Door Willem de Moor

Redacteur

De lekkerste tot nu toe?

Het Wooting 80HE-toetsenbord getest

01-12-2024 • 06:00

145

Multipage-opmaak

Inleiding

Samengevat

De Wooting 80HE is na lang wachten eindelijk verschenen en stelt niet teleur. Het compacte keyboard, bijna een tkl, met analoge halleffectswitches is in diverse uitvoeringen en kleuren verkrijgbaar. Je kunt het keyboard kopen met plastic case, met metalen case, of als losse module, met diverse keycap- en kleuropties. We testten de versie met metalen (zinklegering) behuizing. Het geluid klinkt lekker en de toetsen voelen stabiel. De webgebaseerde Wootility-software om het keyboard te configureren werkt fijn, profielen worden op het keyboard opgeslagen en de software werkt zonder registraties. De analoge switches maken met name voor gamers interessante trucs mogelijk, terwijl de mogelijkheid het actuatiepunt in te stellen voor een breder publiek interessant is. Softwarematig is het keyboard uitgebreid instelbaar, maar voor hardwaremodders is er weinig keus in switches en behuizingen. Wie echter een compact, fijn, stil en analoog toetsenbord wil zonder modificaties, maakt met de 80HE een uitstekende, maar wel prijzige keuze.

Pluspunten

  • Analoge Lekker-switches
  • Innovatieve softwarefeatures
  • Goede bouwkwaliteit
  • Draagtas bij zinkbehuizing

Minpunten

  • Hardware weinig aanpasbaar
  • Spatiebalk kan beter
  • Hoge prijs voor de features
Tweakers zegt: Excellent

Getest

Wooting 80HE

Prijs bij publicatie: € 320,-

Bekijk product

Van een stukje Hollandsch Glorie op zijn tijd zijn we niet vies en weinig Nederlandse merken hebben een grotere invloed in hun productsegment gehad dan Wooting. Het Nederlandse bedrijf is in relatief korte tijd een gerenommeerde naam geworden op toetsenbordgebied en een van de drijvende krachten achter de verschuiving richting analoge switches en halleffectswitches in keyboards. Met de nieuwste Wooting 80HE heeft het bedrijf een welkome toevoeging aan zijn 60HE uitgebracht: een iets uitgebreider toetsenbord met 80 procent van de toetsen. Een soort tkl-keyboard dus, zonder numpad maar met navigatiecluster.

Wooting is nog geen tien jaar oud, maar wie een klein beetje interesse heeft in de wereld van mechanische toetsenborden, kent het bedrijf ongetwijfeld van zijn eerste Wooting One-keyboard, de Tow en de 60HE. En natuurlijk van de Lekker-switch, de zelfontwikkelde analoge switch met halleffectsensor in plaats van een gebruikelijk fysiek contact om te registreren wanneer een toets wordt ingedrukt. Die analoge Lekker-switches zitten ook in de Wooting 80HE, samen met een nieuw pcb en diverse opties voor de behuizing. De 'geboorte' van de 80HEW had nogal wat voeten in aarde, met vertragingen in de productie die de introductie vertraagden sinds de Kickstarter van Wooting in maart 2024 van start ging.

We hebben de 80HE met de vernieuwde Lekker V2-switches getest. Het keyboard is in diverse configuraties te koop: zo kun je het basismodel met een kunstof behuizing en pbt-keycaps kopen. Dat kost 220 euro en die uitvoering is in zwart en grijs verkrijgbaar, met diverse toetsenbordindelingen. Je kunt ook voor alternatieve setjes pbt-keycaps kiezen: zo zijn er de standaard doubleshotkeycaps en iets duurdere dye-subtoetsen. De grootste meerprijs betaal je voor de behuizing van een zinklegering; naast de plastic behuizing hebben we ook deze ontvangen. Met metalen behuizing kost de 80HE geen 220 euro, maar 320 euro. Je kunt die behuizing overigens ook nog later kopen, of alleen het pcb kopen en zelf een behuizing maken of kopen.

Wooting 80HE

Het keyboard

De 80 in de naam van de Wooting 80HE verraadt het al: dit is een 80%-keyboard, dus het heeft ongeveer tachtig procent van het aantal toetsen van een fullsize keyboard. Dat betekent voornamelijk dat de numpad eraf gehakt is. Feitelijk is het dus een tlk-keyboard, al is het navigatiecluster net iets kleiner. Er is een kolom bespaard, dus in plaats van zes toetsen met Insert - Home - Page Up en eronder Delete - End - Page Down heeft de 80HE vier toetsen: Insert - Page Up en Del - Page Down eronder. Ook bij de drie toetsen erboven, PrintScreen, Scroll Lock en Pause is de Scroll Lock ertussenuit. Het pijltjescluster is ook iets naar links verschoven, met de linkerpijl half onder de rechtershift. Tussen het verkleinde navigatiecluster en het pijltjescluster zit een ledbalk die uit tien leds bestaat. Daar kijken we straks uitgebreider naar.

De standaard pbt-keycaps zijn niet superbijzonder. De witte lijken marginaal zwaarder dan de zwarte: de spatiebalk weegt 7,7 gram versus 7 gram voor de zwarte en ook de rest komt op de weegschaal een kleine 4 procent hoger uit. De wanden van de keycaps zijn ongeveer 1,4mm dik. Verder viel op dat de witte keycaps een klein beetje restplastic hadden, een soort overgebleven 'flashing' van de mallen; die hadden wel even door een tuimelaar gemogen dus.

We hebben de standaardversie met US International-indeling getest, ook bekend als de ANSI-indeling, met witte keycaps in een 'naturel gekleurde' behuizing van een zinklegering. De metalen behuizing is niet, zoals je wellicht zou verwachten bij dergelijke metalen behuizingen, met een cnc-frees vormgegeven, maar in een mal gemaakt. Aan de bovenkant is de behuizing vrij eenvoudig: naast de uitsparingen voor de toetsen heeft de 'bovenplaat' afgeronde hoeken en een uitsparing voor de ledstrip, waarover straks meer. De randen hebben een soort organische welvingen, die aan de voorkant onder de spatiebalk versmallen richting het midden. In het midden, waar de welvingen samenkomen, zit subtiel het Wooting-logo verwerkt. Aan de zijkanten zit ook zo'n welving, die smaller richting de achterkant verloopt. De achterkant heeft enkel die smalle rand en een trapezoïde vorm, met aan de linkerkant de opening voor de USB-C-stekker. De onderkant is vrijwel glad en bevat in het midden de productsticker, drie grote rubberpads tegen glijden aan de achterkant en twee kleinere aan de voorkant. Vijf schroefjes achter en twee voor houden de behuizing bij elkaar. De vormgeving van het toetsenbord van abs-plastic is hetzelfde. We hebben het keyboard ook in die behuizing getest, met de zwarte standaard pbt-keycaps erop dit keer.

Wooting 80HEWooting 80HEWooting 80HE

Over dat glijden hoef je je niet enorm veel zorgen te maken, want het gewicht van de zinklegering zorgt er wel voor dat het keyboard als een massief blok op je bureau staat. De lege behuizing moet bijna anderhalve kilogram wegen, 1445 gram om precies te zijn, en dat voel je wel. Het complete toetsenbord weegt 2160 gram, die je met de abs-behuizing reduceert tot slechts 790 gram. Nawegen leert overigens dat ons exemplaar met metalen behuizing een totaalgewicht van 'slechts' 1875 gram heeft, waarbij de lege behuizing (inclusief USB-pcb) 1290 gram weegt. Overigens meldt Wooting dat de zinklegering (zink, magnesium, aluminium en ijzer in dit geval, waarschijnlijk een zamak-variant) volledig recyclebaar is. Ook de kunststof variant van de behuizing is voor 65 procent van 'post consumer recycled' plastic gemaakt. Terug naar de behuizing: die kun je dus ook los kopen, voor 120 euro in plaats van de 100 euro meerprijs, maar als je die direct kiest, krijg je er ook een luxe draagtas bij. Dat is een hardstoffen case met aparte vakjes voor toetsenbord en accessoires en deze kost los 30 euro. Elk moordwapen verdient immers een foedraal en het zware zinkkeyboard mag je gerust als zodanig classificeren.

Wooting 80HEWooting 80HE

Over accessoires gesproken: je krijgt bij de behuizing naast de kabel en schroefjes ook twee sets voetjes mee. Die siliconenrubber voetjes klik je in de behuizing en je hebt hoge en lage voetjes, voor een hellingshoek van 2,8 graden, 6 graden en 10 graden, met steeds hogere, dikkere voetjes. De kabel is een USB-C-naar-C-kabel van twee meter en een verloopje naar USB-A wordt meegeleverd.

De binnenkant

Je kunt het binnenwerk van de 80HE ook los kopen, bijvoorbeeld als je een andere behuizing in gedachten hebt. De module kost 175 euro en bestaat enkel uit het pcb met stabilisers. Je kunt het toetsenbord volledig modulair kopen, want je kunt ook enkel de module met een behuizing (de benodigde ontwerpbestanden voor eigen of thirdpartybehuizingen worden later publiek gemaakt) kopen en je eigen switches en keycaps erop zetten. De switches kosten als optie bij het samenstellen 25 euro, maar kunnen ook los voor 50 euro per 90 stuks gekocht worden. De prijzen van alle onderdelen in de kits of in de losse verkoop zie je in onderstaande tabel.

Compleet keyboard Prijs Module 185 euro
Keyboard kunststof 220 euro 90 Lekker V2-switches 25 euro
Keyboard zink 320 euro 90 Gateron Jade-switches 75 euro
Witte pbt-keycaps 30 euro Meerprijs kunststof behuizing 10 euro
Dye-subkeycaps 35 euro Meerprijs metalen behuizing 110 euro
Pbt-keycaps 20 euro
Abs-keycaps 10 euro
Dye-subkeycaps 35 euro

We kregen het toetsenbord als kit, waarbij je direct de onderdelen kunt leren kennen, mocht je nog nooit een toetsenbord van binnen gezien hebben. Dat is voor deze doelgroep onwaarschijnlijk, maar toch heeft Wooting zich de moeite getroost je op een leuke en informatieve manier op weg te helpen. Aan de achterkant van de module, het pcb dus zeg maar, zit een beschermend petvel (dat je ook laat zitten!) met uitleg over de afzonderlijke onderdelen op het pcb. Zo zie je waar de leds voor individuele rgb-verlichting zitten, waar de halleffectsensors zijn en waar de lightbar zit. Ook de IC's worden toegelicht, van de multiplexer die alle signalen van de HE-sensors verwerkt, tot de USB-controller die de communicatie met de pc verzorgt. Die transceiver heeft een pollingrate van 8kHz, dus 8000 keer per seconde wordt een toetsaanslag verwerkt en naar de pc gestuurd. De centrale controller is een GD32F425 van GigaDevice, met een Cortex M4-cpu op 200MHz aan boord. Het petvel fungeert volgens Wooting ook min of meer als 'tapemod', al maakt een echte tapemod over het algemeen wat meer contact met het pcb.

Wooting 80HEWooting 80HEWooting 80HEWooting 80HE

Het pcb zit met 15 schroefjes aan de plaat vast, maar daartussen zit een siliconen dempingsmat om het geluid van je aanslagen te dempen en een zachtere aanslag te produceren. Het siliconenmatje dient tevens als gasketmount, zodat het pcb mechanisch geïsoleerd is opgehangen. Vaak kun je die gaskets verwisselen, waarbij je voor wat harder of juist zachter materiaal kunt kiezen om het keyboard te tunen, maar omdat de gaskets geïntegreerd zijn, kan dat bij de 80HE niet. Onderin de behuizing zit een foammat van edpm-schuim, wat ook weer dempende eigenschappen heeft. Het moge duidelijk zijn dat Wooting geprobeerd heeft een keyboard met een heel stille, zachte aanslag te produceren. Om even vooruit te lopen op de resultaten: daar is het prima in geslaagd.

Wooting 80HEWooting 80HEWooting 80HE

De switches zijn verwisselbaar, al kun je maar een beperkte subset mechanische switches inbouwen. Naast de twee varianten van de Lekker-switch kun je nog twee Gateron-versies, de Gateron Magnetic Jade-switch en de Gateron KS-20-switch monteren. Ook de stabilisers, standaard monteert Wooting screw-in stabilisers, kun je vervangen door andere screw-ins of clip-in stabilizers. Nog een klein puntje over de binnenkant en dan met name de metalen behuizing. In de bodemplaat daarvan, aan de binnenkant dus, staan de namen van het complete Wooting-team gegraveerd. De USB-uitgang zit als een los pcb met een bestekkerde kabel in de onderschaal van de behuizing, zodat je weinig risico hebt dat je je hele keyboard-pcb kunt weggooien, mocht er eens iets misgaan met struikelen over een kabel.

Features en software

Wooting is onder meer bekend van zijn analoge Lekker-switches, maar ook op softwaregebied onderscheidt Wooting zich. Zo ontwikkelde het bedrijf Dynamic KeyStroke, zodat je meerdere bindings aan een enkele keypress kunt koppelen, en is er natuurlijk de Rapid Trigger, waarmee je ingestelde toetsen alleen maar hoeft aan te raken om al een actuatie te veroorzaken en een beweging omhoog voldoende is om de actuatie te stoppen. Het gedrag is instelbaar van 0,15mm tot 2,35mm, maar je kunt ook de gevoeligheid van indrukken en loslaten individueel, of gescheiden, aanpassen. Twee nieuwe features zijn Rappy Snappy en diens evenknie Snappy Tappy. Daarmee kun je twee toetsen aanwijzen die in de gaten gehouden worden en de toets die het verst wordt ingedrukt, wordt geactiveerd. Zo kun je zonder toetsen los te laten snel acties uitvoeren, zoals strafing of andere combo's.

Net als bij de vorige versies kun je natuurlijk ook het actuatiepunt weer vrij instellen: de halleffectsensors laten immers arbitraire punten voor actuatie of toetsindrukken toe; dat is ook de reden waarom de switches als analoge inputs gebruikt kunnen worden. Voor normaal gebruik had ik ze op een diepte van 2,2 millimeter ingesteld. Dat voorkomt - bij mij tenminste - valse toetsaanslagen waarbij je per ongeluk een naastliggende toets activeert. Bij een actuatiepunt van 1,2mm, waarmee hij uit de doos kwam, had ik enorm veel foute aanslagen, maar dat is uiteraard voor iedereen anders. Daarin ligt de kracht van instelbare actuatie: je kunt dat globaal doen, maar ook per toets, zodat je het toetsenbord helemaal aan je wensen kunt aanpassen.

Wootility-screenshots: Light Indicator Wootility-screenshots: Light Indicator studioWootility-screenshots: Rappy Snappy
Wootility-screenshots: Rapid TriggerWootility-screenshots: gamepad

De actuatie is een vrij generieke functie, maar features als de Rapid Trigger en DKS zijn natuurlijk vooral voor gamers gemaakt. Zo ook de Tachyon Mode, die gebruikmaakt van die snelle pollingrate van 8kHz. Als je die modus inschakelt, probeert je keyboard zo snel mogelijk alle toetsaanslagen (en speciale acties) door te geven aan je pc. De responstijd van het toetsenbord verkort daarbij van de standaard 1ms (1000Hz of 1kHz dus) naar 0,125ms, oftewel die eerder genoemde 8kHz. Om de benodigde cpu-cycles op je keyboardcontroller daarvoor beschikbaar te maken, worden rgb-effecten uitgezet. De verlichting blijft wel aan.

De ledbalk, of Light Indicator zoals Wooting hem noemt, zit er niet alleen voor de sier. Je kunt er allerlei informatie mee inzichtelijk maken. Zo kun je hem gebruiken om te tonen of Caps Lock actief is, wat het verlichtingsniveau van de leds is of in welk profiel je zit. Vanzelfsprekend kun je meerdere profielen aanmaken en soms is het handig om een visuele indicatie van het actieve profiel te zien. Ook een leuke feature is de Key Press Indicator, waarbij de Light Indicator met een voortgangsbalkje laat zien hoe diep je toetsen indrukt. Zo zou je je kunnen trainen op een lichtere aanslag, of het helpt je bij Rapid Trigger. Als de voorgedefinieerde effecten niet voldoende zijn, kun je met Effects Studio ook zelf aan de slag om de door jou gewenste info te visualiseren.

Ik haalde het al even aan, maar je kunt zoals bij elk luxer toetsenbord meerdere profielen instellen, waarbij je zelfgemaakte profielen ook met de community kunt delen, net als andere instellingen. Ook heb je de mogelijkheid de toewijzing van toetsen te veranderen, remapping dus, zodat je bijvoorbeeld Home aan je Insert kunt toewijzen (ik mis een ongelaagde Home namelijk). Over lagen gesproken: je hebt dankzij de Fn-toets een tweede laag tot je beschikking, zodat je effectief pakweg 160 toetsen op je keyboard hebt.

Wootility-screenshots: actuatiepuntWootility-screenshots: layers en remapping
Wootility-screenshots: Quick settingsWootility-screenshots: rgb-instellingenWootility-screenshots: updates

Misschien het grootste pluspunt van al deze instelmogelijkheden is de manier waarop je je keyboard configureert. Je hoeft namelijk geen software te downloaden, maar kunt alles via een webinterface regelen. Via die interface update je je keyboard ook. De webinterface werkt ook als je offline bent. Bij het flashen van je keyboard werkt de Light Indicator overigens als voortgangsindicator. De profielen en instellingen sla je via de webinterface op in een 8MB grote flashchip op het keyboard-pcb.

Testresultaten

We testen onze toetsenborden altijd met de Texture Analyzer. Daarmee kunnen we nauwkeurig meten hoe ver elke afzonderlijke toets wordt ingedrukt en welke kracht daarvoor nodig is. Omdat de software natuurlijk ook het actuatiepunt van elke toets vastlegt, kunnen we nauwkeurig bepalen hoe ver je elke toets moet indrukken om de toets te activeren. Bij mechanische toetsen verloopt de benodigde kracht die je moet uitoefenen niet lineair: de veer wordt immers steeds verder samengedrukt en de metalen contacten leveren ook weerstand op. Bij de Lekker-switches zijn er echter geen contacten, dus meten we eigenlijk alleen de lineariteit van de veertjes.

Voor de metingen hebben we het actuatiepunt op 1,2mm laten staan. Onze Lekker V2-switches zijn de Turquoise-versie en die hebben een beginactuatiekracht van 40cN, die oploopt tot 60cN als ze helemaal ingedrukt zijn. We meten van elke toets waar het actuatiepunt ligt, hoe ver boven of onder dat onder die 1,2mm zit en welke kracht nodig is om de toetsen tot dat punt en helemaal in te drukken. Dat levert onderstaande 'plattegronden' van het toetsenbord op, waarbij we de geaggregeerde resultaten in een grafiek hebben gezet om ze met andere keyboards te vergelijken. Daarbij hebben we voornamelijk voor optische en halleffectswitches gekozen.

Wooting 80HE: Lekker-switch-curve 1,2mmWooting 80HE: Lekker-switch-curve 2mm

We hebben het actuatiepunt van het keyboard overigens ook op een wat prettiger werkbare 2mm ingesteld, maar de karakteristieken zijn onveranderd: de switches gedragen zich keurig lineair. Wel is de benodigde actuatiekracht iets groter, omdat je verder in de 'curve' (in dit geval een rechte lijn) zit; de actuatiekracht is ongeveer 46cN in plaats van 40cN op 1,2mm.

Geluid

We hebben een veelgevraagde toevoeging aan de reviews gedaan: een geluidsopname. Daarbij nemen we het geluid op een afstand van 30 centimeter boven het toetsenbord op, terwijl we een stukje erop tikken en de modifiers testen. De opname vindt plaats in onze geluidsopnamekamer, waar het bijna doodstil is met een zogeheten noisefloor van 12dB(A).

Keyboard Geluidsfragment
80HE in zinklegering
80HE in abs-kunststof

Het opnamegeluid geeft een idee, maar doet niet helemaal recht aan het tikgeluid dat je ervaart bij de 80HE. Ik vind het een uitzonderlijk prettig geluid, met een subtiele tok erin, die heerlijk klinkt én voelt. Het enige minpunt is de spatiebalk: die maakt vergeleken met de overige toetsen veel meer geluid en klinkt iets holler. Een klein stukje schuim daarin, zoals veel fabrikanten en modders doen, kan dat oplossen. Tijdens het testen switchte ik af en toe naar mijn standaard Brown-keyboard met foam, o-rings en tapemod, maar het geluid daarvan is bijna krassen over een schoolbord in vergelijking.

  • Gemiddelde kracht vereist voor actuatie
  • Stdev kracht vereist voor actuatie
  • Hoogste kracht vereist voor acuatie
  • Laagste kracht vereist voor actuatie
Gemiddelde kracht vereist voor actuatie
Toetsenbord Geteste switches Gemiddelde gewicht in cN (hoger is beter)
Corsair K65 Plus Wireless Holy Panda
56
Logitech PRO X 60 GX Optical Tactile
54
OnePlus Keyboard 81 Pro Winter Bonfire
51
Cherry XTRFY K5V2 Compact MX2A
42
Wooting two HE Lekker
41
Wooting Two Flaretech Red
40
Wooting 80HE LE lekker60
40
Corsair K70 Max Corsair MGX
39
Stdev kracht vereist voor actuatie
Toetsenbord Gemiddelde gewicht in cN (lager is beter)
Wooting 80HE
0,80
Cherry XTRFY K5V2 Compact
1,09
Wooting Two
1,28
Logitech PRO X 60
1,28
Wooting two HE
1,30
Corsair K65 Plus Wireless
1,46
OnePlus Keyboard 81 Pro
1,58
Corsair K70 Max
1,76
Hoogste kracht vereist voor actuatie
Toetsenbord Gemiddelde gewicht in cN (hoger is beter)
Corsair K65 Plus Wireless
60
Logitech PRO X 60
57
OnePlus Keyboard 81 Pro
55
Wooting two HE
47
Corsair K70 Max
46
Wooting Two
45
Cherry XTRFY K5V2 Compact
45
Wooting 80HE
42
Laagste kracht vereist voor actuatie
Toetsenbord Gemiddelde gewicht in cN (hoger is beter)
Corsair K65 Plus Wireless
54
Logitech PRO X 60
51
OnePlus Keyboard 81 Pro
48
Cherry XTRFY K5V2 Compact
40
Wooting Two
39
Wooting 80HE
38
Wooting two HE
37
Corsair K70 Max
37

De vernieuwde Lekker-switches hebben, zeker in het eerste stuk, een enorm lichte aanslag, ondanks de 60 in hun naam, die naar 60cN verwijst. Die kracht heb je maar zelden nodig: we noteren op ons actuatiepunt een keurige 40cN en belangrijker: die varieert vrijwel niet. We zien een bereik van 38 tot 42cN, een afwijking van plus of min 5 procent dus. Dat zul je in de praktijk waarschijnlijk niet voelen en het is de laagste afwijking die we tot dusver gemeten hebben. De cijfers tijdens actuatie zijn voor de 80HE identiek aan de eigenschappen voor actuatie: 40cN gemiddelde kracht en een lage deviatie.

  • Gemiddelde kracht vereist tijdens actuatie
  • Stdev kracht vereist tijdens actuatie
  • Hoogste kracht vereist tijdens actuatie
  • Laagste kracht vereist tijdens actuatie
Gemiddelde kracht vereist tijdens actuatie
Toetsenbord Geteste switches Gemiddelde gewicht in cN (hoger is beter)
Corsair K65 Plus Wireless Holy Panda
45,00
Cherry XTRFY K5V2 Compact MX2A
42,00
Logitech PRO X 60 GX Optical Tactile
42,00
Wooting two HE Lekker
41,00
Wooting Two Flaretech Red
40,00
Wooting 80HE LE lekker60
40,00
Corsair K70 Max Corsair MGX
39,00
OnePlus Keyboard 81 Pro Winter Bonfire
36,00
Stdev kracht vereist tijdens actuatie
Toetsenbord Gemiddelde gewicht in cN (lager is beter)
Wooting 80HE
0,80
Logitech PRO X 60
0,97
Cherry XTRFY K5V2 Compact
1,08
Wooting Two
1,28
Wooting two HE
1,30
Corsair K65 Plus Wireless
1,51
Corsair K70 Max
1,75
OnePlus Keyboard 81 Pro
2,17
Hoogste kracht vereist tijdens actuatie
Toetsenbord Gemiddelde gewicht in cN (hoger is beter)
Corsair K65 Plus Wireless
49,00
Corsair K70 Max
46,00
Cherry XTRFY K5V2 Compact
44,00
Wooting 80HE
42,00
Logitech PRO X 60
41,00
OnePlus Keyboard 81 Pro
40,00
Laagste kracht vereist tijdens actuatie
Toetsenbord Gemiddelde gewicht in cN (hoger is beter)
Corsair K65 Plus Wireless
42,00
Logitech PRO X 60
41,00
Cherry XTRFY K5V2 Compact
40,00
Wooting Two
39,00
Wooting 80HE
38,00
Corsair K70 Max
37,00
Wooting two HE
34,00
OnePlus Keyboard 81 Pro
30,00

De actuatieafstand kun je naar believen instellen, maar tijdens het testen was dat de out-of-the-boxwaarde van 1,2mm. Daarmee is het de scherpste en ook hier zien we weer vrij kleine (absolute) afwijkingen. Met de 1,2mm actuatieafstand is een procentuele afwijking van drie tiende millimeter natuurlijk groter dan bij een switch waar het punt op 2,2mm ligt. De totale travel is keurig de standaard 4,0mm.

  • Gemiddelde actuatieafstand
  • Hoogste actuatieafstand
  • Laagste actuatieafstand
  • Gemiddelde totale afstand
Gemiddelde actuatieafstand
Toetsenbord Geteste switches Gemiddelde afstand in mm (hoger is beter)
Corsair K65 Plus Wireless Holy Panda
2,60
Cherry XTRFY K5V2 Compact MX2A
2,20
Corsair K70 Max Corsair MGX
2,00
OnePlus Keyboard 81 Pro Winter Bonfire
2,00
Logitech PRO X 60 GX Optical Tactile
1,80
Wooting Two Flaretech Red
1,70
Wooting two HE Lekker
1,20
Wooting 80HE LE lekker60
1,20
Hoogste actuatiafstand
Toetsenbord Gemiddelde afstand in mm (hoger is beter)
Corsair K65 Plus Wireless
2,60
Cherry XTRFY K5V2 Compact
2,50
Corsair K70 Max
2,20
Wooting Two
2,10
OnePlus Keyboard 81 Pro
2,10
Logitech PRO X 60
2,10
Wooting two HE
1,40
Wooting 80HE
1,30
Laagste actuatieafstand
Toetsenbord Gemiddelde afstand in mm (hoger is beter)
Corsair K65 Plus Wireless
2,50
Cherry XTRFY K5V2 Compact
1,90
Corsair K70 Max
1,80
OnePlus Keyboard 81 Pro
1,80
Logitech PRO X 60
1,70
Wooting Two
1,50
Wooting 80HE
1,00
Wooting two HE
0,60
Gemiddelde totale afstand
Toetsenbord Gemiddelde afstand in mm (hoger is beter)
Wooting two HE
4,10
Corsair K70 Max
4,00
Logitech PRO X 60
4,00
Wooting 80HE
4,00
Wooting Two
3,90
Cherry XTRFY K5V2 Compact
3,90
Corsair K65 Plus Wireless
3,60
OnePlus Keyboard 81 Pro
3,50
Wooting 80HE testresultatenWooting 80HE testresultatenWooting 80HE testresultatenWooting 80HE testresultatenWooting 80HE testresultatenWooting 80HE testresultaten

Conclusie

Er zijn drie keyboards in het testlab voorbijgekomen die ik met grote moeite terug in de opslag heb gelegd na het testen. De recentste daarvan is de K65 Plus van Corsair en dan met name die voorzien van de Holy Panda's. Een tijdje daarvoor was ik wel erg gecharmeerd van de 81 Pro van OnePlus, al neig ik de laatste tijd meer naar lineaire dan tactile switches. Beide keyboards worden echter voorbijgestreefd door de Wooting 80HE, maar dan wel met de zinkbehuizing. Die massa geeft het keyboard een stabiliteit en helpt met het geluid dempen. Want dat geluid is ontzettend prettig, al is de spatie wel echt een beetje te luid in vergelijking. Van de switch naar de abs-behuizing had ik snel een beetje spijt: het ziet er prima uit, maar het lichte plastic doet de 80HE-module geen recht. Natuurlijk is het een optie, maar met de metalen behuizing ga je van een fijn toetsenbord dat er best oké uitziet naar een duidelijk luxer en fijner segment.

De aanslag is - wederom persoonlijk natuurlijk - ook erg prettig, met een vrij 'zachte landing' dankzij de gasketmounting en het silicone tussen plate en pcb. De Lekker V2-switches zijn ook objectief uitstekend, getuige de testresultaten van alle afzonderlijke toetsen en de standaarddeviaties daarin. Wooting heeft ook de L45 Lekker-switch; die loopt van van 30cN tot 45cN in plaats van 40cN tot 60cN zoals bij de geteste switches. Dat zou voor mij een iets te lichte aanslag worden, maar houd in de gaten dat je die ook kunt kopen als je van lichter houdt. Naast Wootings eigen switches kun je vooralsnog alleen twee Gateron-switches gebruiken. MX-compatibele switches kun je logischerwijs niet inprikken; het moeten HE-switches zijn.

Waar je momenteel ook weinig keus in hebt, is modding. Door het gebruik van HE-switches kun je niet veel andere switches monteren, maar ook qua cases en plates zit je vooralsnog vast aan wat Wooting te bieden heeft. Even een andere behuizing kiezen is er dus niet bij en ook andere gaskets voor meer vering is geen optie. Natuurlijk kun je wel keycaps en stabs wisselen, maar zeker die laatste zijn al prima. Daarmee moet de 80HE het qua modificeerbaarheid het vooral van de software hebben en die is uitstekend. Voor keyboardkopers die gewoon een goed keyboard willen, is de 80HE daarmee een uitstekende keus, maar voor de diehard modcommunity is er weinig te customisen.

Zou ik dit toetsenbord als 'daily driver' willen gebruiken? Dat is een lastige, want het geluid en de aanslag vind ik geweldig. De voor mij ontbrekende Home-knop had ik geremapt en daarmee is het gemis snel opgelost, maar heel eerlijk ben ik van de numpads en die mis ik altijd bij kleinere keyboards, al kun je een tkl daar natuurlijk niet op afrekenen. Helemaal perfect is het keyboard niet, maar het komt aardig in de buurt van 'niks te klagen'. De Wootility-software om alles in te stellen werkt uitstekend, profielen en instellingen worden op je keyboard opgeslagen, de switches, pcb en zelfs de meegeleverde keycaps zijn allemaal goed en de zinkbehuizing voelt geweldig. Voor het gekke spatiebalkgeluid zou ik een foaminsert doen, maar dan nog is de prijs met 320 euro pittig en niet voor iedereen weggelegd.

Ook met een gewone kunststofbehuizing is het niet goedkoop en persoonlijk zou ik die meerprijs accepteren, zeker als je van plan bent het keyboard af en toe eens mee te nemen. Die case is namelijk erg prettig, maar het viel me wel op dat het onbewerkte metaal vrij vingerafdrukgevoelig is. Als ingeëtste vingerafdrukken een probleem zijn, speel je iets meer op zeker als je voor een versie met zwarte of witte coating kiest. Al met al verdient de Wooting 80HE een Excellent-award: goedkoop is het niet, maar je koopt wél een fijn keyboard.

Pluspunten

  • Analoge Lekker-switches
  • Innovatieve softwarefeatures
  • Goede bouwkwaliteit
  • Draagtas bij zinkbehuizing

Minpunten

  • Hardware weinig aanpasbaar
  • Spatiebalk kan beter
  • Hoge prijs voor de features
Tweakers zegt: Excellent

Getest

Wooting 80HE

Prijs bij publicatie: € 320,-

Bekijk product

Reacties (143)

143
143
49
2
0
80
Wijzig sortering
Wat mij toch telkens weer verbaasd bij de wat meer niche achtige producten is dat mensen die zelf de use case niet hebben ervoor, doen alsof de use case niet bestaat. Kom op. Dat ik nooit een klysma nodig heb misschien, wilt niet zeggen dat er geen hele duidelijke doelgroep is ervoor.
Dat er mensen die dit spul kopen is duidelijk en dat er dus een doelgroep is die voorzien moet worden ook. Maar ik ben toch erg benieuwd wat de usecase is.

Wat ie ook is, volgens mij is ook die door marketingteams tactisch tussen de oren van mensen geplaatst
Ik zie wel dat het nu veel meer 'gemarket' wordt, maar er is altijd al een groep mensen geweest met een heftige voorkeur voor de jaren 80 stijl zware keyboards. Er is zelfs een leverancier die de productiemallen van de originele IBM Model M heeft overgenomen en al een paar decennia op kleine schaal die keyboards blijft leveren aan trouwe fans (zie pckeyboards.com).
Dat het nu bij gamers wordt aangeprezen is natuurlijk ook niet zo vreemd: mensen die overbodige glasplaten en lichtjes 'voor de looks' kopen zijn waarschijnlijk ook wel geneigd iets meer uit te willen geven aan een 'bling' keyboard.
De use-case is dat het een fijn toetsenbord is en dat mensen daar geld voor over hebben. Zeker met Wooting die als een van de eerste goed gebruik maakte van hall-effect switches had je ook een daadwerkelijk voordeel. Het zal je echt niet ineens een pro gamer maken maar er is wel daadwerkelijk verschil met een normaal toetsenbord.

En met bepaalde trucjes in de software werd dat voordeel zelfs zo groot dat Valve die in Counter-strike officieel verbannen heeft.
Vooral dit sentiment heerst heel sterk op deze website. Veel techconservatieven die vanuit n=1 redeneren.
nee hoor, en dat wordt ook helemaal niet beweert. Je kunt best genoeg inzicht hebben in een apparaat om er een mening over te geven. Ik koop van zijn leven nooit een high end bmw, ga er het geld niet aan uitgeven. Maar ik kan best beredeneren waarom ie zo duur is. En ik kan het ook bizar vinden dat mensen er geld aan uit geven. Het grote verschil is de formulering, 'ik vind' en niet 'het is'. Je mag daar best een discussie over beginnen.
Ik kan niet specifiek spreken over de 80HE, maar ik heb mijn Wooting Two HE nu denk ik een half jaartje, en ik kan met volle overtuiging zeggen dat dit verreweg het fijnste en beste toetsenbord is dat ik ooit heb gebruikt. De standaard instelling is prima en typt fijn, maar vooral de software en features zijn wel echt absurd goed en daadwerkelijk een heel merkbaar verschil met een standaard (mechanisch) toetsenbord.

Naar mijn mening gaat elke grote fabrikant in de nabije toekomst een Analog Keyboard moeten aanbieden. Dit is overduidelijk de toekomst van high-end gaming keyboards. Vooral Rapid Trigger voelt echt absurd responsief aan in games zoals Counter-Strike.
Ik zie liever een echt TKL lay-out met home en end toetsen. Heb andere lay-outs geprobeerd maar na 2 maanden kan ik er niet aan wennen. Ik sla nog even over.
Met HE keyboards kun je al je toetsen binden naar eigen wens, dus je blokje van 4 kan je zelf kiezen er vanuit gaande dat ze gewoon bij een keycap set zitten, bij de pre-build Wootings krijg je ze er iig extra los bij en bij zelfbouw bestel je een volledige set keycaps
Ik zweer bij de Royal Kludge RK71. Compact én dedicated arrow, home/end, insert/delete, page up/down keys...
Maar hoe is het in vergelijking tot iets als de ZSA Voyager of andere high end ergo toetsenborden. Ik heb nu een jaartje met een Voyager doorgebracht en ik moet zeggen dat een plank als in dit artikel.... Ik krijg al kramp in de vingers als ik er naar kijk.
€320 voor een toetsenbord. Of ik word gewoon een oude man die maar niet aan de hedendaagse prijzen lijkt te kunnen wennen of het wordt steeds gekker met die bedrijven.

Ik ben niet de doelgroep en daarom begrijp ik het wellcht niet helemaal waarom dit zoveel geld moet kosten.
Verbaasd ben ik wel.
Echt belachelijk. En dan niet eens een metalen behuizing. De mijne kostte 50 euro. Maar ik ben geen gamer dus dit bord is helemaal niet voor mij bedoeld.
Ook voor een gamer slaat het nergens op.
Niet mee eens. Ik heb een 60HE+ bord van wooting.

Doordat ik de hoogte kan afstellen waarop een knop activeert heb ik enorm veel misclicks kunnen voorkomen. Maar nog beter, 2 verschillende aanslagen op 1 knop. Ik speel een moba waarop smite (een belangrijke abilitie) op de 1 knop zit. Ik duwde vaak in de middle or battle ook de esc knop in. Zat ik daar, vast in een menu.

Ik heb het nu zo ingesteld dat als ik op de esc button duw ik ook een 1 krijg (dus smite). Als ik de esc knop ingedrukt hou, dan heb ik wel de esc knop. Daardoor nooit meer een misclick gehad. Ook heb ik hetzelfde op de tab knop gedaan, vasthouden is scoreboard. 1x induwen is F2 (surrender vote declainen). Daardoor kan ik alles snel met 1 hand doen.

Dit toetsenbord is zeker de beste aankoop die ik sinds lange tijd heb gedaan om mijn gaming op een klein beetje hoger niveau te krijgen.
Ten eerste heb ik het over de prijs.

Ten tweede, misklikken, daar kan een toestenbord niets aan doen, dat ligt aan de persoon. Wel leuk dat het jou helpt, daar niet van.

En ten driede
Dit toetsenbord is zeker de beste aankoop die ik sinds lange tijd heb gedaan om mijn gaming op een klein beetje hoger niveau te krijgen.
dat is het voor 99,999% van de mensen gewoon niet waard. Eigenlijk punt 1.

Je verdient er geen geld mee?
Direct verdien ik er geen geld mee, indirect. Ik slaap beter als ik een potje heb gewonnen vlak voor het slapen.

Ik weet het; zou niet moeten, ben 40 jaar. Maar helaas ik zit zo wel in elkaar. Daardoor is het mij die paar honderd euro zeker wel waard. Dit is ook een product gericht op de competitieve gamer (vaak jonger dan 25 jaar). En oude gamers die tegenwoordig iets meer geld in hun hobby kunnen steken die graag willen denken dat een paar honderd euro hun helpt om die jongere gamers nog te verslaan (ik ben die doelgroep).
Helemaal dikke prima toch? Kan jou het schelen wat een ander er van denkt. Als het jou gelukkig maakt is het gewoon het geld waard. Helemaal niet nodig om het rationeel te verdedigen.
Het kan er wel op gericht zijn, maar met zo'n 150 euro heb je al een goede ramplank. Volgens mij mag het niet eens gebruikt worden in competities, zo ene ramplank.
dat is het voor 99,999% van de mensen gewoon niet waard
Dat moeten mensen toch voor zichzelf bepalen? Je kan de waarde niet echt bepaald meten dus dit statement vind ik een beetje kort door de bocht. Hetzelfde als dat sommigen 2k> aan een tv uitgeven of 1k> aan een headset kan men ook 300 aan een toetsenbord uitgeven. Of dat het waard is moeten mensen lekker zelf bepalen aangezien dat subjectief is.
Ik zeg toch ook niet dat ze dat niet moeten doen? Ik zeg alleen dat het voor 99,999% van de mensen het gewoon niet waard is.

Daar heb je bijvoorbeeld 2 ducky's voor om maar wat te noemen.

Als 0,001% het wel wil betalen, heb je nog een hoop mensen te pakken op de totale wereldbevolking.
Ik zeg alleen dat het voor 99,999% van de mensen het gewoon niet waard is.
En ik leg uit dat dat niet klopt omdat dat volledig subjectief is en mensen dat alleen maar voor zichzelf kunnen bepalen.
Da's objectief meetbaar.
de waarde van een voorkeur naar een bepaald type toetsenbord hebben is objectief meetbaar? Je kan een onderzoek opstellen met blind testen van een grote groep maar dat is het dichtste wat je ooit bij een "objectieve" test zal komen.
Het was je vast ontgaan, maar je kan naar de verkoopcijfers kijken.
heeft niks te maken met of het het "waard" is voor mensen.
Dus eigenlijk is het toetsenbord gewoon een dure automatische correctie omdat jij je vingers niet goed kan aansturen? :+
Yup, zo kan je het zien. Ongeveer hetzelfde als een duur tennisracket dat lichter is waardoor je er langer mee kan spelen.

Of dure golfclubs waarmee je extra ver slaat zonder dat je jouw slag aanpast. Of een dure boog, waarmee je stabieler schiet. Zo kan ik nog wel even doorgaan.
Ja dure spulletjes zijn vaak ook gewoon heel mooie spulletjes, fijne spulletjes. Dus ik heb 0 kritiek op je aankoop financieel gezien :) ik hoop dat je er erg van geniet.
Sommige gamers willen het beste van het beste, dit soort toetsenborden geven je weldegelijk een voordeel in veel spellen. Wat je daarvoor bereid bent te betalen is voor iedereen verschillend. Hetzelfde verhaal gaat op voor de hz van je monitor etc etc
Waar ik mee zit is dat voor heel veel games en gamers, helemaal online, een snellere toetsaanslag niet genoeg verschil maakt in de volledige keten.

Ik ken genoeg mensen die fortuinen uitgeven aan spullen, en nog steeds bij wijze van spreken compleet worden vernederd door een 14 jarige op een prebuilt dell met membraantoetsenbord.

Een beetje hetzelfde met gedoe over inputlag bij 2 high end tv’s eentje met 16 en eentje met 14 ms en dan zeggende dat die met 14 duidelijk superieur is.

[Reactie gewijzigd door Squats op 1 december 2024 21:57]

Mwah maar hier hebben we het wel over relevante dingen zoals misclicks en andere dingen die best nuttig zijn. Ja je gaat er geen online game mee winnen tegen iemand die beter is, maar het is zeker de beste ervaring die je kan hebben.
Daarnaast is het ook erg nuttig voor single player games, ik zou zelfs zeggen dat voor de meeste gamers daar juist meer winst te behalen is, en voor online het meer voor pros is weggelegd.
Dit is gewoon de menselijke aard. Extreem lichtgewicht racefietsen met een berijder van 100+kg. Auto’s die snelheden halen die op de openbare weg niet bruikbaar zijn. Duizenden euro’s kostende camera apparatuur voor de jaarlijkse vakantiekiekjes.

Is het nodig? nee. Is het leuk, en daarmee zijn geld waard? voor sommigen wel.
Ik zie ook wielrenners met bierbuik op een lichtgewicht carbon frame. Slaat ook nergens op, maar als je het leuk vind moet je het vooral doen. Het gaat niet enkel om ratio. Juist de emotie maakt het leven de moeite waard…
Om mee te komen met de kids, moet je toch wat als je ouder wordt :+

Nee maar toetsenbord heeft zelfs een functie die banned is in CS:GO, Denk dus dat er echt wel voordeel te halen is in het toetsenbord bij gamen, Valorant is zelfde soort game als CS:GO waar het (nog) niet banned is. Je kan deze functionaliteit dus daar wel gebruiken.

Daarnaast kun je je toetsenbord laten sturen als een controller en ook bepalen hoe hard je de draai maakt en kun je dus simpelweg fijn rocket league of fifa spelen op je toetsenbord. Het toetsenbord maakt zich hierdoor veelzijdig en kun je in elke game wel wat voordeel behalen of ipv controller een toetsenbord gebruiken als dat je voorkeur is.

Ik heb hem ook gehad, ook veel problemen mee gehad. Toetsen die random worden ingedrukt en ze mij een usb-c kabel opstuurde, maar niet huiverig waren om hem te repareren. Uiteindelijk de hoop opgegeven en naar een toetsenbord gegaan zonder al deze poespas. Was er zelf wel een beetje klaar mee. moet wel zeggen toen waren ze nog echt klein, waarschijnlijk is het nu wel verbeterd qua service. ;)
Het gaat niet zozeer om de input lag wat HE toetsenborden een voordeel geeft, maar vooral dat er niet een vast actuation point is, waardoor je meerdere inputs preciezer achter elkaar kan doen. Ook het customizen is erg waardevol.
Sinds de introductie van HE toetsenborden, hebben mensen in spellen zoals Trackmania en OSU! records kunnen zetten die daarvoor niet mogelijk waren, en in veel shooters wordt bepaalde movement tech een stuk makkelijker uit te voeren.
Al met al, marginaal geleuter voor 320 euro. Hij speelt er niet eens in een competitie mee.

En daar zijn ze waarschijnlijk ook verboden.

Uiteraard staat het hem vrij om dat ding te kopen en er gelukkig van te worden. Maar daar hebben we het hier niet over.

[Reactie gewijzigd door Hatseflats op 4 december 2024 10:35]

Dat jij het niet begrijpt of nodig hebt wil niet zeggen dat het voor anderen per definitie ook zo is...er is een reden dat bijna de hele pro-wereld dit soort toetsenborden gebruikt...lees, hall effect met bepaalde functies...en waarin Wooting naar verhouding een groeiende deelnemer is
Zink is toch echt een metaal...
Voor mij is dit ook gewoon veel geld voor iets waar ik totaal geen waarde aan hecht. Mijn oude Microsoft keyboard van destijds 64,- gulden tikt nog altijd lekker genoeg. Zonder num-pad is een keyboard voor mij overigens altijd een no-go.
320e is met metalen behuizing.
Het is zelfs een Nederlands bedrijf, wij hebben de beste prijzen
(Trump stem) We hebben de beste prijzen, we fantastische lopende band medewerkers in China, we hebben briljante ontwerpers. Maar Nederland weer groots!

Maar koop dit stukje overprices toetsenbord niet want dan volgen andere fabrikanten ook; zodat een basismodel opeen 100 euro kost.
Misschien dat dit toetsenbord wel doet wat jij wilt :+
Voor dat geld verwacht ik absolute top kwaliteit, dit tobo lijkt niet tegen vocht te kunnen. Per ongeluk een drankje er overheen morsen is einde oefening.

Een beetje modder ontwerpt voor dat geld een eigen tobo i.c.m. een 3D printer.
alleen even onderzoek doen hoe je met hall effect sensoren werkt en de software er voor schrijft...met een 3d printer maak je dus alleen de case...lastig typen dan hoor
Nee hoor, ik dacht precies hetzelfde toen ik de prijs zag. Wilde die reactie ook gaan geven, en toen zag ik de jouwe al.

Dus bij deze hear hear!
Hahaha, en dan het als "pittig" bestempelen :D Ik zou eerder woorden als belachelijk of absurd gebruiken.
Ik heb hetzelfde, wil wel graag een duur toetsenbord proberen, kijken wat het verschil is. Maarja in de tussentijd heb ik er 1 gekocht van 30,- werkt ook prima
Hij is geen 320 euro, hij is 220 euro, nog steeds duur natuurlijk.

Wel een fijn toetsenbord.
€320 voor een toetsenbord. Of ik word gewoon een oude man die maar niet aan de hedendaagse prijzen lijkt te kunnen wennen of het wordt steeds gekker met die bedrijven.

Ik ben niet de doelgroep en daarom begrijp ik het wellcht niet helemaal waarom dit zoveel geld moet kosten.
Verbaasd ben ik wel.
Je bent echt niet de enige die dit soort prijzen niet snapt.
Het meest idiote aan die "custom" keyboard markt vind ik nog dat er maar amper verschil tussen al die keyboards zit. Het lijkt haast wel zo dat als je minder toetsen op je toetsenbord wil het een duurder toetsenbord wordt. In dit geval mis ik zeker een 25-30 tal toetsen die ik gewoon op een keyboard van die prijs verwacht.

Maar goed, ik ben ook niet de klant die de "custom" toetsenborden markt zoekt, want ik wil iets dat vergelijkbaar is met een MS Natural Curve 4000, maar dan het liefst in 3 losse delen en met instelbare kanteling voor elk deel.
Je zou denken dat je zoiets wel voor 300-400 euro moet kunnen kopen, maar helaas. Bijna elke fabrikant laat toetsen weg die zij overbodig vinden.

Het enige wat ik interessant vind zijn die Dactyl Manuform stijl toetsenborden, maar die kosten de hoofdprijs als je zelf geen 3D printer hebt en niet alles zelf wil solderen. 700 euro voor een GPU vind ik al aardig de limit, maar 700 euro voor een toetsenbord, dat is gewoon absurd, zelfs als het op maat gemaakt is voor mijn handen.
Je kan die Dactyl's al voor rond de 250 euro (als kit, incl printed case) kopen. Nog steeds veel geld, wel een stuk beter dan 700.

Maar je zal dan wel zelf met een soldeerbout aan de slag moeten. ;)
Ik hoef dit toetsenbord ook niet hoor, maar ik zit gemiddeld 8 uur per dag met een toetsenbord en muis in mijn handen. Een goed toetsenbord en muis mogen echt wel wat geld kosten, en fijne toetsen helpen zeker om fijner te kunnen werken.

Vergelijk het met een timmerman die een klauwhamer van 100 euro heeft en een doe-het-zelf'er die een hamer uit de 5 euro bak van de bouwmarkt haalt. Beide kan je mee timmeren maar de een ligt toch net wat fijner in de hand bij dagelijks gebruik
Mijn Logitech K120 en B100 van bij elkaar €15-€20 doen het prima. Worden ook acht uur per dag gebruikt.
Ik heb 25 jaar ook een toetsenbord van 10 euro gebruikt en nooit een centje pijn. Maar nu ik eenmaal een mechanisch toetsenbord heb (Keychron K1 Pro) wil ik echt niet meer terug. Denk niet dat ik veel productiever ben geworden, maar het typt gewoon fijner. Met een Kia Picanto rijd ik ook in 1,5 uur naar Utrecht, maar toch doe ik het net iets liever in een wat fijnere auto. Vooral gevoelsmatig dus...
Voor ieders wat wils dan toch :)
Klopt. Thuis heb ik wel weer mechanische borden liggen en 8 muizen 😅
Het valt in de categorie “custom made keyboards”. Maar zo custom made is het niet meer natuurlijk. Zelf heb ik een Mode Envoy met copper weight, copper accent en copper plate. Kostte ook $350 in de pre-sale (inclusief switches, keycaps en stabilizers), mede door de keuze voor koperen onderdelen. Uiteraard is het “te duur” voor een keyboard. Tenzij je in de categorie valt van mensen die houden van een bepaald keyboard geluid en gevoel (en looks). Maar met name het geluid is belangrijk voor een klein clubje mensen. Hoewel het steeds populairder wordt. Maar toch hebben merken als Wooting, Nuphy, Keychron en nu ook Logitech en Asus niet het geluid van de meer mid-range klasse borden. Ze gebruiken foam om de “ping” van het board te verbergen. In de Mode keyboards hoef je juist geen foam te gebruiken voor een authentiek mooi (ping-loos) geluid.
Als ze geluid maken, laat ze dan wel graag thuis altjeblieft! Nog een nadeel (naast de vele) van een 'open kantoor tuin' is er niets zo irritant als iemand met zo'n luidruchtig toetsenbord aan de gang gaat.
Adviseer ze de Lofree Flow ;)
hier ook een oude man. ik heb een Logitech G515 gekocht voor 99 euro en dat vond ik best veel. Maar ik wil altijd witte toetsenborden en dan zijn er niet veel keuzes. De logi software is zoals altijd brak of in ieder geval compleet onlogisch, maar het bord typt heerlijk. Niet teveel travel, weinig lawaai, en toch een soort van mechanisch. Ik vind dit in ieder geval een absurde prijs. Voor professional gamer wannabees
Resultaat van slimme marketing. Net zoals kroegdarters dezelfde pijlen willen hebben als prodarters. Mooi placebo. Daar spelen de marketeers gewoon heel slim op in.

Ik heb nog steeds hetzelfde toetsenbord dat ik 25 jaar geleden bij het pc-prive project van mijn pa kreeg :) Denk niet dat ik er 10 kills minder om heb gemaakt :D
Grote kans dat die mechanisch is :+
Niet bekend met de toetsenbord cult? Een hoop vage woordjes net als in categorie wijnliefhebbers, barbeque volk, enzovoorts. Thock, clack, weetikveel wat. Mensen die rustig >1000 euro uitgeven aan een toetsenbord omdat het er leuk uitziet, aardig klinkt en voelt. 320 is niet gek voor een product dat zich in die richting probeert te bewegen.

Deze post is geschreven op een KBDfans mountain ergo met zeal sakurios en gmk keycaps. De kenner weet wat het kost :+
Mja dat betaalde ik voor mijn ergodox ez. Beter toetsenbord dan dit waardeloos ding
Die analoge switches zullen ook wel flink wat kosten denk ik. Dat is lastiger dan een schakelaar (een simpele grafieten laag met een slider eroverheen zoals in een gewone potentiometer zit, zal het ook niet zijn want dat slijt veel te snel).

Als je dat niet per se nodig hebt, heb je voor veel minder geld al een uitstekend mechanisch toetsenbord.

[Reactie gewijzigd door Llopigat op 1 december 2024 21:47]

Erg interessant concept voor een toetsenbord. Ik vraag me alleen af wat nu het beoogde doel is hiervan. Of beter. De beoogde doelgroep dus eigenlijk meer.

Ik zie hier persoonlijk geen grote doelgroep voor. Ik ben persoonlijk bekend met drie groepen:

1. Als het maar knoppen heeft.
2. De "laptoptoetsenbordliefhebbers" (dus die superplatte toetsenborden zoals Apple bijvoorbeeld heeft.)
3. De mechanische/optische toetsenbordliefhebbers. (al dan niet met lampjes)

(Daarbinnen zitten wat nichegroepen van 'zo klein mogelijke toetsenborden' en toetsenborden zonder markering (blanco knoppen) en mensen die DVORAK of COLEMAK fijner vinden, al hebben die toetsenborden echt een specifiek doel, en nog wat zaken.)

Bij 2 en 3 is er nog een zwakke schifting tussen de ANSI en ISO layouts (persoonlijke voorkeur)

Dit toetsenbord wijkt op een aantal vlakken in meer of mindere mate heel erg af van wat we 'gewend' zijn. Ik zeg niet dat dat slecht is, maar wie is nu de echte doelgroep hiervoor. Wie heeft hier, na gewenning, echt baat bij.
Ik werk voor een detacheerder. Waar je vroeger via je opdracht een laptop en andere zaken kreeg is dat nu al 4 jaar niet meer zo. Een ander fenomeen is de flexwerkplek, iets wat helemaal in zwang kwam na corona. Er zijn namelijk minder werkplekken nodig (dat kost ook geld).

Het resultaat is dat je je je laptop aan kan sluiten en dan moet werken met een toetsenbord en muis die door iedereen op die plek wordt gebruikt. Behalve dat dat in sommige gevallen gewoon knaak apparatuur is, is het onhygiënisch. Ook wil het gebeuren dat de TOBO combi op een werkplek werd gepakt om een defect exemplaar te vervangen op een andere werkplek.

Om die redenen heb ik (en veel van mijn collega's) een eigen mechanisch toetsenbordje. Het ding moet echter wel in een rugtas passen en een TKL bordje is dan ideaal.
Ja, dat snap ik. Ik bedoel meer de 'unieke features' van dit toetsenbord. Een TKL-toetsenbord heeft echt een beoogd doel. (lekker compact). Maar dit specifieke toetsenbord snap ik niet zo. Het is 'net niet' compact in verhouding tot andere TKL-toetsenborden. Een toetsenbord dat je veel meeneemt in een tas is vaak niet een toetsenbord waar je de schakelaars/caps van wilt kunnen verwisselen. (zwaarder, en de schakelaars/caps kunnen onder druk komen te staan in je tas waardoor ze makkelijker los kunnen komen).

Ook die 'rappy snappy en snappy tappy' opties snap ik het doel niet zo van voor een bulk. (er zullen vast individuen zijn die het nodig hebben, maar is dat een volledige doelgroep?)
Simpel antwoord: Het is een gamer toetsenbord. De doelgroep is hoofdzakelijk gamers.

HE switches kunnen voordeel bieden in gameplay

TKL is meer ruimte voor je muis beweging.

*8kHz polling rate, snelste op de markt

De rest van de features icm met de prijs maakt het een enthousiast product, voor mensen die het beste van het beste willen, zonder compromis.

[Reactie gewijzigd door Catrinus op 1 december 2024 13:30]

"voor mensen die het beste van het beste willen, zonder compromis." Op de spatiebalk na dan als ik dat zo lees. Hoe dan voor dat geld. En een plastic versie, kom op.
gaming performance en toetsenbord enthousiasten die hun geluid tweaken tot in het bizarre zijn dan ook 2 volledig verschillende doelgroepen...de binnenbekleding van de deuren van een ferrari F40 werden met kit bij elkaar gehouden...het is maar net wat je prio is...
Ik heb die fancy features ook niet nodig, dus ik ben blij met mijn Keychron. Kost maar 1/3e van deze.
Je kunt met Lekker switches een attenuatie punt creëren. Daardoor kun je met 1 toets twee (of zelfs meer) keybinds maken. Ook kun je bijvoorbeeld een gaspedaal of joystick emuleren. Dat is interessant bij race- en vliegspellen. Het voelt dan ook natuurlijk aan. Maar ook bij een game als WoW kun je hierdoor meerdere keybinds creëren.

Overigens heb ik dit toetsenbord, specifiek de zwarte zinc alloy versie. Ja, hij was duur, en ja, ik verkoop graag mijn originele Wooting (met modded keycaps!) en Wooting 2 met analoge switches. Want de Wooting 2 is 60% en voor mij dat te weinig. Ik mis de arrows, er zijn teveel applicaties die geen hjkl ondersteunen. 80 werkt dan fijner (de F-keys zijn een leuke bijkomstigheid). Een 100% toetsenbord gebruikt net iets te veel ruimte waardoor de muis net iets te ver weg staat. Overigens gebruik ik vanwege RSI-klachten een verticale muis met pols ondersteuning. Daardoor zijn mijn klachten als sneeuw voor de zon verdwenen.

Waar ik niet over te spreken was is dat ze er een tasje bij leveren, terwijl ik dat helemaal niet nodig heb. Vervolgens leveren ze geen cover (zoals ze bij de Wooting en Wooting 2 wel deden), want tja je hebt toch al een tasje? Kan je toetsenbord leuk stof happen wanneer je deze niet gebruikt. De grootte van het toetsenbord is non-standaard 80%. Daardoor passen third party covers niet goed; ze zijn of te klein, of te groot.

PS: Met een USB2BT kan ik de Wooting 80HE als Bluetooth gebruiken :Y)

[Reactie gewijzigd door Jerie op 1 december 2024 16:00]

Ik heb ook een aantal keer mijn toetsenbordje meegenomen, inderdaad nogal onhygiënisch dat iedereen maar geacht wordt hetzelfde tobo + muis te gebruiken.
Tegenwoordig sluit ik mijn laptop zo aan dat ik dat toetsenbord gebruik, staat dus voor/onder mijn scherm (ik heb als 1 vd weinigen een kleine/13.x" laptop, ipv de 15.6 die de meesten hebben).
En dan mijn eigen muis, heerlijk!

Anyway, offtopic. Mijn keychron mechanische toetsenbord laat ik dus thuis, is ook iets meet lawaai dan mijn laptop tobo :)
Vooral voor dat laatste : bedankt namens uw mede kantoorgenoten ;-)
Ik gebruik dezelfde opstelling en was eigenlijk verbaasd dat ik dat verder niemand zag / zie doen.
Exact dit. En niet gedetacheerd in mijn geval, maar de flexplekken met vieze 10 euro keyboards en muizen zijn mij welbekend. Te slecht. Dus idd, zelf meenemen van een fatsoenlijk keyboard en muis is wat mij betreft een must. Beter arbotechnisch en beter qua hygiene.
Check. In mijn rugzak zit een Nuphy keyboard (met green moss switches) in de bijgeleverde hoes, een MX Anywhere mouse en een opvouwbare lichtgewicht Rain Design laptop stand.
Mag ik je een vierde groep introduceren? De ergonomische toetsenborden, ik snap niet waarom die groep niet veel groter is, of bestaan nek-en schouderklachten niet meer op kantoor?

Ik zelf kan na jaren nauwelijks meer typen op een normaal toetsenbord maar heb 0 klachten meer sinds ik 12 jaar geleden ben overgestapt. Imho is de vorm zoveel belangrijker dan de swichtes of layout.
Dat is blijkbaar ook een niche-subgroep dan?

Ik heb er nooit mee gewerkt, maar ik heb ook nooit last van m’n lijf gehad door werken met een ‘regulier’ toetsenbord. Maar goed n=1 natuurlijk, en ik wil zeker niet suggereren dat het onzin is of zo.
Sommige mensen krijgen sneller last dan anderen en zijn ook gewoon anders gebouwd (ik ben groot) en het hang natuurlijk ook heel erg af van je werk: hoeveel zit je achter een PC en hoeveel % van de tijd gebruik je je toetsenbord ipv muis, of ben zelfs de ouderwetste pen en papier om notities te maken?

Maar dat doet niets af aan het feit dat je ergonomisch gezien gewoon een veel natuurlijker houding hebt, net zoals een ergonomische stoel altijd beter is dan een 'normale' stoel. Of en wanneer je het verschil merkt staat verder natuurlijk los van.

Ik had toen ik 23 was m'n eerste hernia al te pakken en m'n polsen en schouders leden toen ook al onder 10+ uur per dag achter m'n computer zitten. Sinds ik over ben gestapt op ergo toetsenborden heb ik wat dat betreft 0 klachten meer. Ik heb een viertal Microsoft ergo's versleten (die gaan na 2 jaar intensief gebruik gewoon stuk) en nu al 4,5 jaar super tevreden met m'n Kinesis. Kost wat (destijds ook €350) maar hij gaat volgens mij nog zeker 10 jaar mee.
Zoals ik al schreef, wil ik het zeker geen onzin noemen. Ik bedoelde puur dat het echt een hele kleine afzet lijkt te hebben en om die reden niet een van mijn grote categorieen heeft.

Ik ben compleet onwetend op dit vlak, dus ik bedoel m’n vraag niet lullig, ontkennend of lomp:
Weet je zeker dat het door het toetsenbord komt? Of ben je na je hernia ‘alles anders’ gaan doen? Dus andere stoel/bureau/toetsenbord/muis, maar ook zithouding en werkhouding (inclusief pauzes)? Of heb je gewoon toevallig een lichaam dat er extreem vatbaar voor is?
Ik kan me zo voorstellen als je zoiets hebt gehad dat je dan even heel erg met de neus op de feiten bent gedrukt, en dat je dan even alles erop inzet om het goed/beter te doen.

Dus is het echt het toetsenbord dat je lichaam ‘goed houdt’ of is het een combinatie van alles?

Ik vraag dit, omdat ik anders had verwacht dat alle, op professioneel gebruik (inclusief gamers) gerichte, toetsenborden ergonomisch zouden zijn.


Nogmaals. Oprechte vraag uit pure onwetendheid van mijn kant.
/offtopic, maar je link naar Kinesis is dood
Hier ook een MS Ergo gebruiker, zou je de link naar je Kenesis willen bijwerken?

Ik ben hier wel nieuwsgierig naar :)
MS keyboards kan je niet meer op typen als je eenmaal een mech. ergo keyboard gewent bent. Veels te mushy. Ik heb hiervoor meerdere Natural keyboards gebruikt. Maar die dingen gaan relatief snel stuk. Nu een UHK (Ultimate Hacking Keyboard) met brown switches waarvan ik laatst de toetsen heb vervangen. Dat kostte dan wel evenveel als een nieuwe Natural, maar goed, deze PBT keycaps kunnen een leven mee en worden niet vies glad.

[Reactie gewijzigd door uiltje op 4 december 2024 15:21]

Maar is niet alles wat dit soort toetsenborden betreft redelijk niche? De bulk gebruikt gewoon de membraan ramplank die ze bij hun kantoor PC meegeleverd krijgen.

Ik denk eerder dat er geen kloons van bijvoorbeeld een MS Natural Curve 4000 gemaakt worden omdat je dan nonstandaard toetsen nodig hebt. De spatiebalk is in de vorm van een telefoonhoorn, TGHN zijn een afwijkend formaat, QAZ en [;. zijn trapeziumvormig.

De instappers van Kinesis zijn dan een redelijk alternatief, maar ik vind daar weer dat ze een gebrekkige ondersteuning hebben voor tenting en het snoertje tussen de helften is wat mij betreft te kort om de helften ver genoeg uit elkaar te kunnen zetten. Even nog buiten dat het TKL borden zijn en ik persoonlijk het numpad veel gebruik.

Voor mij is de zoektocht naar het ideale toetsenbord eigenlijk gestrand op het punt dat er gewoon niemand maakt wat ik wil hebben. Ja er zijn wel toko's die een Dactyl Manuform op maat maken voor je, maar hoe zit het dan met garantie en software voor zaken als RGB.
Aaah ergonomie. Dat fenomeen wat als mode komt en gaat en waar (zogenaamde) ergonomie goeroes dik aan verdienen.

Ik ben geen ergonomie-ontkenner, ik weet dat er mensen zijn die hier enorme baat bij hebben en/of niet zonder kunnen. Maar ik ben ook nuchter genoeg om door de verkooptrucjes van de zelfverklaarde ergonomen te prikken.

2 decennia geleden werden alle werkplekken bezocht door als-paddestoelen-uit-de-grond-schietende ergonomie bureaus; niets was goed, bureau, stoel, toetsenbord, muis, scherm. Voorspeld werd dat driekwart thuis zou zitten met RSI klachten.
Heel veel collegae hebben zich van alles aan laten meten: zitbal, monitorarm, toetsenbord, joystick-muis, voetensteun, monitorbril.

Na 2 weken lag de bal in de hoek, toetsenbord op de kast, muis in de la, enz.
2 decennia later zijn er van de 50 op de afdeling nog 1 of 2 die het nog gebruiken (op echte doktersadvies, die hadden al klachten), de rest was dus bangmakerij en verkooptruc.

Nu is de volgende trend een dure volautomatische zit-sta-bureau. Ruim 90 procent gebruikt het na de eerste paar maanden niet (of nauwelijks) meer.

Wat een kapitaalvernietiging.
Ik gebruik een aotomatisch zit/sta bureau en het is echt verschrikkelijk fijn. Elke zoom/conference call zet ik m'n bureau omhoog en ga gewoon staan. M'n dag begin ik ook vaak staand achter de PC. Als het met een handmatig draaiding zou zijn zou ik het nooit in hoogte verstellen.

Dat gecombineerd met een monitor stand die aan m'n bureau zit zodat m'n monitor zo ver mogelijk van me af staat. Dat met een ultrawide monitor

Ik vind het echt een top combi! Uiteraard heb ik ook een fatsoenlijk mechanisch toetsenbord. In mijn geval een Ducky TKL. Het is fijn je muis dichtbij te hebben.

Het liefst zou ik gewoon een klassiek full key toetsenboard willlen hebben net een numpad dat te verwijderen is. Heeeeel af en toe is het toch fijn die te hebben. Vooral met data entry van numerieke waarden in b.v. een excel maar dan trek ik gewoon even een oud toetsenbord uit de kast.
1) Ze zijn veel duurder dan gewone toetsenborden
2) Ze zijn gemaakt voor mensen die blind met 10 vingers typen, wat de meerderheid van de mensen niet kan.
3) Ze zijn anders dan wat men is gewend, dus de meerderheid van de mensen zal ze als slechter beschouwen. (Daarom gebruiken we nog steeds QWERTY).

[Reactie gewijzigd door SirBlade op 1 december 2024 12:49]

gebruik sinds een jaar de dygma defy, echt een gamechanger. Zo een split keyboard was erg wennen, maar een enorme vooruitgang.
Er lijken geen ribbeltjes op de F & J toetsen te zitten, hoe voel je dat je vingers goed gepositioneerd zijn?
Gewoon door af en toe te kijken? Die ribbeltjes heb ik serieus nooit gebruikt of functioneel gevonden. En blind typen gaat me perfect af. Want bij de eerste vreemde typfouten kijk je toch naar je handen en doen die ribbeltjes bij mij niks.
Sinds de dygma defy typ ik nu met 10 vingers, voorheen altijd met 2... Die ribbeltjes heb je niet nodig. Je pink tm wijsvinger zitten standaard op de homerow en hoeven ook maar heel weinig te bewegen, dat is het fijne van dit toetsenbord.
De keyboardmarketing heeft goed zn werk gedaan in het afgelopen decennium. Ik deed het jaren met de simpele bordjes van een tientje, waar alle knoppen op zaten en de aanslagen lekker zacht waren. 1 keer heb ik me laten verleiden door een mechanische te kopen, met rode led lampjes. Natuurlijk goed onderzoek gedaan, zodat het een kwalitatief bordje zou zijn. Wat een spijt, wat maken die mechanische switches een lawaai, zelfs de silent variant vulden mn kamer met een hoop herrie. Bovendien bleken deze switches veel gevoeliger voor vuil en morsen dan die membraanbordjes. Jaarlijks moest ik mn mechanische bord wel uit elkaar halen voor onderhoud, waar mijn membraanbordje blij zat is met een enkele keer leegkloppen en de stofzuiger erover.

Ik ben sinds enige jaren daarom weer heerlijk terug naar een goedkoop, onderhoudsarm en fluisterstil membraan bordje. En gaat een dome ooit defect, dan doet het ook niet zo'n pijn om maar gelijk een heel nieuw toetsenbordje voor een tientje te kopen. Dat scheelt ook.

[Reactie gewijzigd door Croqy op 1 december 2024 11:34]

Het is in de praktijk heel persoonlijk. Ik ben al jaren over op de mechanische (en nu optische) toetsenborden en ik zweer erbij. Veel comfortabeler voor mij. Het geluid van sommige switches kan inderdaad een ding zijn, zeker in een kantoortuin.

Ik vind membraamtoetsenborden heel onnatuurlijk typen. Ik haal met mechanische toetsenborden een hogere precisie. (Minder typo’s/backspaces nodig.) (Met mijn huidige instellingen op mn optische toetsenbord weer wat meer, maar dat wordt nu beter. Voor details hierover onderin, in deze post.)
Het is al-met-al heel persoonlijk. Zo zijn er ook mensen die zweren bij die hele platte toetsenborden (die ik laptoptoetsenborden noem, bij gebrek aan een betere naam van mijn kant.) ik vind dat ondingen. Ik krijg er letterlijk last van m’n vingertoppen van. Maar goed. Ook weer persoonlijk. Ligt aan mij, niet het toetsenbord.
En er zijn ook heel veel mensen die het allemaal geen bal interesserd. Als de knoppen het maar doen. En dat is ook prima :).


Ter achtergrond: Bij m’n optische toetsenbord kan ik instellen na hoeveel afstand (in tiende mm of zo) de ‘toetsaanslag’ geëffectueerd wordt. Zo hoef je dus niet de knop volledig in te drukken voor een toetsaanslag. Dit is voor gamingdoeleinden heel fijn voor mij. Met teksten schrijven kwam ik er dus achter dat ik mn vingers niet even snel naar beneden duw over de hele toetsbeweging (de ene vinger haalt de andere blijkbaar in), waardoor ik dus relatief vaak twee letters omdraai. (Dat is dus blijkbaar een beperking van mijn motoriek)

Maar het gaat al beter. Even een stuk gewenning dus of een deel van het toetsenbord een langere ‘reisafstand’ geven voordat de toetsaanslag geregistreerd wordt.
Met teksten schrijven kwam ik er dus achter dat ik mn vingers niet even snel naar beneden duw over de hele toetsbeweging (de ene vinger haalt de andere blijkbaar in), waardoor ik dus relatief vaak twee letters omdraai.
Goed om te lezen dat ik niet de enige ben met dit probleem.
Door omstandigheden hebben de vingers van mijn linkerhand nooit de snelheid en beweeglijkheid gekregen die mijn rechterhand wel heeft. Pogingen om een instrument te leren spelen strandden daardoor al in een vroeg stadium, maar bijna 40 jaar toetsenbordgebruik heeft daar ook weinig in verbeterd.
Competitieve games waarin het noodzakelijk is naast de standaard WASD nog veel andere toetsen te moeren bedienen zijn voor mij zelden leuk omdat ik altijd trager ben dan 'normale' spelers.

De aanschaf van een toetsenbord met switches met een zeer hoog actuatiepunt scheelde daarin iets.
Hoewel het met het typen van tekst lastig is om met links 'lichter' te typen dan met rechts om te zorgen dat rechts niet vlugger gaat. Het gaat niet natuurlijk en omdat de switches geen duidelijke klik hebben merkte ik dat ik eigenlijk alleen maar bewuster en dus langzamer aan het typen was.
Ik merkte ook dat ik dit typische probleem veel minder had op de membraambordjes op het werk. Waarschijnlijk omdat je daarop meer geneigd bent de toetsen altijd helemaal in te drukken omdat het contactpunt altijd op de bodem zit.
Mijn conclusie is daarom dat het (voor mij specifiek natuurlijk) voor puur het typen van tekst beter zou zijn een toetsenbord te hebben met een zware toetsaanslag en klik.
Het gaat me echter te ver als experiment een 2e mechanisch toetsenbord aan te schaffen, laat staan er 2 op m'n bureau te hebben om te wisselen naar gelang wat ik aan het doen ben.
Het ‘voordeel’ van een optisch toetsenbord, is dat je het effectuatiepunt zelf kunt instellen. Je kunt per knop instellen waar de knop moet activeren. Hoever de terugweg moet zijn voor een tweede klik, enz.

Het is wel een zoekwerk, voornamelijk door trial and error, maar ik ben wel overtuigd dat dit voor mij is.

Ik heb zelf een Razer Huntsman v2, omdat ik het ook wel geinig vind om met de kleurtjes te spelen.
Het font van het toetsenbord is walgelijk, (echt lelijk), maar ik vind hem heel fijn typen en gamen.
het is gedurende mijn opgroeien ook gegaan van "je bent één van de 3 nerds uit je klas" als je games speelt op een pc naar een miljarden industrie, dus niet gek dat hardware daarin mee evolueert...weinig mensen op dat niveau met Dell OEM bordjes hoor...
Je vergeet de gamer die nu een 4080/4090 in zijn/haar setup heeft.

Dit is een product gericht op gamers. Alle toeters en bellen aan de Wooting zijn gemaakt voor die doelgroep. Ik vermoed dat iedereen op Tweakers wel beseft wat een enorme afzetmarkt die groep is geworden.

Of de 15-jarige zoon van je collega nu een pro-Fortnite speler gaat worden omdat hij de Wooting80HE heeft, dat is een andere vraag. Daar zal hun marketingdienst wel een antwoord op verzinnen :)
Een deel van de zaken geef ik je gelijk in. Optische toetsenbord zijn op het moment populair onder gamers. Als we echter naar de krachtvereisten kijken dan is dit toetsenbord op vrijwel alle vlakken sub-par. En ik zie niet hoe de gekozen formfactor specifiek op gamers is geent?

Ook de speciale functies de ‘ rappy snappy en snappy tappy’ zaken zie ik niet hoe dit gamers op hoger niveau helpt.

De serieuze gamers zijn niet zo te porren voor ‘alleen marketing’. Het moet wel echt wat toevoegen. Voor de hobbygamers zijn er denk ik leukere toetsenborden?
Wooting was één van de eersten op de markt met alle toeters en bellen die mogelijk gemaakt werden door optische/magnetische switches. Die functionaliteiten maken echt wel een groot verschil. Veel meer dan een hogere polling rate of een langere batterijduur.

Zo veel zelfs dat ze tegenwoordig verboden zijn.

Het is dus niet alleen marketing... Maar de 15-jarige zoon van je collega zal nog altijd geen pro gamer worden met de nieuwe functies 8)7

En de form-factor: wooting had al de kleinste (mainstream toch) versie met hun 60%, ze hebben ook al een full-size dus ik vermoed dat dit een poging is om marktaandeel te winnen in de segmenten die iets tussenin willen. Dan is die 80% wel een interessante als je geen fullsize wil maar ook geen keyboard zonder bv. pijltoetsen.

Ik kan niet in hun boekhouding kijken maar ik vermoed dat de 60HE hun bestverkopende formfactor zal zijn/blijven en dat de rest aanvullingen zijn want waarom ook niet...?

Edit: nog een voorbeeld van de functionaliteit die vnl. op gamers is gericht: "Multiple Actions, One Keystroke". Dit is voor een Keychron maar ik vermoed dat Wooting iets gelijkaardigs zal hebben.

[Reactie gewijzigd door Karebare op 1 december 2024 13:30]

Ik heb ook een 4080 super, maar never ooit dat ik 320 euro voor een keyboard ga neerleggen. Ze zijn compleet gek geworden.
Ik heb een 4090 maar dit €300 toetsenbord no way. Mijne was 120 via V&A. Een 4090 is duurder als een 4060/70 maar biedt gewoon letterlijk meer. Met een toetsenbord wordt dat al snel subjectief.

Sowieso is een volume scrollwheel een absoluut must voor mij.

[Reactie gewijzigd door The Chosen One op 1 december 2024 17:44]

en als je dan minecraft speelt maakt het beide geen fuck uit...
counterstrike pro's spelen met 1080 TN panelen...niet omdat het er nou het mooiste uit ziet bijvoorbeeld...en vrijwel allemaal met een vorm van hall Effect keyboards...weinig met subjectief te maken hoor, ze doen het niet omdat de RGB daar mooier is
Je vergeet nog de groep van 'natural'(gebogen) toetsenborden.. kan nog geen 10 minuten typen op een recht toetsenbord voordat ik last van mijn armen en polsen krijg vanwege de onnatuurlijke houding die je bij een recht toetsenbord moet houden. Voor mij zijn de originele microsoft natural/ergonomic keyboards de beste, maar helaas is MS ermee gestopt.
Dit is voor competitieve gamers, die graag geld besteden aan de beste muis, muismat, toetsenbord en monitor.
Ik heb zelf ook een hall-effect toetsenbord gekocht (geen wooting) en het maakt in shooters waar movement belangrijk is een groot verschil. Vergelijkbaar met overstappen van een bal-muis naar een laser muis.
Ik val onder groep 2, vind het heerlijk om een zo plat mogelijk toetsenbord te hebben – dat typt toch echt een stuk soepeler en wie wil dat nou niet? – en juist wél een full size.

Ik snap best dat er een niche is voor dit soort (in mijn ogen nogal eh… aparte) hoge, lawaaierige klikketieklak toetsenborden. Ik snap alleen niet dat er tegelijkertijd geen enkel Nederlands/Engels Mac-compatible, zwart, full-size plat toetsenbord te koop is.
  • Apple verkoopt een ‘zwart’ toetsenbord wat aluminiumkkeurig is waarbij alleen de toetsen zwart zijn – geen gezicht bij een zwarte MacBook.
  • Twee merken verkopen een zwart, plat toetsenbord maar daar zit de fn-toets (die nu blijkbaar globe-toets heet en steeds belangrijker wordt op macOS) op een andere positie dan bij Apple-toetsenborden. Tja. Dan moet je dus steeds omschakelen als je tussen je laptop en losse toetsenbord wisselt! Daar wordt niemand blij van.
Een erg fijn toetsenbord inderdaad, ik heb de mijne al een tijdje, echter zitten er ook zeker wat nadelen aan (zeker gezien de prijs):

1) hoewel de keycaps PBT zijn zijn het niet de fijnste / beste caps die ik heb gehad, de textuur is vrij glad waardoor je alsnog vingerafdrukken gaat zien. Op te lossen met wat meer structuur. Ook het gebruikte font is erg saai.

2) ik heb de plastic ghost versie, vet toetsenbord maar het gebruikte plastic is niet heel erg dik en je ziet er haarlijn scheurtjes/gietnaden in. Op te lossen door het plastic wat dikker te maken en ook iets van structuur toe te voegen zodat je het minder snel ziet in het doorzichtige plastic.

Dat zijn mijn grootste kritiek punten eigenlijk op het stof binnen de behuizing na / kleine vervuilingen in het plastic. Het typt verder wel echt heel erg fijn.
Klinkt wel een beetje treurig als zo'n vermogen uitgeeft aan een toetsenbord. Maar misschien is de oplage te klein.

Ik heb een collega die een vergelijkbaar bedrag heeft uitgegeven aan een glove 80 split keyboard. Het idee begrijp ik wel, maar de kwaliteit van het materiaal is echt onvoldoende.

Ik heb zelf ook een mechanisch toetsenbord, en het is zeker een sprong vooruit, maar het is wel een beetje een mode dingetje geworden imho.

[Reactie gewijzigd door Shal-Ziar op 1 december 2024 18:25]

Die PBT's zijn wat mij betreft ook een minpuntje op mijn Two HE. Duidelijk het nadeel van PBT tov ABS (het licht-doorlatende gedeelte van de toets ziet er minder mooi uit dan op ABS) terwijl het grote voordeel (minder snel glad worden) na enkele maanden toch ook zichtbaar begint te worden op deze PBT's.

Misschien een keertje die Dye-sub bestellen en kijken of dat mooier is en blijft...
De modders hebben bijna allemaal double of zelfs tripleshot toetsen, maar die zijn niet licht doorlatend en dan heb je niks aan RGB, want je ziet zelfs op de meest sterke lichtstand, de letters op de toetsen niet. Voor mij maakt dat niks uit want ik heb een monitor balk met LED verlichting. Plus het moet ook nog eens op het zuiden verlichting zijn ipv op het noorden. Heeft geloof ik iets met Cherry te maken. En idd zelfs met PBT worden de toetsen glimmend. Ik gebruik RGB overigens nooit. Staat altijd uit.

[Reactie gewijzigd door desalniettemin op 2 december 2024 10:14]

Goed om allemaal te horen, ik had mijn ogen al even op de TKL.
Als ik het correct begrijp is het enige probleem met de spacebar dat die meer lawaai maakt / hol klinkt?
Vraag het mij af, want vaak is een "Slechte spacebar" één die niet goed actueert als je hem indrukt aan de zijkanten.
Of ratelt heel erg. Betere stabs en smeren, dan is het geratel meestal wel weg.
Ik kijk al langer naar deze, ik denk dat het een waardig opvolger is van mijn 60HE+.
Ik mis soms wat extra knoppen en dat maakt deze dan weer goed.
De knoppen, snap tap en de actuatie punten customisation maken dit het beste toetsenbord op de markt
Ik heb recent een Gamakay tk75 pro aangeschaft. Een volledig aluminium behuizing, 75% toetsenbord en een genot om op te typen. Kwam ik toevallig tegen op Youtube bij een fanatiek toetsenbord reviewer.

Nadeel werd genoemd de software, maar dat hebben ze opgelost en kun je in je browser doen tegenwoordig.

Deze is wel volledig te customizen en kost een fractie van deze Wooting... 90 euro, levertijd 1,5 week.
Mis een beetje wat dit toetsenbord “excellent “ maakt.
Uit de tests die je doet staat een veel goedkopere Corsair budget plank bovenaan. Tevens staan er in de conclusie wat nadelen.

Mijn probleem hiermee is dat deze labels ook in de pricewatch staan en mensen hierdoor het product mogelijk eerder aanschaffen zonder verder te kijken.

Mij lijkt het meer, vanuit de review, een middelmatig keyboard die als enig voordeel heeft dat deze in NL is ontworpen.
Die Corsair is niet eens een competitieve tegenhanger, dan zit je eigenlijk bij de Corsair k70 pro die dan ook direct 170 euro kost. Een stuk minder en nog steeds veel betere bang for buck dan wooting, maar dat is naar mijn gevoel meer omdat wooting met hun eerdere versies een gigantische fanbase heeft opgebouwd, en die zullen upgraden want er is al jaren heel veel vraag naar dit soort formaat.

Dat gezegd is dit toetsenbord voor competitive games, je betaalt om het best mogelijke te hebben. Als ik iets van analogie zou moeten aanhalen; in F1 rijden stuk voor stuk wagens met briljante mechaniek, maar toch steken een aantal merken boven de rest uit. Merkt een casual autobestuurder die verschillen? Amper of niet. Dat is hier ook met deze toetsenborden. De casual gaat natuurlijk een corsair k65 ook top vinden.

De schrijver van dit artikel is duidelijk geen competitieve gamer en zet modbaarheid als minpunt, terwijl HE switches net vooruitgang zijn en een pluspunt voor de mensen die dit kopen. 8)7
"bijna een TKL".. Had er gewoon een TKL van gemaakt met drie toetsen extra :? , dan zijn er veel meer mensen die dit keyboard zouden kopen..
Ik gebruik die Home en End toetsen de hele dag door, en TKL gebruikers die deze toetsen niet gebruiken tikken op deze Wooting voortdurend mis als ze de PgUP en PgDwn nodig hebben..
Ik snap dat het een kwestie van wennen is, maar even switchen en een ander keyboard gebruiken is er dan niet meer bij.. (want dan weer een maand wennen..)
Vind ik jammer..
Je kan alle toetsen gewoon zelf toekennen, dus als je de keycaps heb, kun je ze;f kiezen welke toesen je waar wilt gebruiken in je blokje van 4 , kan je de pause en prscrn skippen bijv...
Ze hebben onderzoek en enquetes uitgevoerd om te vragen wat voor formaat mensen het meeste op zitten te wachten.
Uit dit review blijkt naar mijn mening een gebrek aan verdieping wat het nut van de wooting is en waar hun sterke kanten liggen.
Wooting is ongeëvenaard als het gaat om input latency en software, maar op dat eerste wordt niet getest. Ook het feit dat het analoog is maakt het mogelijk om de vertraging tussen een toets loslaten en dat de toets daadwerkelijk stopt met het doorgeven vrijwel instantaan. Wat bij een mechanisch toetsenbord vaak nog verdere vertraging zorgt. Als je dit combineert met rapid trigger krijg je een input methode die niet te bereiken is met andere, niet analoge, toetsenborden, en wooting is daarbinnen het beste. (Zie rtings, optimumtech, etc. voor onderbouwing)
Daarbovenop vind ik het erg belangrijk dat tweakers de prijs indicatie aanpast naar 220 euro, wat de algemene prijs is, en niet de optionele prijs wanneer je een zinc alloy case neemt. Dit geeft een verkeerde indruk.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.