Debian 13 Trixie is uit

Debian heeft Debian 13 uitgebracht. De distro heeft de naam Trixie en heeft onder andere ondersteuning voor RISC-V-processors. Ook is de packagemanager geüpgraded naar APT 3.0 en zijn er beveiligingsupdates doorgevoerd.

Debian zegt dat het Debian 13 Trixie beschikbaar heeft gemaakt. Gebruikers kunnen een nieuwe versie downloaden, maar ook upgraden vanaf versie 12. In de releasenotes schrijven de ontwikkelaars dat het besturingssysteem het eerste is dat met KDE's Plasma 6-desktopomgeving wordt geleverd. Daarnaast is het mogelijk uit andere desktopomgevingen te kiezen, specifiek KDE Plasma 6.3, GNOME 48, Xfce 4.20, Cinnamon 6.4, LXQt 2.2, MATE 1.26.1 en LXDE 13.

Versie 13 van het OS heeft ondersteuning voor meerdere chiparchitecturen. Dat zijn niet alleen amd64, arm64, armel, armhf, ppc64el en s390x, maar voor het eerst ook RISC-V, waardoor Debian ook op die processors te gebruiken is. De ontwikkelaars hebben een lijst online gezet met alle socs die worden ondersteund.

Debian 13 heeft verder ook de packagemanager bijgewerkt naar APT 3.0. Ook is er ondersteuning voor HTTP Boot en voor wcurl en HTTP/3 in curl. Daarnaast zijn er meerdere beveiligingsupdates toegevoegd, zoals bescherming voor Return-, Call- en Jump-Oriented Programming-aanvallen op bepaalde processors.

Update, 12.25 uur - In het stuk stond aanvankelijk KDE Plasma 16, maar dat moet versie 6 zijn.

Reacties (29)

[nldls]

Benieuwd of Debian stabieler is dan Fedora op gebied van draadloze verbindingen. Met fedora 42 heb ik issues met zowel wifi als bt. En zo vaak dat het echt irritant begint te worden.

Zou de overstap naar Debian wel willen maken als dat daar geen issue is.

[appollonius333]

Debian is qua OS stabieler, want het is geen bleeding edge net als Fedora. Waarbij Fedora dat wel is en je sneller nieuwe updates krijgt.

Heb je al gekeken of de issues die je hebt met WiFi al bekend zijn bij Fedora? En of dit ook geen issues heeft in Debian?

Wij kunnen namelijk niet zien welke problemen jij ervaart. :)

[TheVivaldi]

Fedora is geen bleeding edge, althans, Fedora 42 niet. Maar wel van een iets andere orde dan Debian 13, dat is waar.

Maar goed, ook stabiele OS'en kunnen kapot; niks is 100% gegarandeerd.

[desalniettemin]

Inderdaad, want Fedora krijgt elke 6 maanden een nieuwe release. Elke distro kan kapot en zeker als je veel experimenteert. Daarom altijd backuppen of het gebruiken in een virtuele omgeving.

[nldls]

Ik heb een wifi kaart in het mobo van mijn laptop zitten die kennelijk issues geeft met Fedora. Dit is helaas een bekend probleem. Soms werkt het uren wel, soms maar 10 of 15 minuten. Enige wat werkt is rebooten (soms ook dat niet eens). Het betreft een Realtek Wifi / BT kaart.

Het schijnt dat de hardware upgraden nog wel een optie is, maar dat vind ik niet echt een eerste stap. Ik hoef niet perse Fedora te draaien.

Het betreft een HP Elitebook 640 G9, redelijk recent dus.

[gerwim]

Je kan in elk geval proberen een live CD te draaien om te kijken of dat wel werkt (jammere is dat je zegt dat het een paar uur kan duren, wellicht dat je hem 's nachts aan kan laten?).

En over het algemeen: Debian shipped oudere drivers dan Fedora. Doorgaans werkt nieuwere hardware beter op Fedora dan Debian.

[psychicist]

Over welke Realtek Wifi/BT chip gaat het precies? Ik heb hier verschillende Realtek chips in gebruik, die overigens prima werken. Bij de HP Elitebook 640 G7 zie ik hier in de Pricewatch een Intel Wi-Fi DE AX211 chip, die blijkbaar dus niet in jouw laptop zit.

[The Zep Man]

Het betreft een HP Elitebook 640 G9, redelijk recent dus.

De ArchWiki kan jou mogelijk op weg helpen, ook al draai je geen Arch Linux.

[Cybersaturn]

Dit klinkt als iets wat je makkelijk zou kunnen testen door het even vanaf een USB'tje te booten. Of misschien kun je ergens de software die erachter zit vergelijken

[nldls]

Verkeerde reply. Excuus

[Reactie gewijzigd door nldls op 10 augustus 2025 11:26]

[Hero of Time]

Kijk daarvoor eerder naar de chip zelf dan de distro. Ik heb de MediaTek wifi+bt module vervangen voor een Intel AX210 omdat de bluetooth (gebruik de wifi niet) constant problemen gaf. Met het Intel kaartje 0 problemen. En ik draai Debian Sid.

[nldls]

Dit heb ik idd ook meer gelezen. Gaf ik ook al aan, dan moet je dus de hardware updaten. Iets wat in windows nooit een issue was, helaas....

[MsOnalicious]

Mijn ervaring met drivers en distributies is dat Fedora redelijk goed is met drivers, maar Ubuntu iets sneller. Ik denk dat Debian daar iets achter loopt, gewoon op basis van de ontwikkelsnelheden.

Ik heb desktops en laptops gehad waar ik de WiFi pas in werking kreeg na een update van Fedora Silverblue (de immutable variant), maar waar Ubuntu er vanaf het begin mee weg was.

Debian heb ik enkel nog maar op oudere hardware of virtueel geïnstalleerd, hetzelfde met RHEL. Rocky Linux als RHEL afgeleide had ook bvb niet de juiste drivers, maar Linux Mint als Ubuntu variant ook niet. Je merkt gewoon welke distributie actieve developers heeft, welke distributie zich toewijdt aan een snelle ontwikkelingscyclus en welke distributie gericht is op de end user desktop experience vs server experience.

[StackMySwitchUp]

Toevallig gisteravond geupgraded omdat ik issues had met een AX200 kaart van Intel, met de standaard wpa_supplicant had ik nog steeds gedoe, maar na wat 5-en en 6en iwd geinstalleerd en daarmee stukken betere snelheid en stabiliteit.

[HollowGamer]

Ik weet het soms niet met Debian Stable: https://www.debian.org/releases/trixie/release-notes/whats-new.en.html#plasma-6

Plasma 6 is bijvoorbeeld toch al flink wat maanden geleden uitgebracht, daarnaast zitten er allemaal oude stuff voor legacy reasons in. Benieuwd dus of Wayland wel correct werkt, want dat is pas stabiel op de huidige versies die ze maintainen.

Sommige vinden Debian rete stabiel, .. misschien voor servers, maar voor de desktop vind ik het eerder een security hell (met veel backports) en komen users daarna met allemaal issues die allang gefixed waren in iets als Fedora/OpenSUSE (ik noem maar even mesa/DNS-issues - die opgelost waren in de nieuwere versies).

Nee, geen Debian voor mij - raad het ook niet aan voor nieuwkomers, enkel voor Docker containers.

[Reactie gewijzigd door HollowGamer op 10 augustus 2025 11:02]

[Q-collective]

Deze discussie is al letterlijk zo oud als Debian. Debian bestaat uit verschillende branches. Versie 13 is de stable branch. De testing branch wordt de volgende stable (14 dus, deze heet Forky). Dan is er nog de unstable branch, (deze heet Sid) waar je wel degelijk op de bleeding edge zit. Neem dit ook letterlijk, want er gaan dingen kapot in deze branch. Niet ideaal voor servers, maar vaak prima voor desktops.

[donkerlicht]

Ik gebruik zelf op mijn desktop een dual boot met een Debian stable en Debian unstable. Wanneer ik ga zitten, start ik vrijwel altijd eerst unstable. Wanneer na een update blijkt dat er iets stukloopt ga ik afhankelijk van mijn tijd en zin die ik op dat moment heb het proberen op te lossen en melden. Als ik even geen tijd en/of zin heb, start ik de stable.

In de praktijk ervaar ik echter weinig echt onoverkomelijke problemen in unstable. Als er al iets optreedt, is het vaak snel te verhelpen, gelukkig.

[Reactie gewijzigd door donkerlicht op 10 augustus 2025 11:23]

[Hero of Time]

Plasma 6.0 is in Februari 2024 uitgebracht. 6.3 is idd enkele maanden geleden uitgebracht. Versie 6.4 is al wel uit, maar die kwam te laat om voor de freeze om nog mee genomen te kunnen worden.

Wayland werkt prima. Draai zelf Sid en heb de huidige (en voorgaande) staat van Trixie dus al langere tijd. Gebruik KDE Plasma met Wayland voor meer dan een jaar zonder problemen.

Je opmerking mbt DNS issues herken ik niet. Mesa valt wat voor te zeggen, versie 25.0 is nu meegeleverd en zal geen nieuwere versie krijgen. Dat is te verwachten bij Stable. Fedora is net als Ubuntu en komt elke paar maanden met een nieuwe release. En tijdens de major versie van Fedora krijg je nog wel nieuwere versies. Compleet andere filosofie, je kan het dus niet vergelijken met Debian. Je gaat je desktop Windows toch ook niet vergelijken met Server?

[Katsunami]

Benieuwd of Debian stabieler is dan Fedora op gebied van draadloze verbindingen. Met fedora 42 heb ik issues met zowel wifi als bt. En zo vaak dat het echt irritant begint te worden.

Zou de overstap naar Debian wel willen maken als dat daar geen issue is.

Dat ligt aan de kernel. De drivers voor de WIFI-kaart zitten in de kernel als modules. Debian draait 6.12 LTS voor de komende twee jaar; als dat nieuw genoeg is voor je hardware, kun je dat proberen. Je zou ook Debian kunnen proberen met de Xanmod kernel, zodat je op dat gebied sneller updates krijgt. (Maar Xanmod werkt niet met Secure Boot, zou je dat nodig hebben of willen gebruiken.)

Het gaat in elk geval niet liggen aan Fedora vs. Debian of het wel of niet goed werkt. (Fedora 42 draait blijkbaar kernel 6.14.)

[TheVivaldi]

Vreemd, ik heb Xanmod langere tijd met secure boot gedraaid, en mijn vader ook. Is dat iets wat onlangs veranderd is (laatste keer dat ik Xanmod gebruikte was vorig jaar)?

[Sn0wy]

Nice! Van de week even de NAS updaten!

[Microwilly]

Zo gelijk op de laptop installeren.

[donkerlicht]

Gisteravond wilde wilde ik Debian op mijn desktop updaten, maar vond wel erg veel upgrades klaarstaan. Even gekeken en bleek Trixie klaar te staan. Direct daarna voor mijn gebruikte applicaties gekeken of er complicaties zouden ontstaan, maar dat bleek niet het geval te zijn. Direct daarna de update gedraaid.

In de tussentijd ook hetzelfde gedaan voor mijn servers, maar er leken geen grote problemen te zijn. Nu draaien mijn desktop en servers op Trixie. Kan ik weer eventjes vooruit.

[Eymas]

Zojuist geïnstalleerd op een laptop waarvan de CPU (Core Ultra 9 185H) niet door de kernels van Debian 12 werd ondersteund, en het werkt(e)...

...totdat het bleek dat elke vorm van audio playback na 2 seconden er uit viel en na vijf seconden terug kwam met gekraak en gesis. Tot nu toe oorzaak noch oplossing gevonden ondanks het sleutelen met Pipewire, Wireplumber, Pulseaudio, potvolperen, pruikenwikkelaar, ga zo maar door. Audio blijft soms een achilleshiel van Linux.

Op de overige workstations geen last verder!

[Clemens123]

Als je nieuwere hardware hebt maar Debian stable wilt gebruiken: gewoon debian backports sources toevoegen en nieuwere kernel installeren die je CPU/Chipset wel al kent. Ook firmware van Debian backports installeren. "dmesg" helpt je te vertellen welke apparaten nog firmware missen, dan is het kwestie van juiste firmware package te vinden.

Trixie zou out of the box moeten werk normaal gezien.

Pas wel op: als je firmware installeert van backport, best niet met recommended/suggested packages...trekt te veel dingen binnen die je niet nodig hebt en zorgde hier voor bricks op intel gebaseerde laptops (denk lag aan nvidia zaken die geinstalleerd werden zonder dat ze nodig waren)

[Reactie gewijzigd door Clemens123 op 10 augustus 2025 11:56]

[Gronaldo]

Ook voor Proxmox 9

[Mark de Vaal]

Die was vorige week er al.

[StackMySwitchUp]

Tipje voor degenen die amdgpu_dkms gebruiken: niet upgraden. bij een upgrade crasht de kernel update omdat amdgpu_dkms niet compatible is met kernel 6.12

als je deze eraf gooit dan krijg je de standaard AMD driver mee, die is prima voor gamen, daarna wil de kernel wel updaten.

[JSBach]

En nu maar afwachten wanneer Raspberry Pi Trixie als basis inbouwt voor hun volgende versie van RPi OS. Ik verwacht vóór het einde van dit jaar. Dan ga ik zeker m’n home servers updaten met Trixie als basis.