Inleiding
Samengevat
Technisch gezien lijken de Qled-televisies van Samsung behoorlijk op de s-uhd-modellen van vorig jaar, maar de prijzen liggen wel flink hoger. Die hogere prijs levert je een tv met een prachtig uiterlijk op, maar de beeldkwaliteit is niet zo goed als die van oledtelevisies. De One Connect-box met optische kabel helpt bij het verstoppen van kabels. Het geluid is bovengemiddeld goed en de interface werkt veel vlotter dan bij de meeste televisies. Ook de afstandsbediening is mooi, maar heeft wel wat weinig knoppen. Al met al een goede tv, die helaas veel te duur is.
Eindoordeel
Bijna alle grote televisiemerken bieden inmiddels een of meer oledtelevisies als topmodel aan. Alleen de grootste televisiefabrikant van de wereld, Samsung, heeft nog uitsluitend lcd-modellen. Samsung bood zo'n vier jaar geleden een oledmodel aan, maar omdat de productiekosten te hoog waren, was het onmogelijk om er wat mee te verdienen. Daarom maakt het bedrijf sindsdien uitsluitend gebruik van gewone lcd-panelen. Dat geldt ook voor de Q7F, die we in deze review bekijken, maar hoewel Qled-televisies van Samsung in de basis dezelfde techniek gebruiken als de meeste lcdtv's, bieden ze een paar extra's.
/i/2001535011.jpeg?f=imagenormal)
Zo is het kleurbereik groter door de toepassing van quantum-dots en kan de backlight van de Qled-modellen een zeer hoge helderheid genereren. Dit heeft zo zijn voordelen bij het weergeven van hdr-beelden. Dat kan in de formaten hdr10 en hybrid log gamma. Ook als je wil kijken in een kamer met veel omgevingslicht, komt de hoge helderheid van pas. Bovendien is op het scherm een filter aangebracht dat is geïnspireerd op een mottenoog, waarmee hinderlijke reflecties in het beeld worden tegengegaan.
De Q7F maakt gebruikt van een one connect; dat is een los kastje waarop alle aansluitingen zitten. Dit is met de tv verbonden door middel van een dunne glasvezelkabel, die makkelijk is weg te werken. Het idee hierachter is dat randapparatuur, zoals een gameconsole of een settopbox, niet vlak bij de tv hoeven te staan, maar dat ze ergens uit het zicht kunnen worden geplaatst. De meegeleverde glasvezelkabel is vijf meter lang. Samsung maakt ook een vijftien meter lange versie van de Invisible Connection™ Cable, maar deze is slecht verkrijgbaar en bovendien erg duur.
De Qled-modellen hebben een luxe afwerking en een strakke voet van metaal. Dit ontwerp is doorgetrokken naar de afstandsbediening, die eveneens een gelikt ontwerp heeft en ook van metaal is gemaakt. De kabels kunnen netjes worden weggewerkt in de voet en als je de tv liever aan de muur ophangt, kun je gebruikmaken van een los verkrijgbare muurbeugel. Deze valt grotendeels in een uitsparing aan de achterkant, waardoor de tv strak tegen de muur is te bevestigen. Allemaal high-end features dus, waarmee Samsung volop de aanval opent op de oledmodellen van de concurrentie.
Uiterlijk en One Connect
Het uiterlijk van de Q7F is een pluspunt, want het is mooi afgewerkt en strak. De bezels zijn aan de boven- en zijkanten slechts een halve centimeter breed. De rand onder het scherm is zo'n twee millimeter breder, waardoor aan de voorkant bijna alleen maar scherm te zien is. Rondom is een metalen strip aangebracht, die is voorzien van schuine randen. Midden onder het beeldpaneel zit een smalle uitstulping met daarop een bescheiden Samsung-logo. Hierin zitten ook een statusled, de omgevingslichtsensor en een infraroodontvanger.
Ook als je de tv van de zijkant bekijkt, ziet het ontwerp er goed uit, doordat de randen slechts een centimeter dik zijn. In het midden is de behuizing wat minder plat, maar met een dikte van vier en een halve centimeter is de Q7F behoorlijk dun. De achterkant is gemaakt van zwart plastic. Samsung heeft er horizontale ribbels op aangebracht, waarmee een wat luxere uitstraling is verkregen. Als je het van een afstandje bekijkt, lijkt er door de ribbels zelfs een soort metaalglans op te zitten.
De voet is gemaakt van twee ronde buizen die in een V-vorm zijn bevestigd. Ze zijn gemaakt van prachtig afgewerkt geborsteld metaal. De punt van de V is door middel van een wat dikkere buis met de tv verbonden. Deze buis lijkt ook van geborsteld metaal te zijn gemaakt, maar is van plastic. Dat heeft een goede reden, want aan de achterkant zit een klepje waarachter de kabels te verstoppen zijn. Ook de aansluitingen op de tv zelf zijn aan het zicht onttrokken door een klepje. Het netsnoer is anderhalve meter lang. Daar gaat veertig centimeter vanaf als je het door de voet laat lopen, maar het is met een C7-stekker uitgevoerd en kan dus eenvoudig door een langer snoer worden vervangen, mocht het te kort zijn.
One Connect
Het One Connect-kastje meet zo'n 11,5 bij 36cm en is slechts 3cm hoog. Het heeft z'n eigen anderhalve meter lange voedingskabel, waardoor deze tv dus niet een, maar twee stopcontacten nodig heeft. Hoewel de verbinding met de tv via een, vijf meter lange, glasvezelkabel verloopt, zijn de aansluitingen aan beide kanten elektrisch. Er is dus actieve elektronica in de stekkers verwerkt, die de signalen converteert naar licht en weer terug. Wellicht is dit ook de reden dat de optionele vijftien meter lange versie van deze Invisible Connection™ Cable honderden euro's moet kosten. Het is belangrijk dat je de optische kabel voorzichtig behandelt, want als je hem knikt, gaat hij stuk.
/i/2001535061.jpeg?f=imagenormal)
Aan de zijkant van de One Connect zit een CI+-aansluiting waar de ca-module zo'n vijf centimeter uitsteekt, wat er vanaf de voorkant wat raar uitziet. De andere aansluiting aan de zijkant heet 'ex-link', wat in feite een seriële aansluiting is voor servicedoeleinden. Aan de achterkant zitten links drie usb 2.0-aansluitingen, waarvan een wat meer stroom kan leveren, zodat er een harde schijf mee gevoed kan worden.
Daarnaast zitten een rj-45-netwerkaansluiting, een toslink- optische audio-uitgang en vier hdmi-aansluitingen. Rechts daarvan zitten twee aansluitingen voor satelliet en een antenneaansluiting die geschikt is voor kabel en Digitenne. Verder naar rechts zit de One Connect-aansluiting voor de verbinding met de tv en helemaal rechts zit de aansluiting voor het netsnoer. Dit netsnoer is, net al bij de tv, anderhalve meter lang en kan eenvoudig worden vervangen door een langer exemplaar.
Bediening op afstand
De afstandsbediening die Samsung bij de Q7F levert, ziet er, net als de tv zelf, strak en luxueus uit. Het apparaatje is nog geen zestien centimeter lang, drie en een halve centimeter breed en slechts twaalf millimeter dik. Het weegt slechts negentig gram inclusief twee AAA-batterijen, maar door de bescheiden afmetingen voelt het relatief zwaar aan. Dat levert een zeker kwaliteitsgevoel op, wat wordt versterkt door het gebruik van geborsteld metaal voor de afwerking.
/i/2001535077.jpeg?f=imagenormal)
Om de afstandsbediening zo klein te kunnen maken heeft Samsung het aantal knoppen laag moeten houden. Hierdoor zijn er bijvoorbeeld geen cijfertoetsen beschikbaar en werkt het invoeren van kanaalnummers nogal omslachtig. Eerst moet je een speciaal menuutje oproepen door middel van de '123'-toets en vervolgens moet je met de ronde d-pad naar de juiste cijfers navigeren, waarbij je steeds je keuze bevestigt door de ronde knop in het midden in te drukken. Het is prima te doen, maar gewoon nummers intoetsen is natuurlijk veel handiger.
/i/2001535073.jpeg?f=imagenormal)
Een andere maatregel die is genomen om het aantal knoppen laag te houden, is het toekennen van verschillende functies aan dezelfde toets. Zo moet je de volumeknop omhoog bewegen voor meer volume en naar beneden voor minder. Het geluid op mute zetten doe je door de knop in te drukken. De zaptoets werkt op dezelfde manier, waarbij het indrukken de elektronische programmagids oproept. Deze bedieningswijze werkt prima, maar is niet heel intuïtief; als je niet bekend bent met deze afstandsbediening, kun je lang op zoek zijn naar de muteknop.
/i/2001535075.jpeg?f=imagenormal)
Er is ook een microfoon ingebouwd waarmee je zoekopdrachten kunt geven door middel van spraak. De spraakherkenning werkt redelijk, maar de zoekresultaten zijn niet altijd even goed. Ook kun je er bijvoorbeeld het instellingenmenu mee oproepen, maar heel veel heb je daar niet aan, want om vervolgens iets in dat menu te doen ben je weer aangewezen op de d-pad. Al met al werkt de afstandsbediening goed, maar geven wij de voorkeur aan eentje met een stuk meer knoppen, zodat je voor simpele dingen als het kiezen van een externe ingang niet op het menu bent aangewezen.
Smart View
Uiteraard is er ook een app, Smart View, waarmee de Q7F te bedienen is. Hij is er voor iOS en Android. Daarnaast is er een versie voor Windows, maar die hebben we niet aan de praat weten te krijgen. We hebben verschillende laptops geprobeerd, maar bij het verbinden met de tv kregen we telkens de nietszeggende foutmelding: 'Something went wrong. Please try again'. Op iOS en Android werkte de app wel goed en konden we zonder problemen foto's en muziek afspelen op de tv. Helaas werden de foto's met veel te veel kleur vertoond en was het instellingenmenu niet beschikbaar tijdens het weergeven ervan.
Voor het bedienen van de tv worden de knoppen van de afstandsbediening op het scherm van het mobiele apparaat getoond. Hierbij is het mogelijk om de cijfertoetsen, die op de afstandsbediening ontbreken, tevoorschijn te toveren. Ook kun je een onscreen touchpad gebruiken om de aanwijspijl in de webbrowser op de tv te bedienen. Het is zelfs mogelijk om het touchscreen in te zetten als gamepad bij het spelen van spellen op de tv. Helaas moet de app vaak opnieuw verbinding maken met de tv als het mobiele scherm uit is geweest. Wij vinden de gewone afstandsbediening dan ook prettiger werken.
Tizen en mediaspeler
Het eerste wat opvalt aan Samsungs besturingssysteem, Tizen, is dat het lekker vlot werkt. Alle commando's van de afstandsbediening worden snel en zonder haperingen opgevolgd. Ook verlopen de animaties, waarmee de interface vol zit, soepel. Samsung vermeldt niet wat voor soc er is gebruikt, maar voor het renderen van de interface is hij in ieder geval snel genoeg. Dat komt ook doordat de interface niet op de volledige uhd-resolutie wordt gerenderd. Helaas is dit de norm, want op dit moment gebruikt nog geen enkele tv-fabrikant de volledige uhd-resolutie van 3840x2160 pixels voor het weergeven van de interface.
/i/2001534991.jpeg?f=imagenormal)
Niet alles werkt vlot in Tizen, want als je een extern apparaat aansluit via hdmi, probeert de tv eerst te detecteren wat het precies is, zodat allerlei instellingen, zoals bediening via cec, automatisch kunnen worden ingesteld. Dit duurt bijna een minuut en kan niet worden onderbroken, en al die tijd krijg je geen beeld te zien. Bovendien werkt de automatische detectie niet altijd even goed. Zo werd een door ons aangesloten pc herkend als een settopbox van KPN, en vaak wordt het aangesloten apparaat helemaal niet herkend en heb je dus voor niets zitten wachten.
Uniek voor Tizen is een ingebouwde virusscanner. De software op smart-tv's wordt over het algemeen slecht onderhouden, waardoor smart-tv's een relatief kwetsbare groep apparaten vormen, maar concurrerende besturingssystemen hebben (nog) geen virusscanner. Hoe effectief een dergelijke scanner is, valt niet makkelijk te achterhalen. Na het draaien van een scan krijgen we in ieder geval te zien dat er geen kwaadaardige bestanden zijn gevonden.
/i/2001534995.jpeg?f=imagenormal)
De interface ziet er overzichtelijk uit en probeert steeds relevante aanbevelingen te tonen. Zo krijg je, als je bijvoorbeeld Netflix selecteert, meteen films en/of series te zien die je nog niet afgekeken hebt, zodat je direct kunt beginnen met verder kijken. Ook de elektronische programmagids ziet er overzichtelijk uit en het lopende programma wordt als een inzet in de hoek getoond, zodat je niets hoeft te missen terwijl je programmagegevens opzoekt. Als je heen en weer schakelt tussen verschillende apps, onthoudt het besturingssysteem waar je mee bezig was. Als je bijvoorbeeld naar YouTube kijkt en je schakelt even naar live tv en weer terug, speelt de video weer netjes verder vanaf het punt waar je gebleven was.
/i/2001534997.jpeg?f=imagenormal)
Mediaspeler
De ingebouwde mediaspeler biedt uitgebreide ondersteuning voor bestandsformaten en codecs, waardoor je niet snel aangewezen zal zijn op een extern apparaat. Foto's, video's en muziek kunnen worden weergegeven vanaf usb of vanaf het netwerk door middel van dlna. Je kunt de ondertitels aanpassen aan je eigen voorkeur, maar deze instellingen zouden wat ons betreft wel wat beter kunnen. Zo is bijvoorbeeld de hoogte niet in te stellen. De grootte van de letters kan wel worden veranderd, maar zelfs in de kleinste stand vullen ze een groot deel van het scherm. Ze zijn dan ook niet geheel in de onderste zwarte balk van een Cinemascope-formaat film te plaatsen.
/i/2001534999.jpeg?f=imagenormal)
Energiegebruik, geluid en hdr
/i/2001535079.jpeg?f=imagenormal)
Samsungs Q7F is niet zo zuinig als sommige concurrenten. Hoewel er net als bij de zuinigste televisies gebruik is gemaakt van een ledbacklight, heeft deze tv slechts energielabel B meegekregen. Met de backlight op de hoogste stand maten we een verbruik van 151W gemiddeld. Daar staat dan wel een hoge helderheid van 576cd/m² tegenover. Als je 's avonds in een relatief donkere kamer naar sdr-materiaal kijkt, volstaat 120cd/m² en als we de backlight daarop afstellen, zakt het verbruik naar zo'n 73W. In de laagste stand maten we een zuinige 53W, maar met een helderheid van slechts 25cd/m² is het beeld zelfs in een volledig verduisterde ruimte te donker. Je kunt het beeld automatisch laten aanpassen aan de lichtomstandigheden met de omgevingslichtsensor om het energiegebruik binnen de perken te houden.
Geluid
Het geluid wordt bij de Q7F verzorgd door een paar stereoluidsprekers, die onder in de behuizing zijn aangebracht en het geluid naar beneden uitstralen. Deze opstelling is tegenwoordig verreweg het meest gebruikt, maar levert niet de beste geluidskwaliteit op, doordat je oren alleen gereflecteerd geluid te horen krijgen. Ondanks de plaatsing van de luidsprekers valt de weergave niet tegen. Er zit flink wat dynamiek in het geluid en ook zit er redelijk wat gewicht in de lage tonen.
Het maximale volume is stevig en als je de tv wat harder zet, blijft het geluid vervormingsvrij, al krijg je wel steeds meer compressie te horen naarmate je de geluidsdruk opvoert. Er zijn drie verschillende audiomodi, waarvan 'versterken' bedoeld is om stemmen duidelijker weer te geven. Ook is er een equalizer, waarmee het geluid prima op je eigen voorkeur is af te stemmen. Hoewel de luidsprekers naar beneden gericht zijn, klinkt deze tv prima. Voor audiofielen is het geluid waarschijnlijk niet goed genoeg, maar verreweg de meesten zullen een los audiosysteem bij deze tv niet nodig vinden.
Hdr
Samsungs Qled-tv's kunnen hdr weergeven volgens hdr10, het tot nu toe meest gebruikte formaat, en hybrid log gamma, het formaat dat in de toekomst waarschijnlijk wordt ingezet voor televisie-uitzendingen, maar voorlopig blijft het bij wat proefuitzendingen die je kunt bekijken via de Astra-satelliet. Samsung biedt geen ondersteuning voor het Dolby Vision-formaat. Daarmee worden wat kosten bespaard, want er is speciale hardware voor nodig en bovendien moet per tv ongeveer drie dollar licentiekosten aan Dolby worden betaald. Voorlopig mis je niet veel aan het ontbreken van Dolby Vision, want er is nog niet veel beeldmateriaal voor beschikbaar. Er is wat te vinden op Netflix en ook zijn er een paar ultra-hd-blu-rayschijfjes te koop met Dolby Vision, maar later dit jaar zit er meer content aan te komen.
Voor een overtuigende weergave van hdr heb je een scherm nodig met een groot contrast en een zo hoog mogelijke piekhelderheid. Doordat de Q7F van een gewone lcd gebruikmaakt, is het contrast niet bijzonder hoog. Samsung heeft wel local dimming toegepast om het contrast te verbeteren, maar doordat het scherm slechts verdeeld is in twaalf grote verticale zones, werkt de local dimming niet erg effectief. Voor een echt mooie hdr-weergave met een lcd heb je een full array local dimming backlight nodig, zoals Sony's ZD9 dat heeft. De reden dat de Qled-tv's geen fald-backlight hebben, is simpel; deze techniek is erg duur om te maken.
De Qled-tv's bieden een hoge piekhelderheid, al stelt het Koreaanse merk de zaken wel wat mooier voor dan ze in werkelijkheid zijn. Op de CES in Las Vegas eerder dit jaar werd op de stand van Samsung doodleuk verteld dat er pieken van 1500 nits (1 nit = 1cd/m²) mogelijk waren met de 7-serie. Inmiddels is die claim veranderd in 'HDR 1500': een nietszeggende, zelfbedachte waarde.
De hoogste piek die wij hebben gemeten, bedroeg 913cd/m². Dit was met een wit vlak dat 10 procent van het schermoppervlak bedroeg. Bij 25 procent maten we 787cd/m², bij 50 procent 733 en bij 100 procent oppervlak bedroeg de helderheid 718cd/m². Dit is overigens gemeten in de stand Dynamisch, waarbij de kleuren veel te blauw worden weergegeven. In de stand Film is de kleurweergave prima, maar valt de piekhelderheid een stuk lager uit: 668cd/m² bij 10 procent wit. De helderheid wordt in deze stand wel beter vastgehouden als een groter deel van het scherm wit moet zijn: 665cd/m² bij 25 procent, 663cd/m² bij 50 procent en 659cd/m² bij 100 procent wit. Veel minder dan Samsung deed voorkomen dus, maar alsnog een prettige hoeveelheid licht, waarmee deze tv geschikt is om met meer omgevingslicht te kijken dan een oled.
Inputlag en chroma subsampling
Veel mensen gebruiken hun tv om op te gamen. Helaas doen moderne televisies er relatief lang over om het beeld dat via een externe ingang binnenkomt, daadwerkelijk weer te geven. De Q7F doet daar bijvoorbeeld 84ms over. Met een dergelijke hoge inputlag is het alles behalve prettig gamen en daarom zijn televisies ook bijna allemaal uitgerust met een speciale spelmodus. Bij de Q7F vind je die in het menu onder Instellingen > Algemeen > Beheer externe apparaten. Nadat we die hadden ingeschakeld, gaf onze Leo Bodnar-lagtester, die meet met een 1080p60-signaal, nog maar 24ms aan.
/i/2001533619.jpeg?f=imagenormal)
Er komen steeds meer mogelijkheden bij om te gamen in uhd en hdr. Om de inputag ook te kunnen meten op 2160p60 en met hdr maken we gebruik van twee extra apparaten. Met een HDfury Linker kunnen we het testsignaal opschalen, waarbij bijna geen tijdverlies optreedt. Met een HDfury Integral kunnen we het signaal zo aanpassen dat de tv in de hdr-modus springt. De Q7F heeft bij het weergeven van uhd- en hdr-sigalen dezelfde lage inputlag van 24ms als bij hd-beelden. Hiermee is het een prima keuze voor gamers.
Chroma subsampling
Als je de tv inzet als beeldscherm bij een pc, wil je niet dat de beeldkwaliteit terugloopt door chroma subsampling. Veel televisies maken gebruik van deze techniek om de bandbreedte die nodig is voor de interne beeldverwerking te beperken. Chroma subsampling openbaart zich bijvoorbeeld als gekleurde friemeltjes rond kleine zwarte letters op een witte achtergrond. Ook de Q7F doet aan chroma subsampling bij het weergeven van 3840p60-beelden, maar je kunt het uitschakelen in het menu door te navigeren naar Instellingen > Algemeen > Beheer externe apparaten. Daar moet je dan HDMI UHD Color aanzetten bij de juiste hdmi-ingang. Daarna krijg je het beeld met de volledige kleurresolutie te zien.
Beeldeigenschappen
Hoewel Samsung het met de naam Qled doet voorkomen alsof er een compleet nieuwe techniek is gebruikt, is de onderliggende techniek nauwelijks anders dan bij de s-uhd-modellen van vorig jaar. Het zijn dus gewoon va-lcd-panelen met een edge-lit backlight. Dit betekent dat de beperkingen die we van de lcd-techniek kennen, nog altijd van kracht zijn. Zo staan va-panelen bekend om een, voor lcd-begrippen, redelijk contrast, maar wat minder goede kijkhoeken. Om dit probleem aan te pakken worden de pixels van het paneel anders aangestuurd.
Op de bovenstaande macrofoto's die we hebben gemaakt van de Q7F, zie je een aantal pixels sterk uitvergroot. De va-pixels van Samsung bestaan uit twee delen die apart kunnen worden aangestuurd. Dit was al langer zo, maar dit jaar kunnen de pixels ook om en om worden aangestuurd in een soort schaakbordpatroon. Dit is goed te zien op de rechterfoto. Als er wit of felle kleuren moeten worden weergegeven, zijn alle pixels fel verlicht, maar bijvoorbeeld bij het weergeven van grijs - beide foto's zijn gemaakt van een grijs vlak - wordt de 'schaakbordmethode' toegepast.
Het nadeel van deze methode is dat er minder fijne details kunnen worden weergegeven; het beeld wordt er een beetje minder scherp van. Als je heel dicht bij het scherm zit, kun je ook duidelijk zien dat er een wat grovere structuur in het beeld zit. Om deze reden schakelt de tv ook terug naar de normale aansturing, zoals op de linkerfoto, als er bijvoorbeeld gedetailleerde pc-graphics worden getoond. Als je op een normale kijkafstand zit, is er geen enkel verschil te zien tussen de twee verschillende methoden waarop het scherm kan worden aangestuurd.
We hebben op de gebruikelijke manier kijkhoekfoto's gemaakt. De ene foto is recht van voren genomen en de andere onder een hoek van vijfenveertig graden, waarbij de belichting exact dezelfde is.
We zien dat de 'schaakbordaansturing' inderdaad een positief effect heeft op de kijkhoeken. Onder een hoek is er wat meer kleurverzadiging te zien dan normaal gesproken het geval is bij va-panelen. Toch zijn de kijkhoeken nog niet zo goed als bij een ips-paneel en al helemaal niet zo goed als bij een oledpaneel. Het valt duidelijk op dat de helderheid en het contrast onder een hoek flink afnemen.
Een andere uitdaging voor de fabrikanten van lcdtv's is het ontwerp van de backlight. Het is namelijk niet zo makkelijk om het licht van de backlightleds mooi uniform over het hele beeld verdeeld te krijgen. Om de uniformiteit van de backlight in beeld te brengen hebben we foto's gemaakt van een volledig wit scherm.
We zien dat Samsung er redelijk goed in is geslaagd om het scherm uniform te verlichten. Er zijn wel kleine verschillen in helderheid zichtbaar, maar deze zijn zo klein dat je er bij het kijken naar normale beelden niets van merkt. Op dit vlak presteert de Q7F prima, maar alweer niet zo goed als een oled-tv.
Een van de grootste problemen van de lcd-techniek is dat het licht van de backlight nooit perfect tegengehouden kan worden. Hierdoor is zwart op een lcd nooit echt zwart. Dit probleem brengen we normaal gesproken in beeld door een foto te maken van een volledig zwart beeld met een lange sluitertijd. Daarbij schakelen we de eventueel aanwezige local dimming altijd uit. Samsung heeft het op de Qled-modellen echter onmogelijk gemaakt om local dimming uit te schakelen. Om te voorkomen dat de backlight zichzelf uitschakelt, hebben we deze keer foto's genomen van een zwart scherm met daarop in het midden een horizontale, witte streep. Het scherm wordt op deze tv namelijk gedimd in grote verticale zones en op deze wijze dwingen we de tv om de backlight te laten branden.
We zien dat de zwartweergave zeer vergelijkbaar is met die van andere lcdtv's met een goed va-paneel. Zwart ziet er vrij donker uit, maar er is nog redelijk wat licht te zien. Onder een hoek wordt het er allemaal niet beter op en zijn er ook wat helderheidsverschillen te zien. Voor een va-paneel presteert de Q7F goed, maar de vergelijking met een oledpaneel pakt uiteraard slecht uit voor deze tv.
Het feit dat local dimming niet is uit te schakelen vinden we een groot nadeel van deze tv. Als je bijvoorbeeld naar een donkere film met ondertitels kijkt, zie je het beeld iedere keer als er ondertitels verschijnen, helderder worden om even later weer donkerder te worden al ze verdwijnen. Ook als je naar een televisieprogramma kijkt waarbij in de hoek van het beeld een zenderlogo te zien is, varieert de intensiteit van het logo continu. Niet iedereen zal dit als storend ervaren, maar dat neemt niet weg dat de eigenaar van de tv zelf moet kunnen bepalen of er gebruik moet worden gemaakt van local dimming. Doordat Samsung ervoor gekozen heeft om local dimming permanent in te schakelen, heeft het er alle schijn van dat het bedrijf koste wat het kost wil voorkomen dat je merkt dat de zwartweergave niet zo goed is als die van de concurrerende oled-tv's.
Beeldverwerking
/i/2001535081.jpeg?f=imagenormal)
Als je naar kwalitatief goed beeldmateriaal kijkt, doe je er over het algemeen goed aan om functies die bedoeld zijn om het beeld te verbeteren, uit te schakelen. Dit soort beeldverbeteraars hebben namelijk een averechts effect op de beeldkwaliteit. Ruisonderdrukkers, zoals Samsungs Clean Digital View, zijn bijvoorbeeld nooit helemaal perfect in staat om onderscheid te maken tussen ruis en kleine details. Hierdoor hebben ze altijd een negatief effect op de scherpte van het beeld. Op de Q7F gaat Clean Digital View behoudend te werk, waardoor het negatieve effect op de scherpte beperkt is. Helaas is hierdoor het ruisverminderende effect ook niet zo groot. Je kunt het alleen aan- en uitschakelen, waardoor je de werking niet kunt aanpassen aan de kwaliteit van het bekeken beeldmateriaal.
De functie Contrastverbetering kan wel in twee verschillende standen z'n werk doen en is daardoor goed toe te passen op gebrekkig beeldmateriaal met een slecht contrast. Het werkt simpelweg door lichte delen van het beeld lichter te maken en donkere delen donkerder. Hierdoor neemt het contrast in het beeld flink toe, maar gaan er ook details in de hooglichten en schaduwpartijen verloren. Zorg er dus voor dat deze functie uitstaat als je naar bronmateriaal van goede kwaliteit kijkt.
/i/2001535083.jpeg?f=imagenormal)
Samsungs HDR+-modus is eigenlijk de overtreffende trap van Contrastverbetering en is bedoeld om sdr-beelden op te schalen naar hdr. Meestal ziet het beeld er bij dit soort functies best aardig uit, maar als je het inschakelt op de Q7F wordt er gelijk een hele rits aan beeldverbeteraars ingeschakeld. Hierdoor krijg je meer kleur, meer contrast, beeldinterpolatie enzovoort, waardoor het beeld echt gaat 'knallen'. Veel te veel van het goede dus. Als je vervolgens alle andere ingeschakelde beeldverbeteraars weer met de hand uitschakelt, valt er alweer veel beter naar het beeld te kijken, maar dan nog is het bij veel beeldmateriaal geen verbetering. Van ons had deze functie wel wat subtieler te werk mogen gaan, want op deze manier heb je er niet veel aan.
/i/2001533617.jpeg?f=imagenormal)
Uiteraard heeft Samsung ook beeldinterpolatie toegevoegd. Dit levert een scherpere en soepele weergave van beweging op door tussenliggende beelden te berekenen en zo de framerate te verhogen. Helaas zijn dit soort algoritmen niet perfect en veroorzaken ze zichtbare fouten in beeld. Bij simpele beweging in beeld, zoals een rustige camerapanbeweging, werkt het vrij goed, maar bij wilde camerabewegingen of andere gecompliceerde actie, gaat het mis en krijg je allerlei lelijke artefacten te zien. Voor de scherpste weergave van beweging zet je Motion Plus op Aangepast en schakel je LED Clear Motion in. De backlight van de tv gaat dan knipperen, zodat er geen bewegingsonscherpte op je netvlies kan ontstaan. Dit levert een zeer scherpe weergave van bewegende beelden op, maar helaas is het knipperen van het scherm duidelijk zichtbaar, waardoor de meesten het beeld als zeer onrustig voor de ogen zullen ervaren.
Metingen en kalibratie
/i/2001530415.jpeg?f=imagenormal)
Het contrast is een van de belangrijkste eigenschappen van een tv. In het algemeen geldt namelijk: hoe hoger het contrast, hoe meer indruk het beeld maakt. Gemeten volgens de ansi-methode, komt het contrast van de Q7F uit op 3909:1. Een keurige waarde voor een lcdtv, maar televisies met een goede fald-backlight halen een veel groter contrast. De twaalf verticale dimbare zones helpen deze tv niet het contrast van het paneel bij deze meting te verbeteren. In vergelijking met oled-tv's is het contrast van deze tv al helemaal niet hoog, want die scoren in deze test een oneindig grote contrastverhouding.
De volgende meting die we doen, is die van een reeks grijstinten. Als grijs namelijk zonder kleurzweem wordt geergegeven, wordt het grootste deel van de kleuren die in het gemiddelde beeld te zien zijn, ook correct weergegeven. Ook zien we aan deze meting of de helderheid correct oploopt, zodat er geen details in het beeld verloren gaan. De meeste presets leveren veel te koele kleuren op. Bij de Q7F presteert de stand Film het best.
/i/2001532821.png?f=imagenormal)
We zien dat de weergave keurig is afgesteld in de fabriek. Met een gemiddelde ΔΕ2000 van 2,2 zijn de afwijkingen te klein om met het blote oog te worden waargenomen. Ook zien we aan de gammagrafiek dat de helderheid correct oploopt. Daarvoor was het wel nodig om 'Lokaal dimmen' op Laag te zetten, want in de stand Standaard verloopt deze grafiek een stuk minder mooi.
/i/2001532823.png?f=imagenormal)
De meting van de primaire en secundaire kleuren vertelt ons hoe de kleurweergave van zeer verzadigde kleuren is. Met een gemiddelde ΔΕ2000 van 1,8 presteert de Q7F ook hier prima.
Kalibratie
Om te kijken hoe goed we de weergave kunnen krijgen, zijn we aan de slag gegaan met onze Xrite I1-pro-spectrofotometer in combinatie met onze SpectraCal C6-colorimeter en Calman 5-software.
/i/2001532825.png?f=imagenormal)
Na een tweestapskalibratie maten we een gemiddelde ΔΕ2000 van slechts 0,9: een zeer goed resultaat. Om tot dit resultaat te komen hebben we R-niveau op -1 gezet, G-niveau op -2 en B-niveau op 2. Je kunt deze waarden zeker proberen als je zelf een Q7F hebt, maar bedenk dat iedere televisie anders kan zijn, al zijn er wel vaak overeenkomsten doordat televisies in massaproductie worden gemaakt.
/i/2001532827.png?f=imagenormal)
Na de kalibratie zien ook de primaire en secundaire kleuren er superstrak uit. Een gemiddelde ΔΕ2000 van minder dan 1 benadert dan ook de perfectie. Al met al zijn we erg te spreken over de kleurweergave van de Q7F.
Fotogalerij en specificaties
| Categorie |
Televisies |
| Merk |
Samsung |
| Serie |
QLED Series |
| Product |
Samsung QLED Series Q7F |
| Uitvoering |
55" Zwart |
| Schermdiagonaal |
55" |
| Gebogen scherm |
Nee |
| Resolutie (TV) |
3840x2160 (ultra hd) |
| Beeldverhouding |
16:9 |
| Televisietype |
Ultra hd |
| Paneeltype |
Lcd |
| Backlight |
Edge-lit |
| Dimming |
Local dimming |
| Hdr-ondersteuning |
Hdr10 |
| Smart-tv |
Ja |
| Overige onlinecontent |
Webbrowser |
| NL/BE-model |
Ja |
| Tunertype |
Analoog, dvb-c, dvb-s2, dvb-t2 |
| Aantal tuners |
2 |
| Kaartslot-tv |
Ci+ (enkel slot) |
| Video in |
4x hdmi |
| Dlna |
Ja |
| Verbinding (audio) |
Audio (3,5mm), audio digitaal (s/pdif) |
| Verbinding (ethernet) |
Ethernet 100Mbit/s |
| Verbinding (usb) |
3x usb |
| Met wifi |
Ja |
| Verbinding (wlan) |
Ja |
| 5GHz-ondersteuning |
Ja |
| Met bluetooth |
Ja |
| Bluetooth-versie |
Bluetooth le/smart/4.0+ |
| Speakers |
Intern stereo |
| Frontspeakervermogen (rms) |
2x20W |
| Televisie-eigenschappen |
24p, Appbediening, firmware-upgrade mogelijk, interactieve tv / hbbtv (oa Ziggo), opnemen / timeshift, osd, picture in picture, ruisonderdrukking, slaaptimer, spraakgestuurd |
| Introductiejaar |
2017 |
| Televisiekleur (voorkant) |
Zwart |
| Televisiekleur (zij-/achterkant) |
Zwart |
| Voetkleur |
Zilver |
| Hoogte |
788,4mm |
| Hoogte (zonder voet) |
703,6mm |
| Breedte |
1,225m |
| Diepte |
303,8mm |
| Diepte (zonder voet) |
44,9mm |
| Gewicht |
21,2kg |
| Fabrieksgarantie |
2 jaar onsite |
| Specs van fabrikant |
Productinformatie van de fabrikant |
Conclusie
Samsungs reclame wil ons doen geloven dat Qled-tv's heel innovatief zijn, maar wat beeldtechniek betreft is er weinig veranderd ten opzichte van de s-uhd-modellen van vorig jaar. Door de pixels wat anders aan te sturen zijn de kijkhoeken zeker verbeterd, maar nog altijd presteren tv's met een ips- of oledpaneel op dit vlak beter. Dat neemt niet weg dat deze televisies een prima beeld leveren met nauwkeurige kleuren en een hoge maximale helderheid.
Vooral bij het televisiekijken in een fel verlichte ruimte komt deze helderheid van pas en ook bij het kijken naar hdr is het een prettige eigenschap. Het contrast van het beeldpaneel is voor de weergave van hdr-beelden wel wat aan de lage kant. De local dimming heeft te weinig en te grote zones om daar veel aan te veranderen. Bovendien kan deze functie niet worden uitgeschakeld en dat kan behoorlijk storend zijn als je bijvoorbeeld naar een donkere film met ondertitels kijkt. We hopen dan ook dat er nog een software-update komt die de keuze om local dimming wel of niet toe te passen bij de gebruiker legt.
Het besturingssysteem werkt vlot en ziet er overzichtelijk uit. Ook werkt heen en weer schakelen tussen apps en andere beeldbronnen erg handig, doordat de tv onthoudt waar je gebleven was. De afstandsbediening ziet er gelikt uit en werkt goed, maar wij hadden liever wat meer knoppen gehad, zodat je minder op menu's bent aangewezen. Er zijn vaak veel toetsindrukken nodig om simpele zaken, zoals het kiezen van een externe ingang, te bewerkstelligen. Ook werkt het kiezen van kanalen niet handig, doordat er geen cijfertoetsen zijn.
Het uiterlijk is een groot pluspunt, want de Q7F ziet er strak uit. Ook is de One Connect, die geleverd wordt met een vijf meter lange glasvezelkabel, een mooie manier om kabels uit het zicht te krijgen. De mogelijkheid om de tv via een optionele muurbeugel strak tegen een muur te monteren, kunnen we eveneens waarderen. Naast een mooi uiterlijk biedt de Q7F een mooi geluid; de luidsprekers klinken dynamisch en geven ook de lage tonen overtuigend weer.
Al met al is de Q7F een prachtige tv met duidelijke pluspunten. Daar staat echter een stevige prijs tegenover. Bij de reguliere winkels kostte hij op het moment van schrijven bijna 2700 euro en dat is simpelweg veel te duur voor de geboden beeldkwaliteit. Er zijn in de Pricewatch ook enkele minder bekende webshops te vinden die hem voor een flink lager bedrag aanbieden, maar dan zit de prijs nog altijd rond het niveau van de goedkoopste oledmodellen van vorig jaar. Wat beeldkwaliteit betreft moet de Q7F het simpelweg afleggen tegen oled, tenzij je graag in een felverlichte ruimte kijkt. Als de Q7F in de toekomst nog wat goedkoper wordt, is een aanschaf zeker het overwegen waard.
Eindoordeel
:fill(white):strip_exif()/i/2001448633.jpeg?f=thumblarge)
:strip_exif()/i/2001535025.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001535027.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001535029.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001535035.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001535037.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001535045.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001535047.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001535063.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001535065.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001535067.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001535085.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001535087.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001530171.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001530173.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001535011.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001535061.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001535077.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001535075.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001535073.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/2001448633.jpeg?f=thumbmedium)
/i/1349425400.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2001360033.jpeg?f=fpa)
:strip_icc():strip_exif()/u/517503/crop602112b4ac9cb_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/113709/galactic_empire_60pix.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/35873/sim_icon.jpg?f=community){kind=icon}
/u/436258/crop5f9a9829255a1_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/69680/crop5fd33cb788a9c_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/94053/Bull.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/47685/r.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/666158/crop57d2a9ddb54bb.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/421721/crop561a3327eb6bd_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/274745/Avatar%2520tweakers.jpg?f=community){kind=avatar}
/u/200366/naamloos9999.JPG?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/254499/crop5e13460d6bdb6_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/304472/images3.jpg?f=community){kind=small}
/u/1983/whiteButton.png?f=community){kind=small}
