'Gebruiker sociale media moet openheid geven over gesponsorde berichten'

Wie reclame maakt op sociale media, weblog, internetfora of YouTube, moet dat duidelijk aangeven. Dat heeft de Stichting Reclame Code besloten. De regels gelden ook voor recensies in ruil voor een gratis exemplaar of andere voordeeltjes.

De nieuwe Reclamecode Sociale Media gaat op 1 januari in en stelt regels aan het verspreiden van reclame op sociale media. Het moet onder meer duidelijk zijn dat het om een advertentie gaat. "Als het om het Twitter-account van de fabrikant zelf gaat, is dat vanzelfsprekend", aldus Fiona Vening, woordvoerder van de Stichting Reclame Code. "Maar bij berichten van socialemediagebruikers is dat niet altijd duidelijk."

De duidelijkheid kan bijvoorbeeld worden geschapen door een zin als 'Ik ontving productnaam van merk", blijkt uit de reclamecode. Op Twitter, waar de ruimte beperkt is, kan gebruik worden gemaakt van een hashtag als #adv voor advertenties of #paid voor betaalde uitingen, denkt de Stichting. Wanneer dat precies moet worden gedaan, verschilt van geval tot geval. Het gaat erom of iemand een bepaald belang heeft bij het plaatsen van bericht, aldus Vening. De woordvoerster benadrukt dat de plicht om de code op te volgen bij de adverteerder ligt: hij moet afspraken maken met gebruikers over de manier waarop ze aangeven dat ze zijn gesponsord.

Het gaat dus niet alleen om een financiële beloning. Ook als een socialemediagebruiker indirect bevoordeeld is door een gratis product, moet duidelijk worden aangegeven dat het om reclame gaat. De regels gelden ook voor weblogs en fora. Het is onduidelijk wat de regels betekenen voor vakmedia die producten krijgen van fabrikanten om te testen, hoewel die vaak na de reviewperiode worden teruggestuurd.

Verder is het verboden om berichten op sociale media te manipuleren, bijvoorbeeld als ergens positieve berichten van sociale media worden getoond. Als er enkel positieve en geen negatieve reacties worden getoond, dan moet dat duidelijk worden aangegeven. Daarnaast is het niet toegestaan om 'valse' reacties met nepnamen te tonen. Verder mogen kinderen jonger dan twaalf niet worden gestimuleerd om reclame op sociale media te maken.

De regels zijn algemeen bindend voor aangesloten adverteerders, hoewel de Reclame Code Commissie, die toeziet op handhaving van de code, geen sancties kan opleggen. Wel worden overtreders bij naam genoemd op de website van de Reclame Code Commissie. Daarnaast kan de Commissie bij overtredingen een klacht indienen bij de Autoriteit Consument en Markt. Overigens volgt 97 procent van de adverteerders het oordeel van de RCC op.

Reacties (56)

[WoutervOorschot]

Wat een onzin, het moet wel allemaal gratis blijven, maar wanneer er reclame bij komt kijken staan alle organisaties weer vooraan om te zeuren. Als zij dan de misgelopen reclameinkomsten betalen aan de desbetreffende sociale media lijkt het me eerlijk.

[city17]

Het gaat er ook niet om dat er geen reclame gemaakt mag worden, maar om het feit dat het duidelijk moet zijn dát het reclame is. Ik zou het wel fijn vinden als er bij reviews te zien is op welke manier ze (potentieel) beïnvloed zijn door de makers van het product. Er zijn tegenwoordig zoveel biased reviews of subtiele vormen van promotie waar het niet duidelijk is dat het in feite reclame is. Nou vind ik ook niet dat dit iets is wat niet mag ofzo, maar het is gewoon fijn als er duidelijk bij staat dat het reclame en/of beïnvloed is door de maker van het product.

Het gaat er om dat je gewoon vaak wordt misleid doordat de regels op het internet qua reclame niet zo streng zijn als op traditionele media. Dit lijkt me een goede initiatief om daar iets aan te doen.

[Reactie gewijzigd door city17 op 23 juli 2024 11:14]

[PdeBie]

Je ziet tegenwoordig toch al bij advertenties de tekst 'advertorial' of iets dergelijks staan? Een beetje oplettendheid van de eindgebruiker mag ook wel verwacht worden hoor. In het verkeer moet je als bestuurder ook zelf uit je doppen kijken, ook al zijn er verkeersregels.

[ManiacsHouse]

Kijk voor de grap eens in de pricewatch. Enige wat daar rechts staat bij een prijs is 'advertentie'. Verder is de 'goedkoopste' ook nog eens erg opvallend gemaakt en staat boven de daadwerkelijk goedkoopste aanbieder. Het is dat ik het nu weet maar de eerste paar keer tuinde ik er ook bijna in.

[PdeBie]

En hij is blauw gekaderd. Dat betekend dat daar iets bijzonders mee is.
Niet meteen doorklikken, maar even rustig kijken is de sleutel.

[ManiacsHouse]

Het is duidelijk op gericht om te 'misleiden'.

[sygys]

Het leukste van zulke dingen is, dat je dus nooit via tweakers naar een andere site gaat om daadwerkelijk te kopen. maar dit rechtstreeks doet. hierdoor verdient tweakers er lekker niets aan.

Als we met zijn allen niet meer in zouden gaan op deze reclame banners en pogingen om mensen te misleiden dan zou het eindelijk eens afgelopen zijn. iedereen wordt kapot gegooid met reclames tegenwoordig.

En door de hoeveelheid werkt het niet eens meer... althans niet bij mij. zo vallen de banners bij veel mensen op. mensen zeggen mij, je wordt achtervolgd. je vult ergens iets in en op iedere site komen dezelfde reclames steeds terug... ik vraag ze dan: let jij nog op die banners dan? Het zal aan mij liggen maar ik zie deze reclames onbewust en bewust niet meer. als ik reclame in een video op tweakers krijg, klik ik het geluid uit kijk hoeveel seconde het duurt en ga ondertussen op een andere site iets bekijken. mijn radio in de auto gaat standaard op mute als ik reclames hoor komen... waarom. ik boycot ze... en dat zou iedereen moeten doen. dan zijn we er zo vanaf met zijn allen.

Ik heb echt een pest hekel aan reclames.

[ManiacsHouse]

Ik zie ook geen banners meer. Vervolgens gaat men dit soort grapjes uithalen. Doen voorkomen dat iets dmv plaats en kleur het beste/goedkoopste is.

[suaishun]

zo iets heet adblock plus

[segil]

De term advertorial duidt oorspronkelijk op een door de uitgever geschreven (positief) bericht over een product, bedrijf, etc. Om misleiding te voorkomen met een "echt" (neutraal) artikel.

Echter, tegenwoordig zie je zoveel tijdschriften vol met positieve, reclame-achtige, artikelen over producten, waar geen "advertorial" bij staat.

Imo is er een grijs gebied tussen een advertorial en een advertentie. Voorbeeld: in recente uitgaven van het maandblad C't staat ergens een reclame van Eizo met begeleidende tekst, geschreven in de stijl van het C't artikel wat eronder staat (en op de pagina ervoor/erna). Daardoor lijkt het alsof de reclame hoort bij het meerdere pagina tellende artikel. Klein staat er dan vermeld "advertorial". Dat vind ik zelf wel een beetje misleidend, want je denkt gewoon een deel van het artikel te lezen, terwijl het reclame is en niet bij het artikel hoort.

[PdeBie]

Het kan wellicht wat misleidend zijn, maar dan nog is het de eindgebruiker die bepaald of hij wel of niet op het artikel/de advertentie klikt.

Er worden zoveel regeltjes en zaken bedacht om het adverteren zo moeilijk mogelijk te maken, maar het internet is grotendeels 'gratis' doordat bedrijven adverteren. Denk je dat Tweakers anders had kunnen bestaan?

Ik blijf erbij, de eindgebruiker mag best wat meer opletten waar hij op klikt. Natuurlijk klik ik zelf ook wel eens op een advertentie, omdat ik het niet doorhad. Maar die klik je weer weg en klaar. Niks ernstigs aan de hand.

Daarom ook het voorbeeld van het verkeer. Daar ben je als bestuurder ook verantwoordelijk voor de acties die je neemt en kan niet alles door verkeersregeltjes afgevangen worden.

[badflower]

Ik zet social media ruim in voor mijn bedrijf. Ik geef bijvoorbeeld whitepapers weg en geef content weg die wij hebben gemaakt. Bovendien zijn wij altijd heel positief over onszelf. Is dus allemaal 'reclame'.

Maar dat ga ik echt niet als reclame bestempelen.

En bovendien, wie gaat die miljoenen tweets en posts checken?

[ManiacsHouse]

Dat je het niet als reclame wilt bestempelen wil nog niet zeggen dat het geen reclame is.

[PdeBie]

De eindgebruikers?

[Brammos85]

''Wel worden overtreders bij naam genoemd op de website van de Reclame Code Commissie.''

Nou, pas dán maar op.. Gaat werkelijk nergens over...

[mashell]

Wordt daarmee niet de privacy van de overtreder geschaad?

[Whatts]

Nee want het gaat om bedrijven, niet om privé-personen.

[M.l.]

Ja en nee. De bedrijven (nederlandse, maar ook buitenlandse) willen graag reclame maken door gebruikers van social-media te laten "liken", of positieve reacties te posten. Deze posts zijn uit naam van de gebruiker en de gebruiker is min of meer verantwoordelijk hiervoor. Als deze vorm van reclame nieuwe regels krijgt in Nederland zullen nederlandse bedrijven iets aan de post toe moeten voegen waaruit blijkt dat het om reclame gaat, omdat het bedrijf niet gebruikers mag verleiden iets te doen wat niet mag. Voor buitenlandse bedrijven hoeven deze regels niet te gelden, de gebruiker zal zelf moeten opletten, de post is immers van de gebruiker zelf.

[Emiel3673]

En bedrijfen hebben geen recht op privacy?

[Whatts]

Bedrijfsgeheim en privacy zijn niet hezelfde.

[SuperVeloce]

Hoe duidelijk ze het ook maken, ik zie ze toch niet.

Adblock

[the_shadow]

Hoe duidelijk ze het ook maken, ik zie ze toch niet.

Adblock

Adblock doet vrij weinig met berichten van andere gebruikers. Als die andere gebruiker dan stiekem een medewerker van bedrijf X is die alleen maar positieven berichten over X de wereld in gooit, dan zal Adblock die berichten gewoon door laten.

[theBazz]

Wel mooi dat adblock straks ook gewoon alle breichten van twitter kan filteren waar #adv in staat :-)

Leuk idee van de commissie, maar het is erg lastig om in dit grijze gebied een duidelijke lijn te trekken. Als ik een berichtje van een bedrijf wat ik positief vindt als quote doortweet, dan haal ik die #adv weg omdat dat teveel ruimte kost. Is het dan nog wel toegestaan? Of is het alleen toegestaan als ik een consument ben... maar ja, ik ben ook zzp-er, dus wanneer mag ik dit wel doen en wanneer niet?

Het blijft mij veel te vaag om werkbaar te zijn.

[timovd]

En gaat dit ook gelden (of geldt dit al) voor websites zoals Tweakers.net? De laatste tijd kun je een product winnen als je daar vervolgens een review voor schrijft. De review kan natuurlijk ook heel negatief zijn, maar het is toch een soort reclame.

[B64]

Het artikel lezende... ja daar geldt de nieuwe regel dus ook voor. Nu is het wel zo dat veel (maar niet alle) reviewers/winnaars dat toch al melden in hun review. Bovendien hebben de schrijvers van die reviews er eigenlijk geen belang bij om een positieve review te schrijven, want ze hebben het apparaat toch al; de enige voorwaarde om het product te mogen houden is het schrijven van de review - positief of negatief.

Maar er zijn uiteraard ook sites die 'winnaars' het product laten houden als ze een positieve review schrijven, en dan wordt het een stuk minder doorzichtig.

[naitsoezn]

Wat een lachertje deze nieuwe "regels"... Hoe het in de praktijk werkt wordt niet over gesproken. Het zinnetje op het eind maakt het dan ook helemaal af: "hoewel de Reclame Code Commissie geen sancties kan opleggen"

[hoeksmarp]

Klinkt erg ingewikkeld. Betekent het bijvoorbeeld dat alle "tweet/like/share om te winnen"-acties niet meer mogen zonder explicite aanduiding en dat de deelnemer daarvoor verantwoordelijk is?

[Brammos85]

Zou wel érg prettig zijn. Is op dit moment een reden dat ik zo goed als met Facebook gestopt ben. Maar goed, geen sancties, dus wie gaat zich hier iets van aantrekken? .. Precies.

[gerbie71]

Ze kunnen dan wel geen sancties opleggen, maar het is in ieder geval een stap in de goede richting.

Die reclamejongens (en -meisjes) zetten volop en razendsnel in op de sociale media en de regelgeving hobbelt er natuurlijk achteraan. Dat is altijd zo.

[Silent7]

Wacht even, eerst kregen vanuit de overheid opgelegde pop ups over cookies, heerlijk weg te tappen op een telefoon.
Zie ik nu pop ups of extra banners op sociale media ontstaan die me vertellen dat iets reclame is?
*gaat oude dumbphone uit het stof halen ;-)*