Behuizing, toetsenbord en touchpad
Samengevat
In veel opzichten is de Lenovo 720S een goede laptop. We zijn te spreken over de dunne en lichte behuizing, die toch vrij stevig is. Ook het toetsenbord kan bekoren, net als het mat afgewerkte scherm. De Ryzen Mobile-processor komt echter niet goed tot zijn recht; vooral de gpu presteert ondermaats. De Vega 10 moet veel sneller zijn dan igpu's van Intel, maar in deze laptop is dat niet het geval. Ook de cpu scoort slecht in onze praktijkbenchmarks. De quadcore moet daarin dualcores voor zich laten. Dat maakt de AMD-versie van deze laptop geen aanrader.
Eindoordeel
Bijna een jaar geleden toonde AMD een prototype van een dunne laptop met daarin een Ryzen Mobile-processor. Daarmee wilde de fabrikant aangeven dat zijn nieuwe laptopchips geschikt zijn voor apparaten met een dikte van minder dan anderhalve centimeter. Niet onbelangrijk, want dunne en lichte 13,3"- en 14"-laptops zijn een belangrijk segment, en AMD heeft hierin jarenlang geen competitieve chip gehad.
Met de komst van Ryzen Mobile moest dat dus veranderen. Het heeft even geduurd, want de eerste laptops met AMD's nieuwe processor waren nog forse 15,6"-modellen: de HP Envy x360 en Acer Swift 3, die we eerder al hebben getest. Nu hebben we ook Lenovo's 720S-13ARR aan de tand gevoeld: een 13,3"-laptop met Ryzen Mobile die iets minder dan 14mm dik is.
/i/2001944521.jpeg?f=imagenormal)
Behuizing
De 13,3"-uitvoering van de Lenovo 720S is niet alleen dun, maar met een gewicht van 1100 gram ook behoorlijk licht. Lenovo heeft de behuizing grotendeels van aluminium gemaakt, en het geheel zit goed in elkaar en voelt stevig aan. De deksel is dun, maar hij veert niet makkelijk in als je erop drukt.
Ondanks de geringe dikte heeft Lenovo nog wel ruimte gevonden voor usb 3.0-aansluitingen met type-a-connector. Aan zowel de linker- als de rechterkant zit er één. Verder heeft de 720S twee usb-c-aansluitingen en Lenovo levert ook een usb-c-lader mee. Jammer is dat Lenovo een kaartlezer heeft weggelaten, terwijl daar toch voldoende ruimte voor lijkt te zijn.
Beide usb-c-aansluitingen zitten aan de linkerkant en beide poorten kunnen gebruikt worden om de laptop op te laden. De meegeleverde lader doet dat bij een spanning van twintig volt. Verder lukte het ons om de laptop op te laden met andere laders die een spanning van negen of vijftien volt leveren. Met 5V-laders, die gebruikelijk zijn bij smartphones, lukt het niet om de 720S op te laden. Alleen de tweede usb-c-aansluiting, die rechts naast de usb-a-poort zit, is geschikt om een beeldscherm aan te sluiten door middel van een adapter of hub.
Toetsenbord en touchpad
Het toetsenbord is absoluut een pluspunt van de 720S. Voor een kleine laptop tikken de toetsen behoorlijk prettig, met een goede hoeveelheid travel en fijne feedback. Ook is het toetsenbord stevig verzonken in de behuizing. Als je er stevig op drukt, veert het nauwelijks in. De toetsen hebben achtergrondverlichting met twee helderheidsstanden. De touchpad is een zogenaamd precisietouchpad, waarvoor Microsoft de drivers levert. Daardoor werken de multitouchgebaren in Windows 10 uitstekend. Bovendien is het oppervlak mooi glad en levert het indrukken van de touchpad een duidelijke klik op.
/i/2001944523.jpeg?f=imagearticlefull)
Lenovo heeft ook een vingerafdrukscanner ingebouwd. Die zit op een handige plek, aan de rechterkant van de behuizing. Bij sommige andere laptops is de scanner in de touchpad verwerkt en dat kan onhandig zijn bij het bedienen van de muiscursor. Lenovo heeft dat dus beter opgelost; bovendien werkt de scanner van Synaptics snel.
Uitvoeringen
Lenovo maakt veel verschillende 720S-laptops. Er zijn modellen met een 13,3"-scherm en iets grotere 14"-varianten. De Ryzen Mobile-processors zitten vooralsnog alleen in de kleinste uitvoeringen en in de Benelux zijn twee modellen te koop. Wij hebben het model met de Ryzen 7 2700U getest, dat zo'n duizend euro kost. Een variant met de Ryzen 5 2500U is honderd euro goedkoper. Lenovo biedt op zijn eigen website dezelfde laptops met Intel-cpu's aan. Een variant met Core i5 kost 949 euro en een i7-versie kost 1049 euro, maar die heeft ook een 512GB-ssd.
| Model |
Lenovo 720S-13ARR 81BR0028MH (getest) |
Lenovo 720s-13ARR 81BR0027MH |
| Scherm |
13,3", mat, fhd |
13,3", mat, fhd |
| Cpu |
Ryzen 7 2700U |
Ryzen 5 2500U |
| Gpu |
Vega 10 |
Vega 8 |
| Ram |
8GB ddr4 |
8GB ddr4 |
| Ssd |
256GB |
256GB |
| Prijs |
Onbekend |
Onbekend |
Hardware en benchmarks
De Lenovo IdeaPad 720S-13ARR lijkt wat hardware betreft op veel andere dunne en lichte laptops van rond de duizend euro. Je krijgt een quadcoreprocessor, 8GB ram en een 256GB-ssd. Het grote verschil is echter dat deze laptop een Ryzen Mobile-processor gebruikt in plaats van een Intel Core-processor. De Ryzen 7 2700U in deze laptop heeft een Vega 10-gpu en die is op papier een stuk krachtiger dan de igpu's die Intel in zijn laptopprocessors stopt.
Geïntegreerde gpu's van AMD hebben baat bij snel geheugen, het liefst in dualchannel geplaatst. Het is dan ook jammer dat Lenovo in de 720S heeft gekozen voor singlechannelgeheugen. Bovendien gaat het om ddr4-2133, dat iets langzamer is dan ddr4-2400. Ook de gebruikte wifimodule, een Realtek 8821CE 802.11ac, is geen snelheidswonder.
| |
Lenovo IdeaPad 720S-13ARR 81BR0028MH |
| Processor |
AMD Ryzen 7 2700U |
| Cores/threads |
4/8 |
| Klokfrequentie (turbo) |
2,2GHz (3,84GHz) |
| Gpu |
Vega 10 |
| Werkgeheugen |
8GB ddr4-2133, singlechannel |
| Opslag |
SK Hynix 256GB nvme-ssd (HFS256GD9TNG-62A0A) |
| Wifi |
Realtek 8821CE 802.11ac |
| Scherm |
13,3", ips, 1920x1080 pixels, FreeSync |
| Schermpaneel |
LG Philips LP133WF4-SPB1, mat |
| Besturingssysteem |
Windows 10 Home |
| Afmetingen |
306x214x13,6mm |
| Gewicht |
1100 gram |
Om zicht te krijgen op de binnenkant van de Lenovo 720S moet je de hele bodemplaat, die vastzit met kleine torxschroefjes, losschroeven. Aan de binnenkant treffen we een 48Wh-accu en zien we dat de koeling uit twee kleine ventilators bestaat, die via heatpipes in verbinding staan met de Ryzen-chip. Het geheugen is op het moederbord gesoldeerd en is dus niet uit te breiden of te vervangen. Het is wel mogelijk om eventueel de m2-ssd te vervangen.
/i/2001944531.jpeg?f=imagearticlefull)
Benchmarks
De Lenovo 720S-13ARR is niet de eerste laptop met een Ryzen Mobile-processor die we hebben getest, maar wel het eerste dunne 13,3"-model. We vergelijken hem in onze benchmarks met laptops die vergelijkbare afmetingen hebben, maar zijn uitgerust met quadcoreprocessors van Intel. Ook hebben we de testresultaten van de HP Envy x360 15 en Acer Swift 3 SF315 toegevoegd. Dat zijn grotere 15,6"-laptops, momenteel de enige twee andere verkrijgbare laptops met een Ryzen Mobile-processor.
- Cinebench R15 - Multi
- Cinebench R15 - Single
- Cinebench R15 - OpenGL
In de korte test van Cinebench scoort de Lenovo 720S met Ryzen-processor behoorlijk goed als alle cores aan het werk worden gezet. Wel valt op dat de score van de Ryzen 7 2700U lager is dan die van de Ryzen 5 2500U, terwijl de processor juist sneller moet zijn. Dat is te verklaren door het formaat van de laptop, de Lenovo is een klein exemplaar met weinig 'ademruimte', terwijl de andere modellen met Ryzen Mobile-chips zoals gezegd grotere varianten zijn. In de Single-test, waarbij één core wordt gebruikt, valt de score wat tegen. Met name de Intel Core i7's zijn flink sneller dan het AMD-alternatief.
Verder moet opgemerkt worden dat de Multi-score in Cinebech drastisch daalt als we de benchmark een paar keer achter elkaar uitvoeren. Na een paar keer is de score nog maar zo'n 350 punten en dat duidt op hevige throttling. In onze Blender-benchmark verderop onderzoeken we dat verder.
- Lightroom - Exporteren
- Photoshop CC - Gpu accelerated
In de synthetische test van Cinebench doet de 720S met Ryzen het nog behoorlijk goed; in de praktijkbenchmarks met Photoshop en Lightroom is de score gewoonweg slecht. In beide tests is de laptop met Ryzen Mobile-processor langzamer dan een Microsoft Surface Laptop met een Core i5-dualcore.
- PCMark 2.0 - Bandbreedte
- PCMark 2.0 - Score
- Geekbench 4.1 Memory Multi
In ons testexemplaar treffen we een 256GB-nvme-ssd van SK Hynix aan. Het is een behoorlijk snel model, blijkt uit de bandbreedte die we meten met PCMark. In de praktijk zorgt de ssd ervoor dat de laptop vlot start en dat ook programma's snel starten.
Zoals gezegd gebruikt Lenovo singlechannelgeheugen en dat is duidelijk te zien in de Memory Multi-benchmark van Cinebench. De 720S scoort daarin lager dan laptops die met ddr3 zijn uitgerust en die wél multichannelgeheugen hebben.
- 3DMark Cloudgate - Graphics
- 3DMark Cloudgate - Physics
Een speerpunt van Ryzen Mobile is de geïntegreerde Vega-gpu, die een stuk beter moet presteren dan de igpu's van Intel. De Ryzen 7 2700U heeft een Vega 10, die ook nog een stukje sneller moet zijn dan de Vega 8 van de Ryzen 5 2500U, maar bij de implementatie in deze 13,3"-laptop van Lenovo is dat niet het geval. In tegendeel: de Vega 8-gpu in de eerder door ons geteste Ryzen 5-laptop is ruim vijftig procent sneller in 3DMark.
De slechte grafische prestaties zien we ook in de praktijk, bijvoorbeeld bij Grid Autosport. De gemiddelde framerate is net iets minder dan 30fps en dat is niet of nauwelijks beter dan wat we uit een Intel UHD 620-gpu kunnen persen. De 15,6"-laptops met Ryzen 5 2500U en Vega 8 die we eerder hebben getest, zijn ongeveer twee keer zo snel, met hun op papier langzamere gpu.
We hebben de Lenovo 720S-laptop al enige tijd op de redactie staan en hoopten op een bios- of driverupdate die wellicht tot prestatieverbetering zou leiden, maar die is nog niet verschenen en het is onduidelijk of daar op korte termijn verandering in komt. Evenmin is het zeker of software de prestaties van de gpu daadwerkelijk op het te verwachten niveau kan brengen. Vermoedelijk is de koeling in de laptop daarvoor niet afdoende en speelt ook het gebruik van singlechannelgeheugen mee.
Throttling
Met een langdurige test in het renderprogramma Blender krijgen we een beter beeld van de throttling die optreedt als we de laptop lange tijd hard laten werken. We doen dat door een object te renderen in een loop en daarbij te kijken hoe lang dat duurt aan het begin en aan het einde van de test, die een half uur duurt.
- Blendertest
- Procentueel verschil min/max.
Aan het begin van de test is de 720S-laptop snel, de eerste render is in 72 seconden klaar. Zoals we bij de Cinebench-scores al opmerkten, zakt de snelheid daarna echter snel in en dat is te zien in de Blender-test. Door throttling gaat de score hard omlaag en kost het renderen van dezelfde afbeelding bijna twee minuten. Het relatieve verschil is maar liefst 53 procent, verreweg het grootste van de laptops die we tot nu toe aan deze test hebben onderworpen.
De oorzaak van deze throttling is de warmteproductie, maar ook de afstelling van de processor. We zien de temperatuur flink omhoogschieten in het begin, samen met de kloksnelheid. Al snel gaat die kloksnelheid echter omlaag en zakken de temperaturen ook weer. Daarna gaat de kloksnelheid echter niet meer omhoog, terwijl de temperatuur dat wel zou toelaten.
Scherm en accuduur
Het 13,3"-scherm van de 720S-13ARR is een ips-paneel uit de LG Philips-fabriek. De resolutie is 1920x1080 pixels en de verversingssnelheid is 60Hz. Opvallend is dat het paneel FreeSync heeft. In combinatie met de Vega-gpu levert dat een vloeiende weergave op, ook als de framerate lager is dan 60fps. Lenovo heeft gekozen voor een matte afwerking van het paneel. Dat is iets wat we steeds minder zien en dus een pluspunt als je geen fan van glossy schermen bent.
/i/2001944533.jpeg?f=imagearticlefull)
Om te kijken hoe het scherm zich verhoudt ten opzichte van dat van andere laptops, hebben we onze SpectraCal C6-colorimeter erop gezet en metingen uitgevoerd met de CalMAN 5-software.
- Helderheid
- Contrast
- Gem. grijswaardenfout
- Gem. kleurfout
Wat helderheid betreft is het scherm een goede middenmoter, op het gebied van contrast scoort het gebruikte matte paneel wat minder, maar het beeld is niet flets.
De kalibratie is niet perfect, maar wel acceptabel. De grijswaardenmeting komt uit op een afwijking van gemiddeld 5,3ΔE. Dat levert een zichtbare afwijking op als je de laptop direct vergelijkt met een perfect gekalibreerd scherm, maar bij het meeste gebruik heb je er geen last van. De afwijking van de primaire kleuren is nog wat hoger, maar die heeft minder invloed op de daadwerkelijke weergave.
Accuduur
In de grotere 15,6"-laptops met Ryzen Mobile die we tot nu toe getest hebben, vielen de accuprestaties tegen. Bij een dunne 13,3"-laptop is de accuduur wellicht nog belangrijker, omdat dergelijke kleine laptops veel onderweg worden gebruikt, op plekken waar geen stopcontact voorhanden is.
- Browsen
- Video
- PCMark 8 (tijd)
- PCMark 8 (score)
- Laadtijd
Met zijn 48Wh-accu heeft de 720S-13ARR een behoorlijke accucapaciteit, maar dat zien we niet terug in de testresultaten. De laptop staat samen met de andere twee Ryzen-laptops onderaan in onze browsetest, met een accuduur van zo'n zes uur. Vergelijkbare laptops met Intel-processors doen het over het algemeen veel beter.
In de PCMark-accutest, die zwaardere werklasten simuleert en ook de gpu aan het werk zet, zijn de verhoudingen anders. De Lenovo lijkt het in deze test beter te doen, maar als je naar de PCMark-score kijkt, dan is die juist laag. Dat wil zeggen dat de laptop tijdens de test conservatieve kloksnelheden heeft aangehouden; dat levert een langere accuduur op, maar het duurt dus ook langer om de taken uit te voeren.
Conclusie
Lenovo's 13,3"-uitvoering van de 720S is op papier een interessante laptop en hij ziet er ook goed uit. Hij is dun en licht, voelt stevig aan en is netjes afgewerkt. Ook het matte scherm is voor sommigen een pluspunt. Veel fabrikanten kiezen tegenwoordig voor een glanzend scherm en daarbij heb je snel last van reflecties. Verder is het toetsenbord fijn in gebruik en zit er een snel werkende vingerafdrukscanner in de laptop, op een handige plek. De 720S-13ARR heeft zowel usb-a- als ubc-c-poorten en dus flink wat aansluitmogelijkheden. Ook kun je de laptop via usb-c opladen.
De IdeaPad 720S-13ARR doet dus veel dingen goed, maar helaas vallen de prestaties tegen. Het door ons geteste model heeft de Ryzen Mobile 7 2700U-chip aan boord, een quadcoreprocessor met een Vega 10-gpu. De processor is vlot als je hem kort aan het werk zet, maar heeft veel last van throttling. Dat is duidelijk te zien in de praktijkbenchmarks, waarin de laptop slechter presteert dan modellen met een dualcore-cpu.
Een speerpunt van de Ryzen Mobile-cpu's is de geïntegreerde Vega-gpu, die een stuk sneller moet zijn dan de igpu van Intel-processors. In de Lenovo 720S komt dat niet tot uiting; de Vega 10 is zelfs véél langzamer dan de Vega 8 van de Ryzen 5 2500U, die we eerder heben getest in 15,6"-laptops van HP en Acer. Waarschijnlijk is de koeling van de kleine laptop niet afdoende om de gpu snel te laten werken. Ook gebruikt Lenovo langzaam singlechannelgeheugen, terwijl de AMD-gpu juist baat heeft bij snel dualchannelgeheugen.
De accuduur valt eveneens tegen. We halen zo'n zes uur in onze browsetest en veel Intel-laptops halen het dubbele. Dat zagen we ook bij de twee andere laptops met Ryzen Mobile die we hebben getest, dus dat lijkt echt een zwak punt van de AMD-laptopprocessor te zijn.
Onze eerste aanraking met een dunne 13,3"-laptop met Ryzen-processor is dan ook een flinke tegenvaller. Wat specificaties betreft heeft AMD een chip in huis die goed moet kunnen concurreren met de Intel-tegenhangers, maar in de praktijk blijkt dat niet het geval te zijn. Of Ryzen Mobile per definitie slecht presteert in een dunne laptop, is nog niet te zeggen, want wellicht is er met een betere afstelling van de cpu en gpu nog winst te behalen. Of dat zo is, weten we pas als meer fabrikanten vergelijkbare laptops gaan uitbrengen.
Eindoordeel
- Lenovo 720S 13,3" (Ryzen 7 2700U)
- Lenovo 720S 13,3" (Ryzen 5 2500U)
:strip_exif()/i/2001845987.png?f=thumblarge)
/i/2001944521.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001944525.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001944527.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001944529.jpeg?f=imagegallery)
/i/2001944523.jpeg?f=imagegallery)
/i/2001944531.jpeg?f=imagegallery)
/i/2001944533.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001845987.png?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2001780861.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2001759063.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_exif()/i/2001964941.jpeg?f=fpa)
/i/2001393753.png?f=fpa)
/i/2001970095.png?f=fpa)
:strip_icc():strip_exif()/u/352278/crop56730ca93be70_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/161314/1285883144966.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/63098/crop651ad86823c45.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/327460/cowboy.gif?f=community){kind=small}
/u/205997/crop59f99586a75c5.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/14409/crop560ebcbcc3d04_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/77607/crop5a9924c9496fb_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/285051/teaglass_tweakers.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/153057/kolibrietattoo.gif?f=community){kind=small}
/u/947477/crop673c5f0c8579e.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/101865/crop5e04c97889698_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/381882/sphere60x60.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/317599/crop5d18b37261809_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/99932/crop5dd2833d839d3.gif?f=community){kind=small}
/u/613192/crop575c74557b493_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/274113/N7.png?f=community){kind=small}
Gelukkig tonen HP en Acer wel dat het anders kan want die presteren wel goed. Batterijduur blijkt wel een probleem te zijn van AMD cpu/apu's. Zou zomaar eens aan die energievretende Vega-gpu kunnen liggen.
:strip_icc():strip_exif()/u/324515/crop627103b05ba2e_cropped.jpg?f=community){kind=small}