Door Imre Himmelbauer

Redacteur

Makers van custom roms luiden noodklok: 'Europese Commissie moet ingrijpen'

01-08-2025 • 14:00

218

Tekst

Makers van custom roms hebben in de afgelopen maanden twee gevoelige tikken gekregen. In juni werd ondersteuning voor Google Pixel-telefoons uit het Android Open Source Project (AOSP) gehaald. Vorige week werd bekend dat Samsung de mogelijkheid tot bootloaderontgrendeling gaat verwijderen. Zowel vanuit /e/OS als LineageOS wordt daarom opgeroepen tot Europese regelgeving.

Vorige maand schreef Tweakers al een achtergrondartikel over hoe Google het werk van ontwikkelaars van custom roms steeds moeilijker maakt. Android begon ooit als volledig opensourceproject, maar langzaam trok Google steeds meer onderdelen naar zich toe. De laatste stap in die ontwikkelingen is het verwijderen van ondersteuning van Pixel-telefoons uit AOSP. De benodigde bestanden om een werkende firmware te maken hebben plaatsgemaakt voor Cuttlefish, een virtuele Android-telefoon voor ontwikkelaars. Ook met Google Play Integrity, de opvolger van SafetyNet, maakt Google het al enige tijd moeilijker voor ontwikkelaars van custom roms. Die api kan onder meer controleren of de gebruiker wel een legitiem Android-apparaat gebruikt en of een app uit de Google Play Store komt. Android-apparaten met een custom rom doorstaan die integriteitschecks vaak niet en custom roms als /e/OS, CalyxOS en GrapheneOS maken standaard geen gebruik van Google-diensten.

Vorige week deed ook Samsung een duit in het zakje. De fabrikant lijkt het vanaf One UI 8 onmogelijk te maken om de bootloader te ontgrendelen. Niet alleen is de schakelaar verwijderd om de bootloader via de ontwikkelaarsinstellingen te ontgrendelen, maar de optie is in zijn geheel weggehaald uit de broncode. Daardoor is het ook niet via omwegen mogelijk de bootloader te ontgrendelen.

Murena ontwikkelt /e/o
Murena ontwikkelt /e/OS, dat zonder Google-diensten geleverd wordt.

Rik Viergever, operationeel directeur van /e/OS-ontwikkelaar Murena, erkent dat het ontwikkelen van custom roms voor Samsung-telefoons al erg lastig was, omdat de software die nodig is voor Voice over LTE en Voice over WiFi niet opensource is bij Samsung-telefoons. "In een hoop Europese landen worden 2G en 3G helemaal uitgefaseerd. Voice over LTE, Voice over WiFi en Voice over New Radio, ofwel bellen via 5G, bijven dan over. Zonder VoLTE, VoWiFi of VoNR kun je dus in het geheel niet meer bellen met een telefoon in de toekomst. Daarom werken we al heel lang niet meer met Samsung."

Viergever erkent wel dat het nóg een obstakel is in het veranderen van je smartphonebesturingssysteem. Daarbij sluit Nolen Johnson, die bij LineageOS onder andere verantwoordelijk is voor developer relations, zich aan. "Dit maakt het letterlijk onmogelijk. Als ze echt de code zouden verwijderen die bootloaderontgrendeling afhandelt ... ja, dan zou een exploit niet eens helpen."

Viergever ziet een duidelijke trend: grote smartphonefabrikanten maken het steeds moeilijker om custom roms te flashen. "Hun operating systems zijn een mix van Google en de fabrikant. Ze zijn essentieel voor de inkomsten. Je hebt een gigantische advertentiemarkt in de Maps-applicatie en in de zoekmachine van de browsers, zoals Chrome, Safari en de Samsung Browser. Google pakt een commissie van dertig procent over alles wat je koopt in de Play Store. Dus het is voor zowel Google als de hardwarefabrikanten heel gunstig om zoveel mogelijk de mogelijkheden van consumenten om te switchen naar andere besturingssystemen te beperken en bedrijven zoals ons buiten de markt te houden."

De Motorola Razr 60 Ultra, het huidige vlaggenschip van Motorola.
De Motorola razr 60 ultra, het huidige vlaggenschip van Motorola

Johnson is positiever gestemd wanneer we hem vragen of het verwijderen van ondersteuning voor Pixel-telefoons uit AOSP een trend signaleert: "Fabrikanten als Motorola geven nog steeds redelijk snel volledige kernelbronnen met Git-geschiedenis. OnePlus en Xiaomi geven voldoende vrij om ons werk mee te kunnen doen." Johnson benoemt ook het Generic Kernel Image-project, dat kernelfragmentatie aanpakt door een standaard, generieke kernelimage te maken die door zoveel mogelijk toestellen gebruikt kan worden. Fabrikanten mogen hun specifieke hardwareondersteuning toevoegen via vendor modules die bovenop de generieke kernel draaien, zonder de kernel zelf te hoeven aanpassen. "Dat maakt veel zaken makkelijker, omdat we weten dat de kernel niet al te drastisch kan worden gewijzigd door fabrikanten. Het feit dat ondersteuning voor de Pixel-telefoons is weggevallen, is echter heel vervelend."

Zowel Johnson als Viergever vindt in ieder geval dat Europese regelgeving nodig is om de vrijheid van besturingssysteem op smartphones af te dwingen. Murena bepleit dat het voor alle smartphones, zowel Android-telefoons als telefoons van Apple, net zo makkelijk moet zijn om andere besturingssystemen te installeren als het op dit moment al is op pc's met Windows of Linux. De hardware en de drivers op die systemen zijn grotendeels gestandaardiseerd. Apple, Google en apparaatfabrikanten die Googles Android gebruiken, zouden kunnen samenwerken om ook op smartphones te voldoen aan dergelijke standaarden, maar ze kiezen ervoor om dat niet te doen, zegt Viergever. "Dat is helemaal niet moeilijk en kan in het komende jaar gerealiseerd worden. Fabrikanten moeten echter gedwongen worden om dat te doen, want deze partijen gaan het nooit zelf doen. Dat druist in tegen hun eigen commerciële belangen. Daarom moet dit komen vanuit de Europese Commissie en vanuit nationale overheden", vult Viergever aan.

Ook Johnson pleit voor regelgeving en vindt dat het blokkeren van een besturingssysteemwissel neigt naar concurrentieverstorend gedrag: "Als fabrikanten bootloaders op alle apparaten geforceerd vergrendelen, is LineageOS feitelijk ten dode opgeschreven. Ik denk dat de EU fabrikanten weleens zou kunnen verplichten om bootloaderontgrendeling toe te staan. Ik heb zelfs geopperd dat de regelgevers kunnen eisen om de bootloader na het einde van de ondersteuning ontgrendelbaar te maken, om zo e-waste te voorkomen. Ik heb dat altijd een goede manier gevonden om het probleem aan te pakken zonder al te dwingend te zijn."

Samsung kon niet direct reageren op vragen van Tweakers. Een woordvoerder van Google verwijst naar een eerder bericht op X van Engineering-vicepresident Seang Chau, waarin hij de toewijding van Google aan AOSP onderstreept.

Redactie: Imre Himmelbauer Eindredactie: Marger Verschuur

Reacties (217)

217
208
83
8
0
106

Sorteer op:

Weergave:

Ik blijf het bizar vinden hoe moeilijk het is om een nieuw besturingssysteem op een smartphone te installeren. Bij een PC start je op van een boot CD, DVD of USB stick en volg je de wizzard voor de installatie en eindig je met een werkend besturingssysteem naar jou keuze.

Bij mijn Sony smartphone had ik het gevoel dat ik het toestel moest hacken voordat ik er nieuw (open) besturingssysteem op kon installeren. Ik heb destijds mijn ervaring op Reddit geplaatst over hoe ik als relatief onervaren gebruiker Android 13 installeerde op mijn niet meer door Sony ondersteunde Xperia XZ1 Compact met Android 9.
https://www.reddit.com/r/.../1an9ta6/four_more_years/

Ik blijf het bizar vinden hoe moeilijk dit is gemaakt. Waarom kun je de telefoon niet gewoon laten opstarten van een USB-stick of SD-kaart met een nieuwe Android installer zonder moeilijk te doen met het unlocken van bootloaders en het flashen van custom recoveries?

En dan heb ik nog niet eens een iPhone.

[Reactie gewijzigd door Tyrian op 1 augustus 2025 17:25]

[quote]

Bij een PC start je op van een boot CD, DVD of USB stick ...........

[/quote]

Dat is ook niet zo eenvoudig meer hoor met secure boot enabled en helemaal niet als ook nog eens de 'default' UEFI BIOS/Firmware keys gedisabled zijn by default. Bijvoorbeeld bij een PC Tablet heb ik Windows meerdere malen moeten opstarten en tijdens het opstarten laten chrashen (door de power knop ingedrukt te houden tijdens opstarten) om na de zoveelste opstart het herstel menu te krijgen en via dat in het UEFI BIOS/Firmware te komen. Op andere manieren lukte dat totaal niet, ook niet met een aangesloten USB toetsenbord of ingestoken USB schijf. Dus zo simpel is het dus (helaas) niet meer. Om het verschil aan te geven, ik heb soortgelijk ook gehad met een laptop alleen daar kon ik (nog) de harde schijf tijdelijk verwijderen om vervolgens in het UEFI BIOS te komen OMDAT er dan geen boot schijf is. De installatie op schijf wordt gezien als firmware, dus als je niet in de firmware kunt komen (of geen bootschijf kunt verwijderen) dan kun je niets met het systeem doen of veranderen. Zo was het voorheen niet, in het BIOS tijdperk, nog voordat er enige boot sector aan te pas kwam kon je het systeem altijd configureren.

Dus wat dat betreft.....
Bijvoorbeeld bij een PC Tablet heb ik Windows meerdere malen moeten opstarten en tijdens het opstarten laten chrashen (door de power knop ingedrukt te houden tijdens opstarten) om na de zoveelste opstart het herstel menu te krijgen en via dat in het UEFI BIOS/Firmware te komen.
Ik weet bijna zeker dat het moederbord van je devices een soort ultraboot modus heeft en dus je de f2/f12 opties niet vanuit de boot kan draaien, maar wel gewoon een tooltje vanuit de fabrikant had kunnen downloaden om naar BIOS te booten. Vergelijkbaar met voor mijn moederbord: ASrock Restart to UEFI utility. Aldaar kan je (bij de ASrock moederbords) deze functie uitzetten en een normale bootprocedure in werking stellen.

Maw. dit heeft niets met secure of moeilijk maken te maken. Maar meer met snelheid van het booten te maken.
Niet alleen dat, nu beginnen ook sommige apps er op te checken. Bv Revolut weigert nu op te starten als je een unlocked bootloader hebt. Zeer verontrustend.
@blinchik Nee hoor, dit ligt waarschijnlijk aan je telefoon. Ik heb een OnePlus 8 Pro, met unlocked Bootloader, en Revolut werkt gewoon bij mij. Ik kan alleen geen Google Wallet Gebruiken.
En voor Google Wallet is de Curve app een goed alternatief.
Gebruik ik al 2 maanden op mijn unlocked en rooted 14 Ultra tot grote tevredenheid.
Geen gesodemieter meer als Google weer eens hun keyfile wijzigt zodat Wallet niet meer werkt.
Duurt dan een tijdje voordat iemand dan weer die keyfile achterhaald heeft maar dan is het weer wachten totdat Google die weer blokkeert.
Curve App werkt echter niet met maestro kaarten, het moet minimaal een debit card zijn die o.a. KNAB al een tijd heeft en Rabo en ABN aan het uitrollen zijn. ING is hier zoals wel vaker erg laat mee maar alle banken binnen de EU moeten daarop overstappen.

nieuws: 'Transitie van iDEAL naar Wero-betaalsysteem kan nog tot begin 2026 d...

[Reactie gewijzigd door snah001 op 4 augustus 2025 20:42]

Moeilijk zal dat allemaal niet zijn, maar vergelijk het met spelconsoles. Fabrikanten willen hun eigen gesloten merk-wereldje, zodat de consument kan gecontroleerd worden en deze geen kant meer uit kan.
Dat is alleen voor PC’s nog zo, door de historische keuze voor UEFI. Bij vrijwel alle andere apparatuur is het bootproces helemaal dichtgetimmerd.
Hoe is het eigenlijk mogelijk dat dit mag? Android is gebaseerd op Linux, je zou toch zeggen dat het gebruik van open source met verplichtingen komt....

Claimen de fabrikanten dat zo'n bootloader nodig is voor security en komen ze daar vervolgens mee weg?
Dat is GPL3: je mag het alleen gebruiken als je mijn regelt volgt. Torvalds wil absoluut geen GPL3 voor de Linux kernel. Hij wil gewoon patches terug, voor wat voor afgesloten crap ze het ook gebruiken. Hij interesseert zich echt alleen in de kernel.

YouTube: DebConf 14: QA with Linus Torvalds
Nog steeds?! Ik heb op de eerste Samsung Galaxy telefoon nog een custom rom gezet. Ja, het voelde als hacken, maar het was niet heel moeilijk. Of ik had ontzettend veel mazzel, want ik herken natuurlijk wel wat je zegt m.b.t. computers. Maar ik ben wel verbaasd dat custom roms installeren nog steeds zo gaat...
Vorige week een OnePlus 13R geroot.
Het is werkelijk niet normaal hoeveel stappen je moet ondernemen om weer toegang te krijgen tot alle playstore services en DRM implementaties, zodat je banksapps en Netflix weer kan gebruiken.

OnePlus is nog redelijk open en hun rom is goed te gebruiken waardoor ik nog niet naar een custom rom kijk. Tevens ook een reden waarom ik absoluut geen Pixel of Samsung telefoon wil.

Het is voornamelijk Google die schuldig is aan het dichttimmeren van Android.
Dit moet absoluut op Europees niveau worden aangepakt.
Het moet gewoon normaal blijven dat je root rechten kan toewijzen op je eigen telefoon.
Ipv dat enkel de OEM en Google de eigenaar zijn van jouw telefoon.


Je ziet met de enshitification dat bestaande services steeds slechter worden zonder reden.
Met root en custom roms blijf je echt de baas op je eigen telefoon en ben je in staat om bestaande apps te modden om ze beter en privacy vriendelijker te maken.

Ik snap dat Google ook van een bank of Netflix druk krijgt om alles zo hard mogelijk dicht te timmeren, zodat zij hun verantwoordelijkheden kunnen afschuiven, maar Google gaat hier veel te makkelijk in mee en proberen ze met al deze DRM implementaties juist hun eigen Store voor te trekken.
Change of Ownership. Het speelt al langer helaas, en dit is weer een nieuw voorbeeld van hoe het er steeds meer op lijkt dat jij het apparaat + software niet koopt, maar eigenlijk 'leent'. Na een x aantal jaar is het apparaat (deels) onbruikbaar door planned obsolescence.

Voor het gros van de gebruikers zal dit geen impact hebben; die kopen gewoon een ander toestel. De wat meer bewuste gebruiker zal moeten stemmen met de portemonnee: Geen Samsung en Pixel toestellen meer kopen.
Makkelijk gezegd, maar wat moet je dan wel kopen?

Die paar man die een open telefoon willen, dat zal de grote fabrikanten echt een rotzorg zijn, die zijn ze liever kwijt dan rijk. Die kopen het ding en leveren daarna toch geen geld meer op.
Makkelijk gezegd, maar wat moet je dan wel kopen?

Die paar man die een open telefoon willen, dat zal de grote fabrikanten echt een rotzorg zijn, die zijn ze liever kwijt dan rijk. Die kopen het ding en leveren daarna toch geen geld meer op.
Alles dat op download.lineageos.org staat.
De zoektocht naar een nieuw toestel begint daar en nergens anders.

Over het algemeen is Motorola zeer goedkoop en na een week te ontgrendelen.
Vooral direct doen en er iets customs op zetten zoals een LineageOS.

Ook zijn de toestellen dusdanig goedkoop dat je kan overwegen om er twee te kopen en dat is als je met custom roms aan de gang gaat, gewoon zeer verstandig.

Het levert de fabrikant dan vaak ook een dubbele verkoop op, dus er is ook een harde economische motivatie.

En vermijd E-sim als de pest.

[Reactie gewijzigd door vliegendekat op 1 augustus 2025 20:56]

Waarom moet je e-sim vermijden?
Een verkeerde qr code scannen is genoeg om je nummer kwijt te zijn.
Ja, verkeerde qr code scannen kan ook betekenen dat je daarna een rootkit of keylogger op je device hebt staan.

Met slimme babbeltrucs kun je ook je telefoonnummer over laten zetten naar een ander apparaat.

Nee, die reden vind ik niet een hele goede om geen eSIM te gebruiken.

Mocht je een andere reden hebben dan ben ik oprecht benieuwd.

Ik vind eSIM wel handig.

Ben je in het buitenland, koop je een data eSIM en je kunt verder. Verder vind ik het hebben van een losse simkaart eigenlijk niet meer van deze tijd.
Misschien dat Tweakers dit als filteroptie zou kunnen toevoegen aan de pricewatch?
Alles dat op download.lineageos.org staat.
De zoektocht naar een nieuw toestel begint daar en nergens anders.
Jep, maar fabrikanten hebben er wel een handje van om zomaar andere chipsets en bootloaders in een toestel te stoppen en onder dezelfde naam te verkopen. Probleem met dit soort "OSS" lijstjes is dat je pas na aankoop erachter komt dat je ineens een heel ander apparaat hebt gekocht.
... en na een week te ontgrendelen.
Dat snap ik ook niet. Waarom zijn ze eigenlijk "vergrendeld"? Dat hebben ze zelfs bij PC's geprobeerd met de UEFI BIOS, waardoor je er geen open source OS op kon zetten, maar gelukkig is dat opgelost met de grub bootloader die een certificaat heeft gekregen. Maar je moest een paar jaar je BIOS op "legacy" boot zetten om nog een open OS te booten, terwijl intussen NVME's die "legacy" mode niet meer toestaan.

En niet zwammen over boot virussen - die heb ik in geen dertig jaar meer gezien. De enige malware in je BIOS is er al door de fabrikant in gezet.
Diverse toestellen van Motorola zijn anders niet te unlocken.
Er zijn echt tientallen andere merken die android telefoons leveren. Er is keus zat naast Samsung en GooglePixel. (Sony, OnePlus, Motorola, Nothing, Fairphone...). Of mis ik wat?
Sony heeft bijna geen toestellen meer. Oppo, Oneplus en Realme zijn al hetzelfde bedrijf. Xiaomi heeft POCO als extra merk, Motorola is van Lenovo. Er zijn wel veel merken maar het aantal bedrijven zijn er geen tientallen. Onbekende Chinese meuk en niche toestellen als CAT wil je ook niet vanwege het totaal gebrek aan ondersteuning of updates. Onder de streep bestaat het gros van de Android markt uit 5-8 serieuze bedrijven max, geen tientallen. Waarvan Samsung het grootste deel domineert.
In deze koers lijkt het soms alsof Chinese merken zich betrouwbaarder en opener opstellen dan veel westerse merken.

Waar westerse bedrijven steeds vaker open source afknijpen of zich bezondigen aan "embrace, extend, extinguish", zie je juist dat veel Chinese fabrikanten tegenwoordig wél ruimte bieden aan open source, custom ROMs en modding gemeenschappen.

Het zet me soms aan het denken: wordt het morele verval van het Westen eigenlijk niet verhuld door China structureel als 'boeman' neer te zetten? Misschien soms terecht, maar misschien ook als bliksemafleider voor het feit dat wij zelf moreel terrein aan het verliezen zijn.
De Chinese fabrikanten zijn toch helemaal niet zo open meer? Vol met reclame, en een eigen schil om Android, en net zo bezig om custom roms flashen zo moeilijk mogelijk te maken.

[Reactie gewijzigd door Dreamvoid op 2 augustus 2025 18:56]

Ik stel vooral vast dat er al nauwelijks westerse merken zijn. Europa heeft er überhaupt geen meer, dat is met Philips, Nokia en Ericsson allemaal verdwenen. De VS heeft Apple nog maar dat is een verhaal apart (geen Android) en Google's eigen pixel lijn. De Japanse merken zijn ook verdwenen op een verdwaalde Sony na, Samsung is Koreaans (LG is er mee gestopt) en al de rest is Chinees. Kortweg kies je nu voor Apple, Samsung of China...
Tijd voor fairphone om het te laten zien!
Zou leuk zijn als ze dan ook nog wat zelf bouwen qua hardware
...als ze nou eens een 3.5mm jack inbouwen hebben ze ook oprecht nog een goede USP voor duurzaamheidsfanaten die ook van audio houden. Zoveel kost dat niet.

Nu volgen ze gewoon als een stel makke schapen apple
Is dat nu echt zo noodzakelijk? Ik ben geen audiofiel, maar het verschil van audiokwaliteit tussen bluetooth en 3,5mm jack lijkt mij niet zo groot. Er valt, in mijn ogen, veel meer winst te behalen in gewoon een goede koptelefoon.

Ik heb de kabel altijd al lastig gevonden, en er trad altijd na verloop van tijd een kabelbreuk op vlak naast de jack.

Bluetooth koptelefoons, zowel inear als onear, vind ik een stuk fijner im gebruik. En duurzamer, want ik hoef hem niet na een jaar al weg te gooien vanwege een kabelbreuk.
Met dopjes heb ik nog nooit kabelbreuk gehad. Met on ear is de kabel te vervangen als je maar een beetje ok kerk gebruikt.

Daarentegen hoeveel singles heb ik al versleten en daarmee soms ook mijn usb c poort gammel gemaakt. 2 vd 2 telefoons sinds 3.5mm is weggevallen bij samsung
Zo te horen heb je nog nooit een goede koptelefoon gehad.

Ik kan eindeloos nieuwe kabels kopen voor mijn (nooit brekende) kabels.

Bluetooth hapert en heeft een beperkte kwaliteit. Het is een prima optie voor de massa maar niet voor de liefhebber of audiofiel
Een audiofiel gaat nooit zo'n brakke 3.5mm aansluiting op een telefoon gebruiken, die koopt een fatsoenlijke usb-c dac en plugt die er in. Nee de 3.5mm plug in een telefoon was altijd al een matige oplossing, LG heeft het ooit nog geprobeerd te verkopen om er wat kwalitatief spul in te stoppen maar dat snapten mensen toch niet, en degene die het wel snapten waren nog niet tevreden vergeleken met de externe dac.
Er is niks mis met een x.x mm plug. Bijna alle highend kopetelefoons gebruiken de 2,5mm en 3,5mm pluggen en standaard met 6.3mm adapter.
Zelfs de geballancerde kabels maken soms gebruik van de 2,5mm 4 pins aansluiting. Je weet wel dat headset friemel dingetje.

De reden dat farbrikanten ze niet inbouwen is omdat de extra connector duur is en behuizing dikte eisen. En en bereiging vormen ivm met vocht en stof.

Het heeft niets met kwaliteit te maken.
dus vroeger waren de kabels slechte kwaliteit? hahahahahah jij bent komisch
Heeft niks met kabels te maken, maar met de chips die voor de kabels zitten. De 3.5mm plug van telefoons klonk 99/100 gewoon dusdanig matig dat het geen verschil maakt met Bluetooth. Dus als je kwaliteit wil zul je alsnog een usb-c dac moeten aansluiten, en dan maakt het dus niks meer uit.

Ter illustratie, iets als dit dus: https://www.audioquest.com/products/dragonfly-cobalt
het zal best maar....ik blijf bij mijn oude koptelefoon met draad stuk en goedkoper en altijd geluid :).

En dan typ jij matig geluid van de 99/100??? denk dat menige jouw daar op tegen spreken.

heb hier verschillende merken van sony tot bang olufsen allemaal zeer goede koptelefoon met draad

en die audio dac zat in duurdere versies in de telefoon.

[Reactie gewijzigd door xaradine op 4 augustus 2025 14:30]

Een audiofiel gaat nooit zo'n brakke 3.5mm aansluiting op een telefoon gebruiken, die koopt een fatsoenlijke usb-c dac en plugt die er in. Nee de 3.5mm plug in een telefoon was altijd al een matige oplossing, LG heeft het ooit nog geprobeerd te verkopen om er wat kwalitatief spul in te stoppen maar dat snapten mensen toch niet, en degene die het wel snapten waren nog niet tevreden vergeleken met de externe dac.
Ik zie hier een hoop vooroordelen en ik durf te wedden dat deze prietpraat niet je eigen ervaring is. Stop daarmee. Vergeet niet dat geluid, de klank en de ervaring daarvan, heel persoonlijk is en bovendien leeftijd gebonden is. De staat van je gehoor bepaald mede hoe je het ervaart. Bij sommige bepaald hoeveel geld je eraan uitgeeft hoe goed het voor jou klinkt, dat zit dan TUSSEN de oren. Ook de kwaliteit van de hoofdtelefoon speelt een belangrijke rol maar ook dat is heel persoonlijk. Het is gewoon heel moeilijk om iedereen tevreden te stellen omdat geen enkel gehoor (en dus daardoor de beleving) exact hetzelfde is.

Staar je niet blind op de specs, het zegt wel iets maar niet alles. Reviews idemdito. De meeste mensen (of moet ik zeggen bijna iedereen) kunnen niet eens het verschil duiden tussen lossless vs (hq) lossy, dat alleen al om aan te geven hoe complex het gehoor en beleving kan zijn. Er zijn er zelfs bij die een low-rate mp3 beter vinden klinken dan een oncomprimeerde variant. Het is maar wat je gewend bent en wat je verwacht, je gehoor is niet alleen je gehoor, interpretatie is een belangrijke factor.

Ik heb meerdere telefoons getest (goedkoop en duurder segment) met een jack en wat frequentiebereik aangaat is het boven het max van het menselijke gehoor. Behoorlijk high fidelity (onofficiële term) ook dat zegt eigenlijk helemaal niets want niemand wil die hoge tonen horen en zo hoog is niet eens aanwezig in (de meeste) muziek. Boven de 10Khz is al behoorlijk irritant. Ik vraag mij dan ook af wat een matige oplossing dan is. Alle output is uiteindelijk analoog en tussen die stap en jouw oren kan heel veel gebeuren. Zoveel factoren, zelfs je (vooringenomen) mening kan een rol spelen.
Zo te horen heb je nog nooit een goede bt koptelefoon gehad ;)
Zo'n Sony ding van 400€ ik was niet onder de indruk behalve van de NC.

Het geluid aardig maar niet bijzonder. Ik heb diverse bedrade koptelefoons die beter klinken
Europa heeft er überhaupt geen meer
In Europa heb je nog HMD (Finland) en Fairphone (Nederland) over als daadwerkelijke spelers van Europese bodem, dus zonder eigenaar elders in de wereld. Eigenlijk ook Jolla (eveneens Finland) nog met SailfishOS; maar dat wordt op vrijwel geen enkel toestel ondersteund en beschouw ik dus niet als een serieuze partij.

Helemaal geen merken zou ik dus niet zeggen, maar het is wel beschamend hoe weinig we nog over hebben, inderdaad; zeker gezien de grootmachten die we hadden.
Motorola heb je ook nog.
Die waren ooit Amerikaans maar hun telefoons zijn al jaren onderdeel van Lenovo en dus Chinees.
Motorola is van Lenovo, een Chinees bedrijf.
Je hebt ook nog het duitse Volla.
Tof, die kende ik nog niet! Zo te zien ook beschikbaar binnen de gehele EU; dat is positief. En hun VollaOS lijkt de-Googled te zijn van wat ik kan vinden.

Ga ze zeker in de gaten houden! :)

[edit: addition] Zo te zien lopen ze wel flink achter qua support; voor app-compatibility geven ze Android 9 aan; en hoewel VollaOS op Android gebaseerd is, kan ik zo snel niet vinden welke versie van AOSP ze dan gebruikt hebben...

Dat stemt me toch iets minder enthousiast, maar dat kan veranderen. Fairphone was eerst ook niet heel geweldig, en zie hoe ver die inmiddels al gekomen zijn.

[Reactie gewijzigd door Raventhorn op 2 augustus 2025 20:02]

Zowel in Frankrijk, Spanje en Duitsland (just to name a few...) zijn lokaal geproduceerde merken smartphones verkrijgbaar.
Zijn de lokaal merken wel lokaal geproduceerde? bv ik weet dat Konrow (uit marseille) laat alles in china maken.

[Reactie gewijzigd door moimeme op 2 augustus 2025 19:11]

Klopt. Hetzelfde geldt ook voor bijvoorbeeld Tsjechië, Letland, Polen, Roemenië, en Griekenland. Maar die richten zich vooral op de lokale markt en niet de gehele EU; laat staan daarbuiten.

Dat schiet niet echt op om hier tegenwicht te kunnen bieden aan de grootmachten uit de VS, Korea, en China. ;)
Europa moet gewoon een eigen OS gaan afdwingen en de afhankelijkheid van Amerika gaan verminderen.

Vanochtend nog een aflevering van Nieuwsuur over de invloed vanuit extremistische Amerikaanse groeperingen op Europese politiek. Die willen ons net zo hard kapot maken als de Russen. En al die Tech miljardairs doen daar vrolijk aan mee omdat ze de DSA van Europa vervelend vinden.

Europa moet zich echt weerbaar maken.
Waar uit blijkt dat Chinese merken ook daadwerkelijk betrouwbaarder en opener zijn? Xiaomi was al langer lastig met het unlocken van de bootloader, en zelfs development opties aanzetten moest op een gegeven moment via hun servers. Laatste keer dat ik die kocht. En transparant over al die zaken zijn ze ook niet. Net zo als wat van allerlei apps op je telefoon doen behalve constant zaken versturen.

Ik ben het niet eens en niet blij met acties van westerse bedrijven, maar het is wel echt kort door de bocht om te zeggen dat ze in China beter bezig zijn. Eerder dat het westen ze volgt.
Maakt niets uit. 10-15 jaar geleden in een telekom winkel gewerkt en mensen kwamen als schapen binnen met de vraag naar de nieuwste Samsung. Vanwege buren, vrienden en familie. Als je dan nog probeerde erop in te praten, of daadwerkelijk vroeg, "waarom nou Samsung", keken ze je maar stom aan. Trust me, dat is een heel groot deel van de smartphone gebruikers die maar gewoon klakkeloos een Samsung pakt.
Dat is de verziekte maatschappij. Niet onder willen doen voor een ander en zelf nul komma nul onderzoek (willen / kunnen) doen. Geen idee hebben van wat men koopt tegenwoordig.

Let maar eens op hoe heel veel mensen met hun boodschappen in de winkel omgaan. Die worden achteloos in het mandje / karretje gepleurd met een plof. En eventueel weer teruggesmeten het schap in. Leuk voor dingen als groente en fruit.

Het is veel te makkelijk geworden om iets te kopen. Overconsumptie. Weggooien is makkelijker (mede door hoe de fabrikanten dit opzetten) dan laten repareren.

Het wordt nog lastiger wanneer je (bijvoorbeeld) geen Chinees merk wilt. Dan valt er nog meer af.
Wat is er verziekt aan het meer vertrouwen van vrienden dan een commerciële verkoper in een winkel? En nee, ze gaan niet zelf research doen want daar hebben ze geen verstand van. Niet iedereen heeft die competentie. Zeg jij tegen je oma dat ze zelf maar haar research moet doen naar telefoons en dat ze moet luisteren naar willekeurige verkopers ipv naar jou?
Ik zeg nergens dat je een commerciële verkoper zo maar zou moeten vertrouwen. Maar je vrienden en familie, die nul komma nul onderzoek doen, heb je helemaal geen malle moer aan. Die vertellen enkel wat op dat moment voor hun werkt. Daarmee weet je niets.


Je kunt familie of vrienden enkel vertrouwen indien je weet of en zo ja wat voor onderzoek ze gedaan hebben.


Maar waar het hier om gaat is kopen omdat iemand anders het ook heeft, niet omdat ze je vertellen dat het goed is, maar omdat je bang bent om achter te blijven (en "je" is niet op jou gericht hier, maar in het algemeen).


Veel mensen zijn nu eenmaal domme kuddedieren die ook die nieuwste duurste vul hier maar iets in willen omdat ze er anders niet bijhoren. Of althans, daar bang voor zien. Niet mee kunnen praten lijkt een ernstige ziekte te zijn in de huidige maatschappij.


Als je iets wilt kopen zul je zelf research moeten doen. Doet oma dat dan ook? Nee, maar ik denk ook dat die heel andere verwachtingen heeft. Overigens zal die voor bijvoorbeeld een wasmachine naar een betrouwbare verkoper gaan van een kleinere lokale winkel die nog wel gedegen realistisch advies geeft. Die zijn er nog steeds. Moet je uiteraard niet naar de MediaMarkt, CoolBlue, Bol.com, enz. gaan.


Indien je niet de competentie hebt om iets uit te zoeken, dan krijg ik het gevoel dat je te lui bent om dat te proberen. Ook dat is een modern probleem. Iedereen die wil heeft het vermogen om dingen uit te zoeken. Anders zal je een erg lastig leven hebben.
Als fan van de Xperia serie smartphones is het voor mij zeer lastig geworden om überhaupt nog een model te kunnen kopen.

Dan moet je verder kijken. Ga ik dan kijken naar zaken als onderhoud (snelheid van update vrijgaves, frequentie van updates, oplossing vrijgeven van foute builds), onderdelen (hoeveel extra's / gadgets beschikbaar, onderdelen voor een toestel tijdens verkoopsperiode, onderdelen na de verkoopsperiode) en bruikbaarheid


Dan kan je hard afgeven op Samsung, maar veel van deze punten zijn dik in orde. 8 jaar update ondersteuning op de topmodellen is netjes te noemen (zo goed als on par met Windows) en voor voormalig populaire toestellen zoals de S10 ga je nog onderdelen kunnen krijgen.

Ik denk niet dat zoiets te verwachten valt van een Xperia of een random China telefoon
Diezelfde non-argumenten worden gebruikt om Apple en hun gesloten ecosysteem te verdedigen. Het is niet omdat er voorlopig nog een andere keuze is, dat er geen regulering moet zijn, want binnen de kortste keren ziet de rest dit als een go-ahead om users het beheer over hun eigen toestel volledig af te nemen/vol te proppen met functionaliteit die afhankelijk is van eigen diensten en het toestel zwaar beperkt achter laat als je over wil stappen.

Stel je voor hoe hard de linux-community op haar achterste poten zou staan als je enkel nog maar Windows op een pc zou kunnen draaien. Als je heel de secure-boot historie een beetje hebt gevolgd weet je dat hardware-vendors niet staan te springen om iets anders te ondersteunen/toe te laten, dus regulering is hard nodig. Andere voorbeelden zijn blu-ray en HDCP waarbij je zelfs niet meer mag kiezen op wat voor player/monitor je dingen wil afspelen/bekijken.
En net daar is dus wetgeving gewenst. Het hele concept van "kopen" wil juist zeggen "die kopen het ding en leveren daar toch geen geld meer op", het ding is immers VERKOCHT. Normaal gesproken moet een fabrikant/winkel het kunnen rooien met de verkoop van goederen incl het leveren van wettelijke garantie en "after sales", zo gaat het al jaren met alles dat je koopt.

Het zou wat zijn als je witgoedmonteur of een Miele/AEG/etc na x jaar je keuken in loopt en op eigen houtje je koelkast onklaar maakt, niemand zou dat pikken. Op de één of andere manier gebeurt dat bij tech steeds meer en meer, dit begon al met het gezeik met printerinkt tot nu telefoons waarvan functionaliteit geblokkeerd wordt. En nu is er de trend dat het zelf fixen met andere roms ook niet meer zou mogen, dat gaat gewoon te ver. Die fabrikanten moeten hun toestellen dan gewoon gaan verhuren, verkoop kun je het niet meer noemen als zaken na verkoop gesloopt worden.
Of dat ze die wasmachine op afstand blokkeren wanneer je meer dan 2x per week wilt wassen. Dan moet je maar een abonnement afsluiten om dat te mogen.


Maar fabrikanten / merken kunnen ook prima bestaan van het geld wat ze verdienen met die verkoop. Alleen de aandeelhouders willen continu groei behouden. Iets wat simpelweg onmogelijk is. Maar omdat ze dat eisen, zoeken de fabrikanten naar die opties.


Het probleem is echter niet alleen de fabrikanten, maar ook de consumenten. Die kunnen met hun portemonnee stemmen om het tij te keren. HP komt er hier niet meer in (al jaren niet overigens). Zo zijn ook de Amerikaanse merken een no-go geworden (niet eenvoudig en niet volledig mogelijk). Je krijgt zo steeds meer "beperkingen" om rekening mee te houden.


Op het moment dat je een toestel moet gaan huren zul je altijd veel duurder uit zijn. De vraag is ook of je dan nog mag doen wat je nu doet. Misschien verbieden ze wel om a, b, c of d te doen op je telefoon.


Jammergenoeg is wetgeving de enige oplossing voor dit soort zaken.
meer op lijkt dat jij het apparaat + software niet koopt
Daarom moet de overheid/EU ook een waakagent zijn en niet de volgende monopoly in de schoenen schuiven van Amerikaanse Tech bedrijven.
Makkelijk gezegd, maar wat moet je dan wel kopen?
Oftewel je speelt perfect mee zoals Google, Apple of Samsung dat wil, misschien een EU antwoord creëren? Netzoals China een staatssponsor zijn een een EU telefoon uitbrengen met eigen OS aangezien Amerika niet meer the land of the free is, maar the land of the Oligarchs.
dat zal de grote fabrikanten echt een rotzorg zijn
Maar blijkbaar vinden die fabrikanten het wel nodig om custom roms zo moeilijk mogelijk te maken. Dus ergens hebben ze wel "zorgen".
Maar blijkbaar vinden die fabrikanten het wel nodig om custom roms zo moeilijk mogelijk te maken. Dus ergens hebben ze wel "zorgen".
Die zorgen bestaan vooral uit minder inkomsten door het verkopen van data en het uitschakelen van spionage.

Mij is echter opgevallen dat als de bootloaders van toestellen open kunnen, dat de toestellen zelf vaak ook minder spyware, malware en adware bevatten.
Ik kijk voor het kopen altijd even naar supported models op lineageOS. Maar jah, zelfs FP komt niet al te best uit de verf:

https://github.com/melont...rands/fairphone/README.md
Ja dat is iets om bewust van te zijn, het is idd niet perfect, maar zo slecht nou ook weer niet.
Nu werkt unlock gewoon prima, alleen is het _mogelijk_ dat dat ooit verandert.
Zolang je maar unlockt voordat het verandert, niks aan de hand?
Dus beter niet nu kopen en pas over 10 jaar ofzo kijken of het nog hetzelfde werkt.

Ik probeer ook in t achterhoofd te houden dat dat locken ook niet voor niks is.
Als jij als rechtmatige eigenaar makkelijker kan unlocken, dan kan een kwaadwillende oid dat mss ook.
Als er daartoe dan _enige_ drempel wordt opgeworpen, bijv om de overige 95% van de users die niet unlockt te beschermen, ga ik daar ook niet de RMS over uithangen, zolang het nog een beetje te doen is.
Bijv bij Xiaomi is dat tegenwoordig helaas wel te lastig geworden.
Persoonlijk ben ik van mening:"Ik betaal, mijn eigendom, mijn keuzes"
Dus als jij barrières gaat opgooien om mijn eigendom te gebruiken, dan ga ik niets bij jou afnemen.
Wat je dan wel moet kopen? Een Fairphone 6 met e/os.
https://github.com/melontini/bootloader-unlock-wall-of-shame


Deze link is al vaker gedeeld in deze context.
Ja precies, als ze er geen geld mee kunnen verdienen verdient niemand die feature volgens de fabrikant. Nou je mag gewoon niet meer uit het ecosysteem ontsnappen. Vroeger waren smartphones goed en je kon hun leven verlengen of een custom rom flashen, bootloader offline unlocken, of je gsm rooten zodat je al die default onzin apps zoals feestboek kon verwijderen. Iets dan dadelijk, steeds moeilijker of gewoon helemaal niet meer kan tenzij er een 0day is maar als ze zover zijn zal de OTA optie ook alleen nog zijn Wilt u updaten, opties: Ja en Ja verplicht.. De smartphone is te mainstream geworden en met al die kritische apps allemaal zal de volgende stap ook één app voor alles gaan worden net zoals in China een soort van WeChat (misschien nog wel haalbaal voor 2032...) Ze zeggen wel dat het om de veiligheid gaat, dat is het excuus altijd voor niet technische mensen, die trappen daarin. Maar dat is het helemaal niet, als de bootloader unlocked is doet hij een UFS/EMMC nand wipe. De source code little kernel staat op Github, het zijn geen geheimen. Waar ze nu mee bezig zijn is iedereen verplichten om mee te doen aan project big data farming, en bovendien werkt het model altijd als volgt, geef eerst wel alle opties krijg een grote userbase en naam, vervolgens haal je stapsgewijs features weer weg "cooking the frog slowly", dit doen al de big tech bedrijven...

[Reactie gewijzigd door r_AllocStarByte op 3 augustus 2025 18:01]

Het is de variant van de lamp 'lightbulb' principe, iedereen wil een lamp die jaren en jaren meegaat, maar de maker wil een vaste stroom van inkomsten... dus ze gaan kapot. Nu gaat hardware in een telefoon niet zomaar kapot, dus dan maar via de software kant.
Yep, dat principe gaat overigens nog steeds op voor LED. De enige LED-lampen die ik heb die in de buurt komen van de voorspelde levensduur zijn spotgoedkope Chinese LEDs van nu 7 jaar oud. Dat geheel off-topic ;)

Maar even anders. Vroeger kocht je zo'n telefoon, zo'n echte met een hoorn, en die dingen gaan gemakkelijk 20 jaar mee. Zelfde voor TV's. Wanneer is dat omslagpunt gekomen dat apparatuur nog maar een jaar of 5 mee mag gaan? Vroeger moest toch ook omzet worden gedraaid?
TV’s gaan ook nog 20 jaar mee, probleem is meer dat de meeste mensen de 32-inch televisies van 2005 te klein vinden, en 4k willen.

Overigens, in de jaren 80 wilden mensen ook de zwartwit televisies uit de jaren 60 niet meer, ook al deden ze het nog.

[Reactie gewijzigd door Dreamvoid op 2 augustus 2025 19:03]

De verwachte gemiddelde levensduur van een TV is 7 jaar. Het (eventuele) SMART gedeelte is echter niet gegarandeerd voor de verwachte levensduur. Helaas... Zo is mijn Smart TV nu 8 jaar oud maar krijgt al jaren geen updates meer en zijn de apps langzaam maar zeker 'gestorven'. Ik durf wel te wedden dat menig moderne TV over 10 jaar niet meer dezelfde functionaliteit en kwaliteit biedt als vandaag.

Het leuke is dan ook dat mijn oude CRT TV het nog steeds perfect doet. Net zo goed als de dag dat ik h'm kocht. Mijn LED TV heb ik al een paar keer moeten repareren omdat er kapjes van de LEDs vielen. Niets wat een schroevendraaier en een beetje lijm niet kan fixen, maar toch.
Ik heb nog een radio-casetterecorder in gebruik die al minstens 40 jaar oud is. Werkt gewoon nog prima. Die wordt pas onbruikbaar als ze FM eruit gooien en alles naar DAB zetten.

TV's gaan vrij lang mee, maar na een paar jaar werken uitzending gemist enzo niet meer.

Vroeger was de winstmarge gewoon fors groter, dus hoefden ze niet zo heel veel omzet te draaien.

Eigenlijk zijn we als consumenten niks beter af. Alle elektronica is spotgoedkoop geworden, maar het is vrijwel altijd Chinese meuk en meestal mag je je al gelukkig prijzen als je Sinterklaaskado het nieuwe jaar nog haalt.
Juist tegenwoordig blijft een telefoon veel langer ondersteund. Oftewel zonder iets speciaals te doen kan de gemiddelde gebruiker heel veel langer veiliger zijn/haar telefoon gebruiken. Custom roms zijn voor veruit de meeste mensen nooit een zinvol wapen tegen planned obsolence geweest. Goede ondersteuning door de fabrikant wel.

Als bewuste gebruiker lijkt bijvoorbeeld Samsung mij juist een prima keuze, omdat die lang ondersteuning biedt. Als je graag custom ROMs gebruikt, ja dan is het geen geweldige keuze. Maar onder de streep is de langere ondersteuning door fabrikanten veel zinvoller dan custom ROMs om een telefoon langer te kunnen gebruiken.
Ik ben wel benieuwd waarom je dat laatste zegt. De custom rom community is enorm actief en heel goed in lang ondersteunen van toestellen waarvan de componenten op zijn. Vaak zijn ze sneller met updates ook nog. Wat ze echter tot nu toe altijd op dak was de gesloten firmware.

Maar de oplossing is dan juist niet een meer gesloten stuk hardware, maar juist meer open.
Omdat de community ook heel veel kleiner is dan de totale groep gebruikers van telefoons. Als je een telefoon hebt die 7 jaar software ondersteuning vanuit de fabrikant krijgt, en eentje die 3 jaar krijgt + custom roms, dan ga ik ervan uit dat onder de streep van die eerste gemiddeld genomen telefoons langer gebruikt worden. IIG veel langer gebruikt worden met fatsoenlijke beveiliging.

Simpelweg omdat onder de streep veruit de meeste mensen geen custom rom gaan installeren.
Ik vind 7 jaar wel erg kort.

Mijn telefoon is trouwens wel ouder dan dat. Inderdaad is de ondersteuning van de fabrikant allang opgehouden, maar dat levert helemaal geen probleem op.

Wat wel komt is dat op den duur de Android versie te oud is en ik geen nieuwe apps meer kan installeren. Dan moet ik een nieuwe telefoon kopen, alleen maar vanwege de truukjes van de fabrikant en Google.

Als ik een custom ROM kan draaien, gaat mijn telefoon mee totdat de programmeurs er zo'n brakke braszooi van gemaakt hebben dat je tientallen gigabytes RAM nodig hebt om een fotootje te kijken.
Geen Samsung en Pixel toestellen meer kopen.
Zal ik wel een hoop commentaar op krijgen, maar die maken voorlopig wel de beste toestellen. Tenminste, Samsung natuurlijk voorop met hun flagships. Pixel is een goede tweede, maar beiden hebben de beste camera's, beste schermen, etc, en bieden lang updates. Je kunt mij wel richting een ander merk willen praten, maar dat ga ik niet doen. Ik ben geen schaap, maar ik kies bewust voor eens in de zoveel tijd een 'latest and greatest' toestel.

Wel erg jammer dat ze de boel op slot zetten. Ik heb hier bijvoorbeeld een hele oude Samsung tablet. Die ligt op de WC en dient als krant... :+ De oude firmware zit er al een poos niet meer op want die was supertraag geworden en de accu liep als je niets deed al in 3-4 dagen leeg. Ik weet niet zeker wat er nu op draait, maar het werkt als een speer en de accu gaat 2 weken mee.
Beetje rare post. Mijn vrouw gebruikt nog altijd een Galaxy S8 naar volle tevredenheid. een toestel van als ik me niet vergis zo'n 8 jaar oud. Werkt nog als een trein, niets mis mee. Hoezo planned obsolescence? op originele rom, ook nog. ze kan er nog alles mee vandaag de dag. Goed, de batterij wordt slecht, maar dat is het enige probleem.

Ik verwacht dat ze met een eventele nieuwe telefoon ook 5-7 jaar zal doen . Ik vraag mij af wat daar mis mee is.
Snelle onbetrouwbare search zegt dat dit toestel sinds ergens in 2021 geen beveiligings updates meer krijgt. Prima telefoon voor wat youtube. Kunt je afvragen of een bankapp erop hebben een goed idee is. Ik heb het niet gechecked hoor maar het kan goed zijn dat je bank wat eisen steld aan je telefoon als er geld weg is.
Die "beveiligings updates" zijn toch al een wassen neus. Vroeger kon je er nog in kijken, er zaten dan alleen een paar irrelevante drie jaar oude patches in. Maar iedereen dolblij, want dat je "updates" krijgt dat kan niets anders betekenen dan dat je toestel weer 100% veilig is. De praktijk is dat die updates alleen maar over oude lekken gaan waar blijkbaar toch al geen gebruik van werd gemaakt. Voor beveiligingsproblemen die er echt toedoen hebben die updates nauwelijks waarde, want die updates zijn doorgaans maanden onderweg.
Ik snap die reactie altijd ook maar slecht. Als of je de seconde na een laatste beveiligingsupdate gehackt wordt en al het geld uit je bankapp weggesluisd. Ik heb een Galaxy S2 na 8 jaar gewoon nog gebruikt, allang niet meer ondersteund. Ook de light-weight custom rom die ik erop had staan was al 4 jaar oud. Mensen gebruiken constant verouderde software. Zelfs IE heeft nog een market share van 0,3%! Ja je risico's zijn groter, maar het is geen gegeven dat je de pineut bent.
Ik vraag me ook altijd af: hoeveel mensen ken je wiens telefoon daadwerkelijk gehackt is door een exploit? De enige mensen die gehackt zijn die ik ken, zijn getroffen door social engineering en niets anders.


Mensen hebben de neiging elkaar steeds na te praten, zonder daadwerkelijke statistieken te gebruiken.

[Reactie gewijzigd door Cerberus_tm op 2 augustus 2025 01:35]

Maar dit heeft nog steeds niets te maken met planned obsolescense.
Jawel, want in de toekomst kan je dus op je nieuwere toestel niet meer een custom rom (met wel updates) installeren. Dus na de 6/7 jaar word hij onbruikbaar vanwege de software, terwijl de hardware nog meekan.
Even lezen waar ik op reageer :)
Hij heeft gewoon gelijk. Er is planned obselence op softwaregebied voor nieuwe telefoons. Die telefoon is hardware + software. De hardware kan dan wel doorblijven werken, maar qua software is het niet veilig meer en wordt er actief initiatieven gedwarsboomd die de levensduur van het apparaat verlengt. En de reden is overduidelijk geld.

Jouw 8 jaar oude apparaat kan je nog een custom rom opzetten met nieuwe updates en dat apparaat heeft er dus geen last van. Maar als jij volgend jaar een telefoon van Samsung koopt, kan je die na 5 tot 7 jaar afschrijven, omdat Samsung geen updates meer uitbrengt en het onmogelijk maakt voor anderen om de softwareondersteuning over te nemen (al dan niet betaald).
Nou , wat is het probleem dan ? volgens velen die op mij reageren is dat blijkbaar geen probleem, want niemand zou een telefoon van 7 jaar oud moeten gebruiken... probleem opgelost ?
Nee, je kan prima die telefoon van 7 jaar gebruiken zolang de hardware het nog doet en de software ondersteuning krijgt. Maar dat laatste is nu juist wat ze actief proberen te voorkomen ;)
Dat actief voorkomen is flauw en onnodig.

Ik vind het echt mooi dat je een oude laptop soms nog kan inzetten als Chromebook en zo toch als netwerkdevice nog zinnig kan inzetten.
Mijn oude MSX wordt ook niet meer ondersteund. Echt mega-onveilig als ik daarmee het Internet op ga..


Even een ludiek voorbeeld, maar ter ondersteuning van jouw punt: er is toch een punt voor elke computing device dat die niet meer geschikt is voor netwerkfunctionaliteiten. Sommige ervan zijn als standalone echter nog prima bruikbaar (SNES).
Ludiek? eerder een karikatuur.
ja, daar heb je wel een punt. Sorry :)
Dat actief voorkomen is flauw en onnodig.

Ik vind het echt mooi dat je een oude laptop soms nog kan inzetten als Chromebook en zo toch als netwerkdevice nog zinnig kan inzetten.
Mijn oude MSX wordt ook niet meer ondersteund. Echt mega-onveilig als ik daarmee het Internet op ga..


Even een ludiek voorbeeld, maar ter ondersteuning van jouw punt: er is toch een punt voor elke computing device dat die niet meer geschikt is voor netwerkfunctionaliteiten. Sommige ervan zijn als standalone echter nog prima bruikbaar (SNES).
Daar gaat het niet om. Hier wordt de bootloader gelocked (in het geval van Samsung) waardoor het onmogelijk is er custom software op te draaien. Google ontneemt je de toegang tot firmware, waardoor interfacing met de apparaten niet meer te doen is. Dat is het actief voorkomen. Hadden ze de bootloader gewoon unlocked gelaten en de gebruiker zelf controle over zijn hardware gegeven, zoals jij met je SNES en MSX nog hebt, dan heb je in ieder geval de mogelijkheid deze nog veilig te gebruiken. Die mogelijkheid ontnemen ze je echter volledig. Actief. Want ze hebben moeite moeten doen de status quo zoals die was te veranderen.

[Reactie gewijzigd door Caelorum op 1 augustus 2025 16:12]

Niemand zou software van 7 jaar oud waar geen software ontwikkelaar naar kijkt (en dus geen bugfixes/security updates meer voor doet) moeten draaien.

De leeftijd van de hardware is relatief onbelangrijk zolang het draait, de leeftijd van de software is veel belangrijker.
Wil je voor jezelf spreken? Ik heb mijn Palm Treo680 gebruikt totdat 2G echt werd uitgeschakeld. (Paar jaar na de aankondiging.) Iets van 17jaar oud. Ik had nog over kunnen stappen naar KPN.
Er is geen planned obselence. Dat is een drogreden. Verzonnen omdat je gewoon graag een moderne telefoon ge-unlocked wil hebben.

De reden is ook wel duidelijk, na acht jaar is er zoveel verouderd op de telefoon zoals Wifi, Bluetooth, USB en mobiele telefoon versies, dat je allang gestopt met met het gebruik ervan. Niemand zit te wachten op een tien jaar of oudere telefoon. Want is allang niet meer bruikbaar.
Nee, dat is het niet. Ik heb hardware die nog prima voor andere doeleinden inzetbaar is. Bijv. te repurposen als een webcam. Of een camera voor in mijn 3d printer. Of beveiligingscamera. Een touchscreen voor mijn home assistant installatie.

Allemaal zaken waarvoor het noodzakelijk is custom software op de telefoon te draaien met beveiligingsupdates. Zaken die custom roms mogelijk maken, en die Google en Samsung nu onmogelijk te maken.

Nog even los van dat mijn telefoon over 8 jaar met een nieuwe accu erin nog prima kan bellen. Of technisch het internet op kan gaan. Wifi G is bijv. al 20 jaar oud, maar nog steeds prima te gebruiken op mijn router.

Planned obsolescence. Puur en simpel. Er is geen enkele reden voor Google of Samsung om dit te doen, afgezien van geld.
Dat bijna niemand het doet is niet het issue hier. Het probleem is dat het nog steeds gewoon planned obsolescence is. Ze ontnemen je gewoon actief de mogelijkheid voor geen enkele valide reden.

Daarnaast, hierboven nog iemand die een vrouw heeft die met een 8 jaar oude smartphone rondloopt. Zonder updates, geen custom rom. Deze persoon heeft nu nog wel de mogelijkheid dat te fixen. Maar zodra die telefoon stuk is niet meer als ze een telefoon met courante hardware willen.

En dat er ook fabrikanten zijn die het wel netjes doen, doet er niet aan af dat er ook genoeg zijn die het niet doen. Dat Samsung en Google een Apple doen is enorm storend, en terecht als de EU hier ingrijpt. Een apparaat zou pas op de vuilnisbelt moeten belanden als het kapot is of er niemand meer is die het wilt onderhouden. Zolang er mensen zijn die dat willen doen, zoals de custom rom community, zou het gewoon niet moeten gebeuren.

Wat hier gebeurd is exact hetzelfde als het niet in reparatie nemen van apparaten en tegelijkertijd actief onthouden van hardware onderdelen aan reparateurs die het wel willen. En gelukkig heeft de EU daar wel al ingegrepen. Nu alleen op softwaregebied nog.
iphone 8 (uitgekomen in 2017) was nog prima bruikbaar, maar OS security updates komen niet meer, dus toch maar vervangen
Dat is natuurlijk wel een kip/ei verhaal. Je kan hem ook niet meer “veilig” gebruiken omdat de software geen security updates meer krijgt 🤷🏻‍♂️
Dat klopt, tegenwoordig garanderen de grote fabrikanten zeven jaar aan updates. Twee meer dan de wettelijke verplichting van de EU.

Maar het is uiteraard ook een kosten verhaal. Je betaald éénmalig voor je telefoon. Upgrades en updates zijn daarna gratis. Wil je dat fabrikanten 15 jaar lang updates en upgrades verplicht moeten aanbieden, dan wordt een telefoon wel een heel stuk duurder.

Trek je het door naar andere producten zoals computers, laptops. televisies et cetera, dan veranderd de economie behoorlijk want die producten zullen dan echt behoorlijk in prijs gaan stijgen.

Dan kijk je eerder naar wat is de daadwerkelijke gebruiksduur van een telefoon. Dan vind ik zeven jaar al zeer lang. Ik haal dat niet, en eerlijk gezegd niemand in mijn omgeving haalt de zeven jaar. De technische veroudering gaat zoveel sneller dat je hem toch wel eerder vervangt.
Maar daar gaat het juist om. Mijn pc met win10 is hardwarematig nog perfect geschikt voor mijn doeleinden. Als Microsoft stopt met de ondersteuning kan ik nog altijd Linux installeren.

Voor telefoons is dit anders. In tegenstelling tot pc's is de hardware onlosmakelijk verbonden met de software. Vroeger was het mogelijk, mits vaak toch ingewikkelde procedures, om er een alternatief besturingssysteem op te zetten. Dat wordt nu onmogelijk gemaakt.

Het is niet omdat wij als liefhebbers graag een nieuwe en snelle telefoon willen met alle toeters en bellen dat iedereen daar behoefte aan heeft. Ik ken genoeg mensen die helemaal tevreden en blij een toestel gebruiken waar ik zelfs nog niet aan zou denken om die ooit te gebruiken.

Als je de technische evolutie wil volgen, ben je inderdaad verplicht om regelmatig een nieuw toestel te kopen maar opnieuw: ik ken genoeg mensen die daar niet de minste interesse in hebben. Als het ding maar belt en berichtjes stuurt.
Maar daar zijn toch prima alternatieven voor te koop? Denk dan eens bijvoorbeeld aan een FairPhone of Nothing telefoon. Lange ondersteuning en ondersteunen alternatieve OS-en.
Wat maakt het uit dat er alternatieven zijn met vaak inferieure hardware. Het gaat hier om dat de twee belangrijkste spelers op de Android markt in het westen het onmogelijk maken hun hardware langer te gebruiken dan dat zijzelf de software willen ondersteunen. Waar dat eerst dus wel kon en veilig ook. Wat anderen doen is niet relevant hier. Ze lappen de doelstellingen van de EU aan de laars en naaien tegelijkertijd de consument.
De 'nieuwste van het nieuwste' standaard is voor heel veel gebruik overbodig dus als je mobiel gewoon een basiscommunicatiedevice is is een 8 nog prima bruikbaar (ware het niet dat er geen beveiligspatches meer voor uitkomen, dus je er niet meer mee het oublieke net op moet willen).

Zat plekken waar je nog geen WiFi6 kunt gebruiken omdat de accesspoints nog niet zijn vervangen door apparaten die WiFi6 ondersteunen.

Leuk voor de heb de nieuwste revisie van de standaarden, maar geen eerste levensbehoefte.
T gaat toch over beveiligingsupdates? Die stoppen op een gegeven moment, en dus is je toestel dan niet meer bruikbaar door de fabrikant zijn planning.
Dat je toestel hardwarematig nog steeds mee kan, betekent niet dat er softwarematig geen problemen zijn. Er worden zo'n beetje maandelijks software updates uitgebracht voor je telefoon OS, maar ook voor apps. Als jouw oude telefoon van 8 jaar oud een app update krijgt die leunt op een stuk software die niet meer door jouw fabrikant wordt aangeboden omdat de softwareondersteuning daarvoor is verlopen, dan kun je de app dus niet meer updaten en in veel gevallen ook niet meer gebruiken.

Dan kan je telefoon nog steeds razendsnel zijn, maar dat is 'ie dan voornamelijk in apps die wél nog werken, en dat worden er steeds minder.

En dan heb ik het nog niet eens over veiligheidsupdates die bekende en onbekende exploits op jouw telefoon patchen. Zeker op een toestel van 8 jaar oud kun je er vanuit gaan dat die vol met gaten zit. In hoeverre is dat interessant? Vertel jij het maar. Als je vrouw er nog mee bankiert (als dat überhaupt nog kan) dan kan het wel eens zijn dat die telefoon bijzonder interessant is.

En juist daarom zijn custom ROM's dus zo belangrijk: die verlengen de hardwarematige levensduur van een telefoon door een softwarematige oplossing aan te bieden. Een OS dat na 8 jaar wél nog geüpdatet wordt, voorzien van de nieuwste veiligheidsupdates en apps. Dan hoef je niet na 5-7 jaar je telefoon weg te gooien ook al doet 'ie het eigenlijk nog prima.
Prima te gebruiken is nogal een stretch, want ik zou t niemand aanraden om met een lek toestel nog dingen te doen. Dus ja, als wegwerp ding voor youtube misschien, maar daar houd t wel op.
Besef je dat je nu grofweg hetzelfde zegt als dat het prima is je bankzaken te doen op een Windows XP PC? Voor een telefoon geld niets anders, er wordt door hackers actief gebruik van security lekken. Dat jij dit geen probleem vind betekent niet dat het geen probleem of risico is.
toestel is lek zodra de eerste securitybug gevonden wordt die er al in die OS versie in zat, want die wordt voor je toestel niet meer gepatcht.
Jawel, want de softwareondersteuning gaat eruit. Vervolgens eisen de nieuwe apps minimale softwareversie x.xx en je telefoon word onbruikbaar. Zie hetzelfde verhaal bij pc hardware. Windows 11 zorgt ervoor dat een hele hoop goedwerkende hardware de schroothoop op gaat. Uiteraard zijn er alternatieven zoals Linux wat ik draai op wat oudere, maar verder prima bruikbare hardware.

En dat is precies het punt hier, op mobiele telefoongebied word juist dat alternatief onmogelijk gemaakt.
In de praktijk valt dat wel mee, zeker nu Google sinds de Pixel 8 langere software updates garandeert.
Die langere update periode is afgedwongen door wetgeving in de EU....

Dat zou dus ook kunnen voor vrijheid van OS.
De EU heeft recent een ondersteuning van 5 jaar afgedwongen. Een partij als Apple ondersteunt vandaag de dag nog alle telefoons sinds de XS/XR uit 2018. Allemaal kregen ze de upgrade naar iOS 18.3

Daar was dus geen dwang voor nodig, sterker nog, Apple ondersteunt de telefoons langer dan de EU verlangt. Samsung heeft inmiddels ook zeven jaar ondersteuning beloofd voor haar duurdere toestellen. ook langer dan de EU verlangt.
Dat omweggetje word dus geblokkeerd op de telefoons, dat is het hele punt. Een keer een update van je bankapp die wel versie x.xx van Android vereist en je bent klaar.

Heb het zien gebeuren met mijn Lumia 950XL, alle grote apps stopten met de ondersteuning en je kon je verder goede telefoon weggooien. Want helemaal niets ondersteund het meer. En dat gaat dus uiteindelijk ook met de telefoon (en mijn eigen overigens) gebeuren. Want "te oud"
En de reden is bekend, de bank wil geen risico lopen dat er geld onterecht van de rekening van de klant afgeschreven wordt. Want dan wijst iedereen naar de bank en haar zorgplicht.

Dus zijn banken erg kritisch qua upgrades en veiligheidsupdates. Loop je teveel achter, dan stopt de app.
Ze zijn nog lang niet ver genoeg. Wanneer een telefoon een half jaar niet van updates wordt voorzien, moeten ze wat mij betreft appgebruik stoppen. Dan maar gewoon gebruik gaan maken met een moderne up to date browser.
Dus effectief planned obselence van een apparaat wat technisch nog in orde is. En nu word de oplossing je door de neus geboord.
Technisch in orde is zeer arbitrair. Een telefoon die meer dan zeven jaar oud is, zou ik niet technisch in orde willen noemen. Er zijn dan ook bijna geen mensen die een telefoon van ouder dan zeven jaar gebruiken.

Dus is er geen sprake van geplande veroudering door de leverancier, het is gewoon de realiteit dat de technische levensduur van een telefoon niet langer dan zeven jaar is.
U bedoelt? Hier gebruik ik nog een HTC one M9 uit 2015 met custom rom als mediaspeler voor de radio in de keuken en die draait nog als een zonnetje. Inclusief de accu die nog steeds een dag meegaat. En precies dat custom rom draaien ze nu de nek om. Dat een telefoon 7 jaar mee gaat is gewoon BS. Ze kunnen best langer mee, m maar ja. Support.
Het feit dat hij het nog lijkt te duren wil niet zeggen dat hij aan de laatste standaarden voldoet.

Je telefoon is als een auto die rondrijdt zonder geldige apk en waar je geen onderhoud meer op pleegt. "Maar hij rijdt nog voortreffelijk" zeg jij. Dat je banden bijna geen profiel meer hebben en je remschijven op zijn... Tja.
Omdat de garage je auto weigert, want ouder als 7 jaar. Kwikfit wil de banden niet vervangen, want die supporten we niet meer. Remonderdelen? 7 jaar na dato?


Voor wat perspectief, autoonderdelen moeten minimaal 10 jaar na einde productie nog te verkrijgen zijn.
Je ondersteunt mijn punt.
You catch my drift (pun intended)
Beveiligingsupdates, volgens mij is de S8 gestopt bij Android 9 en security updates in 2021. Natuurlijk, risico op een exploit is relatief klein, maar niet onmogelijk. Gelijktijdig zullen er apps zijn die mogelijk oudere android versies niet meer gaan ondersteunen, of functies die niet in 9 zitten.

Customroms, mits actief ontwikkeld, maken nieuwe androidversies (en updates) mogelijk op zulke telefoons, zodat ze inderdaad veilig kunnen blijven werken.
Anderzijds kreeg ik op mijn Pixel 8 vaak de melding dat een app mijn Android versie niet ondersteunde.
Uit ervaring kan ik zeggen dat sommige banking apps niet meer werken als je toestel niet geüpdatet wordt. Vanuit het oogpunt van veiligheid begrijpelijk dat de bank minima afdwingt. Je kan dan een perfect functionele telefoon weggooien (of stoppen met bankieren 😃), omdat de fabrikant deze niet meer ondersteunt. Dat is niet in het belang van de consument en niet ecologisch.
Wellicht niet, maar dit komt niet van Android af, waar ik op reageerde. dat wordt bepaald door de bank-app , in dit geval. Ik reageerde meer op het feit dat @Nyarlathotep zegt dat je geen android moet kopen vanwege planned absolescense. maar het is vaak eerder de gebruiker die een telefoon ditched dan dat je gedwongen wordt , hoor.

[Reactie gewijzigd door Visgek82 op 1 augustus 2025 14:29]

Beetje rare post. Het is totaal afhankelijk van het gebruik van een toestel. Op den duur is de koek gewoon op, qua 'power' en ondersteuning.
Ik weet het, niet iedereen hoeft 100 apps te hebben. Maar merk dat bij mijn ouders ook de 'basics' vanzelf meer ruimte en kracht vreten.

Daarnaast krijgt de S8 al sinds 2021 geen updates meer - niet eens kritieke beveiligingsupdates.
Met z'n Android 9 zit het nog nét (officieel) in de ondersteuning voor zoiets als DigiD. Maar of je daar ook je belangrijke zaken op wil hebben... I don't know.


Ik geloof best dat het nog voldoet aan de basis wens. Maar je kan er ook niet omheen dat het juist goed zou zijn om met een custom ROM die tijd nog wat te rekken.
Daar kan ik prima omheen, eerlijk gezegd. Ik heb al eerder aangegeven dat hij er binnenkort waarschijnlijk uit gaat, maar dat doet niets af aan het feit dat het toestel nog prima functioneert voor dagelijkse taken.
... Maar merk dat bij mijn ouders ook de 'basics' vanzelf meer ruimte en kracht vreten.
Probleem is daarbij niet dat de telefoon trager wordt (dat zou wel heel raar zijn), maar dat de applicaties steeds slechter worden.
Jij werkt denk ik niet als R&D engineer voor/bij allerlei tech bedrijven?
Naar mijn weten doen bankapps het al niet meer op een s7, dus zal waarschijnlijk niet lang duren voor je dit riedeltje toch gaat krijgen. En dan is dit nog zonder CFW.
Batterij kun je (laten) vervangen.
Het gaat er niet om dat het toestel al dan niet fatsoenlijk werkt, het gaat erom dat wanneer de leverancier zegt dat het toestel niet meer wordt ondersteund er dan geen mogelijkheid meer is om er een ander OS op te zetten waardoor je wel up-to-date kunt blijven.

Ik maak me persoonlijk niet zo druk om beveiligingsupdates om eerlijk te zijn, maar het kan voor anderen wel relevant zijn. En daarbij is het natuurlijk het principe dat je een stuk hardware hebt waar je niet als eigenaar overal bij kunt. Dat gaat voor meer hardware op... Ik denk niet dat je Windows op een Tesla kunt zetten... En dat past in de ontwikkelingen dat hardware steeds meer gesloten wordt.

Terwijl er op papier veel waarde wordt gehecht aan 'open source en open standaarden'. Daar past mijns inziens ook in dat de hardware daaraan voldoet.
Onder normaal gebruik verstaan we al behoorlijke tijd dat je dan zorgt je apparatuur goed te kunnen onderhouden. Het feit dat je een apparaat na 10 of 20 jaar nog kan gebruiken wil daarbij niet zeggen dat je het goed onderhouden hebt. Onderhoud gaat immers om meer dan kunnen gebruiken. De obsolence gaat dus om het geplaned zorgen dat gebruikers de smartphones niet meer van behoorlijk onderhouden software kunnen voorzien. Natuurlijk kan je als gebruiker net doen alsof dat niet nodig is, bijvoorbeeld omdat het geen problemen lijkt te geven. Maar dan kan je net zo goed stellen helemaal geen updates nodig te hebben nadat je het hebt gekocht. Maar dat is niet wat we in de EU als redelijk zien. Dat een bedrijf als Samsung na 5 of 7 jaar geen updates meer hoeft te geven maakt het nog niet redelijk dat gebruikers dus maar zelf geen updates kunnen regelen en installeren op hun aanschaf. Dat geplaned niet toestaan is dus geplande obsolence door de fabrikant.

[Reactie gewijzigd door kodak op 1 augustus 2025 18:51]

Waaruit blijkt volgens jou dat je het begrijpt? Want je reactie gaat op geen enkele manier in dat die S8 zonder er zelf controle over te hebben nog onderhoud kan hebben wat betreft het besturingssysteem.
Eigenlijk moet je het een beetje omdraaien hier, wat is er nou zo op tegen om gebruikers de mogelijkheid te geven om er een custom ROM op te zetten? Want dat is hetgeen wat de fabrikanten nu steeds lastiger proberen te maken, terwijl je als mogelijk als technische gebruiker je apparaat op andere manieren in wilt zetten wat wellicht niet zo goed kan met het originele OS.

Uit jouw verhaal is al duidelijk dat technisch gezien zo'n apparaat prima ~10 jaar mee zou kunnen, dat is natuurlijk mooi en het zou nog mooier zijn als je de telefoon gewoon kan gebruiken zoals het apparaat dat het is: een broekzakcomputer. Je vindt het toch ook niet meer dan logisch dat je een Windows installatie op je PC kan vervangen met Linux?
Na een x aantal jaar is het apparaat (deels) onbruikbaar door planned obsolescence.
Maar Google garandeert tegenwoordig 7 jaar lang software updates, daarna is de Pixel wel een beetje opgebruikt. Hoeveel langer wil je een smartphone dan nog gebruiken?
Ikzelf zit ik nu op 12 jaar? (Samsung S4 Mini met Android 11).
Volgend jaar zou Odido 3G uitzetten, dan moet ik m vervangen.
Helaas want hij doet t verder nog prima.
Als 3G aan bleef, dan verwachtte ik n jaar later tegen verouderde Android aan te lopen.
Dan zou bijv de bankieren app niet meer werken.
Maar dat is nog te vervangen door een andere 2FA methode.
Maar ja de security support is natuurlijk allang verlopen.
n Nieuwere ROM zou welkom zijn geweest, vooral als ik een toestel met VoLTE had die daardoor veel langer geschikt bleef voor het enige waarvoor ik n telefoon vereis: telefoneren.
Waar heb je het over? Je apparaat blijft jaar in jaar uit gewoon werken. Sterker nog, Europa heeft 5 jaar updates verplicht gesteld. Grote fabrikanten beloven al 7 jaar updates.

Je hebt geïntegreerde producten, fabrikanten willen niet alles uit elkaar getrokken hebben, ze verkopen een telefoon, dat is dus hardware en software in één. Net zoals ze een televisie, koelkast of auto verkopen.

Wil je dat niet als consument, dan koop je gewoon een telefoon van een fabrikant die het prima vind om de boel uit elkaar te trekken,

Heeft allemaal niets met change of ownership te maken.
Best wel zuur ja de richting die Android in gaat.

Nog even en het door sommigen “vervloekte “ Apple/iOS is “vrijer” dan Android 😊
Een grote rest van de overgebleven markt is in Chinese handen. Je houdt dan niet veel keuze over (Apple is voor mij geen optie).
In de discussies op deze post mist de koppeling met wat google doet voor winstmaximalisatie. Ze zijn inmiddels niet meer bezig om het beste product te bieden, en vooral meer en meer te verdienen.

Voor een goed inzicht, kijk eens deze video van VPRO tegenlicht: YouTube: Waarom tech-platforms opzettelijk steeds slechter werken | VPRO Tegenlicht

Hoe moet je dit plaatsen in relatie tot het dichtzetten van Android? De geforceerde google zoekbalk op elke telefoon, de geforceerde google playstore (waar ze standaard 30% inkpmsten wegharken, zonder(vrijwel geen) belasting in Europa te betalen). Het is een monopolie die ze binnen de telefoon hebben gecreëerd. Vergelijk het is met een pc, waarbij Microsoft veelvuldig op de vingers is getikt icm bv IE / Edge / Teams. PCs zijn redelijk open, drivers goed beschikbaar. Telefoons worden door velen gebruikt als een normale PC, dus waarom zou de EU hier niet wat tegen moeten doen?

Ja, telefoons kosten geld. Dan moeten ze eerlijke prijzen vragen. Alles wat je nu te weinig betaald voor een telefoon, wordt ruimschoots gecompenseerd met jouw persoonlijke dataa en sturing naar de apps en websites waar ze het meest aan verdienen, en dat snapt 95% van de gebruikers niet.

De inkomsten hevelen vervolgens ze allemaal mooi weg uit Europa, vrijwel belastingvrij, zonder veel werkgelegenheid te creëren. Wat de economie hier beïnvloed. Wil je hier in duiken, kijk dit is voor een start: YouTube: Waarom Amazon het einde van de samenleving kan betekenen, volgens Yanis Varoufakis | VPRO Tegenlicht
Hoezo betaal je te weinig voor een telefoon? Je lijkt hier te suggereren dat fabrikanten het apparaat met verlies verkopen. Een Xiaomi of een Samsung harkt toch maar heel beperkt extra geld binnen tijdens de levensduur van het product?
Change of Ownership..... dan moet het super goedkoop worden en niet zoals nu!

zij verzinnen ter plekke een regel? terwijl je van af 500/1000 euro neer legt voor een product.

en dan zeggen { het is niet van jouw? } gewoon boycotten die onzin
Wellicht zal linux nu snel op de smartphone oprukken. Dit is een zeer domme zet van Google en de vraag is maar of de EU dit zal blijven pikken.
Ik hoop het. Maar je zit naast de gesloten bootloader ook nog steeds met drivers. Als fabrikanten dat niet aanbieden of het niet mogelijk is via reverse engineering (wat vele vele malen ingewikkelder is dan een drivertje toevoegen), dan zit je met een telefoon waar je niet meer kan bellen, je bluetooth niet werkt, je camera niet, je wifi niet, etc.

Wat Google deed met zijn pixel lijn is die drivers ook publiceren. Nu ze daarmee gaan stoppen verlies je ook die support.

Wat Google vergeet is dat hun software JUIST door de niche die custom firmware bouwt en flashed, Android veel beter is geworden dan dat wanneer zij het alleen maar voor het zeggen zouden hebben.

Voor mij is dit een beetje als de huidige esxi / Broadcom discussie. Onbetrouwbare leverancier dus asap op zoek naar wat anders.
Drivers zijn, al zeer moeilijk, op zijn minst nog mogelijk. Maar een bootloader die je niet kunt unlocken, dan kun je letterlijk niks en zit je net zo vast als op iPhones.


Ik ben maar wat blij met mijn keuze voor FairPhone. Zij moedigen andere OS's aan (hebben zelfs een out-of-the-box optie voor /e/OS) en hun laatste 2 modellen (5 & 6) hadden beide op dag 1 gedeeltelijke postmarketOS ondersteuning. Dat is hoe het hoort!

[Reactie gewijzigd door PureTryOut op 14 augustus 2025 07:20]

Ja mijn volgende telefoon wordt ook een Fairphone. Alleen al om de reden dat zij dit wel doen. Klaar met de pixel lijn.
Dat schiet tot nu toe niet erg op, zie bv het zieltogende bestaan van het Linux-based SailfishOS.
Waar ik benieuwd naar ben is dat de Fairphones al standaard te koop zijn met /e/OS er op. In dat geval koop je dan dus een telefoon met een voorgeïnstalleerd alternatief Android project. En als ik het goed heb met een gelockte bootloader. Zijn de beperkingen die in dit artikel genoemd zijn daar ook van toepassing?
Van alle smartphones is de bootloader gelocked. Maar bij een aantal fabrikanten kun je de bootloader unlocken. Soms makkelijk soms moeilijker. En soms, helaas steeds vaker, niet.

Voor een Fairphones staat op de website hoe je aan een unlock code komt. IMEI en serial nummer invullen en gaan.

https://www.fairphone.com/en/bootloader-unlocking-code-for-fairphone/
Fairphone komt met een gelockte bootloader zoals bij elke andere fabrikant. En dat is een goed iets voor beveiliging.

Het verschil is echter dat zij gewoon een optie hebben om het te unlocken, en dat zelfs bijna aanmoedigen. Hun ethos is echt heel anders, erg fijn!
Dit was natuurlijk te verwachten met hardware die erg goedkoop wordt verkocht.
Tuurlijk, dan geven ze maar lekker de optie om 50,- erbij te leggen voor een vrije variant zonder reclame of beperkingen in wat jij doet met je eigendom
Het zit misschien in je naam, maar ik heb een andere definitie van goedkoop. Sommige telefoons van Samsung, waar dit artikel o.a. over gaat, kosten meer dan 1000 euro.
Dat heeft er natuurlijk absoluut niks mee te maken. Er is altijd al goedkope hardware geweest die je zonder problemen kon unlocken. Denk eerder dat de fabrikanten willen, eens het toestel niet meer wordt ondersteund dat je een nieuw toestel koopt ipv custom roms te flashen zodat het toestel toch nog een tijdje kan mee gaan.
Telefoons zijn alleen maar duurder geworden over de jaren. Tegenwoordig betaal je meer dan duizend euro voor een telefoon.

Die 100 euro super-basic telefoons, daarvan zou je kunnen zeggen dat de advertentieinkomsten onderdeel zijn van het product, maar als je tien keer zoveel betaalt, is de hardware niet meer goedkoop. Deze wijziging treft alle prijspunten, niet alleen de gesponsorde Chinatelefoon.
Tja, Ik draai nu naar tevredenheid Graphene OS op een pixel,

Als dat straks niet meer kan is het of hopen op volwassen linux phones of terug naar iOS.... (vere van perfect, maar beter dan google)

Helaas is de hoeveelheid mensen die bereid zijn te stemmen met hun portomonee op privacy erg laag.
Waarom gelijk IOS en "beter dan google" terwijl je ook naar Samsung, Nothing en andere merken kan gaan?

IOS is nou ook niet per se privacyvriendelijk, wel vriendelijker, zeker de apps van Apple zelf die bijhouden wat, waar, hoevaak en wanneer je iets doet met je telefoon, zelfs als je de privacyopties hebt aangepast..

Wat betreft third party apps, ja die hebben minder rechten indd. Maar met die payment gateways die nu voor beide geforceerd open worden gezet bij Epic Games krijg je ook weer met andere privacy dingen te maken waar Apple dan weer geen controle over heeft..
Wanneer je niks met google van doen wil hebben blijft er dus weinig keuze over dan fullblown linux of iOS.
Er is /e/OS als ont-Googled Android OS. Redelijk matuur met een extra focus op privacy. Er zijn allicht nog andere varianten, maar /e/OS heeft zowel een bedrijf als een grote community achter zich en is allesbehalve een hobbyproject.

Maar niet elke telefoon is ondersteund en één alternatief is ook niet schitterend natuurlijk.
Zowel vanuit /e/OS als LineageOS wordt daarom opgeroepen tot Europese regelgeving.
GrapheneOS ook! Ik heb contact met ze gehad op Mastodon en daar schrijven ze daar dat ze het onderwerp meermaals met de Europese Commissie besproken hebben:
Unfortunately, the EU is adopting the Play Integrity API enforcing having a Google Mobile Services device instead. We've repeatedly raised this issue with the EU Commission and many apps including ones tied to this specific project. We've never been given reasoning why they can't use the hardware attestation API instead.
"this specific project" refereert hier aan de leeftijdscontrolesoftware

https://grapheneos.social/@GrapheneOS/114864300048525921
Volgens het recente tweakers artikel over de leeftijdscontrolesoftware klopt dat "enforcing" niet (of niet meer?):
De app gaat de Play Integrity-api ondersteunen, maar niet als enige api. "De app moet het apparaat kunnen verifiëren en dat kan op diverse manieren. Dit is een whitelabelapp en dus kunnen apps die hierop gebaseerd zijn het apparaat verifiëren op meerdere manieren. De Play Integrity-api is er daar een van." De Key Attestation zal waarschijnlijk een andere worden.

[Reactie gewijzigd door AnonymousGerbil op 1 augustus 2025 15:17]

Dit is eergisteren al weerlegt hier op Tweakers. Zie Google Play verplicht leeftijd verificatie?

GrapheneOS heeft de klok horen luiden maar weet niet waar de klepel hangt.
Ik hoop dat hier wat van komt, custom roms zijn langzaam behoorlijk uitgehold, zelfs voor de toestellen die nog wel ondersteund worden. Als safetynet niet meer mag eisen dat de bootloader vergrendeld is en alle bootloaders open zijn zou dat een hoop schelen.

Het gaat dan ook niet om het kunnen gebruiken van toestellen die niet meer ondersteund worden maar om het mogelijk maken van functies die en alternative software open ecosysteem kan ook helpen als we ooit los willen breken van amerikaanse techbedrijven voor smartphones.
Laten we niet in een illusie leven: er zijn twee bedrijven (Google en Apple) die software maken (Play Services op Linux en iOS), waarbovenop alle edge apps werken, van diensten waar we de-facto afhankelijk van zijn geworden. Dat houdt in dat je de producten van die twee moet kopen. Punt.

Dus waar blijft de wetgeving die vereist dat:
  • Alle maatschappelijk belangrijke diensten bovenop een portable layer moeten kunnen draaien en;
  • Privacy louter met vergunningen geschonden mag worden, welke geschapen door de democratie tot stand gekomen besluiten, welke dicteren wie wat met data mag doen, onder welke voorwaarden.
Laat Apple en Google vervolgens met rust en koop gewoon allemaal een open Linux telefoon?

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.