Eerste versie Debian met RISC-V-ondersteuning komt binnen drie weken uit

Debian 13 'Trixie', de eerste versie met ondersteuning voor processorarchitectuur RISC-V, komt binnen drie weken uit. De release is op 9 augustus. Dat is ruim twee jaar na de vorige versie van Debian.

Volgende week start de laatste fase voor de uiteindelijke release: de full freeze, zo blijkt uit de aankondiging op de mailinglijst. De release zat er al aan te komen, want een paar weken geleden kwam Release Candidate 2 uit.

Versie 13 voegt, zoals al jaren verwacht, ondersteuning voor 64bit-processors op RISC-V-architectuur toe, zo blijkt uit de releasenotes. Er is ook een lijst van RISC-V-processors te vinden die Debian ondersteunt, zoals de Allwinner D1, maar ook het vervangende moederbord voor de Framework 13 met RISC-V-processor. De vorige stabiele versie van Debian kwam twee jaar geleden uit.

Debian 13 Trixie

Door Arnoud Wokke

Redacteur Tweakers

21-07-2025 • 08:11

23

Submitter: Eärendil

Reacties (23)

23
23
20
1
0
3
Wijzig sortering
Mooi, na m’n vakantie maar eens wat servers enzo upgraden naar Trixie.

En voor wie wanhopig interesse heeft: Je kan NU al ‘Trixie’ = Debian ‘testing’ downloaden en installeren. Dan krijg je 9 augustus misschien nog wat laatste updates, maar dat gaat vrijwel automatisch. Verschil tussen testing en Trixie zal nu al minimaal zijn.
Beter gelijk codename "trixie" opvoeren dan testing. Anders kom je (als je het vergeet) vanzelf in de Debian 14 test tree uit.


APT gaat in Trixie een tikkie veranderen, je kan je /etc/apt/sources.list aanpassen en dan krijg je (als ik me goed herinner) een waarschuwing. Dit omdat het format van de sources list is aangepast. Dit kan je automagisch migreren met "apt modernize-sources" of gewoon de onderstaande aanmaken nadat je /etc/apt/sources.list hebt verwijderd.
cat /etc/apt/sources.list.d/debian.sources

# Modernized from /etc/apt/sources.list

Types: deb deb-src

URIs: http://deb.debian.org/debian/

Suites: trixie

Components: main contrib non-free non-free-firmware

Signed-By: /usr/share/keyrings/debian-archive-keyring.gpg

# Modernized from /etc/apt/sources.list

Types: deb deb-src

URIs: http://security.debian.org/debian-security/

Suites: trixie-security

Components: main contrib non-free non-free-firmware

Signed-By: /usr/share/keyrings/debian-archive-keyring.gpg

# Modernized from /etc/apt/sources.list

Types: deb deb-src

URIs: http://deb.debian.org/debian/

Suites: trixie-updates

Components: main contrib non-free non-free-firmware

Signed-By: /usr/share/keyrings/debian-archive-keyring.gpg
Edit: typo

[Reactie gewijzigd door Riesch op 21 juli 2025 09:10]

Ik heb een paar weken terug een systeem geinstalleerd met de Debian-testing iso en daar zit de /etc/at/sources.list er nog gewoon zo uit.
deb http://ftp.nl.debian.org/debian/ trixie main non-free-firmware

deb-src http://ftp.nl.debian.org/debian/ trixie main non-free-firmware

deb http://security.debian.org/debian-security trixie-security main non-free-firmware

deb-src http://security.debian.org/debian-security trixie-security main non-free-firmware

# trixie-updates, to get updates before a point release is made;

# see https://www.debian.org/doc/manuals/debian-reference/ch02.en.html#_updates_and_backports

deb http://ftp.nl.debian.org/debian/ trixie-updates main non-free-firmware

deb-src http://ftp.nl.debian.org/debian/ trixie-updates main non-free-firmware
Neem aan dat wanneer Trixie officieel gereleased word en je een upgrade doet dat automatisch goed gezet word naar de nieuwe manier?
Neem aan dat wanneer Trixie officieel gereleased word en je een upgrade doet dat automatisch goed gezet word naar de nieuwe manier?
Ik gok dat zowel /etc/apt/sources.list als /etc/apt/sources.list.d/debian.sources wel even beide geldig zal zijn. Dit zou wel overeen komen met hoe Debian z'n dingetje normaal altijd doet, stabiele base en weinig breken tussen releases.

Ik voorzie genoeg mensen met automated deploy geintjes en Ansible die gewoon nog /etc/apt/sources.list voeren i.p.v. de nieuwe format.
Ik gok dat zowel /etc/apt/sources.list als /etc/apt/sources.list.d/debian.sources wel even beide geldig zal zijn. Dit zou wel overeen komen met hoe Debian z'n dingetje normaal altijd doet, stabiele base en weinig breken tussen releases.
Ben het mee eens dat het niet uit maakt waar het komt te staan gezien je het altijd in beide hebt kunnen plaatsten. Het ging mij meer om de formaat van de sources of dat tijdens de upgrade naar de officiële release van Trixie gecorrigeerd word gezien die van mijn nu nog eigenlijk testing is.
Ik had gelezen dat voor 2030 geen complete removal gepland staat. Ik gok dat de het afdwingen van het nieuwe format steeds aggresiever zal worden. Ik kan mijn bron weliswaar niet vinden en was overigens een forum waar iedereen kan posten dus misschien best dat ik hem niet direct vind.
vergeet geen `apt dist-upgrade` te doen :)
Kijk daar heb je wat aan, eerst maar eens wat goed lezen voordat de dist-upgrade ingetikt wordt. De verleiding is altijd groot, eerst doen en dan denken. Al herinner ik van de vorige dist upgrade dat die soepel liep.

Heel blij, een nieuwe release altijd spannend al ben ik nu ook zeer tevreden met de bookworm. Zowel op de server als de laptop. Het geeft heel veel rust om de stable versie te draaien. Een aantal desktop apps lopen via de flatpaks en enkel ding via de backports waarmee je recente versies van een programma kan draaien.

Vind het een geweldig systeem, batteries included. Las dat er nu in de 48000 packages beschikbaar zijn. Met nu een hele zwik nieuwe (15000?) en een heel stel packages verwijderd. Heb je iets nodig, Zoek het en het is er.

Ben na het RedHat/Centos debacle overgestapt maar vind het een zoveel prettiger systeem. Knap werk van de mensen die dit weer voor elkaar gekregen hebben.
Hangt er vanaf, is het "productie" of gewoon hobby? Indien "productie", raad ik altijd aan een tijdje te wachten. Soms is latest-and-greatest niet het beste qua bugs.
In mijn ervaring over de jaren is dat bij Debian heel stabiel. Doordat Debian kwa distro niet alles meteen adopteerd loopt het wat achter kwa het allernieuwste en is het doorgaan goed getest. Wil je altijd het nieuwste kun je beter Fedora pakken oid.

Het enige moment waarop ik met Debian problemen had, was met een nieuwe laptop op een release channel wat nog niet zo up to date was en de videokaart niet ondersteund werd. Juist door naar testing te switchen werkt alles weer.
Volgens mij is de strategie van Debian inderdaad om wat achter te lopen qua feature updates zodat ze zo stabiel mogelijk zijn, vandaar dat veel servers op Debian draaien. Voor een desktop is het prima voor werk, maar prive zou ik toch liever iets nieuwers draaien, want vaak zijn er best wel wat quality of life dingetjes die het verschil kunnen maken.
Debian loopt in de regel iets achter omdat zij de huidige (current) versies overnemen vanuit testing en dan de versies bevriezen. Trixie zou dus redelijk up to date moeten zijn, maar die zal steeds verder out of sync gaan lopen met current van andere distros. Los van backports, heb ik zelf steeds meer via flatpaks draaien. Zeker voor zaken zoals Browsers, dev tools (PyCharm, RustRover, Ridit, VS Code) vind ik het ideaal.

Ik heb Steam en Lutris ook via flatpaks draaien. Moest wel uitzoeken hoe ik de nvidia binaries moest gebruiken. Sleep gaat wel goed, maar hybernation niet, althans half. Als hij ontwaakt lijkt hij niet alle windows goed te kunnen tonen. Moet even uitzoeken welke kernel parameters ik precies moet zetten, maar heb daar eigenlijk geen zin in.

Heb de laatste 20 jaar eigenlijk alleen maar de commandline gebruikt. Pas begin dit jaar ben ik weer eens in de desktop gedoken. Wine/Proton zijn echt goed geworden. Was echt verbaasd wat er inmiddels vanaf de Linux desktop te draaien is aan games.
Debian testing is nog niet de latest-and-greatest. Testing is volgens mij ongeveer vergelijkbaar met Ubuntu qua stabiliteit.
Tussen een LTS van Ubuntu en een stable van Debian zit niet zo veel verschil m.b.t. latest-and-greatest.
Tijdens de development fase krijgen ze allebei packages van Debian unstable, en na de release niet meer. Het verschil zit met name in het releasejaar, Ubuntu in de even jaren, Debian in de oneven jaren.

[Reactie gewijzigd door Eärendil op 21 juli 2025 09:48]

Ik draai Debian alleen op mijn "server" systemen, daarop weer Docker. Dan is latest-en-greatest ook niet nodig ... Zolang het maar stabiel en geen "rare" issues spontaan gebeuren. Dat had ik ook ooit wel van Ubuntu, wel gefixt van 2-3 dagen ... Maar toch :+
Mijn eerste grote upgrade na de overstap op Debian. Ben benieuwd hoe soepel dit gaat.
Ik heb een server die al 20 jaar geleden geïnstalleerd is, en al die tijd dist-upgrades heeft gedaan. Gaat erg goed over het algemeen, als je netjes de instructies volgt tenminste (eerst een laatste update op de oude versie voordat je een dist-upgrade naar de nieuwe versie doet!).
Ha, same here.
De laatste verse install van mn desktop is ca 23 jaar geleden.
Sindsdien alleen maar upgrades gedaan (en een 32->64bit crossgrade).
Bij nieuwe hardware gewoon de opslag overplanten of kopieren.

Wel heb ik hier en daar soms dingen handmatig lopen opruimen/moderniseren.
Kan me niet herinneren wat, maar bijv prehistorische instellingen kunnen soms voor issues zorgen.
Om de meest hopeloze problemen te kunnen debuggen, ook wel verse installs in een "VM" (of gewoon debootstrap in chroot) gedaan, om te kunnen vergelijken met mn productie machine.
En ook wel dingen teruggezet uit backups.

Dus niet 100% probleemloos en vereist wel wat meer kennis.
Denk dat een beetje user veel eerder dan ik al had reinstalled.
Maar bij problemen vogel ik liever uit wat de hoofdoorzaak is.
Dan weet je dat en kan je daar in de toekomst wellicht makkelijk mee dealen.
In mijn ervaring gaat dat prima. Ik raad wel aan op te letten tijdens de daadwerkelijke "apt upgrade" stappen of er packages verwijderd worden die je nodig hebt. Dit kan soms gebeuren in verband met veranderende package-namen of -dependencies. Als je dat noteert tijdens de upgrade dan kun je na de upgrade kijken of je daar iets mee moet.

Sowieso doe je er goed aan de Release notes eens door te nemen, en met name de "upgrades from bookworm" sectie te volgen.

Het is altijd verstandig backups te hebben (zeker van de lijst geïnstalleerde packages zoals ook beschreven in de release notes). Als je een image van het hele systeem hebt dan kun je die zelfs terugzetten om de upgrade ongedaan te maken mocht je dat willen. Al heb ik dat in 25 jaar Debian-gebruik zelf nog nooit nodig gehad.
Zijn er al Tweakers die thuis Risc-V draaien?

Tot nu toe heb ik ze alleen als microcontroller gezien. Een PC met Risc-V is schijnbaar nog niet zo snel.
Ik draai sinds maart een aangepaste versie van Ubuntu 24.04 op een Orange Pi RV2 met 8 GB geheugen als mijn desktop voor lichte taken zoals IRC.

Die heeft mijn eerdere op ARM gebaseerde Orange Pi Win Plus met 2 GB geheugen vervangen, nadat ik deze aan een vriend heb gegeven. Hij doet het op zich prima, maar het is wachten op upstream ondersteuning.

Ik heb wel images gemaakt van Ubuntu 25.04 en Debian 13 met de vendor kernel, maar er ontbreken wat pakketten voor o.a. Kdevelop en KVirc. Dus voorlopig blijf ik even Ubuntu 24.04 gebruiken.

Qua prestaties komt het in de buurt van mijn AMD systeem met een Phenom X4 9650 uit 2009, dat inmiddels met pensioen is en vervangen is door een AM4 systeem dat ik in mei gebouwd heb.
Ja, ik heb een StarFive VisionFive 2 en een Milk-V Jupiter.
Met de test versie al druk bezig geweest. Ondertussen ook al geleerd dat RC niet staat voor release candidate. YouTube: Debian Trixie RC1 on RISCV with AMDGPU Radeon RX 6600

Om te kunnen draaien op een StarFive VisionFive 2 mist alleen de GPU nog in de mainline kernel. Maar met een externe GPU kom je er ook.

Let vooral niet op mijn slechte Engels :)


Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn