Steeds meer browsers krijgen ingebouwde vpn's. Na onder meer Brave, Opera, Vivaldi en Edge test nu ook Firefox deze functie. Maar wacht even, was Mozilla de laatste jaren niet juist zo hard aan het bezuinigen? Wie daar voorbij kijkt, ziet ontwikkelingen die dit een logische stap maken.
Mozilla test de ingebouwde vpn-functie momenteel onder een bepaalde gebruikersgroep. De functie staat los van de afzonderlijke vpn-dienst van Mozilla, Mozilla VPN. Momenteel is de enige beschikbare serverlocatie in de VS. Het is onbekend wanneer Mozilla de dienst breder wil gaan uitrollen.
Voor Mozilla lijkt de stap in eerste instantie misschien vreemd, omdat het bedrijf de laatste jaren juist minder wilde investeren in nevenproducten door teruglopende inkomsten. Vorig jaar kondigde Mozilla in een interne memo aan dat het minder zou investeren in Mozilla.social, Mozilla VPN, Relay en Online Footprint Scrubber. De chatroomdienst Hubs werd zelfs helemaal stopgezet. Eerder dit jaar liet het bedrijf ook zijn diensten Fakespot en Pocket vallen.
Waarom vpn past bij Mozilla's imago
Toch is de stap niet onlogisch. Mozilla zet namelijk vooral in op een privacyvriendelijke reputatie en het gebruik van vpn's wordt vaak in de markt gezet als privacyvriendelijke manier om te internetten. Het is de vraag of dat voor Nederland of België zo relevant is. Bij een vpn wordt verkeer versleuteld en via de servers van een ander bedrijf gestuurd. In de VS, waar providers gebruikersdata soms commercieel verhandelen, kan een vpn interessant zijn om verkeer verborgen te houden voor providers. In de Benelux zijn providers over het algemeen neutraler en speelt de vertrouwensvraag rondom vpn's en providers een minder grote rol. In de marketing past het privacyvriendelijke imago van vpn's echter goed in het verhaal van Firefox.

Bovendien lijkt de ingebouwde vpn ook een uitstekende upsell naar Mozilla's eigen vpn-dienst te worden, Mozilla VPN. Browser-vpn-diensten, zoals die van Firefox, komen per definitie met de beperking dat ze alleen in de browser te gebruiken zijn en dus niet het verkeer verwerken dat gebruikers buiten de browser versturen. Daarnaast hebben ze vaak minder locaties, lagere snelheden of minder servers dan toegewijde vpn-diensten. In screenshots van de test is ook al te zien dat Mozilla gebruikers de optie geeft om te 'upgraden' naar Mozilla VPN. Die dienst, die bij een jaarlijks abonnement vijf euro per maand kost, kan ook verkeer buiten de browser verwerken, werkt op vijf apparaten tegelijkertijd en biedt onbeperkte bandbreedte.
Vergelijking met vpn-functies in andere browsers
Veel andere browsers bieden ook vpn-functionaliteit aan. Edge biedt via zijn Edge Secure Network VPN 5GB gratis data per maand. De serverlocatie is hierbij niet in te stellen. Vivaldi biedt een integratie met Proton VPN aan. Deze heeft geen beperkingen qua bandbreedte, maar is slechts op een apparaat tegelijkertijd te gebruiken en gebruikt volgens Proton ook minder en minder snelle servers dan de betaalde versie. Ook bij de gratis browser-vpn van Opera zijn minder locaties en servers beschikbaar: gebruikers kunnen in principe alleen kiezen uit een verbinding met een server in Amerika, Azië of Europa. Het bedrijf zegt zelf niets over snelheidsbeperkingen, maar de snelheid kan volgens onder meer Tom's Guide toch flink inzakken wanneer gebruikers zich niet in de buurt van een van de serverlocaties bevinden. Tests van Tweakers lieten prima downloadsnelheden via de Europese servers zien. Brave biedt überhaupt geen gratis optie aan.
/i/2007843608.png?f=imagenormal)
Veel van deze browsers zetten zich net als Firefox in de markt als privacyvriendelijk. Vivaldi gebruikt 'powerful, personal and private' als slogan en ook Brave zegt gebruikers met 'meer privacy' te laten browsen. Voor Edge lijkt dat minder te gelden: Microsoft probeert zijn browser vooral aan te prijzen als 'AI-aangedreven'.
Voor browsers in het algemeen is het echter ook belangrijk om nieuwe functies toe te voegen om zich van elkaar te onderscheiden. Een browser is als pure browser op een gegeven moment 'uitontwikkeld'. Zeker de minder technische gebruiker zal weinig verschil merken tussen de browse-ervaring in Chrome, Edge, Firefox, Opera en Safari.
Focus van Firefox op nieuwe functies
Mozilla lijkt daarom de laatste maanden meer focus te hebben gelegd op het toevoegen van functies die het gebruiksgemak van Firefox verbeteren. Het bedrijf voegde ondersteuning voor tabbladgroepen toe, gaf de adresbalk meer functionaliteit, voegde meerdere AI-bots in de zijbalk toe en brengt ook zijn ondersteuning voor verschillende profielen beter onder de aandacht.
Nu lijkt Firefox toch weer langzaam stappen te zetten om zich met externe diensten te onderscheiden van andere browsers. Er zijn genoeg browsers die een ingebouwde vpn aanbieden. Chrome en Safari, volgens Statcounter de twee grootste browsers op de markt, bieden de dienst dan weer niet aan.
Mozilla stopte eerder dit jaar zoals gezegd onder meer met Fakespot, waarmee gebruikers nepreviews konden opsporen, en Pocket, waarmee artikelen konden worden opgeslagen. Het grootste verschil met die diensten is dat het 'opstapje' naar Mozilla VPN waarschijnlijk duidelijker zal zijn. Fakespot bood überhaupt geen betaald abonnement aan en hoewel Pocket wel een Premium-abonnement had, werd de functie als gratis gebruiker nooit 'onbruikbaar'. Gratis gebruikers liepen misschien tegen bepaalde beperkingen aan, zoals een maximaal aantal markeringen per artikel. De basisfunctionaliteit, het opslaan van artikelen, bleef echter werken.
Kans op betaalde upgrades
Dat is waarschijnlijk anders bij de vpn van Firefox, al is daarover nog niet veel bekend. Als Mozilla een voorbeeld neemt aan andere browser-vpn's, is het niet ondenkbaar dat de vpn van Firefox een datacap of snelheidsbeperkingen krijgt. Daarmee zou de functionaliteit van de dienst stoppen wanneer deze regelmatig gebruikt wordt of ernstig wordt beperkt. Daardoor zal Mozilla hopen dat gebruikers upgraden naar het betaalde Mozilla VPN, waarmee het bedrijf de investering van het ontwikkelen van de functionaliteit waarschijnlijk snel hoopt terug te verdienen. De tijd zal leren of dat ook echt gaat lukken.
Redactie: Imre Himmelbauer • Eindredactie: Monique van den Boomen