Arecibo-telescoop detecteert voor elfde keer snelle radioflits uit zelfde bron

Met de Arecibo-radiotelescoop in Puerto Rico is voor de elfde keer een snelle radioflits of fast radio burst waargenomen uit dezelfde bron. Waar snelle radioflitsen precies vandaan komen, is nog niet duidelijk. Sommige flitsen lijken te ontstaan in energierijke roterende neutronensterren.

De meeste, eerder ontdekte radioflitsen lijken steeds afkomstig van eenmalige gebeurtenissen. Daarom gaan veel theorieën er ook vanuit dat de flitsen ontstaan door zeer grote en heftige gebeurtenissen in het heelal waarbij de oorspronkelijke bron vernietigd wordt. In dat geval gaat het om supernova's of een neutronenster die in een zwart gat valt. Snelle radioflitsen duren over het algemeen maar milliseconden en lijken te komen van bronnen buiten 'onze' Melkweg. Eerdere observaties van flitsen hebben nog geen zich herhalende radioflitsen opgeleverd.

Deze snelle radioflits met de naam FRB 121102 werd ontdekt met de William E. Gordon Telescope bij het Arecibo Observatory. De telescoop is 305 meter in doorsnede en is daarmee de grootste gebogen schotel voor deze doeleinden op aarde. De telescoop wordt gebruikt sinds 1963 en bestaat uit een sferische reflector. Een van de eerste grote ontdekkingen was dat Mercurius niet in 88 dagen om zijn as draaide, maar 59.

De publicatie over FRB121102 staat deze week in Nature en beschrijft de vondst van de flitsen in data uit 2015. Deze radioflitsen bleken dezelfde eigenschappen te hebben als de oorspronkelijke FRB121102-flits, wat tot de hypothese leidde dat het wel eens om een flits met dezelfde bron zou kunnen gaan. Nader onderzoek leerde dat er sinds de ontdekking in 2012 tien nieuwe 'uitbarstingen' van de FRB121102-flits waren geweest.

Uit de verzamelde data blijkt dat het inderdaad om dezelfde bron moet gaan, waardoor de onderzoekers vermoeden dat in ieder geval sommige snelle radioflitsen hun oorsprong vinden in energierijke roterende neutronensterren. Die sterren produceren regelmatig extreem heldere flitsen.

Er verscheen vorige week een onderzoek in Nature waarin de auteurs suggereren dat snelle radioflitsen afkomstig zijn van gewelddadige gebeurtenissen in het heelal die zichzelf niet herhalen, schrijft de Universiteit van Amsterdam in een bericht. Mogelijk bestaan er ten minste twee soorten radioflitsen zegt een van de auteurs van het op 2 maart gepubliceerde artikel tegen de UvA.

Om nog preciezer vast te kunnen stellen waar extragalactische snelle radioflitsen vandaan komen, zijn krachtiger telescopen nodig. Dat kan door het koppelen van radiotelescopen over de hele wereld met bijvoorbeeld die in Arecibo. Zo is het mogelijk een grotere, virtuele telescoop te vormen door gebruik te maken van interferometrie, een techniek waarbij beelden of waarnemingen worden samengevoegd van meerdere telescopen. Lofar maakt daar ook gebruik van.

Bron: Wikipedia, H. Schweiker

Reacties (74)

[Synthiman]

Sta eens stil bij hoe oud deze signalen zijn....
De signalen zijn van buiten ons melkwegstelsel. Het zal dus uit een ander sterrenstelsel komen. Meest dichtbij is dan de Andromedanevel. Als het signaal daarvandaan komt, praten we al over minimaal 2,5 miljoen jaar geleden.....

[Utopia437]

Er zijn een handjevol satelliet sterrenstelsel die dichtbij staan dan de melkweg breed is(180K lichtjaren), ze zijn dan wel niet groot maar het zijn sterrenstelsels. Er zijn zelfs satelliet stelsels van Andromeda die dichterbij staan dan Andromeda zelf.

[Synthiman]

Gemakshalve heb ik de satelietstelsels ed even buiten beschouwing gelaten. Andromeda is nog relatief dichtbij. Als de signalen daarvandaan zouden komen, dan was de locatie waarschijnlijk wel bekend. De oorsprong zal dus waarschijnlijk van véél verder komen en dus véél ouder zijn dan 2,5 miljoen jaar.

[Reactie gewijzigd door Synthiman op 22 juli 2024 21:55]

[Anoniem: 387522]

Op basis van de redshift kunnen we geloof ik de afstand gaan schatten. Of is dat hier niet van toepassing?

[Synthiman]

De bron is helaas onbekend, dus de originele frequentie is onbekend. Daarnaast worden redshifts gebruikt om de snelheid waarmee het object zich van of naar de observer beweegt te bepalen, niet om de afstand te bepalen.

Redshifts cannot be calculated by looking at unidentified features whose rest-frame frequency is unknown, or with a spectrum that is featureless or white noise (random fluctuations in a spectrum).

Bron: https://en.wikipedia.org/wiki/Redshift

[BlaDeKke]

Klopt. Zeer kort door de bocht: Hoe verder een object van ons verwijderd is, des te meer redshift. Dat komt door het uitzetten van de ruimte. Dus zo kun je aan de hand van de redshift bepalen hoe ver een object van ons verwijderd is.

M.a.w. hoe verder een object van ons verwijderd is. Des te sneller het van ons weg gaat.

[Reactie gewijzigd door BlaDeKke op 22 juli 2024 21:55]

[Anoniem: 126717]

Deels wel. Men kijkt dan naar de verspreiding over de frequenties.
Zie bij een stuk over eerdere FRBs: https://www.sciencedaily..../2015/01/150119082956.htm

[Synthiman]

Bedankt voor de link.

One of the big unknowns of fast radio bursts is their distances. The characteristics of the radio signal -- how it is 'smeared out' in frequency from travelling through space -- indicate that the source of the new burst was up to 5.5 billion light-years away.

De afstand is dus zo'n 5,5 miljard lichtjaar. Het signaal is dus zo'n 5,5 miljard jaar oud....

[Dino IV]

Wow, 5,5 miljard lichtjaar oud. Die flitsen dateren dus nog van vóór het ontstaan van de aarde in ons zonnestelsel.

[Anoniem: 475099]

Sta eens stil bij hoe oud deze signalen zijn....
De signalen zijn van buiten ons melkwegstelsel. Het zal dus uit een ander sterrenstelsel komen. Meest dichtbij is dan de Andromedanevel. Als het signaal daarvandaan komt, praten we al over minimaal 2,5 miljoen jaar geleden.....

Lijk me lache wanneer blijkt dat dit wetenschappelijk fenomeen, waar veel wetenschappers zich het hoofd over breken, veroorzaakt wordt door iets simpels waar niemand aan had gedacht. Bijvoorbeeld de schoonmaakster die stiekem bij de elektronicakast haar aansteker gebruikt voor een sigaretje en zodoende storing veroorzaakt

[DigitalExorcist]

Daarom worden de meeste van dit soort ontdekkingen/signalen getoetst door meerdere radiotelescopen over de hele wereld ;-)

"Hee, wij zien evenement <x> op tijd <yy.yy.yy:yyy> voorkomen vanuit de richting <z> ... zien jullie dat ook? Ja? Mooi! Genoteerd!".

[Reactie gewijzigd door DigitalExorcist op 22 juli 2024 21:55]

[Probook8979]

Hoeveel planeten zitten daar in dat sterrenstelsel dan?

[NovapaX]

GoldenEye

Maar interessant fenomeen, ik begrijp dat je ze dus niet kunt 'zien' (dat het niet in het zichtbare spectrum is) klopt dat?

[Loy]

Inderdaad, het zijn radiogolven en die golflengte ligt buiten het zichtbare spectrum.

[Reactie gewijzigd door Loy op 22 juli 2024 21:55]

[MAX3400]

Je kan het inderdaad niet zien. Andere waarnemingen, bijvoorbeeld van Gliese 581g, waren niet gebaseerd op radiogolven maar op zichtbaar licht. Tenminste, men claimt minstens 1 maal een laserpuls te hebben ontvangen/gemeten.

[tigurr]

Ja of de film Contact met Jodie Foster

[Winkiller]

Inderdaad Seti, http://setiathome.ssl.berkeley.edu/.

[Audione0]

Ik wist t!! Ze bestaan!!

[vlaaing peerd]

Zulke flitsen worden waarschijnlijk veroorzaakt door neutronensterren (denk aan enkele zonmassa's met de omtrek van ca 20KM), mochten beschavingen zover zijn dat ze met met zoveel massa en energie kunnen omgaan, dan zouden ze ook de technologie hebben om ons lang en breed gevonden te hebben al dan niet een betere manier hebben om met ons te communiceren dan eens in het kwartaal ons een flits toe te zenden.

Het is om die reden al niet aannemelijk dat het gaat om E.T.

[itcouldbeanyone]

Als ze echt zover zijn. Dan zijn wij onkruid voor hen

[Deadsy]

Als ze die technologie hebben dan kijken ze naar ons, lachen zich kapot en gaan ergens anders kijken.

Als er leven is op een andere planeet met bizar hoge technologie dan zullen ze denk ik eisen hebben met betrekking tot het niveau van de andere werelden waar ze contact mee opnemen.

[Anoniem: 300525]

"I am ok to go, i am ok to go....i am ok to go"

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 300525 op 22 juli 2024 21:55]

[BWzes03]

"Poetry..... They should . have. sent . a . poet..
They're alive !"

"Small moves Ellie. Small moves"

[tigurr]

Het duurde even voordat ik op de titel kwam van een andere film waar volgens mij deze telescoop ook in voor kwam : The Arrival met Charlie Sheen : http://www.imdb.com/title/tt0115571/

[Breezers]

Om nog preciezer vast te kunnen stellen waar extragalactische snelle radioflitsen vandaan komen, zijn krachtiger telescopen nodig. Dat kan door het koppelen van radiotelescopen over de hele wereld met bijvoorbeeld die in Arecibo. Zo is het mogelijk een grotere, virtuele telescoop te vormen door gebruik te maken van interferometrie, een techniek waarbij beelden of waarnemingen worden samengevoegd van meerdere telescopen.


Of je wacht gewoon even 6 maandjes totdat die nieuwe FAST in gebruik is genomen die ze in China aan het bouwen zijn (500 meter diameter ipv 305 meter zoals die in Puerto Rico

http://www.universetoday....-largest-radio-telescope/

[Bamsebjorn]

Ja, maar voor hetzelfde geld zijn de radioflitsen dan gestopt.

[skauwnmokker]

In China is een nog grotere radiotelescoop in aanbouw. 500 meter in doorsnede.

Zie ook http://www.astroblogs.nl/2016/02/18/gedwongen-verhuizingen-door-bouw-grootste-radiotelescoop-ter-wereld-china/

Hier op Google Maps te zien

[MuzenJaap]

Het gaat hier om verschijnselen buiten de waarnemingshorizon van het zwarte gat. Hier kunnen licht (en dus ook elektrmagnetische golven) wel ontsnappen.
Als er een verschijnsel binnen de waarnemingshorizon van het zwarte gat plaatsvind (bv twee zwarte gaten die elkaar opeten) dan kan de energie niet in de vorm van fotonen ontsnappen en wordt de structuur van ruimte/tijd verbogen en krijg je dus een zwaartekarchts golf (zoals onlangs is gemeten)
Een krachtiger radiotelescoop (lees groter) kan nauwkeuriger bepalen waar de bron te lokaliseren is , en kan kan geprobeerd worden om daar optische een object te vinden.
De telescoop kan krachtiger gemaakt worden door meerdere telescopen aan elkaar te koppelen.

[Anoniem: 26306]

Als er iets binnen de waarnemingshorizon van een zwart gat gebeurt, komt dat niet naar buiten. Ook niet in de vorm van zwaartekrachtsgolven. Die golven ontstaan doordat zwarte gaten om elkaar heen draaien en daarbij de tijd-ruimte buiten de waarnemingshorizon enorm snel in wisselende richtingen vervormen. De golven komen dan ook van het gebied vlak rondom de zwarte gaten, niet uit de zwarte gaten zelf.

Het heeft niets te maken met dat de energie van fotonen niet kan ontsnappen.

[atlaste]

Uit de verzamelde data blijkt dat het inderdaad om dezelfde bron moet gaan, waardoor de onderzoekers vermoeden dat in ieder geval sommige snelle radioflitsen hun oorsprong vinden in energierijke roterende neutronensterren. Die sterren produceren regelmatig extreem heldere flitsen.

Speculatie. Ik zeg: Het zijn gewoon aliens. Die eruit zien als pinguins. En contact zoeken met andere beschavingen. Awesome.

Om nog preciezer vast te kunnen stellen waar extragalactische snelle radioflitsen vandaan komen, zijn krachtiger telescopen nodig.

So let me play this out... We gaan akkoord met het verzoek en kopen de krachtigere telescopen. Dan komen we er achter dat het puntje (x,y,z) is. En dan noemen we het een neutronenster omdat we signalen ervan krijgen in bepaalde intervallen? Volgens mij hebben we dan nog steeds niets geleerd, want ik zeg dan nog steeds dat het aliens zijn en die telescoop gaat ons echt niet vertellen of het signaal komt van het puntje of van de vliegende schotel/planeet/... voor dat puntje.

De enige manier om er echt achter te komen is door er heen te reizen. En dat kunnen we nog niet.

Tot die tijd zijn het voor mij gewoon aliens.

[Arcticwolfx]

Het doel is ook niet om te ontkennen dat het om buitenaards leven gaat. Het doel is het onderzoeken van de golven en hoe ze tot stand komen. Wat jij verder er over wil speculeren mag je natuurlijk zelf weten, maar wetenschap draait niet om blind geloof.

[batjes]

Waarom niet speculeren over buitenaardse wezens? Dit is 1 van de SETI telescopen.

[atlaste]

Ik zie het probleem ook niet zo; de auteurs geven zelf nog aan dat het een hypothese is: "[...] there may be multiple physical origins for the population of fast radio bursts [...]".

Tot er een bewijs is, zijn wetenschappelijk gezien alle hypotheses toegestaan. Hoe ongeloofwaardig ze ook mogen zijn. (En ergens zijn ze ook allemaal even irrelevant tot er bewijs is uiteraard)

[postbus51]

Omdat het hier om natuurlijke signalen gaat en daarbij behorende mate van energie
Dus niet iets van 100.000 watt maar een factor 10 kleine12

[batjes]

Ik ga er gemakshalve van uit dat dit een natuurlijke oorzaak heeft. Maar zolang het niet zeker is, blijft het leuk te fantaseren/speculeren dat we heel...heel misschien ander inteligent leven hebben gedetecteerd.

[atlaste]

Ik dacht eigenlijk dat mijn opmerking over aliens niet heel serieus zou worden genomen.

Wat ik echter wel graag wil doen is speculatie van fictie scheiden... er lopen binnen de astrologie en astrofysica hele slimme mensen rond en ik vind dat hun vak te weinig eer wordt aangedaan door deze scheiding niet zuiver te maken.

De kern van het artikel: "pulsen in een vast ritme" is fascinerend en absoluut geobserveerd. Dat het een natuurlijk verschijnsel is, is ook aannemelijk (mits energiewaarden etc). Welk natuurlijk verschijnsel het dan is... tsja. Laten we dat gewoon in het midden laten, dan houden we het zuiver.

[Fladder80]

Mis, het is een geheime satelliet van de Amerikanen die in data bursts informatie doorgeeft!

[atlaste]

LOL zou inderdaad niet de eerste keer zijn.
http://blogs.discovermaga...pler-planet/#.VthVqJzhBaQ

[Durandal]

Tot die tijd zijn het voor mij gewoon aliens.

Occam's razor zegt dat het geen aliens zijn.

[Anoniem: 24417]

Something something Occam's razor

[DonJunior]

Als de radioflitsen uit dezelfde bron lijken te komen. Waarom focussen we dan niet een optische telescoop (Hubble?) op dat punt? In de categorie: "Licht is sneller dan geluid' dan kunnen we de flits misschien optisch waarnemen en daarna direct deze telescoop afstellen en het geluid laten meten.
Of denk ik dan te simpel?

[Emgeebee]

Radiogolven gebruiken wij hier inderdaad om geluidgolven te verzenden maar dat doen we juist omdat die met de snelheid van het licht gaan; radiogolven zitten in het lichtspectrum. Zou wat zijn als een geluidsgolf hadden gedetecteerd buiten ons eigen sterrenstelsel.

[DigitalExorcist]

Zou nog fraaier zijn als er geluidsgolven zouden bestaan die door een vacuum kunnen bewegen.....

[Pimmeh]

Radioflitsen zijn geen geluidsgolven maar elektromagnetische golven. Deze verplaatsen zich ook met de snelheid van het licht. Geluidsgolven zouden ons überhaupt niet bereiken, er is immers geen medium (lucht, water, ander materiaal) wat geluidsgolven door de ruimte laat verplaatsen.

Verder zijn er zoveel signalen waar geen optisch signaal bijhoort en waar we met een optische telescoop dus niks extra's waarnemen. Radiogolven, gammagolven, zwaartekrachtgolven, etcetera kunnen ons vele malen meer vertellen dan optisch alleen.

[itcouldbeanyone]

Maar is het niet zo omdat zichtbaar licht een kortere golflengte heeft dat dat net wat sneller beweegt dan radiogolven

[Anoniem: 26306]

In een vacuum niet.

[CyBeR]

Waar haal je vandaan dat er geluid bij gemoeid is, precies? Geluid gaat niet door de ruimte heen (godzijdank want de zon zou fucking veel lawaai maken dan. Hier een impressie.)

[Reactie gewijzigd door CyBeR op 22 juli 2024 21:55]

[DonJunior]

Ik deed een verkeerde aanname denk ik. Iets met klok en klepel.. je kent het wel. (Radiogolven, radio.. geluid) nja in ieder geval helder dat mijn idee niet gaat lukken

[Blue-eagle]

Kunnen radiogolven aan zwarte gaten ontsnappen dan? Zelfs licht komt er niet uit. Fascinerend hoeveel ik blijkbaar niet weet van het universum

[Utopia437]

Een actief zwart gat is een gulzige maar vooral slordige eter. Materie in de buurt wordt dusdanig versneld en het gat in kwestie is zo klein dat je het kunt vergelijken met het vullen van een glaasje water met een brandweerslang. Het meeste spul gaat ernaast. Dus ja, niet alles onder invloed van een zwartgat verdwijnt er ook in.

[Anoniem: 287804]

Het is eerder zo dat een zwart gat juist een enorme slokop is: door de aantrekkingskracht wordt gas naarmate het dichter bij het gat komt versneld en begint rontgenstraling uit te zenden (vergelijkbaar met een draaikolk). En die straling wordt ook waargenomen. (bron)

[ArmEagle]

Hmm, zou "neutronenster die in een zwart gat valt" vertaald zijn uit het Engelse "collapsed into a black hole"? Dan klopt het werkwoord "vallen" niet. Vervallen tot, zou wel kunnen, maar is misschien ook niet ideaal (imnass).

[Katala]

Ingestort is het juiste woord lijkt me

[GeoBeo]

Op aarde heeft "vallen" in het Nederland betrekking op een object dat door de zwaartekracht van de aarde op de aarde valt.

Als 2 objecten in de ruimte tegen elkaar aan "vallen" lijkt mij dat dus ook een prima beschrijving: er gebeurt hetzelfde, alleen de objecten zijn anders.

Als de objecten door de val 1 object worden kun je dus IMO prima stellen dat ze "in elkaar vallen".

Prima vertaling dus IMO.

[Reactie gewijzigd door GeoBeo op 22 juli 2024 21:55]

[ArmEagle]

Ik bedoelde specifiek aan te geven/af te vragen of het om een enkel object gaat welke 'vervalt', of om een neutronenster welke in een (ander) zwart gat op gaat.

In het tweede geval klopt de zin inderdaad. Maar het een vertaalfout lijkt mij waarschijnlijker. Dan is simpelweg het werkwoord "vallen" gebruiken incorrect.

[GeoBeo]

Ik bedoelde specifiek aan te geven/af te vragen of het om een enkel object gaat welke 'vervalt', of om een neutronenster welke in een (ander) zwart gat op gaat.

Wat ze (volgens mij) bedoelen is het 2e (en is "erin vallen" dus correct). Als een neutronenster zou vervallen dan zou hij plotseling niet meer bestaan en zou er materie (en/of energie) moeten verdwijnen naar het niets. Dit is natuurkundig/scheikundig niet mogelijk.

[Reactie gewijzigd door GeoBeo op 22 juli 2024 21:55]

[Thekilldevilhil]

Nee dat is echt onzin. Als een neutronen ster zou vervallen tot een zwart gat (wat een hele slechte omschrijving is maar goed) zegt dat niets anders dan dat de materie van de ster tot binnen zijn schwarzschild radius is gedrukt en dus tot een zwart gat samen gedrukt is. Hierbij gaat geen energie verloren.

Alleen het behoud van informatie blijft een lastig punt, maar daar zijn onnoemlijk veel theorieën over.

[marhalm]

Sterker nog, de meeste objecten in het heelal 'vallen'. Een baan van een planeet om een ster kun je ook vergelijken met een val.

[Anoniem: 64119]

Vergelijk het met een draaikolk daarin ga je ook niet omhoog dus vallen is zo gek nog niet.

Wellicht leuk om te beseffen: wanneer die radioflitsen van buiten de melkweg komen dan zijn ze per definitie erg oud. Lees miljoenen tot miljarden jaren oud, afhankelijk van de afstand en de tijd die het duurde voordat ze hier aankwamen........

[Iblies]

Alleen weten we niet wie of wat het is en welke consequenties het kan hebben.

Mij is een keer uitgelegd dat je het moet zien als rimpelingen in het water als je er een steen in gooit. De bron (steen) is al verdwenen naar de consequenties blijven nog even doorgaan.

[Anoniem: 64119]

Wie ? (......Really ?)

Het gaat hier om energie niveau's die alleen maar ontstaan door de omzetting van alle energie van een complete ster. Dat zijn dus astronomische gebeurtenissen waar beschaving(en) dus geen invloed op kunnen hebben.

Consequenties gaat het hier uberhaupt niet hebben. Deze gebeurtenissen spelen zich af buiten de Melkweg. Dat we er nog signalen van ontvangen komt doordat de energie-omzetting ter plaatse zo groot was. De afstand zal ws groter zijn dan miljarden (lichtjaren) en zich daardoor hebben voltrokken in een zeer grijs verleden, lees: lang voordat er uberhaupt mensen waren of er een Aarde was.

[hendymen]

Eerste wat ik zie aan die foto.. Is dat niet een map uit Battlefield 4?

[bieowbie]

dat was het eerste wat mij opviel

[Dograver]

Rogue transmission inderdaad. Ik dacht hetzelfde.

[Scripted]

Yep BF4 in de map Rogue Transmission.
Maar ook James Bond, Golden Eye.
Ook Just Cause 2 volgens mij en Xfiles.

[Blokker_1999]

EN ook in het begin van de film Contact zit deze.

Deze telescoop spreekt tot de verbeelding en word dus regelmatig gebruikt in fictie.

[otto666]

ik was al te laat
goldeneye
https://www.youtube.com/watch?v=MH2qnn4D0kY

[Reactie gewijzigd door otto666 op 22 juli 2024 21:55]

[joldemans]

In het echt is ie toch wel wat indrukwekkender Ben afgelopen zomer in Puerto Rico geweest en ergens in de Jungle staat dat ding. Ontzettend gaaf om in het echt te zien!

[batjes]

Kun je hem ook slopen dan? Het instorten van dat ding in BF is (de eerste keer) nogal indrukwekkend.