Twee jaar geleden, tijdens IFA 2016, presenteerde Lenovo de Yoga Book, een convertible die niet voorzien was van een toetsenbord, maar van een aanraakgevoelig oppervlak. Daarop werd een toetsenbord geprojecteerd, maar je kon er ook een papieren bloknoot op leggen en alles wat je op papier tekende, verscheen ook op het scherm.
De Yoga Book moest het probleem oplossen dat iedere tablet met pen-ondersteuning heeft, namelijk dat het stylusgevoel niet overeenkomt met dat van een gewone pen op papier. Bij de tijdens de IFA van 2018 aangekondigde Yoga Book C930 heeft Lenovo het iets anders aangepakt en is het aanraakgevoelige oppervlak weliswaar gebleven, maar is dat nu veranderd in een e-ink-scherm, wat weer hele andere toepassingen mogelijk maakt.
Het aanraakgevoelige scherm van de eerste Yoga Book was zwart en vervolgens kon je er, al dan niet met een stuk papier ertussen, op tekenen. Daarnaast kon je het ook als toetsenbord gebruiken door op een knop te drukken en de verlichting achter het scherm in te schakelen, waardoor het toetsenbord oplichtte.
Een e-inkscherm biedt natuurlijk veel meer mogelijkheden omdat je er in principe alles op kunt projecteren. Lenovo heeft ervoor gekozen om het scherm drie functies te geven en je kan daarom kiezen uit de tekenblok-, toetsenbord- en ebookmodus. Wisselen tussen de verschillende functies gaat met behulp van een menuutje in de rechterbovenhoek van het e-inkscherm.
/i/2002180693.jpeg?f=imagegallery)
In de tekenmodus ziet het scherm eruit als een gelinieerd schetsblok waarop je vervolgens kunt tekenen of schrijven. Dat kun je doen met behulp van de bijgeleverde stylus, die 4096 drukniveaus ondersteunt, of met je vinger. Het scherm biedt ook mogelijkheden om je pennenstreek aan te passen en hem bijvoorbeeld vetter te maken, maar de meest interessante optie is om het getekende te kopiëren naar het klembord. Dat kan als afbeelding, maar er is ook handschriftherkenning aanwezig, waardoor je geschreven woorden ook als tekst kunt kopiëren.
Voor e-ink reageert het scherm van de Yoga Book bijzonder snel, doordat er niet na iedere aanraking een volledige refresh gedaan wordt. Dat zorgt er ook voor dat er wat retentie kan ontstaan, maar als je aan het tekenen of schrijven bent is een snel reagerend scherm belangrijker.
:strip_exif()/i/2002180697.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002180699.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002180689.jpeg?f=imagegallery)
De tweede schermmodus is de toetsenbordmodus en daarbij wordt een toetsenbord op het e-inkscherm weergegeven. Er worden om te beginnen een stuk of dertig talen ondersteund, dus je kunt de layout kiezen die je wilt. Vervolgens kun je op het toetsenbord typen, met wat Lenovo 'haptische feedback' noemt. Daar hebben ze niet helemaal ongelijk in, want bij iedere aanslag trilt de laptop, dankzij een trilmotortje. Het probleem is echter dat iedere aanslag hetzelfde aanvoelt en je dus geen verschil voelt tussen het aanslaan van verschillende toetsen, iets waarvan je bij een toetsenbord met fysieke knoppen geen last hebt.
| Yoga Book 2016 | Yoga Book 2018 | |
| Processor | Atom x5-Z8550 | Core m3-7Y30, Core i5-7Y54 |
| Werkgeheugen | 4GB | 4GB |
| Opslag | 64GB eMMC | max. 256GB ssd |
| Resolutie lcd | 1920x1200 | 2560x1600 |
| Introductieprijs | Android: 500 euro Windows: 600 euro | Windows: 1000 euro |
De laatste schermmodus is die van de ebookreader en daar is het scherm natuurlijk bij uitstek geschikt voor. Deze schermmodus werkt simpel, maar doeltreffend. Als je naar de modus overschakelt kun je met behulp van een filebrowser een pdf-bestand openen en weergeven op het scherm. Door dubbel op het scherm te tikken kun je bovendien de lcd uitschakelen en lang lezen, want het e-inkscherm is veel zuiniger dan een lcd omdat het alleen energie gebruikt als het scherm ververst en dat gebeurt alleen als je een bladzijde omslaat. Je zult alleen geen accuduur halen zoals bij een echte ereader, want Windows moet ook blijven draaien en dat verbruikt ook energie.
Aan de rest van de Yoga Book is ook het een en ander veranderd. Om te beginnen is de convertible voorzien van Windows 10 en is de optie voor Android, die er bij de eerste Yoga Book wel was, komen te vervallen. Daarnaast is de hardware verbeterd en zit je nu niet meer vast aan een Atom x5-8550-processor, maar heb je de keuze tussen de Core m3-7Y30, of de Core i5-7Y54. De snellere cpu is prettig, maar is ook een wat aparte keuze. Intel kondigde op de IFA namelijk Amber Lake aan, dat de opvolger is van de Kaby Lake-processorreeks uit 2016, waar allebei de genoemde processors toe behoren. Misschien kon Intel de nieuwe cpu's niet snel genoeg leveren, want Lenovo brengt de nieuwe Yoga Book al in september uit, maar het zou de fabrikant sieren als ze over een enige tijd een tweede generatie met Amber Lake aan zou kondigen.
:strip_exif()/i/2002180717.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002180719.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002180695.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002180691.jpeg?f=imagegallery)
Ook het scherm is veranderd. De schermdiagonaal is nog steeds 10,8", maar de resolutie is verhoogd van 1920x1200 naar 2560x1600 pixels. De beeldverhouding is daarmee 16:10, wat minder gebruikelijk is dan 16:9, maar de extra verticale ruimte kunnen we best waarderen. Bovendien levert de hoge resolutie een hoge pixeldichtheid en dus scherp beeld op. Het is uiteraard een ips-paneel, dus wat kijkhoeken betreft zag de Yoga Book er ook meteen goed uit.
Kloppen om open te klappen
Ook de eerste indruk van de stevigheid van de behuizing voelde beter dan bij de eerste Yoga Book. Die had nog wat kraakjes en wilde doorbuigen als je hem bij een hoek van de behuizing vastpakte, maar daar is bij de nieuwe niet veel van te merken. Een andere leuke toevoeging aan de behuizing is het mechanisme om hem open te maken. Je hoeft niet meer je vingers tussen de twee delen van de behuizing te zetten, maar je kunt nu twee keer kloppen op de bovenkant van het scherm en vervolgens springt de behuizing open. Je moet daarvoor wel in het midden van de behuizing kloppen, want op de hoeken werkt het niet, maar het systeem werkte de paar keer dat we het geprobeerd hebben feilloos.
Het 'kloppen om te openen' zorgt er bovendien voor dat de behuizing er mooi strak uit kan zien en dat lijkt Lenovo inderdaad nagestreefd te hebben. In dichtgeklapte toestand is de Yoga Book C930 minder dan een centimeter dik. Het gewicht bedraagt 775 gram voor de wifi-versie en 799 gram voor de versie met een 4g-modem. Aan beide kanten zit er een usb-c-aansluiting randapparatuur aan te sluiten en natuurlijk de accu op te laden. Die accu heeft een capaciteit van 35,8Wh en levert een accuduur van 8,6 uur op, volgens Lenovo.
Voorlopige conclusie
Een stevigere behuizing, snellere processor, hogere resolutie en een e-inkscherm komen natuurlijk met een prijs en die is het dubbele van de Android-versie van de eerste Yoga Book. Deze kostte vijfhonderd euro en de nieuwe Yoga Book C930 moet voor duizend euro over de toonbank gaan. Vooralsnog lijkt dat geen hele gekke prijs, gezien de significante verbeteringen. Het is echter nog de vraag hoe goed de Yoga Book presteert in bijvoorbeeld onze accutests en we willen langer met het e-inkscherm werken om te zien hoe goed het schrijven en tekenen werkt en om te kijken of we tijdens dagelijks gebruik met het scherm overweg kunnen. Tot slot hebben we nog geen laptops met Amber Lake-processors getest, dus weten we niet in hoeverre Lenovo zichzelf op achterstand heeft gezet door deze nieuwe laptop te voorzien van verouderde Kaby Lake-processors. Een uitgebreidere test hoeft niet lang op zich te laten wachten, want Lenovo wil de Yoga Book C930 nog in september uitbrengen.
:strip_icc():strip_exif()/i/2004080296.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2001329047.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2001217771.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_exif()/i/2002790028.jpeg?f=fpa)
/i/2000676783.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2000671142.jpeg?f=fpa)
/u/179809/crop5a1fd8f8b493a.png?f=community){kind=small}
/u/217510/crop660db19c1cf7b_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/2062/jannie2.gif?f=community){kind=small}
/u/69680/crop5fd33cb788a9c_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/155434/crop594291720a6a9_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/2150/download.jpg?f=community){kind=small}
/u/405826/crop5e8b4169b3694_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/727812/crop5c893c9ed11f9.png?f=community){kind=small}