Behuizing, toetsenbord en touchpad
Samengevat
Asus biedt met de FX505 voor een relatief bescheiden bedrag een aantrekkelijk totaalpakket. Je krijgt een AMD-quadcoreprocessor, een Radeon-videokaart waar je redelijk op kunt gamen, een 256GB-ssd én een 1TB-hdd. Het scherm heeft bovendien een hoge verversingssnelheid van 120Hz en FreeSync. Wel valt de reactietijd van dat scherm tegen en dat geldt ook voor de prestaties van de processor in software als Photoshop en Lightroom. Dat komt mede door de beslissing van Asus om singlechannelgeheugen te plaatsen. Hoewel deze AMD-laptop de concurrentie niet uit het veld slaat, is het een welkome gast in het landschap dat wordt gedomineerd door Intel en Nvidia.
Eindoordeel
Koop je een gamelaptop van minder dan duizend euro, dan krijg je al jarenlang ongeveer dezelfde hardware: een Intel-processor uit de H-serie en een GTX 1050- of 1050 Ti-videokaart. AMD was in dit segment vrijwel niet te bekennen. Een van de redenen daarvoor was het gebrek aan krachtige laptopprocessors bij die fabrikant. De eerste generatie Ryzen Mobile-cpu's bestond alleen uit zuinige 15W-modellen.
Begin dit jaar kondigde AMD Ryzen Mobile-varianten met een tdp van 35W aan. Net als de 15W-modellen zijn het maximaal quadcores, maar door hun hogere tdp-configuratie kunnen ze langer op hoge kloksnelheden draaien. AMD mikt met deze processors op gamelaptops en Asus is de eerste fabrikant die er een laptop omheen heeft gebouwd: de TUF Gaming FX505-AL007T.
/i/2002668260.jpeg?f=imagenormal)
In het model dat wij hebben getest, zit de Ryzen Mobile 3550H-quadcoreprocessor. Asus gaat voor een volledige AMD-configuratie met een Radeon RX560X-videokaart. AMD heeft die laptopvideokaart met Polaris-gpu al een tijdje in zijn assortiment, maar hij is nauwelijks terug te vinden in laptops. Acer gebruikte hem eerder in een aantal Nitro-modellen en Apple stopt een Pro-variant van de 560X in zijn MacBook Pro 15,4". De videokaart moet vergelijkbaar zijn met een GTX 1050.
Asus vraagt 949 euro voor de FX505 met AMD-hardware. Voor een gamelaptop met een quadcore-gpu en een videokaart die op papier vergelijkbaar is met een GTX 1050, is dat best veel geld. In diezelfde prijsklasse vind je namelijk ook laptops met een Intel-hexacore of een quadcore gecombineerd met een snellere GTX 1050 Ti. Iets wat de FX505 meerwaarde moet geven, is het scherm dat rondom een 120Hz-paneel met FreeSync-ondersteuning is opgebouwd. Ook is de opslag ruim bemeten, want naast een 256GB-ssd krijg je een 1TB-hdd.
In deze review kijken we hoe een gamelaptop met AMD-processor en -videokaart zich verhoudt tot concurrenten met Intel en Nvidia in dezelfde prijsklasse. Ook is het onze eerste blik op de Ryzen Mobile-processors van de tweede generatie, die nu op 12 in plaats van 14nm worden gemaakt.
Behuizing en aansluitingen
De TUF Gaming-serie van Asus is onder de ROG Strix-serie geplaatst. Dat zie je terug in de prijs, maar ook aan de afwerking van de behuizing; de FX505 is vrijwel volledig van plastic gemaakt. Asus voorziet het plastic van een 'geborsteld' patroon, waardoor het enigszins op metaal lijkt. De rode kleuraccenten en schuine lijnen verklappen dat het om een gamelaptop gaat.
Voor een 15,6"-gamelaptop is de FX505 behoorlijk compact. Hij is zo'n 2,6cm dik en weegt net iets minder dan 2,2kg. De behuizing zelf is behoorlijk stevig; hij geeft weinig mee als je erop drukt. De deksel voelt wel slap aan. Als je druk uitoefent in het midden, veert deze makkelijk in. Asus gebruikt een scherm met smalle randen aan de zijkant. Ook is de rand aan de bovenkant vrij smal, maar daarin is nog ruimte voor de webcam. De onderste schermrand is nog erg breed.
Asus heeft alle aansluitingen aan de linkerkant geplaatst. Het idee daarachter is dat je rechts niet in de war komt met kabels als je een externe muis gebruikt. De rechterkant is helemaal dicht. Asus heeft die ruimte niet benut om een ventilatierooster te plaatsen. Dat is wat ons betreft een goede keuze, want daardoor krijg je geen stroom warme lucht over je hand als je een externe muis gebruikt. Warme lucht wordt aan de achterkant uit de laptop geblazen en via een ventilatierooster boven het toetsenbord.
Alle aansluitingen zitten dus aan de linkerkant. Het gaat om een stroomaansluiting en een ethernetpoort, een hdmi 2.0-aansluiting, een usb 2.0-poort, twee usb 3.0-exemplaren en een 3,5mm-aansluiting. De usb-poorten zijn allemaal type a-varianten. Usb-c ontbreekt en een kaartlezer heeft de laptop evenmin.
Toetsenbord en touchpad
De FX505 heeft een toetsenbord met vlakke, bijna vierkantje toetsjes. Ze hebben aardig wat travel en een zachte aanslag. Het toetsenbord is prettig stil als je erop tikt. Omdat er ook een numeriek gedeelte is, zijn de toetsen wel vrij klein. Er is rode achtergondverlichting aanwezig en die heeft drie helderheidinstellingen. De toetsenbordverlichting kan uiteraard ook uit.
Asus gebruikt een Precision Touchpad in de FX505 en daardoor werken multitouchgebaren in Windows 10 prima. De touchpad zelf voelt met zijn plastic oppervlak wat stroef aan, maar hij ligt behoorlijk stevig in de behuizing en veert niet te ver in als je erop klikt.
/i/2002668246.jpeg?f=imagearticlefull)
Hardware en cpu-benchmarks
De versie van de FX505 die we hebben getest, heeft een AMD Ryzen 5 3550H-processor en een Radeon RX560X-videokaart, en Asus combineert dat met 16GB ddr4-geheugen. Verder zit er een 256GB-ssd in de laptop en is er ook nog een 1TB-hdd aanwezig. De wifinetwerkadapter is een exemplaar van RealTek dat langzamer is dan veel Intel-wifimodules die we geregeld in laptops aantreffen. De maximale theoretische snelheid is 433Mbit/s.
|
Asus TUF Gaming FX505DY-AL007T |
Processor |
AMD Ryzen 5 3550H |
Cores/threads |
4/8 |
Klokfrequentie (turbo) |
2,1GHz (3,7GHz) |
Gpu |
Radeon Vega 8 (igpu) Radeon RX 560X 4GB |
Werkgeheugen |
16GB ddr4-2666, singlechannel |
Ssd |
Western Digital PC SN520 256GB, nvme |
Wifi |
RealTek 8821CE Wireless Lan 802.11ac |
Scherm |
15,6", ips, mat |
Resolutie en refreshrate |
1920x1080 pixels, 48-120Hz, FreeSync |
Schermpaneel |
Sharp LM156LF-CL03 |
Gewicht |
2150 gram |
Accu |
48Wh |
Besturingssysteem |
Windows 10 Home |
Door de onderkant van de behuizing te schroeven krijg je een blik op de binnenkant en toegang tot een aantal componenten. Er zijn twee geheugensleuven en daarvan is er één gevuld. Het voordeel is dat je het geheugen kunt uitbreiden, maar het nadeel is dat de configuratie standaard in singlechannel draait. Verder zijn de hdd en ssd eenvoudig te vervangen.
/i/2002668276.jpeg?f=imagearticlefull)
Ryzen Mobile 5 3550H
Omdat dit de eerste laptop is met een 35W-Ryzen-processor die we hebben getest, staan we wat uitgebreider stil bij die cpu. Op papier heeft de Ryzen 5 3550H exact dezelfde specificaties als de zuinige Ryzen 5 3500U: vier cores met simultaneous multithreading, 6MB L3-cache en een geïntegreerde Vega 8-gpu. Ook de kloksnelheden zijn op papier gelijk. In de praktijk zal de Ryzen 5 3550H echter veel langer een hoge turbosnelheid kunnen vasthouden, vanwege de hogere tdp-configuratie.
De Ryzen 5 3550H is het best te vergelijken met Intels Core i5-8300H. Ook dat is een quadcore die aan acht threads kan werken. Intel configureert zijn krachtige laptopprocessors op 45W en de kloksnelheid ligt ook wat hoger. Daarnaast heeft de Intel-processor meer cache. Een tegenhanger voor de Intel Core i7-8750H heeft AMD nog niet. De Ryzen 7 3750H lijkt er wel op in naam, maar dat is net als de Ryzen 5 een quadcore, met alleen een wat hogere kloksnelheid. Intel zet daar met zijn i7 twee extra cores tegenover. Laptops met die Intel-hexacoreprocessor zijn ook te vinden in het prijssegment waarin de Asus FX505 zich bevindt.
Processor |
Cores/threads |
Tdp |
Klokfrequentie/turbo |
Gpu |
L3-cache |
Ryzen 5 3550H |
4/8 |
35W |
2,1/3,7GHz |
Vega 8 |
6MB |
Ryzen 5 3500U |
4/8 |
15W |
2,1/3,7GHz |
Vega 8 |
6MB |
Core i5-8300H |
4/8 |
45W |
2,3/4,0GHz |
UHD 630 |
8MB |
Ryzen 7 3750H |
4/8 |
35W |
2,3/4,0GHz |
Vega 10 |
6MB |
Ryzen 7 3700U |
4/8 |
15W |
2,3/4,0GHz |
Vega 10 |
6MB |
Core i7-8750H |
6/12 |
45W |
2,1/4,2GHz |
UHD 630 |
9MB |
Overigens staat Intel op het punt om nieuwe 45W-processors voor laptops te presenteren. In het tweede kwartaal verschijnen er i9-varianten met acht cores, en de i7's met zes cores krijgen 12MB cache en hogere kloksnelheden.
Benchmarks
In onze benchmarks en praktijktests kijken we naar de prestaties van de Ryzen 5 3550H ten opzichte van wat er nu op de markt is. We vergelijken met laptops die een Intel H-processor hebben en ook pakken we de resultaten van een laptop met de Ryzen 5 2500U erbij om te zien wat het verschil tussen AMD's 15W- en 35W-processor is. We beginnen met Cinebench R15, een benchmark die de processor kort aan het werk zet.
- Cinebench R15 - Single
- Cinebench R15 - Multi
In de Single-test, waarin één core wordt belast, staat de Ryzen 5 3550H onderaan. De maximale turbosnelheid van 3,7GHz is niet genoeg om ook de wat oudere Intel HQ-processors te overtreffen, al is het verschil minimaal. Het verschil met de directe concurrent, de i5-8300H, is wel groter. Die heeft dan ook een hogere turbosnelheid en dat is zichtbaar in de resultaten.
Bij de Multi-test, waarbij alle cores aan het werk worden gezet, is de rangschikking vergelijkbaar. De nieuwste Intel-cpu's zijn wat sneller. Laptops met de i5-8300H zijn zo'n zestien procent sneller. Wel is de nieuwe Ryzen-processor een stuk sneller dan de Ryzen 5 2500U-variant, maar dat is logisch, want die laatste is een zuinige 15W-processor.
- Photoshop CC
- Lightroom - Exporteren
In onze praktijkbenchmarks die we met Photoshop en Lightroom uitvoeren, doet de FX505 het slecht. Dat is waarschijnlijk te wijten aan het geheugen, dat uit één reepje van 16GB bestaat. Dat is dus een flinke hoeveelheid ram, maar omdat het in singlechannel werkt, worden de prestaties beperkt. Dat lijkt echter niet alles te zijn, want de Acer Nitro 5-laptop, die ook in deze vergelijking staat, heeft ook singlechannelgeheugen en doet het in Photoshop niet zo slecht. De Adobe-software lijkt daarmee beter geoptimaliseerd te zijn voor Intel-cpu's.
Zoals gezegd werkt het geheugen van de FX505 in singlechannelconfiguratie en dat is ook duidelijk te zien in de geheugentest van Geekbench.
- PCMark Storage 2.0 - Bandbreedte
- PCMark Storage 2.0 - Score
Wat opslagruimte betreft is de FX505 ruim bemeten voor een budgetlaptop. Er zit een 256GB-ssd in en die presteert prima, waardoor de laptop snel start en snel aanvoelt in gebruik. Het is een nvme-exemplaar van Western Digital die twee pci-e-lanes gebruikt. De ssd is groot genoeg om er een paar games op te installeren, maar er is ook nog een 1TB 5400rpm-hdd van Seagate aanwezig die uitkomst biedt voor grotere gamecollecties of andere bestanden.
Gpu-benchmarks
In de AMD-uitvoering van de Asus FX505 zit een Radeon RX 560X-videokaart. Het gaat om een variant met 896 shaders en 4GB gddr5. De kloksnelheid is ingesteld op 1223MHz. Op papier moet deze videokaart ongeveer hetzelfde presteren als een GTX 1050. In onze benchmarks kijken we hoe hij het ervan afbrengt.
- 3DMark Cloud Gate
- 3DMark Cloudgate - Graphics
- 3DMark Cloudgate - Physics
In 3DMark Cloudgate gooit de combinatie van Ryzen 5 3550H-processor en RX 560X-videokaart geen hoge ogen. De AMD-configuratie moet zijn meerdere erkennen in de alternatieven met Intel en Nvidia. Alleen de Acer Nitro 5 is langzamer als het gaat om de totaalscore. Dat komt doordat die laptop het slecht doet in het Physics-gedeelte, waar de cpu-prestaties tellen. Bij het Graphics-onderdeel van de benchmark, waar het alleen om de gpu-prestaties draait, is de score van de RX 560X in lijn met die van laptops met een GTX 1050-videokaart.
- 3DMark Fire Strike - Graphics
- 3DMark Time Spy - Graphics
In de nieuwere 3DMark Fire Strike-benchmark weet de Asus-laptop met zijn RX 560X de concurrentie met GTX 1050-videokaarten nipt voor te blijven. Ook in Time Spy doet de Radeon-videokaart het net iets beter dan sommige Nvidia-alternatieven. Al met al zijn de prestaties en de synthetische benchmark zoals verwacht; de RX 560X presteert vergelijkbaar met de Nvidia GTX 1050.
- Far Cry 5 - 1920x1080 - Normal
- Far Cry 5 - 1920x1080 - Ultra
In Far Cry 5 is er weinig verschil tussen de RX 560X en de GTX 1050. Zelfs de GTX 1050 Ti is nauwelijks sneller. Een stabiele framerate van 60fps haal je echter in geen geval, daarvoor zul je de instellingen nog verder moeten terugschroeven.
- GTA V - 1080p - Medium
- GTA V - 1080p - Ultra
In GTA V doet de combinatie Ryzen-cpu en Radeon-gpu het slecht. De FX505 is de enige laptop die op Medium-instellingen geen gemiddelde framerate van 60fps weet te halen. Laptops met de GTX 1050 zijn tot 45 procent sneller. Bij Ultra-settings zijn de verschillen iets kleiner, maar met een gemiddelde framerate van minder dan 30fps zijn die instellingen veel te hoog gegrepen.
- Rise of the Tomb Raider - 1080p - Medium
- Rise of the Tomb Raider - 1080p - Ultra
In Rise of the Tomb Raider met Medium-instellingen is de Asus-laptop met Radeon RX 560X iets sneller dan de tegenhangers met Nvidia GTX 1050. Ook bij Ultra-settings kan de AMD-combinatie goed met de concurrentie meekomen.
Al met al is de FX505 met AMD-hardware in de meeste games goed vergelijkbaar met laptops die van een GTX 1050-videokaart zijn voorzien. Opvallend is wel dat de score in GTA V veel lager uitvalt dan bij de Nvidia-videokaarten.
Duurtest
In onze nieuwe duurtest laten we gamelaptops gedurende twintig minuten een GTA V-benchmark draaien. Die game belast zowel de processor als de videokaart en is dus een goede stresstest. Tijdens deze duurtest kijken we naar de kloksnelheden van de cpu en gpu. Ook meten we de temperaturen en de geluidsdruk. We hebben deze duurtest voor het eerst ingezet bij onze round-up van dunne laptops met RTX-videokaarten. Die resultaten zetten we ook hieronder in de tabellen ter indicatie.
- Duurtest cpu-klokfrequentie
- Duurtest gpu-klokfrequentie
Op papier heeft de Ryzen 5 3550H-processor een maximale turbosnelheid van 3,7GHz. Dat geldt echter alleen als er maar één core wordt gebruikt. In de praktijk is de gemiddelde snelheid tijdens de duurtest zo'n 3,2GHz. We hebben nog geen vergelijkingsmateriaal in de vorm van andere laptops met dezelfde processor, dus we kunnen nog niet oordelen of dat een goed of slecht resultaat is. De gpu-snelheid verandert niet en staat vast op 1223MHz tijdens het testen.
- Duurtest laptops cpu-temperatuur
- Duurtest laptops gpu-temperatuur
- Duurtest laptops geluidsdruk
Tijdens het testen komt de cpu-temperatuur niet boven de 80 graden Celsius uit. Daarmee blijft de AMD-processor iets koeler dan de Intel-tegenhangers, al zijn dat processors met meer cores. De gpu-temperatuur tikt maximaal 73 graden aan. Voor een laptop is dat geen bijzonder hoge temperatuur. Als je de FX505 aan het werk zet, hoor je hem duidelijk blazen, maar de geluidsproductie neemt geen extreem storende vormen aan.
Scherm en accuduur
Voor het 15,6"-scherm gebruikt Asus een paneel van Sharp. Dat heeft ips-eigenschappen, een matte afwerking en een resolutie van 1920x1080 pixels. Interessante eigenschappen voor gamers zijn de verversingssnelheid van 120Hz en de FreeSync-ondersteuning. Daardoor zijn er geen stuttering en tearing als je games op hoge framerates speelt. Om dergelijke hoge framerates te halen, zul je de grafische pracht wel flink moeten terugschroeven of je moet oude games spelen. In Doom wisten we de framerate op te krikken tot 120fps of meer door de instellingen op Low te zetten en de resolutie op 1280x720 pixels.
Om te kijken hoe het scherm het doet op het gebied van helderheid, contrast en kleurweergave, hebben we het paneel getest met onze colorimeter en CalMAN-software.
- Helderheid
- Contrast
- Kleurtemperatuur
- Gemmiddelde grijswaardenfout
- Gemmiddelde kleurfout
De maximale helderheid is met 296cd/m² gemiddeld voor een laptop in deze klasse. Het is niet fel genoeg om het scherm comfortabel af te lezen in fel zonlicht, maar voldoet voor gebruik binnenshuis. Het contrast is met een verhouding van 1478:1 behoorlijk hoog voor een ips-paneel.
De kleurweergave van het scherm is acceptabel, maar niet accuraat genoeg voor beeldbewerking waarbij nauwkeurigheid echt belangrijk is. De kleurtemperatuur komt dicht in de buurt van de ideale waarde van 6504 kelvin, maar de gemiddelde grijswaardenfout is met ruim 5ΔE aan de hoge kant. De gemiddelde kleurfout is nog een stuk hoger en dat komt doordat het paneel niet de volledige srgb-kleurruimte kan weergeven. Net als veel andere panelen voor laptops haalt dit exemplaar zo'n 65 procent.
/i/2002668248.jpeg?f=imagenormal)
Reactietijden
Asus' FX505 is een laptop voor gamers en heeft een aantrekkelijk 120Hz-scherm, maar hoe zit het met de reactietijden daarvan?
- Reactietijd 0-100%
- Reactietijd 100-0%
- Reactietijd 20-80%
- Reactietijd 80-20%
Uit onze metingen blijkt dat de reactietijd van het paneel niet al te best is. De prestaties liggen ver achter die van 144Hz-panelen die we in andere gamelaptops zien en zijn vergelijkbaar met de prestaties van laptops die een 60Hz-paneel hebben. De reactietijd is niet kort genoeg om ghosting te voorkomen.
Accuduur
In de Asus FX505 zit een accu met een capaciteit van 48Wh. Dat is niet ruim bemeten voor een 15,6"-laptop, hoewel we andere fabrikanten voor een soortgelijke capaciteit zien kiezen.
- Browsen
- Video
- PCMark 8 (tijd)
- PCMark 8 (score)
In de browsetest houdt de FX505 met AMD-hardware het vijf uur en een kwartier vol. Dat is voor een gamelaptop aardige score. In vergelijking met concurrenten met Intel-processors is de FX505 een middenmoter. De accuduur wordt bij dergelijke laptops ook bepaald door andere zaken, zoals de verversingssnelheid van het scherm.
Conclusie
Asus biedt met de FX505 voor een relatief bescheiden bedrag een aantrekkelijk totaalpakket. Je krijgt een quadcoreprocessor, een videokaart waarop je redelijk kunt gamen, een 256GB-ssd én een 1TB-hdd. Het scherm heeft bovendien een hoge verversingssnelheid en er is 16GB ram aanwezig. Bijzonder is dat deze FX505 zowel een AMD-cpu als een AMD-gpu heeft. Die combinatie zien we zelden in laptops.
De Ryzen 5 3550H-processor kan in games goed meekomen met de quadcorealternatieven van Intel. In software als Photoshop en Lightroom stellen de prestaties teleur. Asus kiest voor 16GB ram in singlechannelconfiguratie en dat komt de prestaties niet ten goede.
AMD's Radeon RX 560X-videokaart is niet echt een hoogvlieger. De prestaties zijn in de meeste gevallen vergelijkbaar met die van de Nvidia GTX 1050, die in veel goedkope gamelaptops zit. Er zijn echter ook laptops in dezelfde prijsklasse met de GTX 1050 Ti, die beduidend sneller is. Ook presteert de combinatie van AMD-cpu en -gpu in GTA V ondermaats.
Het 120Hz-scherm is op papier heel aantrekkelijk, maar de responstijden zijn voor een dergelijk scherm te lang en dat resulteert in ghosting. Dankzij FreeSync ben je wel vrij van stotteringen en tearing in beeld. Dat is vooral handig als je oude games speelt of e-sportgames die weinig grafische praal hebben en op zeer hoge framerates draaien.
De Asus FX505-laptop met AMD-hardware weet zich redelijk goed staande te houden in vergelijking met alternatieven, maar hij slaat de concurrentie niet uit het veld. In een landschap dat wordt gedomineerd door de combinatie van Intel en Nvidia is de Asus FX505 met AMD-hardware een welkome gast.
Eindoordeel