kapper, plug je hem weer even in, etc etc

Dat hoeft allemaal niet heel snel te gaan op die manier houd je de accu beetje op peil.

Maar dan moeten ze wel af van die losse kabel in de kofferbak gewoon alle palen voorzien van een vaste laadkabel.

Heb nu zelf sinds kort een BEV en pas 1x hoeven laden maar dat gefrut met zo'n losse kabel bij een publieke paal is nogal amateuristisch.
ik vind nog veel aan de BEV niet helemaal af.

denk dat we in de toekomst misschien wel dit gaan krijgen:
je parkeert je auto, uit de grond komen 2 pinnen omhoog en connecten met de auto en dan word je auto opgeladen.
dit kan thuis zijn of op het werk of elke andere parkeer plaats.
dan hoef je nooit meer te laden behalve als je echt flinke afstanden rijd.

zal nog wel vele jaren duren, maar uiteindelijk zullen we wel zo iets gaan krijgen. ;)

(ik laad het aan je eigen fantasie over of dat nu 2 pinnen uit de grond moeten zijn of dat die uit de auto komen of misschien nog een ander systeem. ;)
techniek is niet de beperkende factor, dit kan vast veilig en goed worden gemaakt.)

[Reactie gewijzigd door migjes op 23 juli 2024 19:37]

Moet zeggen dat het me verder niet tegen valt.

Maar er moet wat meer infrastructuur komen, ik woon in een oud stadscentrum waar de huizen rond 1900 gebouwd zijn, oftewel wanneer niemand een auto had en al helemaal geen 2. Dus geen oprit en geen parkeerplaats bij huis.

Daar heb je dus veel laadpalen nodig waar je dus ook gewoon met je ice mag staan, er zijn namelijk nu al chronisch te weinig parkeerplaatsen als je dan 2 of 4 plekken gaat markeren als laadplekken en geen parkeerplekken maak je het probleem alleen maar groter.

Dus moeten er 10+ laadpalen komen. Zodat je eigenlijk altijd wel een plekje hebt om te laden.
lol, ik had ongeveer 30 jaar geleden al een BEV.
omgebouwde SRV wagen, als je het daar mee vergelijkt dan is alles nu een heel stuk beter. ;)
maar dan nog er gaat nog veel veranderen op het BEV front, wat is nog niet duidelijk maar dit is nog niet de oplossing. ;)

maar een huis uit 1985, met wel 3 officiële parkeer plaatsen.
alleen die moeten we delen met 9 huizen, lol ook 1985 is geen garantie tot parkeren. :P

een 50 meter verderop is een pleintje, daar zouden wel 2-10 medium snelheid laadpalen kunnen staan.
dat zou alles oplossen in onze buurt. (daar staat ook de elektra wijkkast, dus lekker simpel te doen.)
even een paar uur aan de medium snelheid paal en de accu is weer vol.

laadpalen op parkeer plekken, ben bang dat het niet altijd de oplossing is, maar de toekomst is altijd slecht te voorspellen, in beweging hij is.
Waar staat BEV voor?
Battery Electric Vehicle. :)
Losse kabel is beter, met vaste kabels en openbaar laden is ook veel gedoe (kijk maar naar de VS). Thuisladen is meestal goedkoper en makkelijker dus met genoeg range hoef je nauwelijks openbaar te laden als je kan thuisladen.
nee, je wil niet alleen maar langzaam laden in de stad.
maar stad ritjes zijn vaak maar een 10km, en doe je dat laden met 3kW (vaak het langzaamste wat mogenlijk is.) heb je niet eens een uur te laden.
dit is thuis ook zo, hij staat toch al snel een 12 uur stil voor je huis, tja je moet slapen en eten en zo.
dus voor 99% is dan met 3kW laden eigenlijk ook al geen probleem, dat geeft je dan al snel een 150km per dag wat je dan kunt rijden.

maar aan de snel weg, ja daar wil je wel met 150kW laden, zodat je snel weer verder kunt rijden.

elektrisch tanken/laden is gewoon een heel ander systeem als benzine/gas/diesel.
en dat gaat er heel anders uit zien, het is niet te vergelijken en dat gebeurd nog te veel. ;)
Komt nog bij dat ondergrond onhandig is, want je zit met water dat langs elk kiertje binnen kan komen. Je moet er bij kunnen voor onderhoud.

Ik denk daarnaast dat ondergronds niet werkt ivm. de warmte die dat spul produceert. Ik heb thuis een 20 kWh ESS systeem op basis van NMC accu's. Die kan met 3 kW laden en met 4 kW ontladen. De warmte die daar vanaf komt is behoorlijk. Ga je dit met 300 kWh doen en waarschijnlijk een veelvoud van die 4 kW, dan zal er waarschijnlijk ook een airco in die container moeten, met weer een apparaat bovengronds.
De container was ter illustratie van de afmetingen nodig voor een bepaalde kWh, en daar zit ook koeling e.d. in verwerkt.

De genoemde 336kWh neemt 6x minder ruimte in beslag. Ongeveer een ondergrondse (of 2 ondergrondse) vuilcontainers, en die zijn ook mogelijk, dus waarom een accu niet.

Ik snap de problemen met allerlei bestaande kabels en leidingen, gas moet er sowieso uit (op termijn) en andere kabels erin. Het probleem is meer organisatorisch/bureaucratisch denk ik. (Als ik zie dat het ene jaar de straat open ligt voor riolering en het andere jaar voor glasvezel, etc. Voorbeeld te over.)
4 meter lijkt misschien overdreven, maar je zult - met oog op het gewicht - een fundering aan moeten brengen. Afhankelijk van de bodemsamenstelling zul je zelfs moeten heien.
Dat zie ik niet zo. Een batterij in een zeecontainer is waarschijnlijk lichter dan het verplaatste zand/klei, dus dan zou hij eerder gaan drijven.
Op straat waar het vol ligt met kabels en buizen? Even een kelder bouwen onder de straat is echt niet goedkoop.
Men zou het kunnen plannen. Elke keer als de straat open moet daaromheen kun je afspreken dat er dan rekening mee moet worden gehouden dat er ruimte vrij moet worden gemaakt. Na een paar jaar ben je er dan heus wel. Niet altijd hoeft iets direct te gebeuren. Als je dit door een hele stad zo doet...
Een paar jaar? Hoe vaak denk je dat rioleringen, elektriciteitskabels, waterleidingen etc. vervangen worden? Dat gaat gemakkelijk 50 jaar duren, en dan moet er nog plaats zijn.
Riolering en de waterleiding licht vaak onder de doorgaande wegen. Elektriciteitskabels zijn een ander verhaal. Wat ik voorstel is niet in alle gevallen werkbaar, maar als je zoiets als standaard procedure hanteert, dan bespaar je wel uiteindelijk. En inderdaad, het zal zeker niet altijd en overal werken. Het lijkt een beetje qua aanpak op wat rijkswaterstaat doet nabij snelwegen, reserveren stroken land nabij de rijkswegen voor de toekomst. Dat dus, maar dan voor 'de ondergrond' in de stad met in dit voorbeeld batterijen, maar zouden ook containers t.b.v. recycling kunnen zijn.

Hoop dat het gelukt is het idee iets duidelijker te beschrijven.
Ze zullen ook niet ontzettend veel vermogen moeten leveren. Ze staan er voor peak-shaving. Het meeste vermogen komt nog steeds uit het net, maar als er 16 auto's tegelijk staan te laden komt er een beetje aanvullend vermogen uit het accupack zodat de netwerkaansluiting niet onnodig zwaar hoeft te worden.

Ok het zal nog steeds om stevige vermogens gaan, maar het is dus niet dat het accupack de volledige laadstroom voor zijn kiezen krijgt.
In veel gevallen worden voor dit soort toepassingen afgedankte accu's uit ev's gebruikt. Die kunnen nog steeds snel veel stroom leveren en dat zelfs een tijdje (op een wat lager niveau) volhouden. Een "afgeschreven" accu-pakket kan zo zeker nog vijf jaar mee (blijkt uit test met eerste generatie Leaf accu's).
Het voordeel is dat de "afgeschreven" accupakketten goedkoop zijn, bovendien zijn ze nu al op de markt. Voor het milieu is het ook goed om producten op andere manieren in te zetten, voordat er energie in verwerking of recycling wordt gestoken.
IJzer/lucht accu's bevinden zich nog in een experimenteel stadium en die zijn met name geschikt om energie langere tijd in op te slaan. Meerdere accutypen op één plek combineren maakt een installatie nodeloos ingewikkeld en daarmee meestal storingsgevoelig.
Voor ijzer/lucht (en zoutwater) batterijen is zeker nog een toekomst weggelegd als het om energie opslag gaat.
Bekijk dit filmpje eens over snelladers:

https://youtu.be/uzDLQ4gIFF4

Op zich draait dit wel niet op batterijen, maar het principe is hetzelfde.
Daarom zul je meestal een combinatie zien van verschillende soorten accu's, snel schakelende voor piek spanningen en grid stability en langzamer schakelende voor langere afgifte.
Ik vind het vooral goed dat hierdoor je de overtollige zonneenergie die er mogelijk is veel beter kan gaan opslaan en gebruiken wanneer nodig.

Ik ben benieuwd of dit ook persoonlijk interessant wordt. Een huis verbruikt niet echt heel veel qua lampen enzo. Dat zou bv prima gedaan kunnen worden vanuit een accu. Of we de computer en TV er ook een paar uur op kunnen draaien weet ik niet. Maar het zou mooi zijn wanneer je in de winter voor 80% van je stroomvoorziening kan zien ook savonds dan hoeven de kolencentrales niet aan.
De meeste huizen kunnen met een powerwall echt wel een paar uur draaien (zelfs met warmtepomp). Mijn woning met twee warmtepompen (w/w en l/l), inductiekookplaat en een binnenkort een dubbele EV lader kan zeker een hoop PV productie opslaan en later gebruiken. Wegens salderen nu nog niet interessant maar heb in de berging alle relevante kabels al liggen zodat op het moment dat het wel rendabel word er direct een geinstalleerd kan worden.
Oprecht ben ik geïnteresseerd in accu's en eventueel jouw oplossing. Ik denk dat het 6 maanden van het jaar wel lukt om met accu's en pv panelen de dag off-grid door te komen. Maar heb je ook uitgerekend hoe dat in de winter zit, als je soms maar 1/100 van de opbrengst hebt van de pv panelen t.o.v. de zomer?

Ik heb geen berekeningen maar ik denk dat je een flinke accu nodig hebt om helemaal off-grid te gaan. En de over capaciteit te gebruiken in alleen de zomer is namelijk ook lastig. Het lijkt me niet dat je de inductieplaat wat langer laat aanstaan....
Off-grid is hier absoluut geen doel. De enige reden om thuisaccu's aan te schaffen zou zijn als teruglevering weinig op gaat brengen om het dagoverschot te bufferen zodat dit later gebruikt kan worden. We gebruiken onze EV genoeg dus die kan meestal 's avonds het overschot wel opeten, het probleem is dus dat we meestal overdag een overschot hebben en 's avonds als de zon onder begint te gaan een zware belasting.
Ah oke helder. Dat maakt het ook wel weer interessant :)
1/100'ste is wel wat kort door de bocht. Snel eens op sunnyportal gekeken naar m'n jaaroverzicht en in december en januari haal ik de laagste opbrengst met zo'n 250 kWh. April tem september zijn de topmaanden met tussen de 800 en 950 kWh per maand. Verschil tussen hoogste en laagste maand is dus ruw geschat 1/4.

Natuurlijk heb je binnen januari ook piekdagen en als het echt een aantal dagen na mekaar slecht weer is, gaat je batterij al snel leeg zijn en niet veel kunnen bijladen. En mijn warmtepomp verbruikt natuurlijk net stroom van mid oktober tot eind maart dus dat is wel een serieuze scheeftrekking tussen vraag en productie die je nooit kan ophalen met een batterij. Zeker omdat je op die grijze dagen ook geen zonnewarmte in huis haalt.

Afschaffing van de terugdraaiende meter in België naar een systeem waarbij je maar 4 ct krijgt voor hetgeen je teruglevert en 25 ct betaald voor je verbruikt is dus wel een serieuze streep door de rekening en ik denk niet dat een powerwall het gaat halen al denk ik wel dat je de nood aan stroom van het net wel behoorlijk kan beperken tot enkele grijze periodes in de maanden november - maart. Als zo'n powerwall nog wat goedkoper wordt, ga ik ook ééntje aanschaffen om maximaal eigen stroom te verbruiken maar nu is de terugverdientijd nog te lang.
1/100 ging over dag verbruik. Mijn all-time high staat op 35kWh en low op 325 Wh (op mijn installatie). Bij mij is de laagste maand opbrengst zon 50 kWh en top zo'n 620kWh (bij mij dus 12x). Maar dat is het punt een beetje, gemiddelden werken niet als je off-grid wilde gaan, waar het normale grid wel is gedimensioneerd voor gemiddelden (gelijktijdigheidsfactor: 0,2). Je moet dimensioneren voor de uitersten, immers je verbruik is zomers lager / opbrengst hoger itt tot de winter waar dit precies andersom is. Ga je verder naar het noorden zullen dit soort extremen alleen maar groter worden, naar het zuiden wat kleiner.
Heb je al een accu op het oog? Ik zit maar te wachten op het moment dat ze echt goedkoper gaan worden, en ook intelligent genoeg dat je er niet meteen 7 kastjes bij moet hebben om het echt te laten werken in huis. We hebben een paar panelen liggen en zullen voornamelijk in de lente/zomer/herfst genoeg overhouden om de accu te kunnen vullen. Maar als je bijvoorbeeld kunt instellen wanneer je accu-stroom wil en wanneer je netstroom wil zou dat wel handig zijn.
Zolang salderen nog 100% goedkoper is heeft het nog niet veel zin om te gaan kijken naar accus.
Alleen gaat de saldering eruit en krijg je nog een paar centen per kW geleverd.
Als je 4 ct krijg ipv 28 ct uitspaar (zoals nu) dan zou een accu betrekkelijk snel aantrekkelijk kunnen worden.
Klopt, maar aangezien thuisaccus nog volop in ontwikkeling zijn en ik verwacht dat de prijs nog wel wat zal dalen heeft het pas zin om voor een thuisaccu te gaan shoppen als het financieel rendabel is. Salderen word langzaam afgebouwd dus het zal nog wel een paar jaar duren eer thuisaccus de moeite waard zijn.
Hoeveel goedkoper? De BYD LVS (laagspanning) of HVS (hoogspanning) thuisaccu's zijn nu ongeveer €500 per kwh (incl btw). Dit is een stapelbaar systeem inclusief behuizing en bms.

Kabel naar de hybride zonnepanelen omvormer (€1300 tot €3200 growatt sph3000 3kw 1 fase/fonius gen24 10kw 3 fase) en je hebt een thuis accu van 10kwh voor onder 7 a 9 duizend euro (ex installatie, incl btw) afhankelijk van het vermogen.

Een 4kwh accu (€2500) + omvormer (genoemde growatt) is voor €3800 te krijgen.
Aan 500eur/kwh moet die batterij een levensduur hebben van meer dan 2000 cycles om even duur uit te komen als electriciteit terugsturen op het net en terug aankopen van het net.
Als je er dan alle andere kosten (bijpassende omvormer, ...) en risicos (daling van distributietariven, onverwachte pannes, risico bij brand, ...) bijrekent is een thuisbatterij in Belgie helemaal niet rendabel.

Als je rekent met 10kwh voor 10k euro (jouw prijs + installatie erbij) is het 1000eur/kWh en wordt die batterij nooit rendabel; als thuisbatterijen in de buurt van autobatterijen (100-200eur/kWh) komen begint het pas interessant te worden
Ik vind dat tegen vallen. Ik heb 70 panelen op het dak liggen en 20 kWh aan ESS storage. Mijn warmtepomp gaat van april tot oktober uit zodra de zon onder is. Met 20 kWh red ik 't dan net. Nu het wat eerder donker begint te worden is het nu al krap aan, en dat merk ik vooral doordat het warmwater in de ochtend nagenoeg op is (+/- 35 graden).

Wanneer de warmtepomp ook zonder PV-opwekking aan moet is die 20 kWh zeker niet genoeg.

(de 20 kWh is bruto capaciteit, netto verdwijnt daar nogal wat van. Er zit een 10% ondergrens in en nog een onbekend percentage bovengrens. Ook is het omvormen van 48V DC naar 230V AC nogal inefficiënt, ik heb ongeveer 20% verlies van AC naar AC).
Nouja, als 'ie een groot terrein heeft, denk aan boeren, en heeft een schuur, dan kunnen daar een hoop paneeltjes op hoor! als je goed op let langs de weg dan zie je dat dit ook vaak gebeurd. dan zie je meer paneel dan dak. Op zich wel gaaf om te zien ook.

Dus 70 panelen is niet eens zo gek, afhangend van de context.
Alhoewel.. met 70 panelen heb je wel meer dan 20kWh opbrengst gok ik zo.
Maar een boer is eigenlijk een bedrijf met hem/haar aan het hoofd. En bedrijven kunnen makkelijk meer panelen kwijt en kunnen deze ook makkelijker betalen (vanwege de lagere belasting).

Ik zag @Tozz als particulier (pure aanname natuurlijk) en dan is 70 panelen een beste set.
Is dat niet een beetje te complex vergeleken met batterijen?
Is wat te complex vergeleken met batterijen? Bedoel je GridScale? Als je dat bedoelt, dan denk ik zelf niet. Het is een vrij simpele opstelling die goed lijkt te schalen. Tevens kan je het bouwen met grondstoffen die lokaal beschikbaar zijn. Je kunt verschillende soorten stenen gebruiken, en daarbij kiezen voor soorten die lokaal in de grond zitten. Hierdoor heb je eigenlijk een vrij ecologische aanpak.

Maar wellicht doel je op iets anders?
Ambri gesmolten metaal batterijen
Doet me denken aan een aflevering van Tegenlicht: ‘de race om de super batterij’ waarin uitvinder Cees van Nimwegen zijn verhaal doet over de opslag van groene energie in basaltsteen. … uiteraard gaat het hier dan om opslag en terugleveren van warmte.

[Reactie gewijzigd door RAMMEI op 23 juli 2024 19:37]

Ik denk hierbij toch vooral aan:

Een accu laden met een andere accu. Natuurlijk kan het en zal het problemen oplossen met het net maar je hebt er ook weer een omzetting met verlies bij. Hoe groen is dat idee dan eigenlijk?

Het is in mijn beleving een pleister plakken op een probleem dat beter anders aangepakt kan worden.
Lithium ijzerfosfaat accu's zijn ook erg geschikt voor zulke toepassingen.

Ook wel LFP of LiFePO4 batterijen genoemd. Deze hebben iets minder capaciteit per kilo maar zijn goedkoper, gaan langer mee, zijn veiliger en hebben geen metalen uit conflictgebieden nodig zoals cobat.

Nu de patenten aflopen zullen deze accu's nog goedkoper worden.
De gemeente Amsterdam schrijft op haar website dat op de P+R Zeeburg het nu mogelijk is om met 16 elektrische auto's tegelijk te laden,
😮😮 16 hele auto’s ….
Stel je voor als het het middag is en mensen gaan massaal naar huis en snel even wat gaan tanken 😬 Dan is het op.


Mensen zijn helaas kuddedieren en we hebben hier de pech dat oa in wintermaanden gedurende de dag te weinig zon is. Anders is het direct omzetten.

Hopelijk komen er snel alternatieven met materialen anders dan lithium die ervoor kunnen zorgen dat je overdag veel energie kunt sparen en in piekmomenten er snel weer uit.

Het is de enigste manier om pieken af te vlakken en is gebruikelijk bij vb waterdruk. Stadions maar ook grotere bedrijven die regelmatig veel water gebruiken hebben silo’s vol met water omdat anders de druk soms wegvalt.
Nog even:
Mensen zijn helaas kuddedieren en we hebben hier de pech dat oa in wintermaanden gedurende de dag te weinig zon is. Anders is het direct omzetten.
Het gaat hier om het "afvlakken" van de vraag in de breedste zin van het woord. Eén van de veel genoemde rampscenario's m.b.t. elektrische auto's is dat ze allemaal tegelijkertijd 's avonds aan de stekker gaan hangen. Dit soort opslag-oplossingen zorgt ervoor dat die piek-vraag gespreid wordt: de batterij wordt opgeladen als de vraag laag is en kan ontladen als de vraag hoog is. Dat heeft niet (direct) te maken met het variabele aanbod van schone energiebronnen.

En dat van die kuddedieren: dat klopt. Maar nog meer worden we "gestuurd" door onze portemonnee en op het moment dat variabele energietarieven worden ingevoerd, moet je eens zien hoe snel we leren om te laden wanneer het goedkoop is...
leren om te laden wanneer het goedkoop is
Maar we gaan toch niet serieus zelf de stekker erin/eruit halen op het goedkope/dure moment?

Dat sturen mag misschien dan automatisch (dus de auto besluit zelfstandig om de lader aan/uit te zetten aande hand van een geldend tarief).

Dat we met de portemonee worden gestuurd is al erg genoeg. Want dat betekend dat we geen marges mogen bezitten - anders werkt de sturing minder goed. Overheden doen dit al veel te vaak en dat geeft toch vreemde verhoudingen.
Maar we gaan toch niet serieus zelf de stekker erin/eruit halen op het goedkope/dure moment?
Waarom niet? Jouw ouders en grootouders kunnen je vertellen dat er een tijd is geweest dat 's nachts de stroom goedkoper was en dat de wasmachine pas werd aangezet als ze naar bed gingen. Kunnen wij dan niet meer wat zij wel konden?
Bovendien hebben wij nu de beschikking over EV's die zelf een laadschema kunnen aanhouden, we hebben laadboxen die gestuurd kunnen laden.
Misschien ben ik gekke Henkie in jouw ogen, maar ik zie meer dan voldoende mogelijkheden voor aanbod-gestuurde afname.
Dat we met de portemonee worden gestuurd is al erg genoeg
Je komt nu pas tot de ontdekking dat Nederlanders met goede argumenten onderbouwd vriendelijk vragen iets te doen niet werkt?

In plaats van te lopen chagrijnen is het misschien een goede oefening om zelf met oplossingen te komen. Dus:
Als jij als overheid te maken krijgt met een klimaatprobleem waarvoor EV's een deel van de oplossing zijn en je hebt daarnaast te maken met een elektriciteitsnetwerk dat nog niet berekend is op de hoge piekbelastingen die EV's veroorzaken, hoe zou jij dat probleem dan oplossen?
Ik vind je geen gekkie Henkie hoor. Ik bedoelde meer dat de car-puter het zelf regelt. Maar dat betekent dat deze wel de hele tijd aangekoppeld blijft. Dus de paal blijft bezet.
Je komt nu pas tot de ontdekking dat Nederlanders met goede argumenten onderbouwd vriendelijk vragen iets te doen niet werkt?
Dat werkt nu juist wel. Boetes op afval in de berm bestonden al lang. Maar een net-trechter met daaronder een afvalbak werkt dus beter. Dus vriendelijk verzocht.
Glas in de glasbak is niet gestuurd door de portemonee en doen we over het algemeen heel netjes.
Ik denk dat het sturen met de portomonee, noodzakelijkerwijs wel effect heeft omdat veel mensen geen geld 'over' hebben. Maar dat het vriendelijk vragen niet werkt is daarmee absoluut niet bewezen.

Ik loop dus zeker niet te chagrijnen maar het zou toch fijn zijn dat we niet gezien worden als domme kuddedieren - en zeker niet door de burger zelf.

Dus om je vraag te beantwoorden:
niet berekend is op de hoge piekbelastingen die EV's veroorzaken, hoe zou jij dat probleem dan oplossen?
Niet door te denken dat we alleen met de portomonee worden gestuurd. Maar dus inderdaad meer palen plaatsen (wat ze ook doen) zodat je langer langzaam kan laden (minder piek belasting).
En daarnaast toelaten om onder/in de stoep kabels ter laten lopen naar de auto (vanaf de eigen woning).

Overigens denk ik niet dat EV's een oplossing zijn voor het klimaatprobleem. Wel dat EV's een oplossing zijn voor het terugdringen van het gebruik van fossiele brandstoffen. Het kan uiteindelijk helpen als de elektriciteits centrales geen fossiele brandstoffen meer gebruiken.

Als we het klimaatprobleem willen 'oplossen' moeten we minder verbranden. Maar dan zijn daarvoor nog vele andere kandidaten (zoals de luchtvaart en scheepsvaart). Maar vooral de elektriciteits centrales zelf. Alleen maar vertrouwen op wind of zon is niet voldoende tenzij we enorme accu's (zonder grote nadelige effecten) neerzetten.
Maar dat het vriendelijk vragen niet werkt is daarmee absoluut niet bewezen.
OK, laten we het er op houden dat het soms wel, soms niet werkt. Statiegeld is een manier om de afvalberg op te lossen. De supermarkten vragen minder plastic te gebruiken heeft niet geholpen. De groene en oranje bak meer gebruiken dan de grijze bak werkt het beste als je de grijze bak veel minder vaak ophaalt. In het algemeen hebben we wat aansporing nodig en de portemonnee werkt dan vaak wel goed.

Je leek in je post niet optimistisch over de oplossing uit het artikel: flinke batterijen koppelen aan laadstations. Dat is in mijn ogen nu juist de perfecte oplossing voor één van de problemen die we tegenkomen, namelijk de piekbelasting rond het avondeten.
Overigens denk ik niet dat EV's een oplossing zijn voor het klimaatprobleem. Wel dat EV's een oplossing zijn voor het terugdringen van het gebruik van fossiele brandstoffen
Ik zie het verschil niet. EV's stoten over hun levensduur veel minder CO2 uit dan plofauto's. Die CO2 uitstoot is de grootste drijvende kracht achter de klimaatverandering.
EV's stoten over hun levensduur veel minder CO2 uit dan plofauto's.
Het rendement is beter idd (van EV's) maar ze worden nog steeds gevoed door centrales op fossiele brandstof. En op het totale plaatje zou transport slechts 30% zijn en slechts 72% daarvan is wegtranspart. En dat omvat ook vrachtvervoer.
Dus minder dan 20% komt van vervoer van personen in hun eigen auto. Dus een relatief klein deel. Maar omdat het commercieel interessant is, is dat nu de grootste hype.

bron
Uit jouw bron:
Rekening houdend met de gemiddelde energiemix in Europa, blijken elektrische auto's al schoner te zijn dan auto's op benzine. Aangezien het aandeel van elektriciteit uit hernieuwbare bronnen in de toekomst zal toenemen, zullen elektrische auto's nog minder schadelijk worden voor het milieu.
Het staat vast dat EV's schoner zijn dan ICE's, ik kan een hele batterij aan bronnen linken, mocht je dat interessant vinden. Als je dus moet kiezen tussen een EV en een ICE, is de EV altijd een betere keuze voor het klimaat.

Maar eigenlijk is je argument: omdat personen-auto's maar een klein deel vormen van het het totaal, zouden we ons daar niet druk om moeten maken. Dat is natuurlijk onzin: feitelijk moeten we alles aangrijpen om de uitstoot onder controle te krijgen, dus ook de kleinere zaken. Bovendien zie je dat ook kleine beginnetjes kunnen uitgroeien tot iets groters. Het kleine Tesla heeft zo'n beetje in z'n eentje de automotive industrie aan de elektrische auto gekregen. En het werkt door: opeens verschijnen er elektrische bestelwagens, vrachtwagens.

EV's worden nu gehyped, simpelweg omdat het makkelijk te hypen is. Vrijwel iedereen vindt auto's interessant, Tesla heeft heel veel gedaan om EV's sexy te maken. EV's zijn ook een massa-product dat je aan de man moet brengen dus hypen helpt enorm. Ga dat maar eens proberen bij een installatie die CO2 uit de schoorsteen filtert, of een elektrisch vrachtschip (zoals nu getest wordt). Daar hoor je niets over, maar ook daar vinden grote ontwikkelingen plaats.
een klein deel vormen van het het totaal, zouden we ons daar niet druk om moeten maken.
Dat zei ik niet. Maar daar zou niet de nadruk moeten liggen. Want op de een of andere manier wordt juist de consument vaak als extra gedwongen (danzij de portomonee) om 'zijn leven te beteren'.

En de grote bedrijven gaan vrolijk door met vervuilen - want hun lobby beschikt nu eenmaal over meer geld.
Dat is natuurlijk onzin: feitelijk moeten we alles aangrijpen om de uitstoot onder controle te krijgen, dus ook de kleinere zaken
Nee, dat is niet juist. Als je resultaat wilt bereiken en dat ook nog snel wilt dan zul je juist eerst de grotere zaken moeten aanpakken. Of ga jij een druppelende kraan te lijf als een 22 mm waterleiding is gesprongen?
Het kleine Tesla heeft zo'n beetje in z'n eentje de automotive industrie aan de elektrische auto gekregen
Ook dankzij subsidies. En de brandstof accijns doet de rest. Dus weer via de portomonee van de mensen...
En klein maakt niet uit. Niets begint groot.

Nu is er verder niets mis met EV maar het is dus maar een klein deel van het probleem.
Het klimaatprobleem is vele malen groter dan scheepvaart, ice wagens en elektriciteits centrales. Je vergeet de hele industrie. Beton alleen al is een gigantisch probleem.

Alles wat geproduceerd wordt moet geproduceerd worden met elektriciteit (wat ons elec verbruik meer dan verdubbelt als je kijkt naar NL, als je dit globaal bekijkt is dat maal 7,7 het huidig elec verbruik) en al die energie moet uiteindelijk opgewekt worden op een manier dat geen co2 of equivalent uitstoot. Vergeet niet dat elke 10 jaar ons energie verbruik verdubbelt (alle sectoren bij elkaar). Dat doet het als sinds we fossiele brandstoffen zijn beginnen aanspreken. En dat zal nog wel een lange tijd doorgaan. Dus we hebben gigantisch veel meer elec nodig dan we nu produceren. En dat moet dan nog allemaal groen.

En we gaan het niet halen met minder verbranden. We moeten naar 0 gaan. En asap. Maar niemand heeft een idee hoe. En zolang er geen plan of oplossing is kunnen al deze kleine dingen helpen. Zolang het maar geen greenwashing is.

[Reactie gewijzigd door BlaDeKke op 23 juli 2024 19:37]

Waarom niet? Jouw ouders en grootouders kunnen je vertellen dat er een tijd is geweest dat 's nachts de stroom goedkoper was en dat de wasmachine pas werd aangezet als ze naar bed gingen. Kunnen wij dan niet meer wat zij wel konden?
Dat is nog steeds zo hoor :) , mijn EV begint ook om 11 uur te laden. Dan begint het nachttarief voor mij. Scheelt toch weer 2ct per kWh (zo'n 10%).
Maar we gaan toch niet serieus zelf de stekker erin/eruit halen op het goedkope/dure moment?
Dat kun je gewoon automatiseren. Maar dat is wel afhankelijk van aantal factoren. Er zijn al energiemaatschappijen die tarieven per seconde bepalen voor gebruikers. Bij overcapaciteit is de stroom dan heel goedkoop. Deze kun je dan weer koppelen aan je laadpaal en deze laad dan wanneer de stroom het laagste tarief heeft. Dat is uiteraard wat lastiger als je met publieke laadpalen te maken hebt en je auto's niet te lang wilt laten staan op een laadplek. Maar zodra er meer laad capaciteit komt, kan dit zeker wel toegepast worden. Sterker nog, je kunt dan zelfs de auto's gebruiken als tijdelijke opslag.
en vergeet niet dat auto accu's opladen ook niet met 1 tempo gaat, hoe voller hoe langzamer. Dan kan de accu van de laadinstelling alweer beginnen met bufferen. Volgens mij is dit ook de manier waarop tesla zijn 250kw snelladers buffert. de eerste 40% gaat op de accu en netstroom, dan gaat de snelheid naar beneden en wordt gebruik gemaakt van het net om zowel de auto als de laad accu weer op te laden voor de volgende auto
Stel je voor als het het middag is en mensen gaan massaal naar huis en snel even wat gaan tanken 😬 Dan is het op.
Misschien heb je deze woorden in de tekst gemist:
- Testhub
- test
- onderzoeken
- data verzamelen
- pilot
Het project moet 5 jaar duren, terwijl men het nu al van alles toe lijkt te dichten als oplossing voor urgente problemen. Of men weet eigenlijk nog nauwelijks of het werkt en helpt, of het lost de problemen van nu op. Het kan niet beiden zijn met duizenden voertuigen in Amsterdam en de stad bezoeken. Ondertussen wil de stad in 2030 dat 95% een elektrische auto is. Dan lijkt dit 5 jaar mini testen niet te schalen bij die wens en problemen van nu en 5 jaar.

[Reactie gewijzigd door kodak op 23 juli 2024 19:37]

Het project moet 5 jaar duren, terwijl men het nu al van alles toe lijkt te dichten als oplossing voor urgente problemen
Ik snap niet zo goed wat er onduidelijk is aan het hele verhaal. Je bent problemen aan het zoeken om tegenaan te schoppen in plaats van dat je werkelijk nadenkt over mogelijke *positieve* scenario's.
Dit soort oplossingen staan al jaren op de radar en worden hier en daar ook al toegepast. Maar de toepassing is dus nog wel relatief nieuw en "ervaring" opdoen moet je zien in de breedste zin van het woord: hoe houdt de batterij zich na een aantal jaren? Hoe gaan mensen om met deze laadmogelijkheid? Hoe is het onderhoud? Hoe groot is het werkelijke afvlakkende effect op de belasting van het elektriciteitsnetwerk. Wat moeilijk te voorspellen is, is menselijk gedrag. Het maakt nogal wat uit waar je dat apparaat neerzet, zelfs tussen wijken in Amsterdam zal het gedrag van de EV-bezitters verschillen.

Jij maakt vervolgens een bekende fout: dit is niet "de" oplossing voor het laad- en capaciteitsprobleem. Dit is "een" oplossing.
Een andere denkfout die jij maakt is dat je er van uitgaat dat dit apparaat wordt neergezet en dat men vervolgens vijf jaar lang achterover gaat leunen, kijkend naar een beeldscherm met data. Als na een paar maanden, of een jaar, blijkt dat dit eigenlijk best wel heel erg goed werkt, dan gaan ze echt geen vier jaar wachten om er meer neer te zetten.
Ik reageerde met feiten op de stelling dat deze buffer erg weinig is en je reactie dat een ander woorden gemist zou hebben. Het is een feit dat de gemeente een heel grote ambitie heeft om over nog geen 9 jaar bijna 200.000 elektrische auto's aan te kunnen en zet daar nu met grote woorden een test bij op voor een marginaal aantal, zonder enige duidelijkheid over de haalbaarheid of hoe dat in verhouding staat tot hun plannen.

Daarbij stel ik op geen enkel moment dat dit het enige plan zou zijn door kritiek op het aantal te hebben bij wat ze noemen. Ook stel ik niet dat men vijf jaar niets doen. De kritiek die ik heb is dat de gemeente een hele grote ambitie heeft en niet duidelijk maakt hoe ze die (ook hiermee) gaan halen. Zoals je zelf al stelt: het is een test, een proef, een pilot. Er is niets negatiefs aan om op te merken dat die niet zomaar lukken, er is zelfs kans dat het niet lukt. Dat heet realistisch. Het juist niet realistisch om net te doen alsof het wel zal werken, dat 16 plaatsen om te starten redelijk is om op tijd te zijn die 200.000 auto's te kunnen voorzien of dat er vast wel meer projecten zijn. Daar is de ambitie van de gemeente te groot voor en 9 jaar heel weinig tijd. Met alleen maar positief doen gaat een gemeente de kansen niet groter maken. Er is realisme nodig en openheid hoe de gemeente denkt dat dit voldoende is. En als ze dan kunnen uitleggen dat het ook met 8 of 4 plaatsen kon en ze dat nu verdubbeld hebben is dat ook prima. Maar die verantwoording tonen ze niet, ze tonen hier alleen wat ze graag zouden willen.

Ik vind het onredelijk dat je mede-tweakerers die met kritiek komen zo makkelijk weg zet met een bewering dat ze niet zouden lezen en diverse woorden in de mond te legt en te beschuldigen van problemen zoeken om het schoppen. Daar is juist niets positiefs aan en dat draagt ook niets bij aan de discussie. Ik denk dat de gemeente de organisatie is om aan te tonen dat hun ambities met dit plan haalbaar zijn en daar op zijn minst op in horen te gaan. Wij kunnen wel van alles gaan noemen wat kan, maar het is de gemeente die de verantwoordelijkheid heeft en dus voldoende uitleg hoort te geven. De inwoners en gebruikers van de stad zijn geen consumenten en ondernemers die genoeg hebben aan reclame, die hebben oplossingen nodig die haalbaar zijn. Laat de gemeente dus de haalbaarheid tonen of anders duidelijk zijn over de onzekerheid. Dat is positief.
Edit:
Stuk eruit gehaald waarin ik de verkeerde persoon quootte ;(
Het project moet 5 jaar duren, terwijl men het nu al van alles toe lijkt te dichten als oplossing voor urgente problemen
Ook deze uitspraak kan ik niet anders interpreteren dan dat je denkt dat er vijf jaar lang niets gebeurd. Dit zou zomaar de eerste van vele installaties kunnen zijn, plus: het is inderdaad een (een) oplossing voor een urgent probleem, namelijk overbelasting. Het principe (tussen-opslag gebruiken voor laadstations) is schaalbaar, snel inzetbaar.
Wij kunnen wel van alles gaan noemen wat kan, maar het is de gemeente die de verantwoordelijkheid heeft en dus voldoende uitleg hoort te geven.
Het artikel gaat over een oplossing met een tussenbatterij voor een laadstation. Er wordt in het artikel niets gezegd over de ambities van de gemeente Amsterdam. Dat is een onderwerp (stokpaardje?) dat jij er zelf bij haalt. Dat die ambities erg ambitieus zijn, daar ben ik het volledig mee eens. Maar ook hier, jij wil graag positief zijn: ik denk dan: liever een ambitieus plan, met doelen en druk en piketpaaltjes enzo, dan geen plan. Amsterdam probeert de urgentie die de klimaatcrisis met zich meebrengt over te brengen op zijn inwoners. In deze context is het dan niet altijd handig om veel tijd te besteden aan het onderzoeken en communiceren van de haalbaarheid. We moeten eerst maar eens gewoon wat doen en het is helemaal niet zo erg om dan achteraf te kijken of het allemaal wel haalbaar was.

[Reactie gewijzigd door multikoe op 23 juli 2024 19:37]

Wat is er mis met Lithium dan?

En de verlichting van de Arena draait al een paar jaar op 148 afgedankte Nissan Leaf accu's. Opgeladen met de zonnepanelen op het dak.
Die accu’s bleken alleen nieuw te zijn (bron een medetweaker die dat hier berichtte), dat het gebruikte waren was een marketing stunt
Zo'n claim vraagt wel om iets meer en concreter bewijs dan zeggen dat een medetweaker dat hier berichtte...
Zoals @Tozz hierboven bericht lijkt het dus 50/50 te zijn, iets dat overigens niet in het originele artikel stond over de Arena. Daar werd gezegd dat het volledige herinzet betrof.

zie https://siebeschootstra.n...voor-johan-cruijff-arena/ en video: Het tweede leven van de accu - Van de auto naar huis en bedrijf (reactie van @looyenss)
Dank voor de tag, je hebt gelijk inderdaad!
Ondertussen zijn ze grotendeels 2e hands, ten tijde van de marketingcampagne was het nieuw want juridisch is 2e hands lastig. Ik heb het project gedraaid vanuit mijn rol bij de Stichting Gelijkspanning Nederland. Dat is gewoon te googlen.
Dat lijkt me stug, want als je nieuwe batterijen koopt dan neem je niet de behoorlijk onhandige form factor van die Leaf batterijen. Dan neem je iets dat rackmountable is uit de fabriek.

Overigens lijkt het erop dat het een combi van beide is: " Hiervoor bestaat bijna de helft uit hergebruikte accu’s uit de Nissan Leaf (1ste generatie), aangevuld met nieuwe exemplaren (4de generatie)."
Ik zit niet echt diep in de materie, maar ik kan me zo voorstellen op plekken waar energie-dichtheid en gewicht/afmetingen een minder issue is, er goedkopere alternatieven zijn voor lithium?

Je wil niet hebben dat je auto 4000kg weegt of maar een actieradius heeft van 50 km omdat je er niet meer accu’s in kan proppen. Voor een stationair huisje is dat minder van belang.
Lithium is de oplossing van dat probleem. Daarom hebben we nu bruikbare elektrische auto's.

Juist door de enorme schaalvergroting is het in 10 jaar tijd een factor 10 goedkoper geworden. En de komende 5 jaar gaat het nog minimaal halveren.

Als zo'n accu nog maar 70% capaciteit heeft of de auto is voor de rest versleten, dan kan die nog heel goed vele jaren mee als stationaire opslag. De huidige generatie heeft nog makkelijk 15 jaar in zich zitten nadat de auto op is.
.

[Reactie gewijzigd door BlaDeKke op 23 juli 2024 19:37]

Dat is gelijk aan een tankstation met 3 benzine aansluitingen. Niet enorm maar vrij normaal toch?

Benzine tanken: 4 minuten
Electra: 20 minuten

Bron: https://www.anwb.nl/auto/...ijden/laden-versus-tanken
20 minuten als je 300km range hebt en op 80% geladen hebt zeker?
20min met snellader van 10 naar 80% is op best wat auto's haalbaar en dat zijn ook de auto's met grotere accu's. De laatste generatie auto's kan met 350kW laden.

Vergeet ook niet dat als je een electrische auto goed gebruikt je thuis nooit verlaat zonder volle accu (thuis laden s'nachts is ook nog eens goedkoopste optie) en veel 'destinations' ook laders hebben en je tijdens je meeting/werkdag/boodschappen je weer aardig wat kilometers erbij krijgt (zelfs op langzame laders).

Juist daarom zijn dit soort laadpunten in parkeergarages erg waardevol.

[Reactie gewijzigd door Osxy op 23 juli 2024 19:37]

rustagh, aantal autos die dit kunnen kan vooralsnog op 1 hand te tellen. [taycan/etron gt / ioniq 5 / ev 6)
meeste zitten nog tussen de 30-40min range

edit: voor 300+ km range autos

[Reactie gewijzigd door Simply1337 op 23 juli 2024 19:37]

Klopt, maar ik heb het met mijn Model 3 in de praktijk nog nooit nodig gevonden onderweg langer dan 20 minuten te laden. Ruim genoeg om bij een rit weer thuis te komen. Dat zal voor anderen natuurlijk verschillen maar mensen die thuis kunnen laden zullen zelden onderweg meer laden dan nodig gok ik, i.t.t. auto's die hun tank vullen.
Je moet jezelf alleen afvragen hoe vaak je 300+ KM achter elkaar rijd zonder een stop of destination.

Voor veel mensen is een range van 200KM zat voor 98% per jaar om de dag door te komen.
een auto die in zomerse omstandigheden 400km kan op een gehele lading kan dat makkelijk zakken naar 300km in winterse temperaturen. haal je nog 30% eraf (10-80) en heb je een bereik van 210 km als je je batterij niet elke dag van 100 naar 0% wilt jagen. Dan heb ik gewoon over 100 kmh snelweg km's.

maar ging over mij? vorige week nog 3x moeten snelladen op een dag.. 2 weken ervoor naar munchen gereden, die week ervoor 600km geklokt.. moet ik doorgaan? :P
Imo zouden we zo veel zonne-energie moeten opwekken dat we in de winter al een heel end komen met de opwek-capaciteit, en in de zomer dus flinke overcapaciteit hebben.

Wel interessant welke mix aan buffers je dan nodig hebt. Kan erop neerkomen dat er bijv. in de zomer meer gas of juist waterstof oid wordt opgewekt die vervolgens in de winter weer opgebruikt wordt.
Dat gaat niet in ons land. Op een mooie zomerse dag wek ik thuis +/- 150 kWh op met 70 panelen. In de winter heb ik echter regelmatig dagen dat ik de 1 kWh niet haal. De zon staat te laag in de winter en er is teveel bewolking in ons land. Terwijl juist op zo'n winterdag verbruikt de warmtepomp ook rustig 25 kWh, terwijl die in de zomer alleen wat douchewater verwarmt.

Zonne energie kan voor landen die meer richting evenaar liggen een mooie oplossing zijn, maar in Nederland hebben we alternatieven nodig.

[Reactie gewijzigd door Tozz op 23 juli 2024 19:37]

70 panelen!! :D

Dan is 1 kWh niet eens halen wel dramatisch ja. Hoeveel wek je op de beste zomerdag en op de beste winterdag op dan?

Hoe dan ook denk ik nog steeds dat we zo veel mogelijk dakoppervlak vol moeten leggen met panelen. In m'n vorige post noemde ik inderdaad dat er ook buffers nodig zijn, en in de winter moeten die ook aanzienlijk zijn, naast dat we natuurlijk internationaal elektriciteit van elders moeten betrekken.
De max ligt zo rond de 150 kWh op een dag. In December 2020 lag het dieptepunt op 0,3 kWh in een dag en het maximum op 14 kWh.

Dagelijks gemiddelde van December 2020 is 6,3 kWh (189 kWh in een maand)
Dagelijks gemiddelde van Juli 2021 is 83 kWh (2490 kWh in een maand)

Dagelijks gemiddelde verbruik in December 2020 is 62 kWh (+/- 55 kWh afnemen p/d)
Dagelijks gemiddelde verbruik in Juli 2021 is 41 kWh (+/- 40 kWh terugleveren p/d)

In December wek ik dus 13x minder op dan in Juli.. Maar ik verbruik in December 1,5x meer.

Over een jaar genomen lever ik stroom terug. Van April tot Oktober kom ik door met een verbruik van (praktisch) 0, door een batterij systeem van 20 kWh en wat slim schakelen van apparatuur (warmtepomp uit 's nachts, quooker uit, Laadpaal beperkt tot teruggeleverde vermogen, etc). Maar wil ik de wintermaanden overbruggen dan heb ik 2 Tesla Megapacks nodig.. Totaal onrealistisch dus

[Reactie gewijzigd door Tozz op 23 juli 2024 19:37]

De zon ligt te ver weg in de winter en er is teveel bewolking in ons land
Euhm, in de winter ligt de zon veel dichter bij aarde dan in de zomer.
https://www.frankdeboosere.be/vragen/vraag220.php

maar de hoek is anders, waardoor het ingestraalde vermogen/m² inderdaad minder is
Stel je voor als het het middag is en mensen gaan massaal naar huis en snel even wat gaan tanken 😬 Dan is het op.
Even wat tanken? Nou, ik heb zelf nooit "even" geladen bij een snellader. Dat doe je alleen als je het niet haalt om thuis te komen of in het geval van een lange rit naar de volgende snellader op je rit.

Het is namelijk veel goedkoper om je auto thuis op te laden (indien mogelijk) of bij een langzame lader op straat. Dus snelladers zijn alleen bedoeld voor de langere ritten als je je bestemming niet kan bereiken met de actieradius die je nog over hebt.
mensen gebruiken dit niet voor woon werkverkeer. niet situaties gaan bedenken die niet voorkomen.

en zonlicht heeft ook geen bal te maken met dit systeem. kuddedieren ook niet.
De accu's zijn een buffer. Dus wanneer er volle bezetting is, dan worden de accu's voor een deel gebruikt en de rest komt van het net.
Zijn de accu's leeg, dan gaat het laden langzamer.
Ook toevallig. Zag net vandaag dit zeer gelijkaardige bericht van E.ON.
Lijkt erop dat meerdere spelers op datzelfde idee inzetten.

[Reactie gewijzigd door Wilibrord op 23 juli 2024 19:37]

Dat is natuurlijk ook niet zo gek. Al jaren wordt gewaarschuwd voor problemen met het netwerk en ook al jaren is de thuisbatterij, of de wijkbatterij in beeld als mogelijke (deel-)oplossing. En, zoals @hiostu heel terecht opmerkte: die batterijen kunnen een stuk goedkoper geproduceerd worden omdat de eisen veel minder strikt zijn (gewicht, omvang). Bovendien kun je hier ook heel goed tweedehands auto-batterypacks voor inzetten. Dit is een mooie oplossing: technisch haalbaar, financieel interessant en het helpt een aantal problemen oplossen.
Met de stijgende electra prijzen en dalende/verdwijnende vergoeding voor terugleveren komt het punt dat een thuisbatterij economisch interessant is ook steeds dichterbij.
Op dit moment zijn we er nog niet maar met dalende accu prijzen en stijgende kosten... ik houd het scherp in de gaten.
Van de week hoorde ik wel slim idee: koop in plaats van een thuis-accu een EV. Nu zal het nog niet met alle auto's kunnen, maar voor het prijs idee: 30 kwh thuisaccu zal iets van 25.000 tot 30.000 euro kosten. Voor 15.000 euro koop je een 2e hands E-Golf met vergelijkbare capaciteit. Nu zal die Golf waarschijnlijk niet terug kunnen leveren, maar als dat in de toekomst kan, is dat voor mensen met een eigen oprit een goed alternatief.

Als je hier echt een standaard van maakt (wat het in Japan blijkbaar al is) en je ook via het openbare net kunt terug leveren, en je hebt gemiddeld voor elk huishouden een EV, dan heb je een enorme buffercapaciteit om huishoudens op donkere windstille dagen van stroom te voorzien.
Er zijn al meerdere auto's die terugleveren idd, en dat zullen er alleen maar meer worden.

Vaak heb je helemaal niet zo veel stroom nodig in de avond, afhankelijk van of je uitgebreid kookt of niet, en wel of niet een warmtepomp op volle toeren moet laten draaien, dus vaak hoef je maar een relatief klein stukje accucapaciteit te gebruiken zodat je in de ochtend nog steeds een accu hebt waar je een paar honderd km mee kunt rijden.

En als het gaat om het ontlasten van de piekuren in de avond dan is het al helemaal geen probleem. Energiemaatschappijen doen hier vast al onderzoek naar nu.
Voor dag /nacht wellicht een oplossing.
Ook als noodoplossing zal dit tijdelijk werken. Echter de accu moet ook geladen worden. Als het eindgebruiker toeneemt, is deze oplossing al snel niet meer voldoende.
Voorlopig zijn de voornaamste problemen waar het elektriciteitsnet mee kampt, te hoge piekbelastingen. Gedistribueerde accupacks kunnen daar absoluut wel een (onderdeel van een) permanente oplossing voor zijn. Door dicht bij het piekverbruik (of de piekopwek zo je wilt) een accu te plaatsen kan het gehele net achter de accu ontlast worden op die piekmomenten, terwijl in de dalmomenten de overcapaciteit effectiever benut kan worden.
Batterijen zorgen er voor dat je energie onafhankelijk wordt. In combinatie met zonnepanelen zou dat wel eens kunnen zorgen voor een flink verlies aan inkomsten (transport en belasting).
Tesla is al vele jaren geleden (2012) mee begonnen (op grote schaal) dus zo bijzonder is het niet.
https://en.wikipedia.org/wiki/Tesla_Powerpack

Ze gebruiken ze zelfs voor impromptu supercharge locaties. Gewoon een trailer vol met die dingen en rijden maar: https://electrek.co/2019/...erchargers-power-outages/

/edit: hoe is dit in vredesnaam niet relevant?

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 1322 op 23 juli 2024 19:37]

Koopje, 13.5 kWh voor 9 mille. Wil je off-grid, dan zeg ~15000 kWh opslag nodig thuis. Koop maar een lot en hoop dat je wint.
De prijs van batterijen (in grootverbruik a la hornsdale power reserve) gaat heel erg snel omlaag. Van 1200 $/KWh naar 125 $/KWh in 2020 (-87%) en er wordt verwacht van 2020 tot 2030 nog een keer -80%.

Zie dit fragment van een interessante lezing op youtube over hoe we voor een convergence van nieuwe technieken staan die "disruptive" zal werken: Binnenkort wordt het goedkoper om nieuw zonne/windenergie + batterijen neer te zetten dan het operationeel kost om gas/kolen/nucleair te draaien, zegt hij.

Hij zegt ook dat over 10 jaar de zuivelindustrie zal zijn ingezakt en iets later de vleesindistrie omdat het goedkoper wordt om met nieuwe bio-technieken kunstmelk te maken.

De presentator vergelijkt de disruption met hoe van 1910 to 1920 het paard van 89% naar 20% aandeel van het vervoer in New York City ging, en de auto in dezelfde 10 jaar van 11% naar 80% terwijl er een hele infrastructuur voor paarden was (voederplaatsen, poepscheppers en daarna een hele industrie voor de auto's (benzine, autofabrieken).
Zie dit fragment van een interessante lezing op youtube over hoe we voor een convergence van nieuwe technieken staan die "disruptive" zal werken: Binnenkort wordt het goedkoper om nieuw zonne/windenergie + batterijen neer te zetten dan het operationeel kost om gas/kolen/nucleair te draaien, zegt hij.
Zolang de energiekosten voor cryptovaluta-mining lager zijn dan de operationele kosten van steenkolencentrales is er weinig kans dat de steenkolencentrales uitgezet worden op het moment dat er voldoende hernieuwbare energie is :-(
Tenzij de operationele kosten (+nieuwbouw) van solar/wind + batterij weer lager zijn dan dat. En dat is precies wat in de video wordt gezegd.
RethinkX/Tony Seba heeft inderdaad wel erg interessante ideën, en ik denk zeker dat er een grote kern van waarheid inzit. Maar sommige dingen lijken me wel heel erg optimistisch. Wat wel vast staat is dat er interessante tijden aankomen...
Het is niet alleen de kosten.. Ik heb met een EV en warmtepomp veel meer nodig dan 1500 kWh om off-grid te gaan. Ik schat 't in op een verbruik in de winter van +/- 4000 kWh.

Als ik dat met Tesla Megapacks zou willen uitrusten heb ik 2 of 3 zeecontainers nodig. Nog los van dat dat onbetaalbaar is, is de benodigde fysieke ruimte ook nog wel een dingetje.
Hij heeft het over 15000 kWh. Seizoensopslag van energie d.m.v. huidige batterij tech gaat het in NL voorlopig niet worden nee.
15000 kWh? Kan je makkelijk betalen van die hennepplantage die jij blijkbaar hebt draaien.

Daar kunnen wij ruim 3 jaar op leven hier hoor. :)
Ben benieuwd hoe.
Dat gaat over snelladers, dit over normale laders. Niet echt gelijkaardig dus :). Snelladers met ingebouwde accu's zijn al enige tijd op de markt van diverse fabrikanten.
Dit is toch niet iets nieuws? Ik begreep dat Renault hier al een aantal jaar geleden hun afgedankte huurbatterijen voor inzette.
Tesla doet dit ook al bij hun Superchargers. Een van de bijkomende voordelen is dat je een lagere aansluitsterkte nodig hebt omdat je piekstroom lager is. Dat scheelt in de kosten.
Heeft zo'n batterij dan net zo veel capaciteit als een van zo'n auto's? En als je dan twee auto's na elkaar oplaadt, laadt de tweede dan langzamer?
Dat kan je makkelijk opzoeken met een zoekmachine...
https://www.google.com/am...ste-een-overzicht%3famp=1

De batterijcapaciteit die genoemd wordt is 4 tot 8x zo hoog als de batterij in autos, echter laadt je niet puur van die accus maar bijv 25% uit de accu en 75% van het netwerk (tegelijk) dan heb je dus met 16 autos tegelijk een load van 12 autos op het netwerk.

Bij laden van 50% uit de accu en 50% netwerk kom je dan op 16 autos die maar 8 autos aan load geven op het netwerk.

Je kunt dus en sneller laden en minder dikke kabel nodig ivm minder hoge pieken naar het netwerk en in theorie kan je zelfs die accu gebruiken om terug te leveren aan het netwerk als daat een tekort is.

Uiteraard onder voorbehoud dat er niet 24/7 de maximale capaciteit gebruikt wordt, als de accus niet de tijd krijgen om te laden zal het netwerk meer belast worden en/of het laden langzamer gaan. Echter autos laden niet continue met de hoogste snelheid, dus bij de eerste en laatste x% van het laden heb je die batgerijen niet perse nodig, en ook niet bij autos die zelf niet zo snel kunnen laden zijn de pieken niet zo hoog.

[Reactie gewijzigd door watercoolertje op 23 juli 2024 19:37]

het heeft niet zoveel met de kosten te maken maar de pracische limieten die daar gelden met de beschikbare capaciteit van de kabels/trafos. doorgaans KAN er gewoon niet genoeg geleverd worden. en tesla heeft het voordeel dat hun accusystemen vrijwel gratis zijn dus is hun drempel erg laag.
tesla heeft dit al (met name in amerika) bij supercharger stations staan en ze verkopen het ook aan netbeheerders al enige jaren met groot sucses: https://electrek.co/2021/...egapack-batteries-arevon/

zulk soort pakketten kan je dus gewoon bij windmolen en zonneparken zetten als buffer. dit word vrijwel overal gedaan behalve in europa.

[Reactie gewijzigd door flippy op 23 juli 2024 19:37]

De accupakketten die Tesla aanbied zijn ook vooral relevant voor gebieden met een onstabiele stroomvoorziening. In Nederland (en veel andere Europese landen) is het stroom net van zo’n hoog niveau dat uitvallen nagenoeg niet voorkomen.
Bart ® Moderator Spielerij @ITsEZ28 september 2021 21:27
Dan nog wil je ze hebben voor peak shaving, scheelt klauwen met geld aan vastrecht.
vastrecht is niet het probleem, het stabiel houden van de frequentie met deze batterijen is idioot veel goedkoper dan een stapel gasturbines op standby houden. de installatie die 50 miljoen heeft gekost in australie heeft zich in 4 maanden - volledig - terugbetaald door simpelweg geen peakers (snel reagerende energiecentrales, doorgaans gasturbines) te hoeven gebruiken in die regio. dat is bijna een half miljoen per dag voor 1 provincie. stel je voor als men een dozijn van die dingen over nederland verspreiden...

[Reactie gewijzigd door flippy op 23 juli 2024 19:37]

Als stabilisator zijn die Tesla Megapacks geweldig maar ze zijn geen alternatief voor gas centrales en op dit moment nog niet intressant voor Nederland.

Als je het net niet stabiel kan houden en je moet om even een dip op te vangen een gas centrale opstarten om die na 5 minuten terug uit te zetten zoals de situatie in Australië, dan is dat idd een heel dure lol. Bovendien moet de gas centrale in hot standby staan wat ook handenvol geld kost, immers bij een cold start is je net er al lang uitgeknald voor je centrale actief is.

Als je echter in Europa zit waar het net tot dus ver stabiel is met donkere wintermaanden waar je plots continu minder productie hebt door minder zonuren terwijl de vraag stijgt, dan heb je echt wel een gascentrale nodig.

Een Tesla Megapack kan in maximale config 3MWh geven en als ze op is, dan is ze op. Een gas centrale kan 350MWh geven en als het uur om is dan kan ze de rest van het jaar gewoon blijven doorlopen.

Eigenlijk 2 verschillende oplossingen voor tevens 2 totaal verschillende problemen

Heb je voldoende energie maar krijg je ze niet altijd snel genoeg op de juiste plaats? => Tesla Megapack
Heb je niet voldoende energie en moet je voor langere tijd bijproduceren? => gas centrale
Als je wind en zon plaats op basis van hoeveel generatie dir er is in de winter kan het ook duurzaam.

Dan heb je wel 3-6x meer zon/wind nodig. In de zomer is er dan overproductie.

Op basis van verwachte daling van prijs voor zon, wind en batterijen is dit ook financieel het meest goedkoop.

Zie: https://images.app.goo.gl/dz72ny3bpLdMP5dc8

[Reactie gewijzigd door JVos90 op 23 juli 2024 19:37]

Dat werkt niet omdat je met bewolkte dagen zit alsook dagen waarbij je nauwelijks wind hebt terwijl je in de winter 's avonds wanneer het vroeg donker is (typerend voor Europa) met een nog heel grote energievraag zit. Je zou dus vooral op wind moeten inzetten en minder op zon. Daadwerkelijk een land van energie voorzien op klassieke batterijen als er geen zon & wind is zie ik niet gebeuren.

Als je bergen hebt kan je wel water omhoog pompen en die terug naar beneden laten komen als je energie nodig hebt maar het verlies is groot. Langs de andere kant is het een heel goedkope batterij waar je gigantisch veel energie in kwijt kan echter we hebben hier niet het geschikte landschap om dat te doen.

Die overproductie is ook geen gewenst fenomeen, dan draait heel je energieproductie in de zomer gratis (energieprijs zakt naar 0 als er echt overschot is) maar de kosten en afschrijving lopen wel door.

Beste zou zijn om dit niet landelijk maar op Europees niveau aan te pakken, dan heb je meer opties door ander landschap en kan mij moeilijk inbeelden dat op hetzelfde moment het overal bewolkt is en tegelijk overal ongunstige wind staat.
De afschrijving is geen probleem als het systeem goedkoop genoeg is. Het zorgt er dan wel voor dat alle andere systemen zoals fossiele energie verliesgevend worden om door te blijven gaan.

Het concept “Superpower” is ook uitgewerkt voor New England. En de verwachting is dat het ook voor noord-europa mogelijk moet zijn.
We don’t see any reason to expect that there will be large differences or major problems for a region like Europe that we did not already encounter and cover in our analysis with New England
https://pv-magazine-usa.c...e-wind-superpower-part-3/

[Reactie gewijzigd door JVos90 op 23 juli 2024 19:37]

Het is leuk om het concept te lezen en hoe goed men het ziet zitten.

Men spreekt over massaal overboeking van Wind & zon + 1,232 GWh batterij capaciteit.

Ik wil best meegaan in dat verhaal maar dan wil ik wel weten hoe men exact 1,232 GWh aan batterij capaciteit wilt bouwen. Ter referentie, een Tesla Megapack, het grootste batterijpack dat we hebben momenteel heeft 3 MWh capaciteit ofwel je zou 410 667 Megapacks nodig hebben als je het op klassieke batterijen wilt doen. Ik neem aan dat je met V2G & home batterijen redelijk ver kunt geraken als iedereen ze heeft, dat je op bepaalde plaatsen met hydrodams kunt werken maar als je dat soort getallen aan batterij opslag vereist wil ik wel iets concreter zien dan marketing term "Superpower" om ergens in de kant lijn te laten vallen dat je maar liefst 1,232 GWh nodig hebt om 89 gemiddelde vraaguren te kunnen overbruggen.
When we studied this, we did not start with the idea of how can we bolt on solar, wind and batteries to the existing grid. What we wanted to study is first, is it possible?
Uiteraard is dat mogelijk, leg zonnepannelen op je dak, zet een windmolen in de tuin en zet de hoofdschakelaar naar het net af. Met genoeg batterijen en voldoende overcapaciteit kan je dan offgrid leven, uiteraard kan het in theorie maar niemand doet het want dan heb je gigantisch veel batterijen nodig. Met name om de worst case scenario's af te dekken moet die batterij capaciteit gigantisch omhoog. Dat het in theorie wel mogelijk moet zijn is niets nieuws onder de zon, haalbaarheid is de vraag.
Keep in mind that it is only an assumption from the incumbent perspective that these changes will require a new additional, very costly infrastructure investments for transmission and distribution
We are not looking at a sequence, one step and then another step and another step. We don’t have to do electric power first and then transportation and then industry, and then residential and commercial heating. We’re going to do it all at once.

That’s why the disruption is going to affect all energy all at once
Ik hoor héél weinig "het is haalbaar", ik hoor vooral theorie,

-als je het huidige net volledig afstoot
-een volledig nieuw net begint te bouwen (met volledig bedoelen we inclusief jou meterkast thuis, zelfs je verwarming thuis is inbegrepen onder de noemer residential heating)
-dat volledig nieuw net in 1 ruk bouwt
-de en ik citeer "very costly infrastructure investments" overbrugt
-ergens 1,232 GWh aan batterij capaciteit neerplant (hoe of wat spreekt men niet over)

Als je dat allemaal klaar speelt, dan is de stroom daarna die we marketing technisch even superpower gaan noemen héél goedkoop. Echter in het woord "als" is niet bepaald mals.

" We don’t see any reason to expect that there will be large differences or major problems for a region like Europe that we did not already encounter and cover in our analysis with New England."

Ook hier weer val ik van mijn stoel, New England heeft een bevolkingsdichtheid van 87.7 inwoners per vierkante km met Boston als grootste stad met 14,4 miljoen inwoners.
Nederland heeft een bevolkingsdichtheid van 517 inwoners per vierkante km met als grootste stad Amsterdam met 821 752 inwoners.

US zit met een 110V net wat hedendaags al niet kan volgen, heel normaal om in de US je eigen noodgenerator in huis te hebben. De wil van de bevolking om een heel nieuw net te leggen zal dus veel groter zijn.

Het is ook veel gemakkelijker om kabels te trekken in niemandsland terwijl je in NL nergens nog een kabel kan trekken zonder protest, laat staan een heel nieuw net waarbij je heel het land openlegt. Maar ook stedelijk kan je het niet vergelijken, US steden zijn vrij eentonig opgebouwd in rechte brede straten waar je gemakkelijk kabels kan leggen, in de EU zit je met steden die sinds de middeleeuwen bestaan met gigantisch veel historisch erfgoed en smalle straten waar je bijna geen ruimte hebt. Effe een heel nieuw net in Amsterdam leggen, ik wil het je wel eens zien doen.

Als je dan uitspraken doet als we hebben er nog niet naar gekeken maar zoveel moeilijker kan het toch niet zijn in Europa, tjah, ik wil wel in hun verhaal geloven maar ik blijf ook graag met mijn voeten op de grond.
Alleen is een gascentrale niet meer een lange termijn oplossing, uiteindelijk moeten we van gascentrales af. Dus we zullen moeten kijken naar alternatieve oplossingen. Straks heb je wellicht toch weer nieuwere vormen van kernenergie, maar die schakelen doorgaans minder snel, dus dan zul je pieken op moeten vangen met iets anders.
Ik zou het liefste zien dat we ook aandacht gaan besteden aan de vraagkant van ons energieverbruik. Dit is de juiste tijd om dit in te zetten, er is aandacht voor opwarming v.d. aarde, er is net een pandemie geweest waarbij het is gelukt om heel veel mensen thuis aan het werk te houden, laten we dan meteen doorpakken en die mensen proberen zoveel mogelijk NIET te laten reizen en bijv. drie dagen per week minimaal aan het thuiswerken te houden. Dat zou ook beter moeten werken nu kinderen allemaal weer naar school gaan, dat was in mijn omgeving het grote probleem met thuiswerken in de vorige periode.

Met minder verbuik kun je kijken naar minder opwekking en daarmee minder vervuiling. Als je dit snel genoeg inzet kun je bijv. vakanties in het buitenland nog misschien in stand houden. Maar we moeten echt wel iets doen aan die kant.
Ik ben het met je eens, echter is dit het lastigste van allemaal. Juist, omdat dit betekend dat je een gedragsverandering moet gaan doorzetten. Mensen voelen zich dan te beperkt. Mensen willen niet gedwongen thuis moeten blijven. Kijk bijvoorbeeld naar vlees en zuivel consumptie. Geen of minder vlees eten zou gigantisch veel schelen als het gaat om uitstoot van broeikasgassen. Zeker methaan uitstoot door koeien terugdringen zou gigantisch veel schelen. Methaan is 25x potenter dan CO2 als het gaat om broeikaseffect. Wanneer je echter ook maar bij een grote groep begint over minder vlees eten, dan vliegen alle mogelijke scheldwoorden door de lucht. Want stel je eens voor dat je aan hun stukje vlees komt. Sterker nog, een hele groep zal zelfs meer vlees gaan eten als anti-beweging.

Zelfs nu het zo duidelijk is dat het 5 over 12 is, en dat we zo niet door kunnen blijven gaan, blijft er een zeer grote groep maar ontkennen dat er een probleem is. Gewoon, omdat ze niets in willen leveren.

Dus de enige optie is dan: opleggen en daar gaat geen enkele politieke partij zijn handen aan branden, of de kant aanpakken die geen direct invloed heeft op de mensen.
Qua methaan voor de veeteelt is er al veel te doen door te voorkomen dat bepaalde afvalstromen bij elkaar komen, om het even plat te benoemen, poep en pies van de koe. Als deze niet bij elkaar komen, ontstaat er veel minder methaan. Daarna zou je het ook nog kunnen omvormen tot groen gas bijv.. Afijn we zijn het denk ik wel eens voor het grootste gedeelte.

Ik verschil wel nog van inzicht met betrekking tot vliegen/vakantievliegen, dat is m.i. een luxe en er mogen best offers gevraagd worden, als iedereen daar aan mee doet (inclusief politici), dan is er denk ik ook wel draagvlak, het gaat mis, qua draagvlak, als bepaalde groepen zich buiten de afspraken plaatsen (denk Frans Timmermans die toch naar Malta vliegt met een grote groep uit Brussel/Strassbourg). Dat moet maar eens klaar zijn, kritiek krijgt dan ook geen kans te wortellen.

Consistentie is een must als je offers vraagt, denk aan je eerste baantje, mag je verwachten dat mensen overwerken als de leidinggevende gewoon vroeg naar huis gaat?
je maakt nu in je argument geen verschil tussen een opslagsysteem en een generatiesysteem. en een peaker versus een base load. kijk nog eens naar je verhaal en probleer het eens te herformuleren zodat je tenminste dezelfde dingen vergelijkt.
Ik denk dat je eenheden niet kloppen, een gascentrale kan in principe oneindig veel energie leveren, zolang er genoeg gas is. Ik kan me wel voorstellen dat er een maximaal vermogen is.
Anoniem: 428562 @flippy28 september 2021 22:21
Brandweer was minder blij, tesla megabattery was 4 dagen lang niet te blussen.

https://eu.usatoday.com/s...-burns-4-days/5453874001/
onderzoek is net afgerond. oorzaak bleek bij een vloeistoflekkage te zitten in de electronica, niet een batterij. en een deel zat erin dat de installateur (niet testla) fouten heeft gemaakt in de bouw.

en het verlies van 2 units (omdat ze naast elkaar staan in paren) is een meer dan acceptabel uitkomst.

even even duidelijk: het duurde niet 4 dagen om te blussen. das onzin. het duurde 4 dagen voordat de brandweer alle materialen had veiliggesteld voor het onderzoek zodat het veilig vervoerd kon worden. de brand zelf was in een paar uur afgelopen.

[Reactie gewijzigd door flippy op 23 juli 2024 19:37]

even even duidelijk: het duurde niet 4 dagen om te blussen. das onzin
Helaas ben jij degene die onzin verkoopt!

Op vrijdag ontstond de brand, op maandag is pas sein "brand meester" gegeven. En maandag ochtend brandde het nog. Dus wel degelijk 4 dagen.
https://news.cfa.vic.gov....ear-geelong-under-control
Update at 09.30am on 2 August, 2021:
The fire has subsided significantly but is not yet under control.
Update at 5.00pm on 2 August, 2021:
The Moorabool incident was declared under control at 3.05pm on Monday 2 August.
Brand meester is iets anders dan brand geblust.

Bron: 5 jaar ervaring als brandweerman.
Klopt, bij brand meester is de brand meestal nog niet geblust.
Het betekent dat de brand met de aanwezige mensen en materiaal bestreden kan worden en er geen opschaling nodig is.

Maar bovendien staat het zwart op wit dat de boel op maandag nog brandde.
The fire has subsided significantly but is not yet under control.
En dat is dus heel wat anders dan jij beweerde:
de brand zelf was in een paar uur afgelopen.
Ik ben al heel veel jaren BHV-er en heb veel respect voor brandweermannen. Maar het de feiten laten duidelijk zien dat jij ongelijk hebt.
Sorry, maar bhv is een compleet andere sport dan brandweerman of zelfs ambulancebroeder.

Ik lees de officele rapporten, niet de media.

[Reactie gewijzigd door flippy op 23 juli 2024 19:37]

Ja en? Ik beweer ook nergens iets anders.
Maar ga nou eens in op de feiten!

Je probeert gelijk te halen door te roepen dat je brandweerman was of bent, maar dat boeit geen zier omdat de feiten duidelijk laten zien dat wat jij beweerde totaal niet waar is.

Waarom vind je het zo moeilijk om toe te geven dat je je vergist hebt?
Niemand die het je kwalijk neem dat je een nieuws item van bijna twee maanden terug niet perfect kan herinneren.
Ik heb me niet vergist. Ik heb gewoon het rapport gelezen, en niet de media die van alles versimpelt en verkeerde termen gebruikt.

De fysieke brand was binnen enkele uren onder controle. Klaar uit. Dat ze daarna nog 4 dagen bezig zijn geweest met andere zaken staat daar los van.

[Reactie gewijzigd door flippy op 23 juli 2024 19:37]

Leuk zo'n bewering van je, maar ik heb zwart op wit met een link naar de bron dat jouw bewering niet klopt.

En dat is niet zwart op wit van de media, maar zwart op wit van brandweermannen. Dat laat ook zien dat jij de link die ik heb gegeven totaal niet bekeken hebt, anders had je dat geweten.
Bart ® Moderator Spielerij @flippy28 september 2021 21:44
Vastrecht is wel degelijk een probleem voor een commercieel bedrijf. Als je duizend euro per jaar per snellader kunt besparen als exploitant, dan is het rekensommetje snel gemaakt. Het probleem dat jij benoemt staat daar los van; dat is een probleem van de netbeheerders, en vergt inderdaad een andere oplossing.
vastrecht is een kleine factor voor hun. immers kost zon accu tienduizenden euroknallers voor 1 laadpaal en dan moet die er nog neer worden gezet. economisch kom je dus nooit uit. dus dit zal je alleen zien op locaties waar het net het simpelweg niet anders kan door beperkingen van het net op die locatie. men zal liever het net opwaarderen op de meeste locaties dan een accu gaan plaatsen.

[Reactie gewijzigd door flippy op 23 juli 2024 19:37]

Bart ® Moderator Spielerij @flippy28 september 2021 21:50
Die accu's in snelladers kosten niet zo veel, en zitten gewoon af-fabriek ingebouwd ;). Als ze economisch niet uit zouden komen, dan is het wel vreemd dat er zo veel van verkocht worden...
ik begrijp niet helemaal wat je bedoelt. de enigste die op grote schaal zulke systemen gebruikt is tesla en bij hun is de accu gewoon een losse optie die naast de omvormers word gezet waar nodig. en hun hebben het voordeel dat ze de accus zelf maken tegen kostprijs. andere fabrikanten hebben die luxe niet. je kan het rustig integreren maar de kosten blijf je houden. een accu van zulke formaten kosten gewoon een orde van grote meer dan de omvormer. dus men zal liever een paar ton tegen een paar nieuwe kabels gooien naar een trafohuisje in de buurt dan een paar ton tegen accus aangooien die alleen maar gezeik opleveren na verloop van tijd. dat is een optie voor als het niet anders kan, niet of het leuk is. voor tesla is die keuze alleen sneller te maken omdat hun kosten veel lager zijn voor de accu en hun superchargers veel meer vermogen kunnen leveren dan de meeste andere snelladers.

[Reactie gewijzigd door flippy op 23 juli 2024 19:37]

Bart ® Moderator Spielerij @flippy28 september 2021 22:00
Evbox heeft bijvoorbeeld standaard snelladers in hun assortiment waarin accu's ingebouwd zijn. Dat zijn geen accu's van honderden kWh's, eerder van 10kWh. Meer dan genoeg voor peak shaving. En dus ook prima terug te verdienen in het vastrecht.
10kw is bij lange na niet genoeg om ook maar 1 EV voor 50% of zelfs minder op te laden.
10 kW is meer dan genoeg. Ik laad mijn auto zelfs vol met 3,7 kW. Maar dan moet er wel meer dan 10 kWh in meestal.
we praten hier over snelladers voor langere afstanden. dan kom je met 10kwh nog geen 25km ver mee.
Ik kan met 10 kWh gemiddeld zo’n 60 km rijden. Of dit genoeg is voor een snellader is met name afhankelijk van hoeveel extra de energieleverancier nodig heeft om de stroompieken op te vangen. Dus bij een laadstation waar mensen in de regel alleen kort aanprikken om thuis te komen kan 10 kWh genoeg zijn. Bij een enorm laadplein langs de autoroute du soleil is het vast veel te weinig.

Maargoed mijn advies is vooral om even op je eenheden (en hoofdletters!) te letten. Juist in deze discussie.
Bart ® Moderator Spielerij @flippy29 september 2021 07:34
Joh :). Dat hoeft ook helemaal niet. Auto's laden alleen op de hoogste snelheid als de accu helemaal leeg is. Dan helpt de accu in de lader mee om sneller op te laden. Het laden van de auto gaat steeds langzamer naarmate de accu voller komt te zitten, tot het punt dat de lader het zelfs bij kan benen zonder de hulp van de batterij in de lader. Vanaf dat moment wordt tegelijkertijd de accu van de auto en de batterij in de lader weer opgeladen, waarbij de auto uiteraard voorrang krijgt. Daardoor kan de aansluitwaarde op het net veel lager zijn dan de maximale laadsnelheid van de auto en laadpaal :).

[Reactie gewijzigd door Bart ® op 23 juli 2024 19:37]

Inderdaad, dat is ook de primaire doelstelling van Tesla Megapacks en dit levert ze miljoenen op.
De verwachting is ook dat Tesla groter gaat worden in de energiemarkt dan de automarkt.

https://www.tesla.com/nl_...lity-scale-energy-storage
Megapack will act as a sustainable alternative to natural gas “peaker” power plants. Peaker power plants fire up whenever the local utility grid can’t provide enough power to meet peak demand. They cost millions of dollars per day to operate and are some of the least efficient and dirtiest plants on the grid. Instead, a Megapack installation can use stored excess solar or wind energy to support the grid’s peak loads.

Vooral hun Autobidder software slaat angst in de energiemarkt:
All Megapacks connect to Powerhub, an advanced monitoring and control platform for large-scale utility projects and microgrids, and can also integrate with Autobidder, Tesla’s machine-learning platform for automated energy trading. Tesla customers have already used Autobidder to dispatch more than 100 GWh of energy in global electricity markets

Ik ken een aantal bedrijven die in energie handelen en het is een zeer lucrative markt.
Nou, nog niet. Ons energienetwerk is al een tijdje niet al te stabiel meer.
Spendeer eens wat dagen in Zuid-Amerika, dan leer je het NL netwerk wel te waarderen. Qua capaciteit en stabiliteit. Hier valt de stroom al uit als het de zon de electricietietsleidingen in de wijk droogt na een regenbui.

Of als het een keer hard waait. Lijnen komen of te dicht bij elkaar (terwijl er wel degelijk lijnspreiders zijn toegepast). Of een omvallende boom trekt leidingen los. Of een dronken bestuurder van een auto/truck of bus knalt tegen een paal waar electriciteitsleidingen aan zijn gekoppelt. Of lijnen die net teveel door zijn gebogen want zwaartekracht. Of ongelukken bij het beheer van de verdeelstations (staatsbedrijf in een corrupt land, woohoo!). Of dat een van de water turbines in Itaipu uit de lagers is gelopen (en dat zijn enorme turbines).

Het NL grid is veel beter uitgevoerd en een groot deel ligt onder de grond, zodat er veel minder mis kan gaan, zoals aangegeven in de vorige paragraaf. Natuurlijk zijn er problemen in het NL grid, dat ontken ik niet. Maar als je hier een paar dagen hebt doorgebracht, dan piep je toch echt anders als je weer terug bent in NL.
Dat komt omdat het energienet in Europa niet dusdanig rammelt dat het hier direct noodzakelijk is. Nu we de theoretische capaciteit langzaam gaan bereiken door zonneparken en EV's wordt de noodzaak iets dringender. Maar nog lang niet zo sterk als elders.
PaT Moderator Mobile @flippy29 september 2021 18:31
Niet waar. Ik heb nota bene zelf vergunning verleend voor het plaatsen van flink wat containers met accu's naast een windmolenpark langs de A15 nabij Rozenburg ZH. De batterijtechniek is dus ook in Nederland niet nieuw.
En wie heeft die betaald?
PaT Moderator Mobile @flippy29 september 2021 19:39
Als ik mij niet vergis de energiemaatschappij waar de windmolens van zijn.
grapjas. die dingen worden betaald van overheidssubisides via het SDE++ potje. het kan de energiemaatschappij niks schelen wat het kost als alle overhead word betaald door de schatkist. de energieproducent betaalt maar een relatief klein deel.

[Reactie gewijzigd door flippy op 23 juli 2024 19:37]

PaT Moderator Mobile @flippy29 september 2021 20:12
Ja, maar is dat de maatschappijen te verwijten? Als ze voldoen aan de criteria voor SDE subsidie, dan besteden ze het toch aan de zaken waarvoor die subsidie bedoeld is?
en wie zijn idee was het om zulke subsidies te maken?

spoiler alert: dezelfde industrie.

en ik verwijt niemand wat. alleen dat wij die dingen betalen, niet de energiemaatschappijen.

[Reactie gewijzigd door flippy op 23 juli 2024 19:37]

Zou leuker worden als die dikke accu's beschikbaar komen tegen betaalbaar tarief voor particulieren zodat de zonnenergie erin gebufferd kan worden. Dat is nu nog niet rendable om aan te schaffen denk ik.

hopelijk laden ze die batterij in Amsterdam op met zonnenenergie, zou het beetje millieu vriendelijker worden.
Toevallig heb ik net 32 , 280A life4po batterijen besteld. In totaal ongeveer 4000 euro voor de batterijen. Ik kan dan een 48v 16s2p = +-14.000ah batterij maken.
Met de rest van apparatuur (bms, inverter etc) heb ik een DIY batterij voor ongeveer 5000 euro. Daarmee kan ik bijna mijn gehele (vrijstaand) huis bedienen. Het geleidelijk overzetten van groepen heb ik nog niet over nagedacht. Beginnen met de garage in elk geval.
Erg benieuwd naar, hoe regel je het overgaan van 220 door energie leverancier naar je batterij? en visa versa. Dan moet de meterkast toch grondig aangepakt worden? Heb je hier topic op GOT van?
ja heb ik ook nog niet over nagedacht. Ik ga beginnen met een simpele switch in de meterkast die de gehele groep van de garage van normale stroom naar de inverter en batterij kan omzetten. Ik ga daarvoor wel wat hulp inschakelen van een certificeerde electricien.
Heb je ook een oplossing voor de batterijen op een goede bedrijfstemperatuur te houden? Ik heb ook ruimte voor batterijen maar op zolder en daar is het helaas vrij warm in de zomer.
Ja goed punt. Ik zou zowiezo niet de batterijen op zolder zetten. Ik ben toch beetje huiverig voor eventueel brand gevaar. Mijn kinderen slapen daar ook.
Ik heb wel een garage waar ik het kan plaatsen. Betreft een geisoleerde garage met een vrij steady temp gedurende het jaar. Lifepo4 batterijen kunnen trouwens prima tussen 5 en 30 graden werken.
Cool project, 5000 euro lijkt me ook nog best een acceptabele investering! Hoeveel ruimte nemen die accu's ongeveer in beslag? Vergelijkbaar met een serverrack?
Dat is nu nog niet rendabel om aan te schaffen denk ik.
Het ligt er aan welk land je leeft. Tesla verkoopt in het buitenland enkel nog maar zonnepanelen als je er een powerwall bij aanschaft.

Ik hoorde bijvoorbeeld dat in Engeland (ik weet niet precies waar) de verschillen tussen dal en piek tarief zo hoog zijn dat een Powerwall zich in 5 tot 8 jaar terug verdient. Beetje hetzelfde als zonnepanelen dus.

Het probleem is echter nog productie, vrijwel alle batterij capaciteit gaat tegenwoordig nog naar auto's. Maar daar zijn ze ook druk mee bezig.
Anoniem: 421923 @mutsje28 september 2021 21:18
nog beter: hot-swappable batterijen die je bij elk 'tankstation' kan ruilen tegen je lege batterijen.
Zeg maar een handvol batterijen ter grootte van broodtrommels. Kwestie van je huidige kofferbak leeghalen en omruilen voor volle batterijen. Ben je met vijf minuten weer op pad.
Dat bestond, maar is afgevoerd.
Ik denk dat het renault was die hier op ingezet heeft.
Huidige accupakketten wegen gewoon een paar honderd kilo, dus ik ben benieuwd hoe ver jij denkt te komen als je een paar broodtrommels uitwisselt. Ik krijg de indruk dat je beeld van elektriciteit en elektrische auto's niet helemaal strookt met de realiteit, ook gezien je andere reactie op dit nieuwsbericht.

[Reactie gewijzigd door Bart ® op 23 juli 2024 19:37]

ik denk inderdaad dat hotswap zoals ze op die nieuwe boten doen met hele grote kranen beter van toepassing is dan op auto's. Daar zitten de batterijen in geïntegreerd en niet echt uit te wisselen zeg maar.
Waar een wil is, is een weg.

In theorie kun je het zo maken dat je de achterbumper simpel ontgrendeld en aan de kant legt, je trekt de battery er aan de achterkant uit en schuift de nieuwe erin, bumper weer erop en gaan met die banaan. Technisch allemaal allang mogelijk.
Is al volop beschikbaar in China met Nio auto's.
Dan wens ik je veel succes in je bubbel :).
ik denk dat dit gewoon de toekomst zal gaan zijn. Tenzij ze een snellere/betere oplaadmethode weten te ontwikkelen is dat gewoon de meest praktische oplossing. Nee, nu nog niet te doen, maar 150 jaar geleden verklaarden ze je ook voor gek als je zei dat we gingen vliegen, laat staan naar de maan.

Als je in 1969 zei dat we 50 jaar later apparaatjes in onze broekzak zouden hebben met duizend keer zoveel capaciteit als waarmee ze naar de maan gingen sloten ze je waarschijnlijk ook op in een inrichting.

Ik zie geen andere oplossing. Het is of 5 minuten snelladen, of hotswappable packs.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 421923 op 23 juli 2024 19:37]

Elke tien kilometer stoppen om wat broodtrommels uit te wisselen lijkt me niet bepaald de meest praktische oplossing, maar wie ben ik...
die broodtrommels moeten dus sowieso een kilometer of 500 mee gaan kunnen.
Ik zei toch: idealist.

Ik weiger toe te geven aan brakke initiatieven zoals deze. Ik krijg er minnetjes voor, dat weet ik, maar het is gewoon halfbakken.
Je moet ergens beginnen, dat snap ik, maar het is jammerlijk allemaal wat je nu moet doen met elektrisch rijden.
Je betaalt de hoofdprijs voor 300+ actieradius auto's en dan zou je op weg naar je vakantiebestemming een half uur moeten gaan zitten lunchen? Misschien voor reguliere families maar ik wil geen drie dagen doen over een tripje naar zuid Frankrijk.
Je beeld van een electrische auto is niet helemaal reëel.

Om te beginnen, een tripje naar Zuid Frankrijk kun je met een electrische auto binnen één dag doen. Je bent dan wel 12 tot 14 uur aan het rijden, wat dat betreft is er weinig verschil met een benzine auto. Elke 2 uur stop je ongeveer 20 minuten, en dan heb je net genoeg tijd om even naar de wc te gaan en wat te drinken. Voor je het weet kan je weer doorrijden. Tanken met een benzine auto tijdens de zomervakantie is me overigens nooit gelukt in 5 minuten. Volle tankstations, soms wachten om te tanken, dan tanken, dan naar binnen om af te rekenen waar soms ook een rij staat. En daarna parkeren zodat je even kan uitrusten. Daar ben je al gauw meer dan een half uur mee bezig.

De helft van mijn laadsessies van Nederland naar Zuid Spanje waren eerder klaar dan dat ik zelf klaar was om te vertrekken (dat heb je met een gezin die naar de wc moet, wat willen drinken en bewegen en soms ook wat willen eten :+ ).

Ik heb de reis van Nederland naar Zuid Spanje (2400km) in 3 dagen gedaan van 10 uur de eerste dag, 10 uur de tweede en 6 uur de derde dag. Gemiddeld net onder de 90km per uur denk ik over de hele afstand inclusief laadsessies, pauzes, eten enz. Dat is echt een hele goeie gemiddelde. Wat betreft snelheid, overal iets harder dan maximum snelheid, dus je hoeft echt niet 80km/u te gaan rijden op de snelweg omdat je het anders niet haalt met een electrische auto. Je moet de rit wel goed voorbereiden en plannen. Met een Tesla hoeft het voorbereiden en plannen niet eens, dat doet de navigatie van de auto al voor jou (ik hoop dat andere electrische auto's dat een voorbeeld aan nemen want het is echt subliem hoe dat geregeld is)

Als ik dat vergelijk met de rit die ik met een benzine of diesel auto heb gedaan naar Zuid Spanje vallen mij 3 dingen op:

1) door de regelmaat van om de 2 uur stoppen ben je een stuk uitgeruster bij aankomst en tijdens de rit.
2) de totale reis (2400km) duurt met een electrische auto amper 2 tot 3 uur langer. Een dikke file in Parijs is vele malen erger.
3) het is een stuk goedkoper met een electrische auto (op sommige plekken mag je zelfs gratis snel laden)

Voor mij is een wereld opengegaan wat betreft electrische auto's (was ook wat skeptish) maar na de ervaring van afgelopen zomer, wil ik nooit meer een benzine/diesel auto.

[Reactie gewijzigd door david-v op 23 juli 2024 19:37]

Dat is nu misschien nog leuk omdat relatief zeer weinig mensen elektrisch rijden, maar hoe denk je dat de drukke vakantiedagen eruit zien als het overgrote deel straks elektrisch rijd? Ze gaan echt niet zoveel laadpalen neerzetten dat er voor iedereen plek is op de drukste dagen, en met 5 wachtenden voor je ben je al rap 2,5 uur verder. Maar al zou op de huidige topdagen maar de helft van het huidige aantal auto's wat nu benzine tankt bij zo'n laadstation elektrisch willen laden wat rap 10x zo lang duurt dan kun je beter een hotel boeken bij de pomp. Tenzij er nog enorme veranderingen komen is het gedaan met die tijd dat we met zijn allen half Europa willen doorrijden in hetzelfde weekend.
Het laden van een electrische auto duurt echt geen 10x langer dan het tanken van een auto. Je kan je beter afvragen hoe lang en auto stil staat als je besluit om te stoppen (en tanken). Bij een lange rit met een benzine auto zit het er als volgt uit:

1) je komt bij de pomp aan een gaat tanken (minimaal 3 minuten)
2) je loopt naar binnen om te betalen (minimaal 3 minuten)
3) je gaat weer terug naar de auto en gaat op zoek naar een parkeerplek (minimaal 3 minuten)
4) je gaat naar de wc (de rest van het gezin ook) (minimaal 5 minuten)

Dit alles in het meest gunstige geval dat het niet druk is, je direct kan tanken aan de pomp en vrijwel direct kan afrekenen

Je bent nu dus al bijna een kwartier bezig en je hebt eigenlijk nog geen rust genomen, want na een lange rit wil je eigenlijk wat drinken, misschien wat eten en rondkijken/lopen omdat je het best wel veel bent om te zitten.

Dit laatste ben je minstens 15 tot 30 minuten mee bezig. Bij elkaar is dat 45 minuten.

Ik moest meestal rond de 20 minuten laden. Zoals ik al zei, haalde ik dat vaak niet en was ik langer dan nodig aan het laden om mijn volgende stop te halen.

Vergeet ook niet dat je voor een laadpaal minder gedoe hebt, die zet je namelijk bij de parkeerplaatsen. Dat betekent dat vanaf het moment van aankomst al direct 9 minuten bespaart in vergelijking met een benzine auto. Het inpluggen van de auto is letterlijk 10 tot 15 seconden, daarna kun je met punt 4 beginnen.

En ja, ik verwacht dat een tankstation die nu 12 plaatsen heeft om te tanken straks minstens het dubbele aantal aan snelladers heeft. Daarnaast is het plaatsen van een snellader veel eenvoudiger dan een tankstation. Zo ben ik vaak een snellader tegengekomen ergens bij drukbezochte plekken (MediaMarkt) waardoor het meer gespreid zal zijn dan tankstations is mijn verwachting.
Sorry maar mijn ervaring is dat snelladen echt geen 10x langer duurt dan tanken. Gemmideld moest ik 20 minuten snelladen, ook als het druk was ging dat prima, dan sta je misschien 5 minuten langer te laden (lager vermogen door het delen va snelladers). Je gaat me niet wijs maken dat tanken maar 2 minuten duurt. Als ik zo lees dan ben je denk ik wel minimaal 10 minuten bezig.

Dat je tijdens het tanken niet rust of naar de wc gaat is denk ik heel persoonlijk. Met partner en kinderen is het vrijwel altijd raak dat je rond de 2 uur wel het gemmeker krijgt dat er iemand moet plassen. Daarnaast is het voor de gezondheid wel verstandig om elke 2 uur wel even rond te lopen en te pauzeren, ivm trombose. Maar ik weet ook wel dat niet iedereen dat doet.

Ik moet toegeven dat ik bij lange ritten nu wel een stuk uitgeruster aankom en frisser achter het stuur zit.
Het gaat mij om de tijd bij de pomp/lader zelf, want dat is wat belangrijk is op de drukke dagen want dat bepaalt je wachttijd. Als een elektrische auto 10 x langer daarover doet (en dan heb je in 20 minuten de accu nog niet eens vol en is je bereik toch al minder dus je staat gemiddeld ook vaker te vullen dan een benzineauto.) Zelfs al zou je 5x zoveel laadpalen plaatsen als brandstofpompen dan nog zijn dat er veel te weinig op de drukke vakantiedagen als het aantal auto''s gelijk blijft. En dan hebben we het nog niet eens over dat zo'n laadstation zeer waarschijnlijk niet op alle palen bijvoorbeeld 120kWh zal bieden want niemand is zo gek om een capaciteit aan te leggen welke je maar een paar dagen per jaar nodig hebt.
Onzin, het is zeer zeldzaam dat je moet wachten bij een snellader. En zelfs als je moet wachten is dat op jaarbasis een stuk minder dan de tijd die je wel eens bij de pomp staat te wachten.
Als je het draadje had gelezen had je geweten dat het gaat over in de toekomst als het meerendeel elektrisch rijd en dan met name tijdens de drukste vakantiedagen, en dat het niet over de situatie gaat zoals die nu is.

[Reactie gewijzigd door Groningerkoek op 23 juli 2024 19:37]

jouw beeld van mijn rijstijl is evenmin reeel. Ik stop niet elke 2 uur voor 20 minuten.
Ik rijd meestal een uurtje of 4.
Stops elke twee uur is pas na minstens een dag flink doorrijden omdat ik moe ben geworden en dus m'n rust meer nodig heb dan op dag 1.

Daar gaat het dus al mis met elektrisch rijden :P
Dan rij je alleen, want met een partner en kinderen in de auto, gaat het echt niet lukken om maar 2 keer te stoppen om 1200km te rijden :+ . De twee keer die je stopt zijn overigens de momenten waarop je waarschijnlijk meer dan een uur stil staat. Want je moet wel eten in de middag en de avond en je neemt daar de tijd voor omdat je al een flinke rit achter de rug hebt. Uiteindelijk kom je met een electrische auto op 1200km misschien een uur later aan, met het voordeel dat je een stuk uitgeruster bent.
Met jouw instelling denk je vooruitstrevend te zijn. Echter is jouw instelling een enorme rem. Want als jij denkt dat jouw idealen zo snel mogelijk dient te verwezelijken en niet beginnen aan de rest, dan blijft het vooral theoretisch gekeutel.

In theorie is er geen verschil tussen theorie en praktijk. Maar iedereen werkzaam in de praktijk is er al lang achter dat theorie en praktijk behoorlijk kunnen verschillen. En meestal op manieren die je van te voren niet aan zag komen.

Idealisten == theoristen == dromers.
Zulke personen zijn zeker nodig in elke gemeenschap. Maar in veel minder grote aantallen dan mensen die het in de praktijk kunnen waarmaken.

Praktijk testen van verschillende ideeen zijn daarom zo'n beetje de enige weg voorwaarts. Helaas hebben we al zo'n 30 jaar verspild door als regering te treuzelen en de woorden van olie boeren (die hun monopolie in stand houden, koste wat kost) als gospel aan te nemen.

Al dat getreuzel en geneuzel, dat word nu afgewipeld op de belasting-betaler, welke nu met een noodgang warmte-pompen moeten installeren. De belasting-betaler kan ook schuld aan deze situatie worden verweten, want ook zij hadden al eerder op alternatieven aan kunnen sturen. Maar als energie te goedkoop is, komt daar geen verandering in.

Daarnaast is er voor een heleboel stookjaren aan gas uit NL gasvelden voor absolute bodemprijzen verkocht aan het buitenland door de NL regering destijds. Was dat niet gebeurd, dan was de noodzaak voor warmtepompen lang niet zo hoog geweest. Mismanagement eerste klas.
wat wil je hier nu eigenlijk mee zeggen? Dat een bepaald streven voor hoe iets zou moeten werken stom en remmend is?
Het legt toch de lat in een bepaalde richting waarin fabrikanten kunnen denken en werken?
Vergeleken met het 5 minuten je tank volgooien en daarna weer op weg vs 30 minuten stilstaan om te moeten laden is daar wat mij betreft het aantoonbare probleem.
Dus laat de breinen maar kraken: swappable batterijen. Ga ze maar maken.
Dat de auto's daar nu niet geschikt voor zijn is geen excuus.

Dus die waterstofauto is dan een goeie denk ik? Zit daar een reactor in waar je een bak waterstof in kan gooien waarna de reactor daarmee de batterijn oplaadt tijdens het rijden?
Dat kan ook he. Dat is ook een werkbare oplossing. Heb je geen swappable batterijen meer maar een ander soort brandstof waarmee je alsnog in 5 minuten weer de weg op kan en je batterijen opgeladen worden.
Maakt me niet uit.

Die ontwikkeling is er volgens mij al en dat is precies wat ik wil: het probleem van de batterijen opladen oplossen zodat je niet minimaal 20-30 minuten stil moet staan.
Ben je zelf niet de uitzondering op de regel? Als we straks 500 km kunnen rijden op een lading, wil jij ook wel een keer naar de wc en een broodje eten. Natuurlijk zijn er altijd mensen die niet langer dan 5 minuten willen stoppen. Die blijven dan maar lekker benzine tanken in een oude auto of zo.

Ondertussen zal de snelheid van laden echt wel een selling point gaan worden. Maar de laadcapaciteit en beschikbaarheid blijft het andere euvel. Ik ben gewend om met de auto op vakantie te gaan naar Frankrijk. Dat is vooralsnog een uitdaging met een EV.
Dat is vooralsnog een uitdaging met een EV.
case in point...

I rest my case :)
https://www.youtube.com/watch?v=HlaQuKk9bFg

Dat dit allang bestaat is toch wel bekend?

Volgens mij is het met name nodig dat er wat overheden met de vuist op tafel gaan slaan en gaan eisen dat fabrikanten standaardiseren.
Spreek met 2 fabrikanten wat af, en verbied vervolgens de verkoop aan fabrikanten die het niet willen ondersteunen en hun eigen standaard willen aanhouden oid.
Dat zijn er heel veel, maar goed, dat is ze geleerd vanaf eind jaren 90.
Het is interessanter om dit te doen met standaardcontainers op binnenvaartschepen (ZESpacks). Alle hijsequipment is daar toch al aanwezig.
Mooi om dit te zien. Met het recente nieuws om de overbelasting van ons net is zoiets helaas broodnodig. Helaas lijkt het erop dat dit soort buffers overal en nergens moeten komen.
Dat denk ik ook. Persoonlijk kan ik niet wachten tot:

a) Salderen er (grotendeels) uit is
b) Ik een abonnement kan afsluiten met een variabel stroomtarief (variabel gedurende de dag dus)
c) Er een aardige subsidies op thuisaccu's komt

Als minimaal twee van deze drie zaken waar worden schaf ik me een thuisaccu aan. Ik heb een redelijk overgedimenioneerde PV-installatie en ik schat in dat ik met een 10kWh accu 9-10 maanden per jaar zelfvoorzienend ben. De overige maanden kan ik op goedkope momentje een kWhtje hier en een kWhtje daar uit het net trekken, en op dure moment soms misschien wat terug aan het net kopen.

Ik zie dat wel zitten. Stuk slimmigheid er in die voor me handelt, koelkast en vriezer een beetje dieper laten koelen als de stroomprijs negatief is, kom maar door.
Mooi dat je een overgedimensioneerde pv-installatie hebt. Ik stoor me nogal eens aan die nieuwbouw waar je 3 schaampaneeletjes op ziet liggen. Blijkbaar gedaan om aan minimale eisen te voldoen.. zucht...
Buiten dat... Bekijk eens wat het voor je e-verbruik gaat doen wanneer je een EV zou hebben en voor 80% van je stroom thuis gaat laden. Het zou zomaar eens kunnen dat je dan heel wat maanden af kan strepen waarop je te weinig energie opwekt om zelf voorzienend te zijn.
Overigens ben ik bang dat het er niet zomaar van gaat komen dat je als consument door stroom hand via een thuis accu zoveel verdient dat je onder de streep goedkoper bent dan nu. Dat komt door die salderingsregeling. Het wordt gewoon onder de streep duurder en een investering in een thuis accu zal de pijn in NL wat kunnen verzachten, dat denk ik wel.
Ik denk dat je gelijk
Overigens ben ik bang dat het er niet zomaar van gaat komen dat je als consument door stroom hand via een thuis accu zoveel verdient dat je onder de streep goedkoper bent dan nu. Dat komt door die salderingsregeling. Het wordt gewoon onder de streep duurder en een investering in een thuis accu zal de pijn in NL wat kunnen verzachten, dat denk ik wel.
Helemaal waar. Salderen = gratis* accu, en daar kan een apparaat wat je moet kopen (en wat slijt) financieel nooit tegenop. Maar als eindelijk helder wordt hoe/wanneer het salderen afgebouwd gaat worden, ga ik echt eens rekenen. Ik heb al bijna een jaar gedetailleerde verbruiksdata via DSMR-reader, en al 2 jaar gedetaileerde productiedata uit mijn omvormer, daarmee zou ik goed aan deze case moeten kunnen rekenen.

* Gratis voor een individu die er gebruik van maakt
We zouden juist moeten overdimensioneren, anders komen we er niet. Andere woningen zijn gedwongen ondergedimensioneerd omdat het bijv. appartementencomplexen zijn die net niet uitkomen qua opwekken.

Sowieso betekent overdimensioneren dat je bijvoorbeeld ook in de winter nog redelijk van je eigen panelen kunt leven overdag omdat je in de winter wellicht precies goed gedimensioneerd bent.

Het zou heel makkelijk zijn voor de overheid om dit te stimuleren, maar helaas gebeurt het niet.
Bart ® Moderator Spielerij @JeroenH28 september 2021 21:15
Mooi idee inderdaad, maar ik hoop tegen die tijd een elektrische auto te hebben waarvan ik 10 a 15 kWh van de accu in kan zetten als buffer voor thuis, scheelt weer aparte thuisaccu's kopen :).
Weet ik niet want je auto-accu slijt er wel van, terwijl de auto producent waarschijnlijk de hoofdprijs vraagt voor een vervangende accu. Daarop hebben ze immers het monopolie. Lijkt me slimmer om het gebruik van de auto-accu te optimaliseren qua levensduur (ook als je de auto op termijn wilt verkopen) en voor de thuis-accu oude auto-accu's te gebruiken. Het hogere gewicht vs capaciteit van een oude accu is op zich geen nadeel voor een thuis-accu.
Bart ® Moderator Spielerij @theMob28 september 2021 21:45
Accu's gaan honderdduizenden kilometers mee, dus ik verwacht niet last te hebben van een slechtere accu als ik 20% van de capaciteit gebruik voor thuis. Tegen de tijd dat een accu echt slecht zou worden, heb ik al twee keer een nieuwe auto op de oprit gehad...
Mogelijk, als je leaserijder bent. Ik ben zelf particulier (zzp-er) en verwacht dat een verminderde capaciteit van de accu direct invloed heeft op de restwaarde van een auto.
Bart ® Moderator Spielerij @theMob28 september 2021 21:57
Ik ben ook particulier. En ik weet wel zeker dat een verminderde capaciteit van invloed gaat zijn op de restwaarde. Echter denk ik ook dat je de snelheid waarmee de restcapaciteit vermindert, gigantisch overschat. Huidige generatie accu's gaan gewoon 300.000 tot 500.000 mijl mee, aldus Tesla. Toekomstige accu's moeten een miljoen mijl meegaan. Ik weet uiteraard niet hoe lang jij met een auto doet, maar bij mij zijn ze al ver voor die tijd vervangen door wat anders... Dus dan is het verlies door hem deels als thuisaccu in te zetten gewoon verwaarloosbaar.
Musk is berucht om zijn optimistische praatjes. Ken je deze pagina: https://batteryuniversity...g-lithium-based-batteries ?

Op dit moment accepteer ik deze info 'as gospel'. Ik laad daarom de accu's van mijn e-bike en smartphone tot maximaal 4.07 Volt per cel in de hoop de levensduur te maximaliseren. Zonder ingrijpen laadt mijn e-bike accu tot 4,19 Volt per cel en mijn smartphone zelfs tot een 'whopping' 4,39 Volt. Vooral de laatste waarde is volgens de eerder genoemde website vrij dodelijk voor een accu.

Overigens geven de auteurs aan dat 'industriële partijen', zoals auto- en satelliet fabrikanten, al veel voorzichtiger zijn met hun laadniveaus, in tegenstelling tot smartphone- en e-bike fabrikanten.

Ik kan net zomin als jij in de toekomst kijken, maar kennelijk sta jij wat pro-actiever in het leven en ik wat voorzichtiger. Misschien heeft het feit dat ik al wat ouder ben daar mee te maken :-? We gaan het ongetwijfeld zien en ik hoop dat je gelijk krijgt...
4,39 volt?! Ik hoop dat je ongelijk hebt, maar ik ben bang van niet. Dat is gewoon accumoord.
Volgens mij is het gezegde onder accu-experts dan ook:

"Most batteries don't die a natural death. They are murdered."
Huidige generatie accu's gaan gewoon 300.000 tot 500.000 mijl mee
Meer de kanttekening dat de accu dan niet "op" is, maar dat je ongeveer 80% van de originele capaciteit hebt. Je kan er dus nog steeds mee rijden en laden, alleen heb je 20% minder actieradius.
Ik denk dat je een van de weinigen bent die wacht totdat salderen eruit is :+

Ik hoop dat de overheid ervoor gaat zorgen dat iig het energiebelasting-deel van de zonne-energie nog tot in het einde der tijden kan worden gesaldeerd.
Dat zou kunnen, maar zolang salderen er (grotendeels) nog is zal een accu heel moeilijk enigszins rendabel te maken zijn. Ik ben met dit soort dingen wel iemand die het niet erg vindt om een "early adopters premie" te betalen, maar ook ik kan mijn euro maar één keer uitgeven natuurlijk.

Als het salderen (gedeeltelijk, zeg 50%) afgeschaft is dan wordt de business case voor een huisaccu een stuk beter.
Nou, het wordt niet echt gunstiger voor je dan he. Het wordt in feite minder gunstig, en met een accu kun je dat effect wat teniet doen maar het zal altijd duurder worden dan het met salderen is.
Dat snap ik, maar salderen gaat er gegarandeerd (uiteindelijk) uit. Dus het is niet de vergelijking saldering vs. accu, het is de vergelijking geen saldering + niets doen vs. accu. De vraag is alleen, wanneer, hoe etc. Maar dat wordt op termijn wel duidelijk.
Ik zou dan overwegen om die laatste 2 maanden ook zelfvoorzienend te worden, dan kan je van het net en dat scheelt je je vastrecht. Aan de andere kant zullen die 2 manaden het duurst zijn om ook zelfvoorzienend te worden en is het vastrecht voor de meeste huishoudens maar een eurotje of 25 per maand.
Ja het is altijd het laatste restje van wat dan ook wat het duurste/moeilijkste is :)

Wie weet komen er wel energie-abonnementen met een heel laag vastrecht waar je maar 1kW uit mag trekken/leveren oid. Daarmee zou ik 24 kWh per dag kunnen verbruiken (kom ik lang niet aan), maar omdat ik geen grote verbruik/terugleverpieken veroorzaak ben ik een goedkope aansluiting.

Kijken hoe dat gaat lopen.
Ik sluit me hier wel bij aan, even los van dat ik na het electriviseren van de verwarming echt niet over heb op de zonnepanelen. En dan de auto ook kunnen laten terugleveren.
b: Kan al er zijn aanbieders waarbij je variabele stroomtarieven hebt (in het voorjaar ook negatief, nu niet echt ;))
Dus dan zou je de batterij kunnen opladen en geld verdienen...

https://www.mijndomein.nl/energie/energieprijschecker
https://www.easyenergy.com/nl/energietarieven
https://energie.anwb.nl/actuele-tarieven

En vast nog wel een paar meer.

[Reactie gewijzigd door Hvdbnl op 23 juli 2024 19:37]

Dat denk ik niet. Andersom wel.
Bart ® Moderator Spielerij 28 september 2021 20:59
Mooie ontwikkelingen :). Er zijn al diverse merken snelladers waarbij een accu geïntegreerd is om auto's sneller te kunnen opladen zonder een enorm dikke aansluiting op het net, interessant om dat nu voor meerdere auto's op AC te doen. Enige nadeel is dan weer dat je eerst van AC naar DC gaat, om vervolgens weer naar AC om te zetten, waarna het uiteindelijk in de auto weer naar DC gaat. Iedere omvorming geeft toch weer verlies. Ben benieuwd wat er uit de testresultaten gaat komen!
Snellaad stations werken op DC. Die hebben zo'n buffer ook harder nodig dan de 11kW AC paaltjes die her en der aan de straat staan.
Dat weet ik. Op laadpleinen zoals hier gaan er echter gelijkwaardige of zelfs grotere vermogens doorheen dan bij een snellader :).
Daar zou je dus eigenlijk een stel laagvermogen (10-20 kW) DC laders neer moeten zetten, die de stroom zonder deze omzetting direct van de batterij kunnen halen.... ik heb ze in 't oosten des europas wel gezien, 20 kW CCS laders.
Dat zou inderdaad geen slecht idee zijn! Ik heb ze ook al van 15kW gezien. Nadeel is natuurlijk dat die laders weer een stuk duurder in aanschaf zijn. Ben benieuwd of zich dat weer terugverdient door de lagere energieverliezen.
Op termijn kunnen we echter beter naar alternatieve oplossingen zoeken, zoals batterijen zonder lithium-ion en ijzer-nickel battolysers die ook nog waterstof produceren.
Dit is toch zwaar milieuonvriendelijk? Nu moet er eerst een chemische accu gemaakt worden, terwijl direct laden uit de ‘bron’ ook zou kunnen. Vervolgens degradeert deze accu over tijd en moet er weer een nieuwe accu geproduceerd worden met de milieugevolgen van dien. Of ben ik nu een azijnzeiker en is de impact op milieu erg beperkt?
Aangezien je voor dit soort accus minder op gewicht en ruimte hoef te letten kan je andere soorten accu's gebruiken, bijvoorbeeld lfp accus die veel minder degraderen dan Li-ion. Lfp accus zijn ook een stuk milieu vriendelijker dan Li-ion accus. Dus ja, er zijn betere alternatieven voor dit soort toepassingen. Daarnaast komen binnenkort de eerste auto's met Lfp bereiken op de markt, dus dat zijn al flinke stappen die er gemaakt worden in het milieuvriendelijker te maken.
Van één merk weet ik dat er al bijna een jaar auto's met LFP accu's in Nederland rondrijden. Soms gaat het sneller dan je denkt... Sommige accu technieken hoor je enthousiaste verhalen en komt het nooit in productie.
als je rapporten van Lazard ook bekijkt over de LCOS (Lifetime cost of Storage) die benodigd is vergeleken het standy-draaien van gascentrales, of andere oplossingen, zijn accu's peperduur en inefficiënt.

Maar dat zul je natuurlijk nooit terugzien in de kosten als alles kapotgesubsidieerd wordt, en 60-70% van de traditionele energievoorziening uit belasting bestaat.
Aardgas moet er over 20 jaar al uit zijn.
Uiteraard maar dat maakt natuurlijk niet uit zolang we maar “groen” rijden.
Om het net te ontlasten kun je ook het vermogen van laadpalen omlaag brengen. Iemand die om 8:00 een auto op de P+R aan de lader hangt en pas om 18:00 weer weg hoeft, is in die tijd zo goed als net zo vol met een 3 kW lader als met 21 kW (wat dit systeem met batterij is). Het geld wat dan niet aan het batterijsysteem uitgegeven wordt kan dan ingezet worden om op veel meer plekken proactief laadpalen te plaatsen.

En ja, als je er maar een uurtje staat en dan weer 200 km moet rijden is 3 kW niet genoeg, maar voor het net zou het beter zijn als het lage vermogen de standaard is en je bewust de keuze moet maken om sneller te laden (wat bijvoorbeeld dan ook meer zou kunnen kosten waarmee je dan weer de verzwaring van het net kunt realiseren).
Bij electrische auto's is laag vermogen de standaard. Thuis laden (indien mogelijk) of een laadpaal in de buurt is dan prima. In 1 jaar tijd heb ik in Nederland maar 2 keer een snellader gebruikt voor een rit van Brabant naar Friesland. In 95% van de gevallen thuis geladen, de resterende keren ergens op het werk of op locatie waar je prima uit de voeten kon met laag vermogen.

Snel laden is duur, dus dat moet je alleen doen als het moet.
En hier worden dus op een parkeerplaats van mensen die een dagje de hoofdstad gaan bezoeken, snelladers geplaatst. ;)
Dat is best wel vreemd, want bij een snellader wil je (moet je) na 20 tot 40 minuten wel weg zijn. Als je de hoofdstad bezoekt is een standaard lader op 11Kw meer dan voldoende
... met 16 elektrische auto's tegelijk te laden, dankzij een grote batterij met een capaciteit van 336Kwh. Door het opgeslagen vermogen kunnen auto's sneller worden opgeladen ...
Inderdaad, als je van ver komt zal je (waarschijnlijk) lang blijven en komt je auto wel vol. Als je van dichtbij komt is en je blijft maar een uur, dan is 11 Kw voldoende om weer thuis te komen.

Ik wacht eigenlijk op de laadpalen waar je gewoon aan kunt geven hoeveel km je wilt kunnen rijden en die dan zelf stoppen zodra je accu op het juiste percentage zit.
Ik wacht eigenlijk op de laadpalen waar je gewoon aan kunt geven hoeveel km je wilt kunnen rijden en die dan zelf stoppen zodra je accu op het juiste percentage zit
Ik weet niet hoe het bij andere auto's zit (heb een Tesla), maar volgens mij regel je dat niet op de paal zelf (dat zou een paal complexer maken) maar in de auto zelf. Ik kan dus aangeven hoeveel ik wil laden (zelfs op afstand met de Tesla app) en dan stopt het laden zodra je voldoende hebt om door te gaan.

Als je en route berekent dan doet de auto zelf de berekening hoeveel je moet laden om door te kunnen rijden en krijg je een bericht op je telefoon dat je in principe klaar bent en al door kan rijden. Precies de functionaliteit die jij wenst, maar dan in de auto/app.
Dat is bij andere auto's dus niet altijd. ;)

Mijn reden om het op de paal te willen is dat het ook nog eens van tevoren duidelijk de totaalprijs voor de energie kan tonen, plus een bericht wat het je kost als je niet direct de auto weg haalt om plek te maken voor een ander voertuig. Dat is nu zo ontransparant als wat.
ah op die manier. Ja dat is wel een goeie, maar kan je dat niet regelen met de app van de laadpaal zelf? De apps die ik in het buitenland heb gebruikt lieten je realtime zien wat de kosten waren, de laadcurve en de eventuele kosten als je de auto niet op tijd weg haalt. Ik heb niet gekeken of je ook kon instellen tot hoeveel je wilde laden, want ik regel dat dus met de app van de auto. Bovendien kun je met de apps (en soms ook op de display van de paal) wat de kosten zijn per Kw/laadbeurt. Dan kun je zelf wel een berekening doen.

Voor een laadpaal is het bovendien lastig te weten hoeveel kw het moet laden om je bijvoorbeeld 100km te laten rijden, elke auto is anders wat efficientie betreft. De communicatie met de auto die je nodig hebt om dat voor elkaar te krijgen is dan te complex denk ik.
De laadpaal kan het accupercentage uitlezen. Als het een conservatieve berekening doet aan de hand van de minst zuinige auto's moet het bij benadering altijd wel aardig uitkomen.
Ik ben bang dat dat niet gaat werken, de zuinigste volgens de EV database is 104Wh/km, de minst zuinige 281Wh/km. Dat is nogal een groot verschil en dus onbruikbaar. De enige die het precies kan weten is de auto. De app van de auto zou dat moeten weten. Het is beter om de laadpaal de kosten op een standaard formaat naar de auto als data te sturen zodat de auto dan zelf de berekening én de kosten aan jou kan laten zien.
Het is beter om de laadpaal de kosten op een standaard formaat naar de auto als data te sturen zodat de auto dan zelf de berekening én de kosten aan jou kan laten zien.
Mee eens, maar dan hebben bestaande auto's er sowieso nog niks aan. :) Daarnaast kan "iedereen" een laadpaal maken en er zijn ook heel veel verschillende varianten, maar de meeste blijven überhaupt weg van het toevoegen van een schermpje. Vaak is er geen eens een sticker te vinden met de naam van de aanbieder, waardoor je geen eens de mogelijkheid hebt om na te gaan wat je moet gaan betalen.
ja het is vooralsnog een zooitje wat betreft laadpalen en de benodigde apps. Ik heb voor de reis naar zuid Spanje iets van 10 verschillende apps geinstaleerd om te kunnen laden én te kunnen achterhalen waar een laadpaal stond. Uiteindelijk heb ik 5 verschillende apps gebruikt bij 5 verschillende leveranciers, de een had een scherm, de andere niet, eentje had zelfs een schuifje voor de laadconnector die alleen openging als je de opdracht in de app had gegeven.

Hopelijk krijgen we de komende jaren wat meer standarisatie op dit gebied.
Beetje zoals die anti-shock buffer in mijn oude discman.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.