Inleiding
ASUS GeForce RTX 4060 Ti SSD Dual OC
Een videokaart met een geïntegreerde M.2-ssd: het is een goed bedacht concept, de RTX 4060 Ti is er met zijn ongebruikte PCIe-lanes de ideale gpu voor en ook op de uitvoering hebben we weinig aan te merken. De koeling van de ssd is uitstekend en je kunt zelfs PCIe 5.0-snelheden halen. Maar als je de kaart wil gaan gebruiken, loop je er tegenaan dat hij in de praktijk alleen op ASUS-moederborden werkt, en dan niet eens alle. Daar kan de fabrikant niet in alle gevallen wat aan doen, maar om erop te vertrouwen dat ASUS ándere moederbordfabrikanten ervan kan overtuigen om de benodigde ondersteuning te bieden, moet je wel een flinke optimist zijn.
Toen ASUS deze zomer een concept van een videokaart met geïntegreerd M.2-slot presenteerde, waren jullie reacties verrassend positief, maar bleef een hoop tweakers ook zitten met onbeantwoorde vragen. Bijvoorbeeld: voor welk gebruiksdoel is dit handig, heeft je videokaart iets aan die snelle opslag zo dicht in de buurt, en werkt het zomaar op ieder moederbord? Vandaag ligt de ASUS RTX 4060 Ti SSD Dual OC op onze testbank en beantwoorden we al die goede vragen.
RTX 4060 Ti SSD Dual OC
Dat ASUS dit concept op de markt brengt in de vorm van een RTX 4060 Ti, is geen toeval. Dat is namelijk de snelste videokaart die toe kan met acht PCI Express 4.0-lanes, wat betekent dat je in een regulier x16-slot de helft van de bandbreedte overhoudt. Door het toevoegen van een M.2-slot - en dat hadden er in theorie dus zelfs twee kunnen zijn - kun je die bandbreedte toch benutten. Dat betekent overigens dat de ssd, net als de videokaart, in verbinding staat met de processor. Er is dus geen directe verbinding tussen de gpu en de ssd, dus op het gebied van bijvoorbeeld DirectStorage zijn er geen bijzondere voordelen.
:strip_exif()/i/2006238318.jpeg?f=imagenormal)
Nog even een korte recap, want de RTX 4060 Ti stamt alweer van een halfjaar geleden. Deze videokaart is gelijk de enige los verkrijgbare kaart die gebruikmaakt van de AD106-gpu. De AD106-chip zit met een diesize van 190mm², 22,9 miljard transistors en 4352 Cuda-cores tussen de AD104 (RTX 4070 en 4070 Ti) en AD107 (RTX 4060) in. De gpu in de RTX 4060 Ti is daarmee opvallend bescheiden voor een kaart in de xx60-serie; voorgaande modellen hadden een veel grotere gpu met een hoger energiegebruik en bijvoorbeeld ook een bredere geheugenbus.
Alle videokaartfabrikanten maken natuurlijk diverse varianten op basis van een gpu. Bij ASUS is de Dual-serie, waarvan deze speciale ssd-versie deel uitmaakt, al enkele generaties de goedkoopste variant. De serienaam slaat op het aantal van twee ventilators; luxere versies hebben er doorgaans drie. Ook is de koeler met een lengte van 22,7cm een stuk korter dan menig ander model.
:strip_exif()/i/2006238320.jpeg?f=imagenormal)
ASUS lijkt ongeveer 520 euro te gaan vragen voor de RTX 4060 Ti SSD Dual OC, die vanaf vandaag te koop is. Dat is 100 euro meer dan de reguliere Dual OC, die al vanaf 420 euro te koop is.
| ASUS RTX 4060 Ti SSD Dual OC |
| Boostclock |
2565MHz |
| Aantal ventilators |
2x 90mm |
| Backplate |
Metaal |
| Biosswitch |
Ja |
| Beeldaansluitingen |
3x DP 1.4 |
| |
1x HDMI 2.1 |
| Lengte |
227mm |
| Breedte |
123mm |
| Dikte (effectief) |
3 slots |
| Gewicht |
735g |
| Stroomtoevoer |
1x 8-pins-PEG |
| Prijs bij publicatie |
€ 520 |
| Actuele prijs |
€ 500,- |
Inbouwen M.2-ssd en compatibiliteit
Het geïntegreerde M.2-slot is wat deze videokaart echt bijzonder maakt. Op de achterkant van de RTX 4060 Ti SSD Dual OC heeft ASUS een uitsparing in de backplate aangebracht, waar je de sleuf ziet zitten. Op het eerste gezicht lijkt dat een regulier M.2-slot zoals je normaal op een moederbord aantreft, met ASUS' handige, schroefvervangende montageschuifje aan het uiteinde.
Er is echter een aantal bijzondere dingen aan de hand die aantonen dat ASUS goed over dit concept heeft nagedacht. Om te beginnen is het slot ondersteboven gemonteerd, waardoor wat eigenlijk de bovenkant van je ssd is, nu naar beneden wijst. Onder de ssd heeft de fabrikant een groot gat in de printplaat aangebracht. Daardoorheen maakt de gemonteerde ssd direct, althans, via een koelpad om de afstand te overbruggen, contact met de grote heatsink van de videokaart zelf. En dat gebeurt dankzij de omgekeerde montage dus met de kant waaraan op de meeste ssd's (vrijwel) alle heet wordende componenten zitten. Toch wordt ook de achterkant, waar vaak niets zit, maar bij sommige ssd's met een hoge capaciteit wel flashchips geplaatst zijn, nog eens gekoeld met een koelpad en een metalen afschermplaat die dubbelt als heatsink.
Nog een opvallend feitje is dat ASUS het x16-slot van de videokaart volgens de PCIe 5.0-specificaties heeft uitgevoerd. Hoewel de RTX 4060 Ti-gpu nog volgens PCIe 4.0 werkt, net als alle andere RTX 4000-gpu's, kan de gemonteerde ssd daardoor PCIe 5.0-snelheden bieden.
Compatibiliteit: over bifurcation, modi en merken
Tot zover alleen maar zaken om enthousiast van te worden. Ondergetekende schoof de videokaart met daarin een Corsair MP700 Pro-ssd, een van de snelste PCIe 5.0-ssd's die je kunt kopen, dus vol goede moed in ons ssd-testsysteem met toch geen onaardige specs: een Intel Core i7 13700K-processor en een ASRock Z790 Taichi-moederbord van pak 'm beet 500 euro. De videokaart deed het, maar de ssd was nergens te bekennen.
Ik dacht eerst dat de compatibiliteitslijst in ASUS' testgids, waarop uitsluitend ASUS-moederborden te vinden waren, een typisch gevalletje van kinderachtig 'andere-fabrikanten-bestaan-niet' was. De achterliggende techniek voor het verdelen van de lanes van één PCIe-slot naar meer aangesloten apparaten, PCIe Bifurcation genaamd, is immers geenszins beschermd of exclusief voor ASUS.
Dat bleek dus ijdele hoop. PCIe Bifurcation - 'bifurcation' is Engels voor 'verdelen in (twee) delen' - was op moederborden voor de toenmalige hedt-processors inderdaad gemeengoed, maar met het verdwijnen van sockets als Intels 2066 en AMD's sTRX4 uit de consumentenmarkt verdween stilletjes ook bifurcation. Alleen ASUS is het blijven ondersteunen op vrijwel al zijn modellen, waarschijnlijk puur omdat het zelf Hyper M.2-kaarten voor het aansluiten van tot vier M.2-ssd's via één insteekkaart verkoopt; die gebruiken dezelfde techniek.
Nu is er in theorie niets dat andere moederbordfabrikanten ervan weerhoudt om ondersteuning voor bifurcation toe te voegen, maar in elk geval op dit moment is de kans groot dat je met een bord van ASRock, Gigabyte of MSI niets hebt aan ASUS' M.2-videokaart.
Als je wel een geschikt moederbord hebt, moet je voordat je de ssd kunt benaderen, de bijbehorende biosinstelling aanpassen. Die vind je onder Advanced -> Onboard Devices Configuration -> PCIEX16 Bandwidth Bifurcation Configuration. Kies daar voor 'PCIE X8X8 Mode' of 'PCIE X8X4X4 Mode'. De 'PCIE RAID Mode' kun je beter vermijden, want die verdeelt het slot in viermaal x4. Dan krijgt dus ook de RTX 4060 Ti-gpu slechts vier lanes.
Het viel ons op dat sommige ASUS-moederborden uitsluitend zo'n modus met vier keer x4 bieden. Uiteraard hebben we de fabrikant gevraagd of het mogelijk is om de veel wenselijkere optie waarbij de gpu wel gewoon acht lanes krijgt toe te voegen aan bestaande moederborden via een bios-update, of dat er een hardwarematige reden is waarom deze optie op sommige borden ontbreekt. Daarop ontvingen we geen antwoord voor de publicatie van deze review, en dit onderscheid wordt ook niet gemaakt op onderstaande compatibiliteitslijst.
Compatibiliteitslijst
Hieronder vind je de complete compatibiliteitslijst zoals ASUS die met ons heeft gedeeld. Daaraan valt vooral op dat die van AMD een stuk langer is. Nu is lengte natuurlijk niet het enige wat telt, maar de AMD-lijst beslaat ook een stuk meer chipsets, waaronder zelfs de allergoedkoopste A-serie. Bij Intel beperkt de lijst zich tot de duurdere chipsets uit de Z- en Hx70-series, en de zakelijke Q- en W-series. Moederborden met bijvoorbeeld een B660-, B760- of H610-chipset vallen buiten de boot.
Overigens zien we geen technische reden waarom de RTX 4060 Ti SSD Dual OC niet ook op oudere hedt-moederborden van zowel AMD als Intel zou werken, zoals modellen met de TRX40- en X299-chipsets. Die staan immers wel op de compatibiliteitslijst voor de eerdergenoemde Hyper M.2-kaarten. Daarin gaat ASUS tevens terug tot de Z370-chipset; ook dat moet dus gewoon werken.
| AMD |
Intel |
| Chipset |
Model |
Chipset |
Model |
| AMD X670 |
ROG Crosshair X670E Extreme |
Intel Z790 |
ROG Maximus Z790 HERO |
| ROG Crosshair X670E HERO |
ROG Maximus Z790 DARK HERO |
| ROG Strix X670E-E Gaming WIFI |
ROG Maximus Z790 Formula |
| ProArt X670E-Creator WIFI |
ROG Maximus Z790 APEX Encore |
| ROG Strix X670E-F Gaming WIFI |
ROG Strix Z790-E Gaming WIFI |
| ROG Strix X670E-A Gaming WIFI |
ROG Strix Z790-F Gaming WIFI |
| ROG Crosshair X670 GENE |
ROG Strix Z790-E Gaming WIFI II |
| ROG Strix X670E-I Gaming WIFI |
ROG Strix Z790-F Gaming WIFI II |
| TUF Gaming X670E-PLUS WIFI |
ROG Strix Z790-A Gaming WIFI |
| TUF Gaming X670E-PLUS |
ROG Strix Z790-A Gaming WIFI D4 |
| Prime X670E-P |
ROG Strix Z790-A Gaming WIFI II |
| Prime X670E-PRO WIFI |
ROG Strix Z790-A Gaming WIFI S |
| Prime X670-P WIFI |
ROG Strix Z790-H Gaming WIFI |
| Prime X670-P |
ROG Strix Z790-I Gaming WIFI |
| AMD B650 |
ROG Strix B650-A Gaming WIFI |
Proart Z790-Creator WIFI |
| ROG Strix B650E-E Gaming WIFI |
TUF Gaming Z790-PLUS WIFI |
| ROG Strix B650E-F Gaming WIFI |
TUF Gaming Z790-PLUS WIFI D4 |
| ROG Strix B650E-I Gaming WIFI |
TUF Gaming Z790-PLUS D4 |
| TUF Gaming B650M-PLUS WIFI |
TUF Gaming Z790-PRO WIFI |
| TUF Gaming B650M-PLUS |
Prime Z790-P D4 |
| TUF Gaming B650-PLUS WIFI |
Prime Z790-P WIFI D4 |
| TUF Gaming B650-PLUS |
Prime Z790-P WIFI |
| TUF Gaming B650M-E WIFI |
Prime Z790-P |
| TUF Gaming B650M-E |
Prime Z790-A WIFI |
| Prime B650-PLUS |
Prime Z790-V WIFI |
| Prime B650M-A |
Prime Z790M-PLUS |
| Prime B650M-A AX II |
Prime Z790M-PLUS D4 |
| Prime B650M-A WIFI II |
Intel H770 |
TUF Gaming H770-PRO WIFI |
| Prime B650M-A II |
Prime H770-PLUS D4 |
| Prime B650M-A AX |
Prime H770-PLUS |
| Prime B650M-K |
Intel Z690 |
ROG Maximus Z690 Formula |
| Prime B650M-A WIFI |
ROG Strix Z690-E Gaming WIFI |
| ProArt B650-Creator |
ROG Strix Z690-F Gaming WIFI |
| Pro B650M-CT |
ROG Strix Z690-G Gaming WIFI |
| AMD A620 |
TUF Gaming A620M-PLUS WIFI |
ROG Strix Z690-A Gaming WIFI D4 |
| TUF Gaming A620M-PLUS |
ROG Strix Z690-I Gaming WIFI |
| TUF Gaming A620-PRO WIFI |
TUF Gaming Z690-PLUS WIFI D4 |
| Prime A620M-A |
TUF Gaming Z690-PLUS D4 |
| Prime A620M-E |
Prime Z690-A |
| Prime A620M-K |
Prime Z690-P D4 |
| Prime A620-PLUS WIFI |
Prime Z690-P WIFI |
| Pro A620M-C |
Prime Z690-P |
| Pro A620M-DASH |
Prime Z690-P WIFI D4 |
| AMD X570 |
ROG Crosshair VIII Dark Hero |
Prime Z690M-PLUS D4 |
| ROG Crosshair VIII Formula |
Prime Z690M-PLUS |
| ROG Crosshair VIII Hero |
Intel H670 |
Prime H670-PLUS D4 |
| ROG Crosshair VIII Hero (WI-FI) |
Intel Q670 |
Pro Q670M-CE D4 |
| ROG Strix X570-I Gaming |
Pro Q670M-C |
| TUF Gaming X570-PLUS (WI-FI) |
Intel W790 |
Pro WS W790E-SAGE SE |
| TUF Gaming X570-PLUS |
Pro WS W790-ACE |
| TUF Gaming X570-PRO WIFI II |
Intel W680 |
Pro WS W680-ACE IPMI |
| TUF Gaming X570-PLUS/BR |
Pro WS W680-ACE |
| TUF Gaming X570-PRO (WI-FI) |
|
|
| Prime X570-P |
|
|
| ROG Strix B550-F Gaming(WI-FI) |
|
|
| ROG Strix B550-F Gaming |
|
|
| AMD B550 |
ROG Strix B550-A Gaming |
|
|
| ROG Strix B550-I Gaming |
|
|
| ROG Strix B550-F Gaming WIFI II |
|
|
| TUF Gaming B550-PLUS WIFI II |
|
|
| TUF Gaming B550-PRO |
|
|
| TUF Gaming B550M-PLUS WIFI II |
|
|
| TUF Gaming B550-PLUS (WI-FI) |
|
|
| TUF Gaming B550-PLUS |
|
|
| TUF Gaming B550-PLUS II |
|
|
| TUF Gaming B550M-PLUS (WI-FI) |
|
|
| TUF Gaming B550M-PLUS |
|
|
| TUF Gaming B550M-PLUS WIFI- |
|
|
| GMZR |
|
|
| TUF Gaming B550M-ZAKU (WI-FI) |
|
|
| ProArt B550-Creator |
|
|
| PRO B550M-C |
|
|
| Prime B550-PLUS AC-HES |
|
|
| Prime B550M-A WIFI II |
|
|
| Prime B550M-A (WI-FI) |
|
|
| Prime B550M-A |
|
|
| Prime B550M-A AC |
|
|
| Prime B550-PLUS |
|
|
| AMD A520 |
TUF Gaming A520M-PLUS WIFI |
|
|
| TUF Gaming A520M-PLUS II |
|
|
| TUF Gaming A520M-PLUS |
|
|
| Prime A520M-E |
|
|
| Prime A520M-A II |
|
|
| Prime A520M-A |
|
|
| Prime A520M-K |
|
|
| PRO A520M-C II |
|
|
| PRO A520M-C |
|
|
| AMD X470 |
Crosshair VII HERO |
|
|
| Crosshair VII HERO (Wi-Fi) |
|
|
| ROG Strix X470-I Gaming |
|
|
| TUF X470-PLUS Gaming |
|
|
| AMD B450 |
ROG Strix B450-E Gaming |
|
|
| ROG Strix B450-F Gaming |
|
|
| ROG Strix B450-F Gaming II |
|
|
| ROG Strix B450-I Gaming |
|
|
| TUF Gaming B450-PLUS II |
|
|
| TUF B450-PRO Gaming |
|
|
| TUF B450-PLUS Gaming |
|
|
| TUF Gaming B450M-PRO S |
|
|
| TUF Gaming B450M-PRO II |
|
|
| TUF B450M-PRO Gaming |
|
|
| TUF Gaming B450M-PLUS II |
|
|
| TUF B450M-PLUS Gaming |
|
|
| Prime B450-PLUS |
|
|
| Prime B450M-A II |
|
|
| Prime B450M-A |
|
|
| Prime B450M-K II |
|
|
| Prime B450M-K |
|
|
| B450M-Dragon |
|
|
Benchmarks videokaart
Zoals bij elke videokaart zijn we benieuwd hoe hij presteert in onze gebruikelijke tests van prestaties, koeling, geluidsproductie en stroomverbruik. Die vind je dan ook op deze pagina. Op de volgende pagina vind je alle tests van de ssd.
Prestaties RTX 4060 Ti
We vergelijken de videokaart verderop uitsluitend met de RTX 4060 Ti Founders Edition; het gaat ons immers primair om de capaciteiten van de koeler en natuurlijk de unieke feature van deze kaart: de mogelijkheid om een ssd te monteren. Voor wie niet meer helemaal scherp heeft hoe de RTX 4060 Ti zich verhoudt tot andere gpu's van AMD en Nvidia, beelden we hieronder nog even de GPU Prestatiescore uit de laatste Videokaart Best Buy Guide af; ons bekende gewogen gemiddelde van alle geteste games.
Op 1080p-resolutie met Ultra-settings is de RTX 4060 Ti net geen 14 procent sneller dan de RTX 3060 Ti van de vorige generatie. In AMD-termen komt hij daarmee uit boven de RX 6750 XT, maar haalt hij het niet bij de RX 6800 of RX 7700 XT. In games die gebruikmaken van raytracing doet de 4060 Ti het aanzienlijk beter, zo rond het niveau van de RTX 3070 en daarmee beter dan de RX 7700 XT.
Ook op 1440p kun je nog prima gamen met de RTX 4060 Ti; gemiddeld halen we nog ruim 95fps. De verhoudingen verschillen niet veel van die op 1080p. In games met raytracing doet de 4060 Ti het relatief gezien weer een stuk beter, maar met gemiddeld nog geen 50fps heb je daar in de praktijk weinig aan.
- Tweakers GPU Prestatiescore - 1080p ultra
- - 1080p DXR
- - 1440p ultra
- - 1440p DXR
Prestaties videokaart
3DMark is een mooie, snelle manier om een indicatie van de prestaties van een videokaart te krijgen. Je kunt de benchmark ook makkelijk zelf thuis draaien en de scores vergelijken met die van allerlei gpu's. De ASUS RTX 4060 Ti SSD Dual OC is in beide modi net wat langzamer dan de Founders Edition, maar met nog geen 2 procent verschil is dat in de praktijk niet merkbaar.
In Doom Eternal blijven de ASUS-kaarten iets verder achter bij de Founders Edition, zo'n 6 à 7 procent. Of de kaart in quiet of OC mode staat, maakt amper uit.
Kloksnelheid en stroomverbruik
In beide modi klokken de ASUS-kaarten tijdens het gamen even hoog: naar 2760MHz. Dat is iets minder dan Nvidia's FE in onze test doet, wat verklaart waarom die net wat sneller is. De ASUS-kaart verbruikt wat meer stroom, maar verschil tussen de twee gebruiksmodi meten we opnieuw niet. Het 'snellere' bios lijkt dus uitsluitend het fanprofiel van de videokaart aan te passen.
- Stabiele kloksnelheid
- Stroomverbruik
Koeling en geluidsproductie
Misschien wel het belangrijkste verschil tussen de twee modi van de kaart, is dat de ventilators in OC mode altijd blijven draaien. De 20,9dB(A) die we daarbij meten, zijn echter vrijwel onhoorbaar. In de quiet mode gaan ze uit als je videokaart niets te doen heeft. Mede hierom adviseert ASUS de OC mode als je een ssd hebt geplaatst. Zo wordt je ssd ook gekoeld als de gpu niet, maar de ssd wel wordt belast.
De temperatuur van de gpu is met 67 graden in quiet mode wel hoger dan de 62 graden in OC mode, maar in beide gevallen blijft dat keurig binnen de perken. Onder belasting blijft de ASUS-kaart in quiet mode iets stiller dan Nvidia's referentiekaart, terwijl de geluidsproductie in OC mode toch oploopt naar 33dB(A). Hoewel niet luid, is dat in een stille omgeving hoorbaar.
- Temperatuur gpu
- Geluidsdruk idle
- Geluidsdruk load
Benchmarks ssd
Omdat we de ASUS RTX 4060 Ti SSD Dual OC niet in ons reguliere ssd-testsysteem konden testen - dat ondersteunt namelijk geen PCIe Bifurcation - hebben we de ssd in de videokaart op een ander systeem moeten testen. Dat bestond voor deze gelegenheid uit een AMD Ryzen 9 7950X3D-processor en een ASUS Crosshair X670E Hero-moederbord. Kleine verschillen tussen de score van de ssd direct in een normaal M.2-slot en de score op de videokaart kunnen dus door het verschil in testsysteem komen, maar ze zijn alsnog meer dan zinnig om te bepalen of het plaatsen van de ssd op de videokaart een (grote) bottleneck in prestaties oplevert.
Zoals gezegd is de gemonteerde ssd een Corsair MP700 Pro in een capaciteit van 2TB. Die haalt direct in het moederbord van ons ssd-testsysteem een score van 12.820 punten in AS SSD; dat is ook de score die je in onze review van laatst bent tegengekomen. In de ASUS-videokaart komen we tot een totaalscore van 12.508 punten. De iets lagere totaalscore wordt vooral veroorzaakt doordat de leesscore wat minder hoog is; de schrijfscore is vrijwel gelijk.
- AS SSD - Totaalscore
- - Leesscore
- - Schrijfscore
In CrystalDiskMark kijken we in wat meer detail naar de ssd-prestaties. De sequentiële snelheden zijn zonder meer uitstekend: met 12,4GB/s lezen en 11,8GB/s schrijven persen we de maximale PCIe 5.0-prestaties uit de ssd. De schrijfsnelheid is zelfs nog wat hoger dan in onze reguliere test.
Bij het lezen en schrijven van kleine bestanden zien we wel duidelijke afnames van de prestaties. We vermoeden dat dat komt doordat we de ASUS-kaart op een ander, op AMD gebaseerd testsysteem moesten testen, en niet door de plaatsing van de ssd op de videokaart. Juist bij het lezen en schrijven van 4kB-bestanden zagen we namelijk ook een forse prestatiewinst tussen ons vorige ssd-testsysteem, waarin een AMD-cpu zat, en ons nieuwe, op Intel gebaseerde ssd-testsysteem. Blijkbaar zijn Intel-processors een stuk beter in het verwerken van grote hoeveelheden kleine lees- en schrijfopdrachten.
- Seq. 1MB - Q8T1 - Read
- - Write
- Seq. 1MB - Q1T1 - Read
- - Write
- Random 4KB - Q32T1 - Read
- - Write
- Random 4KB - Q1T1 - Read
- - Write
Tot slot hebben we gemeten hoe goed de ssd wordt gekoeld, wat zeker met het stroomverbruik van PCI Express 5.0 een 'hot' topic is geworden. Aangezien de ssd in de ASUS-videokaart rechtstreeks wordt verbonden met het grote koelblok van de gpu zelf, maakt dat een wereld van verschil met de in verhouding kleine heatsink die je bij de ssd zelf krijgt, hoewel die een klein fannetje heeft.
In zo'n groot koelblok kan een hoop warmte worden gevangen, die door het grotere koeloppervlak bovendien efficiënt aan de omgevingslucht kan worden afgegeven. Zelfs in de quiet mode van de videokaart, waarin de ventilators volledig stil blijven staan, wordt de ssd na een kwartier continue belasting niet warmer dan 48 graden. In de OC mode met ingeschakelde ventilators is dat zelfs 36 graden. Beide metingen zijn echter uitstekend in vergelijking met de 71 graden die de ssd met de bijgeleverde koeler bereikt.
Als extraatje hebben we ook getest wat er gebeurt als we de videokaart en de ssd tegelijk belasten. Grappig genoeg neemt de temperatuur dan in eerste instantie niet toe, maar af, omdat de in quiet mode normaliter stilstaande ventilators door de gpu-load gaan draaien. Uiteindelijk stabiliseert de temperatuur van de ssd zich op een keurige 44 graden.
Conclusie
Het is altijd tof als een fabrikant wat nieuws durft te proberen. Het concept van de ASUS RTX 4060 Ti SSD Dual OC is bovendien goed doordacht en ook nog eens goed uitgewerkt. Hoewel de gpu zelf natuurlijk gewoon op PCIe 4.0-snelheid werkt, kun je ook een PCIe 5.0-ssd op volle snelheid gebruiken dankzij het volgens die spec uitgevoerde slot. Bovendien worden die doorgaans warm wordende PCIe 5.0-ssd's uitstekend gekoeld, omdat daar in feite het volledige koelblok van de videokaart voor wordt gebruikt.
In theorie universeel, in de praktijk alleen ASUS
Een tof concept dus, maar dan wil je het gaan toepassen in de praktijk. Een logisch gebruiksdoel is een pc waarin je meer M.2-ssd's wilt plaatsen dan je slots tot je beschikking hebt. Dat is bijvoorbeeld het geval als je een mini-ITX-moederbord hebt; die hebben vaak maar een of twee slots voor ssd's. Omdat andere moederbordfabrikanten op dit moment niet de vereiste PCIe Bifurcation-ondersteuning bieden, ben je dan vaak beperkt tot borden van ASUS, in ieder geval voor de courante sockets.
Voor de courante Intel-socket heeft ASUS bordjes van 119 euro en 184 euro in zijn assortiment, maar die vallen dan weer buiten de boot; PCIe Bifurcation werkt door beperkingen van Intel niet op de daarvoor gebruikte H610- en B760-chipsets. Het enige model dat wel in aanmerking komt, is de ROG Strix Z790-I Gaming, die bijna 400 euro kost. Bij socket AM5 kun je wel iedere chipset gebruiken, maar voor die socket heeft ASUS een veel beperkter aanbod. Het goedkoopste ASUS-ITX-bordje voor socket AM5 is de ROG Strix B650E-I Gaming, die op het moment van schrijven minstens 287 euro kost. Kortom, tenzij je toevallig al zo'n bordje hebt, wordt het totaalpakket al gauw een dure grap.
Ook oudere borden vallen buiten de boot
Een ander logisch gebruiksscenario zou een ouder moederbord zijn, uit de tijd dat het nog niet gebruikelijk was om meer dan een paar M.2-slots aan te brengen. Dan heb je het echter over moederbordgeneraties die helemaal nog geen PCIe Bifurcation ondersteunden, en waarmee je de ingebouwde ssd dus in zijn geheel niet kunt gebruiken.
Bovenstaande constateringen maken dat de ASUS RTX 4060 Ti SSD Dual OC weliswaar een goed bedachte én goed uitgevoerde innovatie is, maar dat de praktische bruikbaarheid op dit moment erg beperkt is. Zelfs op ASUS-borden die op de compatibiliteitslijst staan, liepen we aan tegen ontbrekende opties voor een ideale werking. Of die makkelijk softwarematig kunnen worden toegevoegd, moet de fabrikant nog duidelijk maken, maar of ASUS dan de partij is die ándere moederbordfabrikanten ervan weet te overtuigen om nu massaal de vereiste PCIe Bifurcation-support toe te gaan voegen? Om er vertrouwen in te hebben dat dat gaat lukken, moet je wel een flinke optimist zijn.
:strip_exif()/i/2006246514.png?f=thumblarge)
:strip_exif()/i/2006238318.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006238320.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006238324.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006238326.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006238328.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006238322.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006246514.png?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2005117528.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2005776574.jpeg?f=fpa_thumb)
/i/2007108646.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005776790.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2004972018.jpeg?f=fpa)
/u/581763/crop671d464e1d270_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/133408/v9999ge-clanek.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/682403/crop5c2e14ede5647_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/34200/crop6554f56fe2075_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/44761/crop64e74e2f13df1_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/200133/artemis_square_e_60-60.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/285020/crop6085b8acc4f0d_cropped.gif?f=community){kind=small}
/u/286895/icon1.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/34750/Trooper.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/71414/images.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/736573/crop59c8c3ad997aa_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/148758/crop672e132f0ee41.gif?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/106005/animated%2520garfield.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/262645/Waldorf.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/1325/crop574b219f4ba94_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/591794/crop61a251d10f7b3.gif?f=community){kind=small}
/u/1435570/crop672c9fd299184_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/53522/crop583d477015a24.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/287731/crop6270fa65746ea_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/242547/crop6140d0af037b7.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/56997/k-wulf.jpg?f=community){kind=small}
/u/449977/crop5c26414d1dd95_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/316733/Mommy%2520square.gif?f=community){kind=small}
/u/12436/p1_normal.png?f=community){kind=small}