Inleiding
Nvidia maakt er een traditie van om een tijdje na een nieuwe generatie high-end videokaarten met een topmodel genaamd Titan op de proppen te komen. De laatste Titan, met Pascal-gpu dus, bleek bloedsnel, maar ook bizar duur te zijn. Op de prijs van 1310 euro zal dan ook menigeen zijn afgehaakt. Gelukkig maakt Nvidia er ook de gewoonte van om enige tijd na die Titan een Ti-model uit te brengen. De aankondiging kwam tijdens de GDC, waarop Nvidia ook iets snellere varianten van de GTX 1080 en 1060 aankondigde.
De GTX 1080 krijgt nieuwe varianten, waarbij de snelheid van het gddr5x-geheugen, net als bij de 1080 Ti, op 11Gbit/s komt te liggen. Het gddr5-geheugen van de GTX 1060 wordt overgeklokt naar 9Gbit/s en in beide gevallen blijven de 'reguliere' GTX 1080 en 1060 gewoon in de verkoop.
De interessantste kaart is natuurlijk de GTX 1080 Ti. Wij ontvingen een Founders Edition-kaart, die op papier nauwelijks onderdoet voor een Titan X. Alleen de adviesprijs ligt met 825 euro een stuk lager dan de 1310 euro die de Titan X moet kosten. Dat is alsnog een hoop geld, maar is de 1080 Ti desondanks zijn geld waard? Wij zochten het uit.
/i/2001433419.jpeg?f=imagenormal)
1080Ti: bijna een Titan X
De snelste consumentenvideokaart met Pascal-gpu is de Titan X. Die kaart is een geval apart, want Nvidia verkoopt hem alleen via de eigen webwinkel en je mag maximaal twee stuks bestellen. De prijs is met 1300 euro niet bepaald laag en Nvidia zegt zelf dan ook dat het de kaart eerder heeft gebouwd 'omdat het kan' dan om er veel van te verkopen.
Van de 1080 Ti wil Nvidia er wel veel verkopen. De kaarten zullen in de gewone (web)winkels verkrijgbaar zijn en het is fabrikanten toegestaan om hun eigen pcb-lay-out en koeler te bedenken. Onder de koeler tref je bovendien dezelfde gpu aan als onder de Titan X, die bovendien iets hoger geklokt is. Alleen op geheugen lever je wat in; er is 1GB minder aanwezig dan bij de Titan X, waardoor de 1080 Ti op een wat ongebruikelijke 11GB via een 352bit brede bus uitkomt. Maar als het geheugen iets hoger wordt geklokt, komt de maximale geheugenbandbreedte zelfs iets boven dat van de Titan X uit.
Videokaart |
GTX 1080 Ti |
GTX 1080 |
Titan X |
GTX 980 Ti |
Gpu |
GP102 |
GP104 |
GP102 |
GM200 |
Architectuur |
Pascal |
Pascal |
Pascal |
Maxwell |
Procedé |
16nm |
16nm |
16nm |
28nm |
Transistors |
12 miljard |
7,2 miljard |
12 miljard |
8 miljard |
Cuda-cores |
3584 |
2560 |
3584 |
2816 |
Texture-units |
224 |
160 |
224 |
176 |
Rops |
88 |
64 |
96 |
96 |
Baseclock |
1480MHz |
1607MHz |
1417MHz |
1000MHz |
Boostclock |
1582MHz |
1733MHz |
1531MHz |
1075MHz |
Vram |
11GB gddr5x |
8GB gddr5x |
12GB gddr5x |
6GB gddr5 |
Geheugenklok |
1376MHz |
1250MHz |
1251MHz |
1750MHz |
Geheugenbus |
352bit |
256bit |
384bit |
384bit |
Bandbreedte |
484GB/s |
320GB/s |
480GB/s |
336GB/s |
Tdp |
250W |
180W |
250W |
250W |
Wij ontvingen van Nvidia een Founders Edition-kaart, met de bekende 'blower'-koeler. Hoewel die koeler er op het oog niet anders uitziet dan de koelers van eerdere Founders Editions, heeft Nvidia een kleine wijziging doorgevoerd. De dvi-aansluiting, die op de GTX 1080 en Titan X nog wel aanwezig was, is weggelaten. Daardoor is de uitstroomopening voor warme lucht groter en zou de kaart makkelijker zijn warmte kwijt kunnen, waardoor de ventilator minder druk hoeft te genereren en dus minder hard hoeft te draaien. Een verloopje van displayport naar dvi wordt bijgeleverd.
/i/2001432977.jpeg?f=imagenormal)
Testsysteem en drivers
Alle benchmarks, waarvan de resultaten op de volgende pagina's staan, zijn uitgevoerd op ons testsysteem, dat gebaseerd is op Intels X99-platform. We gebruiken een i7-6950X-processor, die we overgeklokt hebben naar 4,2GHz, 32GB geheugen op 3000MT/s en een 1TB-ssd van OCZ.
|
Testsysteem |
Moederbord |
Gigabyte GA-X99-Ultra Gaming |
Processor |
Intel Core i7-6950X @ 4,2GHz |
Geheugen |
Crucial Ballistix Elite BLE4C8G4D30AEEA 32GB ddr4-3000 |
Ssd |
OCZ RD400 1TB nvme m2 |
Voeding |
Be quiet Dark Power Pro 11 850W |
Behuizing |
CoolerMaster Test Bench |
Besturingssysteem |
Windows 10 Pro |
Monitor |
Dell P2715Q |
In deze review vergelijken we de nieuwe GTX 1080 Ti met de gewone GTX 1080 en twee GTX 1070-videokaarten in sli. Daarvoor hebben we Nvidia's 378.66-driver gebruikt. Uiteraard mogen de testresultaten van de Titan X evenmin ontbreken, maar die moesten we na het reviewen terugsturen. Vandaar dat we van die kaart eerdere testresultaten gebruiken, die met de 375.57-driver tot stand zijn gekomen.
/i/2001433371.jpeg?f=imagenormal)
Om de 1080 Ti te testen ontvingen we van Nvidia de 378.78-driver, die niet alleen ondersteuning voor die nieuwe gpu biedt, maar ook verbeteringen moet laten zien in een aantal DirectX 12-games. De GTX 1070 en 1080 hebben we daarom in Hitman en Rise of the Tomb Raider ook nog eens met de nieuwe driver getest, om te zien hoe groot dat verschil is.
Het aantal AMD-kaarten dat we meenemen in de vergelijking, is niet groot. De snelste kaart met enkele gpu van die fabrikant is nog altijd de in de zomer van 2015 geïntroduceerde Fury X. Die kaart hebben we daarom nog eens getest met de 17.2.1-driver. Om in de door ons geteste games met AMD-hardware bij de prestaties van de GTX 1080 Ti in de buurt te komen, heb je echter verschillende gpu's in CrossFire nodig. Daarom vermelden we ook de resultaten van de RX 480 in drievoudige CrossFire-opstelling, die we voor de review van de Titan X hebben getest. En omdat onze buren van Hardware.Info eveneens een GTX 1080 Ti hebben liggen, konden we in de benchmarks ook zien hoe een setje 1080 Ti-kaarten in sli presteert.
3DMark
Om te beginnen hebben we 3DMark gedraaid. Daarbij draaiden we Fire Strike, dat gebruikmaakt van DirectX 11, en Time Spy, dat DirectX 12 gebruikt.
In beide benchmarks is de GTX 1080 Ti vrijwel even snel als de veel duurdere Titan X. Twee GTX 1070 of drie RX 480-videokaarten zijn in deze goed schalende benchmarks nog wat sneller dan een enkele GTX 1080 Ti. Twee 1080 Ti-kaarten in sli zijn, zoals je mag verwachten, veruit het snelst.
Dragon Age en Far Cry
- 1920x1080
- 2560x1440
- 3840x2160
Dragon Age en Far Cry 4 gaan ondertussen al een tijdje mee en maken gebruik van DirectX 11. De 1080 Ti is op de meeste resoluties een procent of dertig sneller dan een gewone GTX 1080. Multi-gpu-opstellingen schalen in Dragon Age op alle resoluties goed, maar bij Far Cry 4 heb je er pas echt profijt van bij 3840x2160 pixels.
- 1920x1080
- 2560x1440
- 3840x2160
GTA V en The Witcher 3
- 1920x1080
- 2560x1440
- 3840x2160
Sli-opstellingen doen het goed in GTA V, waarin twee GTX 1070-kaarten in sli sneller zijn dan een GTX 1080 Ti. Twee 1080 Ti-kaarten zorgen er bovendien voor dat je zelfs op 3840x2160 pixels soepeltjes de straten van Los Santos onveilig kunt maken.
In The Witcher 3 schaalt sli wat minder mooi dan in GTA en zijn twee 1070-kaarten juist iets langzamer dan een enkele GTX 1080 Ti. Met de enkele kaart is de game zelfs op ultra-instellingen bij 3840x2160 pixels nog prima speelbaar.
- 1920x1080
- 2560x1440
- 3840x2160
Hitman en Rise of the Tomb Raider
Tijdens de aankondiging van de GTX 1080 Ti liet Nvidia ook weten dat er een nieuwe driver aan zat te komen die in een aantal DirectX 12-games behoorlijke winsten in framerates moet laten zien. Rise of the Tomb Raider moet 33 procent sneller lopen, terwijl de winst bij Hitman 23 procent moet zijn. De kleine lettertjes vermelden echter dat die winst te halen is als je een GTX 1080 op 4k-resolutie test en daarbij de nieuwste driver vergelijkt met een van een jaar oud.
- 1920x1080
- 2560x1440
- 3840x2160
In Hitman is de toename misschien geen 23 procent, maar we zien dat alle Pascal-kaarten er met de driverupdate van versie 378.66 naar 378.78 tussen de 9 en 18 procent op vooruitgaan. Een enkele 1080 Ti zet hoge framerates in Hitman neer, maar de toevoeging van een tweede kaart levert weinig op of werkt averechts. Wellicht dat dat nog met een game- of driverupdate wordt opgelost.
- 1920x1080
- 2560x1440
- 3840x2160
In Rise of the Tomb Raider levert de nieuwe driver geen winst op ten opzichte van 378.66, behalve bij de GTX 1070-kaarten in sli. De snelheid van de 1080 Ti wordt pas benut bij hogere resoluties.
Total War: Warhammer en Doom
- 1920x1080
- 2560x1440
- 3840x2160
Total War: Warhammer ondersteunt in DirectX 12-modus geen opstellingen met meer dan één gpu en dat geldt ook voor Doom als je Vulkan inschakelt. De grafiekjes zijn dus iets korter, maar het beeld is vergelijkbaar met wat in de vorige pagina's naar voren kwam. De 1080 Ti is vrijwel even snel als de Titan X en het verschil met de GTX 1080 wordt in deze games vooral op hoge resoluties gemaakt.
- 1920x1080
- 2560x1440
- 3840x2160
Energie en geluid
- Energieverbruik systeem - Idle
- Energieverbruik systeem - 3DMark stresstest
Zoals gebruikelijk hebben we ook even gekeken naar het verbruik tijdens het draaien van de 3DMark Fire Strike-stresstest. Het idleverbruik van de Ti kwam overeen met dat van de gewone 1080, maar tijdens de stresstest lag het 68 watt hoger. Dat is bijna het exacte verschil in tdp tussen de twee kaarten. Het verschil tussen de sli-opstellingen van de 1080 en 1080 Ti is kleiner, maar dat komt doordat een van de GTX 1080-kaarten een overgeklokt exemplaar van MSI was, met een bijbehorend hoger verbruik.
- Geluidsdruk - Idle 20cm
- Geluidsdruk - Load 20cm
Tijdens het draaien van de stresstest hebben we ook de geluidsdruk die de koeler produceert, gemeten. We hadden verwacht dat die bij de GTX 1080 Ti lager zou liggen dan bij de Titan X, omdat de dvi-aansluiting is weggelaten. Warme lucht moet de behuizing makkelijker kunnen verlaten, waardoor de ventilator minder hard hoeft te werken. Uit onze test blijkt dat echter niet tot een lagere geluidsdruk te leiden en zit de 1080 Ti rond hetzelfde niveau als de Titan X en de GTX 1080. Achteraf gezien logisch, gezien de grotendeels overeenkomstige koeler. Wie op stilte gesteld is, kan waarschijnlijk beter een kaart met een aangepaste koeler aanschaffen.
Overklokken
Een GTX 1080 Ti zal niet snel te langzaam zijn, maar mocht je toch wat meer snelheid nodig hebben, dan kun je de boel nog altijd overklokken. We hebben kort geëxperimenteerd met het overklokken van de videokaart en konden de kloksnelheid van de gpu met 144MHz omhoogtillen, waardoor we uitkwamen op een klokfrequentie van 1625MHz en een boostclock van 1726MHz. Nvidia's gpu-boost 3.0 zorgt er daarnaast voor dat de gpu automatisch nog wat verder wordt overgeklokt, waardoor we tijdens het draaien van 3DMark Fire Strike op maximaal 2025MHz uitkwamen. Het gddr5x-geheugen bleek zich ook nog behoorlijk te laten overklokken en ging met 200MHz omhoog tot 1575MHz, ofwel 12,6Gbit/s.
- 3DMark FS
- 3DMark TS
- The Witcher 3
- Hitman (2016)
Het resultaat is een 10 procent hogere score in 3DMark, terwijl Hitman er 7,6 procent op vooruitgaat en The Witcher 3 zelfs 12,5 procent. We lieten de koeler op volle snelheid draaien en wisten de kaart daarmee rond de 70°C te houden.
Conclusie
Wie net voor 1310 euro een Titan X heeft aangeschaft, zal op zijn neus kijken nu Nvidia een praktisch even snelle GTX 1080 Ti voor bijna 500 euro minder heeft aangekondigd. Dat is ook meteen het goede nieuws voor veeleisende gamers, want je hoeft geen Titan X meer aan te schaffen als een gewone GTX 1080 je niet snel genoeg is.
Dat maakt van de GTX 1080 Ti niet direct een goedkope kaart. De adviesprijs voor Nederland en België bedraagt 829 euro, en in de praktijk zouden de prijzen nog wel eens hoger kunnen liggen. Het is daarmee, net als de Titan X, een kaart voor mensen die op hoge resolutie en ultra-instellingen willen gamen, en daarvoor flink wat geld overhebben. De prijs-prestatieverhouding ligt echter niet zo scheef als bij de Titan X. De framerates van de 1080 Ti liggen gemiddeld dertig procent boven de framerates van de gewone 1080, terwijl de prijs ongeveer vijftig procent hoger ligt dan die van de goedkoopste 1080 in de Pricewatch.
De prestaties zullen ook 4k-gamers tevredenstellen. Gemiddeld kom je bij bijna alle door ons geteste games boven de 60fps uit op een resolutie van 3840x2160 pixels. Ben je een van de gelukkigen met een 5k-scherm of ben je gesteld op hogere framerates, dan zou je nog een tweede 1080 Ti kunnen aanschaffen en de twee kaarten in sli kunnen draaien. Reken daarbij niet op een verdubbeling van de framerate; in de door ons geteste games kwamen we meestal lager uit door bottlenecks elders en in sommige games, zoals de DirectX 12-versie van Total War: Warhammer, of de Vulkan-versie van Doom, is er helemaal geen ondersteuning voor het gebruik van meer dan één gpu.
De 1080 Ti is dus een snelle kaart, die zich niet met makkelijk laat vergelijken met een andere videokaart dan de Titan X. Concurrent AMD heeft begin deze maand aangekondigd zijn nieuwe Vega-gpu's in het tweede kwartaal van 2017 te onthullen. Tot die tijd staat Nvidia's 1080 Ti, als het om single-gpu-videokaarten gaat, samen met de Titan X op eenzame hoogte.