De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft op basis van ruim twintig jaar oude data van Jupiter-sonde Galileo bewijs gevonden voor het bestaan van geisers die water in de vorm van pluimen de ruimte in blazen.
Een van de onderzoekers heeft tegen de The Verge gezegd dat de data van Galileo het sterkste bewijs is dat er sprake is van waterpluimen op de maan Europa. Hier waren al aanwijzingen voor in de vorm van foto's die de Hubble-ruimtetelescoop in 2012 en 2016 van de maan maakte, maar de afbeeldingen waren te vaag om er definitieve conclusies aan te verbinden.
Galileo vloog tussen 1995 en 2003 elf keer langs Europa om metingen te verrichten. Tijdens een zo'n vlucht langs de maan detecteerde het ruimtevaartuig afwijkende, lagere waarden bij het magnetisch veld van Europa. Ook werd er een hoger aantal geladen deeltjes aangetroffen. Dit vonden onderzoekers opmerkelijk, omdat dit niet zichtbaar was bij de andere tien vluchten. Deze afwijkende waarden werden in een computermodel toegepast, waarbij een versie van het model de waarden toeschreef aan waterpluimen. Bij een andere versie was dat niet het geval.
Europa is bedekt met een dikke laag ijs en men vermoedt dat de waterpluimen afkomstig zijn van een grote zoutwateroceaan die zich onder de ijslaag bevindt. Naast water is er bijvoorbeeld ook koolstof en een energiebron aanwezig op de maan. De energie komt door de getijdenwerking van de zwaartekracht van Jupiter, waardoor genoeg hitte wordt gegenereerd om water vloeibaar te houden.
Deze elementen wordt door wetenschappers gezien als cruciaal voor de mogelijkheid van leven, waardoor Europa al langer wordt gezien als een voorname kandidaat om te onderzoeken. In theorie zou er een ruimtevaartuig door de pluimen kunnen vliegen om te kijken wat er zich precies bevindt beneden het ijsoppervlak. De ruimtevaartorganisatie wil dit over enkele jaren ook bij Europa doen met de ruimtesonde Europa Clipper.
Dit is al eens gedaan door sonde Cassini, die in oktober 2015 door een gaspluim van Saturnus-maan Enceladus vloog. De NASA concludeerde op basis van de gegevens dat er waterstof in de geiserfonteinen zit.
De ontdekking wordt gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Astronomy, onder de titel Evidence of a plume on Europa from Galileo magnetic and plasma wave signatures.