Voor het eerst komt meer elektriciteit uit hernieuwbare bronnen dan steenkool

In de eerste helft van 2025 werd voor het eerst meer elektriciteit uit hernieuwbare bronnen dan uit steenkool opgewekt, becijfert denktank Ember. 34,7 procent van de wereldwijde elektriciteit kwam uit hernieuwbare bronnen. Het aandeel van steenkool was 32,7 procent.

Het steenkoolverbruik daalde vooral in China en India, schrijft Ember, mede omdat de groei van wind- en zonne-energie volledig volstond om aan de stijgende vraag naar elektriciteit te voldoen. In de Europese Unie nam het gebruik van gas en in mindere mate steenkool juist toe om de dalingen uit waterkracht, bio-energie en windenergie te compenseren.

Vooral de hoeveelheid zonne-energie groeide hard: in de eerste helft van 2025 we rd 306TWh meer opgewekt uit zonne-energie dan vorig jaar, een stijging van 31 procent en de grootste absolute stijging die Ember tot nu toe heeft gemeten. Het totale aandeel zonne-energie was 8,8 procent, ruim een verdubbeling ten opzichte van 2021 (3,8 procent). De stijging was volgens de organisatie vooral te danken aan capaciteitsuitbreidingen. De wereldwijde zonne-energiecapaciteit werd in de eerste helft van dit jaar met 380GW uitgebreid, 64 procent meer dan vorig jaar.

Hongarije is het land dat relatief het meeste zonne-energie opwekt: bijna 30 procent van de elektriciteitsvoorziening van het Oost-Europese land kwam uit zonnepanelen. Griekenland, Nederland, Pakistan, Spanje, Australië en Duitsland wekten allemaal ook meer dan 20 procent van hun elektriciteit op met zonne-energie. Onder meer België en Nederland profiteerden ook van zonnige weersomstandigheden, maar volgens Ember waren capaciteitsuitbreidingen verreweg de belangrijkste drijvende kracht achter de toename van de opwekking uit zonne-energie.

De windenergieproductie groeide gedurende de eerste helft van 2025 met 7,7 procent naar 1365TWh. Het wereldwijde aandeel van windenergie in de wereldwijde elektriciteitsvoorziening steeg daarmee naar 9,2 procent; dat bedroeg vorig jaar nog 8,8 procent. In de EU en de VS daalde de productie van windenergie, maar wereldwijd was nog steeds sprake van een stijging.

Zonnepanelen

Door Imre Himmelbauer

Redacteur

08-10-2025 • 20:19

97

Submitter: jordy-maes

Reacties (97)

Sorteer op:

Weergave:

Nu de prijzen nog omlaag!
De prijzen van zowel gas als electriciteit zijn aanzienlijk gedaald. Denk bijvoorbeeld aan de periode van corona waar de prijzen absurd waren.

Mij lijkt dan weer dat de zonne energie opwek van Hongarije en China bijzonder weinig invloed heeft op de electriciteitsprijzen van hier in Nederland aangezien ze niet aan zover ik weet ons net zitten


Volgens mij is het grootste deel van wat je betaald voor de gas en elektriciteitsrekening intussen ook niet meer de prijs van de energiebron zelf, maar erg hoge belastingen en intussen ook verhoogde netbeheerkosten, omdat netbeheerders op dit moment gigantisch moeten uitbreiden. Als er geen netkosten waren of belasting zou electriciteitsgebruik echt absurd goedkoop zijn

Laatste punt:

De zonnepanelen die er in Nederland zijn hebben idd veel invloed op de electriciteitsprijzen prijzen. Bij een dynamisch energiecontract is dat goed terug te zien in zonnige dagen.

[Reactie gewijzigd door Niema op 8 oktober 2025 20:46]

Mij lijkt dan weer dat de zonne energie opwek van Hongarije en China bijzonder weinig invloed heeft op de electriciteitsprijzen van hier in Nederland aangezien ze niet aan zover ik weet ons net zitten
Het elektriciteitsnetwerk van heel Europa is aan elkaar gekoppeld. Het is dus mogelijk dat jouw telefoon wordt opgeladen met door Zon opgewekte elektriciteit uit Hongarije of een windpark op de Noordzee
Wanneer een zonnecentrale in Hongarije stroom op het net zet, verhoogt dat het totale energieniveau in het gekoppelde netwerk.

De daadwerkelijke elektronen zullen deze reis echter nooit afleggen.
Er werd dan ook elektriciteit gezegd, niet elektronen. Maar voor de gein, mocht het HVDC zijn dan zullen de elektronen op een gegeven moment aan de andere kant eindigen. Met de snelheid van een slak.
Op gelijkspanning bewegen de elektronen zich maar heel langzaam, in de grootorde van een slak.

Op wisselspanning gaan ze heen en terug in micrometers , de elektronen in jou kabel thuis zijn dus nog dezelfde als die van vorig jaar.

De stroom is dus eerder het elektrisch veld dat zich rond deze elektronen voortplant. En mocht Hongarije plots volledig uitvallen zonder waarschuwing dan zal je een rimpel kunnen meten hier met name op frequentie.

Een gekoppeld elektriciteitsnet werkt als een groot vat dus ja, een lamp in Nederland gebruikt energie uit Hongarije, niet veel want energie volgt de weg van de minste weerstand en dus de meeste energie die jij opneemt zal lokaal zijn, maar door de koppeling is en blijft het een groot vat dat zich zal balanceren met alles in het vat ongeacht de afstand.
Je electriciteit komt altijd via de kortste weg.

Eerst van mijn eigen zonnepanelen, dan de panelen van buren, dan pas gaat er een beroep gedaan worden op de wijkkast zelfs. En dan is een Noordzee veel dichter bij dan het vergelegen Hongarije.
Zover ik weet is het wel gekoppelt maar niet verbonden... if that makes sense.
Het zit aan elkaar zodat het de het overtollig stroom KAN verkopen aan de buren, maar het voornaamste deel, al dan niet alles, wordt binnen het land gebruikt.

Op een dynamisch energy contract zie je dat heel goed.
Tijdens de storm afgelopen weekend was de stroomprijs ten tijden van zaterdat en zondag 0 cent per kwh.
Maar iedereen betaalde 14 cent aan belasting.

Dus, conclusie, de groene stroom in nederland is sterk van invloed op de stroomprijs.
Inkopen van onze buren zal de stroomprijs juist omhoog jagen, net zoals het verkopen van stroom aan onze buren als dat betekend dat we binnen ons land moeten bijstoken.
Voor ons als consument wordt het duurder, maar voor de energymaatschappijen die het uitleveren naar bijv. Duitsland, verdienen dan aan de verkoop en de hogere stroomprijs.
Uit hongerije weet ik niet zo zeker. Indirect kan zeker kloppen.

Transport van elektriciteit is niet gratis en komt niet 100% volledig aan (weerstand).

Ze verkopen vast aan de buren en die verkopen weer aan hun buren en daarvan overschot weer aan ons. Alsof je waterkracht energie krijgt door je stopcontact, het is eerder norwegen verkoopt aan duitsland aan de noordkant en vervolgens dezelfde hoeveelheid ANDER stroom verkopen bij onze grens aan ons.

Niet dat er een virtuele labeltje bij hangt, het komt uit noorwegen. Gemakshalve voor de simpele ziel, ja zonne-energie krijgen we ook uit Hongerije.
Mij lijkt dan weer dat de zonne energie opwek van Hongarije en China bijzonder weinig invloed heeft op de elektriciteitsprijzen van hier in Nederland aangezien ze niet aan zover ik weet ons net zitten
.
En jij dacht dat we geen wereldwijde energiehandel hadden? Als China meer duurzame energie gebruikt, kopen ze minder fossiele brandstoffen (uit o.m. Midden Oosten en Australie) op: dalende vraag levert in principe lagere prijzen op dus reken maar dat het helpt.

Overigens hetzelfde binnen Nederland: als je buren zonnepanelen of de boer verderop een windmolen hebben levert dat - op den duur - ook een lagere energierekening op voor mensen zonder zonne-energie - alleen is het net hopeloos overbelast en moet daar dus fors geld in: elektriciteit wordt nu dus duurder, omdat er enorme investeringen gedaan worden, maar net als bij zonnepanelen zelf komt dat geld weer terug...
Het zijn op dit moment voornamelijk de transporttarieven die voor mijn gevoel erg hoog liggen. Hoewel een lagere kWh-prijs natuurlijk ook altijd welkom is.
Je transport tarief is een vast bedrag per dag dat afhangt van je aansluiting. Ik denk dat je de energiebelasting en BTW bedoelt. Dat is ruim 12 cent per kWh (bij inkoopprijs van 0 cent zoals afgelopen zondag) en vrijwel altijd meer dan de kale inkoopprijs. Bron stroom per uur.nl

[Reactie gewijzigd door Onno ! op 9 oktober 2025 08:30]

Nope eerder 16-17 cent.

Bron: Tibber app die dat netjes aangeeft.
In 2015 was een kWh gemiddeld 22 cent, nu 27 cent. Een stijging van 23%. Inflatie in die periode was 27%, modaal inkomen is +40%. Effectief zijn de prijzen dus al omlaag gegaan.
De Endex tarieven zitten momenteel rond de 8,5 cent per kWh. Naar die circa 25 cent per kWh die ik nu betaal zit daar dus toch iets van 16,5 cent aan belastingen tussen. Tuurlijk, het transport kost ook geld, er bestaat iets als BTW, maar de handelsprijs van elektriciteit is maar iets van één derde van het geheel op dit moment.
Klopt uiteraard dat de kale prijs ander is, maar niet relevant voor de consument wat de kale prijs is, we vergelijken producten hier toch ook gewoon inclusief de BTW en (eventueel) accijnzen...

De prijs is dus effectief omlaag met dank aan inflatie en hoger gemiddeld inkomen!

[Reactie gewijzigd door watercoolertje op 9 oktober 2025 09:33]

Dit soort vergelijking lees ik vaker, zelfs vanuit het CBS. Maar als je prijzen vergelijkt die worden betaald van het netto inkomen, dan kun je toch niet de inkomenstijging in bruto pakken?
Nu de prijzen nog omlaag!
Gaat niet gebeuren. Ik verwacht dat als de prijzen flink dalen de ruimte die vrij komt weer wordt opgevuld om te investeren in het net. Op zich kan ik ermee leven als de prijzen stabiel blijven en we daarmee een inhaalslag kunnen maken (met het idee dat inflatie en salarisverhogingen op den duur het alsnog goedkoper laat maken).
De prijs is enorm afhankelijk van je eigen gebruik en de manier waarop je afneemt. Veel mensen willen zekerheid en kiezen voor een vaste prijs op het contract, die zekerheid kost geld. Veel mensen willen electra kunnen afnemen wanneer ze willen, die platte prijs kost ook geld.

De laagste prijs krijg je als je een dynamisch contact afneemt en je bulk gebruik kan en wil verplaatsen naar de goedkopere uren. Ik realiseer daarmee een gemiddelde prijs (over vorig jaar) van 16 cent per kWh inclusief tax. Dit jaar yeartodate 14,7 cent, maar dat zal tot eind december nog iets oplopen.

Ik hoop hooguit op een betere belasting maatregel want ik betaal relatief gezien (zeker tov benzine) veel te veel belasting op een kilowattuur. Maar om nou te zeggen dat ik energie duur vind, nee.
Over een anderhalf jaar maar een accu kopen. Nu ben ik nog vrolijk aan het salderen, zonder kosten, contract loopt nog toch eind 2026. Las laatst dat je ook heel simpele accu's hebt die je gewoon in het stopcontact plugged, kost een fractie van wat ik in gedachten had. Iemand ervaring mee?
Het kost niet een fractie, het kost maar een klein beetje minder dan een volledig systeem, zie bijvoorbeeld de homewizard battery vs zonneplan nexus.
Homewizard kwam je (als ik het goed herinner) rond de 6k en de Zonneplan kwam je rond 7k na subsidie en dit is inclusief installatie.

Bij de homewizard moet je ook een lege groep ter beschikking hebben voor snel ontladen dus als je die niet hebt komen die kosten er ook bij.

De plugin batteries zijn vooral (naar mijn mening) voor mensen die huren en dus geen batterij willen kopen voor de huisbaas maar eentje die ze mee kunnen nemen.
Bor Coördinator Frontpage Admins / FP Powermod @sinshz8 oktober 2025 20:42
Het kost niet een fractie, het kost maar een klein beetje minder dan een volledig systeem, zie bijvoorbeeld de homewizard battery vs zonneplan nexus.
Dit en de terugverdien tijd is nog steeds erg lang. Zo lang je mag salderen lijkt terugverdienen er bijna niet in te zitten binnen een acceptabele of realistische tijd (denk aan meer dan 10 a 14 jaar). Niet interessant imho mede omdat dat ik verwacht dat er (veel) efficiëntere systemen in die tijd gaan komen.

RTL nieuws
Essent

De capaciteiten zijn ook nog vrij teleurstellend; daar ben je zo doorheen op de tijden dat je het nodig hebt zoals bv in de donkere herfst en winterdagen.

Houd ook rekening met een (zeer) beperkt afname vermogen wanneer je geen aparte groep tot je beschikking hebt.

[Reactie gewijzigd door Bor op 8 oktober 2025 20:57]

Die terugverdientijd hangt natuurlijk ook af van de toekomstige kWh prijs. Ik weet niet of je die heb weten vast te leggen, maar gegeven de toenemende vraag, zie ik die niet naar beneden gaan.

Ik woon in Californië, dus veel zon, maar ook dure elektriciteit (56 Cent/KWh). Voor mij is de terugverdientijd 6 jaar, voor een 25K investering (14KWh peak panelen + 32KWh batterij). Hier moet je wel, want heb iedere winter wel een paar weken dat de bedrading is weggewaaid (VS is nog een beetje primitief), en we dus geen stroom van het net hebben. Mijn systeem is groot genoeg om volledig zonder netstroom te kunnen.

Hopelijk word alle dakbedekking in de toekomst standaard zonnepaneel, dat is toch onbenut oppervlak. Weinig onderhoud, en een fantastische energiebron.
Californië heeft natuurlijk ook ruim twee keer meer zonuren dan Nederland, en op de meeste woningen hier kan je geen 35 panelen kwijt zoals jij nu ongeveer hebt maar eerder 9 tot 12. In de zomer krijg je daar die 32 kWh-batterij wel mee vol, maar van november tot februari mag je van geluk spreken als je op een dag 5 kWh haalt. Met 35 panelen zou het waarschijnlijk nog wel lukken om comfortabel de winter door te komen zonder (veel) stroom van het net te hoeven halen.
Bor Coördinator Frontpage Admins / FP Powermod @elteck8 oktober 2025 21:44
De toekomstige prijs weet je niet. Of er nieuwe kosten komen zoals belastingen of boetes voor bv terugleveren of hogere verzekeringskosten bij lokaal opslag met batterijen evenmin. Het enige wat je echt betrouwbaar kan doen is kijken naar de huidige situatie (en misschien een erg voorzichtige prognose).
Houd ook rekening met een (zeer) beperkt afname vermogen wanneer je geen aparte groep tot je beschikking hebt.
Als je je CVketel er op kan laten draaien tijdens stroomuitval is dat wel een pluspunt, en die vraagt naar mijn weten niet zoveel stroom

[Reactie gewijzigd door MLLL op 8 oktober 2025 22:02]

Bor Coördinator Frontpage Admins / FP Powermod @MLLL8 oktober 2025 22:11
Dan is het de vraag of de accu wel teruglevert tijdens uitval van het net. Je zonnepanelen schakelen dan bv uit. Het is geen UPS maar echt een online buffer.
Dat hangt af van het systeem,

Iig in noord amerika is er een verplichte grid shutoff welke zorgt dat je geen stroom “backfeed” het net op (voor de veiligheid van de electriciteits monteurs, die denken dat het uit is)

En je powerwall of equivalent backt dan dus idd wel echt je huis op als een UPS.

Nu kan het wel zijn dat extreem zware peak loads, zoals bijv een warmtepomp/ac unit, niet aan kan slaan omdat de eerste piek vraag van stroom erg hoog is, maar als hij al werkt gaat hij door, en anders een 2e accu erbij en geen probleem.
Een aggregaat op benzine is niet zo duur en je elektrische installatie kan zo worden aangepast dat het in noodgevallen snel te gebruiken is.
Benzine blijft maar 3-6 maanden goed. E10 de helft daarvan.
Ik ben er niet zo zeker van dat er gas aanwezig is tijdens een volledige stroomuitval van grote gebieden van Nederland. De Gas Ontvangstations die overal in bebouwde gebieden staan, zijn ook van dezelfde stroom afhankelijk.
De capaciteiten zijn ook nog vrij teleurstellend; daar ben je zo doorheen op de tijden dat je het nodig hebt zoals bv in de donkere herfst en winterdagen.
Dit vind ik altijd zo'n dooddoener. Die thuis accu's zijn niet bedoeld om in de zomer op te laden en dan de hele herfst en winter je huis van energie te voorzien.

Die dingen zijn bedoeld om op te laden als er overschot is, ofwel van zonnepanelen of gewoon goedkope stroom van het net, zodat je tijdens de duurste momenten van de dag dat ding leeg kunt trekken.

Zelfs hartje winter zijn er momenten op de dag dat stroom goedkoper is dan andere momenten. En ook in de winter werken zonnepanelen gewoon (al leveren ze minder op).
De terugverdientijd is per situatie totaal verschillend. Als ik een 20kwh batterij zou aanschaffen dan zou ik +- 70% van het jaar er mijn auto mee op kunnen laden en dus enorm veel brandstof kosten kunnen besparen. Veel eerder terugverdiend dan jij zojuist aangaf.
Het kost niet een fractie, het kost maar een klein beetje minder dan een volledig systeem, zie bijvoorbeeld de homewizard battery vs zonneplan nexus.
Homewizard kwam je (als ik het goed herinner) rond de 6k en de Zonneplan kwam je rond 7k na subsidie en dit is inclusief installatie.
Tenzij jij echt een absurd hoog rustverbruik hebt is dit onzin:in tegenstelling tot wat je wordt wijsgemaakt door de verkopers van batterijen heb je noch een grote batterij noch een hoog vermogen nodig: 800W ontladen is ruim voldoende. Hoger is beter, maar slechts marginaal omdat je 99% van de tijd bijlange na niet eens in de buurt van 800W verbruik komt: dat half uurtje koken met inductie maakt helemaal niet zo veel uit tegenover je hele nacht rustverbruik.

Ik heb zelf een simulatie gedraaid op basis van mijn historisch verbruik, met de specs van de batterij erbij, om te kijken hoeveel de capaciteit en het vermogen uitmaken. Hier het effect van batterijen op mijn jaarverbruik (met het percentage mijn eigen verbruik: hoeveel van mijn zonnestroom verbruik ik zelf):

geen batterij: 4209 kWh verbruik, 2274 kWh truglevering (40% eigen gebruik)
1 HW batterij: 3546,21 kWh, 1444,46 kWh (62%)
2 HW batterijen, 800W ontladen: 3261 kWh, 1089 kWh (71%)
2 HW batterijen, 1600W ontladen: 3217 kWh, 1033 kWh (73%)
3 HW batterijen, 2400W ontladen: 3098 kWh, 884 kWh (77%)

Zoals je kan zien maakt een verdubbeling van eht vermogen (bij 2 HW batterijen) amper verschil: amper 50 kWh op jaarbasis minder verbruik, mijn eigen verbruik gaat daarmee slechts van 71 naar 73%.

En zoals je kan zien is (voor mij) een derde batterij ook weggegooid geld: het bespaart me amper 100 kWh op jaarbasis, en het eigen verbruik stijgt slechts van 73 naar 77%. Voor 50% extra accu capaciteit (en dus ook prijs) is dat echt niets.

Nu denk je misschien: maar ik heb een warmtepomp, dus de hele winternacht gebruik ik meer stroom dus ik wil wel meer capaciteti en vermogen! Maar dan is de vraag: wekken je zonnepanelen in die periode genoeg stroom op om de nacht uberhaupt te overbruggen?

Ik denk dat dat voor bijna niemand zo is: met 5 kWh aan capaciteit kan je in de winter makkelijk een hele nacht rustverbruik van 350W overbruggen, en dat is al enorm hoog. Als je een hoger rustverbruik hebt zou ik je aanraden te kijken of je dat kan terugbrengen.

In realiteit is er dus geen enkel nut voor een 10+ kWh installatie: de meeste mensen hebben genoeg aan 2.5 of 5 kWh. En de kosten van zulke plug in batterijen liggen tussen de 1500 en 3000 euro. Tenzij je als cowboy wilt gaan handelen op de onbalansmarkt (en zonder saldering is dat een idioot plan) is er geen economisch argument voor grotere en sterkere installaties.
Bor Coördinator Frontpage Admins / FP Powermod @kiang8 oktober 2025 21:25
800W ontladen is ruim voldoende.
In realiteit is er dus geen enkel nut voor een 10+ kWh installatie
Je projecteert je eigen situatie nu en presenteert dit als vaststaand feit voor iedereen?

We gaan meer en meer naar all electric huizen met zware warmtepompen die o.a. ook worden gebruikt voor de warmwater voorziening. In de winter loopt het verbruik behoorlijk op. Continu draaien tegen bevriezing en defrosten. Elke thermische desinfectie ronde zie je ook een enorme piek. De kleine thuisbatterijen die je nu commercieel veel op de markt ziet trek je zo leeg. Een beetje zware game PC heeft aan die 800W alleen al niet genoeg.

Dan hebben we het nog niet over koken of andere verbruikers. De periode waarin je de accu nodig hebt is toevallig ook de periode waarin er weinig zon opbrengt is; de herfst en gure winterdagen. Dat zijn de "dure" dagen.

[Reactie gewijzigd door Bor op 8 oktober 2025 21:30]

Wat heb je aan een grotere batterij op die dagen? Je zonnepanelen krijgen die toch niet vol.
Bor Coördinator Frontpage Admins / FP Powermod @kiang8 oktober 2025 21:53
Nee, voor een oplossing zal je dus een veel grotere capaciteit moeten opslaan. De thuis accu's die er nu zijn zetten geen zoden aan de dijk. Nog los van het erg lage te leveren vermogen bij plug in batterijen zonder eigen groep en de (te) lange terglevertijd is de totale capaciteit echt veel te klein om de problemen waar je met diverse all electric opstellingen mee zit op te lossen. Het is gewoon niet echt rendabel / interessant in veel situaties.

Jouw voorbeeld gaat voor heel erg veel mensen niet op; toch trek je daar algemene conclusies uit en brengt dit onterecht als vaststaand feit voor iedereen.

800W ontladen is ruim voldoende, in realiteit is er dus geen enkel nut voor een 10+ kWh installatie: laat me niet lachen.

[Reactie gewijzigd door Bor op 8 oktober 2025 21:56]

Dus jouw voorstel is zonnestroom van de zomer op te slaan voor de winter?

Dat is een koortsdroom en economisch totaal niet haalbaar, dan heb je een batterij van minimaal 2500 kWh nodig (en dat is zonder warmtepomp), oftewel 25 Tesla's.

Maar laten we dat probleem negeren, het echte probleem is het economische plaatje.

Je kan makkelijk betekenen wanneer dit financieel haalbaar is: als je in de zomer stroom opslaat voor de winter, wil dat zeggen dat je dus 1 cyclus per jaar doet met het overgrote deel van de batterij.

Stel dat je een terugverdientijd van 10 jaar wil, dan heb je per kWh capaciteit van je batterij dus slechts 10kWh opgeslagen en verbruikt op die tien jaar tijd. Met de huidge energieprijzen is dat dus wat, 2,5 euro? Dat wil dus zeggen dat de kostprijs van je batterij 2,5 euro per kWh moet zijn om hem op 10 jaar terug te kunnen verdienen.

De huidge prijs is minimaal 300 euro per kWh. De prijzen zullen nog wel dalen, maar wat nodig is voor jouw streven is simpelweg niet realistisch in de voorzienbare toekomst.
Bor Coördinator Frontpage Admins / FP Powermod @kiang8 oktober 2025 22:14
Mijn streven is inderdaad niet realistisch en dat toont ook gedeeltelijk aan waarom deze thuisbatterijen in de praktijk niet echt een heel solide oplossing zijn voor veel mensen. Het echte probleem wordt niet opgelost. De winst van de batterij zit hem primair in de tijd dat je hem amper nodig hebt; de mooie dagen waarin je overschot hebt. Dan heb je veelal de batterij helemaal niet nodig.

[Reactie gewijzigd door Bor op 8 oktober 2025 22:14]

Nou ja, ik ga met een enkele thuisbatterij van 40% eigen verbruik naar 60%. Met een tweede naar 70%. Of als je enkel naar verbruik kijkt: 1000 kWh op jaarbasis minder stroomverbruik. Met de huidge prijzen is dat 250 euro per jaar minder verbruik, ik vind dat best fors. Wanneer saldering verdwijnt wordt dat ook zo goed als helemaal wat je er aan verdient, want je krijgt niets meer voor je teruggeleverde stroom.

Een marstek batterij kost nu 1500€ (voor 5kWh, equivalent aan twee HW batterijen). We hebben het dus over een terugverdientijd van 6 jaar. Dat is best een goede deal.

[Reactie gewijzigd door kiang op 8 oktober 2025 22:19]

Hangt er net vanaf welk probleem je oplost.

pieklading verschuiven +

opslag voor de winter -
Maar je batterij kan wel slim geladen worden. Tegen lage tarieven. En weer uitgeven wanneer de tarieven hoog zijn.
Dat klopt, maar ook dat zit dan in een 24u cyclus, dus ook daarvoor hoef je geen enorme capaciteit te hebben. Daarnaast moet het verschil in prijs groot genoeg zijn om de inefficiëntie (je hebt ongeveer 25% verlies) en de slijtage van de batterij (als een 5kWh batterij gerate is op 6000 cycli, en 1500€ kostte, dan kost 1 cyclus je dus 25 cent, oftewel 5 cent per kWh die je eruit haalt) te overbruggen. Dat is iets dat ik vooral zie als extraatje om je batterij in de winter nog wat nuttig te gebruiken, maar het echte rendement is enkel en alleen je eigen zonnestroom opslaan.

Opladen om daarna weer terug te leveren aan het net is zo goed als nooit winstgevend zodra saldering verdwijnt, omdat de energiebelasting een extra drempel van bijna 13 cent per kWh toevoegt voor je ook maar begint wat rendement te maken

[Reactie gewijzigd door kiang op 9 oktober 2025 08:39]

Een thuisbatterij dimensioneer je op je afname die overblijft op dagen waarop je meer stroom injecteert dan je afneemt. Als ik naar mijn eigen woning kijk, dan heb ik van half maart tot eind oktober een situatie waarbij ik vrijwel elke dag meer overschot injecteer dan ik afneem. (afname per dag is dan tussen 3 en 5kWh, terwijl injectie daarboven zit). Met een batterij van 5kWh, zal ik dus mijn afname zo goed als weg kunnen werken tijdens een goeie 7,5 maand van het jaar.

Ik weet niet hoe het in NL geregeld is, maar in BE mogen die stekkerbatterijen tot 2500W leveren. In de niet-verwarmingsmaanden (voor mijn woning is dat dezelfde periode) is mijn maandelijkse kwartierpiek rond de 2,5kVA dus ook daar zit je prima met zo'n batterij.
Je extrapoleert nu jouw situatie naar iedereen in Nederland door te zeggen dat een accu groter dan 10 kWh voor niemand nut heeft. Ik rij zelf elektrisch. Een keer op en neer naar het werk neemt ongeveer 40 kWh. Ik heb 32 panelen liggen die op een goede dag dit makkelijk op kunnen wekken en zelfs op een zonnige dag in de winter een heel eind komen. Maar die wekken dat op als ik niet thuis ben. Ik zou dus graag wel meer capaciteit hebben om mijn auto op te kunnen laden.

Of je dat er qua kosten uitkrijgt is een andere vraag, maar ik vind meer eigen gebruik ook een belangrijk argument. Plus de te verwachten leveringsproblemen in de komende jaren. Enexis geeft nu al aan dat er regio's zijn waar ze in de winter niet genoeg zullen kunnen leveren.
Ik zag ze al staan, 4kw als ik het mij goed herinner voor 1500 euro ofzo. Beetje zonnepaneel energie opslaan, en als de zon niet schijnt kunnen ze vast goedkoop laden als ik een dynamisch contract neem. 1500 euro of 6 a 7k vind ik nogal een verschil.
Bor Coördinator Frontpage Admins / FP Powermod @Goed gedaan8 oktober 2025 21:45
Als de zon niet schijnt laad je niet goedkoop met een dynamisch contract. Dat is echt een kwestie van vraag en aanbod.
Afgelopen weekend scheen de zon niet echt noemenswaardig maar was de energieprijs wel ongeveer het hele weekend (dag en nacht) +-0 cent exclusief belastingen (bij Tibber). Ik heb het niet nagezocht maar vermoed dat dit door de zware wind kwam,
Bor Coördinator Frontpage Admins / FP Powermod @theblindman8 oktober 2025 22:16
Dat kan door windenergie inderdaad , dat is een goed punt, maar dat is helaas niet altijd beschikbaar, in bepaalde tijdens van het jaar echt veel minder.
Waar je rekening mee moet houden met die 1k verschil is dat zonneplan een 20kwh batterij opleverd vs de 2.7kwh*4 (10.8kwh) homewizard, je krijgt dus dubbel de capaciteit voor die 1k meer.

Na het dus opzoeken is het dus zelfs duurder om een plugin batterij te kopen.
Ik ga een mooi excel sheetje maken. Heb echter het idee, of het zo is moet ik nog uitrekenen natuurlijk, dat:

Stel ik kan een euro per dag besparen met een 4 of 5 kwh accu van 1500 euro, dan heb ik die in 4 jaar terugverdiend. Dat lijkt mij best netjes, mits ik genoeg heb aan dat vermogen natuurlijk en die euro een beetje realistisch is, gemiddeld gezien.

We gaan het zien, ik hou alle opties open 👌
Hw is dan ook veel te duur.

Plugin stack van 15kw 3*5 is 4500 euro.

Lekker op een nieuwe eigen groep zetten en je hebt 2,5kw vermogen
Veel info hier: forumtopic: Het grote plug-and-play thuisaccu's met een stekker topic. Ik kijk wat Black Friday of Cyber Monday gaat doen met Zendure batterijen. Ik wil graag MQTT of andere lokale api ondersteuning. De Zendure batterijen hebben oa Home Assistent ondersteuning.
Thanks! Ga het draadje volgen.
Mijn buurman is erg tevreden met de Marstek accus. Deze kan je ook gewoon inpluggen. Let er wel op dat die plug in accus maximaal 800W mogen terug leveren per groep (dit geld voor elke plug in accu). Tenzij je echt een aparte groep speciaal voor de accu gaat aanleggen, dan mag je 2500W terugleveren. Je verhoogt namelijk de uitschakelstroom van de schakelautomaat. Als deze 16A is gaat de werkelijke uitschakelstroom naar 19,3A. Ga je 2500 terug leveren op die groep, dan gaat die uitschakelstroom zelfs naar 26,4A.

Dus die 800A is wel een beperking als je het makkelijk in een stopcontact wilt steken. Maar mocht je later meer willen, dan is een extra kabel naar de groepenkast meestal niet zo'n probleem.
Hoezo gaat de uitschakelt stroom omhoog.

Die blijft echt gewoon 16a.

Probleem is alleen dat er een veel hogere stroom kan lopen achter de automaat dan 16a en veel consumenten stopcontacten etc waar op de kabels door geblust zijn kunnen dat niet en zullen bij belasting smelten.

Daarnaast bij kortsluiting krijg je een grotere vonk.

Oftewel altijd je accu's op hun eigen groep zetten en nooit risico nemen van smeltende onderdelen.
ff een simpele zoekopdracht in het forum... (wat je overigens heel goed zelf had kunnen doen :))


Het grote plug-and-play thuisaccu's met een stekker topic - Duurzame energie en installaties - GoT
Wat is legaal? Een opslag die een paar kilowatt afgeeft is denk ik wel een probleem. Jaren terug al iemand meegemaakt die 230V wisselstroom van een serie zuur-accu's maakte. Die hadden ze alles in beslag genomen vanwege een niet geregistreerde hoogspanningsinstallatie.
China blijft de duidelijke koploper in de groei van schone energie. Het land is goed voor 55% van de wereldwijde groei in zonne-energieopwekking en voor 82% van de groei in windenergieopwekking.
Ja het is te triest voor woorden, wij hebben alle productie naar china verscheept, want vervuilend, en dan staan wij er goed op, en China trekt de kar.. en ja ik weet dat ze ook nog enorm veel kolencentrales hebben.. Maar ze hebben in ieder geval de vertegenwoordigheid van geest om te zien dat langzaam en gestaag beter is als hollen en stilstaan wat we hier in het westen doen.
Ik zou niet te blij zijn met China. Ze bouwen samen met India elk jaar 100 kolencentrales bij. Dat is 2 per week.

Of wij er 1 sluiten maakt op het grote geheel niks uit. Wel voor de lokale bevolking in gezondheidswinst en hogere elektraprijzen.
Ja klopt China is er veel gaan bouwen nadat ze een jaar of 10 geleden energietekorten hadden. Maar zoals vaak met China zijn ze aan het over compenseren. Vraag is nu of veel van deze centrales ooit wel energie gaan produceren- nodig zijn ze niet echt. Het zal deels afhangen van interne politiek… net als in de VS waar ze fossiele brandstoffen nu flink subsidiëren en groene energie tegenwerken om politieke redenen. Bizar hoe je zelf een caricature kan worden van hetgeen waar je zogenaamd zo tegen was (cancel culture, misbruik van de overheid tegen politieke tegenstanders en het bevoordelen van energie oplossingen uit politieke motivatie).
Uh, nee. wij hebben alle productie naar China verscheept, want goedkoop. Daardoor explodeert de economie en welvaart daar al jaren, en daardoor hebben ze steeds meer energie nodig. En dat gaat allesbehalve langzaam en gestaag. Alle vormen van energie worden worden in razend tempo bijgebouwd.
China is een van de weinige landen waar dit soort beslissingen door accountants gemaakt worden. Op dit moment is zonnestroom gewoon goedkoper en dat is alles wat voor ze van belang is.

Voordat de meer politiek in Europa grosso modo naar rechts verschoof, was het plan om in 2035 windstroom van de Noordzee als basis voor ons hele netwerk te maken. Tussen de 65 en 70% van alle stroom uit die windparken. Hoewel de investeringen enorm zijn, zou dat de productie prijs van stroom met 20% omlaag brengen in vergelijk met 2020 (inclusief inflatie etc) en grote voordelen voor het mileu hebben. Nu is dat doel uit het zicht en prutten we verder met zonneparkjes en zonnecellen op daken van huizen. Iedereen met een helder inzicht ziet dat dat gewoon niet de meest efficiente wijze is. China wil gewoon de goedkoopste stroom en die is toevallig groen.

Maar de daling van steenkolenstroom is heel goed nieuws. Het is veruit de dodelijkste en vervuilende vorm van energie.
China is een van de weinige landen waar dit soort beslissingen door accountants gemaakt worden. Op dit moment is zonnestroom gewoon goedkoper en dat is alles wat voor ze van belang is.
Dat is belangen na niet de (enige) reden waarom China zo hard inzet op groene energie. China is een van de grootste consumenten van olie, en daardoor enorm afhankelijk van het buitenland, iets dat ze uiteraard niet willen. Zelf kunnen ze niet voldoende produceren, maar groene energie kunnen ze wel. Het werk dat ze hier in steken geeft hun uiteraard ook veel inspraak over hoe standaarden zich ontwikkelen en welke technologie er voornamelijk gebruikt wordt in de wereld. En uiteraard weten ze in China ook verrekes goed dat de onkosten aan groene energie als sneeuw voor de zon verdwijnen in verhouding tot de onkosten die volgen uit een klimaat dat steeds extremer wordt en steken ze daar niet gewoon hun kop in het zand (in tegenstelling tot enkele andere landen). Ja China moet ook vervuilende energie productie bouwen om de vraag bij te kunnen houden, maar dat doen ze duidelijk alleen waar nodig aangezien hun investeringen in groene energie vele keren de rest overstijgt.
Plus dat 15 a 20 jaar geleden er zoveel smog in de grote steden in China was zoals bv Beijing dat je standaard maar een paar kilometer zicht had. En iedereen het gewoon jaren van hun leven kostte. Het was duidelijk dat het zo niet langer door kon.
Duurzame energie heeft nog veel meer voordelen die het aantrekkelijk maken voor China en ook voor ons als we niet zo rechts conservatief zouden zijn. Het zorgt immers voor heel veel lokale banen, de energieprijzen worden onafhankelijk van internationale onrust en stijgende prijzen van olie en gas, en je wordt überhaupt veel minder afhankelijk van het buitenland.

Inmiddels zijn er simpelweg geen argumenten meer tegen duurzame energie, maar de politieke steun in het Westen brokkelt toch af. Dat is puur reactionisme, angst voor verandering zowel bij het volk als de gevestigde belangen.

[Reactie gewijzigd door ph4ge op 8 oktober 2025 21:44]

Voor China - en voor ons, als we wat strategischer dachten - is het grote voordeel van zon en wind de onafhankelijkheid. Net als voor ons moet fossiele brandstof uit het buitenland komen - en je blijft het verbranden, he, dus het moet blijven komen. Een zonnecentrale moet wellicht ook deels uit het buitenland komen maar daarna heb je 20-30 jaar energie, ook als je ruzie krijgt met het land wat je de zonnepanelen verkocht had.

De rechtse partijen krijgen geld - deels uit olie landen zoals Rusland, de VS en het midden oosten. Die houden ons graag afhankelijk. Zelfde verhaal als met de lobby van big tech en big agro - afhankelijkheid creëren zorgt dat je geld kunt knijpen. Waarom zouden partijen als de PVV, BBB en in andere landen Le Pen en AFD geld krijgen van zoveel grote bedrijven…
De stijging was volgens de organisatie vooral te danken aan capaciteitsuitbreidingen.
Dit is geen goed nieuws. Het houdt in dat er nauwelijks minder grijze energie wordt gebruikt. Of misschien wel evenveel of wellicht zelfs iets meer.

Als je een kWh grijze energie verbruikt en je wekt ook een kWh groene energie op, dan heb je meer energie maar vervuil je nog steeds evenveel.

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 8 oktober 2025 20:46]

maar misschien zijn er wel minder auto brandstoffen gebruikt. Dat vertaalt zich in meer electr verbruik en benodigdheden en is toch wel verschuiving van grijs zonder dat je het hier in zo'n stat kan zien.
Inderdaad het valt te verwachten dat het elektriciteitsverbruik gaat blijven toenemen de komende jaren. Met meer een meer industriële processen die naar elektriciteit gaan…
Let wel op dat je periodes ook mee neemt dus somers enorme Overcapaciteit en winters gewoon normaal.
Goed bezig _/-\o_

Op naar de 50% van alle opgewekte energie.
"Renewables include wind, solar, hydro, bioenergy and other renewables, such as geothermal"

Ik vraag me altijd af wat er zoal onder "renewables" valt. Bioenergie is toch hout wat je verbrand, en het is renewable omdat het vanzelf groeit. En geothermie lijkt me niet renewable, want de aarde(kern) wordt er kouder van.

Het stuk vermeld wel dat er 5072 TWh door renewables wordt opgewekt, maar splitst dit niet op naar soort. Enkel wazig gedoe met relatieve veranderingen.

Ergens op hogere pagina's staat dan toch Wind 1365Twh en Solar 1303Twh. Naar de rest (5072-1365-1303 = 2404) moeten we gissen. Ik vind het een zéér slecht artikel.

[Reactie gewijzigd door Bruin Poeper op 8 oktober 2025 22:09]

"Renewables include wind, solar, hydro, bioenergy and other renewables, such as geothermal"

En geothermie lijkt me niet renewable, want de aarde(kern) wordt er kouder van.
Tsja, dan is solar dat ook niet, want de zon brand ook niet oneindig.
Sterker nog, de zon brandt helemaal niet! Het is kernfusie, geen verbranding, wat in de zon plaatsvindt.
Ben benieuwd wat er gaat gebeuren vanaf januari 2027 wanneer de saldeer regeling vervalt.

Gezien de terugleverboete niet gaat stoppen en het nu al de spuigaten uitloopt dat je praktisch betaald voor het terug leveren overweeg ik sterk om pannelen dynamisch terug te laten schalen om niet terug te gaan leveren.

Voordeel is dat ik niet zelf heb geïnvesteerd in de panelen (nou ja met de aankoop van het huis dan) die lagen er al op.
In Afrika is relatief veel zon, China heeft een overschot aan zonnepanelen. Kunnen we als Europa niet in Afrika (tegen een eerlijke vergoeding) investeren en zonnepanelen parken aanleggen en deze met het Europese net koppelen? En uiteraard dat Afrika zelf ook hiervan profiteert door de vergoeding of energie?
Je zit grofweg op 1% verlies per 100 kilometer hoogspanningsleiding. Reken maar uit wat er over blijft als de stroom vanuit Afrika in Nederland aankomt.

Verder kun je je afvragen warom er überhaupt zo weinig in industrie geïnvesteerd wordt in Afrika.
Ik ben sinds 2008 t/m 2018 met peak oil bezig geweest. Voornamelijk na de (negatief getinte) documentaire Collapse, van Michael C Ruppert. Best wel scary als je merkt hoe afhankelijk we zijn en zijn geweest van olie en kolen. Olie zit in alles.

Als ik dit lees word ik wel wat positiever. In hoeverre is denktank Ember te vertrouwen?

Een andere vraag die me te binnenschiet: hoe lang heeft het geduurd voordat hernieuwbare bronnen meer elektriciteit hebben opgewekt tov kolen?
Ik ben sinds 2008 t/m 2018 met peak oil bezig geweest. Voornamelijk na de (negatief getinte) documentaire Collapse, van Michael C Ruppert. Best wel scary als je merkt hoe afhankelijk we zijn en zijn geweest van olie en kolen. Olie zit in alles.

Als ik dit lees word ik wel wat positiever. In hoeverre is denktank Ember te vertrouwen?

Een andere vraag die me te binnenschiet: hoe lang heeft het geduurd voordat hernieuwbare bronnen meer elektriciteit hebben opgewekt tov kolen?
Olie die niet verbrand wordt is voor het klimaat in principe geen probleem. Plastic, medicijnen etc op basis van olie kan voor het klimaat geen kwaad (kan bijv. wel veel afval opleveren).

Duurzame energie wordt ongeveer 13 jaar serieus genomen. Toen kwam Duitsland met z'n Energiewende wat een soort van officieus startschot was. Daarvoor waren deze technologieën experimenteel en niet rendabel.
Bor Coördinator Frontpage Admins / FP Powermod @ph4ge8 oktober 2025 21:47
Plastic, medicijnen etc op basis van olie kan voor het klimaat geen kwaad (kan bijv. wel veel afval opleveren).
Eh, de productie van plastic is behoorlijk vervuilend (net als de productie van sommige medicijnen) nog los van het feit dat een heel groot deel gewoon wordt verbrand omdat het niet goed hergebruikt kan worden. Plastic is een van de grote milieu uitdagingen van onze generatie. Plastic is totaal niet circulair.

[Reactie gewijzigd door Bor op 8 oktober 2025 21:48]

Ah. Heb je hier bronnen voor? @ph4ge same
Bor Coördinator Frontpage Admins / FP Powermod @whersmy8 oktober 2025 21:59
Dat is eenvoudig terug te vinden. Op globale schaal:

"Only 9% of plastic is recycled. The rest ends up in the world's landfills and the environment."

Bron: United Nations Development Programme - UNDP (2025)

"Maar 7 procent van de plastic verpakkingen in Nederland wordt opnieuw gebruikt als materiaal voor nieuwe verpakkingen." Bron: RIVM

En zo vind je eenvoudig meer. Zelfs de meest gunstige en positieve bronnen hebben het allemaal over een percentage lager dan 50% en dan tel ik zelfs de dubieuze bronnen die belangen bij de cijfers kunnen hebben mee.

[Reactie gewijzigd door Bor op 8 oktober 2025 22:00]

Ja, als je bijv plastic later alsnog verbrandt heb je hetzelfde probleem. Zolang je olie niet verbrand is het probleem veel minder.
Bor Coördinator Frontpage Admins / FP Powermod @ph4ge8 oktober 2025 22:15
Maar nog steeds aanwezig gezien de olieproductie op zich ook al een vervuilende industrie hebt. Je kan niet zo maar alle nadelen buiten scope zetten of doorstrepen. Je stelling klopt gewoon niet.
Maar nog steeds aanwezig gezien de olieproductie op zich ook al een vervuilende industrie hebt. Je kan niet zo maar alle nadelen buiten scope zetten of doorstrepen. Je stelling klopt gewoon niet.
Ik denk dat ik het over het grotere plaatje hebt, en jij meer op de details. Uiteraard komt bij elke industriële activiteit vervuiling vrij. Maar voor het klimaat gaat het om CO2 en dat komt vrij bij verbranding.
Bor Coördinator Frontpage Admins / FP Powermod @ph4ge8 oktober 2025 22:36
Voor het klimaat gaat het ook om CO2. Alle andere (giftige) stoffen hebben ook negatieve invloed natuurlijk. Klimaat = CO2 is echt veel te kort door de bocht.
Het volgende traject is om het net op te waarderen. Nieuwe transformatorstations zijn nodig om het grid minder te belasten.

Windpark producenten op zee tonen weinig interesse om met andere producenten te communiceren om het grid te gebruiken. Dat klinkt als logisch gezien de afzetters van stroom een groot stuk van de cake willen en hun verdien model willen uitbreiden. Voor eindgebruikers is dat minder positief omdat dit de groei stagneert.

Positief is dat de innovatie nog lang niet tot een einde is gekomen met hernieuwbare zon & wind-energie.
Het is natuurlijk nodig voor windparken, maar heel veel andere uitbreiding is alleen maar nodig is omdat de markt verkeert geregeld is.

Je kan congestie op het midden/hoogspanningsnet ook oplossen met batterijen (door piek belasting te spreiden over 24 uur) maar veel en veel sneller. Omdat het sneller is, is het automatisch goedkoper voor Nederland. De kosten van bouw/uitbreiding vertraging zijn zo gigantisch dat je die batterijen 10 keer eruit hebt ... maar dat zijn geen kosten die Tennet&co draagt.

Tennet&co misleiden de regering en kosten de economie honderden miljarden omdat ze denken dat meer masten voor hun het meeste winst oplevert.

Zelfs op het laagspanningsnet kunnen batterijen de congestie oplossen ... zeg dat een transformatorhuisje "vol" zit, dan zit het vol 8 uur uit de dag in de winter. Bied goedkope contracten aan waar je gewoonweg in die 8 uur geen stroom krijgt, nemen mensen batterijen (of bouwbedrijven die geen vertraging willen voor hun oplevering). Ook weer opgelost.

[Reactie gewijzigd door Pinkys Brain op 8 oktober 2025 22:58]

Mooi gesproken vanuit de zolderkamer. De realiteit is echter weerbarstiger.

TenneT heeft overigens geen winstoogmerk en heeft dergelijke contracten al gerealiseerd en blijft daar hard op inzetten.
Het blijft hard inzetten op bijna 200 Miljard netverzwaring. Hoeveel word er uitgegeven aan batterijen? Hoe vaak benoemt Tennet last spreiding als een oplossing voor congestie? (Niet als lapmiddel, maar fundamenteel alternatief voor verzwaring.) Tennet management heeft ook gewoon een ons kent ons netwerk en draaideurtjes, ze gaan voor wat hun persoonlijk het meeste oplevert. Op de batterij markt is door de kleinschaligheid en korte duur van projecten meer concurrentie en minder mogelijkheid tot graaiwerk.

Het is gewoon feit dat 24 uurs afvlakking alle congestie kan verwijderen, op hoog, midden en laagspanning (voor het laatste wat lastiger omdat de batterijen bij de eindgebruikers moeten, maar het is nog steeds een optie die eerlijk geëvalueerd moet worden). Het is ook een feit dat dit feit door Tennet nooit ter sprake word gebracht. Ik ben niet de enige die dit opmerkt.

https://www.change.inc/energie/het-stroomnet-zit-niet-vol-dus-die-195-miljard-euro-voor-uitbreiding-is-niet-allemaal-nodig-41591

PS. overigens, als je miljarden uitgeeft ben je ook helemaal niet afhankelijk van kant en klare markt oplossingen. Als je nog eens honderden miljarden aan economische schade kan voorkomen hoort de politiek ook heel snel regels aan te passen. Als bijvoorbeeld batterij uitbreiding van bestaande transformatorhuisjes mogelijk en veilig is, zorg dan dat het gebeurt. Waar een wil is, is een weg. Er is geen wil, geen durf, geen visie, alleen maar de makkelijkste weg die het meest oplevert voor de grootste bedrijven.

[Reactie gewijzigd door Pinkys Brain op 9 oktober 2025 10:21]

TenneT zoekt op allerlei manieren ruimte om maximaal gebruik te maken van de transportcapaciteit die er is. Wat je zegt, “lastspreiding” is juist een heel belangrijk thema: TenneT zoekt proactief ondernemers en organisaties die daarbij willen helpen. Bijv extra contractcapaciteit bieden in de daluren en praktisch 0 capaciteit bieden tijdens de piek.

Het is daarnaast zo dat zij inderdaad investeren in verzwaring van het net. Dit zijn zaken waar TenneT ook verantwoordelijkheid voor draagt.

TenneT is namelijk een TSO, een Transmission System Operator. Als zodanig mag TenneT bijv niet handelen op de stroommarkt, of eigen stroombronnen bezitten. TenneT batterijen gaan er niet komen. Dat is aan een club die dat wel mag.

De overheid heeft hier zitten slapen, niet TenneT of de DSO’s (Alliander Enexis Stedin). TSO/DSO’s waarschuwen de politiek al veel langer maar er wordt niet overgegaan tot het wegnemen van problemen of bieden van mogelijkheden.


Verder reageer ik niet op ongefundeerde statements (ons kent ons etc) want daar heeft niemand wat aan.

[Reactie gewijzigd door uNoTopia op 9 oktober 2025 10:40]

Maar genoeg is het kennelijk niet, als ik de kranten mag geloven. En dus mogen we time-outs gaan verwachten op termijn. Dat terwijl kernenergie de toekomst is en beter alle peilen daarop gericht kunnen zijn.


Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn