Inleiding
In de weken voor de IFA lekte de eerste informatie over de Fujifilm X10 uit. De camera zou een kleinere versie zijn van de Fujifilm X100, een retrocamera met een bijzondere zoekerconstructie, een vaste lens en een aps-c-beeldsensor. De nieuwe high-end compactcamera zou voorzien zijn van een 2/3"-beeldsensor en een lichtsterke lens met handmatige zoom, terwijl het ontwerp van de body van de Fujifilm X100 zou zijn geleend. Op de IFA werd de Fujifilm X10 uiteindelijk aangekondigd.
De nieuwe Fujifilm X10 is een niche-product, onder meer door zijn unieke features en zijn prijs. Zo zal de camera volgens een Fujifilm-medewerker op de stand tussen de 500 en 600 euro kosten. Fujifilm rechtvaardigt die prijs door te wijzen op grootte van de beeldsensor, die het midden houdt tussen de sensor van bijvoorbeeld de Powershot G12 van Canon en de beeldsensor van een m4/3-camera, en de lichtsterke lens met groot zoombereik. De camera heeft het formaat van een high-end-compactcamera als de Powershot G12 of de nieuwe Nikon P7100, maar heeft een stukje lens als extra uitsteeksel.
Op de stand van Fujifilm waren twee Fujifilm X10-prototypes beschikbaar. Eentje zat vast aan een veiligheidskoordje en de andere zat vast aan een medewerker, van wie we het toestel echter wel even mochten testen. In de korte tijd die we met het toestel mochten doorbrengen, hebben we een zo goed mogelijk beeld van de camera geprobeerd te krijgen. Helaas mochten we geen eigen sd-kaartje in het toestel stoppen, zodat we niet al te diep op de fotokwaliteit kunnen ingaan.
Oud sensorformaat in ere hersteld
Geruchten over het toetreden van Fujifilm tot het Micro Four Thirds-kamp doen al enkele jaren de ronde. Eind juni werden de verhalen weer opgerakeld op de geruchtensite 43Rumors - ten onrechte, maar er zat wel een kern van waarheid in. De cmos-beeldsensor in de Fujifilm X10 heeft namelijk een native 4:3-beeldverhouding, net als de beeldsensors in de m4/3-camera's van Olympus en Panasonic.
De gebruikte sensors hebben echter verschillende afmetingen. Zo maakt de Fujifilm X10 gebruik van een 2/3"-cmos-beeldsensor, terwijl de Four Thirds-ilc's een 4/3"-beeldsensor hebben. Een 2/3"-sensor meet ongeveer 58mm², terwijl een Four Thirds-sensor een oppervlakte heeft van 224,9mm² - dat is bijna vier keer zo groot.
De grootte van de sensor van de Fujifilm X10 ligt dus meer in de orde van grootte van de sensors in high-end-compactcamera's als de Powershot G12, de Nikon P7100, de Panasonic Lumix LX5 en de Olympus XZ1. Deze zijn uitgerust met 1/1,7"-sensors, die een oppervlakte van ruim 43mm² hebben. De sensor van de X10 is dus ongeveer 35 procent groter.
Hoewel in compactcamera's nu vooral 1/2,3"- en 1/1,7"-sensors worden gebruikt, werd het 2/3"-formaat van de X10 in het verleden wel vaker toegepast, onder meer in de Nikon Coolpix 8800- en Sony DSC-828-bridge-camera's. Overigens zal Nikon naar verwachting eind september een nieuwe mirrorless-camera introduceren. Deze zou een 1"-beeldsensor met een diagonaal van 17mm krijgen.
Verder maakt Fujifilm gebruik van de zogeheten EXR-pixeltechnologie. Hierbij zijn de subpixels op een andere manier geordend dan bij normale sensors. Doordat bij deze ordening pixels voor dezelfde kleur naast elkaar geplaatst zijn, kan de informatie hieruit gecombineerd worden voor een hoger dynamisch bereik of minder ruis. Dat zorgt wel voor een halvering van de resolutie.
Aangezien de 2/3"-beeldsensor van de X10 in totaal twaalf megapixels telt, wordt er in de twee EXR-modes dus met een effectieve resolutie van zes megapixels gefotografeerd. De sensor heeft een lichtgevoeligheidsbereik van iso 100 tot en met iso 5000. Met EXR zijn ook iso 6400 en iso 12.800 mogelijk.
Handmatige zoomlens
In eerste instantie zochten we verwoed naar een aan-uitknop. Bij de X100 zit die rond de sluiterknop, maar bij de X10 blijkt de camera aan te gaan door aan de zoomring te draaien. Als de lens naar de groothoekstand van effectief 28mm wordt gedraaid, kan deze ring nog iets verder worden doorgedraaid om het toestel uit te schakelen. Omgekeerd gaat de camera weer aan. De camera kan niet per ongeluk uitgezet worden, omdat de zoomring na het 28mm-punt duidelijk meer weerstand biedt.
De Fujinon-lens heeft een kleinbeeldbereik van 28 to 112mm. De grootste lensopening bedraagt f/2 in de groothoekstand en een zeer respectabele f/2,8 in de telestand. De lens is opgebouwd uit elf glazen lenselementen, waarvan drie asferisch en twee zogeheten extra dispersion-glazen. Deze elf glazen zijn verdeeld over negen groepen.
Het gedeelte met de zoomring steekt ook nog uit de body als de lens ingetrokken is. Dat maakt de X10 wel iets minder draagbaar dan bijvoorbeeld de G12 van Canon of de P7100 van Nikon, waarbij de lenzen bij het uitschakelen van de camera volledig in de body verzinken.
:fill(white)/i/1315322148.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1315322149.jpeg?f=thumb)
De lens is overigens geheel van metaal, zowel het vast gemonteerde buitenste deel als het bewegende binnenste deel en de zoomring. We konden geen noemenswaardige speling ontdekken en het in- en uitzoomen gaat - hoewel iets zwaarder dan verwacht - zeer vloeiend en gelijkmatig. Op de bouwkwaliteit van het lensgedeelte hebben we dan ook niets aan te merken. Beeldstabilisatie is in de lens ingebouwd. De lensdop is voor het betere retro-effect gemaakt van metaal en is aan de glaszijde met dun vilt bekleed.
Hoewel dslr's en ilc's zoomlenzen voornamelijk uitgerust zijn met handmatige zoom, is deze feature bij compactcamera's zeer ongebruikelijk. Fujifilm maakte eerder wel al bij zijn FinePix S200EXR-bridge-camera gebruik van een handmatige zoomlens.
Optische zoeker
Compactcamera's met optische zoekers zijn nagenoeg uitgestorven. Zo hadden de vroegere Ixus-camera's van Canon nog wel een eenvoudig doorkijkglaasje, maar zie je optische zoekers bij compactcamera's alleen nog terug in de duurdere modellen als de Powershot G12 en de P7100 van Nikon. Bridgecamera's maken meestal gebruik van een elektronische zoeker.
De Fujifilm heeft voor een compactcamera een redelijk geavanceerde optische zoeker. Zo worden twee prisma's gebruikt om het optische pad langs de opklapbare flitser te leiden. Daarnaast worden vijf lenselementen gebruikt, waarvan drie asferisch. Een daarvan is mechanisch verbonden met de zoomlens, zodat het in- en uitzoomen ook in de zoeker te zien is.
Dit mechanisme werkt zeer goed. We merkten geen 'aarzeling' in de zoeker bij het in- en uitzoomen van de lens. Voor een compactcamera is het zoekerbeeld bovendien redelijk groot. Met een beelddekking van 85 procent scoort de optische zoeker van de Fujifilm X10 duidelijk beter dan die van de Powershot G12 en de P7100, die een beelddekking hebben van respectievelijk 79 procent en 80 procent.
:fill(white)/i/1315356209.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1315356210.jpeg?f=thumb)
Fujifilm benadrukt dat ook voor de zoeker alleen elementen van glas worden gebruikt. Volgens een beursmedewerker zou de zoeker ook corrigeren voor de parallaxfout die het gevolg is van de losse zoekerconstructie; er wordt immers niet door dezelfde lens gekeken als waarmee de foto wordt gemaakt. Ten slotte heeft de optische zoeker diopteraanpassingswieltje met een ruim instellingsbereik van +1,5 tot en met -3,5.
Ontwerp en bediening
De X10 is vooral lager en ook iets minder breed dan de X100. De toestellen zijn wel ongeveer even dik. De X10 is net als de X100 bekleed met een wat hardere plasticsoort, die door zijn reliëf wel goed houvast biedt. De X10 heeft rechtsboven bovendien een klein, comfortabel gripvlak voor de duim.
De knoppen aan de achterkant hebben nagenoeg dezelfde indeling als bij de X100 en ook de menustructuur is goeddeels hetzelfde. Bij de X10 is echter linksonder een witbalansknop in de plaats gekomen van de 'view mode'-knop, die vanwege het ontbreken van de hybride zoeker niet meer nodig was. Door deze verhuizing kwam op de d-pad een knop vrij, die is gebruikt voor de 'transport'-instelling met onder andere de zelfontspanfunctie.
Voor de gevorderde hobbyfotograaf is het prettig dat er een knop is waarmee kan worden bepaald of er naast een jpeg ook een raw-bestand moet worden vastgelegd. Ook de dedicated AEL-knop is een welkome toevoeging. Fujifilm heeft verder de 'kantelklikknop' van de X100 vervangen door een wieltje met duidelijke voelbare stappen.
De ongelukkige constructie van de d-pad van de X100 is wel gebleven: bij het indrukken van de Ok-knop in het midden kan makkelijk per ongeluk een van de vier richtingsknoppen worden ingedrukt. Het is echter niet zeker dat deze constructie definitief is, en het is te hopen dat Fujifilm hier nog wat aan doet voordat het toestel in de winkel ligt.
:fill(white)/i/1315357568.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1315357569.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1315357570.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1315357571.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1315357572.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1315357573.jpeg?f=thumb)
Het schuifje voor de af-keuze aan de zijkant is vervangen door een draaiknop aan de voorkant, die snel en eenvoudig te bedienen is. Het draaiknopje van de X100 op die plaats, voor het schakelen tussen de optische en de elektronische zoeker, is natuurlijk verdwenen.
De sluitertijdknop aan de bovenkant is vervangen door een modusknop. Ook de diafragmaring rond de lens zien we bij de X10 niet meer terug. Dit betekent dat je meer met het instelwieltje zal moeten stoeien.
Tot slot
In vergelijking met concurrenten als de Powershot G12, de Nikon P7100, de Lumix LX5 en de Olympus XZ-1, heeft de Fujifilm X10 het voordeel van de grotere sensor, de handmatige zoom en de prima zoeker. Een nadeel is wel dat de lens wat uitsteekt, waardoor vervoer in de broekzak niet te doen is. De adviesprijs van de Fujifilm X10 bedraagt 599 euro. Fujifilm prijs zijn nieuwe camera daarmee iets hoger dan de Powershot G12, die bij introductie 579 euro kostte, en de adviesprijs van 549 euro voor de Nikon P7100. De verwachting is echter wel dat de X10 na introductie minder in prijs zal dalen dan de G12 en P7100, gezien het prijsverloop van de huidige X100. De camera is apart vormgegeven en technologisch interessant, en Fujifilm verdient dan ook een pluim voor zijn gedurfde ontwerp.
/i/1315322148.jpeg?f=imagegallery)
/i/1315322149.jpeg?f=imagegallery)
/i/1315357568.jpeg?f=imagegallery)
/i/1315357569.jpeg?f=imagegallery)
/i/1315357570.jpeg?f=imagegallery)
/i/1315357571.jpeg?f=imagegallery)
/i/1315357572.jpeg?f=imagegallery)
/i/1315357573.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/1315317808.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/1306933042.jpeg?f=thumbmedium)
/i/1366199325.png?f=fpa)
/i/1346923279.png?f=fpa)
/u/172175/crop5fab02e55e7d4_cropped.png?f=community)
/i/1315359474.png?f=fpa)
/i/1327056214.png?f=fpa)
/i/1323252335.png?f=fpa)
/i/1317826589.png?f=fpa)
/i/1314705395.png?f=fpa)
/i/1302168363.png?f=fpa)
/i/1295535805.png?f=fpa)
/i/1294465051.png?f=fpa)
/i/1292239362.png?f=fpa)
/i/1284973949.png?f=fpa)
:strip_exif()/u/38491/klus.gif?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/127693/Duck_of_Vaucanson-excerpt-tiny.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/264672/trap60x60.jpg?f=community){kind=small}
.:strip_exif()/u/226228/crop5677fff740b75_cropped.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/265780/beaker.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/49248/DPCkoeienUD.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/373264/misha.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/84176/crop577a4401d15ce_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/141198/crop6164051fbcf31.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/40447/crop64d49c15ee865_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/285437/icon.jpg?f=community){kind=icon}
:strip_icc():strip_exif()/u/268608/kikker%252060x60.jpg?f=community){kind=small}
