Zeker 25 Nederlandse bedrijven zijn geïnfecteerd via een lek in Citrix. Het gaat om een kwetsbaarheid van eerder dit jaar in de Citrix NetScaler en ADC. Ook bedrijven die het lek al gedicht hebben, zijn geïnfecteerd, stelt beveiligingsbedrijf Fox-IT.
Fox-IT onderzocht servers die kwetsbaar waren voor CVE-2019-19781. Die bug werd eind vorig jaar ontdekt in de Citrix Application Delivery Controller en Citrix Netscaler Gateway. Veel bedrijven en overheidsinstellingen gebruiken de Citrix-software om op afstand werken mogelijk te maken. Hoewel Citrix begin dit jaar een patch uitbracht, besloten veel van die organisaties de software uit voorzorg uit te zetten.
In de periode tussen de ontdekking van het lek en het moment dat organisaties die zijn gaan patchen, hebben aanvallers in veel gevallen misbruik gemaakt van de kwetsbaarheid. Ze hebben daarbij een achterdeur in software gezet waardoor ze nog steeds toegang tot de servers hebben. Dat is dus ook het geval als bedrijven de patch al hebben doorgevoerd. De aanvallers zetten in zo'n geval een webshell op de servers waarop ze op een later moment konden toeslaan. Vaak hebben die webshells geen authenticatie, waardoor ze ook konden worden gebruikt door andere aanvallers, mits die wisten van die shells. Na de infectie wisten de aanvallers de shells zo te verbergen dat het voor systeembeheerders na het installeren van de patch leek alsof er niets aan de hand was.
In sommige gevallen was het niet één crimineel of groep die zo'n achterdeur achterliet, maar verschillende. Fox-IT zag servers waarop wel vier of vijf backdoors stonden. De criminelen konden het lek uitvoeren door een http-request te doen naar een Perl-bestand dat bepaalde functies aanriep. Zo'n bestand moest op de servers staan, maar dat was vaak het geval als systeembeheerders die niet handmatig verwijderden. Vervolgens kon door een tweede http-request een xml-bestand op de machine worden gezet, waarmee code kon worden uitgevoerd op de machine. Met een remote code execution kunnen aanvallers bijvoorbeeld coinminers installeren, wat in het begin veel gebeurde. Later werd het lek ook misbruikt om ransomware te verspreiden.
Fox-IT vond in januari al verschillende exploits van de kwetsbaarheid. Het bedrijf zette honeypots op en ontdekte onder andere dat hackers daar webshells zonder authenticatie op zetten. Fox-IT ontdekte dat er in Nederland 39 servers staan die nog steeds geïnfecteerd zijn. Dat betekent niet dat er ook 39 bedrijven zijn getroffen; sommige bedrijven gebruiken bijvoorbeeld verscheidene servers. Volgens de Volkskrant gaat het om zeker 25 bedrijven, waaronder een farmaceutisch bedrijf en een organisatie voor gehandicaptenzorg. Wereldwijd zouden nog meer dan 3300 servers kwetsbaar zijn. De helft daarvan staat in de Verenigde Staten.