1) Overheden hebben een bijzonder beloningssysteem. Als je een fout maakt als ambtenaar is dat schadelijk voor je carriere.
In het bedrijfsleven zijn fouten toch ook schadelijk voor je carriere? Misschien nog wel meer.
Dit maakt dat zij vooral de omvang van hun verantwoording c.q aansprakelijkheid zo klein mogelijk willen houden. Dit vergroot controle en verkleint de kans op fouten.
Klinkt goed
2) Ambtenaren en leidinggeven (liefst met visie) gaan niet zo goed samen. Dat is een gevolg van punt 1. De ambtenaar zorgt ervoor dat externen vooral de kooltjes uit het vuur halen en dat zij geen richting hoeven te geven aan de afdeling. Status quo houden is waar zij voor opgelijnd staan.
In mijn ervaring zit het conflict tussen de ambtenaren en de politiek. Ambtenaren zijn gewoon werknemers die hun vak verstaan (of niet) terwijl politici die vakkennis meestal niet hebben maar wel met de waan van de dag mee waaien. Als ambtenaar moet je een balans vinden tussen wat wenselijk is en wat realistisch is.
3) Overheden hechten geen waarde aan geld. Budget is er of niet. Budgetten moeten ook op a.h eind van het jaar anders is het surplus weg volgend jaar ongeacht de reden waarom het surplus is ontstaan. Indien er een tekort aan budget is, is er meestal ergens een bron waarmee dat gat gedicht kan worden.
Dat is ten dele waar maar (ook) bij de overheid wordt voortdurend met het bezuinigingszwaard gezwaaid. Als je niet kan aantonen waarom jouw project nuttig is wordt je wegbezuinigd omdat het geld elders nodig is. Iedere politieke partij heeft het over bezuinigingen, efficienter werken en de boel helemaal anders aanpakken.
Niet dat dit niet voorkomt in het bedrijfsleven. Alleen als je daar een project laat mislukken dat 800 miljoen kost, dan is het toch gauw dat er koppen rollen onder druk van oa aandeelhouders.
De schaal waarop geopereerd wordt maakt vergelijkingen moeilijk. Voor een bedrijf met een omzet van 100 miljoen euro is een foutje van 30 miljoen een ramp. Voor een overheid is diezelfde 30 miljoen peanuts. 30 miljoen blijft natuurlijk gigantisch veel geld maar je kan het niet los van de context zien.
Mismanagement is strafbaar in het bedrijfsleven. Je kan er persoonlijk door failliet gaan als CEO/Eigenaar van B.V. of N.V. Het lijkt er op dat dit in veel mindere mate geldt voor ambtenaren
Het is zeker anders. Ambtenaren zijn afhankelijk van de politiek en de politiek is afhankelijk van de kiezer. Iedere 4 jaar worden er andere bazen aangesteld die proberen in te springen op de wensen van het volk en tegelijkertijd aan de heel lange termijn moeten denken. In het bedrijfsleven heb je mensen die veel langer de baas zijn maar wel ieder jaar winst moeten opbrengen, kostte wat het kost.
gezien de ervaringen uit het verleden met o.a. mislukte projecten van het UWV (60+ miljoen) en het laatste defensie project a 800 miljoen. Dit gebeurt keer op keer weer.
Dat is zeker waar maar de hamvraag is of het beter of slechter gaat dan elders. Overal worden fouten gemaakt. Overal mislukken projecten. De vergelijking is echter enorm moeilijk omdat de doelen heel anders zijn, de budgetten zijn heel anders en de controle is heel anders. De overheid heeft heel veel toezicht en controle die in het bedrijfsleven niet of nauwelijks bestaat. Mislukkingen worden makkelijk verborgen zolang er maar genoeg geld binnen komt. De overheid verdient haast per definitie niks met haar projecten. Je kan dus ook niet zeggen of de goede projecten meer "winst" opbrengen dan de mislukkingen. Iedere mislukking is puur verlies die niet tegen een ander succes kan worden weggestreept.
Vaak wordt de indruk gewekt dat alle IT-projecten van de overheid op knullige wijze mislukken en dat de eerste de beste hobby-bob uit het bedrijfsleven dat veel beter zou doen. Dat betwijfel ik ten zeerste.
Ik wil niet zeggen dat alles geweldig gaat en er niks verbeterd hoeft te worden maar ik stoor me aan de denigrerende wijze waarop de beste stuurlui vanaf de wal staan te schreeuwen.
Politiek en recht
