Uiterlijk en aansluitingen
Samengevat
De Blade 18 is een flinke, 3,06kg zware, maar prachtig afgewerkte gamelaptop, zoals we van Razer gewend zijn. De hardware is bijzonder vlot en de Core i9-processor en RTX 4080-videokaart zorgen voor indrukwekkende prestaties in games. De laptop is verder voorzien van een prima webcam met een hoge resolutie, gezichtsherkenning, een goed gekalibreerd scherm en een leeg M.2-slot voor het geval je meer opslagruimte kunt gebruiken. Helaas heeft het scherm tegenvallende responstijden, tikt het toetsenbord niet fijn en maakt de koeling veel herrie tijdens het gamen. Deze laptop ziet er weliswaar mooi uit, maar de minpunten stroken niet met de behoorlijk straffe prijs.
Achttien inch is het nieuwe formaat dat je dit jaar bij gamelaptops ziet. Ik testte eerder de ASUS SCAR 18 en nu is het de beurt aan de Razer Blade 18. De Blade 18 lijkt in grote lijnen op het model van ASUS. Er zit hetzelfde 18"-paneel in, samen met een Intel HX-processor van de dertiende generatie, maar de Blade is voorzien van een RTX 4080-videokaart. Dat is de videokaart waarvan ik bij de review van de eerste laptop van deze generatie verwachtte dat hij de meeste waar voor zijn geld zou gaan bieden. Klopt dat?
Om met de buitenkant van de laptop te beginnen: die is heel herkenbaar ‘Razer’. Je hoort vaak dat de laptops van Razer op die van Apple lijken, en dat is logisch, want de ontwerpfilosofie van beide bedrijven is soortgelijk. Ze bouwen beide graag laptops met een metalen behuizing en een minimalistisch uiterlijk. Het strakke uiterlijk kan echter niet verbergen dat dit een flinke 18"-laptop is. De hele behuizing is van metaal gemaakt en het geheel weegt iets meer dan drie kilogram, dus het is niet echt een apparaat om mee te nemen. Het geheel is netjes afgewerkt; je ziet geen slecht sluitende naden en het scherm klapt mooi gedempt dicht, waarna het magnetisch in die positie blijft. Je ziet geen opvallende roosters voor de koeling van de pittige hardware; ook dat hoort bij het minimalistische design.
Razer vindt verder, net als Apple, dat numerieke toetsenblokjes niet op laptops thuishoren. Dat levert een mooi gecentreerd toetsenbord op, en behoorlijk veel ruimte aan de zijkant. Daar is de behuizing geperforeerd en je zou verwachten dat op die plek flinke speakers zitten. Dat valt enigszins tegen. Ze produceren een behoorlijk volume, maar klinken net zo schel als de speakers van laptops van vijfhonderd euro. Nu kun je over het algemeen niet veel verwachten van laptopspeakers, maar sommige high-end laptops, zoals de Apple MacBook Pro, weten lage tonen aardig te reproduceren. Dat lukt de Blade 18 niet.
Van het toetsenbord ben ik ook niet echt onder de indruk. De achtergrondverlichting kun je in verschillende patronen en kleuren laten knipperen en het geheel ziet er heel strak uit, maar echt lekker typt het niet. Dat komt doordat de metalen behuizing, zoals bij vrijwel alle laptops, rondom de toetsen doorloopt, terwijl de toetsen niet ver 'uitsteken'. Als je een toets indrukt en je raakt hem niet recht van boven maar een beetje aan de zijkant, dan raak je bij het indrukken het metaal van de behuizing. Dat is bij andere laptops niet zo.
Als je naar de touchpad kijkt, zie je ook wel overeenkomsten met Apple-laptops. De touchpad is groot en heeft een glazen oppervlak. Dat werkt erg fijn. Het kost weinig moeite om multitouchbewegingen te maken en ze worden netjes geregistreerd. Net als de mooi afgewerkte behuizing geeft de touchpad de indruk dat er goed over het ontwerp is nagedacht, en dat Razer voor high-end onderdelen heeft gekozen. Dat zie je bijvoorbeeld ook bij de webcam. Dat is geen simpele hd- of full hd-camera, maar een exemplaar met een resolutie van 2560x1440 pixels. De camera is bovendien voorzien van infraroodleds, zodat je met behulp van gezichtsherkenning kunt inloggen.
Afhankelijk van de manier waarop je deze laptop gebruikt, kan de plaatsing van de poorten een nadeel van het mooie ontwerp zijn. Een 18"-laptop nodigt niet uit om hem vaak mee te nemen; vermoedelijk zullen laptops van dit formaat vaak op dezelfde plek staan, en dan is het makkelijk als de meeste aansluitingen achterop zitten zodat de kabels uit het zicht zijn. Bij de Blade is daar geen ruimte voor, omdat het scherm als het water 'achter' de behuizing is geplaatst, in plaats van 'erop'. De aansluitingen zitten daarom allemaal aan de linker- en rechterzijkant.
Op de aansluitingen zelf is niets aan te merken. Links zit, naast de stroomaansluiting, een 2,5Gbit-ethernetaansluiting, twee maal 'gewoon' USB op maximaal 10Gbit/s en een Thunderbolt 4-aansluiting. Die aansluiting kun je ook gebruiken om de laptop op te laden, met maximaal 100W. Dat is niet genoeg om de bijgeleverde 330W-adapter te vervangen, maar het is handig om de laptop te kunnen laden als je de bijgeleverde lader niet bij de hand hebt.
Rechts zit een HDMI 2.1-aansluiting en nog een USB-C- en USB-A-aansluiting, die beide op 10Gbit/s werken. Tot slot heeft Razer een kaartlezer - die bij veel concurrenten is wegbezuinigd - ingebouwd.
Specificaties, cpu-benchmarks en geluidsproductie
Razer verkoopt de Blade 18 in vier verschillende configuraties. Daarbij krijg je altijd een Core i9-13950HX-processor, maar de videokaart en het werkgeheugen verschillen. De instapper is voorzien van een RTX 4060-videokaart en 16GB geheugen. Op het moment van schrijven kost die laptop 3400 euro. Voor 3700 euro koop je de uitvoering met een RTX 4070 en 32GB geheugen. De duurste versie heeft een RTX 4090 en kost 5200 euro. De configuratie die we in deze review bepreken, is voorzien van een RTX 4080 en kost 4400 euro. Dat is veel geld; er zijn al laptops met een 4080-videokaart te vinden voor een prijs vanaf 2900 euro. Op het moment van schrijven is de Blade 18 zelfs de duurste laptop met een 4080 in de hele Pricewatch.
|
Razer Blade 18 RZ09-0484TEH3 |
Processor |
Core i9-13950HX |
Cores/threads |
24 (8P + 16E) |
Max. klokfrequentie |
5,5GHz (P-cores) 4,0GHz (E-cores) |
Gpu |
Nvidia RTX 4080 (175W) |
Werkgeheugen |
32GB DDR5-5600, dualchannel |
Ssd |
Samsung PM9A1 1TB |
Gewicht |
3,06kg |
Wifi |
Intel Wi-Fi 6E AX211 160MHz |
Ethernet |
Realtek RTL8125 Gaming 2,5Gbit/s |
Scherm |
18", 2560x1600 pixels, mat, G-SYNC, 240Hz |
Paneel |
BOE NE180QDM-NZ2 |
Accu |
91,7Wh |
Besturingssysteem |
Windows 11 |
Voor die 4400 euro krijg je een laptop met de bovenstaande specificaties, en daar zitten eigenlijk geen verrassingen bij. Voor dit geld mag je verwachten dat er voor snelle netwerkkaarten en dito werkgeheugen is gekozen. Dat blijkt gelukkig het geval.
:strip_exif()/i/2005690092.jpeg?f=imagearticlefull)
Mocht je de hardware nog willen upgraden, dan kan dat. Het werkgeheugen is eenvoudig te verwisselen en je kunt er ook voor kiezen om een tweede ssd toe te voegen.
Benchmarks
Tijd om de Blade 18 aan de tand te voelen met behulp van benchmarks, te beginnen met Cinebench. Cinebench test hoe snel de cpu is, waarbij de meest interessante vergelijking die met de Medion X40 en ASUS SCAR 18 is. Dat zijn gamelaptops van dezelfde generatie, maar met een net iets andere processor.
- Cinebench 23 - Multi
- Cinebench 23 - Single
Tussen de drie processors zit nauwelijks verschil. De maximale turboklok van de 13980HX is 100MHz hoger dan die van de 13950HX, waarvan de turboklok weer 100MHz boven die van de 13900HX zit. In deze test wordt het verschil niet door die paar megahertzen gemaakt, maar door het maximaal toegestane vermogen van de processor. De ASUS en Medion mogen maximaal 160W gebruiken, terwijl de Razer bij 130W voor de cpu package blijft steken. In de multitest zijn de andere twee daardoor iets sneller. In de singletest lijkt het erop dat die paar honderd megahertzen toch het verschil maken, want daarin komen ze wel op volgorde binnen.
- Geekbench 5 - Single
- Geekbench 5 - Single Crypto
- Geekbench 5 - Single Integer
- Geekbench 5 - Single Floating Point
- Geekbench 5 - Multi
- Geekbench 5 - Multi Crypto
- Geekbench 5 - Multi Integer
- Geekbench 5 - Multi Floating Point
De HX-processors zijn eigenlijk desktopchips die Intel heeft toebedeeld voor gebruik in laptops. Dat zie je ook in Geekbench. Het verschil met de chips van de vorige generatie is hier groot, terwijl het onderlinge verschil tussen de drie gamelaptops klein is.
Bij het renderen van een video in Resolve blijkt de Razer net zo vlot te zijn als de Medion en de ASUS. Als het om cpu-intensieve taken gaat, komt het dus bij alle drie deze laptops wel goed.
Geluidsproductie
Tot slot kijken we naar de hoeveelheid geluid die de koeling maakt, in vier verschillende scenario's. Dat meten we met behulp van een Larson Davis 831C-geluidsmeter met een 378A04-microfoon die is voorzien van een voorversterker. De microfoon heeft een noisefloor van 5,5dB(A). Door onvermijdelijk omgevingsgeluid is de noisefloor van onze geluidarme ruimte ongeveer 12dB(A). Als we een veilige marge nemen, kunnen we vanaf 14dB(A) consistente metingen uitvoeren. We meten de geluidsdruk op 50cm afstand, onder een hoek van 45 graden. We hebben twee tests gedaan. Dat testen doen we in vier scenario's: WebXPRT simuleert webbrowsen, PCMark 10 is representatief voor wat zwaarder desktopgebruik, Blender is een zware multithreaded workload voor de cpu en om games te testen, maken we gebruik van F1 2020. We meten de geluidsdruk over de periode die iedere test duurt en drukken het resultaat uit in een gemiddelde in dB, LAeq.
- WebXPRT 3 - LAeq
- PCMark 10 Express - LAeq
- Blender - LAeq
- F1 2020 - 1080p ultra - LAeq
De koeling van de Blade 18 klinkt redelijk beschaafd als je de hardware niet zwaar belast. De fans draaien wel, maar als er weinig omgevingsgeluid is, zal je er niet snel last van hebben. Dat verandert als je de hardware gaat belasten, bijvoorbeeld met Blender - en al helemaal als we een game draaien. In dat laatste scenario, wat toch wel het raison d'être van de laptop is, komen we uit op de hoogste geluiddruk die we tot nu toe bij een laptop hebben gemeten. Tijdens het gamen is een goede hoofdtelefoon dus geen overbodige luxe.
Games
Tijd om te kijken hoe de Razer zich verhoudt ten opzichte van de Medion X40 en ASUS SCAR 18, en specifiek hoe groot het verschil tussen een RTX 4080 en 4090 is. De 4090 heeft dertig procent meer cores, maar een iets minder hoge maximale kloksnelheid. Bovendien is de 4080 in de Blade 18 op 175W geconfigureerd, net als de 4090's in de Medion en de ASUS.
- 3DMark Time Spy
- 3DMark Time Spy - Graphics
- 3DMark Time Spy - CPU
Afgaand op de graphics-score in 3DMark Time Spy is het verschil tussen de 4080 en 4090 geen dertig procent; het ligt eerder tussen de tien en achttien procent. Dit is natuurlijk ook afhankelijk van hoe de laptop is geconfigureerd. In eerdere reviews zagen we al dat de ASUS vooral de nadruk op de gpu legt, terwijl bij de Medion de nadruk bij de cpu ligt.
- Total War: Troy - 1920x1080 - Medium
- Total War: Troy - 1920x1080 - Ultra
- Total War: Troy - 2560x1440 - Medium
- Total War: Troy - 2560x1440 - Ultra
- Total War: Troy - 3840x2160 - Medium
- Total War: Troy - 3840x2160 - Ultra
Total War: Troy is een game die behoorlijk zwaar op de processor leunt en het de gpu pas op 4k-resolutie en de hoogste instellingen lastig kan maken. Als de resolutie laag is, is het verschil tussen de SCAR en de Blade daarom erg klein, ondanks dat de SCAR een 4090 heeft. Het lijkt er in deze game op dat de Razer net als de ASUS de nadruk op de gpu legt.
- Far Cry: New Dawn - 1920x1080 - Medium
- Far Cry: New Dawn - 1920x1080 - Ultra
- Far Cry: New Dawn - 2560x1440 - Medium
- Far Cry: New Dawn - 2560x1440 - Ultra
- Far Cry: New Dawn - 3840x2160 - Medium
- Far Cry: New Dawn - 3840x2160 - Ultra
In Far Cry: New Dawn lijkt het erop dat de engine niet harder wil draaien dan zo'n 150fps. Het verschil tussen de 4080 en 4090 blijkt pas als je de resolutie opschroeft naar 3840x2160 pixels.
- F1 2020 (DX12) - 1920x1080 - Medium
- F1 2020 (DX12) - 1920x1080 - Ultra
- F1 2020 (DX12) - 2560x1440 - Medium
- F1 2020 (DX12) - 2560x1440 - Ultra
- F1 2020 (DX12) - 3840x2160 - Medium
- F1 2020 (DX12) - 3840x2160 - Ultra
Ook F1 is een cpu-gelimiteerde game. Dat verklaart waarom de verschillen hier kleiner zijn dan je zou verwachten als je enkel naar de videokaarten kijkt.
- Metro Exodus - 1920x1080 - Medium
- Metro Exodus - 1920x1080 - Ultra
- Metro Exodus - 2560x1440 - Medium
- Metro Exodus - 2560x1440 - Ultra
- Metro Exodus - 3840x2160 - Medium
- Metro Exodus - 3840x2160 - Ultra
- Metro Exodus - 1920x1080 - Ultra (DXR - High)
- Metro Exodus - 2560x1440 - Ultra (DXR - High)
Metro: Exodus is voor de gpu een zwaar spel, en hierbij blijkt er weinig verschil te zitten tussen de RTX 4090 in de ASUS en de RTX 4080 in de Blade. De Medion X40, die in cpu limited games steeds de snelste is, is hier in sommige gevallen zelfs langzamer dan de Blade.
- Cyberpunk 2077 - 1920x1080 - Medium
- Cyberpunk 2077 - 1920x1080 - Ultra
- Cyberpunk 2077 - 2560x1440 - Medium
- Cyberpunk 2077 - 2560x1440 - Ultra
- Cyberpunk 2077 - 3840x2160 - Medium
- Cyberpunk 2077 - 3840x2160 - Ultra
- Cyberpunk 2077 - 1920x1080 - Ultra (DXR - Ultra)
- Cyberpunk 2077 - 2560x1440 - Ultra (DXR - Ultra)
- Cyberpunk 2077 - 3840x2160 - Ultra (DXR - Ultra)
Onder de review van de ASUS SCAR 18 vroegen veel gebruikers zich af waarom we geen recentere games testen. Daar kiezen we enerzijds voor om vergelijkingsmateriaal op te kunnen bouwen voor nieuwe laptops. Anderzijds speelt mee dat we laptops na het testen terugsturen naar de fabrikant en we dus niet even alles opnieuw kunnen testen. Dat kan bij desktopvideokaarten wel, want die zijn allemaal aanwezig in het testlab.
Het werd echter wel tijd voor een nieuwe game, en we hebben Cyberpunk 2077 toegevoegd aan het protocol. Aan de bovenstaande resultaten heb je voor de vergelijking op dit moment niet echt veel; de Razer is de eerste laptop waarop we de benchmark hebben gedraaid. Het is mooi om te zien dat je de game op de native resolutie lekker soepel kunt draaien, al moet raytracing daarbij wel zijn uitgeschakeld.
Beeldkwaliteit, responstijden en accuduur
Zoals eerder genoemd in deze review, is de Blade 18 niet de eerste 18"-gamelaptop die dit jaar werd aangekondigd. Dat er ineens 18"-laptops verschijnen, is natuurlijk een kwestie van vraag en aanbod. Jarenlang werden er geen 18"-beeldpanelen gemaakt, dus als je graag een 18"-laptop wilde maken, moest je een paneelfabrikant ervan overtuigen dat hij er een voor je moest produceren. Wie precies de aanjager achter het 18"-formaat is geweest, weten we niet, maar feit is dat alle 18"-laptops die zijn aangekondigd een scherm met een resolutie van 2560x1600 pixels hebben, met een refreshrate van 240Hz. Al die schermen komen vermoedelijk van dezelfde fabrikant, BOE. Dit scherm zat in de ASUS SCAR 18 die we eerder reviewden, en de Blade heeft het ook. Je zou daarom misschien verwachten dat deze modellen dezelfde beeldeigenschappen hebben, maar dat blijkt niet helemaal het geval. Om te beginnen kijken we naar de beeldkwaliteit, met behulp van een colorimeter en CalMAN-software.
- Helderheid wit
- Contrast
- Gemiddelde grijsafwijking
- Gemiddelde kleurafwijking
Wat helderheid en contrast betreft, zit de Blade 18 op hetzelfde niveau als de SCAR 18. De helderheid gaat in de richting van de 500cd/m², dat is lekker hoog. Het contrast blijft hangen rond de 1100:1. Dat is redelijk voor een ips-achtig paneel, maar we hebben weleens hogere waarden gezien.
Uiteraard kijken we ook naar de schermkalibratie, en de test daarvoor hebben we onlangs uitgebreid. Voorheen keken we alleen naar de grijsweergave, zoals op de linker afbeelding hierboven, en naar de weergave van de primaire en secundaire kleuren, zoals op de afbeelding in het midden. Bij die meting wordt feitelijk gekeken naar de maximaal verzadigde kleuren die het scherm kan weergeven, maar andere kleuren worden in deze test niet meegenomen. In de praktijk zul je maximaal verzadigde kleuren echter nauwelijks op je scherm tegenkomen. Daarom maken we vanaf nu gebruik van een colorchecker-patroon, waarbij we ook kijken naar vaker voorkomende kleuren, zoals huidtinten, blauwe lucht en 'gematigd rood'. De grijstinten en maximaal verzadigde kleuren zijn ook in de test opgenomen. Net als bij de andere tests interpreteren we de afwijkingen van het scherm met behulp van de ΔE2000-formule. In het ideale geval is dat getal lager dan drie. Dit is pas de eerste laptop die we op deze manier testen, dus er is nog geen vergelijkingsmateriaal. De Blade komt uit op 1,9. Dat wijst erop dat het scherm erg goed lijkt gekalibreerd.
Responstijden
Speel je graag snelle games, zoals shooters, dan is het fijn als je beeldscherm lekker vlot is. De refreshrate van het 18"-Blade-scherm is 240Hz. Bij die verversingsfrequentie moeten de subpixels iedere 4,17ms een nieuw beeldje klaar hebben staan. Bij de ASUS SCAR 18, die over hetzelfde paneel beschikt, zat het over het algemeen wel snor met die responstijden. Bij de Razer verwachten we hetzelfde.
- Reactietijd 0-100%
- Reactietijd 100-0%
- Reactietijd 20-80%
- Reactietijd 80-20%
Dat blijkt helaas anders. In alle vier de tests komt de Blade 18 niet onder de 4,17ms uit, wat betekent dat je last van ghosting kunt krijgen. Blijkbaar stuurt ASUS het paneel in de SCAR 18 op een andere manier aan, vermoedelijk met meer overshoot, om de responstijden laag te houden.
Accuduur
Net als bij de Medion X40 en de ASUS SCAR 18 dachten we dat we de accutests op de Blade 18 'alleen voor de vorm' zouden draaien. De hardware lijkt op die van de Medion en ASUS, en is zeker niet gericht op efficiëntie.
- Accutest browsen
- PCMark 10 - Accu - Tijd
- PCMark 10 - Accu - Digital
- PCMark 10 Accu Essentials
- PCMark 10 Accu Productivity
Toch weet de Razer te verrassen, met een accuduur van bijna zes uur als je rustig aan het browsen bent. Dat is een stuk beter dan de accuduur van de Medion en de ASUS. Bij een zwaardere belasting, zoals die van PCMark, houdt het feest na twee uur alweer op. Je kunt de Blade 18 daarbij dus het beste gebruiken met de voeding aangesloten.
Conclusie
Achttien inch is het nieuwe formaat van de laptops die je, ondanks wat de term suggereert, niet op je schoot wilt gebruiken. Eigenlijk wil je ze vooral op een vaste plek zetten en niet al te vaak meezeulen, want met een gewicht van meer dan drie kilogram is dat laatste geen pretje.
Tot zover over 18"-laptops in het algemeen, want deze review ging over een specifieke 18"-laptop, namelijk de Razer Blade. De Blade blijkt een 'echte' Razer-laptop te zijn. Hij ziet er strak uit, is mooi afgewerkt en heeft vlotte hardware aan boord. Razer heeft ook niet bezuinigd op de randzaken, want er zit een knappe webcam in en je kunt inloggen met behulp van gezichtsherkenning. Er zit zelfs een fullsize SD-kaartlezer op, iets dat veel andere fabrikanten graag wegbezuinigen. Het is de duurste RTX 4080-laptop van dit moment, en ook dat is typisch Razer.
Die vlotte hardware blijkt in de praktijk daadwerkelijk goed te presteren. De Blade doet niet onder voor de twee andere gamelaptops van deze generatie, die we onlangs testten. Sterker nog, de RTX 4080 blijkt in onze benchmarks niet zo gek veel langzamer te zijn dan een mobiele RTX 4090.
Dat klinkt allemaal interessant, maar er is wel een probleem: deze laptop is eigenlijk te duur. De Blade 18 met een RTX 4080 kost 4400 euro; dat is net zoveel als wat je betaalt voor een ASUS SCAR 18, maar die heeft een RTX 4090 aan boord. Als er het anders bekijken: een laptop met een RTX 4080 heb je 'al' voor 2900 euro, dus waarom zou je 1500 euro extra uitgeven aan de Blade?
Die vraag zou je deels kunnen beantwoorden door te stellen dat de Blade een erg mooie metalen behuizing heeft en dat je ook voor de kwaliteit betaalt. Maar als dat de argumentatie is, zou de Blade eigenlijk ook op alle andere punten perfect moeten zijn, en dat is hij niet. De responstijden vallen tegen voor een gaminglaptop, en de concurrentie heeft laten zien dat ze ditzelfde paneel beter kunnen aansturen. Bovendien maakt de koeling bijzonder veel herrie, zelfs meer dan we tot nu toe bij andere laptops hebben gemeten. Het toetsenbord tikt ook niet bijzonder lekker, maar dat is misschien een klein ongenoegen in vergelijking met de andere punten.