Nederlands bedrijf toont 'e-paperprinter' op CES

Het Nederlandse bedrijf Gembird heeft tijdens de Consumer Electronics Show in Las Vegas een prototype van zijn e-paperprinter, kortweg ePP, getoond. De 'printer' laat documenten naar een e-ink-display sturen, die daarop kunnen worden gelezen.

De e-paperprinter van EnerGenie, een bedrijf van het Nederlandse Gembird, is vooral bedoeld voor zakelijk gebruik om zo het paperless office te realiseren. In plaats van een print op papier te maken, worden documenten op een tablet met e-ink-display opgeslagen. De tablet wordt in een docking station, dat als printer herkend wordt en via usb wordt aangesloten, geladen met documenten.

Na het printen verschijnt het document in het geheugen van de ePP en dankzij het touchscreen kunnen met behulp van een pennetje aantekeningeng op het document gemaakt worden of een handtekening worden gezet. Gewijzigde documenten kunnen als pdf naar de pc worden gestuurd.

Gembird toonde op de CES niet alleen een plastic mockup van de ePP, maar had tevens een werkend prototype aan een laptop gekoppeld. De tablet is voorzien van een 800MHz ARM-processor en draait een eenvoudige Android-versie. De geschatte verkoopprijs zal ongeveer vijfhonderd euro bedragen. Het retailmodel krijgt een 9,7"-scherm met 1200x825 pixels en moet ongeveer in april beschikbaar zijn.

Wat vind je van dit artikel?

Geef je mening in het Geachte Redactie-forum.

Reacties (55)

Leuk idee, alleen de response is wel erg traag, dat maakt het weer minder bruikbaar.
Komt misschien omdat het een prototype is.

Dat komt eerder door de trage verversingssnelheid van elektronisch papier. e-paper heeft veel voordelen waaronder een goede leesbaarheid zonder backlight en een laag energieverbruik, maar de reactiesnelheid is vooralsnog te traag om snel een aantekening te maken of voor bewegende beelden.

Er zijn natuurlijk al wel verbeterde versies in ontwikkeling, maar voor zover ik weet staat men nog niet ver genoeg om een snelle input te kunnen verwerken.

Op een Kindle zie je dat ook met de ingebouwde browser. Je kan er mee surfen, maar het verplaatsen van de cursor zorgt voor enorm veel ghosting aangezien er geen tussentijdse refreshes van het scherm gebeuren. Dat is de enige manier waarop de cursor snel genoeg verplaatst kan worden.

Als men de beeldkwaliteit voorrang wil geven, moet het scherm vaak ververst worden. Hierbij wordt het scherm even zwart en dan terug wit. Dat heeft even tijd nodig. Voor het lezen van een boek is dat natuurlijk geen probleem, maar voor andere toepassingen kan het wel lastiger zijn.

er zijn al e-ink displays die filmpjes kunnen afspelen met een redelijke refresh rate.

Met de nadruk op redelijk, het is verre van prettig en komt niet in de buurt van gewone schermen natuurlijk. Ik vind persoonlijk het voordeel van e-ink niet opwegen tegen alle nadelen, zo erg is het nu ook weer niet om van een gewoon scherm te lezen.

Verder vind ik dit niet echt wat je zegt, geweldig. Het is in feite gewoon een PDF "printer" waarbij het prijskaartje en ontbreken van kleur grote nadelen zijn, waarom zou je als bedrijf 500 Euro per tablet uitgeven om papier te vervangen? Ik vermoed ook dat de enige reden dat dit nieuwswaardig is, het feit dat dit uit Nederland komt. Het is ook wel weer duidelijk hoe spannend de CES is in het algemeen...

[Reactie gewijzigd door vgroenewold op 13 januari 2012 08:55]

Ik vind persoonlijk het voordeel van e-ink niet opwegen tegen alle nadelen, zo erg is het nu ook weer niet om van een gewoon scherm te lezen.

Heb je al wel eens een boek gelezen op een e-reader met e-ink? Dat is gewoon een heel andere ervaring dan lezen vanaf een tablet bijvoorbeeld. Wat mij betreft leest het even goed als papier. Een scherm met achtergrondverlichting is dan veel vermoeiender.

Voor het lezen van boeken is de trage refreshtijd geen probleem, en dankzij het lage energieverbruik kan ik een hele maand lang elke dag op de trein heen en terug lezen zonder dat ik de e-reader moet opladen.

Wat mij betreft is e-ink dan ook een fantastische uitvinding geweest voor die applicatie. Desalniettemin is het inderdaad niet geschikt voor alle toepassingen.

@phonixor: ze bestaan, maar ze zijn nog niet echt op grote schaal commercieel beschikbaar. Vandaar dat ik zeg dat ze nog volop in ontwikkeling zijn.

Ja dat heb ik en hoewel het inderdaad prettig is is het voor mij ook wennen om e-paper te lezen. En ik ervaar de nadelen die mensen altijd aangeven gewoon niet, geen hoofdpijn of vermoeidheid (lezen zelf maakt je moe, niet het scherm), niks en het leest prima. Enige wat ik nog wil is dat tablets een hogere resolutie krijgen.

500 euro? Dit gaat floppen, zelfs voor bedrijven is dit te duur. Verder is het concept wel aardig gedaan, maar als elke werknemer zo'n tablet moet hebben dan is een normale printer incl papier toch echt wel goedkoper.

Ik denk sowieso dat bedrijven hier niet op zullen overstappen. Veelal omdat papier "permanent" is en dus goed om te bewaren om later als eventuele bewijsstukken te dienen. Ook vinden veel mensen het gewoon fijner om van papier af te lezen, in plaats van een scherm.

En als er iets uit wordt geprint, dan wordt er vaak ook een heel boekwerk uitgeprint. Dat is bij dit systeem een tekortkoming (niet mogelijk).

[Reactie gewijzigd door Memori op 13 januari 2012 08:35]

Een e-ink scherm leest grotendeels zoals papier, dus dat argument komt met dit apparaat net te vervallen. Ook verbruikt het scherm geen energie zolang het beeld niet wijzigt, dus dat is ook geen probleem. Voor mensen die een stuk papieren archief willen aanhouden is het uiteraard niet echt een oplossing, tenzij je alle documenten bewaart op de tablet.

Je kan wel meerdere pagina's "printen", maar je zal moeten bladeren door het apparaat om deze te lezen. Je kan ze dus niet naast elkaar leggen om te vergelijken bijvoorbeeld.

Dat bladeren is het grootste probleem met e-paper. Dat gaat zo ongelofelijk traag. Als je gewoon een roman leest is het niet erg, maar als je een technisch document aan het reviewen bent wil je (iig ik) wat op en neer springen in je document. Dat is heel erg frustrerend met e-paper. Ik vind het zelfs op een iPad al klote en die is een heel stuk sneller.

@tweaker2010: Voor 500 euro kan ik (volgens de IT afdeling) bijna 150.000 A4tjes zwart-wit afdrukken. Dat is papier + toner. Stel dat de printer 10.000 euro kost en door 40 mensen gebruikt wordt, dan is dat 250 euro per persoon. Dan kun je nog steeds 75.000 A4tjes afdrukken. Dan moet je wel heel wat printen wil zo'n e-printer rendabel zijn. Of je doet het uit milieu overwegingen

Een e-ink scherm leest grotendeels zoals papier, dus dat argument komt met dit apparaat net te vervallen. Ook verbruikt het scherm geen energie zolang het beeld niet wijzigt, dus dat is ook geen probleem. Voor mensen die een stuk papieren archief willen aanhouden is het uiteraard niet echt een oplossing, tenzij je alle documenten bewaart op de tablet.

Een groot probleem met E-Ink schermen is dat de schermwissels erg flitsen. Moet je maar eens goed opletten wat veel mensen doen als ze een stapeltje aan elkaar geniette documenten hebben: ze wisselen vaak een paar keer heel snel tussen twee pagina's, vooral wanneer een alinea over twee pagina's verspreid is.

Bij E-Ink schermen kun je dat niet snel genoeg doen, en ook zorgt het flitsen voor genoeg afleiding om je gedachtengang te verstoren. Terwijl je dat snelle wisselen bij papier vooral doet omdat je korte-termijngeheugen eventjes wat brute kracht nodig heeft om de laatste zin van de voorgaande pagina te onthouden.

Dit is de reden waarom heel veel mensen nog steeds dingen uitprinten. Niet omdat het nou eenmaal makkelijker leest op echt papier, maar omdat het hebben van meerdere pagina's waartussen je snel kunt wisselen (of die je desnoods naast elkaar kan leggen) gewoon minder zwaar is voor je korte-termijn geheugen. En dus minder vermoeiend.

Het is wel waar dat voor documenten waarbij je snel van pagina wisselt e-ink schermen gewoon niet snel genoeg zijn. Maar voor het lezen van romans vind ik het ideaal. Beste aankoop van de voorbije jaren in ieder geval

Overigens laat de Kindle 4 het scherm niet meer flitsen tussen elke paginawissel. Je krijgt dan wel last van minieme artifacts rond sommige letters. Vele mensen valt het niet op, maar ik zou hem toch op een refresh per paginawissel instellen.

Ook vinden veel mensen het gewoon fijner om van papier af te lezen, in plaats van een scherm.

En dáárom hebben ze nou juist dat e-paper uitgevonden. Het heeft een aantal eigenschappen waardoor het prettiger leest dan van een "gewoon" scherm.

Nou dit scheelt wel veel papier he. Als ik zie wat ze bij ons uiteindelijk in de papierbak gooien aan uitgeprinte mailtjes en memo's.....

Lijkt mij voor 500 euro alleen vervelender als ie valt of anders kapot gaat. Dat loopt dan aardig in de papieren zullen we maar zeggen....

dan nog... een pak papier kost een paar euro.
Laat het eens 3 euro per pak kosten (dat is te veel hoor): Dan heb je de ereader er pas uit na 167 pakken. Dat zijn 83500 printjes.
Dat is een boel papier...

En een zooi printers, en een onderhoudscontract, en toners, en verloren tijd door het wachten op de printer, etc etc..
Veel eerder terugverdiend dus!

Maar jij gaat er vanuit dat alle printers uit het kantoor weg kunnen en niemand meer hoeft te printen.

Ondanks epaper wil men nog best wel eens een factuur via brief sturen (beetje duur om een ereader van 500 euro in een enveloppe te versturen).

Papier verdwijnt niet zo snel

Je vergeet de aanschaf van de printer, toner/inkt en afvoer van oud papier en lege cartridges.

En als dit ding een beetje vlot gaat 'printen' scheelt het ook wachttijden bij de printer.

Een pak papier van 500 kost misschien maar 3 euro, maar de printer kost daarbij nog eens een cent of 5 per pagina, oftewel zo'n 25 euro.

(overigens is mijn ervaring met pakken papier een paar euro meer, maar dat terzijde).

In principe (mits groot-volumeproductie) hoeft deze tablet natuurlijk niet duurder te zijn dan een Kindle, oftewel een dollar of $150 op dit moment.

500 euro? Dit gaat floppen, zelfs voor bedrijven is dit te duur.

Dat valt wel mee, nieuwe techniek is altijd duur. Over een tijdje zullen deze prijzen gaan dalen en dan wordt het wel aantrekkelijk. Zoals tERRiON hierboven al schrijft, biedt e-paper wel degelijk voordelen tov een een gewoon scherm. Wel jammer van de vreemde resolutie, waarom geen 1280x800 ipv 1200x825 pixels?

Waarom zou je 1280 x 800 willen hebben? Smaller is absoluut niet fijn voor leeswerk. Als ze het voor paperless office willen gebruiken dan is het het makkelijkst als je scherm formaat overeenkomt met wat het meeste afgedrukt wordt. Zijnde A4 voor Europa en Letter voor midden/noord Amerika.

1280 / 297 × 210 = 905 (A4 formaat).
1280 / 279 x 215 = 989 (US Letter).

Ik zou dus eerder de vraag stellen: Waarom niet 1280 x 905 of 1280 x 989?

Maar alsnog is 1280x825 beter als 1280x800...


Wat ik overigens nog mis in het artikel: Wat is er aan beveiliging gedaan? Wachtwoord, shredding van documenten/bestanden, etc. Als documenten niet fatsoenlijk verwijderd kunnen worden (zonder mogelijk ze op wat voor manier dan ook terug te halen), zie ik dit ook niet snel doorbreken.

[Reactie gewijzigd door knirfie244 op 13 januari 2012 09:44]

Tsja, leuk idee maar voor een paperless office zou je toch graag kleur willen hebben. Daarnaast vraag ik me een beetje af hoe dit gaat werken in de praktijk. Je print hem, schrijft je bestelling op en stuurt hem weer terug naar je PC. En dan. Hoe geef je dat ding mee aan iemand die voor je neus staat? Mailen? En hoe zit het met de rechtsgeldigheid van dat digitale contract. Iedereen kan eenvoudig je handtekening knippen en plakken.

Dus ik wacht nog maar eventjes...

En hoe zit het met de rechtsgeldigheid van dat digitale contract. Iedereen kan eenvoudig je handtekening knippen en plakken.

Bij het aangaan van een overeenkomst is een "Ik ga akkoord" vinkje op een website ook al voldoende. Een handtekening is niet nodig voor een contract. Zie ook deze blog van ICT-jurist Arnoud Engelfriet. Quote:

Niets over bewijsvermoedens wanneer vulpennen zijn gebruikt, of dat een betrouwbaar middel voor het overbrengen van inkt moet zijn gebruikt of dat minstens twee door TNO gecertificeerde getuigen aanwezig waren. Het is me dan ook al jaren een doorn in het oog dat we voor digitale handtekeningen een heel raamwerk hebben opgetuigd waarin dat allemaal wél wordt geëist. Met als uitsmijter dat als je dat allemaal doet je “vermoedelijk” een rechtsgeldige handtekening hebt gezet. Oh, en natuurlijk komt daar nog bij dat handtekeningen zelden juridisch nodig zijn.

Inderdaad wil je kleur hebben. Voor het lezen van een document kan kleur niemand echt iets schelen. Maar zo gauw je mensen de mogelijkheid geeft om aantekeningen in het document aan te brengen, dan is ook kleur onmisbaar. Al heb je maar 4 kleuren: zwart, wit, rood, groen, blauw (juist ja, zwart is geen kleur ), dan is dat al genoeg voor het kunnen TERUGLEZEN van de aantekeningen.

Waarom zou dat bedrijf dan niet gewoon een iPad/Galaxy tab nemen? Meer mogelijkheden en zo slecht lezen deze apparaten ook weer niet.
Gok dat er ook wel een app bestaat waarmee je kunt tekenen op bestaande documenten... (geen onderbouwing hiervoor, ken geen app die het doet maar als ie er nog niet is dan zal het een kwestie van tijd zijn.... )

Op de iPad kun je in Goodreader je pdf's voorzien van aantekeningen, je kunt tekst arceren, tekenen enz.
Bij het bedrijf waar ik nu werk, gebruiken ze dit onder andere voor vergaderingen.

Ik krijg hierbij heel erg het idee dat dit een product is dat enkel gemaakt is om gedeeltelijk "technofoben" een houvast te bieden.
Een soort virtuele printer.
Maar eigelijk is het een docking station met een beetje software. Uitvinding van een marketing afdeling?

Is het dan niet goedkoper om een echte tablet te gebruiken, met meer functionaliteit?Of zo'n Samsung note, kan je ook notities mee "schrijven". En zo kan er iedereen ook z'n e-mail op lezen, dan hoef je helemaal niets af te drukken
Ik zie er zo het nut niet van in, zo'n ePP... maarja misschien dat er iets in de toekomst mee gedaan wordt. Innovatie is altijd goed.

Dit komt op mij toch wel erg over als een PDF printer die zijn output direct naar een device met een e-ink display toestuurt. Dit is iets wat eigenlijk met iedere e-reader die je via touch kan besturen al mogelijk is.

Juist... Een PDF printer die direct print op een aangesloten e-reader dus. Dat kon mijn oude Illiad al. Waar zit nu precies de vernieuwing? Is dat alleen dat je e-reader nu in een dock zit in plaats van via een USB kabeltje direct aan de computer?

Als je er wat beter over nadenkt heb je een dergelijk apparaat toch helemaal niet nodig?
Als je soortgelijke functionaliteit wilt moet je gewoon altijd m.b.v. een virtuele printer afdrukken en software maken om in de gegenereerde file te kunnen tekenen en alle "printouts" te kunnen opslaan. Dit bespaart iedereen dure hardware en is veel flexibeler als dit apparaat, mocht je je files toch mobiel willen lezen dan draai je voorgenoemde applicatie op je tablet/telefoon etc.
Denk niet dat dit gaat verkopen.

Volgens mij is de enige noviteit dat het document bewerkt teruggestuurd kan worden. Verder is het gebaseerd op bestaande functionaliteiten zoals hierboven al diverse malen correct is opgemerkt.

Misschien dat dit zelfs ook al kan met de Sony PRS-T1, dat ga ik zo eens proberen. Als het daar op ook werkt is er al een oplossing die geen €500 maar €150 kost

Update:
Met qPDF Notes voor Adroid a $ 9,99 kun je in de pdf's opmerkingen en markeringen maken. De combinatie is een stukje goedkoper dan bovenstaande oplossing.

[Reactie gewijzigd door T_Spirit op 13 januari 2012 20:57]