Vier 4k-360-gradencamera's Round-up

De camera's waaraan niets ontsnapt

Wanneer is 360 graden nuttig?

In principe lijkt een 360-gradencamera een alternatief of misschien zelfs een opvolger van de actiecamera. Een actiecamera monteer je op een helm, stuur of voorruit en de groothoeklens van de camera legt vervolgens alles wat je voor je ziet, vast in een video. Meestal gaat het dan om een beeldhoek van ongeveer 170 graden. Dat is een mooie grote hoek, maar je ziet nog steeds slechts een deel van wat zich om je heen afspeelt. Je kunt bijvoorbeeld niet achteruit kijken, zoals naar het publiek of een vriend(in), tenzij je daadwerkelijk op dat moment je hoofd draait. Met een 360-gradencamera is dat probleem opgelost. Daarmee wordt vrijwel alles om je heen vastgelegd en kun je ook achteraf naast of achter je kijken. Dat kan leuke beelden opleveren, vooral als er daadwerkelijk 360 graden rondom actie is. In veel gevallen is echter het blikveld van de kijker, dus recht vooruit, het interessantst en is de meerwaarde van het achteraf kunnen rondkijken beperkt.

Achteraf het perspectief bepalen

Een relatief nieuwe trend is het 360-gradenbeeld verwerken tot een standaard 16:9-video. Een voorbeeld hiervan staat op de eerste pagina. Deze methode heeft twee grote voordelen. Het eerste is dat de video op alle apparaten en platforms te zien is en dat mensen niet handmatig het beeld hoeven te draaien. Het tweede, nog grotere voordeel is dat jij als beeldmaker exact bepaalt wat de kijker te zien krijgt. Juist omdat een 360-gradencamera alles om zich heen ziet, kun je gemakkelijk achteraf het perspectief aanpassen, evenals de beeldhoek. Zo kun je bijvoorbeeld met een vloeiende beweging wisselen van cameraperspectief, door bijvoorbeeld in een foto of video eerst jezelf in beeld te brengen en vervolgens 180 graden te draaien naar het perspectief voor je en eventueel af te sluiten met een tiny-worldeffect, waarbij alle 360 graden in beeld zijn.

Het tinyworld-effect

Het kunnen draaien van de camera zonder fysieke beweging is een enorme plus en datzelfde geldt voor het in real time kunnen aanpassen van de beeldhoek die de kijker te zien krijgt, van close-up tot alle 360 graden. Het stelt je ook in staat om cinematische trucs uit te halen. Voorbeeld: gooi een basketbal door het net en laat iemand anders dat filmen door de 360-gradencamera op een selfiestick eerst door het basketbalnet heen te steken en deze vervolgens naar beneden te trekken op het moment dat de bal erdoorheen gaat. Je monteert de video dan zo dat deze begint met jou in beeld en eindigt met het perspectief omhoog. Het kunnen wisselen van perspectief heeft iets magisch, doordat je niemand ziet die de camera beweegt of vasthoudt. Deze vorm is bovendien bruikbaar op alle platforms, dus ook op Instagram. Bovendien laat je de kijker alleen het interessantste deel zien en niet alle 360 graden.

Let er wel op dat de meeste camera's de sensor verticaal hebben geplaatst en dat je dus standaard in het 9:16-formaat schiet in plaats van 16:9, oftewel staand in plaats van liggend. Dit is aan te passen, maar daarmee moet je tijdens het filmen wel rekening houden, anders is het al snel te krap.

Selfiestick

Doordat alle 360-gradencamera's de selfiestick of het statief wegpoetsen, lijkt het alsof iemand anders of een drone het gefilmd heeft. Een selfiestick is eigenlijk noodzakelijk, want als je uit de hand fotografeert of filmt, krijg je een surrealistische vertekening die erg afleidt. Met een lange stick van een tot drie meter wordt het perspectief zo klein dat het lijkt alsof er met een drone is gefilmd. Tweaker Gutteguttegut heeft een leuke 360-gradenvideo gemaakt bij de watervallen van Schaffhausen in Zwitserland.

Door een selfiestick op verschillende posities te monteren kun je een heel dynamische video maken, waarbij je bijvoorbeeld eerst van boven filmt en dan van voren.

Altijd alles in beeld

Een 360-gradencamera is wel een ultieme selfiecamera. Struikelen over de selfiesticks is er niet meer bij, want hoe je de camera ook vasthoudt, je staat er altijd op en iedereen in de buurt ook. Bij toeristische attracties willen mensen vaak een foto van zichzelf maken met het uitzicht op de achtergrond. Een 360-gradencamera kun je simpelweg recht voor je houden en dan hoef je alleen nog maar te glimlachen. De camera legt dan in één klap het onderwerp, de fotograaf en zijn of haar gezelschap vast. Bij het delen van de foto kun je alsnog kiezen of je jezelf in beeld wilt hebben, alleen het hoofdonderwerp of beide. Via de app kun je vrij gemakkelijk achteraf het perspectief voor de compositie bepalen, evenals hoeveel graden je in beeld wilt hebben.

Toen de eerste 360-gradencamera's op de markt verschenen, was Facebook een van de eerste socialemediaplatforms die het ondersteunden. Bij het beeld, de foto of de video, verscheen een icoon dat aangaf dat het kon draaien. Zeker in het begin leidde dat tot veel exposure, want het was een nieuwe beleving van beeld. Toch ging de lol er voor veel gebruikers al snel vanaf, want niet iedereen heeft zin om beeld te bewegen om het interessantste deel op te zoeken.

De hype is intussen wat gaan liggen, hoewel er nog steeds regelmatig draaibare 360-gradenfoto's en video's worden gedeeld. Omdat je veel leuke effecten kunt maken dankzij het achteraf instelbare perspectief, zien we ook steeds meer 16:9-video's met spectaculaire effecten die met een 360-gradencamera zijn gemaakt, maar niet draaibaar zijn.

Wanneer (niet) nuttig?

In veel situaties heeft een 360-gradencamera beduidend minder of zelfs geen nut. In het begin is het natuurlijk leuk om zoveel mogelijk situaties vast te leggen, maar al snel blijkt dat het best lastig is om een situatie te vinden waarbij alle hoeken rondom je interessant zijn. Een zo gefilmd concert bijvoorbeeld, is de eerste keer wellicht vernieuwend, maar in een dergelijke situatie kijk je in principe altijd dezelfde kant op en is het maar op weinig momenten echt interessant om achterom, naar het publiek, te kijken. Voor evenementen en (straat)optredens geldt hetzelfde. Bovendien moet je vanwege de enorm grote hoek vrij dicht bij de actie staan. Ook tijdens een autorit is een blikveld van 360 graden weinig boeiend, tenzij je de camera op het dak monteert. Eigenlijk is het alleen nuttig of interessant als de volledige omgeving, dus zowel de voor- als de achterkant, boeiend genoeg is om vast te leggen.

Zakelijk gebruik

Consumenten kunnen zeer leuke beelden maken met een 360-gradencamera, bijvoorbeeld creatief beeldmateriaal of in plaats van een actiecamera, maar waarschijnlijk niet het hele jaar door. Ook voor zakelijk gebruik zijn deze camera's interessant. Denk aan een makelaar die iedere ruimte in een huis ermee vastlegt. Of winkels die hun interieur op Google Maps plaatsen. Of voor speciale effecten in videoproducties.

Het is bijvoorbeeld ook interessant tijdens een bruiloftsceremonie, waarbij je de ambtenaar, het bruidspaar én de aanwezigen vastlegt. Voor makelaars is een 360-gradencamera nuttig, omdat hiermee de kamers van een huis rondom kunnen worden vastgelegd, zodat een geïnteresseerde van te voren een veel beter beeld krijgt. Onder andere Funda.nl maakt al volop gebruik van de nieuwe mogelijkheden. Aansluitend daarop zijn er meer, vooral zakelijk getinte mogelijkheden, zoals het virtueel rondkijken in een winkel, in een bedrijf of bij een evenement. Ook als je bijvoorbeeld met een groep vrienden aan het skiën bent, is rondom filmen leuk, want zelfs als je de voorste bent, kun je naar je vrienden kijken. En mocht je vr-films willen maken, dan is zo'n camera of een set-up met verscheidene standalone camera's natuurlijk een verplichting.

• Volgende pagina 4. Specificaties: overeenkomsten en verschillen