WD Black SN750 SE-ssd met PCIe 4.0-interface heeft geen dram

Western Digital brengt nieuwe varianten van zijn WD Black SN750-ssd's uit. De SE-varianten hebben een PCIe 4.0-controller, maar lagere schrijfsnelheden dan de PCIe 3.0-versies. De SE-uitvoeringen hebben ook geen dram-cache.

Volgens WD verbruikt de dram-loze SN750 SE-ssd tot 30 procent minder stroom dan zijn voorganger. Dat zou de ssd's interessant kunnen maken voor gebruik in laptops. Er zijn varianten met een opslagcapaciteit van 250GB, 500GB en 1TB en het gaat om NVMe-ssd's met een M.2-2280-formfactor.

WD noemt een maximale sequentiële leessnelheid van 3600MB/s voor de 1TB-versie van de SN750 SE en schrijven gaat met 2830MB/s voor het topmodel. De eerder uitgebrachte SN750, een PCIe 3.0-ssd, heeft in diezelfde uitvoering lees- en schrijfsnelheden van 3470MB/s en 3000MB/s.

Bij de varianten van 250GB en 500GB is het verschil in schrijfsnelheid groter. WD geeft snelheden van respectievelijk 1000MB/s en 2000MB/s op voor de nieuwe SN750 SE, terwijl dat 1600MB/s en 2600MB/s is bij de voorganger.

De fabrikant gebruikt een niet nader gespecificeerde vierkanaalscontroller van Phison. Dat zou kunnen gaan om de PS5019-E19T. Het gebrek aan dram-cache wordt mogelijk opgevangen met slc-cache, zoals Samsung bijvoorbeeld doet met zijn 980-ssd.

Met een adviesprijzen van 68, 103 en 200 euro zijn de SN750 SE-ssd's ook duurder dan de voorgangers. In hoeverre de genoemde prijzen overeenkomen met de prijs in webwinkels, is nog niet duidelijk. Door het weglaten van dram zouden de nieuwe versies uiteindelijk goedkoper kunnen zijn dan hun voorgangers. WD zegt dat de SN750 SE-ssd's in de zomer beschikbaar zijn.

Model	Interface	Sequentiële leessnelheid	Sequentiële schrijfsnelheid	Prijs
WD Black SN750 SE 1TB	PCIe 4.0	3600MB/s	2830MB/s	199,99 euro
WD Black SN750 SE 500GB		3600MB/s	2000MB/s	102,99 euro
WD Black SN750 SE 250GB		3200MB/s	1000MB/s	67,99 euro
WD Black SN750 1TB	PCIe 3.0	3470MB/s	3000MB/s	€ 147,39
WD Black SN750 500GB		3430MB/s	2600MB/s	€ 61,50
WD Black SN750 250GB		3100MB/s	1600MB/s	€ 49,77

Externe ssd's gericht op consolegamers

WD introduceert ook nieuwe externe USB-C-ssd's gericht op consolegamers. De WD Black D30 Game Drive SSD is er in varianten van 500GB, 1TB en 2TB en kost minimaal 154 euro. Volgens WD haalt de ssd snelheden tot 900MB/s. Er komt ook een uitvoering met een Xbox-licentie en een bijpassend ontwerp, die kost minimaal 161 euro. De Game Drive SSD-s komen in juni uit.

De externe ssd's zijn te gebruiken in combinatie met consoles van de vorige generatie voor het opslaan en spelen van games vanaf de ssd. De ssd's werken ook met de PlayStation 5 en Xbox Series X en S, maar games die voor de nieuwe consoles zijn ontworpen, kunnen niet vanaf deze externe ssd's gespeeld worden. Die games kunnen wel gearchiveerd worden op de externe opslag.

Reacties (30)

Het gebrek aan dram-cache wordt mogelijk opgevangen met slc-cache

Rare zin, gezien het niets met elkaar te maken heeft.

DRAM op een SSD word gebruikt voor de FTL mapping table (in 1GB DRAM past precies de mapping table van een 1TB SSD), en de meeste SSD's (ook met DRAM) gebruiken sowieso al een SLC cache om de snelheid van writes te verhogen.

DRAM-loze SSD's gebruiken host-based memory (HBM) en/of in-controller SRAM (32MB bijvoorbeeld) voor de mapping table, wat voor de gebruikelijke performance hit zorgt.

[Reactie gewijzigd door SirNobax op 26 mei 2021 18:53]

SRAM is een fors stuk sneller dan DRAM, dat is niet de performance hit. Een beperkte hoeveelheid, dat zou wel en performance hit kunnen opleveren.

SRAM is typisch in gebruik voor caches, en een combinatie van HBM met SRAM cache is logisch genoeg.

30% minder stroom, we praten dus over 1 of 2 watt? denk niet dat dat echt een verschil maakt voor de meeste...

2 watt is al meer dan 15% extra vermogen voor de processor beschikbaar; om het even in perspectief te zetten.

Ik heb niet het idee dat mijn SSD en CPU aan het concurreren zijn om stroom op mijn 1200 wat voeding, om het nog wat verder in perspectief te zetten

Het ging hier over laptop gebruik (zie het begin van het artikel) met bijhorende zuinige processor variant en niet over een dikke pc met dito voeding.

[Reactie gewijzigd door Raymond Deen op 26 mei 2021 18:51]

Dan vind ik de prijs die je hiervoor betaald nog steeds niet waard.

Dit is PCIE 4.0 "technisch" gezien, maar met meer nadelen en qua snelheid niet ver van een PCIE 3.0 vandaan..

Je hebt een punt, in een zuinige laptop heeft dit zo z'n nut, maar ik denk dat er wel betere alternatieven zijn dan deze SSD.

Je hebt gelijk tegen de huidige prijzen, maar zoals al gesuggereerd in het artikel, het is goed mogelijk dat het kostenvoordeel dat het weglaten van RAM brengt terugkomt in een lagere prijs en dan kan het interessant worden. het zal wellicht van het gebruik afhangen, maar voor mij persoonlijk lijkt de traagste SSD (afgezien dan van duidelijke missers) al dusdanig snel dat het niet de bottleneck vormt. Als een SSD min of meer betrouwbaar is en geen blunders bevat, dan is voor mij de goedkoopste SSD ook de beste. Wellicht ziet dat er voor b.v. snelle gaming PCs anders uit.

Foute vergelijking, verbruikers naast de CPU gaan het beschikbare vermogen voor de CPU niet limiteren. Het enige dat ervoor zorgt dat een CPU throttlet is de werktemperatuur van de CPU (of wanneer er een discrete GPU in de laptop zit, ook hoeveel vermogen die GPU krijgt van het verdeelsysteem, en ook hoe warm die GPU het eventueel gedeelde koelsysteem maakt).

Laptop-CPU's kunnen prima boosten naar 50W en zelfs vaak nog veel hoger, alleen niet langer dan enkele (tientallen) seconden vooraleer ze moeten terugschakelen naar een lager vermogen.

[Reactie gewijzigd door RuddyMysterious op 26 mei 2021 19:21]

Ok maar waar komt al die stroom vandaan? Volgens mij heeft mijn laptop geen oneindige stroomvoorziening om die stroomhongerige CPU voor een hele werkdag te voorzien wanneer die niet is ingeplugd.

[Reactie gewijzigd door padna op 26 mei 2021 19:48]

Dank @padna .
Elke watt die niet naar andere device gaat, kan dan inderdaad naar de processor zodat die langer in z'n "boost periode" kan blijven, of hoe dat ook precies heet, zonder de accu zwaarder te belasten.
En trouwens, @RuddyMysterious, verbruik van de processor wordt weldegelijk gelimiteerd door wat de accu kan leveren -en dus welk profiel aan het processor verbruik wordt gehangen- waarbij dus gelimiteerd wordt op verbruik en niet op temperatuur. Dat zie ik bij mijn eigen laptop ook gebeuren terwijl die toch echt goed warm wordt.

Nogmaals, door de CPU minder te laten boosten gaat de batterij inderdaad langer mee, maar het is niet zo dat een CPU minder boost omdat er bijvoorbeeld twee aangekoppelde hardeschijven druk bezig zijn met schrijven of lezen en daar een bepaald vermogen voor nodig hebben en dat afnemen van de CPU.

Het maximaal vermogen dat een batterij kan leveren ligt vele malen hoger dan wat een gemiddelde laptop in batterijstand meestal verbruikt. Denk je dat je batterij niet voorzien is om je CPU in performance mode te kunnen voeden? Dat er speciale batterijen zitten in laptops die gemaakt zijn om 50W continu te kunnen koelen?

Als je een kwistige SSD in je laptop gebruikt, zal je batterij minder lang meegaan als je niet instelt dat je CPU dat moet compenseren door nog zuiniger te werken, maar als je niks instelt dan gaat je CPU vrolijk zijn gewone gang gaan en samen met die SSD je batterij sneller ontladen.

Het klopt dat je met een batterij een zeer beperkt budget aan beschikbare energie hebt om je componenten te voeden. Is het verschil van 2W in processorkracht merkbaar? Misschien wel bij laptops die sowieso een laag plafond hebben van continue opgenomen vermogen, maar het blijft volgens mij vooral morrelen in de marge.

[Reactie gewijzigd door RuddyMysterious op 27 mei 2021 12:44]

Nouja gezien de stroomvereisten van bijvoorbeeld een Apple M1 SoC is er wel degelijk vraag naar hardware met minder energieconsumptie. 2W is dan al behoorlijk veel (namelijk 1/15 van het totale maximale verbruik en ongeveer 1/3 - 1/4 van het idle verbruik). 2W kunnen besparen op een SSD is daarom wel degelijk best aanzienlijk. Voor desktops niet per se heel erg, maar voor laptops tikt het dan hard aan.

Het is altijd mooi meegenomen en zorgt ervoor dat de accu van je laptop nét weer even wat langer meegaat
2 watt kan dan best veel zijn en het verschil maken.

Nou dit maakt wel uit voor thermal throttling van de SSD. Als dat 30% minder snel gebeurd onder full load, dan is dat wel aardig.

Als die dram-cache niet battery/cap power failure protected was ... is een SLC-cache dan niet beter qua betrouwbaarheid ? Ik heb al een tijdje niet gekeken naar de betrouwbaarheidsfeatures van consumenten SSD's maar ik had wel het gevoel dat het achteruitging op dat vlak destijds (2018).

Ja, slc cache is veiliger bij stroom uitval, maar dus potentieel ook een stuk langzamer

Aan de andere kant, kan me niet herinneren wanneer ik voor t laatst stroomuitval heb gehad, en in laptops is t sowieso geen probleem

Ik 3-4 weken geleden nog. En heel kort alleen 2/5 PC's waren uitgevallen. Het was wat spookachtig. Voor de rest is ook hier stroomuitval iets van het verleden. Toen ik klein was 5-10 jaar oud was het wel iets dat iedere paar maanden weleens gebeurden. Iedereen wist toen de kaarsen nog staan, en iedereen had draagbare lampen op voorraad.

Als ik kijk naar de pm9a3 m.2 (toen hij nog verkrijgbaar was) dan hoeft power protection echt niet veel te kosten.

Tja, ik moet zeggen als ik ál mn VMs tegelijk start en die laat stampen is mn 970 Evo 1TB nvme slechts marginaal sneller dan mn 840 Evo van 8 jaar terug. Als ik echt heel specifiek io intensieve taken ga draaien natuurlijk wel. Maar voor dagelijks gebruik voor het over, overgrote deel van de gebruikers? Dan merk je er helemaal niks van. En dan is 30% zuiniger zeker interessant wat mij betreft.

Zo de SSD,s gaan in forse stappen omhoog, in hoeverre is het nog relevant tot de CPU of elders een zware bottleneck gaat vormen ?

Stap van SATA SSD naar PCI-E kon ik zeker nog wel merken (met gamen zeer weinig maar zaken als VM,s behoorlijk).

In de processor wereld is het de laatste jaren alleen maar aanmodderen geweest en grote stappen bleven uit, nu AMD met iets nieuws kwam lijkt daar iets verandering in te komen.

[Reactie gewijzigd door mr_evil08 op 26 mei 2021 18:49]

Het zal dus vooral ervan afhangen wat je doet met je PC.
Is het enkel wat huis tuin keuken gebruik en gamen? Dan zal het verschil tussen een moderne sata en zelfs de snelste nvme pcie 4.0 ssd waarschijnlijk niet eens echt te merken zijn.
Maar met zaken als VM's zoals je noemde is dat een heel ander verhaal en dan met name ook met meerdere VM's tegelijk, eventueel snapshots terug zetten op datzelfde moment, grote bestanden overzetten etc.
Daar komt het voordeel van een nvme ssd dan echt toch zijn recht; als je meerdere zware taken tegelijk gaat doen, waarbij uiteraard je andere hardware niet gaat bottlenecken
Voor de rest dus best marginaal en blijft het vooral bij dingen als de snelheid waarin je bijvoorbeeld een Windows ISO hebt gekopieerd of een backup hebt gemaakt

Hoe zit het met de levenstuur van de SSD? Ik kan me voorstellen dat een DRAM cache meer optimalizatie toelaat dan direct schrijven naar de chips...

SE is Slow Edition dus. Ik ga toch liever voor het pluspunt van PCIE4, een hogere snelheid...

Denk dat veel mensen hier wel in zullen trappen. "oh 4.0 das lekker snel"

Wie weet...
Bij mij roept SE en ook wel LE gelijk het idee op dat het om een uitgeklede of begrensde editie gaat, totdat ik het tegendeel heb gezien.
Daar gaat het in dit geval dan ook wel om en als je even wat verder kijkt zie je dat ook gelijk aan de read/write speeds die ver ondermaats zijn voor pcie 4.0

Ja lijkt me niet echt een goed product, misschien minder vermogen, maar waarom koop je dan geen laptop die wat oudere techniek gebruikt.

Inderdaad. Zet er dan gewoon een SN serie in.

SE staat meestal voor special edition - wat hij toch ook wel is - maar niet in positieve zin qua performance
Fabrikanten spelen al sinds jaar en dag met deze termen zoals ook "LE" die je zowel als Limited als Lite edition kunt beschrijven.

Is het voordeel van de PCIe 4.0 support niet gewoon dat je minder lanes hoeft te wijzen omdat de snelheid per lane dubbel die van 3.0 is? In dat geval zie ik nog wel een voordeel (zelfs met de iets lagere lees- en schrijfsnelheden). Maar de prijs mag zeker wel omlaag.