Inleiding
Samengevat
De behuizing van de Zenbook 3 is erg dun en licht, maar daarvoor lever je wel behoorlijk in op typcomfort, geruisloosheid van de koeling en enigszins op accuduur. De Zenbook 3 is daardoor een laptop van compromissen. De hardware is wel snel, dankzij de Kaby Lake-processor en de nvme-ssd. Asus levert bovendien een sleeve en usb-hubje mee, om de functionaliteit van de enkele usb-c-aansluiting uit te breiden. Of de Zenbook 3 een goede koop is, hangt door die compromissen van je wensen en verwachtingen af.
Eindoordeel
Asus' Zenbook-serie was jarenlang de crème de la crème als het op dunne laptops aankwam. Met de UX31E-serie bracht Asus in nauwe samenwerking met Intel de eerste ultrabook uit en na vervolgens de Zenbook Prime uit te brengen kwam Asus met de Zenbook Infinity op de proppen. Bij de Infinity ging Asus helemaal los. De laptop had een keramische behuizing, touchscreen, Gorilla Glass aan voor- én achterkant van het scherm, een i7-processor met Iris-gpu en een resolutie van maar liefst 2560x1440 pixels.
Opvallend genoeg werd de volgende Zenbook, de UX305, een heel andere laptop. De Core m-processor was een stuk langzamer dan de i7, en aanvankelijk was de laptop niet met snellere hardware en meer dan full-hd-resolutie te krijgen. Toetsenbordverlichting ontbrak eveneens. De prijs was wel een stuk lager dan bij de Infinity en dat was waarschijnlijk de reden waarom de UX305 lange tijd een van de populairste laptops in de Pricewatch was. We vermoeden dat de UX305 nog wel even zal blijven, maar Asus bleek deze zomer ook weer een echte high-end Zenbook klaar te hebben liggen: de Zenbook 3.
Bij de Zenbook 3 ligt de nadruk op het lage gewicht van 920g en het kleine volume, maar dat niet alleen; de snelle hardware is ook terug van weggeweest. Vol trots kondigde topman Jonney Shih deze zomer op de Computex aan dat de nieuwe Zenbook 16GB 2133MHz-geheugen, een 1TB nvme-ssd en een Core i7-processor zou krijgen. Ondertussen hebben we een Zenbook 3 kunnen testen, helaas niet de versie met 1TB-ssd, maar een met 8GB geheugen een 512GB-ssd. Al met al is die toch al goed voor een prijs van 1700 euro. Is de high-end Zenbook daarmee terug van weggeweest?
Uiterlijk
De Zenbook 3 is dunner, lichter en kleiner dan zijn voorgangers. Dat komt onder andere doordat het scherm kleiner is geworden; de schermdiagonaal is van 13,3" naar 12,5" gegaan. Dat lijkt een klein verschil; je gaat in de breedte immers van 29,4 naar 27,6 centimeter, terwijl je in de hoogte maar een centimeter inlevert. Asus heeft echter ook de schermranden smaller gemaakt en daardoor is de laptop nog maar zo breed als een A4-tje.
/i/2001289217.jpeg?f=imagenormal)
Ook in de hoogte is de Zenbook flink afgeslankt. Waar de vorige Zenbooks nog genoeg ruimte hadden voor een usb-a-aansluiting, past er in de 11,9 millimeter dikke behuizing van de Zenbook 3 net een usb-c-aansluiting. Dat geringe formaat heeft ook tot gevolg dat de laptop bijzonder weinig weegt: 920 gram volgens onze keukenweegschaal.
Toch voelt het dunne laptopje nog best stevig aan. De behuizing is volledig van aluminium gemaakt. Het Gorilla Glass is terug van weggeweest en beschermt de voorkant van het scherm. Druk je stevig op het midden van het toetsenbord, dan veert de behuizing wel iets mee, maar in de praktijk is het onwaarschijnlijk dat je zo hard op de behuizing zult drukken. Hetzelfde geldt voor de buitenkant van het scherm, dat onder druk wel iets meeveert, maar geen slappe indruk achterlaat.
Rondom het scherm heeft Asus een goudkleurig randje aangebracht en ook op andere plekken op de laptop komt de goudkleur terug. De Zenbook 3 is eventueel in zilvergrijs en roze te krijgen, maar in alle gevallen zijn de accenten goudkleurig. Die kleur is misschien even wennen, maar geeft de Zenbook 3 in ieder geval een onderscheidend uiterlijk.
De dunne behuizing ziet er mooi uit, maar heeft wel tot gevolg dat er net genoeg ruimte is voor twee aansluitingen: links een minijack-aansluiting voor een hoofdtelefoon en rechts de universele usb-c-aansluiting.
Wil je randapparatuur op je laptop aansluiten en tegelijk je laptop opladen, dan heb je dus een hub nodig en gelukkig levert Asus die er gewoon bij. De hub levert een usb-a-, usb-c- en een hdmi-aansluiting op. Op de usb-c-aansluiting kun je de lader, gewoon een usb-c-apparaat of nog een andere hub aansluiten.
Behalve de hub levert Asus, zoals gebruikelijk bij Zenbooks, een sleeve mee, zodat je de laptop zonder te beschadigen kunt vervoeren. Dat is netjes, want de meeste andere fabrikanten doen dat niet.
Toetsenbord, touchpad en vingerafdrukscanner
De Zenbook-behuizing is ontzettend dun en daarom heeft Asus een bijzonder dun toetsenbord gebouwd, wat zijn weerslag heeft op het typcomfort. Dat zagen we eerder al bij de 12"-MacBook van Apple en in mindere mate bij de Spectre 13 van HP. Hoewel Asus trots meldt dat hij twee keer zoveel travel heeft als de MacBook van Apple, moet je van die travel niet te veel verwachten. De toetsen laten zich maar een klein stukje indrukken, zitten dicht op elkaar en hebben een vlak oppervlak, waardoor je tijdens blind typen vrij snel de weg kwijt kunt raken. Het kost wat extra concentratie voordat je vlot kunt doortypen op de Zenbook. Er is wel aan te wennen, maar het voelde steeds als een opluchting als we terugkeerden naar een 'gewoon' toetsenbord.
/i/2001289223.jpeg?f=imagenormal)
De touchpad heeft net als het toetsenbord last van de geringe dikte van de laptop, waardoor het klikje op de muisknop zo subtiel is dat je je af en toe afvraagt of je hem wel of niet hebt ingedrukt. Verder is er met de touchpad weinig mis; het glazen oppervlak glijdt goed en Windows 10-gestures worden goed herkend. Helaas kwamen we tijdens het swipen nog wel eens in de knoop met de vingerafdrukscanner. Die is in de rechterbovenhoek van de touchpad geïntegreerd en maakt dat deel van de touchpad onbruikbaar. Je moet jezelf dus even aanleren om uit die hoek weg te blijven bij het gebruik van de touchpad.
Met de vingerafdrukscanner zelf is overigens niet mis. Anders dan bij de ouderwetse vingerafdrukscanners die al sinds 2004 in laptops zitten, hoef je niet over de sensor heen te vegen, maar volstaat een tikje. In samenwerking met Windows Hello heeft dat tot gevolg dat je snel en gemakkelijk je laptop kunt ontgrendelen of in kunt loggen bij apps en diensten.
Benchmarks
De Zenbook 3 wordt in Nederland en België met twee processors geleverd: de Core i5-7200U en de Core i7-7500U. Beide processors zijn van de Kaby Lake-generatie. Kaby Lake hebben we al eens getest en we hebben er ook aandacht aan besteed in een achtergrondartikel. Bij de nieuwe architectuur komt het er kort samengevat op neer dat Intel het productieproces van Skylake heeft weten te optimaliseren, waardoor de nieuwe chips hoger geklokt kunnen worden met hetzelfde verbruik. Daarnaast is mfx-engine aangepast en daardoor wordt het decoderen van 8- of 10bit-vp9- en 10bit-hevc-video ondersteund. De twee chips hebben standaard een tdp van vijftien watt en verschillen iets in kloksnelheid, terwijl de i5 zoals gebruikelijk 3MB cache heeft, terwijl dat bij de i7 4MB is.
|
Asus UX390UA-GS073T |
Processor |
Intel Core i7-7500U |
Cores/threads |
2/4 |
Klokfrequentie (turbo) |
2,7GHz (3,5GHz) |
Gpu |
Intel HD Graphics 620 |
Werkgeheugen |
8GB ddr3l-2133 |
Opslag |
Toshiba THNSN5512GPU7 |
Wifi |
Intel Dual-Band Wireless-AC 8260 |
Geluids-chip |
Realtek HD Audio |
Besturingssysteem |
Windows 10 |
Welke processor je koopt, maakt op het moment van schrijven niet uit voor het geheugen, dat een capaciteit van 8GB heeft en draait op 2133MT/s. Een uitvoering met 16GB geheugen en een 1TB-ssd komt later nog beschikbaar, maar voorlopig is het maximale werkgeheugen dus 8GB en zijn er ssd's met capaciteiten van 256 en 512GB leverbaar. Onze test-Zenbook was voorzien van een 512GB-nvme-ssd van Toshiba. De draadloze netwerkkaart is geleverd door Intel en ondersteunt een maximale overdrachtssnelheid van 867Mbit/s.
Zoals gebruikelijk bij dit soort laptops is het werkgeheugen niet te vervangen. De chips zitten vast op het moederbord en zijn beschermd door een lichtgrijze afdekking. Daaronder bevindt zich de ssd, die in contact staat met de onderkant van de behuizing door een stukje warmtegeleidend plakband. Die extra koeling is niet overbodig, blijkt uit benchmarks verderop in dit artikel.
/i/2001296483.jpeg?f=imagenormal)
De ssd is niet het enige onderdeel dat warmte genereert; verreweg de meeste hitte is afkomstig van de processor. Die wordt gekoeld door een enkele ventilator van slechts drie millimeter dik, die door zijn geringe oppervlak behoorlijk hard moet draaien om de vijftien watt aan warmte van de cpu af te voeren en dus veel herrie produceert.
Hoewel luidruchtig, is de koeling effectief; de processor raakt niet oververhit tijdens het draaien van benchmarks en de mate waarin de laptop opwarmt tijdens het draaien van benchmarks, valt mee. Het bovenstaande warmtebeeld is gemaakt nadat we eerst Prime95 een halfuur hebben laten draaien. De maximale temperatuur wordt behaald bij de uitlaat van de koeling, die midden tussen de twee scharnieren van het scherm in zit. In de praktijk zal de laptop niet snel zo warm worden, want een halfuur volledige Prime95-belasting is geen realistisch gebruiksscenario.
Benchmarks
De Kaby Lake-i7 hebben we in een vroeg sample van de Zenbook 3 al eens getest en toen bleken de prestaties niet in alle gevallen boven die van een vergelijkbare Skylake-i7 te liggen, omdat de processor zichzelf vrij snel terugklokte om niet te lang te veel energie te gebruiken. Asus lijkt nog wat aan het energiebeheer van de Zenbook 3 getweakt te hebben, want in Cinebench zijn de resultaten bij deze retail-Zenbook beter.
- Cinebench 15 Multi
- Cinebench 15 Single
- Cinebench 15 OpenGL
In zowel de multi- als de single- en OpenGL-test voert de Zenbook 3 het benchmarklijstje aan, al zijn de verschillen met andere laptops met Skylake-processor niet groot. Omdat het verschil tussen Skylake en Kaby Lake alleen de hogere kloksnelheid is, viel dat te verwachten.
- 3DMark Cloud Gate
- 3DMark Cloudgate - Graphics
- 3DMark Cloudgate - Physics
In 3DMark Cloud Gate ligt de score niet zo hoog als in de Cinebench-test. Dat komt voornamelijk door de matige graphics-score, want de physics-score is wel de op een na hoogste.
- Photoshop CC
- Lightroom
- PCMark 8
In Photoshop en PCMark is de Zenbook 3 weer boven aan het benchmarklijstje te vinden, alleen in Lightroom komt er een onverwacht resultaat uit de bus rollen. We hebben onze Lightroom-test meer dan eens gedraaid, maar het exporteren ging niet sneller dan in honderd seconden. We hebben vervolgens ook de kloksnelheid van de cpu in de gaten gehouden en die liep bij iedere foto van de 24 die we exporteerden, netjes op naar 3,5GHz. Een verklaring voor het tegenvallende resultaat in Lightroom hebben we dus niet, maar de resultaten in de andere benchmarks laten wel zien dat de Zenbook 3 behoorlijk snel is, helemaal gezien de kleine behuizing, al moet je het lawaai van de ventilator op de koop toe nemen.
Ssd
Tot slot kijken we nog naar de snelheid van de ssd. Asus koopt die in bij Toshiba en de ssd heeft in onze test-Zenbook een capaciteit van 512GB. Het is een nvme-ssd, die dankzij de pcie-bus veel hogere snelheden mogelijk maakt dan de conventionele sata-ssd's.
- Sequentiële lees-transferrate
- Sequentiële schrijf-transferrate
- 4K Random Read
- 4K Random Write
- 4k Random Read - 64 Threads
- 4k Random Write - 64 Threads
De ssd is voorzien van een stukje warmtegeleidende tape, waardoor contact wordt gemaakt met de onderkant van de laptop, die daardoor als een soort heatsink fungeert. De ssd is namelijk snel, maar kan ook behoorlijk warm worden. Dat is niet uniek voor deze Toshiba-ssd. Toen we de Samsung 950 Pro, 960 Pro en de 1TB OCZ-ssd's in ons nieuwe videokaarttestsysteem testten, bleek ook al dat er veel warmte geproduceerd werd. Die warmte veroorzaakt throttling, waardoor de prestaties van de ssd lager uitvallen. We kwamen bij het draaien van AS-SSD op de Zenbook op wisselende resultaten uit, die daar logischerwijs mee te maken hebben.
Om te zien hoe warm de ssd werd, hebben we de benchmark gedraaid en vervolgens de temperatuur gemeten met een infraroodthermometer. Die liep inderdaad hoog op, tot meer dan 60°C. De waarden in de bovenstaande tabel zijn de hoogste resultaten die we gemeten hebben, maar zijn dus niet representatief als je veel schijfbewerkingen achter elkaar uitvoert. Dat is jammer, maar we zien hetzelfde gedrag bij veel andere nvme-ssd's. Daarnaast zul je bij doorsneegebruik waarschijnlijk niets van de throttling van de ssd merken en blijft de laptop vlot aanvoelen.
Scherm
Asus voorziet de Zenbook 3 van een 12,5"-scherm met een resolutie van 1920x1080 pixels; andere resoluties zijn geen optie. Wat ons betreft levert dat voor een dergelijk scherm een mooie pixeldichtheid op. Meer beeldpunten leveren natuurlijk een nog scherper beeld op, maar leiden ook meteen tot een hoger energiegebruik en er is al niet veel ruimte voor de accu in de Zenbook-behuizing.
- Schermhelderheid
- Contrast (max. helderheid)
Het scherm wordt gemaakt door AU Optronics en het gaat om een ahva-paneel, dat qua eigenschappen vergelijkbaar is met de ips-panelen van LG. Het scherm is aan de voorkant voorzien van een glasplaat, wat bijdraagt aan de 'luxe' uitstraling van de laptop, maar gezien de spiegelingen die dat met zich meebrengt, hadden wij liever een mat scherm gezien. Gelukkig is de manier waarop Asus het glanzende scherm toepast, wel goed. De schermdelen zijn netjes verlijmd en de glasplaat is gemaakt van de vierde generatie van het kraswerende Gorilla Glass.
Kleurweergave
De kleurweergave hebben we, net als de maximale helderheid, getest met behulp van een colorimeter. Daarbij hebben we gekeken in hoeverre het Asus-scherm van de srgb-standaard afwijkt. Die afwijking wordt uitgedrukt in ΔE, waarbij een afwijking van 3 of lager voor het menselijk oog niet zichtbaar is en een afwijking van 5 of lager nog prima is. Bij een laptop van 1700 euro verwachten we dat die afwijking in ieder geval onder de 5 zit.
Schermmeting normaal
Schermmeting Splendid -50
Bij de grijswaardenmeting zit de Zenbook 3 net boven de 5, wat duidelijk veroorzaakt wordt doordat rood en blauw uit balans zijn, met een te hoge kleurtemperatuur als resultaat. Dat is wat slordig van Asus, maar gelukkig levert Asus de Splendid-software mee, waarmee je de kleurtemperatuur in honderd stappen kunt verstellen. De warmste stap (-50) werkte bij ons het best en levert een veel lagere gemiddelde afwijking op.
Accuduur
Een dunne en lichte laptop zoals de Zenbook 3 kun je makkelijk meenemen en daarom is een lange accuduur van belang. Maar doordat de behuizing zo dun is, is er ook weinig ruimte voor de accu. De eerste generaties Zenbook hadden een accu van 50Wh en de UX305 met i7-processor kreeg een 56Wh-accu mee. Daarvoor is in de Zenbook 3 geen ruimte en bij 40Wh houdt het dan ook op. Om de accuduur te testen hebben we gekeken hoe de Zenbook zich houdt tijdens continu browsen, videokijken en een accutest van PCMark.
- Browsen
- Video
- Laadtijd
- PCMark 8 Creative conv.
- PCMark 8 Cr. conv.
Bij browsen kunnen we een accuduur van iets meer dan acht uur noteren en bij de videotest is dat zeven uur. Dat is op zich niet verkeerd, maar als je een laptop zoekt die specifiek een lange accuduur moet hebben, dan is de Zenbook 3 geen uitschieter. De dikkere en zwaardere Zenbook UX305UA, is dat wel en haalde meer dan elf uur tijdens onze browsetest.
Omdat browsen en videokijken vrij weinig van de hardware vragen, testen we de accuduur ook met PCMark 8, waarin wat zwaardere taken worden gesimuleerd. Die zwaardere belasting zie je terug in de accuduur, die terugloopt naar nog geen drie en een half uur, de op een na laagste score in dit lijstje. Tijdens die accutest weet de Zenbook 3 echter wel de hoogste score te noteren. Oftewel, de laptop is onder belasting wel snel, maar slurpt de accu ook snel leeg. De Zenbook UX305CA doet het wat accuduur betreft een stuk beter in de PCMark-test, maar is met zijn Core m-processor lang niet zo snel, wat je terugziet in de PCMark-score in die accutest.
Specificaties en fotogalerij
Categorie |
Laptops |
Merk |
Asus |
Serie |
Zenbook 3 UX390UA |
Uitvoering |
Asus Zenbook 3 UX390UA-GS073T |
Aantal aanbieders |
4 winkels |
Eerste prijsvermelding |
Vrijdag 4 november 2016 |
Cpu/soc |
Intel Core i7-7500U |
Cpu-architectuur |
Intel Kaby Lake |
Klokfrequentie |
2,7GHz |
Maximale turboklokfrequentie |
3,5GHz |
Geheugentype |
Ddr3l (sodimm) |
Geheugengrootte |
8GB |
Opslagtype |
Solid state disk (m2) |
Opslagcapaciteit |
512GB |
Totale opslagcapaciteit |
512GB |
Schermdiagonaal |
12,5" |
Resolutie |
1920x1080 |
Beeldschermcoating |
Glanzend |
Beeldverhouding |
16:9 |
Videochip |
Intel HD Graphics 620 |
Verbinding (usb/fw) |
Usb 3.1 (type-c, g1, 5Gbit/s) |
Verbinding (wlan) |
802.11ac, 802.11b, 802.11g, 802.11n |
5GHz-ondersteuning |
Ja |
Verbinding (bluetooth) |
Bluetooth 4.0 |
Laptopextra's |
Usb type-c naar usb 3.0-adapter, verlicht toetsenbord, vingerafdrukscanner, webcam |
Besturingssysteem |
Windows 10 Home |
Accucapaciteit (Wh) |
40Wh |
Toetsenbordindeling |
Qwerty |
Taal |
US internationaal |
Hoogte |
12mm |
Breedte |
296mm |
Lengte |
191mm |
Gewicht |
950g |
Kleuren |
Blauw |
Bijzonderheden |
Usb-c hub met hdmi, usb-a en usb-c |
Alternatieven
Heel dunne behuizingen zijn de nieuwste trend als het om laptops gaat en steeds meer fabrikanten brengen een laptop met een dergelijke behuizing uit. Hoewel ze allemaal erg dun zijn, zijn er nog genoeg verschillen. We zetten een aantal alternatieven op een rijtje.
De Spectre 13 is honderd euro goedkoper dan de Zenbook 3 en heeft een nog gewaagder uiterlijk. Net als de Zenbook 3 heeft de Spectre 8GB geheugen, een 512GB-ssd en een i7-processor, die niet van de Kaby Lake-, maar van de Skylake-generatie is. Het toetsenbord van de HP vonden we prettiger dan dat van de Asus, maar de koeling is luidruchtig en schiet bovendien tekort.
(0 reviews)
HP Spectre 13 Review: Vorm boven functie
Bij de MacBook heeft Apple voor een Core m-processor gekozen in plaats van een Core i, zoals de meeste concurrenten die Windows draaien. Daardoor is geen actieve koeling nodig, maar liggen de prestaties ook wat lager. Het toetsenbord heeft nog iets minder travel dan dat van de Zenbook 3 en je krijgt geen hubje bijgeleverd om de enkele usb-c-aansluiting uit te breiden. De accuduur ligt wel ruim twee uur hoger dan bij de Zenbook. De MacBook draait macOS, wat een overweging kan zijn om deze laptop wel of juist niet als alternatief voor de Zenbook te zien.
4.5 van 5 sterren
(3 reviews)
Apple MacBook Review: Sneller met langere accuduur
De Swift 7 van Acer is net geen centimeter dik en daarmee dunner dan de Zenbook 3. De processor is een Core i5-7Y54, met een tdp van 4,5 watt, en daarmee wat langzamer dan de Zenbook. Het scherm is met 13,3" wel iets groter, maar ook Acer houdt de resolutie op 1920x1080 pixels. Hoe de accuduur uitvalt, weten we nog niet, want we hebben de Swift alleen nog op de IFA in handen gehad.
(0 reviews)
Acer Swift 7 Preview: De dunste 13,3"-notebook ooit
Asus verkoopt ook nog de 'gewone' Zenbook UX305 met i5-processor. Die is wat dikker en zwaarder dan de Zenbook 3, maar heeft wel een accuduur van elf uur, een prettiger typend toetsenbord en het gemak van 'gewone' usb-aansluitingen en een ingebouwde kaartlezer. De hardware is iets langzamer, maar de prijs is ook een stuk lager.
(0 reviews)
Conclusie
Is Asus terug met een échte high-end ultrabook? Die vraag stelden we onszelf voor het reviewen van de Zenbook 3 en het antwoord blijkt iets ingewikkelder te zijn dan een simpel 'ja' of 'nee'. Eerdere Zenbooks hadden een 13,3"-scherm en volgden vrij netjes het ultrabookconcept dat Intel in 2011 bedacht, maar met de Zenbook 3 is Asus een andere weg ingeslagen.
De Zenbook 3 is een stuk dunner, kleiner en lichter, en lijkt daarmee op de 12"-MacBook die Apple in 2015 uitbracht. Apple en Asus zijn echter niet de enige fabrikanten die zulke dunne laptops bouwen. HP heeft de Spectre 13 en Acer kondigde op de IFA de Swift 7 aan. Al die laptops wegen weinig door hun indrukwekkend dunne behuizingen, maar ze hebben ook in verschillende mate last van die behuizing. De dunne ventilators van de HP en Asus maken veel herrie, de toetsenborden van de Mac- en Zenbook hebben weinig travel, en op de Apple en Asus is slechts ruimte voor één usb-c-aansluiting. De relatief kleine accu's leiden bij HP en Asus bovendien tot een goede, maar geen spectaculaire accuduur.
Vergelijk je de Zenbook 3 met een Zenbook UX305 met i7-processor, die veel meer op een 'gewone' ultrabook lijkt, dan heeft die laatste meer usb-aansluitingen, een sd-kaartlezer, elf uur accuduur, een minder luidruchtige koeling en een fijner toetsenbord. In dat licht is de Zenbook 3 een wat teleurstellende opvolger in de Zenbook-serie, al zie je dan wel een aantal unieke pluspunten over het hoofd. De Zenbook 3 is namelijk indrukwekkend dun en licht, en daardoor ideaal om met je mee te nemen. De dunste Zenbook ooit heeft bovendien een snelle Kaby Lake-processor en nvme-ssd aan boord, terwijl sleeve en usb-c-hub meegeleverd worden. De accuduur is beter dan bij de HP Spectre, terwijl de prestaties ruim boven die van de Apple MacBook met Core m3-processor liggen.
Afhankelijk van je verwachtingen kun je de Zenbook 3 dus zien als een onhandig apparaat, als een supercompacte krachtpatser of als iets ertussenin.
Eindoordeel