GMKtec NucBox G3 Plus met Intel N150
GMKtec NucBox G3 Plus
De GMKtec NucBox G3 Plus is een energiezuinige en betaalbare mini-pc, geschikt voor lichte taken als webbrowsen en video's streamen. De prestaties zijn beperkt, maar voldoende voor niet-veeleisend gebruik. Positief zijn de stille werking, goede upgradebaarheid en aanwezigheid van 2,5Gbit/s-ethernet. Jammer zijn het ontbreken van USB-C en het iets hogere idleverbruik dan verwacht.
De GMKtec NucBox G3 Plus is een mini-pc rond de allerzuinigste Intel-processor. Vanaf 120 euro haal je dit NUC-achtig pc'tje al in huis. Levert zo'n ultrazuinige en goedkope mini-pc inmiddels ook een beetje een bruikbare gebruikservaring op?
In de doos
De GMKtec NucBox G3 Plus wordt geleverd in een bedrukte kartonnen doos, die met dunner karton is verdeeld in vakjes. De mini-pc zelf is geplaatst in een schuimrand. Naast de pc zelf zitten er een voedingsadapter, HDMI-kabel, VESA-montagebeugel en snelstartgids in de verpakking. Hoewel GMKtec zegt te streven naar energiezuinige computers, doet het bedrijf geen duurzaamheidsclaims over zijn producten.
Wie al een tijdje meegaat in de pc-wereld, weet dat Intels zuinige E-cores, waaruit de gebruikte Intel N150-processor exclusief bestaat, hun oorsprong ooit vonden in de Atom-serie. Vijftien jaar geleden werden er al laptopjes en zuinige mini-pc's met zo'n processor gemaakt. Die stonden echter niet alleen bekend als ultrazuinig, maar ook als ultratraag. Ze misten vaak zelfs ondersteuning voor complete delen van de instructieset of het versnellen van bepaalde videocodecs.
Atom-cpu's maakt Intel al een hele tijd niet meer, maar cpu's met enkel E-cores werden wel nog lange tijd verkocht onder de Celeron- en Pentium-merknamen. Tegenwoordig hebben ze zelfs geen serienaam meer en heten ze simpelweg 'Intel Processor', zoals de Intel N150 in deze mini-pc van GMKtec. De N150 is de goedkoopste en zuinigste telg uit de nieuwste Twin Lake-serie die dit jaar op de markt kwam.
Door de jaren heen hebben Intels E-cores stilletjes een enorme ontwikkeling doorgemaakt. Omdat de processorfabrikant ze samen met de snellere, maar minder zuinige P-cores in één processor is gaan gebruiken, is de featureset volledig gelijkgetrokken. Ook in ipc zijn grote stappen gemaakt, al profiteert de Twin Lake-serie helaas nog niet van de ipc-verbetering van tientallen procenten in de nieuwste Skymont-E-cores. In Twin Lake, in feite slechts een kleine specbump van de voorgaande serie, zitten namelijk nog altijd de Gracemont-E-cores die we al sinds de twaalfde generatie Core (Alder Lake) kennen.
Op de volgende pagina gaan we dieper in op de mini-pc die GMKtec rond deze Intel-chip heeft gebouwd, de testresultaten en de praktijkervaring.
|
GMKtec NucBox G3 Plus |
Processor |
Intel 'Twin Lake' N150 (4 cores, 4 threads, boost 3,6GHz) |
Gpu |
Intel Graphics (geïntegreerd) |
Geheugen aanwezig |
16GB (1x 16GB) DDR4-3200 SO-DIMM |
Geheugenslots |
1x DDR4 SO-DIMM |
Opslag aanwezig |
1TB PCIe 3.0 x4 |
Opslagslots |
1x M.2 2280 (PCIe 3.0 x4) 1x M.2 2242 (SATA) |
OS |
Windows 11 Pro |
Afmetingen |
11,4x10,6x4,3cm |
Aansluitingen voorkant |
2x USB-A 5Gbit/s |
Aansluitingen achterkant |
2x USB-A 5Gbit/s, 2x HDMI 2.0, 1x 2,5Gbit/s-ethernet, 3,5mm-jack, stroomaansluiting |
Wifi |
Wi-Fi 6 + Bluetooth 5.2 (Realtek RTL8852BE) |
Prijs |
Barebone: 120 euro 8GB ram + 256GB ssd: 129 euro 16GB ram + 512GB ssd: 180 euro 16GB ram + 1TB ssd: 220 euro (geteste versie) |
Buitenkant en binnenkant
Dat de GMKtec NucBox G3 Plus geen dure mini-pc is, voel je er ook wel aan af. De behuizing is met zijn afmetingen van 11,4x10,6x4,3cm bijna even groot als de 'originele' Intel NUC, maar in tegenstelling tot de case daarvan volledig gemaakt van plastic. In combinatie met de relatief kleine heatsink voor de processor, die immers maar een 6W-tdp heeft, zorgt dat voor een erg laag gewicht.
Aansluitingen
Op de voorkant zit de powerknop met daarin verwerkt een statusledje. Het kleine gaatje naast de powerknop kan met een simtool (of omgebogen paperclip) worden gebruikt om het bios te resetten, mocht dat nodig zijn. De twee USB-A-aansluitingen werken op een snelheid van 5Gbit/s.
:strip_exif()/i/2007558044.jpeg?f=imagenormal)
Op de achterkant tref je twee HDMI 2.0-poorten aan voor het uitvoeren van beeld. Daartussenin zitten de 2,5GbE-netwerkpoort en het laatste tweetal USB-poorten, in de vorm van USB-A met 5Gbit/s. De G3 Plus heeft dus in zijn geheel geen USB-C-poorten of USB-aansluitingen sneller dan 5Gbit/s. Verder zien we een gecombineerde audiojack, een Kensington-lock en een ronde aansluiting voor de bijgeleverde 36W-stroomadapter, die zich wat formaat betreft goed laat vergelijken met een telefoonlader.
:strip_exif()/i/2007558046.jpeg?f=imagenormal)
Upgrademogelijkheden
Je kunt makkelijk bij het binnenwerk van de NucBox G3 Plus door het bovenpaneel met je nagels los te klikken van de rest van de behuizing. Afhankelijk van welke variant je hebt aangeschaft, kom je daaronder wel of geen ram of ssd tegen. Er zijn in totaal twee slots voor ssd's: een volledig 2280-slot voor een PCIe 3.0 x4-ssd en een 2242-slot waarin alleen M.2-ssd's kunnen die volgens het SATA-protocol werken.
Het enige SO-DIMM-geheugenslot voor DDR4-modules was bij ons testsample gevuld met een 16GB-module op 3200MT/s van het 'merk' AirDisk. De hierop gebruikte dram-chips zijn afkomstig van het Chinese Longsys, het moederbedrijf van Lexar. Ook de 1TB-ssd is volgens de sticker van AirDisk. Naast de sticker zie je duidelijk de Maxio-controller zitten, die hier vermoedelijk wordt gecombineerd met flashgeheugen van het Chinese YMTC.
:strip_exif()/i/2007558048.jpeg?f=imagenormal)
Bios
Het bios van de GMKtec NucBox G3 Plus ziet er met zijn blauwgrijze kleurstelling uitermate spartaans uit, maar is toch opvallend functioneel. Zo biedt het bios de keuze uit diverse vermogensprofielen voor de cpu, kun je naar wens zaken als de turbomodus en C-states configureren, valt het fanprofiel op hoofdlijnen aan te passen en kun je zelfs cores uitschakelen.
Benchmarks: cpu, gpu, ssd en praktijk
In de grafieken vind je ter vergelijking diverse recent geteste mini-pc's terug. Waar mogelijk hebben we ook enkele laptops met Intel N-serie-cpu's, losse desktopprocessors en low-end videokaarten toegevoegd aan de grafieken. Onderaan vind je onze praktijkervaringen.
Cpu-tests: Cinebench en Geekbench
- Cinebench 24 Multi
- Cinebench 24 Single
In Cinebench 2024 staat de NucBox G3 Plus bijna onderaan de grafieken en dat zal zeker niet de laatste keer zijn. Nu moeten we daar natuurlijk eerlijk bij zeggen dat veel mini-pc's en cpu's in deze grafieken veel duurder zijn dan de GMKtec; zelfs de Intel Core i3-cpu kost in z'n eentje al bijna net zoveel als de bareboneversie van de G3 Plus.
We noteren 172 punten in de multithreaded test van Cinebench 2024. Daarmee is de mini-pc van GMKtec vlotter dan de ASUS Vivobook Go 14 met een N305-cpu uit Intels vorige generatie. Ook singlethreaded is de N150 in de GMKtec sneller, maar met een minder groot verschil. De Lunar Lake-cpu in de ASUS NUC 14 Pro AI is multithreaded bijna drie keer zo snel, maar ook per core al ruim dubbel zo rap.
- Geekbench 6.2 - Single
- Geekbench 6.2 - Multi
In Geekbench hebben we ook resultaten meegenomen van een HP 15-instaplaptop met de N100-cpu, de rechtstreekse voorloper van de N150. Singlethreaded is de cpu in de GMKtec iets langzamer; multithreaded haalt hij hem wél in. De eerdergenoemde ASUS-laptop met N305 is in Geekbench sneller. De prestaties hangen voor een groot deel af van welke tdp de fabrikant van een laptop of mini-pc heeft ingesteld, waardoor het modelnummer lang niet alles zegt.
Gpu-tests: 3DMark
Ook de geïntegreerde gpu is niet al te vlot. Die bevat maar 24 executionunits en die draaien met 1GHz ook nog op een veel lagere klokfrequentie dan bijvoorbeeld die in de i3 14100. Het resultaat is een 3DMark Night Raid-score van 6000 punten. Dat maakt deze mini-pc ongeschikt voor vrijwel elke vorm van 3d-gaming; zelfs een instapvideokaart als de GTX 1650 is ongeveer acht keer zo snel.
Systeemtest: PCMark 10
- PCMark 10 Essentials
- Extended
- Productivity
- Digital Content Creation
- Gaming
PCMark 10 test de algemene systeemprestaties. Dat de GMKtec niet bepaald bovenaan eindigt zal je niet verbazen, maar het verschilt flink per test hoe ver de NucBox G3 Plus achterop raakt. In de lichte Essentials-test, die de prestaties meet bij het opstarten van programma's, webbrowsen en videobellen, is hij bijvoorbeeld maar de helft langzamer dan de snelste mini-pc. In de zwaardere Productivity-test is hij bijna 70 procent langzamer en in de Gaming-test zelfs 85 procent.
Ssd-tests: PCMark Storage
De PCIe 3.0 x4-ssd die GMKtec heeft gemonteerd is niet de snelste, maar gezien de prijsklasse van dit apparaat een prima keuze.
Praktijk
Als je door je wimpers naar de grafieken hierboven kijkt, lijken de prestaties van de GMKtec NucBox G3 Plus vrij dramatisch. De nuance dat veel van de andere balkjes horen bij veel duurdere producten had ik al genoemd. Maar hoe 'erg' is het nou echt? Ik heb een middagje gewerkt op de NucBox G3 Plus om praktijkervaring op te doen.
Om maar gelijk met de deur in huis te vallen: ik vind het prestatieniveau van de Intel N150 best bruikbaar. Het opstarten van Windows duurt niet overdreven lang en simpele programma's als Chrome, Word en de ingebouwde e-mailclient van Microsoft verschijnen redelijk vlot op het scherm. Bij het browsen zie je de pagina soms in net wat meer zichtbare stappen inladen en bij het wisselen van tabblad blijft de pagina soms een fractie van een seconde wit, maar dat valt mij op omdat ik gewend ben om te werken met een veel krachtigere pc. Een niet al te veeleisend familielid zal dit niet ervaren als storend.
Ook bij het afspelen van video liep ik niet aan tegen problemen. De N150 biedt hardwarematige versnelling voor het decoderen van alle gangbare codecs inclusief het relatief nieuwe AV1, met 4k-resolutie en 60fps. Video's streamen vanaf YouTube verloopt soepel, waarbij alleen het in- of uitgaan van de fullscreenmodus soms een tel zwart beeld opleverde.
Ga je aan de slag met zwaardere programma's, dan loop je al gauw aan tegen de limieten van de processor. Software als Adobe Photoshop draait op zich wel, maar is tergend langzaam en stottert bij simpele bewerkingen al heel wat af. Voor wat webbrowsen, e-mail lezen en video's kijken is deze mini-pc dus prima geschikt, maar je moet het jezelf niet aandoen om hierop software met zwaardere eisen te gebruiken.
Benchmarks: duurtest en prestatiemodi
Vaak vormen de stroomtoevoer en de koeling beperkingen voor de prestaties van een mini-pc op de lange termijn. Daarom voeren we onze duurtest uit, waarin we de processor maximaal belasten met de Cinebench R23 MT-test.
De processor mag heel eventjes 13W gebruiken, maar stabiliseert daarna op 10W. Dat is twee derde hoger dan de officiële tdp van 6W voor de Intel N150-processor. Effectief kunnen de vier E-cores met dit vermogensbudget een continue kloksnelheid van 2,7GHz vasthouden. De temperatuur loopt niet verder op dan 72 graden; er treedt dan ook geen thermal throttling op.
- Kloksnelheid
- Temperatuur
- Packagepower (verbruik)
Prestatiemodi
In het bios van de GMKtec NucBox G3 Plus kun je kiezen uit drie prestatiemodi: Quiet, Balance [sic] en High performance. Wij hebben onze benchmarks gedraaid op de middelste modus, die standaard actief is, maar wij hebben ook de andere twee modi kort getest om te kijken wat die doen.
Het verschil in vermogen tussen de modi is redelijk beperkt: de stille modus is 20 procent zuiniger en in de prestatiemodus is juist 20 procent meer vermogen beschikbaar. De impact daarvan op de kloksnelheid en fansnelheid is bij de stille modus groter dan bij de stap naar de prestatiemodus.
Er zijn mini-pc's beschikbaar die tot wel 25W door de N150 kunnen jagen. Een van de redenen waarom dat bij deze GMKtec niet kan, is dat dan voor het volledige systeem de limiet van de meegeleverde 12V/3A-stroomadapter in zicht komt.
|
Packagepower |
Kloksnelheid |
Temperatuur |
Fan |
Quiet |
8W |
2394MHz |
68°C |
2550rpm |
Balance |
10W |
2623MHz |
72°C |
3000rpm |
Performance |
12W |
2793MHz |
75°C |
3110rpm |
Energiegebruik, temperaturen en geluidsproductie
Naast de prestaties is het natuurlijk ook van belang hoeveel stroom de GMKtec NucBox G3 Plus verbruikt, hoe warm de onderdelen worden en hoeveel geluid de ventilators produceren.
- Opgenomen vermogen - Uit
- Opgenomen vermogen - Idle
- Opgenomen vermogen - Load
Het energiegebruik wanneer uitgeschakeld is netjes onder de 1W. In idle meten we 12W en dat is wat meer dan we stiekem gehoopt hadden; de NUC's van ASUS zitten rond de 7,5W en Apple weet zelfs mini-pc's af te leveren die rond de 5W verbruiken in idle. Het viel ons op dat de stroombesparende C-states standaard zijn uitgeschakeld in het bios, maar die activeren gaf geen verschil in de meting.
Onder load is deze mini-pc natuurlijk wél veruit de zuinigste van het hele testveld: de voeding trekt dan slechts 24W uit het stopcontact.
De cpu wordt niet warmer dan 72 graden. De simpele koeling, bestaand uit één heatpipe en één ventilator, is dus ruim afdoende.
Die koeling maakt bovendien amper lawaai. Tenzij je de NucBox zwaar belast, is hij compleet onhoorbaar. In de twee lichtste scenario's komt hij dan ook niet uit boven de meetbare grens van 12dB in onze geluidsdichte testruimte. Alleen bij volle cpu-belasting met Blender slaat de geluidsmeter uit naar 16dB, maar dat is nog altijd praktisch onhoorbaar, tenzij je je oor tegen de mini-pc aan houdt.
Conclusie
Intels allerzuinigste processors vormen een interessante basis voor een mini-pc. De Intel N150 is vlot genoeg om over het hedendaagse internet te kunnen browsen, een e-mailclient te gebruiken en video's af te spelen, dankzij hardwareversnelling zelfs met de nieuwste codecs en op 4k-resolutie. Bij zwaardere taken loop je al gauw aan tegen de grenzen van de processor; voor gaming, fotobewerking of softwareontwikkeling is hij simpelweg niet geschikt.
GMKtec heeft met de NucBox G3 Plus een prima pc'tje gebouwd rond die cpu, al kun je met een cpu-verbruik van 10W ook niet onwijs veel fout doen als het bijvoorbeeld aankomt op de koeling. Ten opzichte van concurrenten als Beelink en Minisforum blinkt de NucBox G3 Plus vooral uit wat upgradebaarheid betreft. Je kunt het ram en de ssd gemakkelijk vervangen − of toevoegen, want hij is ook verkrijgbaar als barebone. De aanwezigheid van 2,5Gbit/s-ethernet is een pluspunt, maar het gebrek aan USB-C-poorten (of hoe dan ook poorten sneller dan 5Gbit/s) is jammer. Ook hadden we het idleverbruik liefst nog net wat lager gezien.
Een eerste mogelijk alternatief komt uit GMKtecs eigen stal. De G2 Plus beschikt over dezelfde N150-cpu, maar heeft gesoldeerd geheugen en kan daardoor kleiner zijn. Een andere concurrent is de Beelink EQ14, die ten opzichte van de GMKtec een extra M.2-slot en een geïntegreerde voeding heeft, maar niet verkrijgbaar is als barebone. Verder zijn er links en rechts nog scherpe deals te vinden voor mini-pc's met een wat oudere Intel N97 of N100, die nog altijd best interessant kunnen zijn doordat Intel met de N150 slechts een beperkte stap heeft gezet.
Redactie: Tomas Hochstenbach Testlab: Niels van der Waa Eindredactie: Marger Verschuur