Nederland bouwt polarimeter voor NASA-satelliet voor meten van stofdeeltjes

Een publiek-private samenwerking van Nederlandse bedrijven en organisaties gaat een spectropolarimeter bouwen voor een aardeobservatiesatelliet van de NASA. Daarmee wordt onder meer gemeten hoeveel aerosolen er in de atmosfeer zitten. Dit zijn kleine stofdeeltjes.

Het doel van SPEXone is het in kaart brengen van de invloed van aerosolen op de klimaatverandering, specifiek de wisselwerking tussen luchtkwaliteit en klimaat. Aerosolen zijn kleine stofdeeltjes, zoals woestijnstof, as en roetdeeltjes. Volgens Otto Hasekamp van SRON en hoofdonderzoeker voor SPEXone, is dit 'een van de grootste hiaten in onze kennis van het hedendaagse klimaat'. Naast de hoeveelheid aerosolen gaat het ook om het in kaart brengen van de eigenschappen van de deeltjes en het precieze effect op de straling en wolkenvorming.

Het instrument werkt door te meten in hoeverre zonlicht is gepolariseerd wanneer het via de atmosfeer van de aarde wordt gereflecteerd naar de NASA-satelliet. Elke dertig dagen wordt de gehele atmosfeer in kaart gebracht, waarbij preciezer dan ooit tevoren de aerosolen worden gemeten. Daarbij wordt voortgeborduurd op eerder opgedane ervaring bij instrumenten die in aardeobservatiesatellieten zijn geïntegreerd, zoals Tropomi, een spectrometer van Nederlandse makelij die luchtvervuiling meet.

De NASA-satelliet waarin SPEXone is geïntegreerd, heet Pace, wat staat voor Plankton, Aerosol, Cloud & ocean Ecosystem. Naast SPEXone gaan er nog twee andere instrumenten mee met de satelliet. Een daarvan is OCI, een instrument voor het meten van de kleur van de oceaan van ultraviolet licht tot kortegolfinfrarood. Daarnaast gaat er een wolken-polarimeter mee; dit HARP-2-instrument wordt gemaakt door de Amerikaanse Universiteit van Maryland. De satelliet moet in 2022 worden gelanceerd.

Het minder dan 10kg wegende SPEXone-instrument wordt ontwikkeld door een samenwerking tussen SRON, Airbus Defence and Space Netherlands en onderzoeksinstituut TNO. Voor de ontwikkeling van het instrument is veertien miljoen euro ter beschikking gesteld. Daarvan betaalt het Netherlands Space Office, het ruimtevaartagentschap van de Nederlandse overheid, negen miljoen euro en de rest komt van de NWO en het genoemde Airbus-onderdeel. De NASA is verantwoordelijk voor de integratie van het instrument op de satelliet, de lancering en de benodigde infrastructuur op aarde.

Reacties (16)

[mikee368]

Dit zijn mooie opdrachten voor de Nederlandse markt waardoor duidelijker word dat dit soort missies en satalieten internationale samenwerkings verbanden hebben die niet alleen een voordeel zijn voor de wetenschap wereldwijd om meer kennis op te doen maar ook wereldwijd economische voordelen kan bieden.

[Postman81]

7 jaar geleden heb ik meegedaan met het citizen science project iSPEX, wat met dezelfde techniek fijnstof meette, d.m.v. een opzetstuk over een iPhonecamera.

[JDx]

Ik weet niet hoeveel, maar wel dat er teveel stofdeeltjes in mn huis zitten. Als de zon er op schijnt is het 1 grote bende en die Dyson V8 helpt niet echt veel...

Een stofzuiger had eigenlijk een vuilzuiger genoemd moeten worden ofzo, want stof is overal.

[Reactie gewijzigd door JDx op 23 juli 2024 06:07]

[OxWax]

Enig idee hoeveel stof jij zelf produceert? En dan zijn er nog de pollen, fijnstof banden, ...

Humans shed about 600,000 particles of skin every hour - about 1.5 pounds a year. By 70 years of age, an average person will have lost 105 pounds of skin. Humans shed and re-grow outer skin cells about every 27 days - almost 1,000 new skins in a lifetime.

[MrMonkE]

Misschien is een squadron 'Roomba's' wat voor jou.

[gjmi]

Ramen vaker open zetten en een een fatsoenlijke stofzuiger kopen. Dyson is vooral hype, en absoluut niet beter dan een goede “normale” stofzuiger met zak. (Mijn ervaring)

[Slijpschuiver]

Merkwaardig. Ik heb ook zo'n stoffig huis, en die Dyson hier helpt enorm tegen de luchtvervuiling hier in huis. Nu is een Dyson eigenlijk geen stofhapper, daarvoor is het veel handiger dat stof de kans te geven neer te dwarrelen, en die op te laten zuigen door een automatische zuiger. Zo'n goedkoop ding is al goed. Die Dyson is eigenlijk om de luchtvervuiling binnenshuis aan te pakken, die dikwijls nog slechter is dan buitenshuis. Jij, gezond hoop ik, en ik hebben daar niet onmiddellijk last van. Astma- en COPD-patiënten merken dat onmiddellijk. Vooral bij bakken en braden in die open keukens van tegenwoordig slaat die Dyson onmiddellijk aan. Persoonlijk vind ik het erg prettig te weten dat die fijne deeltjes niet in mijn longen terechtkomen.
Voor alle duidelijkheid: ik heb het niet over een Dyson stofzuiger, maar een Dyson luchtreiniger.

[Reactie gewijzigd door Slijpschuiver op 23 juli 2024 06:07]

[freaky]

Ze verkopen ook air purifiers he?

[er0mess]

Dan zou ik ook niet op vlieg vakantie gaan in een Boeing of een Airbus (eurofighter), gebruik maken van het inter(darpa)net etc etc etc

[icecreamfarmer]

Dan zul je weinig meer lanceren.

[dez11de]

Vrede op aarde of raketten in de ruimte.... tja.... ik weet wel waar mijn prioriteiten liggen, maar dat is voor iedereen anders natuurlijk.

[RGAT]

Geen wapens == vrede op aarde? Die moet je even uitleggen
Zonder rakketten zouden we wel geweren gebruiken, zonder die pijl en boog, zonder die zouden we met stokken naar elkaar te staan zwaaien, wegnemen van het wapen maakt niet magisch vrede.
Een wapenfabrikant/leverancier die zich even bezig houdt met vredige klussen in een internationale samenwerking ipv wapens bouwen/leveren lijkt me dan meer in de buurt van vrede te komen...

[Thedr]

Zou zomaar kunnen. Ook de crematie van tot sap of steen geperste miljoenen jaren oude planten en dinosaurussen helpt waarschijnlijk niet mee