De Nederlandse minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid zegt dat hij werkt aan een wetswijziging om het delen van telecomdata mogelijk te maken tijdens een pandemie. Nu is dat volgens de Autoriteit Persoonsgegevens niet toegestaan.
De Jonge zegt in een verklaring dat het RIVM werkt aan een omschrijving van het doel, het belang en de proportionaliteit van het gebruik van telecomdata bij een pandemie. Door het gebruik van telecomdata wil het RIVM de bewegingen van personen op anonieme wijze beter in kaart brengen.
Het is nog onbekend hoe die wet eruit zal zien. "Die nieuwe wet moet dan wel passen binnen de strenge kaders die we binnen de Europese Unie hebben afgesproken", aldus de Autoriteit Persoonsgegevens. Dat geldt voor het gebruiken van locatiegegevens van telefoongebruikers. Eerder concludeerde de AP al dat locatiedata per definitie niet anoniem is, en dat die daarom niet zomaar mag worden ingezet voor de bestrijding van het coronavirus.
De minister zegt ook dat een passage uit een woensdagavond gepubliceerde Kamerbrief niet klopt. De minister zei daarin de providers gevraagd te hebben om telecomdata. "Het Outbreak Management Team adviseert anonieme data van telecomproviders beschikbaar te maken", schreef de minister. "Ik heb daarvoor, na overleg met de Autoriteit Persoonsgegevens, de telecomproviders gevraagd hun data ten behoeve van de wetenschappelijke behoefte van het RIVM aan het RIVM ter beschikking te stellen."
De grote Nederlandse mobiele providers ontkenden dat ze een dergelijk verzoek hebben ontvangen. "Wij hebben ook kennis genomen van de kamerbrief van gisteren en dit met belangstelling gelezen", schrijft een woordvoerder van T-Mobile. "We hebben geen recent verzoek ontvangen voor het verstrekken van gegevens." De woordvoerder zegt dat het daarom 'te prematuur' is om te spreken over hoe de data ingezet wordt, en dat daar nog geen afspraken over zijn gemaakt. "Tot op heden hebben wij geen formeel verzoek van de Nederlandse overheid ontvangen", zegt VodafoneZiggo. Ook KPN ontkent met het RIVM of de overheid in gesprek te zijn over het aanbieden van telecomdata.
De Jonge haalt met zijn brief een ouder voorstel aan uit maart. Toen stelde Eurocommissaris Thierry Breton voor anonieme data van telecomproviders te verzamelen om de verspreiding van het virus in de gaten te houden. De Nederlandse providers zeiden bereid te zijn mee te denken over dat plan, maar met de kanttekeningen dat alleen te doen als de data anoniem zou blijven en er voldoende waarborgen over proportionaliteit en veiligheid waren. Het is door de bewoordingen in de brief onduidelijk welke rol telecomdata precies zou spelen bij het in de gaten houden van het coronavirus.
Update, 14:14: Minister De Jonge heeft inmiddels een verklaring gegeven waarin hij stelt dat de passage over het verzoek aan de AP en de providers onjuist was. De kop, inleiding en tekst van het artikel zijn daarop aangepast.