Inleiding
Dit is geen round-up van telefoons. Dat zou ook een beetje raar en niet eerlijk zijn. De telefoons komen uit verschillende prijsklassen, zijn gericht op verschillend publiek en behalve dat het vier van de populairste modellen zijn met 5G, zijn het vier heel verschillende smartphones. Wie zou er nu een iPhone 12 Pro tegenover een goedkope Xiaomi zetten. Niemand toch? Waarover gaat dit verhaal dan wel? Het gaat over de modems en antennesystemen in deze telefoons.
Dit artikel ligt dan ook in het verlengde van onze grote 5G-test. Bij dat testen keek ik met ongeloof naar mijn notitieboekje, naar de telefoon rechts naast me en terug naar mijn boekje. Dit kon toch niet kloppen? Ik kwam gemiddeld uit rond 60Mbit/s, terwijl ik eigenlijk het drievoudige had verwacht. Wat was hier aan de hand? Het lijkt zo simpel: de ene telefoon heeft 5G, de andere telefoon heeft 5G, die halen wel ongeveer dezelfde snelheden toch? Nou, nee. Zelfs nu 5G op Nederlandse netwerken nog beperkt is tot een enkele frequentie, zijn de verschillen tussen telefoons al goed zichtbaar.
Een paar dagen geleden kon je al lezen hoe de mobiele netwerken zich tot elkaar verhouden op het gebied van 4G en 5G. Voor die test gebruikte ik uiteraard telefoons en dat waren deze modellen. Niet toevallig zo uitgekozen: het zijn telefoons uit verschillende prijsklassen en verschillende modems van verschillende fabrikanten. Ze behoren allemaal tot de populairste modellen met 5G, maar daar houdt het ook op met de overeenkomsten. Die test leverde heel veel data op. Daaruit is op te maken hoe de mobiele netwerken zich tot elkaar verhouden, maar er zit nog een verhaal in die data: hoe de telefoons zich tot elkaar verhouden. We hebben immers op dezelfde plekken op vrijwel dezelfde momenten gemeten hoe ze het deden wat bereik en snelheid betreft. Zijn er grote verschillen te zien?
Om te beginnen op papier. De Dimensity 700 van MediaTek in de Xiaomi Redmi Note kan op lage frequenties komen tot 2,77Gbit/s down, sneller dan de Qualcomm X52-modem uit de Nord CE. Dat is opvallend, want op 4G komt de Dimensity tot lagere snelheden en het is bovendien een soc voor goedkopere telefoons. De iPhone en S21 zijn op papier de snelste twee, maar in hoeverre dat zich vertaalt in hogere snelheden in de praktijk, moet blijken uit de tests.
Telefoonmaker |
Apple |
Samsung |
OnePlus |
Xiaomi |
Model |
iPhone 12 Pro |
Galaxy S21 |
Nord CE 5G |
Redmi Note 10 5G |
Modem |
Qualcomm X55, los |
Samsung Exynos 5123 Modem, geïntegreerd |
Qualcomm X52, geïntegreerd |
MediaTek Helio M70, geïntegreerd |
5G-ondersteuning |
mmWave, 7,5Gbit/s down sub-6, 3Gbit/s down |
mmWave, 7,35Gbit/s down sub-6, 5,1Gbit/s down |
mmWave, 3,7Gbit/s down sub-6, 1,5GBit/s down |
sub-6, 2,77Gbit/s down |
4G-ondersteuning |
LTE, cat 18 1,2Gbit/s down 200Mbit/s up |
LTE, cat 20 2Gbit/s down 200Mbit/s up |
LTE, cat 18 1,2Gbit/s down 150Mbit/s up |
LTE, cat 13 600Mbit/s down 150Mbit/s up |
Soc |
Apple A14 Bionic |
Samsung Exynos 2100 |
Qualcomm Snapdragon 750 |
MediaTek Dimensity 700 |
Prijsklasse |
1000 euro |
800 euro |
330 euro |
200 euro |
Bereik en gedrag op 5G
Om te beginnen het bereik. Dit is, voor de duidelijkheid, ook op 5G niet het bereik van de 700MHz-band. De beperkende factor is immers de 4G-frequentie. Bij KPN en T-Mobile geven de telefoons het bereik weer van de mast op 800MHz, bij Vodafone is dat op 1800MHz. Als je daarom veronderstelt dat het bereik bij Vodafone minder zal zijn, dan heb je gelijk.
Het bereik van een telefoon hangt van veel factoren af. Een aantal hebben we uitgesloten, want de telefoons bevonden zich op dezelfde locatie en onder dezelfde weersomstandigheden. Nu lagen ze wel een paar centimeter uit elkaar, maar dat kan geen grote verschillen geven.
Hoewel de frequentie voor 4G en 5G op papier dus dezelfde is, zien we verschillen in bereik. Die zijn echter, zoals je had kunnen verwachten, te verwaarlozen. Wel valt op dat de OnePlus en Xiaomi een beter bereik hebben; het signaal op dezelfde plek onder dezelfde omstandigheden is iets sterker.
Dat is ook een consistent beeld. Het effect is bij Vodafone een stuk minder en de waardes liggen daar dicht bij elkaar. Het is speculeren hoe dat komt. De telefoons verschillen behalve in modem- en antenneset-up ook in ontwerp. De iPhone en S21 hebben een metalen rand die ook een rol speelt als antenne. De OnePlus en Xiaomi zijn helemaal van kunststof en dat laat signalen uiteraard prima door. Door het gebruik van kunststof zijn de smartphonemakers niet beperkt in waar de antennes precies kunnen zitten.
De OnePlus en Xiaomi hebben misschien een beter bereik, maar ze zetten ook af en toe 5G in beeld terwijl de verbinding via 4G loopt. Vooral de combinatie van OnePlus en Vodafone blijkt garant te staan voor valse meldingen; vrijwel alle keren bleek het 5G-signaal onterecht in beeld te staan. Bij T-Mobile gebeurde dat ook geregeld, bij KPN al iets minder.
De reden daarvoor is vermoedelijk dat de S21 en iPhone in het portfolio van de providers zitten. Als dat niet zo is, schakelt hij terug op de regels zoals de GSMA die hanteert, en die zijn soepel als het erom gaat wanneer je 5G in beeld mag zetten. Op het gebied van bereik zijn het dus de duurdere toestellen die het moeten afleggen tegen de goedkopere, maar zijn ze mede daardoor misschien sneller?
Snelheid en ping
Het bereik van een telefoon is deels van invloed op hoe snel het up- en downloaden gaan. Met een slecht signaal, aan de rand van het bereik, is het lastig internetten. Ook drukte op een plek is van invloed, want als je de mast met velen moet delen, kan de snelheid ook zakken. De antennes zijn van invloed, omdat je met meer antennes verschillende verbindingen tegelijk kunt opzetten en dus meer pakketjes kunt versturen. Tot slot is de modem van belang, want hoe meer die aankan op het gebied van nieuwe netwerkstandaarden, hoe sneller het in theorie kan gaan.
Uitgaande van wat we tot nu toe hebben gezien, kan het dus een spannende strijd worden. De iPhone en S21 hebben immers de beste modems en ondersteunen de meeste netwerkstandaarden, maar de OnePlus en Xiaomi hebben een beter bereik en zijn daardoor iets in het voordeel op de testlocaties. Desondanks werd het niet spannend.
De iPhone 12 Pro was overal de snelste en was dat bovendien met enige afstand. Dat gold voor 5G, maar ook voor 4G. Neem nu testlocatie 2, waar de Xiaomi het moest doen met 30Mbit/s. De iPhone kwam daar op 5G tot 90Mbit/s, drie keer zoveel.
De S21 volgde op enige afstand, maar op 5G is het verschil met de OnePlus niet zo gek groot. Op 4G vonden we wel weer relatief grote verschillen. Achterblijver is de Xiaomi, die op alle locaties bij een of twee providers de langzaamste bleek. Geen enkele keer was de Xiaomi de snelste. De oorzaak zit vermoedelijk in de modem, die een relatief oude versie van 4G ondersteunt: cat 13. Wellicht mede daardoor zullen er relatief weinig antennes zijn ingebouwd.
Bij de uploadsnelheid is een opvallend beeld te zien. Ten eerste liggen de uploadsnelheden bij 5G veel hoger dan bij 4G. Dat geldt voor alle telefoons. Op 5G is hetzelfde beeld zichtbaar als bij download, maar op 4G doet de OnePlus het ineens het beste van allemaal.
Grote uitschieter daarbij was locatie 4, waar de OnePlus bij alle providers rond 35Mbit/s uitkwam. Andere telefoons schommelden meer, en de S21 en Redmi Note 10 bleven haken rond 20Mbit/s. De verschillen zijn te klein om er harde conclusies aan te verbinden, maar het beeld is duidelijk; de Qualcomm-modems doen het bij uploaden het beste.
De Xiaomi wint het wel op latency. Gemiddeld kwam die op 5G uit op 16,7ms en dat is geen toeval; in vrijwel alle metingen kwam de Redmi Note laag uit. Alle telefoons komen op 5G op een lagere latency uit dan op 4G. De verschillen zijn te klein om een groot verschil te maken in gebruikservaring.
Conclusie
Wat krijg je als je een 5G-telefoon koopt? Zoals we bij het artikel over netwerken al concludeerden, loont het nu nog nauwelijks om je 4G-signaal te vervangen door een signaal op 5G. Dat blijkt ook uit de data van de individuele telefoons. Het snelste internet haal je in veel gevallen via 4G en de verschillen zijn in elk geval niet groot. Wat uploadsnelheid betreft is 5G wel een stuk sneller dan 4G.
Wat wél een groot verschil maakt, is welke telefoon je hebt. Een iPhone 12 Pro, toch boven de 1000 euro, levert in veel gevallen een snellere verbinding op dan een 230 euro kostende Xiaomi Redmi Note 10 5G. Aan de andere kant: in welke gevallen merk je het verschil tussen 100Mbit/s en 150Mbit/s nu echt? Het is niet het verschil tussen onwerkbaar traag en lekker snel internet; het is het verschil tussen snel internet en nog sneller internet. We zien in die resultaten vermoedelijk de luxere modems en antennesystemen van de duurdere telefoons aan het werk.
Op het gebied van bereik doen de goedkopere telefoons het beter. Het bereik op de OnePlus Nord CE 5G en Xiaomi-telefoon bleek een beetje beter dan dat van de iPhone en Samsung Galaxy S21. Dat betekent dat je bij een zwak bereik met een van die goedkopere telefoons vermoedelijk eerder een signaal krijgt. Dat maakt dan wel weer een groot verschil in dagelijks gebruik, zeker als je veel aan de rand van het mobiele bereik bent.
Al deze telefoons ondersteunen de technieken die in de komende jaren een groot verschil kunnen gaan maken, zoals standalonenetwerken en 3,5GHz-frequenties. Het wachten is nu nog op de grote stappen in het netwerk, zodat we meer kunnen zien van het potentieel van de modems en antennes in de huidige telefoons. Met deze telefoons op de huidige 5G-netwerken internetten is als taxiën met een vliegtuig. Natuurlijk, het gaat vooruit, maar pas al de straalmotoren voluit kunnen en je de lucht in kunt, zie je wat zo'n kist echt kan. Tot nu toe is 5G in Nederland als vliegen vanaf de Polderbaan op Schiphol: je moet zo lang taxiën dat je je haast gaat afvragen wanneer we eindelijk écht grote hoogten kunnen bereiken.