Let op: je bekijkt een oudere versie van dit artikel. Bekijk hier de nieuwste versie van dit artikel.

Tweakers.net Videokaarten Best Buy Guide: editie juni 2006

Inleiding / High-end

Best Buy Guide aankondigingsplaatje (67 x 67)De Best Buy Guide is al enkele jaren een tweemaandelijks terugkerend fenomeen op de Tweakers.net frontpage. Met ingang van deze maand zullen we ons advies niet alleen beperken tot complete systemen, we zullen ook om de twee maanden de pijlen richten op één specifiek onderdeel. In deze eerste editie zullen we de videokaartenmarkt onder de loep nemen. Welke kaarten zijn ‘hot’, welke interessante kaarten komen binnenkort op de markt en wat is de beste keus met een beperkt budget? Je leest het in de guide.

* (Ultra) High-end

We zullen de bespreking beginnen bij de top van de markt en langzaam afdalen langs de prestatieladder. De high-end videokaarten zijn gericht op de Tweakers die geen concessies willen doen aan de gameprestaties en daarvoor de nodige centen willen neertellen. Het topmodel van ATi is momenteel de Radeon X1900 XTX waar de GeForce 7900 GTX van nVidia tegenoverstaat. Het is niet te verwachten dat dit zal veranderen in de komende maanden. Zowel ATi als nVidia zullen pas aan het eind van dit jaar met een nieuwe generatie videokaarten komen.

Het neusje van de zalm op videokaartengebied is momenteel in de winkels te vinden voor een bedrag tussen de 400 en 500 euro, maar er zijn uiteraard uitschieters te vinden zoals de watergekoelde Sapphire Toxic Radeon X1900 XTX. Uit onze eigen benchmarks die terug zijn te vinden in de Benchmark Database blijkt dat er qua prestaties weinig verschil zit tussen de topmodellen van ATi en nVidia. De Radeon X1900 XTX scoort 168 punten in de Videomark 2006 Index terwijl de GeForce 7900 GTX 167,9 punten neerzet. Ook qua prijs zijn er weinig verschillen tussen de kaarten waardoor een duidelijke winnaar niet is aan te wijzen. Er zijn echter wel enkele noemenswaardige verschillen. nVidia’s SLI-techniek kan gebruikt worden op een groter aantal moederborden en presteert, volgens tests van AnandTech, over het algemeen net iets beter dan ATi’s Crossfire. Een andere factor die de keuze richting de nVidia-oplossing duwt is het lagere energieverbruik van de GeForce 7900 GTX versus de Radeon 1900 XTX, maar beide kaarten zijn een prima basis voor een high-end gamesysteem.

Zoals bovenstaande resultaten verder laten zien presteert de Radeon 1900 XT iets minder dan de Radeon 1900 XTX, maar wanneer we kijken naar de prijs/prestatieverhouding zien we dat beide kaarten gelijkwaardig scoren. Wanneer je dus het snelste van het snelste wilt hebben is de Radeon 1900 XTX de beste optie, maar als je liever een paar tientjes bespaart is de Radeon 1900 XT een prima optie. Wanneer er gekozen is voor een gpu is de volgende stap de keuze van een specifiek merk. Over het algemeen geldt dat er bar weinig verschillen zijn tussen de verschillende merken. Simpelweg kiezen voor de goedkoopste kaart is geen slecht plan. Er zijn echter ook enkele fabrikanten die iets extra’s weten te bieden zoals Sapphire met de watergekoelde Toxic Radeon X1900 XTX. Hieronder een overzicht van de prijzen van deze videokaarten, gebaseerd op de goedkoopste fabrikanten vindbaar in de Tweakers.net Pricewatch.


Fabrikant Kaart Laagste prijs
SapphireRadeon X1900 XTX (PCIe) € 550,-
Asus Radeon X1900 XTX (PCIe) € 450,-
Club3D Radeon X1900 XT (PCIe) € 420,-
Club3D GeForce 7900 GTX (PCIe) € 430,-
Calibre GeForce 7900 GT 512MB (PCIe) € 380,-
Club3D GeForce 7900 GT 256MB (PCIe) € 270,-

Hoewel de tot nu toe besproken kaarten geen van allen langzaam zijn heeft nVidia nog een alternatief in het assortiment zitten voor de mensen die geen genoegen met iets minders dan het allersnelste. De GeForce 7950 GX2 bevat twee gpu’s waardoor de kaart logischerwijs beter presteert dan zowel de GeForce 7900 GTX als de Radeon X1900 XTX. Voor de ultieme prestaties zouden twee van deze kaarten bij elkaar gezet kunnen worden voor een Quad SLI-opstelling. Helaas hebben verschillende tests laten zien dat de drivers van nVidia nog veel problemen hebben met het succesvol laten werken van een Quad SLI-opstelling, waardoor het verstandig is om hier niet direct voor te kiezen. Twee GeForce 7900 GTX-kaarten in SLI of een Radeon 1900 XTX in een CrossFire-opstelling zijn momenteel de beste keuzes voor de ultieme prestaties.

Mid-range

Wanneer je niet bereid bent om 400 euro of meer uit te geven aan een videokaart, maar tegelijkertijd nog wel de nieuwste games fatsoenlijk wil draaien is een kaart uit het middensegment een goede keus. In dit segment vallen een groot aantal videokaarten, waaronder veel kaarten van één of twee generaties geleden. Over het algemeen geldt dat deze kaarten momenteel weinig aantrekkelijk zijn geprijsd. Voorbeelden van deze kaarten zijn de Radeon X850 XT, X800 XT, GeForce 7800 GS en de GeForce 6800 GT. Hieronder een overzicht van de prijzen van deze kaarten, gebaseerd op de goedkoopste fabrikanten in de Tweakers.net Pricewatch.

Fabrikant Kaart Laagste prijs
Connect3D Radeon X850 XT PE (PCIe) € 220,-
Asus Radeon X850 XT (PCIe) € 270,-
Asus Radeon X800 XT (PCIe) € 200,-
Club3D GeForce 7800 GS (AGP) € 250,-
Asus GeForce 6800 GT (PCIe) € 210,-

Opmerkelijk is dat de Radeon X850 XT PE voor minder aangeschaft kan worden dan de normale Radeon X850 XT. Dit wordt waarschijnlijk veroorzaakt door het feit dat de laatste voorraden van deze kaarten worden verkocht waardoor sommige modellen aanzienlijk goedkoper kunnen zijn. Desondanks bieden de nieuwste videokaarten in dezelfde prijsklasse over het algemeen betere prijs/prestatieverhouding. De GeForce 7900 GT is met een prijs van € 270,- iets duurder dan de meeste kaarten in bovenstaande lijst, maar qua prestaties heeft deze kaart duidelijk de voorkeur. Wanneer er echter gebruik gemaakt moet worden een AGP-gleuf is een kaart zoals de GeForce 7800 GS een prima keuze.

Voor mensen die niet het maximale willen uitgeven, maar nog steeds een redelijk budget hebben is de GeForce 7900 GT de beste keuze. Een goed alternatief van ATi in deze prijsklasse is de Radeon X1900 RX of de Radeon X1900 GT die voor ongeveer € 300,- is aan te schaffen. Lager op de ladder vinden we kaarten zoals de GeForce 7600 GT en de Radeon X1800 GTO. De GeForce 7600 GT gaat voor zo’n 170 euro over de toonbank en de Radeon X1800 GTO verwisselt van eigenaar voor 190 euro. De Radeon X1800 GTO presteert gemiddeld beter dan de GeForce 7600GT, maar kost gemiddeld ook meer. Beide kaarten bieden een uitstekende prijs/prestatieverhouding en zijn beide prima keuzes voor de gamer met een beperkt budget.

Fabrikant Kaart Laagste prijs
Club3D Radeon X1900 RX (PCIe) € 285,-
Club3D GeForce 7900 GT (PCIe) € 270,-
Connect3D Radeon X1800 GTO (PCIe) € 190,-
BFG GeForce 7600 GT (PCIe) € 170,-

Zoals al eerder vermeld loont het niet om te kijken naar de kaarten van de vorige generatie uit dit segment, de GeForce 7600 GT biedt bijvoorbeeld betere prestaties dan de GeForce 6800 GS voor een lagere prijs. Wanneer er echter een AGP-kaart gezocht wordt is de GeForce 6800 GS wel een optie aangezien de GeForce 7600 GT alleen in de PCI Express-smaak is uitgebracht. De iets duurdere GeForce 7800 GS verdient dan echter de voorkeur. Hieronder de prestaties van de GeForce 7900 GT vergeleken met die van de 7600 GT en de nog goedkopere 7600 GS (hierover meer op de volgende pagina).

Low-end

Voor de onderkant van de markt worden door zowel ATi als nVidia enkele geschikte gpu’s gefabriceerd. De gamers met een beperkt budget kunnen nog veel plezier beleven met een GeForce 7600 GS-videokaart. Games spelen op de hoogste resoluties en instellingen zal niet mogelijk zijn, maar 1024x768 met een redelijke grafische kwaliteit vormt voor deze kaart geen probleem. De goedkoopste GeForce 7600 GS-kaart is al te vinden in de Pricewatch voor € 110,-. In dezelfde prijsklasse vinden we ook de Radeon X1600 XT die vanaf € 135,- in de winkelschappen te vinden is. Met een prijskaartje van € 135,- is de Radeon X1600 XT duidelijk een mindere keuze dan de GeForce 7600 GS die ongeveer op gelijk niveau presteert. Oudere low-end kaarten zoals de Radeon X700 zijn het overwegen niet eens waard aangezien de prijzen van deze kaarten op het zelfde niveau liggen als die van de nieuwe generatie. Voordeel van het gebruik van low-end videokaarten is dat het stroomverbruik aanzienlijk lager ligt dan bij de duurdere varianten. Veel fabrikanten bieden dan ook passief gekoelde videokaarten, zoals bijvoorbeeld Asus met de EN7600 GS-videokaart.

Wanneer het enigszins fatsoenlijk kunnen draaien van games belangrijk is dan zijn videokaarten goedkoper dan de hierboven genoemde GeForce 7600 GS en de Radeon X1600 XT niet aan te raden. Wanneer de 3d-prestaties niet belangrijk zijn is het zinvol om voor een goedkopere kaart te kiezen. Een geïntegreerde videokaart is uiteraard de goedkoopste optie, maar wanneer dit niet beschikbaar is of wanneer deze bijvoorbeeld geen DVI-aansluiting biedt is het zinvol om een echte budgetkaart aan te schaffen. Welke kaart precies wordt aangeschaft maakt weinig uit. De prestaties van alle kaarten zijn dermate laag dat ze allen ongeschikt zijn voor het draaien van games. Het beste kan gekeken worden naar de prijs en de gewenste featureset (DVI, tv-out, passief gekoeld, et cetera). Hieronder een overzicht van de prijzen van de interessanste budget videokaarten.

Fabrikant Kaart Laagste prijs
Club3D GeForce 7600 GS (PCIe) € 115,-
Asus GeForce 7300 GS (PCIe) € 55,-
Sapphire Radeon X1600 XT (PCIe) € 130,-
Asus Radeon X1300 Pro (PCIe) € 70,-
MSI Radeon X300 SE (PCIe) € 40,-

Merk op dat alle kaarten die tot nu toe de revue gepasseerd zijn met minimaal 256MB geheugen zijn uitgerust. De Radeon X300 SE is hier de enige uitzondering op met 128MB geheugen, maar een kaart met nog minder geheugen is sterk af te raden. Windows Vista vereist minimaal een videokaart met 128MB geheugen.

* HTPC

Zoals hierboven al werd gesteld zijn veel low-end kaarten interessant doordat deze passief gekoeld kunnen worden, iets dat erg wenselijk is bij een pc die gebruikt wordt voor een home theater pc in de woonkamer. Praktisch alle low-end videokaarten zijn geschikt om gebruikt te worden in een dergelijk systeem, maar niet elke videokaart is gelijk. De nieuwere videokaarten van ATi en nVidia kunnen het weergeven van films hardwarematig versnellen waardoor de processor minder zwaar belast wordt. Over het algemeen blijkt dat ATi’s Avivo betere resulteren neerzet dan nVidia’s PureVideo waardoor een ATi-kaart de voorkeur verdient. Niet alle software kan echter gebruik van maken van de hardware-acceleratie waardoor in de praktijk het systeem alsnog moet worden uitgerust met een stevige processor voor het decoderen van films.

De keuze van de gpu is daarom uiteindelijk niet echt belangrijk aangezien het werk meestal toch op het bordje van de processor komt te liggen. Wel belangrijk is de geluidsproductie en eventueel de prestaties van de kaart in games. Er zijn geen high-end passief gekoelde videokaarten beschikbaar, maar de Asus EE7800 GT TOP Silent-kaart kan bijvoorbeeld nog prima prestaties neerzetten. Een trapje lager op de ladder vinden we de Asus EN7600 GS Silent en wanneer 3d-prestaties onbelangrijk zijn kan bijvoorbeeld gekozen worden voor de passief gekoelde HIS Radeon X300 SE die voor ongeveer 40 euro al aangeschaft kan worden. Een niet passief gekoelde videokaart die ook interessant is voor een HTPC is de Radeon All-in-Wonder X1900. Deze kaart beschikt over een ingebouwde tv-tuner die compatible is met Windows Media Center. Een nadeel dat alle videokaarten hebben die momenteel over de toonbank gaan is het gebrek aan HDMI- en HDCP-ondersteuning. Het weergeven van HDTV-materiaal zal in de toekomst dus een probleem vormen voor de meeste kaarten.

Asus EN7600 GS Silent

* Samenvatting

Als afsluiting hieronder een overzicht van de verschillende kaarten die we aanraden, gerangschikt op prijs. Hoewel we bij elk type kaart de goedkoopste fabrikant opgenomen hebben in de tabel loont het om alvorens tot aanschaf van een kaart over te gaan ook een kijkje te nemen bij de concurrentie. Veel verschil in prijs zit er veelal niet tussen de verschillende fabrikanten, maar verschillen in bijvoorbeeld de softwarebundel of de kwaliteit van de meegeleverde koeler kunnen reden zijn om voor een iets duurder alternatief te kiezen. Daarnaast bieden sommige fabrikanten kaarten aan die standaard overgeklokt zijn of met meer geheugen uitgerust zijn. Helaas zijn deze kaarten de meerprijs vaak niet waard of kan men beter kijken naar een 'standaard'-kaart die een treedje hoger op de ladder staat.

Segment Fabrikant Kaart Laagste prijs
High-end Asus Radeon X1900 XTX (PCIe) € 450,-
Club3D GeForce 7900 GTX (PCIe) € 430,-
Club3D Radeon X1900 XT (PCIe) € 420,-
Mid-range Club3D Radeon X1900 RX (PCIe) € 285,-
Asus GeForce 7900 GT (PCIe) € 270,-
Connect3D Radeon X1800 GTO (PCIe) € 190,-
BFG GeForce 7600 GT (PCIe) € 170,-
Low-end Club3D GeForce 7600 GS (PCIe) € 115,-
Asus GeForce 7300 GS (PCIe) € 55,-
MSI Radeon X300 SE (PCIe) € 40,-

Reacties (64)

64
64
28
2
0
28
Wijzig sortering
Zeker leuk idee dit, maar er mag naar mijn mening meer aandacht besteed worden aan de meer exotische kant van de markt. Deze is minder doorzichtig dan de conventionele markt die zich op gamers richt. Hiervan verschijnen volop reviews en komen vaak in het nieuws, maar ik heb nog maar zelden informatie gezien over welke videokaart goed is voor 3D/CAD CAM, de beste beeldkwaliteit levert of prettig te gebruiken is in multi-monitor setups!
Amen, volledig mee eens! Ook bij deze review zijn het weer de gamers die de meeste aandacht krijgen. (Toegegeven, de meeste gebruikers zullen ook gamers zijn, maar er zijn al zoveel gamer-reviews van grafische kaarten.)
Alleen bij de bugdet-klasse wordt eventjes over HTPC gesproken, vanwege de passief gekoelde kaarten...
Zeker HTPC is leuk maar CAD,CI, tv kaarten worden (bijna) nergens goed gereviewed.

Ik ben al lang op zoek naar een fatsoenlijke jaart, maar is toch moeilijk zo zonder de review's.
mischien ideetje volgende guide? :P :*)
Nou hier ook niet, de info-link voor HTPC is al half jaar oud, en nVidia heeft met zijn pure-video een inhaal race gedaan, en zijn nu, of net zo goed of beter op het momment.
helemaal mee eens.

Heel soms komen er op tweakers berichten van high end kaarten waar opeens 1gb geheugen op zit zoals een NVIDIA Quadro FX5000.

De performance van deze kaarten wordt vaak dusdanig anders gemeten als van de doorsnee kaarten dat het moeilijk vergelijken is, waarom deze kaarten zoveel duurder zijn.
Voor sommigen (helaas niet voor mij) is de aanschaf van deze kaarten haalbaar.

De titel (ultra) high end, zou doen vermoeden dat ook dit soort kaarten moeten worden vergeleken.
Wat ik wel mis in het rijtje nadelen van high-end kaarten van Nvidia is dat het nog altijd onmogelijk is AA en HDR tegelijk te draaien. Hierdoor wordt de toegevoegde waarde van een SLI opstelling een stuk lager, in tegenstelling tot een CF opstelling, welke ook hogere AA instellingen mogelijk maakt.
Kortgezegd: een SLI opstelling voegt alleen frames toe, CF ook meer eye-candy.
Wederom een mooie guide... ik mis alleen eigenlijk de X1800XT 256mb.... zeker wel een mooie middenklasser
De X1800 XT is inderdaad een prima kaart, maar de X1900 RX/GT verdient mijn inziens de voorkeur boven deze kaart. Maar je doet idd ook geen miskoop met de X1800 XT, als je tenminste bij de juiste (goedkope) winkel shopt.
staat voor 299 bij Alternate :)
Waarom?

Een X1800XT 512MB heeft een betere prijs/prestatie verhouding. Ook bij de nieuwste spellen valt die verhouding niet in het voordeel van de X1900RX/GT uit. (totdat dat ding ook leuk in prijs gaat dalen)
hehe, wederom?? Dit is de eerste gericht op videokaarten :D
ik dacht al, mooie review, maar waarom wordt er niet inggegaan op de andere hardware :+
De op het laatst genoemde Radeon All-in-wonder X1900 is (nog) niet terug te vinden in de pricewatch?
Nope. Overigens verwacht ik dat je betere performance zult krijgen voor minder/het zelfde geld als je een 7900GT en een losse tuner koopt ;)
Leuke review. Spijtig dat er nogal wat typefouten in zitten. Bij de Nvidia kaarten zijn hier en daar wat cijfers misplaatst. bij. 7800 ipv 6800.
Ik kan er overheen lezen, maar volgens mij staan de modelnummers correct in de guide.
Jammer dat er geen AGP mee is genomen.
Zeker omdat er toch ook van bepaalde chipsets een AGP versie gemaakt is.
Natuurlijk is PCIe de toekomst, maar nog lang niet iedereen heeft een PCIe bordje.
Her en der worden wel een paar suggesties voor AGP-kaarten gemaakt, maar de focus ligt inderdaad voornamelijk op PCI-Express. Als je nog een AGP-kaart wilt (upgraden) is de GeForce 7800 GS (die bij de midrange kaarten wordt genoemd) een prima keus.
Of je haalt bij de Dollarshop een 6800GT, of voor 160~170 euro een X800pro. Zijn niet veel trager maar toch flink goedkoper :)
en waar baseer je dat op dan?
Ik zie niks over de 7600 GT, ook in de product survey zie ik hier maar bar weinig info over staan, is deze kaart ook niet de moeite waard?
edit:
had eroverheen gelezen :+
Als je goed kijkt zie je dat de 7600 GT wordt besproken bij de mid-range producten. Kaart is zeker de moeite waard als je niet te veel geld wilt uitgeven.
Wat vreemd dat de Sapphire X1900XTX nu 550 euro kost, ik had hem destijds (maart) gekocht voor 463 euro.
Als je op de link drukt, staat ook een beetje in de tekst, zul je zien dat deze leidt naar de prijs van de watergekoelde versie van de X1900XTX. Deze is duurder dan de standaard versie van de kaart, welke nu verkoopt voor zo'n € 480,-

Wedden dat dát jouw kaartje is :Y)
Misschien kan je die kaarten toch maar beter mijden:

nieuws: Videokaarten met fabrieksoverklok geven problemen

Overclocken kan je beter zelf doen }>
behalve dan als je geen problemen met je garantie wil... dan kun je beter een standaard oc kaart halen
Overclocken is natuurlijk altid een risicovolle keuze, maar XFX e.d. maken nu EE kaarten die van zichzelf al buggy zijn en veel problemen veroorzaken.
maar betekend dit geen gewone BBG meer? :'(
NEE:

Met ingang van deze maand zullen we ons advies niet alleen beperken tot complete systemen, we zullen [b]ook[b\] om de twee maanden de pijlen richten op één specifiek onderdeel.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.