Overheid wil landelijke bibliotheek voor e-books

De overheid is van plan om een landelijke digitale bibliotheek op te zetten, waar ieder lid van een openbare bibliotheek toegang tot moet krijgen. Dat moet het uitlenen van digitale boeken simpeler en goedkoper maken.

Staatssecretaris Zijlstra schreef in een brief aan de Tweede Kamer dat er een gezamenlijk infrastructuur moet komen voor alle bibliotheken. Voor de opzet, beheer en het doorontwikkelen van de nieuwe dienst komt in totaal 30 miljoen euro beschikbaar. De eerste bibliotheken zijn al aangesloten op het netwerk, en eind 2012 moeten alle bibliotheken zijn aangesloten. Ook moeten eind 2012 gebruikers toegang krijgen tot de dienst, die dan vanaf hun pc een e-book kunnen lenen.

Volgens Zijlstra is de uitleendienst voor digitale boeken een gevolg van de verschuiving van fysiek naar digitaal. Een gezamenlijke uitleendienst voor digitale boeken betekent niet alleen meer gemak voor gebruikers, maar stelt bibliotheken ook beter in staat om licenties te verwerven voor digitale kopieën, aldus de staatssecretaris.

Amazon begon eerder al met een dienst die het lenen van e-books uit bibliotheken mogelijk maakt. Deze is echter niet in Nederland beschikbaar. Daarnaast werkt Google samen met bibliotheken om boeken te digitaliseren.

Reacties (84)

In veel landen zijn er al vele bibliotheken die gewoon digitale boeken uitlenen. De huidige DRM leent zich daar prima voor, boeken verdwijnen binnen bepaalde tijd van je computer of zijn niet meer leesbaar. Op je reader nog wel op dat moment, tot je synct.
Dat DRM eraf te halen is, is eigenlijk niet relevant voor dit verhaal. In nederland zijn er wel bibliotheken die ook e-boeken aanbieden. Dat zijn eigenlijk altijd PDF boeken en die lezen of het algemeen juist waardeloos wegens de 'fixed format'.
Ze hoeven dus juist niet het wiel opnieuw uit te vinden en kunnen de kosten enorm drukken. Zolang het maar geen Google Books wordt. Deze gaan voor kwantiteit en zeker niet voor kwaliteit.

Een reactie hierboven meldde dat het met piraterij wel meeviel, omdat er op piratebay hoofdzakelijk zelfhulp-/klusboeken en dergelijke zijn. Piratebay is dan ook niet de meest goede bron... Alle bestsellers en grote namen (zeker in het Engels) zijn gewoon te vinden als je wilt.

Ik zou het toejuichen als dit er zou komen.

Ik dacht even dat ik tien jaar terug in de tijd geprojecteerd werd toen ik dit artikel zag. "Nederland ontdekt digitale boeken", gefeliciteerd hoor. Precies vijftien jaar geleden bestelde ik al mijn eerste e-reader en plukte alles wat ik wou lezen van het internet. Qua bibliotheken hadden we al project Gutenberg en vele, vele andere collecties, maar die zijn al lang overschaduwd door het Books-project van Google. Ooit al eens books.google.com bezocht? Je vindt er zowat de hele Nederlandse literatuur van in de middeleeuwen tot heden in terug, inclusief uiterst zeldzame werken. Gratis te downloaden als epub of pdf. Voor meer moderne werken is er usenet, speciale (al dan niet legale) zoekmachines voor boeken en vele andere bronnen. En zelf even een paar honderd bladzijden inscannen en OCR'en is ook maar een uurtje werk. Het is wel duidelijk dat Jan Modaal minstens tien jaar achterloopt op wat er al beschikbaar is. Maar de boekenkennis van Jan Modaal beperkt zich natuurlijk alleen tot Amazon en z'n Kindle en wat hij verder in de krant leest.

Welkom in het digitale tijdperk Nederland! :-)

De meeste mensen die naar de bibliotheek gaan, lezen liever Twillight dan Shakespeare..
Gutenburgboeken die je op books.google.com gratis kan downloaden zijn dus onbruikbaar.

Zelf OCR en proofreaden is ook niet iets wat een Jan Modaal wilt doen. Als je al moet proofreaden, kan je net zo goed lezen.

Wij anders ook hoor: http://www.standaard.be/a...artikelid=DMF20111206_064

Nice, ik denk dat België toch wel beter af was zonder regerering.

Het idee opzich vind ik niet zo slecht, volgens mij is het slecht voor een bitter klein publiek, denk niet dat een groot percentage van de Nederlanders een eReader heeft?
Ik in ieder geval niet. Maar het is misschien de moeite waard om aan te schaffen als dit plan doorgaat?

Kijk nou eens. In de tweede zin maak je mooi duidelijk waarom de eerste kortzichtig is.

Als je hiermee meer mensen aan het lezen zou krijgen, is dat enorme winst. En voor een prikkie ook, als je dat vergelijkt met wat we aan extra lees- en alfabetiserings programma's uitgeven (of uitgaven, eigenlijk).

Dat zegt meer over jou dan over de rest van Nederland.
Ik begrijp dat er in jouw omgeving weinig mensen een eReader hebben. Maar in mijn omgeving zijn er een stuk of 15 in gebruik, veel meer dan iPads die zogenaamd 'iedereen' gebruikt. Ik ken gezinnen waar er meerdere zijn omdat iedereen daar leest en ze niet om de reader willen 'vechten' Maar dat is natuurlijk geen maat voor heel Nederland. Maar wat ik wel zie is dat ongeveer iedereen die normaal papieren boeken leest helemaal enthousiast wordt als ze mijn Kindle of de Bebook van mijn vrouw hebben gezien en gelijk beginnen na te deneken of dat wat is voor onder de kerstboom. De readers zijn niet aan te slepen. Er zijn regelmatig leverproblemen omdat de fabrieken van de schermen niet snel genoeg kunnen produceren. En laten we eerlijk zijn, voor prijzen van rond de 100 euro, zoals de nieuwe Kindle, beginnen ze in de richting te komen van de Billy boekenkast van Ikea. Maar ze zijn wel veel handiger.

[Reactie gewijzigd door Ortep op 8 december 2011 08:16]

Prima, zolang gewone boeken (die van papier weet je wel ?) maar in de bieb blijven.
Ben (nog )niet aan de e-reader en wil dat ook( nog )niet.
Lees graag papieren boeken, ze voelen echt, ze hebben geen stroom nodig en je kunt ze gebruiken om je tafelpoot te ondersteunen indien nodig .

Prima, zolang gewone boeken (die van papier weet je wel ?) maar in de bieb blijven.
Ben (nog )niet aan de e-reader en wil dat ook( nog )niet.

Dat is wel de bedoeling, helaas is het zo dat de regering het geld voor het inrichten van dit landelijke e-book systeem bij gemeenten weghaalt waardoor de bibliotheken minder geld krijgen voor gewone boeken.

Vanochtend was de directeur van de VOB op Radio 1 en die vertelde dat dit geen landelijk systeem wordt, maar dat het uitlenen van e-books gewoon online via de lokale bieb blijft lopen.

Prima, zolang gewone boeken (die van papier weet je wel ?) maar in de bieb blijven.
Ben (nog )niet aan de e-reader en wil dat ook( nog )niet.

Lees graag papieren boeken, ze voelen echt,

Met alle nadelen van dien: verkleuringen, ezelsoren, etc.

ze hebben geen stroom nodig

Meestal alleen bij het omslaan van een bladzijde.

en je kunt ze gebruiken om je tafelpoot te ondersteunen indien nodig .

Dat is goed voor je boek

ebooks kun je al overal downloaden

als de prijs niet hoger komt te liggen dan een plaatselijke bibliotheek ,laat ze het maar proberen,wie weet lukt het ze wel;-)

Niks 'proberen'. Juist het concept e-books kan zichzelf in de leen/huur-markt gewoon commercieel ontplooien, want de kosten voor een fysiek boek of gebouw zijn er niet en behoeven dus ook geen subsidie of investering.

En als dat vervolgens ivm DRM-kwesties spaak blijkt te lopen, dan hoeft de overheid er niet 30 miljoen (wordt vast meer) van ons belastinggeld in te gaan pompen om daar eigenhandig achter te komen. Laat het maar aan de uitgevers en boekhandels over om deze markt te bedienen.

is er naast DRM die een sync nodig hebben om invalide te worden, niet degeneratieve code?

Ik kan me nouwelijks voostellen dat er niets te schrijven is dat de files gewoon na X dagen verwijdert/onleesbaar worden (dus ongeacht sync)

Als ik kijk naar de ebookcollectie van den haag, dan zal dit ook niet echt succesvol worden...

De collectie is klein en verouderd. De gemiddelde digitale thuisbibliotheek is met 1 torrent al groter en meer up2date. En waarom zal er nog een "leenperiode" in een ebook moeten zitten? Het is niet zo dat iemand anders er op wacht...

zonde van het geld.. laat de commerciele markt dit maar regelen.. zij moeten verkopen.. niet overheid!

commerciële markt? die bestaat niet...
op boeken maak je geen winst.

Geen winst op boeken? Dus JK Rowling (schrijfster Harry Potter) leeft op een uitkering?
Hou toch op zeg, succesvolle auteurs verdienen echt een heleboel geld.
OK, het geval Rowling komt ook door de filmrechten, maar voor die verkocht waren verdiende ze ook al meer dan de meeste mensen in een heel leven bij elkaar schrapen.

Hij heeft het over de verkopers, niet de schrijvers/uitgevers

Vertel dat aan amazon

"Lenen" op een e-reader? Ohjee, DRM-galore. En dat betekent weer allerlei mitsen en maren aan de ondersteunde techniek en apparaten. En dat betekent weer dat open, vrije software en systemen weer buiten de boot vallen.

Ja ik ben pessimistisch.

Ik ben bang dat je gelijk hebt, maar als ze het zo snel al willen implementeren kan het geen nieuwe DRM zijn (Adobe Digital Editions?).

Toch ben ik positief over deze ontwikkeling. Dit zou namelijk betekenen dat je _ieder_ boek kunt lezen tegen een vast tarief per maand (Zoals de bibliotheek nu ook is eigenlijk ), met als grote verschil dat ieder boek altijd beschikbaar is wanneer jij hem wil lezen

[Reactie gewijzigd door Kwastie op 8 december 2011 00:33]

Ik weet niet hoe het bij andere bibliotheken gaat, maar ieder boek lezen voor een vast bedrag per maand gaat hier in Heerlen al heel lang niet meer.
Bovenop het abonnement moet ook betaald per boek per week.

Daar heb ik werkelijk nog nooit van gehoord!
Hier in Enschede moet je alleen voor de nieuwste topboeken betalen, de rest is gewoon meenemen en 1 keer per jaar contributie betalen

Hier in Vlaanderen zijn bibliotheken anders gewoon gratis. Ik betaalde 2,5 of misschien 5 euro voor mijn lidkaart en die is nu al een 10-tal jaar gewoon geldig en uitlenen van boeken is gratis (max 5 boeken tegelijk voor 3 weken, verlengen is gratis al niemand anders het boek heeft besteld, te laat inleveren = boete van 0,1 euro/dag).

ja en bij ons in aalst kan dan ook nog eens om de 2 weken 15 cd's en dvd's gratis uitlenen, het aanbod is wel wat verouderd maar zitten toch soms leuke filmpjes bij.
volens mij kan je ze via internet dan nog eens gratis en voor niets verlengen tot maximaal 2 weken!!!

handig voor op reis

Tja, die schade van het Loon moet toch ergens van betaald worden.

Hier in Noord Holland is alles nog steeds lekker voor een vast bedrag, en zelfs in het nabijgelegen Maastricht ook.

Ik weet niet hoe het zit met deze 'landelijke bibliotheek', maar volgens mij werd het uitlenen van e-books even ouderwets als de normale uitleen opgezet: er zijn dus x licenties, waardoor x mensen het kunnen lenen. Als het 'uitgeleend' is, kun je er dus niet aan totdat iemand het 'terugbrengt'. Als dat zo blijft komt zoiets nooit van de grond lijkt me.

Zo wie zo ben ik benieuwd hoe je überhaupt iets digitaal kunt "lenen".

Lenen betekend immers iets aannemen en het later teruggeven.
Vooral dat teruggeven lijkt me vrij lastig.........

Wellicht denken ze aan DRM wat na een paar weken het boek onleesbaar maakt
Dit is dan geen lenen meer (niets word terug gegeven) maar een soort "pay per view".

DRM is hier natuurlijk net zo kansloos als bij muziek en films, misschien nog wel kanslozer. E-books zijn NOG makkelijker illegaal te downloaden dan muziek. Een e-book neemt vaak nog geen 1 MB in en is 1x met je ogen knipperen binnen.

De twee meest gebruikte eBook formaten zijn Mobi en ePub. Die hebben alletwee DRM mogelijkheden. Dus met of zonder bibliotheek lenen, die DRM zit er al jaren in. Als je een eBook koopt zit er ook DRM op (meestal)

[Reactie gewijzigd door Ortep op 8 december 2011 00:35]

ePub DRM is niet geschikt voor "uitlenen". Veel e-readers zijn offline-only, er is dus geen manier om te controleren of je nog recht hebt op het geleende boek.

Het klopt dat op de meeste boeken die je koopt DRM zit. Ze hebben nog niets geleerd van de muziekindustrie Gelukkig is Adobe-DRM eenvoudig te strippen.

Ik vind niet dat je dit kan vergelijken met de muziekindustrie. Daar zit imho zo'n verschil tussen dat je bijna niet anders kan dan een vorm van DRM gebruiken. En wel om de volgende redenen.

1. Voor muzikanten wordt vaak het argument opgebracht dat ze hun geld eigenlijk uit concerten zouden (moeten) halen. Wat zou de variant voor boeken hiervoor zijn? Het live voorlezen door de auteur?

2. Muziek heeft meer replay-value dan (de meeste) boeken. Daarom zullen mensen er eerder wat voor over hebben om een album te kopen dat ze is bevallen na het beluisteren van radio, stream, of illegaal verkregen versie. Zelfs als een boek goed is bevallen is voor de meeste mensen de herlees waarde nihil. Ik geloof dan ook niet dat veel mensen een boek kopen nadat ze het eerst bij de bieb hebben geleend.

3. Wanneer de fysieke voordelen van boeken benaderd worden door goede e-readers (met e-inkt bijvoorbeeld), is er voor de meeste mensen ook weinig meerwaarde om een hard-copy in huis te halen. Die inkomsten zullen dus ook drastisch gaan dalen.

Deze drie dingen samen zorgen ervoor dat de impact van piraterij op de boekhandel veel groter en kritieker gaat zijn dan die op de muziekindustrie. Zeker wanneer de benodigde technologie binnenkort voor iedereen betaald wordt.

Daarom móeten e-boeken wel van DRM worden voorzien. Dit neemt uiteraard niet weg dat de kosten voor e-boeken op het moment veel te hoog zijn.

Goede argumenten die zeker houd snijden. Maar een nadeel van DRM is ook dat het lastig/onmogelijk is om media waar je de rechten wél van hebt af te spelen op een apparaat naar keuze.

Bij ebooks gaat dat imo nog verder: ik heb m'n ebooks zowel op pc staan (daar download je ze mee), op e-reader en op mobiel voor het geval ik e-reader niet bij me heb. Vziw krijg je standaard de mogelijkheid om een e-book op 6 apparaten te installeren. Ik zou er dus al 3 hebben, en dan heb ik nog niet eens een tablet.
Volgend jaar koop je een nieuwe pc en een tablet, en de 6 licenties zijn op. Dat betekent dat het niet mogelijk is dat ik die boeken, waar ik netjes voor betaald heb, ooit op een nieuwe e-reader kan installeren.

DRM is nooit in belang van de consument. Het is de industrie die haar probleem doorschuift naar de consument.

ePub DRM heeft een mogelijkheid tot een verval datum, dus je kan heel makkelijk een uitleen mogelijkheid maken

Oh ok. Maar die wordt dan afgedwongen door het apparaat. Lijkt mij nogal triviaal te omzeilen?

Het is volkomen onmogelijk dat je gaat uitlenen zonder DRM, dan moet je maar hopen dat de gebruiker zelf besluit het te verwijderen na afloop? Uiteraard kan je DRM kraken, maar de gemiddelde gebruiker zal die moeite niet nemen.

Maar als jij zoveel problemen hebt met DRM, dan ga je toch lekker geen ebooks lenen. Ik blij omdat ik ebooks kan lenen (met een DRM die gewoon op elke reader wordt ondersteund), en dan doe jij het lekker niet, hoef je ook geen DRM te gebruiken, dus jij ook blij. Win-win situatie.

Echt die instinctieve reactie van sommige om alles af te kraken als er DRM staat is wel saai.