Verandering is niet altijd verbetering

Civilization VII Review

Beknot in je vrijheid

Jelle: Hoe leuk het ook is om een Age te winnen, de opdrachten om een specifieke Legacy als eerste te voltooien, zijn wel elke keer hetzelfde. Hoe saai dat is, is moeilijk te zeggen na vijftien uur spelen. In principe zul je hoe dan ook een wonder bouwen als je voor een Cultural Victory gaat, of meerdere andere nederzettingen overnemen als je voor een Military Victory kiest, dus misschien is het niet zo'n probleem dat de opdrachten steeds hetzelfde zijn.

Wat wel vervelend is, is dat de Tech Tree en de Civic Tree ook in drieën zijn gehakt en dus specifiek per Age zijn. Voor degenen nog nooit Civilization hebben gespeeld: de Tech Tree bevat technologische vooruitgangen en onderzoek daarin biedt je de mogelijkheid om modernere gebouwen en units te maken, of bepaalde bonussen te krijgen. Datzelfde geldt voor de Civic Tree, maar daarin maak je geen vorderingen op basis van Science, maar op basis van de Culture die je beschaving genereert.

In eerdere edities van Civilization kon je, als je veel Science genereerde, er nog voor kiezen om bepaald onderzoek over te slaan om zo snel mogelijk met je tank een middeleeuwse ridder van de vijand omver te rijden. In Civilization VII kan dat niet meer, want tanks kom je alleen in de Modern Age tegen. Sterker nog, je kunt in de Antiquity Age niet eens de wereld rondvaren. Dat onderzoek komt pas aan bod in de Exploration Age. Wat dat betreft heb je dus minder vrijheid dan in eerdere Civ-games.

Leiders met upgrades

Op andere plekken is er meer vrijheid te vinden, bijvoorbeeld als het om leiders en civs gaat. De leiders vormen een mooie verzameling van bekende en minder bekende mannen en vrouwen uit de geschiedenis. Het team achter Civilization VII heeft tijdens een eerdere presentatie aangegeven dat ze graag mensen iets willen leren over de geschiedenis, dus een leider is niet per se een bekende koning of keizer. Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor Harriet Tubman, leider van de Underground Railroad, het netwerk dat slaven in de VS hielp te ontsnappen, of voor ontdekkingsreiziger Ibn Battuta, om nog een minder bekende naam te noemen.

Welke leider je kiest, bepaalt in welke richting je beschaving zich ontwikkelt. Dat hoeft natuurlijk niet per se, maar je zou wel gek zijn om geen gebruik te maken van Xerxes' unieke mogelijkheid om extra goud te krijgen bij het innemen van andermans nederzetting, om maar een voorbeeld te noemen. Bij eerdere Civilization-games was dat niet anders. Leiders hadden unieke eigenschappen, maar daarbij hield het op wat de leider betreft.

In Civilization VII is het leuker om vaker met dezelfde leider te spelen, omdat hij of zij XP krijgt en daarmee kun je extra vaardigheden vrijspelen. Daarnaast is er nog plek voor twee Mementos, die je leider extra mogelijkheden geven. Die Mementos zijn kleine boosts. Zo is er een Joyeuse Memento die twee Diplomacy-punten per Cavalry-unit oplevert (dat is niet veel in Civilization VII). Door de juiste leider en Mementos te kiezen, kun je helemaal voorsorteren op een bepaalde overwinning.

Kies je Civ!?

Het laatste dat je nog moet doen, is het uitzoeken van een leuke beschaving waar je leider mee aan de slag kan. Leiders zitten niet meer aan een beschaving vast. Ook hier kun je kiezen en weer kun je ervoor zorgen dat je je voorbereid bent op succes. De game helpt je daarbij, want sommige beschavingen passen goed bij bepaalde leiders. Als je bijvoorbeeld Augustus als leider hebt gekozen, raadt de game je aan om in de Antiquity Age met Griekenland te beginnen, want die beschaving is net als Augustus sterk op Culture.

Bij Griekenland komt dat onder andere neer op een aantal unieke gebouwen die Culture genereren, en de Hoplite, een unieke militaire unit. Die unieke gebouwen, units en eventuele andere abilities krijg je niet cadeau. Je moet ze vrijspelen in de Civic Tree, waar nu een aparte tab voor je beschavingsspecifieke Civics is gemaakt. Heb je een Religion, dan kun je die in een derde tab ontwikkelen, maar wel alleen in de Exploration Age, want eerder heb je geen Religion en daarna heb je een Ideology. Je kunt maar één Civic tegelijk onderzoeken, dus als je je beschavingsspecifiek onderzoek aan het doen bent, kun je niet je Religion of de standaard Civics verder helpen.

Aan het einde van de Antiquity en Exploration Age is het tijd om afscheid te nemen van je beschaving, want je moet een nieuwe kiezen.

Wisselen van Age

In de Exploration Age kun je beschavingen kiezen die in die tijd groot waren. Net als bij de leiders zijn ook hier geen voor de hand liggende keuzes vanuit westers perspectief gemaakt. Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor de Chola, een rijk uit Zuid-India, of de Songhai, een rijk uit de westerse Sahel, maar Spanje is ook een van de opties. Iedere beschaving heeft weer eigen unieke gebouwen, units en mogelijkheden.

Kiezen voor een nieuwe beschaving is niet het enige dat je doet wanneer je van Age wisselt. Je krijgt een aantal Legacy Points op basis van je prestaties in de vorige Age. Die Legacy Points leveren aanzienlijke bonussen op. Je kunt er bijvoorbeeld een stad of dorp mee kopen, of een legertje boogschutters, of een gratis Civic of Technology. Ook hiermee kun je je beschaving alvast een handje in de goede richting helpen. Wil je op oorlogspad gaan, dan kies je voor een paar gratis legertjes. Ga je voor een Science Victory, dan kies je voor een paar gratis Technologies.

De keuze is reuze

Ja, en dan begint de Age opnieuw, met nieuwe opdrachten voor de verschillende Legacies, een nieuwe Tech Tree en Civic Tree. Ten opzichte van eerdere Civ-games is er veel veranderd in de opzet van het spel. Het komt erop neer dat je als speler veel meer keuzes voorgeschoteld krijgt dan voorheen. Je kiest een leider die in de loop der tijd XP en nieuwe vaardigheden krijgt en die je ook kunt voorzien van extra bonussen in de vorm van Mementos. Bij een volledige playthrough kies je niet één, maar drie beschavingen en tussen elke Age kun je ook kiezen om zo verstandig mogelijk de verschillende Legacy Points te verdelen.

Al die keuze is voor een ervaren Civilization VI-speler wel even wennen. Dat Rome nu de hoofdstad van een Griekse beschaving is, geleid door Augustus, is vreemd. De tweede stad had wel weer een Griekse naam, Neapolis, maar de volgende stad in de Exploration Age was Mexico-Stad, omdat ik met die beschaving verder speelde. En dan had ik ook de Indiase stad Ujjayini veroverd ... op Napoleon.

Hayte: Wat mij ook tegenviel, is dat je bij die Age-overgang beperkt wordt in je speelstijl. Ik was in de eerste Age Khmer en focuste op Science. In de tweede Age wilde ik verdergaan met die Science-focus, maar … ik kon geen beschaving kiezen met diezelfde focus. Ik moest dus ineens een andere route op met mijn beschaving dan ik wilde en van plan was. Het is natuurlijk verfrissend dat je in een andere richting wordt geduwd, maar ik ervaarde het vooral als een kunstmatige beperking. Er is geen logische reden voor het ontbreken van een Aziatische Science-civilization waar ik uit kon kiezen; Firaxis heeft die simpelweg nog niet toegevoegd.

Jelle: Dan zijn de bekende Civic en Tech Tree ook nog eens in stukken gehakt en specifiek per Age. Er is veel nieuws om vertrouwd mee te raken en voor mij als verstokte Civilization VI-speler is dat na een kleine twintig uur spelen nog niet het geval, wat toch vreemd is.

Waarom? Omdat ik alle genoemde wijzigingen geen slecht idee vind. Ages opknippen, zodat je kleinere doelen hebt, is beter dan er pas in turn 998 van de 1000 achter te komen dat je geen kans maakt om ook maar iets te winnen. En een hele game met dezelfde beschaving spelen is ook saai. Bovendien was het altijd al gek om in de bronstijd te beginnen als bijvoorbeeld Nederland, een staat die op dat moment nog een paar duizend jaar weg is. XP vergaren met de leiders is ook een goed idee, want dat maakt het leuker om opnieuw met dezelfde leider te spelen en gebruik te maken van hun nieuwe vaardigheden. Er is dus sprake van een steile leercurve, wat het moeilijk maakt om de game van meet af aan leuk te vinden, want Civilization wordt pas echt leuk als je de game onder de knie hebt. Als je de bonussen van leiders en civs op een bepaalde manier kunt optimaliseren om je tegenstander dwars te zitten. Na een kleine twintig uur was dat bij mij nog zeker niet het geval.

• Volgende pagina 3. Diplomacy is iets anders dan Trade