Samengevat
De TP-Link Deco X60 heeft een heel logische plek in het Deco-productspectrum; de specificaties zijn een stapje beter dan het 'kleinere broertje', de X50. Ten opzichte van die X50 levert de X60 voor 30 euro meer een dubbel zo snelle 5GHz-band. In theorie, want in de praktijk blijkt dat de X60 iets sneller is, en de backhaulverbinding profiteert zeker van de betere radiospecificaties, maar aan de clientzijde merk je er niet veel van. Wat je wel merkt, is het verschil in de maandelijkse energierekening, want de set verbruikt veel energie ten opzichte van andere Deco-varianten, maar ook ten opzichte van meshapparatuur van andere fabrikanten.
Pluspunten
Minpunten
Getest
TP-Link AX5400 Whole Home Mesh Wi-Fi System Deco X60 (V3.2), 3-pack:fill(white):strip_exif()/i/2005490952.jpeg?f=thumblarge)
Prijs bij publicatie: € 189,25
Vanaf € 197,-
Wie wel eens in de Pricewatch heeft gezocht naar meshsets, weet dat TP-Link veel varianten van de Deco heeft uitgebracht. Voor bijna elke denkbare radioconfiguratie bestaat een bijpassende Deco. Een nadeel daarvan is dat het bedrijf daardoor met zichzelf concurreert, want met zoveel verschillende sets eindigen er altijd een of meerdere sets in de sweetspot van prijs tegenover functionaliteit. In onze Meshwifi Best Buy Guide hadden we al geconcludeerd dat de TP-Link Deco X50 voor de sets zonder dedicatedbackhaulradio zich in zo'n positie bevindt en dus tegenover de concurrentie voor dat prijsniveau goed presteert.
In onze vorige meshreview keken we naar de ASUS ZenWiFi XD4 Plus ten opzichte van de TP-Link Deco X20. Dat zijn goedkope meshsets die pas fatsoenlijk presteren als je ze onderling met een kabel verbindt.
In dat artikel concludeerden we dat de Deco X20 in dit prijsbereik de betere deal is van die twee apparaten, maar niet als je de Deco X50 daartegenover zet. Ten opzichte van de X20 levert de X50 voor een paar euro extra aanzienlijk betere prestaties. De X50 heeft echter ook een 'groter broertje', de Deco X60. Een verpakking van drie stuks van de X50 kost 160 euro, de X60 ongeveer 190 euro. Het prijsverschil van dertig euro zou een prestatiewinst moeten bieden. In theorie lijkt dat te kloppen: de X60 is uitgerust met een 5GHz-chipset die een maximale snelheid van 2400Mbit/s ondersteunt, het dubbele van de geadverteerde maximumsnelheid van de X50.
In dit artikel kijken we naar de prestaties van de Deco X60. Qua specificaties is het een stap omhoog ten opzichte van de X50, met dubbele snelheid op 5GHz, maar zie je dat terug in de resultaten?
Wat krijg je?
Zoals gebruikelijk bij TP-Link, is de X60 in een aantal revisies geleverd. In deze review bekijken we de V3.2 die nu gangbaar is, tenzij je een oud product van de plank krijgt. Tussen de verschillende varianten zitten kleine verschillen in de hardware, maar het voornaamste verschil is de bijgeleverde beveiligingssoftware. Bij eerdere varianten van de X60 werd TP-Link Homecare meegeleverd, maar dat pakket is inmiddels opgevolgd door Homeshield. Homeshield is uitgebreider in te stellen, maar vereist voor veel van de uitgebreide functies een abonnement. Als je die extra functies niet verwacht te gaan gebruiken, is Homecare interessanter omdat dit net wat meer gratis functies biedt.
De installatie van de set is zeer eenvoudig, zoals we ook hebben gezien bij andere Deco-producten. In veel gevallen detecteert de set automatisch de internetverbinding en hoef je alleen een wifinaam en -wachtwoord op te geven.
:strip_exif()/i/2006814328.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006814330.jpeg?f=imagegallery)
De Deco X60 is gebaseerd op Qualcomms Networking Pro 600-platform, waarvan de 5GHz-radio in totaal zes streams ondersteunt. Daarmee komt de snelheid in theorie hoger uit dan bij de Deco X50, die over vier streams beschikt. De X50 is uitgerust met twee interne antennes en ondersteunt daarmee 2x2 mimo; de X60 heeft vier antennes en dus 4x4 mimo.
Op de verpakkingen van accesspoints en routers wordt de snelheid van die extra streams altijd klakkeloos opgeteld bij de geadverteerde totaalsnelheid. In werkelijkheid ligt de waarheid wat genuanceerder, want clients zullen op de X60 niet direct beschikken over dubbele snelheid op de 5GHz-band. Clientapparatuur heeft over het algemeen ondersteuning voor twee datastreams, en in veel gevallen ook nog eens een maximale kanaalbreedte van 80MHz. Dat levert een linksnelheid van 1,2Gbit/s bij ideaal bereik, of 2,4Gbit/s bij gebruik van 160MHz, maar in de praktijk zakt die doorvoersnelheid door invloeden van demping en ruis.
De twee extra streams kunnen wel worden ingezet voor een draadloze backhaulverbinding, aangezien de satellieten allemaal ondersteuning voor vier streams hebben.
De prestaties in de praktijk
We hebben de Deco X60 onderworpen aan de testscenario's in onze wifitestopstelling. Met deze opstelling kunnen we objectief de prestaties van het clientnetwerk van het accesspoint meten, zoals omgang met demping en ruis. We testen daarnaast de prestaties van de backhaulverbinding van het accesspoint, zodat we een compleet beeld krijgen van een accesspoint of meshset.
Meer over de testopstelling en de scenario’s die we hiermee testen vind je hier.
De prestaties van de Deco X60 lieten zich lastig meten. Met de meegeleverde firmware mislukten veel testen doordat de verbinding instabiel werd. Na het uitproberen van meerdere firmwareversies kregen we de set het stabielst met versie 3.1 voor het V3-model. Eén test lukte echter niet. De prestaties die we wel correct hebben kunnen meten, vergelijken we met de Deco X50.
Backhaulprestaties
Uit de backhaulprestaties tussen twee satellieten blijkt duidelijk dat de Deco X60 over meer streams beschikt. De meetbare snelheid van de backhaulverbinding is begrensd tot 1Gbit/s omdat we in deze testopstelling de snelheid via de bedrade aansluiting meten. Hierdoor verschilt de maximale snelheid bij uitstekend bereik niet, maar zodra het signaal gedempt wordt, biedt de X60 veel langer een zeer goede doorvoersnelheid ten opzichte van de X50.
De X60 toont in de totaalbereiktest betere resultaten dan de X50. De backhaulverbinding profiteert van meerdere streams, die een positieve invloed hebben op de bandbreedte en het bereik.
Uit de prestaties kunnen we concluderen dat de backhaulverbinding van de X60 duidelijk profijt heeft van de extra streams. Omdat de set meer antennes heeft dan de X50, heeft de set meer mogelijkheden om effectief gebruik te maken van spatial streams en beamforming, wat hij ook doet
Clientprestaties - maximale doorvoer
Het verschil in de clientprestaties van de twee Deco’s is kleiner. De doorvoersnelheid op de tweede node slaagde niet op 2,4GHz, de verbinding tussen de client en het accesspoint kwam niet tot stand met onze verbindingsmethode, die specifiek een radioband wil meten zonder sturing van de set.
De overige resultaten van de X60 zijn voor deze radioband matig. In de downlinkrichting presteren beide sets op de hoofdnode gelijk, maar in de uplinkrichting biedt de X60 slechts de helft van de mogelijke bandbreedte. Op de derde node is de datadoorvoer in beide verkeersrichtingen slechts de helft van wat mogelijk zou moeten zijn.
Op 5GHz zijn de verschillen minder groot tussen beide sets en biedt de X60 in bijna alle scenario’s iets meer bandbreedte. Geen dubbele waardes zoals je puur op basis van de 5GHz-specificaties zou verwachten, verre van dat zelfs. Hier wordt duidelijk dat meerdere streams de X60 weliswaar iets helpen voor de backhaul op 5GHz, maar omdat deze radio zijn radiotijd moet delen tussen de backhaul en de clients, hebben de extra streams niet veel effect.
Opgenomen vermogen
Het opgenomen vermogen van de Deco X60 is aanzienlijk. Zowel de router als de satelliet zijn veelvraten en eindigen onderaan de ranglijst van meshapparatuur die we tot nu toe hebben getest. Ten opzichte van de X50 wordt er continu ongeveer 3W meer afgenomen vanuit het lichtnet. Als je de hoofdnode en twee satellieten een jaar aan het stopcontact hebt, kost dat je ongeveer 61 euro bij een gemiddelde kWh-prijs van 27 cent. Ter vergelijking: voor de X50 is dat op jaarbasis ongeveer 39 euro. Het prijsverschil tussen beide sets loopt zo bezien jaarlijks met 22 euro op.
Conclusie
De TP-Link Deco X60 beschikt op papier zeker over de specificaties die het prijsverschil ten opzichte van andere sets uit de Deco-lijn moeten verantwoorden. Ten opzichte van het kleinere broertje, de X50, is de doorvoersnelheid van de 5GHz-chipset verdubbeld. Daarnaast heeft de set ondersteuning voor twee extra streams in vergelijking met de X50 en vier antennes in plaats van twee.
Het effect daarvan zien we zeker terug als we de snelheid en het bereik van de backhaul meten. Daar komt de set zeker beter voor de dag in vergelijking met de Deco X50. Bij de clientprestaties zien we het effect niet zo sterk terug. De clients profiteren nauwelijks van de extra streams omdat ze tot twee streams beperkt zijn, waardoor je in de praktijk weinig extra snelheid ervaart ten opzichte van de X50.
Voor de clientprestaties hoef je de X60 dus niet te verkiezen boven de X50, maar de betere backhaulverbinding kan voordelen bieden, vooral als je van tevoren weet dat je de set niet optimaal kunt plaatsen en de satellieten onderling draadloos wilt verbinden. Die keuze komt wel met extra vaste lasten, want het energiegebruik van de set is aanzienlijk ten opzichte van andere sets op de markt.
Er zijn dus best redenen om de X60 boven de X50 te verkiezen, maar als we kijken naar de prijs-prestatieverhouding van Deco-sets zonder aparte backhaulradio, zit de Deco X50 nog steeds in de sweetspot.
Pluspunten
Minpunten
Getest
TP-Link AX5400 Whole Home Mesh Wi-Fi System Deco X60 (V3.2), 3-packPrijs bij publicatie: € 189,25
Vanaf € 197,-
:fill(white):strip_exif()/i/2003365700.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2007186238.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2006813304.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/u/292344/pclinde.jpg?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/468594/crop5e1ebafed873c_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/15123/steanid.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/65430/crop67e3ec9954f4e_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/758369/crop606dbb955fb18_cropped.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/295699/crop609bc9a510a14_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/321057/crop68c848518f7d9_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/55486/crop6597c6403e549_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/265780/beaker.jpg?f=community){kind=small}
/u/62673/crop56e2e8ee04df2_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/449308/autowp_ru_scania_logo_60.jpg?f=community){kind=logo}
ik heb geen aandelen.
:strip_icc():strip_exif()/u/279088/crop609fca601663b.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/78279/crop5a9fe3f83191c.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/142003/Pandamedic2.gif?f=community){kind=small}