Tuxedo gaat toch geen Linux-laptop met Qualcomm Snapdragon X Elite-soc maken

Tuxedo Computers pauzeert zijn werk aan een Linux-laptop met Qualcomm Snapdragon X Elite-soc. De Duitse fabrikant zegt dat de ontwikkeling ervan 'uitdagender dan verwacht' is. Het bedrijf zegt de aanstaande Snapdragon X2 Elite-socs wel te gaan evalueren.

Tuxedo schrijft in een verklaring dat de Snapdragon X Elite minder geschikt is voor Linux dan werd verwacht. Zo zou de lange accuduur die je verwacht van een Arm-laptop 'niet gehaald worden onder Linux'. Ook ontbraken geschikte mogelijkheden voor het doen van bios-updates en het regelen van ventilatoren, aldus de fabrikant. De laptop van Tuxedo bood ook geen virtualisatie met kvm en hoge USB4-transfersnelheden, terwijl veel Linux-applicaties geen hardwarematige decoding van videobeelden ondersteunden op de soc.

De fabrikant vindt het 'niet verstandig' om nog meerdere maanden in de ontwikkeling te investeren, omdat het niet te voorzien is dat het eindresultaat geschikt zal zijn voor de verkoop. Daarnaast zou het apparaat dan verschijnen tegen de tijd dat Qualcomm een opvolger van de Snapdragon X Elite uitbrengt: de Snapdragon X2 Elite.

De Duitse laptopmaker sluit niet uit dat het in de toekomst nog een poging waagt. Het bedrijf zal de Snapdragon X2 Elite-chips bij hun release evalueren op hun Linux-geschiktheid. Als het 'de verwachtingen waarmaakt' en het bedrijf een 'significant deel' van hun X1E-ontwikkelwerk kan hergebruiken, overweegt het bedrijf de ontwikkeling te hervatten. Het is niet bekend of en wanneer dat gaat gebeuren.

Tuxedo introduceerde zijn Snapdragon X Elite-laptop in juni 2024, tijdens de Computex in Taipei. Het bedrijf hoopte toen dat de laptop, dat zou draaien op een Linux-distro, datzelfde jaar nog zou verschijnen.

Het prototype op de Computex - Bron: Tuxedo Computers
Het prototype op de Computex. Bron: Tuxedo Computers

Door Daan van Monsjou

Nieuwsredacteur

22-11-2025 • 11:25

80

Reacties (80)

Sorteer op:

Weergave:

Er moeten met z'n allen meer van dit soort bedrijven steunen. Europese gebouwde computers die op linux draaien. Mijn volgende PC wordt een Tuxedo iig.
En Tuxedo loopt tegen deze problemen omdat niemand anders het probeert.

Maar laten we ook niet te negatief zijn over de berichtgeving. Op de achtergrond zal Tuxedo vast contact hebben en het zal niet onwaarschijnlijk zijn als Qualcomm heeft aangegeven dat er een aantal van de problemen opgelost zullen zijn in X2.
Waarom proberen een open source systeem te draaien op hardware van bedrijven die als extreem proprietary te boek staan? Dat kost alleen maar tijd en energie terwijl het niet werken van dingen door tweakers Jan & Ingrid wordt afgeschoven op Tuxedo/Linux.

AMD heeft wel een open source mindset en zou ook ARM architectuur kunnen ondersteunen. Immers zit erboven (x86 en ARM) gewoon een RISC instruction set. AMD was in 2017 al bezig met de AMD K12 (ARM) maar hebben toen niet doorgezet. Nu is de ARM tijd rijper en hebben ze ook veeeel meer geld. Fingers crossed.
Waarom proberen een open source systeem te draaien op hardware van bedrijven die als extreem proprietary te boek staan?
Dat is inderdaad de grote vraag. Zelf heb ik ruim 10 jaar geleden al besloten dat er geen nvidia video kaart hier in huis gehaald wordt. Ook andere onderdelen van hardware wordt op linux-vriendelijk beoordeelt, ook al is het helemaal niet praktisch om er zelf direct een linux op te zetten.

Een ander teken voor linux ondersteuning hoop ik te zien in gebruik onder chromeOS. Als de hardware-onderdelen daar gebruikt worden, dan is de kans op ondersteuning van linux ook een stapje groter.
Nvidia wordt anders heel goed ondersteund hoor dezer dagen...
Dat is maar net hoe je er tegenaan kijkt. De nvidia hardware die ik nog thuis heb is in ieder geval door nvidia drivers zelf al (lang) niet meer ondersteund. Met de nuveau drivers is er nog wel iets van ondersteuning maar de hdmi poorten van die laptops doen het in ieder geval helemaal niet.
Ja ok, als het outdated is gaat het niet meer gesupport worden tenzij er iemand er zelf tijd in gaat steken en dat in de Nouveau branch zal gooien.. De huidige kaarten worden gewoon door NVIDIA zelf ondersteund op Linux dus levert ook gewoon een propriëtaire driver.
Linux levert echt geen propriëtaire driver. Het is dat linux de mogelijkheid biedt dat hardware leveranciers propriëtaire drivers leveren. Het zijn de linux distributies die deze drivers in verschillende mate mee leveren.

De drivers die nvidia zelf levert, doen het alleen op de huidige hardware, die van gisteren en vorige week (aka ongeveer 5, 8 of 10 jaar oud) worden niet meer ondersteund.

Een tussen oplossing zou kunnen zijn dat als/zodra nvidia de drivers niet meer ondersteunt, dat ze de specificaties vrij geven zodat de linux wereld (en omstreken) de open-drivers kan vallideren en bijwerken zodat deze hardware niet weggegooid hoeft te worden.
Nagekeken, vanaf de 750 is gesupport... Dus weet niet zo goed wat je zegt met 5,8,10 jaar oud.. de 750 is er vanaf 2014? Dus alles na die tijd moet goed zijn met de drivers die nvidia zelf levert.

https://download.nvidia.com/XFree86/Linux-x86_64/495.44/README/supportedchips.html

[Reactie gewijzigd door Hawkysoft op 24 november 2025 17:41]

Zoals jij het bekijkt, had je dus in 2014 al iets kunnen kopen dat nu nog steeds wel wordt ondersteunt. Maar het meeste wat je toen kon kopen is nu niet meer ondersteund. Je moet het andersom bekijken: Wat is het nieuwste wat nu net niet meer wordt ondersteunt. En wanneer is dat voor het laatst verkocht. Daarmee heb je het nieuwste wat niet meer wordt ondersteund.

Uiteindelijk zit de waarheid ergens in het midden. Zelf ben ik met een paar oude laptops hiermee in het verleden redelijk teleurgesteld geweest. Het waren krijgertjes maar toch...
zou ook ARM architectuur kunnen ondersteunen
"Zou ook kunnen" heeft een consument of bedrijf weinig aan als het niet ook gedaan wordt en ze nu een nieuwe laptop nodig zijn. Daarbij is diversiteit goed. Hoe leuk ik AMD als bedrijf vind met hun opensource mindset wil ik ook dat zei geen monopoly hebben.

Juist mooi dat men probeert alles te ondersteunen. Men gaat altijd voorkeuren hebben in hardware, is het niet vanuit zichzelf dan doen leveranciers en dergelijke dat wel of zorgen ze voor andere punten om de consument voor hun te laten kiezen. Door Linux overal op te kunnen draaien, hou je het juist open. Open om zelf te kiezen welke hardware je wil gebruiken. En ook dat hoort bij de open van de open source mindset.
Verschillende processoren bieden in microcode een simplificatie cq reductie van instructieset, vanwege cross-compatibility is x86/x64 in basis toch CISC?

AMD kan inderdaad net als anderen een Arm licentie kopen en daar hardware voor ontwikkelen, dat is wat anders dan open source. De Arm architecturen zijn juist gelicenceerd. Voor K12 kocht AMD ARM64-v8 ontwerp (AArch64 = ArmArchitecture64). Samsung licenceert Arm voor Exynos, Google voor Axion, Qualcomm for Snapdragon, Amazon voor Graviton, NVIDIA voor Jetson, Mediatek voor Dimensity, en zo verder. Bedoel je wellicht RISC-V als open source architectuur?
Volgens mij is Tuxedo een Clevo/TongFeng met een ander labeltje erop. Meer Chinees dan Europees.
De basis is Clevo, maar een hoop afwerking doen ze zelf. Ze gaan geen ondermaats Clevo-koelsysteem fixen, maar dingen als firmware configureren en drivers verifiëren kunnen ze wel.

Met alleen de hardware, zoals Clevo voor je regelt, ben je er nog niet. Als dat wel zo was, zouden consumenten hun spul wel direct bij dat soort partijen kopen.

Of ze het geld waard zijn is natuurlijk een tweede vraag, ze zijn niet de enige die dat soort werk doen en veel concurrenten uit goedkopere landen doen hetzelfde voor minder. Aan de andere kant geeft Tuxedo wel wat om Linux-compitabiliteit, dus als dat je doel is, is het geen slechte keuze als je toch al voor zo'n template-laptop ging.
Dat laatste is helemaal waar, en reden waarom wij ook als bedrijf onze Linux laptops bij Tuxedo inkopen. Het is goed spul, prijs is redelijk en support is goed.
De basis is niet Clevo, maar TongFeng.
Als Qualcomm geen goede ondersteuning geeft, dan kan je moeilijk zeggen dat niemand iets doet. Zij die het proberen lopen dus tegen dit soort problemen aan net omdat de drivers er niet zijn, en die ga je met moderne hardware echt niet zomaar snel even uit je eigen mouw schudden. Vorig jaar in de zomer gaf Qualcomm nog aan dat Linux belangrijk was en dat ze dit echt wel wensten te ondersteunen, vandaag zien we dat het spijtig genoeg echt niet zo een vaart heeft gelopen.
Dat er problemen zijn wil niet zeggen dat Qualcomm het niet belangrijk vindt.
Transfer snelheden en virtualisatie problemen zijn typisch problemen waar je tegenaan loopt wanneer je het daadwerkelijk gaat gebruiken.
Een bedrijf met de resources van Qualcomm, dat al jaren ARM gebasseerde SoCs maakt voor Android, wat ook een Linux kernel heeft, mag geen probleem hebben met het ontwikkelen van goede drivers voor deze chips.

Het grootste struikelblok lijkt dan ook te zijn dat de Linux wereld verwacht dat de drivers onder een FOSS licentie vrijkomen, en ik verwacht dat Qualcomm het vooral daar moeilijk mee heeft. Bij Android apparaten kunnen ze het gewoon op binaire blobs houden.
Tuxedo , dat is toch een Chinese body rebranden ?! Daar is weinig Europees aan.
Of mis ik iets.
Ik vraag me echt af , hoe moeilijk kan het zijn om met een aantal EU bedrijven en onderzoeksinstellingen een soort opensource design te maken voor laptops/desktops met als basis een arm cpu
Ze doen wel meer dan puur Chinese hardware door schuiven.
Ze doen ook zelf de ontwikkeling, zorgen ervoor de Linux weldegelijk werkt op die machines en doen de officiele support erop.
Er moeten met z'n allen meer van dit soort bedrijven steunen. Europese gebouwde computers die op linux draaien. Mijn volgende PC wordt een Tuxedo iig.
Of een MNT Reform Next ? Open source hardware uit Duitsland.
Jammer maar begrijpelijk, hopelijk is de 2e generatie wel makkelijker om Linux support te geven. Ik oog al jaren op een MacBook clone te hebben met Linux er op en de Snapdragon Elite soc is de eerste stap in die richting. Alhoewel Intels Pantherlake ook erg interessant moet zijn.
Erg jammer. Ik hield deze al een tijd in de gaten en hoop ook ooit op ARM hardware over te kunnen stappen waarbij de fabrikant officieel linux ondersteunt, ook al lijkt het ARM ecosysteem veel meer gesloten dan x86-64.

Het leek dus om dit model te gaan waar ze mee bezig waren, maar dan met custom tuxedo branding en linux verbeteringen, wat allemaal niet door is gedaan.
https://www.bol.com/nl/nl/p/medion-sprchrgd-14-s1-laptop-14-inch-120hz-2-8k-wqxga-copilot-pc-qualcomm-snapdragon-x-plus-16-gb-ddr5-ram-512-gb-ssd/9300000225445103/

kvm hardware accelerated virtualizatie kon al niet doorgaan door het niet vrijgeven van de non-free api daarvoor door qualcomm. Met de video hardware decoding en USB4 chips zullen ze ook tegen hetzelfde probleem aanlopen dat qualcomm niet wil meewerken aan het vrijgeven en open documenteren van de hardware, en voorwaarde restricties.

[Reactie gewijzigd door Electric Vibes op 23 november 2025 08:44]

Waar haal jij vandaan dat hij een Qualcomm CPU draait? Voor zover ik kan nagaan zit er Intel Core Ultra CPU in, en is alleen de NPU van Qualcomm.
Heb ik dat gezegt dan?
- woord was verderop letterlijk all gebruikt

[Reactie gewijzigd door uiltje op 22 november 2025 17:37]

Ik vermoed dat het 82-miljard waardige Dell met 120000 werknemers ook wel meer resources kan spenderen en samenwerking kan eisen van Qualcomm dan een bedrijfje met 50 werknemers.
Een NPU is niet een SOC...
Dus omdat Dell geen problemen heeft om Windows te draaien op Laptops met een NPU van Qualcomm maar een CPU van Intel denk jij dat het geschikt is om die opmerking te maken over een kleine firma die probeert om Linux werkende te krijgen op een systeem met een CPU van Qualcomm.

Ik zie letterlijk de relevantie niet.
Gadver ik wacht echt al een tijdje op een goede Mac-kloon die Linux kan draaien.

Ik heb inmiddels 4 jaar een Mac, en vindt de M-series ARM cpu's echt extreem veel beter dan x86 op een apparaat op accu.

Maar zeker sinds de laatste Apple Vista update die niet uit kan jeukt het om weer terug te wisselen.
Als je toch al een MacBook hebt, waarom niet Asahi Linux daarop draaien?
Hoewel ze bij Asahi een hoop vooruitgang hebben geboekt werkt nog altijd niet alles. Zie ook de documentatie. Voor sommige mensen zijn de niet ondersteunde features minder belangrijk, voor andere mensen houd het in dat het nog geen volwaardig OS is voor hun gebruik.
Ik heb dit als optie overwogen maar las dat de accu ook nog snel ontlaadt in slaapstand, dus dat sleep powermode niet goed werkt op linux.
Als het een M1 of M2 is, dan is dat eventueel een optie, maar M3 en nieuwer blijft voorlopig problematisch danzij de gesloten architectuur van Apple.
Ik heb hem idd ook netjes kunnen draaien op mijn M1 alles wat ik nodig had deed het gewoon.

Toen heb ik een M4 pro gekocht en dacht, daar gaan we ook Asahi op draaien. Helaas, zit nu al een jaar te wachten op support, maar ik ben bang dat het hem niet meer gaat worden nu de M5 uit is.

Ik heb vorige week een HP Elitebook met een U7 uitgezocht, die schijnt ook wel redelijke batterij te hebben, gaan we daar weer Linux op draaien.
Ik heb een HP Elitebook. Grootste ergernis van mij is dat hele HP Wolf Security en Sure Start. Heb al van alles uitgezet in de BIOS, maar dat rotding start echt tergend langzaam op.

Als ik mijn zelfbouw desktop PC opstart, zit ik sneller op de desktop, ingelogd en wel, dan dat mijn HP laptop eindelijk heeft besloten om het OS te gaan booten.

Ik kijk ironisch genoeg juist naar een MacBook omdat ik dit soort geneuzel zat ben. Al moet ik toegeven dat ik de laatste UI wijzigingen bij Apple spuuglelijk vind.

Anders toch maar een Thinkpad doen?

[Reactie gewijzigd door Lethalis op 23 november 2025 09:33]

Dat is waar, maar als die van hem vier jaar oud is zal dat geen probleem zijn. Ook ik hoop natuurlijk dat nieuwe modellen goede ondersteuning krijgen op termijn! Ik heb wel ergens gelezen dat M3 wellicht wordt overgeslagen en M4 minder problematisch zou zijn, maar ik weet niet of dat klopt—hoop van wel.
Wachten tot de X2 komt en een Lenovo versie kiezen met mooi oled scherm zou ik zeggen.

De best geteste X Elite is echt een fijne, maar de NPU doet alleen int8, dus moet je veel modellen eerst omzetten. De X2 heeft ook veel fl8 rekenkracht.

De npu is dan sneller dan de m4.
Tja, laten we hopen dat energie gebruik en hardware ondersteuning voor alles dan ook echt strak is. Het zal wel geen apple level worden, maar vrijwel altijd soepel werken, fine gestures op de touchpad en niet meer hoeven na te denken over de batterij zijn dingen die ik niet meer op wil geven...
Ik ben een groot voorstander van OLED maar op een laptop die voor langere batterijduur gaat lijkt het me niet de beste keuze. Over het algemeen zijn OLED schermen veel minder energie efficiënt dan LCD schermen en LCD schermen zijn veel beter geworden de laatste tijd. Mijn Lenovo tablet heeft ook OLED en een ARM chip maar die is vooral bedoelt voor media consumptie.
Vorig jaar deze uitvoering: Lenovo Yoga Slim 7 14Q8X9 (83ED001RMH) gekocht, die gaat 10 uur mee op de batterij, ook als ik heel de dag met een llm of plaatjes generator bezig ben. Voorwaarde is wel dat het model op de NPU draait.

Van de X2 verwacht ik vergelijkbare batterijtijd, en meer modellen die direct op de NPU werken.

[Reactie gewijzigd door djwice op 22 november 2025 19:37]

Tien uur op een nieuwe batterij is niet super lang, maar wel lang genoeg waarschijnlijk. Die NPU's zijn gemaakt om heel efficient te draaien (anders had je geen NPU nodig gehad, kon je gewoon de iGPU gebruiken) dus dat zegt niet zoveel.
Probeer op je huidige laptop een heel de dag te werken met lokale AI, de kans dat ie in 3 uur leeg is is zeer groot.
Heh, ik zeg toch dat het juist geen zware taak is op de NPU. Die dingen zitten er niet voor niets op :) Ik bedoel dus dat een andere taak waarschijnlijk meer van je batterij vraagt, en dus je laptop eerder op is.
Ja, klopt, de oled tekst typisch meer. De GPU of CPU normaal ook voor dezelfde taken.
Ik heb een goede laptop en daar gewoon Linux op geïnstalleerd. Werkt perfect, is dat niet gewoon een optie?
Jammer ik heb mijn ARM X elite laptop gekocht eigenlijk een beetje vanuitgaande dat Linux support er wel al zal zijn of in iedergeval snel zou komen, gezien er heel veel Linux voor heel veel Arm beschikbaar is. Maar het begint er steeds meer op te lijken dat deze generatie X elite socs een beetje in een gat gaan vallen en we eigenlijk pas bij de volgende generatie support gaan zien. Voorlopig zit ik vast aan Windows 11 zo lijkt het.
Qualcomm heeft een hele hoop werk gestoken in het compatible maken met mainline Linux maar ze lopen daar jaren in achter. Gecombineerd met het feit dat ze ook niet bepaald een succesvolle geschiedenis met Windows hebben, krijg ik het vermoeden dat ze zelf een beetje de hoeveelheid Linuxwerk onderschat hebben, aangezien hun aankondigingen wel deden vermoeden dat ze serieus zijn met hun Linuxambities.

Met de aankomende Steam-headset die ook op een Qualcomm draait, zal dat wellicht beter worden. Valve steekt een hoop geld in het beter maken van Linux op de hardware die ze kiezen en hopelijk kan Qualcomm op deze manier een beetje op gang worden geholpen.

Op zich doet Linux het op de bestaande Elite X'en maar er is zoveel nieuw werk aan de boeg dat ik niet verwacht dat het een praktisch alternatief zal worden de komende paar jaar. Wat de Snapdragons betreft lijkt het oude "wil je Linux, koop dan een paar jaar oud spul waarvan je weet dat het werkt" weer waar te zijn.

Als ik artikelen als deze mag geloven zit er wel een doorgaande, stijgende lijn in hoe goed Linux op die chips draait, iets dat op de nieuwe Macs een beetje stil lijkt te zijn gevallen. Ik hoop dat mijn laptop het nog een paar jaar uithoudt, want het zou heel mooi zijn als ik een keer wat anders dan Intel/AMD zou kunnen kiezen.

[Reactie gewijzigd door GertMenkel op 22 november 2025 15:02]

Het zal ook met prioriteiten te maken hebben. Als batterijverbruik heel belangrijk is kan je al Apple kopen. Dan kan je vrijwel alle veelgebruikte applicaties gebruiken. De markt die dan overblijft voor gebruikers die Linux willen hebben en een laag verbruik heel belangrijk vinden is dan niet zo groot. Dan kunnen ze de mensen beter inzetten om zoveel mogelijk SOCs voor smartphones te kunnen leveren.
Daar sla je de spijker wel op z'n kop, want veel software die niet op Linux beschikbaar is, is wel op macOS beschikbaar. Ik hoop dat dat ooit nog een keer verandert in de zin van: meer apps op Linux ipv Windows/macOS only.

Smartphones is inderdaad een veel snellere markt.
Qualcomm heeft een bedrijf ingehuurd voor hun linux drivers, ondanks dat lukt het niet.


Ik las op een blog dat Quallcomm gewoon via IRC en mailinglijsten moet gaan onderhandelen met "maintainers".


Kennelijk mogen die maintainers ook hun eigen mening doordrukken, de eene werkt goed mee terwijl de andere zijn kop in het zand gooit. Kennelijk zijn sommige van mening dat Qualcomm chips niet ondersteund zouden moeten worden omdat het vieze big tech is, getuigen de blobs in android
Maar Intel en AMD zijn ook vieze big tech, dus ja wat is dan het verschil?
Jammer, had mij wel interessant geleken.
Waarom zou het interessant zijn? Ik ben zeker voor meer keuzes, dus sta ook open voor AMD alternatieven (Intel gebruik ik al een tijdje niet meer), maar zo te zien ontbreken wel heel veel (basis) developer features?

Is deze vendor ook niet een van diegene die veel closed source houdt? Ik weet niet zeker of zij dat waren of een andere.
Deze link geeft wat meer achtegrond over het te optimischie en eerder wat naive benadering van Tuxedo:

https://www.phoronix.com/news/TUXEDO-X1E-Cancelled-DT

Terwijl Asahi heel strategisch mikt op apple silicon. Tja veel meer hardware van op de markt dus de kans is groter dat hier wel DT's voor in de kernel komen.
Qualcomm staat nog in zijn kinderschoenen met hun ARM CPUs voor laptop/desktop.
Letterlijk het eerste ding wat ik opzoek op internet met "ARM laptop/desktop Windows or Linux" en ik krijg al een Nu.nl artikel van meer dan een jaar geleden om Windows laptops te kopen.

Apple heeft nu de vierde generatie ARM based silicon M4. Ik gebruik dit zelf ook voor werk, en ik zou niet meer terug willen eerlijk gezegd (los van gaming natuurlijk, maar het is een Mac van werk).

Linux desktop kan je ook al kopen met tot wel 128 zuinige ARM cores, e.g. https://system76.com/desktops/thelio-astra-a1.1-n1/configure wat een prebuild is, kan je zo kopen, en gebruiken met Ubuntu.

En dan het laatste nieuws van Valve, dat ze bezig zijn met gaming on ARM voor hun headset. Dus om nou te zeggen dat het in de kinderschoenen staat is wel een heftige statement (vandaar dat de meeste mensen een 0 hebben gegeven denk ik).
Ik spreek over Qualcomm zelf, niet Ampere die System76 gebruikt of andere ARM CPU makers!
Jammer. Net zoals vele anderen lust ik naar een laptop met de bouwkwaliteit en prestaties van een macbook maar dan met linux. Vorige job had ik een MPB M1; recent van job veranderend en een thinkpad gekregen.

De thinkpad is echt geen slechte laptop. Maar de performance en de batterij levensduur van de MPB was op een ander niveau. Appels en peren? Een beetje. Maar die thinkpad was ook niet goedkoop.

Ik daily drive nu Linux mint thuis en ik ben er super blij mee. Ik zou dat wel ‘on the go’ willen in een thin and light ook.
Uiteraard. Sorry. MBP (MacBook Pro). |:(

Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn