Harvard: mentale gezondheid jongeren verbetert al na week zonder sociale media

Bij jongvolwassenen die een digitale detox van sociale media doen, zijn na een week al positieve gezondheidseffecten te zien. Dit blijkt uit onderzoek van de Harvard Medical School. Klachten over angst en depressie namen af, en slaapproblemen waren eveneens minder.

Wetenschappers van de Harvard Medical School concluderen dat 'problematisch gebruik van sociale media een significante link heeft' met slechte mentale gezondheid bij jongvolwassenen. Een digitale detox van een week, na twee weken regulier gebruik van sociale media, in dit Amerikaanse onderzoek toont al aanzienlijk verminderde symptomen bij de deelnemers.

Zij hadden na de week zonder sociale media 24,8 procent minder depressieve klachten, 16,1 procent minder angstklachten en 14,5 procent minder slaapproblemen dan in de twee weken ervoor. Het gaat om gebruik van Facebook, Instagram, Snapchat, TikTok en X (voorheen Twitter) door 373 jongvolwassenen tussen de 18 en 24 jaar.

De onderzoekers monitorden hun gebruik en gedrag online via een app. Daarmee voorkwamen ze mogelijke vervuiling door zelfrapportage, waar eerdere onderzoeken naar sociale media gebruik van maken. Verder vulden 295 deelnemers ook vragenlijsten in over hun gemoedstoestand en zelfbeeld. Bijna driekwart van die subset was vrouw. Of en hoe lang het herstel van de mentale gezondheid beklijft, moet nog verder worden onderzocht, stellen de onderzoekers.

'Meta hield rapport uit 2020 geheim'

De publicatie van de onderzoeksresultaten komt op een opvallend moment, schrijft de Volkskrant. Afgelopen weekend werd namelijk bekend dat Meta, het moederbedrijf van Facebook en Instagram, een soortgelijk onderzoek uit 2020 zou hebben verstopt. Dat onderzoek keek naar de effecten bij mensen die stopten met het gebruik van Facebook en Instagram.

Het bleek dat mensen die een week stopten met Facebook minder gevoelens van depressie, angst en eenzaamheid rapporteerden. Ook vergeleken zij zich minder met anderen. Het bestaan en de uitkomsten van dit onderzoek kwamen naar buiten via documenten in een rechtszaak over het stimuleren van Facebookgebruik onder tieners. Meta stelt dat de onderzoeksmethodologie niet in orde was.

Facebook-manipulatie van emoties

Ruim tien jaar geleden hield Facebook al omstreden eigen onderzoek geheim over de mentale impact van sociale media. Onderzoekers van het bedrijf onderzochten in 2012 hoe positieve en negatieve berichten het humeur van mensen beïnvloedden. Daarvoor voerden ze een experiment uit op bijna 700.000 gebruikers, zonder dat die deelnemers om permissie was gevraagd en zonder dat ze waren geïnformeerd.

In het onderzoek zou Facebook de emotionele reacties van gebruikers hebben gemanipuleerd. Voor het experiment werden de nieuwsfeeds van gebruikers aangepast, met positieve of juist negatieve berichten. Dat bleek een besmettelijk effect te hebben. Positieve berichten in de newsfeeds gaven gebruikers positieve gevoelens en leidden tot positieve posts van henzelf, terwijl negatieve berichten tot negativiteit leidden.