Iconische Arecibo-radiotelescoop is ingestort

De opvallende en bekende Arecibo-radiotelescoop in Puerto Rico is ingestort nadat de kabels los kwamen. De telescoop werd recent zwaar beschadigd tijdens een storm, waarna het besluit werd genomen deze te ontmantelen.

Door het loskomen van de kabels is het grote instrumentarium dat boven de schotel hing, naar beneden gestort. Dat instrumentarium was met de kabels aan drie palen verbonden en bevatte de radio-ontvanger, die over rails kon bewegen om naar verschillende regio's van de hemel te kunnen luisteren. Op Twitter zijn beelden verschenen waarop te zien is dat de 900 ton wegende constructie in de schotel is gevallen en ook de kabels zijn verdwenen. De radio-ontvanger bevond zich 137 meter boven de koepel, die een diameter van 350 meter heeft.

De beheerder van de Arecibo Observatory, de National Science Foundation, bevestigt dat het hangende platform naar beneden gekomen is. De technici van de stichting onderzoeken de impact nog. De problemen met de constructie begonnen in augustus, toen een kabel van de telescoop losliet. Daarop werd besloten de structuur te stabiliseren. Dat bleek onvoldoende te helpen, want op 6 november liet opnieuw een kabel los.

Daardoor nam de druk op de resterende kabels toe en de vrees was dat de stellage in zou storten. Repareren zou een lastige klus worden, zo bleek na een analyse, omdat dit tot levensbedreigende situaties zou leiden. Op 19 november werd daarom al het besluit genomen de Arecibo-radiotelescoop te ontmantelen.

Met de ineenstorting komt er een droevig einde aan de radiotelescoop, die in de jaren zestig van de vorige eeuw werd gebouwd om de ionosfeer te onderzoeken. Al snel daarna werd de telescoop ingezet voor meer doeleinden. Zo hielp de telescoop bij het leveren van het eerste bewijs voor neutronensterren en binaire pulsars. Ook speelde Arecibo een grote rol bij zoektochten naar buitenaards leven, door naar radiosignalen uit de ruimte te luisteren als onderdeel van het SETI-project. Omgekeerd werd in 1974 het 'Arecibo-bericht' de ruimte in geslingerd: een bericht van 1679 bits dat onder andere de telescoop, dna en een mens vertegenwoordigt.

Vanwege zijn functie en opvallende verschijning, figureerde de telescoop in meerdere Hollywoodproducties: de James Bond-film Goldeneye, Cosmos, Contact, X-Files en Species. De game Battlefield 4 bevat ook een map met een telescoop die is geïnspireerd op Arecibo.