Het is alweer twee jaar geleden dat we de Inspiron Duo van Dell bespraken. De eerste iPad van Apple was toen al bijna een jaar oud, de netbook-hype was over zijn hoogtepunt en van ultrabooks of Windows 8 was nog geen sprake. Toch waren ook toen al fabrikanten aan het experimenteren om eigenschappen van tablets en laptops te combineren. Hoewel de Inspiron Duo een van de origineelste varianten was, vonden we dit experiment destijds grotendeels mislukt: zoals veel zogenoemde hybrids was het geen beste tablet en kon je ook niet van een goede laptop spreken.
Anno 2013 is er veel veranderd maar nog steeds proberen fabrikanten de ideale combinatie van laptop en tablet te vinden. Dell heeft daarvoor een unieke eigenschap van de Inspiron Duo van stal gehaald: de mogelijkheid om het scherm in het frame van de schermrand volledig om te klappen. De XPS 12 heeft eigenschappen waar we in 2011 alleen nog maar van konden dromen: een capacitief ips-touchscreen met full hd-resolutie, een krachtige maar zuinige cpu en een besturingssysteem dat wel voor een belangrijk deel touch-ondersteuning biedt. Slaagt de XPS 12 daarmee waar de Inspiron Duo faalde?
Schermomdraai en XPS-keyboard
Dell heeft inmiddels een volledige high-end line-up wat zijn XPS-serie betreft: er is de XPS 10-tablet met Windows RT en keyboarddock, de kleine en lichte XPS 13-ultrabook, de luxe XPS 14 en de krachtige XPS 15. Alle modellen hebben een vergelijkbaar en duidelijk herkenbaar design en de XPS 12 vormt geen uitzondering daarop.
Uiterlijk en indruk
De behuizing is grotendeels van magnesium en koolstofvezel vervaardigd en het oppervlak is vrijwel volledig van een rubber-achtige coating voorzien. Over het scherm is een glasplaat van Gorilla Glass gelegd. De hybride is vrijwel volledig zwart uitgevoerd, met uitzondering van de matgrijze randen, die overigens van aluminium zijn. Dell heeft scherpe hoeken vermeden en de XPS 12 van een wig-vorm voorzien: hij loopt naar voren spits toe. De hybride ziet er daarmee sober, maar stijlvol en allesbehalve lomp uit.
Door het gebruik van hoogwaardige materialen is de laptop ook stevig. Omdat de rubber-achtige coating goede grip biedt, is het apparaat prettig om beet te pakken en vast te houden. Nadeel van dit materiaal is dat wie deze XPS aanraakt na het eten van een vette hap, flink kan lopen boenen om de plekken die je vingers achterlaten weer te verwijderen.
Afmetingen en gewicht
De XPS 12 is wel wat aan de zware kant. Een gewicht van 1,54 kilo vinden we niet zo'n probleem bij een 13,3"-ultraportable, maar voor een 12,5"-model is het niet licht en voor een apparaat dat als tablet ingezet moet worden, is het ronduit zwaar. Ter vergelijking: de Vaio Duo 11 weegt 1,3 kilo, de 11"-MacBook Air 1,06 kilo en de Lenovo Yoga, met 13,3"-scherm, weegt evenveel. De Samsung Ativ Smart PC Pro weegt overigens nog ietsje meer.
Met zijn breedte van 31,7cm, diepte van 21,5cm en dikte van 20mm op het dikste en 15 mm op het dunste punt, heeft de laptop annex tablet wel een fijn formaat voor een hybride. Een 11,6"-formaat levert een handzamer tablet maar een wel erg kleine laptop op, terwijl een 13,3"-apparaat misschien te prefereren is als laptop, maar dit formaat te groot is voor een tablet. Ietsje kleiner was in onze ogen nog beter geweest: door de framerand om het scherm in combinatie met de zwarte rand is de XPS een fractie groter dan nodig is voor een 12,5"-laptop.
Kantelen
Het kantelen van het scherm is de eerste keren een vreemde gewaarwording maar het werkt al gauw erg intuïtief. De bovenkant van het scherm is in te drukken, waarna het scherm 180 graden, maar niet 360 graden, omgeklapt kan worden. Het touchscreen is hierna verticaal te gebruiken, als een tablet in een dock. Wel is een nadeel dat de accelerometer in de behuizing zit en het beeld dus niet meteen meedraait: hiervoor moet eerst de hele unit even licht gekanteld worden. Uiteraard is het vooral de bedoeling het scherm geheel dicht te klappen voor de tabletmodus. De handeling verloopt een stuk sneller en soepeler dan de slider-, draai- of insteek-mechanismes van de hybrides die we tot nu toe onder handen namen.
De magneten in de schermrand zijn opvallend krachtig en ze zijn in staat om het paneel bij de meeste gebruikershandelingen stevig op zijn plek te houden. Uitzondering is het gebruik van het touchscreen in laptopmodus: in dat geval kantelt het touchscreen te snel naar achteren. Beter was het geweest als Dell de mogelijkheid had geboden het scherm op slot te zetten.
Waar we het bij de Inspiron Duo nog een probleem vonden dat er teveel ruimte tussen de framerand en het schermpaneel aanwezig was, heeft Dell dit bij de XPS verbeterd: er is nog slechts een minieme kier zichtbaar die nauwelijks hinderlijk aanwezig is. Wel voelt de aluminium rand nog altijd kwetsbaar aan tijdens het omklappen. Het scherm zelf voelt zeer robuust. Waar Gorilla Glass bij veel laptops een marketingtruc lijkt, heeft dit materiaal bij de XPS 12 het duidelijke doel om stevigheid te bieden aan een scherm dat verder geen steun heeft aan een schermrand.
Voor echt mobiel gebruik schiet de XPS als tablet te kort. In tablet-stand is de Dell XPS hiervoor te dik en te zwaar. Toch is het apparaat in deze modus niet onbruikbaar. Het relatief grote scherm met full-hd-resolutie maakt dat het apparaat prima in te zetten is om op de bank te internetten, om touch-spelletjes op te spelen en om er video op te kijken. Een stylus voor bijvoorbeeld grafische toepassingen wordt helaas niet meegeleverd.
De tablet-mogelijkheden bieden volgens ons wel meerwaarde, maar het primaire gebruik van het systeem is toch dat van ultrabook. Belangrijkste constatering is dat Dell, in tegenstelling tot veel concurrererende hybdrides, weinig tot geen concessies heeft gedaan. De XPS is namelijk een hele goede ultrabook, ook als je het touchscreen nooit zou gebruiken. Overigens levert Dell sinds kort ook de XPS 13, met 13,3"-scherm, met een ips-paneel met full-hd-resolutie. De prijzen en verdere specificaties ontlopen elkaar niet veel. De XPS 13 is iets lichter maar moet dus touchfunctionaliteit ontberen.
Keyboard en touchpad
Dat Dell weinig concessies heeft gedaan is aan de bouwkwaliteit en de schermbevestiging te zien, maar vooral ook aan het toetsenbord en het touchpad. Beide zijn van normaal formaat. Het keyboard is van de kwaliteit die we inmiddels van Dells XPS-producten gewend zijn. De toetsen hebben een zeer fijne aanslag en genoeg travel. Ook is er een backlight aanwezig, die natuurlijk niet mag ontbreken bij een high-endlaptop anno 2013.
Het touchpad van de fabrikant Cypress voelt door de matte afwerking fijn aan, al zijn vlekken juist op dit oppervlak hierdoor gauw zichtbaar en lastig te verwijderen. Ook had het touchpad naar onze mening een iets te harde klik, werden tap-to-clicks niet altijd geregistreerd en zorgden muisbewegingen aan de linkerzijkant van het touchpad te snel voor het switschen tussen Windows 8-apps: dit switchen zou alleen mogen gebeuren door van buiten naar binnen te swipen bij het touchpad. Het touchpad is van het merk Cypress en we hopen dat firmware-updates de werking op genoemde punten optimaliseren want in potentie is het een zeer goed trackpad: het oppervlak registreert vingerbewegingen verder wel goed.
Snelle cpu en ssd, geen sd-kaartlezer
De processor van het model dat wij van Dell ontvingen was de Core i7-3517U. Dit is een snelle Ivy Bridge-dualcore met HyperThreading-ondersteuning en een kloksnelheid van 1,9GHz. De TurboBoost maakt het mogelijk voor de chip om automatisch op 2,8GHz te draaien met beide cores geactiveerd, of 3GHz als het een enkele core betreft. Hier moet dan ruimte voor zijn wat hitte en verbruik betreft. Ten opzichte van de voor ultrabooks veelgebruikte Core i5-3317U is de kloksnelheid hoger en is er 4MB in plaats van 3MB L3-cache aanwezig. Inmiddels is bij de Ivy Bridge-refresh de Core i5-3337U uitgekomen, die met zijn clockspeed van 1,8GHz de prestaties van de Core i7-3517U al weer iets dichter zou moeten kunnen naderen. Dell levert deze laatste cpu bij nieuwe XPS 12-modellen.
De gpu is de standaard Intel HD Graphics 4000. Verder is er 8GB ddr3-geheugen en een ssd met capaciteit van 256GB aanwezig, wat ruime hoeveelheden zijn. Voor 200 euro minder levert Dell ook een model met 4GB en ssd van 128GB. De ssd is de PM830 van Samsung. Dit is een rappe solid state drive die we eerder in Dell-ultrabooks aantroffen en die goede prestaties biedt.
Wat hardware betreft heeft Dell op papier gebalanceerde maar geen opvallende keuzes gemaakt. Voor 1399 euro mag je het nodige verwachten en Dell levert voor deze prijs hardware-onderdelen die beter zijn dan gemiddeld voor een ultrabook, terwijl je voor 1199 euro meer standaardhoeveelheden geheugen en opslag krijgt. Dit zijn hoge prijzen maar anno 2013 al lang geen uitzonderlijke prijzen voor high-endmachines meer.
Hoorbaar
Kritiek hebben we op de koeling van de XPS 12. Zolang we de cpu en gpu niet teveel belasten laat de ultrabook zich nauwelijks horen, maar als we de hardware aan het werk zetten begint de ventilator luidruchtig te roteren. Dit was een hinderlijke eigenschap waar we ons bij de XPS 13 ook al aan stoorden. Ook hadden we net als bij het testen van die ultrabook opnieuw het probleem dat de laptop niet in slaapstand ging na het dichtklappen van het scherm en het apparaat om wat voor reden dan ook enorm heet werd. Het was een incident tijdens onze testperiode, maar wel een die vragen oproept.
Net als bij de andere XPS-laptops, heeft de XPS 12 een metalen plaatje aan de onderkant, waaronder informatie zoals die over de Windows-licentie verstopt zit. Door de tien schroeven aan de onderkant van de laptop te verwijderen is de binnenkant te benaderen, waar het verwisselen van de ssd relatief eenvoudig is, maar het werkgeheugen zit vastgesoldeerd en is niet vervangbaar.
De draadloze netwerkkaart is de 2x2-kaart Centrino Advanced-N 6235 van Intel, met ondersteuning voor bluetooth 3.0 en Wireless Display. De theoretisch maximumsnelheid van deze kaart zou 300Mbps moeten zijn. Een beetje goede draadloze netwerkkaart is ook geen overbodige luxe want ondersteuning voor gigabit-ethernet is er niet, ook niet via een verloopstukje.
De interfaces: minimaal
Wat interfaces betreft is het maar karig gesteld. Rechts zitten twee usb 3.0-poorten en mini-displayport. Ook zit hier de kleine voedingsaansluiting. Rechts zit eveneens een indicator voor de resterende accucapaciteit, wat een handige feature is. Links zet de aan- en uitknop, die in een schuifvariant aanwezig is. Ook zit hier de gecombineerde audio-in- en -uitgang en een knop om de schermweergave te roteren. Links zit eveneens de volumeregeling, zodat ook in tabletmodus het volume bijgesteld kan worden. Grootste gemis is de afwezigheid van een geheugenkaartlezer. Dit was een groot manco van de XPS 13 en het is jammer dat Dell bij de XPS 12 geen ruimte heeft gevonden om deze toe te voegen.
Naast de accelerometer is er een lichtsensor voor het automatisch bijstellen van de schermhelderheid. Gps is niet aanwezig. De capaciteit van de camera is 1,3 megapixel en er zijn twee microfoons in verwerkt. Aan weerszijden van de laptop zitten nog twee speakertjes, waar niet bijster goed geluid uitkomt.
Synthetische benchmarks
De Core i7-3517U en de Samsung 830 zijn geen onbekenden voor ons en we denken dan ook een redelijke inschatting van de prestaties te kunnen maken. We nemen onze set synthetische benchmarks ter hand om te controleren of de hardwareonderdelen scoren zoals verwacht mag worden.
Bij deze singlethreaded test van Cinebench wordt slechts een core belast en HyperThreading wordt niet toegepast. De hogere kloksnelheid van de Core i7-3517U maakt dat de prestaties hier hoger uitvallen dan die van de veelgebruikte Core i5-3317U, maar ook de minder zuinige Core i5 van de MacBook Retina wordt nipt ingehaald.
Bij de Cinebench-test waarbij alle cores belast worden en HyperThreading wordt aangesproken is de Core i5-3210M in het voordeel dankzij de lagere tdp van de zuinige U-processors. De Core i7 van de XPS weet echter een nette score neer te zetten.
De Samsung 830 is een goede ssd en dat vindt ook PCMark 7. Na het doorlopen van de verschillende tests voor het Storage-onderdeel van deze suite, komen er 5160 punten onder de streep te staan. Alleen de XM11-ssd van Adata, die bij ons testmodel net als de Samsung van de XPS een opslagcapaciteit van 256GB had, scoort beter.
De leessnelheden zijn op orde: 444MBps is een nette score. De Acer haalde hier een trucje uit door twee 64GB-ssd's in raid0 te plaaten. De Adata- en Toshiba-ssd's van respectievelijk de Asus en de Sony Vaio Duo halen wel net iets betere leessnelheden.
De schrijfsnelheden vallen tegen in vergelijking met die van de concurrentie. Het is niet dat 260MBps bij dagelijks gebruik merkbaar laag is, maar concurrenten halen simpelweg hogere schrijfsnelheden.
Goede praktijkprestaties
Om de processor te testen gebruiken we een reeks programma's waarbij we de systemen een aantal scenario's laten doorlopen. Zo kunnen we controleren of de volledige processorkracht die je mag verwachten ook daadwerkelijk ingezet wordt bij het draaien van software.
Dat is bij de XPS in ieder geval zo als we Lightroom een collectie afbeeldingen laten exporteren. De Core i7 handelt dat werkje in 115 seconden af, langer dan de Asus met dezelfde cpu erover doet, maar desondanks een rappe tijd.
Bij deze Photoshop-test moeten een aantal bewerkingen op een afbeelding zo snel mogelijk worden uitgevoerd. Ook dit doet de XPS snel en het verschil met de UX31A is verwaarloosbaar. Opvallend is dat het verschil met de ultrabooks met Core i5-3317U meer dan 4 seconden is.
Bij Handbrake laten we de systemen een videobestand opnieuw encoderen en we gebruiken daarvoor de iPad-instelling. Hier moet de XPS inleveren ten opzichte van de Asus. We hebben het vermoeden dat Handbrake op Windows 8 minder presteert: ten opzichte van de andere Windows 8-ultrabooks is de score van de XPS 12 wel in lijn der verwachting. We moeten dit nog nader uitzoeken.
Tenslotte meten we de boottijden, waarbij Windows 8 duidelijk in het voordeel is ten opzichte van Windows 7. De XPS 12 start het snelste op van de Windows-systemen die we tot nu toe getest hebben. Dat is een zeer goede prestatie van Dell.
Het beeldscherm bekeken, de accu getest
Het scherm van een ultrabook die ook als tablet moet fungeren is natuurlijk een zeer belangrijk onderdeel. Met zijn ips-paneel en resolutie van 1920x1080 pixels beschikt de Dell op papier in ieder geval over goede schermeigenschappen.
De resolutie van 1920x1080 pixels op een schermdiagonaal van 12,5 inch zorgt voor een hoeveelheid pixels per inch van 176. Hoewel dat laag is voor een mobieltje, waar ze inmiddels op een ppi van meer dan 400 zitten, is het voor een laptop een zeer goede pixeldichtheid. Een 13,3"-laptop met de full-hd-resolutie heeft bijvoorbeeld een ppi van 165, terwijl de veelgebruikte resolutie van 1366x768 pixels op een 13,3"-notebook voor een schamele 117 ppi zorgt.
De hoge resolutie zorgt voor veel scherper beeld en dat is fijner om naar te kijken en rustiger voor de ogen. Beeldelementen kunnen wel aan de kleine kant worden, vooral bij de traditionele Windows-omgeving, maar dit is vaak in te stellen. Vooral tekst is fijner leesbaar. Wie een tijd op een laptop met hoge resolutie werkt, zal tekst en andere beeldelementen op notebooks met doosnee resoluties als wazig en blokkerig ervaren. Dit ondervonden we al door na de XPS 12 op een MacBook Air 13 met resolutie van 1440x900 pixels, en dus ppi van 127, te werken.
Kijkhoeken
Om de kijkhoeken te testen, maken we foto's in het donker en draaien we de laptop telkens met 15 graden. Dell zelf claimt dat de kijkhoeken 160 graden zijn, minder dan 178 graden die normaal bij ips-schermen wordt geclaimd.
Bij onze test van de horizontale kijkhoeken, die van 15, 30 tot 45 graden gaan, is van enige kleurverandering in ieder geval niet te zien: de kleurweergave blijft intact.
Ook de verticale kijkhoeken, waarbij we het scherm 15 graden naar voren en achteren kantelen, zijn zoals we gewend zijn van ips.
Helderheid- en kleurtesten
Het beeldscherm van de XPS 12 is glossy en de spiegelingen beperken het gebruik in de openlucht. Een hoge schermhelderheid kan dit enigszins compenseren. We testen de schermhelderheid met de X-Rite i1 Pro Display-colorimeter met Calman-software.
De helderheid van 378 nits, oftewel cd/m2, is geen recordwaarde en een enorme bak licht brengt het scherm dan ook niet met zich mee. Het is wel ruim voldoende voor de meeste werkomstandigheden.
Hoe lager de zwartwaarde, hoe zwarter zwart ook echt is op het scherm. Ook hier verbreekt de Dell geen records, maar de score is ook niet slecht. Het scherm van de directe concurrent van de XPS 12, de Vaio Duo 11 is feller en toont ook donkerder zwart.
De rgb-lijnen in de grafiek van de witbalans hebben een mooi recht verloop, wat op een goede witbalans duidt. De rgb-waardes komen al snel in de buurt van de ideale lijn en blijven daar.
De kleuren-'driehoek' laat zien dat vooral blauw afwijkt van de correcte weergave, maar ook groen, magenta en rood zijn niet zoals ze in het ideale geval zouden moeten zijn. Ze zijn echter nog altijd enorm veel beter dan die van de meeste laptops die we tegenkomen. Sterker nog: de enige laptops met betere waardes die we tot nu toe zijn tegengekomen zijn de MacBook Pro retina-modellen van Apple. De Vaio Duo 11 van Sony heeft een vrijwel identieke kleurweergave.
De accutijden
Tenslotte testen we de accuduur. Een belangrijke test voor ultrabooks maar vooral voor tablet-varianten. De accucapaciteit van de Dell is 47000mWh, maar volledig opgeladen meten we 44230mWh.
De accuduur bij het kijken van een videobestand is zeer goed. Alleen Dells eigen XPS 14 en de UX31A van Asus houden het langer vol als we de Samsung Ativ met Atom-soc buiten beschouwing laten. Ten opzichte van de directe concurrenten, de Vaio Duo 11 en de Samsung Ativ Series 7, houdt de hybride van Dell het meer dan 10 minuten langer vol.
Bij de browsetest, waarbij we een mp3-bestand afspelen, zien we vreemd genoeg een ander beeld. Om ons onbekende redenen houdt de tabletlaptop er na 258 minuten mee op: 19 minuten eerder dan bij de filmtest. Het systeem wordt hiermee veroordeeld tot een flink lagere plek op de ranglijst. Ook de Acer zette een lagere accuduur neer bij deze vrij lichte test. We kunnen dus niet onomwonden zeggen dat de XPS 12 tot de top behoort wat accuduur betreft: de resultaten laten een wisselend beeld zien.
Alternatieven: Sony, Lenovo, Samsung, Acer
Er zijn al de nodig alternatieven voor de XPS 12 en we zetten de belangrijkste op een rijtje, waarbij we ons richten op modellen die wat hardware betreft op ons testmodel lijken. Van vrijwel alle modellen zijn goedkopere varianten met lagere specs te krijgen. Overigens krijgt de geduldige consument dit jaar nog meer dan genoeg keuze uit alternatieven. Intel heeft de aanwezigheid van een touchscreen namelijk verplicht gesteld voor de komende generatie ultrabooks met Haswell-processors.
Het alternatief voor de XPS 12 is de Vaio Duo 11 van Sony. Deze ultrabook heeft een slider-mechanisme om het touchscreen schuin boven het keyboard te kunnen klappen. Dat keyboard heeft erg kleine toetsen en een touchpad is er niet, maar de stylus van de Vaio Duo is van goede kwaliteit, net als het scherm. Bovendien is de Duo 11 een stukje lichter dan de XPS van Dell. Sony Vaio Duo 11: ultrabook én tablet
De IdeaPad Yoga van Lenovo gooit het over een andere boeg; het scherm van dit model kan volledig omgeklapt worden voor de tabletmodus. Dit model heeft net als de XPS 12 een Core i7-3517U, 8GB geheugen en een ssd van 256GB. Verder is er een 13"-scherm met een 1600x900-pixelresolutie. De dikte is 1,7cm.
De ATIV Smart PC Pro van Samsung is een apparaat dat uit twee delen bestaat: een tablet- en een toetsenborddeel. Deze combinatie beschikt over een Core i5-3317U. Ook heeft deze tablet annex laptop een ips-scherm met een resolutie van 1920x1080 beeldpunten. Voordeel is dat het tabletdeel erg licht is en veel mobieler is dan hybrides met vastgekoppelde keyboards. Samsung Smart PC's: de toekomst van de pc?
Wie geen behoefte heeft aan een tablet, maar wel een dunne en lichte ultrabook met touchscreen wil, heeft aan de Aspire S7 van Acer een goede koop. Deze 13,3"-ultrabook is slechts 1,19cm dik en weegt 1,28 kilo. Het ips-touchscreen heeft een resolutie van 1920x1080 en er is Gorilla Glass overheen gelegd voor extra stevigheid. Aspire S7: Acers ultrabooktopper met touchscreen
Na meerdere hybrids in handen te hebben gekregen, begonnen we bijna de hoop te verliezen dat het mogelijk was een goede combinatie van laptop en ultrabook te maken. Veel 'oplossingen' die fabrikanten verzinnen, introduceren namelijk nieuwe problemen. Zo had de Vaio Duo 11 een wel erg klein keyboard en geen touchpad, voelen de meeste kliksystemen van tablet- en keyboarddeel maar gammel en gekunsteld aan, en wisten ook andere draai- en schuifsystemen ons niet te overtuigen. Je eindigt als gebruiker meestal met een systeem dat zowel niet de beste ultrabook als geen beste tablet is.
Ook de Dell XPS 12 is geen heel goede tablet: daarvoor is het apparaat simpelweg te zwaar en te dik; een euvel waar alle hybdrids die niet uit twee componenten bestaan mee kampen. Het is echter wél een hele goede ultrabook. Zelfs zonder touchscreen zou deze Dell ons al prima bevallen.
In vergelijking met sommige concurrerende ultrabooks is hij misschien iets zwaarder en dikker, maar de tabletmodus maakt ruimschoots goed. Ondanks het gewicht en de dikte blijven er namelijk genoeg gebruikersscenario's over waarbij de tablet-modus meerwaarde biedt, zoals bij internetten op de bank of film kijken. Bovendien is er het voordeel dat de tablet over een relatief krachtige Ivy Bridge-processor beschikt, waarbij je kunt putten uit de grote hoeveelheid programma's die het Windows-platform heeft voortgebracht, naast de bescheiden hoeveelheid Windows 8-aps. Het opvallende schermkantelsysteem werkt verrassend elegant en soepel. Belangrijker: het zorgt nauwelijks voor nadelen in ultrabook-modus. Wel moet je de bovenkant van het touchscreen in ultrabook-stand niet te hard indrukken bij de bediening: dan kantelt het scherm al gauw naar achteren.
De ultrabook ziet er goed uit, is stevig en heeft een goed toetsenbord. Het touchpad werkt over het algemeen fijn, maar we hadden wat irritaties die Dell met firmware op zou moeten lossen, zoals betere registratie van tap-to-click en Windows 8-multitouch gestures. Ons testapparaat was erg snel maar we hadden dan ook de versie met een Core i7-dualcore. Dell voorziet alle versies in ieder geval van een rappe Samsung-ssd. Het scherm is van bijzonder goede kwaliteit. Het ips-paneel biedt goede kijkhoeken en kleurweergave en de resolutie van 1920x1080 bij 12,5" zorgt voor erg scherpe beelden.
De XPS 12 bevalt ons zelf zó, dat we aan vijf sterren zaten te denken. Dat we die uiteindelijk niet geven komt doordat de ultrabook annex tablet teveel lawaai maakt en heet wordt als hij aan het werk gezet wordt. Ook de afwezigheid van een sd-kaartlezer rekenen we Dell aan: de fabrikant heeft hier net als bij de XPS 13 teveel gesnoeid wat interfaces betreft. Jammer is dat de accutijden een wisselend beeld laten zien: bij sommige scenario's hoort de XPS bij de top, bij andere tot de middenmoot. Van de prijs, die begint bij 1199 euro, schrikken we al niet meer; dat zijn de prijzen die fabrikanten voor dit soort systemen vragen.
Bovenstaande minpunten zijn jammer en we hopen dat Dell ze bij een eventuele Haswell-opvolger weet weg te nemen, en het apparaat daarbij ook nog wat lichter kan maken. De XPS 12 in zijn huidige vorm is desondanks een zeer fijne combinatie, die als ultrabook en tablet het beste van de ene wereld bevat, aangevuld met enkele goede eigenschappen van de andere. Dell is daarmee een van de weinige fabrikanten die een goed geslaagde hybride weet af te leveren.
Pluspunten + Goed toetsenbord + Kwalitatief hoogwaardig scherm + Geslaagde combi van ultrabook met tablet-voordelen
Minpunten - Wordt warm en maakt lawaai tijdens functioneren - Geen sd-kaartlezer
Heb hem zelf nu 1 maand, waarbij er in het begin een hoop problemen waren met het touchpad. Touchpad problemen zijn opgelost met een vrij recente driver update, maar in het begin was de laptop bijna onbruikbaar. De lichtsensor heb ik uiteindelijk maar uitgeschakeld, want met de lichtsensor ingeschakeld is het onmogelijk om de brightness van het scherm op volle sterkte te zetten, ook als je buiten bent waar het juist nodig is. Ik pas hem dus nu handmatig wel aan naar de situatie waar ik inzit.
Wel gebeurd het nog regelmatig dat het touchscreen niet meer reageert, enige oplossing is herstarten. Ook al gaat het herstarten heel snel door de specs, het is behoorlijk irritant. Gebeurd meestal als de laptop uit slaapstand wordt gehaald.
Verder valt de bouwkwaliteit bij mijn XPS 12 wel erg tegen.. Het frame lijkt wel krom, het scherm sluit niet overal netjes aan, er komt een hele hoge piep uit de laptop, het frame heeft delen dat loslaat en ook het metalen klepje is niet netjes gemonteerd, om nog niet te beginnen over de stickers die er schots en scheef opzaten.
2 usb poorten is zat voor een laptop, heb er wel eens een muis aan en een oplader van m'n telefoon, that's it. Mocht er een usb stick in moeten dan kan 1 van de 2 er echt wel even uit. Persoonlijk gebruik ik zelden een cardreader, voor o.a. de camera die ik heb is de oplossing simpel: Gewoon een usb kabel in de camera proppen. Ik kan me wel voorstellen dat mensen die er meer gebruik van maken het wel vervelend vinden, maar ik kan me niet voorstellen dat je die cardreader tig keer op een dag nodig zou hebben.
[Reactie gewijzigd door Boyd op 23 februari 2013 15:55]
Ik heb m ook inmiddels 3 maand maar ik kan me totaal niet vinden in je punten over de bouwkwaliteit. Ook nog niet gehad dat de touchscreen niet reageert.
Touchpad ben ik het mee eens overigens, de laatste driver heeft de meeste issues opgelost. In de tussentijd had ik de hele Cypress driver maar verwijderd, dan werkt het gewoon als een ouderwetse touchpad.
Ik zie niet in waarom deze laptop 3 sterren krijgt voor de prijs. Deze ultrabook is met grote afstond ruim een jaar lang de goedkoopste ultrabook geweest met een 1080p. scherrm. Er waren momenten dat je hem voor €900 kon krijgen. Wat hem automatisch de beste ultrabook voor een beperkt budget maakte
Tegenwoordig schommelt de prijs met kortingstruuks rond de €1000 (deze week ietsje meer. Nog steeds een goede prijs, maar niet goed genoeg in vergelijking met de surface pro. Eigenlijk is dat de beste ultrabook met touchscreen.
Kortingstrucs kan ik niet laten meewegen in een review, daar moet jij de mensen maar op wijzen.
Een geadverteerde prijs van 1199 euro voor de eenvoudigste versie met 128GB-ssd vind ik redelijk. Omdat de concurrentie inderdaad een stukje duurder is, op de Vaio Duo 11 na, heb ik er een half puntje bijgedaan.
Kortingstrucs kan ik niet laten meewegen in een review, daar moet jij de mensen maar op wijzen.
Inderdaad, 9 van de 10 consumenten is niet op de hoogte van deze kortingen en profiteert hier dus ook niet van. Een product dient beoordeelt te worden op de werkelijke verkoopprijs en verder niet.
Slaapstand issue bij mijn ultrabook (zenbook prime) met touch trad op omdat het touchscreen dacht dat het werd aangeraakt.
Wellicht hier hetzelfde? Is eenvoudig te controleren: sluit extern scherm aan en klap het scherm dicht. Als er nu zo'n rond vlakje verschijnt op je andere beeldscherm, dat normaal onder je vinger verschijnt als je het scherm aanraakt, is dat hier hetzelfde probleem.
Asus omzeilt het met een tooltje volgens mij.
Afgelopen maandag heb ik mijn XPS 12 binnen gekregen. Hier zit echter de geupdate i7 3537 in en een Lite on SSD (Liteon LMT 256M3M). Dus het lijkt erop dat tweakers het oude model nog heeft getest.
Ook weet ik niet hoe de reviewer de laptop heeft gebruikt. Maar als ik in laptop modus zit klapt het scherm bij mij niet naar achter. Je moet zelfs best hard drukken waardoor de laptop eerder in zijn geheel naar achteren kantelt dan het scherm..
Het wegvallen van touch zoals Boyd beschrijft heb ik twee keer meegemaakt. Gelukkig geen last van een piep of wankel frame. Hier zit alles er stevig in.
Stickers zijn inderdaad jammer. Gelukkig kan je de grootste eenvoudig verwijderen. Maar de intel i7 sticker zit heel goed vast en dus SCHEEF.. Best jammer dat het ze niet lukt om deze er recht op te krijgen..
[Reactie gewijzigd door Alaksandus op 25 februari 2013 01:27]
Hoe heb je het voor elkaar gekregen de nieuwe versie nu al binnen te hebben? Ik heb de geteste versie vorige maand besteld en die komt pas halverwege volgende maand binnen.
Ik heb Dell gebeld om te kijken of ik de nieuwe versie sneller kan krijgen, maar de leverdatum wordt dan 15 april.
Ik heb overigens een heleboel ultrabooks bekeken op dingen die ik belangrijk vond (maat, geheugen, snelheid, scherm) en deze was voor mij het beste. Dat er een kantelbaar touchscreen bij zit is alleen maar een mooie extra voor me.
Ik heb het helaas alleen op stats kunnen vergelijken, dus ik ben blij dat de XPS12 ook goed uit deze review komt.
Mijn XPS heb ik 7 januari besteld met een levertijd van 22 februari. Dit was nog met de oude CPU (stond ook in de orderbevestiging). Begin februari zag ik dat ze de CPU geupgrade hadden dus ik baalde al want nu zou ik in principe een oude ontvangen. Maar gelukkig heb ik de nieuwe gekregen.
Heb er zelf dus niets voor hoeven doen (behalve veel te lang wachten op dit prachtige apparaat natuurlijk).
Ik heb mijn xps-12 vandaag in ontvangst mogen nemen. Ook ik heb getekend voor een oude cpu maar heb een 3337u gekregen. Tevens zit er hier ook een Liteonit lmt-256m3m in.
Sommige kritiek slaat kant nog wal, slechts 2 USB poorten, das voldoende voor elk portable apparaat hoor.
Wat echt jammer is, is het feit dat Dell er weer een luidruchtige fantilator instopt. Zolang dat nog t geval is ga ik voor 2 apparte apparaten, een lichte tablet voor op de bank en een heavy desktop replacement laptop voor al t ander werk.
Het feit dat er een displayport op zit in plaats van mini-hdmi in de meeste ultrabooks is juist een groot voordeel. Mini-hdmi gaat maar tot 1080p. Een scherm van 1200p aansturen is derhalve niet mogelijk. Tevens moeten voor hdmi licantiekosten worden betaald en voor displayport niet.
Technisch is displayport gewoon op letterlijk elk punt superieur aan HDMI, en zeker aan mini-HDMI.
[Reactie gewijzigd door Anoniem: 303530 op 23 februari 2013 17:52]
Ik schrijf ook nergens dat dat te weinig is, alleen dat het totaal aantal interfaces te beperkt is. Geen hdmi, geen kaartlezer, geen ethernetpoort. Een MacBook Air heeft dan tenminste nog Thunderbolt, waar je oa een gigabit-ethernetadapter voor kunt kopen.
Wat ik mij afvraag is in hoeverre het apparaat in de gaten heeft wanneer je hem dichtgeklapt in tablet-mode hebt, en in een tekstvak dus een onscreen keyboard tevoorschijn moet toveren. Het gewone keyboard is immers dan niet bereikbaar. Hoe zit dat?
Dit hangt meer van de gebruikte apps af. In IE10 'metro' gaat dit perfect, maar in de gewone IE10 komt het onscreen keyboard niet meteen naar voren. Gelukkig zit er een goed bereikbare knop in je taakbalk die het onscreen toetsenbord laat zien.
Dat is een van de vele verwarrende dingen aan Windows 8. Ik ben al 2 maanden bezig om iemand uit te leggen dat IE10 in Metro een andere IE10 is dan IE10 in desktop op dezelfde PC. Krijg het niet tussen de oren en langzaamaan besef ik dat dat niet aan die persoon ligt.
Bij een XPS 12 wordt in tablet mode niet altijd automatisch een onscreen toetsenbord in beeld gebracht. Er is wel altijd een knopje op het scherm om dit tevoorschijn te halen.
Nou, mijn profielfoto is al de Dell XPS 12, ik krijg 'm maandag thuis.
Ik wilde heel graag een laptop & tablet in 1! Geen losse iPad en een Inspiron ofzo. Maar alles in 1.
-Sony, heeft een standaard achter, dat vond ik erg lelijk.
- Bij de meeste anderen merken, kan je de tablet uit de laptop halen... mhh.. .nee dat vond ik minder mooi.
-Dell liet me echter een zware obsessie krijgen van hun XPS 12, wat een prachtpraaltje!
Je kan het beeldscherm prachtig kantelen, het beeld roteerd mee. Wel jammer dat er geen HDMI-kabel ingang is, maarja, daar heb ik weer mijn Sony Bravia voor...en mijn PS3.
Wat vond je van de Lenovo Yoga, dan heb je ook een tablet of een ultrabook en een volledige intel i-core. Volgens mij is deze ook in NL verkrijgbaar, ik weet alleen niet voor welke prijs.
Blijf het toch vreemde, vrij dure apparaten vinden, die hybrids. Ze willen twee zaken verenigen die mijns inziens niet verenigbaar zijn zonder compromis. Als ik het beste van 2 werelden wil, dan koop ik een tablet van 400 euro en een ultrabook van 1000. Dan heb ik het beste van 2 werelden.
En voor ongeveer hetzelfde geld.
Moet zeggen dat deze Dell wel prima specs heeft. Dat wel.
Dit dus, het hele idee is dat je niet 2 apparaten mee hoeft te nemen... En tja, die dingen hoeven niet het beste van 2 werelden te zijn wat mij betreft. Als het maar goed genoeg is voor beide werelden.
Ik kijk dan ook naar cameras op telefoons, een dedicated camera is natuurlijk altijd nog beter maar voor 95% van de gevallen voldoet een (goede) telefooncamera prima.
Dat is inderdaad een punt. Als je genoegen neemt met het compromis, dan kan het voor je werken. Persoonlijk vind ik er meer nadelen aan kleven dan voordelen. Met een iPad mini (of vergelijkbare tablet) in 1 hand lees je makkelijk een tijdschrift of ander stuk. Dat is nou typisch iets dat je met hybride devices niet (zo makkelijk) kunt, omdat ze een factor 2 tot 4 zwaarder en/of groter zijn.
Het hangt dus van je eisen af en daar heb je zeker gelijk in.
Het zijn tot nu toe allemaal net niet producten. Eigenlijk zijn alle hybrides gewoon te dik. Als de Acer S7 ultrabook slechts 12mm dik is, waarom moet deze XPS12 dan 20mm dik zijn?
Ook de accuduur kan nog beter en ventilatie op een tablet is het ook niet.
Ik geloof wel in het hybride concept, maar ook dat het pas met de volgende generaties echt tot zijn recht komt. Ik zie dan het meest in het Transformer design. Eind 2013, begin 2014 maar weer eens kijken...
Waarom zou de s7 nu dunner zijn dan de XPS 12? Goh....
• omklapbaar scherm? Reken maar op zeker 3 mm.
• toetsenbord met veel betere travel-depth. 2mm?
• de accu is ook 50% groter
• de XPS is behoorlijk goedkoper.
Misschien is de kritiek wel dat hij juist door het toevoegen van die functionaliteiten dikker is. Te dik misschien, in de ogen van sommigen. Zeker als je niet op die functies zit te wachten.
Het beste van twee werelden blijft altijd een compromis.
Ik geloof niet in een hybride oplossing, het maakt het apparaat onnodig lomp met toeters en bellen die je de helft van de tijd niet gebruikt maar wèl steeds loopt mee te zeulen.
Deze review van deze Dell XPS 12 bewijst het voor mij weer eens, te lawaaig, lomp en heet, iets wat je helemaal niet wilt bij een sleek device voor tablet gebruik.
Dell zou beter echt goede tablets gaan maken, want tablets worden steeds krachtiger. En een los toetsenbordje erbij klikken kan altijd nog.
[Reactie gewijzigd door Anoniem: 451726 op 23 februari 2013 10:17]
Ik denk dat je dan uitkomt bij de Surface Pro tablet. Dat is echt het beste van twee werelden. Althans: als ze een toetsenbord uitbrengen welke de tablet stevig op zijn plaats houd.
Helaas is dat er nog niet. Dat is het probleem momenteel met de huidige hybrides. Je krijgt er geen volledig toetsenbord bij of je kunt hem niet (net als bij een laptop/ultrabook) in alle standen zetten. Het is vaak 1 stand and that's it. Je kunt dergelijke opstellingen eigenlijk alleen in je hand houden of voor je op tafel laten staan, maar de bankleuning of op de schoot is niet praktisch typen met de huidige verkrijgbare hybrides.
Ik vind het een goede review, specifiek een goede keuze qua sterrenscore. Niet 5 sterren geven, want er is ruimte voor verbetering: een SD-kaartlezer achterwege laten zonder dat dat specifiek nodig is.
Hier ben ik het mee eens, na alle reviews lijkt de Asus het straks te winnen van alle huidige hybrides. Asus heeft zich al bewezen in de Android markt en zij zal straks de huidige ultrabooks gaan verslaan, mits Asus dit product eindelijk eens op de markt brengt!
Asus Transformer Book, dat gaat hem worden.
Edit: waarom gaat het de Transformer worden?
1. Doordat je geen last hebt van een scherm die kantelt als je de hoeken aanraakt en die zul je veelvuldig moeten aanraken.
2. Als je alleen de tablet zou gebruiken, dan hoef je geen toetsenbord mee te nemen.
3. Als je het als ultrabook gaat gebruiken, dan behoud je een stevige laptop die in elke stand te zettenis zonder dat hij om zal klappen
4. Het zal hem echt gaan worden als Asus ook de eerder aangekondigde 11" op de markt brengt ipv alleen de 14" versie.
5. er is totaal geen compromis doordat ook deze variant in een i5/i7 versie uitkomt.
[Reactie gewijzigd door Kiswum op 23 februari 2013 10:41]
Ik ben het met je eens, ik ben al een maand op 4 voor ons op kantoor aan het werk om een dozijn knappe Core i7 Ultrabooks te kopen met touchscreen. Asus komt daar met diverse modellen toch als winnaar uit de bus. (We hebben al een Acer Aspice s7 en een HP Spectre XT op kantoor staan - maar die krijgen ondanks een aantal hele goede eigenschappen toch nog niet het predicaat super) Alleen al het nieuwe Asus spul is nergens leverbaar in de Benelux.
De enige voorraad die Asus af en toe heeft gaat eerst naar hun key-markets en daar behoren wij niet bij. Dus zullen wij komende week iets anders moeten gaan bestellen. (De huidige Latitude D820/D830's kunnen echt niet meer).
Mwah, voor tablet gebruik net te groot en daarmee niet de beste van beide werelden wat mij betreft. Las ook dat zelfs met dock (met batterij) de accuduur niet (al te veel) verbetert... En de HD in de dock zou ook relatief aardig wat verbuiken (hoewel je die in en uit kunt schakelen)...
Een transformer book 11.6" versie, dat zou voor mij wel een hele mooie oplossing zijn. Maar ja Asus, ze kondigen een hoop aan maar het daadwerkelijk releasen maken ze vaak een potje van (qua onduidelijkheid, verkrijgbaarheid, etc).
Maar nu de samsung in bezit (XE700T1C) en die bevalt ook prima... Maar inderdaad, de perfecte is er nog niet. Maar dat is het nadeel van een early adaptor zijn.
Tweakers plaatst functionele en analytische cookies voor het functioneren van de website en het verbeteren van de website-ervaring. Deze cookies zijn noodzakelijk. Om op Tweakers relevantere advertenties te tonen en om ingesloten content van derden te tonen (bijvoorbeeld video's), vragen we je toestemming. Via ingesloten content kunnen derde partijen diensten leveren en verbeteren, bezoekersstatistieken bijhouden, gepersonaliseerde content tonen, gerichte advertenties tonen en gebruikersprofielen opbouwen. Hiervoor worden apparaatgegevens, IP-adres, geolocatie en surfgedrag vastgelegd.
Hieronder kun je per doeleinde of partij toestemming geven of intrekken. Meer informatie vind je in ons cookiebeleid.
Functioneel en analytisch
Deze cookies zijn noodzakelijk voor het functioneren van de website en het verbeteren van de website-ervaring. Klik op het informatie-icoon voor meer informatie.
Meer details
janee
Relevantere advertenties
Dit beperkt het aantal keer dat dezelfde advertentie getoond wordt (frequency capping) en maakt het mogelijk om binnen Tweakers contextuele advertenties te tonen op basis van pagina's die je hebt bezocht.
Meer details
Tweakers genereert een willekeurige unieke code als identifier. Deze data wordt niet gedeeld met adverteerders of andere derde partijen en je kunt niet buiten Tweakers gevolgd worden. Indien je bent ingelogd, wordt deze identifier gekoppeld aan je account. Indien je niet bent ingelogd, wordt deze identifier gekoppeld aan je sessie die maximaal 4 maanden actief blijft. Je kunt deze toestemming te allen tijde intrekken.
Ingesloten content van derden
Deze cookies kunnen door derde partijen geplaatst worden via ingesloten content. Klik op het informatie-icoon voor meer informatie over de verwerkingsdoeleinden.
Meer details
/i/1361281112.jpeg?f=imagenormal "Dell XPS 12")
/i/1361281131.jpeg?f=imagenormal "Dell XPS 12")
:fill(white)/i/1361281119.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1361281139.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1361281141.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1361281143.jpeg?f=imagegallery)
/i/1361281115.jpeg?f=imagenormal "Dell XPS 12")
/i/1361281133.jpeg?f=imagenormal "Dell XPS 12")
/i/1361281129.jpeg?f=imagenormal "Dell XPS 12")
/i/1361281127.jpeg?f=imagegallery)
/i/1361281121.jpeg?f=imagegallery)
/i/1361281125.jpeg?f=imagegallery)
/i/1361281123.jpeg?f=imagegallery)
/i/1361281130.jpeg?f=imagenormal "Dell XPS 12")
/i/1361395523.jpeg?f=imagegallery)
/i/1361395524.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1361395525.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1361395526.jpeg?f=imagegallery)
/i/1361395527.jpeg?f=imagegallery)
/i/1361395528.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1353480985.jpeg?f=thumbsmall)
Sony Vaio Duo 11: ultrabook én tablet:fill(white)/i/1355406340.jpeg?f=thumbsmall)
:fill(white)/i/1356074168.jpeg?f=thumbsmall)
/i/1354272818.png?f=thumbsmall)
/i/1361281122.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1361281124.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1361281126.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1361281128.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1361281130.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1361281132.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1361281134.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1361281136.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1361281138.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1361281113.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1361281115.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1361281117.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1361281129.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1361281131.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1361281133.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1361281135.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1361281137.jpeg?f=imagegallery)
/i/1361281137.jpeg?f=imagenormal "Dell XPS 12")
:fill(white):strip_exif()/i/1346323308.jpeg?f=thumblarge)
:fill(white):strip_exif()/i/1346323308.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/1347517178.jpeg?f=ankeiler_small)
/i/1291905847.png?f=fpa)
:fill(white):strip_exif()/i/1356619763.jpeg?f=thumbs_video){kind=small}
/u/212961/Alfred%2520Max%2520Headroom.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/386815/296252.jpg?f=community){kind=small}
/u/52310/Corona.JPG?f=community){kind=small}
/u/104379/crop62cc779de1167_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/157390/crop5decc9d996782_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/501340/RebootILlogo.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/129865/crop5cb775b8692d8.jpeg?f=community){kind=small}
/u/75323/5procentoog.JPG?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/216576/AlfaGT.jpg?f=community){kind=small}