Hetzelfde van buiten
De computerindustrie zit vol met regelmatigheden waar je de klok op gelijk kunt zetten. Zo volgt bij Intel na een procesnode-verkleining altijd een nieuwe architectuur, brengt Samsung zowel in het voor- als najaar een high-end-telefoon uit en van Apple weten we dat de behuizing van een iPhone altijd twee generaties meegaat, waarbij de tweede editie het achtervoegsel 's' krijgt. Dat Apple deze week de iPhone 6s en 6s Plus aankondigde was dus geen verrassing en dat ze er precies zo uitzien als hun voorgangers is dat evenmin./i/2000731950.jpeg?f=imagenormal)
Toch claimt Apple dat de 6s en 6s Plus enorm vernieuwd zijn. Niet aan de buitenkant, maar juist aan de binnenkant en op softwarevlak. Zo hebben de telefoons een nieuwe soc, een nieuwe camera, een verbeterd touchscreen met '3D Touch' en natuurlijk verschillende nieuwe features die onderdeel uitmaken van iOS 9. Dat alles zou van de nieuwe iPhones de meest geavanceerde telefoons ooit moeten maken, aldus Apple. Na afloop van de persconferentie konden wij kort aan de slag met deze twee nieuwe iPhones en keken we of die claim enigszins hout snijdt.
Zelfde vormgeving, nieuwe kleur.
Over het uiterlijk van de iPhones kunnen we kort zijn: dat is precies hetzelfde als bij de iPhone 6 en 6 Plus. De enige vernieuwing is de beschikbaarheid van een extra kleur. Je kunt beide telefoons niet alleen meer in zilver, spacegrijs en goud halen, ook is 'rose gold' nu beschikbaar als optie. Dat het uiterlijk verder identiek is hadden we al verwacht en rouwig zijn we er niet om. De afwerking is nog steeds van hoog niveau, de bolle randjes zorgen ervoor dat langs de randen van het touchscreen vegen fijn aanvoelt en de Touch ID-knop onder het scherm is erg handig om de telefoon snel mee te ontgrendelen.
/i/2000731943.jpeg?f=imagenormal)
Hoewel de behuizingen er precies hetzelfde uitzien als de vorige generatie, zijn ze dat nét niet. Apple gebruikt om te beginnen een sterkere aluminiumvariant dat bekend staat als '7000 series aluminium'. Dat moet steviger zijn en een volgende 'bendgate', waarbij toestellen verbogen zouden zijn nadat gebruikers erop gingen zitten, voorkomen. De nieuwe iPhones zijn verder iets groter: beide zijn 0,1mm hoger, 0,1mm breder en 0,2mm dikker. De iPhone 6s is 14 gram zwaarder dan de 6, de 6s Plus heeft er 20 gram bijgekregen ten opzichte van de 6 Plus en weegt 192 gram.
De grootte en resoluties van de beeldschermen zijn ook gelijk gebleven. Wel heeft Apple de aansturing aangepast: als er statische content op het scherm staat, zal het display niet constant bijgewerkt worden, om zo energie te sparen. Deze techniek kennen we als panel self refresh en zit al enige jaren in verschillende Android-telefoons. Daarom zijn we eigenlijk een beetje verbaasd dat Apple dit nu pas toevoegt. Maar, beter laat, dan nooit.
3D Touch
Apple heeft de Force Touch-techniek die we kennen van de Apple Watch nu ook naar de iPhone gebracht, maar dan onder de naam 3D Touch. De technologie werkt volgens Apple door sensoren die de kleine wijzigingen in de afstand tussen het glas en de backlight meet en acties daarop aanpast. Apple heeft bovendien de Taptic Engine uit de Apple Watch in de nieuwe iPhone gezet, waardoor subtielere trillingen mogelijk zijn.
Binnen iOS 9 wordt 3D Touch in sommige gevallen gebruikt om contextmenu's op te roepen, vergelijkbaar met een klik op de rechtermuisknop in Windows. Zo kun je op het homescreen hard duwen op de icoontjes om kleine snelmenu's te openen. Doe je dat bij Berichten, dan kun je snel een bericht sturen naar favoriete contacten, terwijl een 3d touch op een url in een chatgesprek een preview van de webpagina opent. Gebruik je de feature op het icoon van Maps, dan krijg je de optie voorgeschoteld om meteen naar huis te navigeren.
Binnen apps wordt 3D Touch veelal gebruikt om een preview van iets te krijgen. Apple gaf bijvoorbeeld een uitgebreide demo van de e-mail-app, waarbij je vanuit de berichtenlijst even snel een bericht kunt checken door er hard op te duwen. Er verschijnt dan een popup met een preview. Duw je vervolgens nog harder op het scherm dan opent de mail in zijn volledigheid. Bij elke tussenstap voel je een trilling van de taptic engine. Bij een nieuwe versie van Instagram kun je 3D Touch gebruiken om een voorvertoning van een filmpje te zien.
Bij zo'n nieuwe manier van bediening is het moeilijk om na kort gebruik al een goed oordeel te vormen, maar onze eerste indruk is dat 3D Touch vooral weinig intuïtief is en misschien een beetje ingewikkeld.
De verschillende menu's die je ermee kunt oproepen zijn in bijna alle gevallen handig en voegen echt wat toe aan iOS. Die menu's hadden echter net zo makkelijk aan een andere handeling gekoppeld kunnen worden, zoals een dubbele tik of juist een langere aanraking van het scherm. De handeling die je nu bij 3D Touch uit moet voeren, vergt duidelijk gewenning. Het zal even duren voor je doorhebt hoeveel druk je precies moet uitoefenen om zo'n 3D Touch uit te voeren. Vooral in een situatie waarbij je meerdere gradaties van druk hebt, zoals in de e-mail app, voelde 3D Touch eigenlijk omslachtiger en ingewikkelder dan de normale manier van selecteren.
Daar komt nog eens bij kijken dat 3D Touch niet overal in het besturingsysteem werkt en er ook nergens staat aangegeven wanneer je het wel en niet kunt gebruiken. Daarmee doet het een beetje denken aan de oude menu-knop van Android, ook daarbij wist je nooit of een app die wel of niet ondersteunde. De enige oplossing was dan op willekeurige momenten die knop induwen om te kijken of er een menu verscheen. Dat idee hebben we ook een beetje met 3D Touch: de functionaliteit die eraan gekoppeld is, zit verstopt. Na verloop van tijd zullen iPhone-gebruikers vast wel doorhebben en onthouden wat je ermee kunt, maar er is dus zeker een leercurve.
Onder de motorkap
Onder de motorkap worden de nieuwe iPhones aangedreven door Apples eigen A9-soc, alweer de derde generatie van Apples zelfontworpen 64-bit-chips. Zoals altijd gaf de fabrikant maar weinig technische specificaties vrij over de soc, behalve dan dat de cpu tot 70 procent sneller is dan bij de A8 en de gpu tot wel 90 procent sneller.
Eén van de wijzigingen die dat mogelijk maakt is de overstap naar een kleiner productieprocédé, vermoedelijk Samsungs 14nm-FinFet-proces. Aan de gpu-kant is het verder aannemelijk dat Apple een nieuwe, krachtigere versie van de PowerVR-gpu uit de Apple A8 gebruikt.
Waar de extra cpu-kracht vandaan komt is moeilijker te zeggen. Zeventig procent winst puur uit hogere kloksnelheden valt te betwijfelen. Dat betekent dat Apple of het aantal verwerkte instructies per kloktik flink opgeschroefd heeft, of misschien is er nu dankzij het 14nm-proces wel plek voor een extra rekenkern, zodat Apple van een dualcore- naar een triplecore-chip gaat. We zullen moeten wachten tot iemand een A9-soc onder de microscoop legt voor we dat zeker weten.
De A9 is weer gekoppeld aan een co-processor, die sensors als de gyroscoop en accelerometer uit kan lezen terwijl de cpu-kernen gewoon in standby staan. Voorheen werd deze co-processor los naast de soc geplaatst, maar bij de A9 is deze M9-chip op dezelfde die geïntegreerd. Dat verlaagt het stroomgebruik en zorgt ervoor dat bijvoorbeeld de microfoon constant aan kan blijven staan. Daardoor kunnen de nieuwe iPhones altijd reageren op 'Hey Siri', als je dat als gebruiker wilt.
Apple heeft de A9 hoogstwaarschijnlijk gekoppeld aan 2GB werkgeheugen. Zeker weten doen we dat niet: we baseren ons op geruchten en misschien is de wens hier deels de vader van de gedachte. De 1GB die Apple bij vorige iPhones gebruikte zorgde er namelijk voor dat multitasken, of bijvoorbeeld browsen met veel tabs open in Safari, lang niet altijd even goed ging. Bij onze korte test konden we niet goed kijken of dit met de 6S en 6S Plus beter gaat, maar we hopen het van harte.
Op draadloos vlak hebben de nieuwe iPhones ondersteuning voor 4g+, wifi ac tot 866Mbit/sec en bluetooth 4.2. Allemaal net even wat sneller en beter dan bij hun voorgangers. Hoe groot de accu's in de nieuwe iPhones zijn laat Apple niet weten, maar de statistieken voor de accuduur zijn gelijk gebleven.
/i/2000731956.jpeg?f=imagenormal)
Camera
Apple is altijd redelijk conservatief geweest als het op de iPhone-camera aankomt. Waar andere fabrikanten proberen de resoluties ver op te drijven heeft Apple beeldkwaliteit altijd hoger in het vaandel gehad dan megapixels. Dat heeft ze geen windeieren gelegd, want tot vorig jaar was de camera in de iPhone de beste die je in een high-end-flagship kon vinden. Dit jaar wisten zowel Samsung als LG echter flinke stappen te zetten, met als gevolg dat Apple voor het eerst sinds lange tijd achterloopt qua beeldkwaliteit. De nieuwe camera in de iPhone 6s moet ervoor zorgen dat die achterstand goedgemaakt wordt.
Daarvoor heeft Apple om te beginnen de resolutie opgeschroefd van 8 naar 12 megapixels. Het formaat van de sensor is echter niet evenredig meegegroeid, waardoor de individuele pixels kleiner zijn geworden. Waar de pixels bij de 8-megapixelsensor 1,5µm groot waren, gaat het bij de nieuwe iPhones om 1.22µm pixels. Kleinere pixels betekent minder licht per pixel, moeilijker uitlezen en meer crosstalk. Om dat laatste te minimaliseren zijn de fotodiodes van de nieuwe sensor fysiek gescheiden, iets dat Samsung eerder al deed met zijn isocell-technologie.
/i/2000731957.jpeg?f=imagenormal)
Dat is technisch gezien een mooie stap, maar Apple had van ons nog wel meer dingen aan mogen passen. Zo is de iPhone 6 op papier nog steeds geen topper als het aankomt op foto's maken bij weinig licht. Het maximale diafragma van de lens is onveranderd gebleven met f/2.2, terwijl de concurrentie al bij f/1.8 zit. Daarnaast is de optische beeldstabilisatie wederom voorbehouden aan het Plus-model. We snappen dat Apple een reden moet hebben om het Plus-model duurder te maken, maar het lijkt nu alsof ze expres dingen weglaten bij de iPhone 6s om het gat groter te maken. Dat is erg jammer.
Op fotovlak is er buiten die resolutieverhoging dus technisch weinig veranderd. Op videovlak is er nu de mogelijkheid bijgekomen om ook in 4k te filmen en deze filmpjes vervolgens op de telefoon te bewerken. Nu er steeds meer 4k-televisies verkocht worden is dat geen gekke zet. Wel gek is dat je de filmpjes niet op volle resolutie terug kunt kijken op de nieuwe Apple TV, die doet namelijk geen 4k.
De camera aan de voorkant heeft een behoorlijke resolutie-bump gehad: van 1,2 megapixels naar 5 megapixels. Daarnaast heeft Apple een leuk trucje met het scherm van de iPhone uitgehaald. Om gezichten bij selfies goed uit te lichten, wordt het scherm ingezet als flitser. De helderheid wordt daarbij kortstondig verdriedubbeld - volgens de specs zou dat dan uitkomen op maar liefst 1500cd/m2 aan helderheid - en het hele display flitst kort terwijl de foto gemaakt wordt. Zo heb je een flitser aan de voorkant zonder dat er daadwerkelijk een ledje ingebouwd hoeft te worden.
Live Photos
Voor de camera-app heeft Apple een nieuw feature bedacht: Live Photos. Standaard neemt de camera-app - als deze open staat - constant beeld op. Maak je dan een foto, dan wordt niet alleen de foto weggeschreven, maar wordt er ook een kort filmpje in het bestand opgeslagen. Deze bevat de anderhalve seconde voor en anderhalve seconde na de foto. Kijk je de foto's terug, dan kun je dat korte filmpje afspelen via 3D Touch.
Apple introduceerde Live Photos als een nieuwe feature die door zijn camera-team bedacht is, maar vergelijkbare functionaliteit werd eerder al door Nokia en HTC ingebouwd in hun telefoons. De uitwerking van Apple is dan weer wel erg eenvoudig en het is een zeker een leuke toevoeging. Met Live Photos ingeschakeld worden de fotobestanden grofweg twee keer zo groot, waardoor je wel moet opppassen als je gretig foto's maakt met je telefoon, want het basismodel van de iPhone heeft nog steeds maar 16GB opslag.
Tot slot
Zoals verwacht zijn de iPhone 6s en 6s Plus geen schokkende upgrades, maar dat wisten we van tevoren al. Op sommige vlakken snappen we ook wel dat Apple geen grootste veranderingen doorgevoerd heeft: qua behuizing, beeldkwaliteit en snelheid konden de vorige modellen nog prima meekomen en de nieuwe modellen zijn weer sneller en steviger.
De grootste verandering in iOS 9 - in combinatie met de nieuwe iPhones - is 3D Touch en van het nut zijn we nog niet compleet overtuigd. Het feit dat er nieuwe opties en menu's zijn juichen we toe, maar bij de manier waarop ze ontsloten worden hebben we nog onze twijfels. Wellicht is het zo'n feature die je nooit meer kwijt wilt als je er eenmaal aan gewend bent, maar bij de eerste kennismaking vonden we het nog weinig intuïtief.
Dat maakt dat we met een dubbel gevoel achterblijven na deze eerste kennismaking. Op zichzelf bekeken zijn de iPhone 6s en 6s Plus goede telefoons: op de behuizing, afwerking, beeldkwaliteit, software en snelheid is maar weinig aan te merken. Toch had het zoveel meer kunnen zijn, zeker in vergelijking met de concurrentie. Zo ondersteunt Apple nog steeds geen snelladen, of draadloos laden, heeft de camera van de 6s wederom geen optische beeldstabilisatie, is de lens niet zo lichtsterk en dat Apple de standaardmodellen eind 2015 nog steeds met slechts 16GB uitrust is moeilijk te verdedigen. Zeker niet als je bedenkt dat de nieuwe iPhones hoogstwaarschijnlijk duurder worden dan hun voorgangers.
Ja, dat lees je goed, duurder. Nederlandse prijzen zijn er nog niet, maar bij onze oosterburen kosten de 16GB-modellen van de iPhone 6s en 6s Plus respectievelijk 739 en 849 euro. Dat is 40 en 50 euro meer dan hun voorgangers bij introductie. In Frankrijk is dat zelfs 749 en 859 euro. Wil je het 64GB-model - een 32GB-variant is er wederom niet - dan mag je nog eens 110 euro bijbetalen.
Het zal de echte Apple-fan waarschijnlijk worst wezen, en heb je een wat oudere iPhone, dan zijn de nieuwe modellen een flinke, en waardige upgrade. Maar wie ook interesse heeft in andere merken ziet dat de concurrentie niet stil heeft gezeten en dat je bij Apple dit jaar een heleboel moet betalen, voor relatief kleine upgrades.