Debian stopt met ondersteuning voor 32bit-versie van mips

The Debian Project gaat vanaf de volgende release van zijn Debian-besturingssysteem niet langer de 32bit-versie van mips, ook wel mipsel genoemd, ondersteunen. Versie 12, 'Bookworm', is de laatste stabiele release met mipsel-ondersteuning.

De reden dat mipsel niet langer zal worden ondersteund, heeft te maken met meerdere problemen, schrijft het team achter het besturingssysteem. Zo lukte het niet om het 'jaar 2038'-softwareprobleem op te lossen en was er een geheugenlimiet van 2GB in de user space. Een andere genoemde reden is dat vanuit het ontwikkelteam de mankracht ontbreekt om de processorarchitectuur te onderhouden.

Mipsel is zaterdag al verwijderd van de onstabiele, experimentele versie van Debian. In de aankomende stabiele release van de distro, 'Trixie' genaamd, zal de architectuur ook niet langer worden ondersteund. Die versie komt naar verwachting pas over twee jaar uit. De 32bit-versie van mips was een van de oudste architecturen die nog werd ondersteund door het OS; enkel de 38-jaar oude i386 bestaat nog net wat langer. De 64bit-versie, mips64el, krijgt bij Debian-versie 13 nog wel een officiële port. Daarnaast komt er in Trixie waarschijnlijk ondersteuning voor RISC-V-apparaten.

Debian bestaat inmiddels bijna 30 jaar. Ian Murdock kondigde op 16 augustus 1993 aan dat de release van zijn Debian Linux Release nabij was, waarna Debian 0.01 op 15 september in datzelfde jaar uitkwam. De eerste stabiele release volgde in 1996. Inmiddels is het op Linux gebaseerde besturingssysteem erg populair. Debian vormt onder andere de basis voor verschillende andere populaire Linux-distributies, waaronder Ubuntu.

Debian 12 desktop
Desktop van Debian 12

Door Kevin Krikhaar

Redacteur

03-09-2023 • 11:16

40

Submitter: TheVivaldi

Reacties (40)

40
40
25
1
0
9
Wijzig sortering
Anoniem: 584966 3 september 2023 11:28
Mips <— voor mensen die niet goed precies weten wat mips is. Ik moest het zelf ook opzoeken wat mips is en dan kom ik eerst op multi-directional impact protection system. |:( :9~
Ik herinner me de opwinding wel midden jaren '80 toen de Silicon Graphics werkstations kwamen met die processoren. Kritiek was er op dat RISC concept, maar ja: ze liepen wel op maar liefst 16 Mhz! Als je terugkwam van de koffieautomaat stond je tekening al bijna helemaal in beeld. Opeens werden hele onderzoeksprojecten omgegooid om maar zo'n ding te kunnen kopen.
Tja, 3D CAD op een Indigo in ‘98 - been there, done that. De opvolger was een beefy SGI machine van fl 30.000,- met 200MHz MIPS aan boord. Mijn huidige Fritzbox 5530 bevat een 800MHz MIPS processor; ik meen ook 32 bits.

Major edit to get the facts straight:
- beefy machine: het betrof indertijd een SGI Octane2 met een R1000 processor die intern reeds volledig 64 bit was, maar naar buiten slechts 40/44 bit toegerust. Een dergelijke machine draait echter vandaag de dag 64bit Linux.
Zie: https://en.wikipedia.org/wiki/R10000 en https://en.wikipedia.org/wiki/SGI_Octane
- de Fritzbox 5530 heeft een Falcon MIPS32 / InterAptiv @ 800 MHz processor.
Zie: https://boxmatrix.info/wiki/FRITZ!Box_5530_Fiber en https://s3-eu-west-1.amaz...-interAptiv-DTS-01.20.pdf en https://fritzmod.net/de/m...zbox-debian/installation/

[Reactie gewijzigd door MOmax op 23 juli 2024 09:17]

Blijkbaar Nintendo 64, Playstation 1 & 2 draaiden op MIPS.
In de 90er jaren verkocht Tandem Computers hoog beschikbare systemen gebaseerd op MIPS-processoren. Elke CPU bevatte twee MIPS-processoren die in lockstep draaiden. Zo'n Tandem computer had minimaal twee en maximaal 16 CPU's.
Het spel Stationeers gebruikt ICX/IC10 wat een iets aangepaste(simpelere?) versie is van MIPS scripting.
Je kan dan in het spel van alles automatiseren in die taal i.c.m. de chips.
Tot nu toe mijn favoriete "voor de lol script-taal" samen met yolol (Starbase, let op: gebrek aan funding en ver van af).
https://stationeers-wiki.com/MIPS
https://store.steampowered.com/app/544550/Stationeers/
Ik heb een aantal jaren een SGI Indy gebruikt rond 1994-1995.
150 MHz CPU, 64 GB RAM, 24 bit kleuren monitor 1280x1024, webcam, OpenGL, 1 GB harddisk, 100 Mbit Ethernet.
In vergelijking met de 486DX-33Mhz, 4GB RAM, Windows 3.11 machines die er naast stonden was het een enorm verschil.

Vooral gebruikt voor CAD, simpele 3D, numerieke/wiskundige berekeningen en chemische simulaties. Maar je kon er ook leuk mee videobellen, er zat goed geluid in, en zelfs een paar games.

Het OS, IRIX, was niet zo best helaas.

SGI heeft nog best veel bijgedragen aan allerlei ontwikkeling en open source.
Million instructions per second
Ian Murdock had in 1993 een vriendin die Deb heette. Niet moeilijk te raden waar Debian z'n naam vandaan heeft. ;)
En in 2008 zijn ze gescheiden. Ik weet niet hoe ze uit elkaar zijn gegaan, maar het lijkt me ergens pijnlijk om daar dagelijks aan herinnerd te worden door een wereldwijd bekend product met de naam van je ex erin. (Ok, hij is niet meer onder ons dus hij zal er nu geen last meer van hebben...)

(edit: Spijt me dat te horen, @Ome Ernst )

[Reactie gewijzigd door RefriedNoodle op 23 juli 2024 09:17]

Mwah, in de Linux wereld zijn ze wel gewend aan forks :Y)
Zelfs dan nog. Zoiets is deel van je geschiedenis en heeft je mede gevormd. Je kan het ontkennen, maar weggaan zal het nooit. Dan beter proberen het een plaatsje te geven.

En ja, ik ben ervaringsdeskundige hierin.
@RefriedNoodle Dank je. Dat is helaas deel van het leven.

[Reactie gewijzigd door Ome Ernst op 23 juli 2024 09:17]

En in 2008 zijn ze gescheiden.
Debex :+
Debra heet ze overigens @Ozymandias. Afgeleide van Deborah.

Wat betreft Ian Murdock, hij is later voor Sun gaan werken en daarna voor Docker, Inc. Hij heeft zelfmoord gepleegd, zie z'n Wikipedia (de Engelse; de Nederlandse is outdated)

https://en.wikipedia.org/wiki/Ian_Murdock
En daarmee kan ik voortaan de vreemde blikken beantwoorden wanneer ik niet 'diebiean' zeg. Deborahian bekt overigens ook niet echt lekker. 8)7
Begrijpelijk, er zijn nog aardig wat MIPS gebaseerde routers waarvoor je OpenWRT kunt gebruiken maar Wave Computing (huidige eigenaar IP) heeft in 2021 de handdoek in de ring gegooid voor wat betreft de toekomst van MIPS.

Niet erg, RISC-V is in ontwerp een meer dan volwaardige vervanger, wel jammer, goeie herinneringen aan de jaren 90 R4x00 series.
Zelfs dan blijft mips64el nog gewoon ondersteund. Ik zou niet zozeer weten wat je op een MIPS-apparaat met Debian moet (MIPS-hardware is normaal toch vaak routers of kleine computers met enkele megabytes aan opslag) maar als je mips64el gebruikt, kun je voor nu nog gewoon Debian blijven updaten.
Het is wel fijn om in een VM te ontwikkelen en automatiseren met een volledige toolchain en scripts
Dat zou kunnen, maar ik neem aan dat je in die situatie dan ook tooling voor de distributie die je uiteindelijk gaat gebruiken installeert.

Voor Linux op zulke platformen zou ik eigenlijk ook geen mips VM gebruiken, het lijkt me veel makkelijker een amd64-VM te pakken en daar via qemu-static de mips binaries te laten uitvoeren. Werkt nagenoeg hetzelfde, maar alles om je eigen componenten heen draaien een stuk sneller.
Dat klopt er zitten wel eens blobs en binary patches tussen voor modules en BSP. Target is niet per se Debian.

Als je gewoon je scriptjes voor packaging/testen/dumpen etc kan hergebruiken zonder elke keer geemmer met endianness, dubbelchecken etc met een debian install en custom toolchain aanpassingen in pad dumpen werkt het praktisch en snel. Ook makkelijk om kernel te patchen/compileren, u-boot en image te genereren en simpelweg kijken of de binary tests lopen.

Maar goed, al weer een tijd niet gedaan.
Het lijkt me vrij onwaarschijnlijk dat iemand met een mips-systeem noodzakelijk Debian wil blijven draaien. Een linux mips-kernel net een gangbare CLI-installatie die niet een specifieke distributie vereist is een probleem?
Als je bestaande Debian/mips-installatie heel belangrijk is moet je die vanaf dit punt forken en proberen eventuele veranderingen aan de latere Debian source compatible en werkend te houden op je hardware.
Ik geloof dat OPNSense gebaseerd was op Debian? Mede gezien je routers noemt, mogelijk interessant.
OpenWRT was net zogoed ook erg geschikt om op een Debian of Ubuntu-installatie te draaien staat mij nog bij van enkele jaren terug.
Maar hoeveel van de betreffende hardware zal 32-bit mips zijn? Geen idee...
OPNSense is FreeBSD-gebaseerd met de FreeBSD ports, en geloof ik ook nog eens vooral voor amd64 bedoeld.

OpenWRT zelf is een losse distributie, je kunt de onderdelen van OpenWRT op zo'n beetje elk platform installeren natuurlijk, maar de standaardtools van Debian zijn hier volgens mij niet zo 1-2-3 compatible mee.
Wat is het voordeel van Mips tegenover de rest? Ik dacht dat Mips vooral in decoders zat en energiezuinig was?

Als ze Risc-v gaan ondersteunen. Is Risc-v al ondersteundt in qemu
MIPS is een fundamentalistische RISC-architectuur. Dat maakt de architectuur niet erg krachtig, want de hoge kloksnelheden die nodig zijn om het gebrek aan rekenkracht per klokpuls zijn nooit gehaald. Het maakt een MIPS-kern wel heel compact en energiezuinig. Daarom is het geschikt voor apparaten waar niet zo veel rekenkracht nodig is. Met name als een 8-bit processortje niet goed genoeg is, komt een 32-bit MIPS in beeld.

Toch wordt MIPS ook nog maar beperkt voor dit soort doeleinden gebruikt en de reden is de gereduceerde Cortex M-architectuur van ARM. Ook erg geschikt voor dit doel en het ARM-ecosysteem is veel groter dan dat van MIPS.
MIPS? -> Skytech Alpha 400? Wie kent deze nog?
Met 128MB RAM kan je natuurlijk niet zoveel, maar kon wel een fun apparaat zijn voor sommigen onder ons, zolang je niet het standaard OS erop draaide. Wie heeft er nog mee gewerkt de afgelopen paar jaar?
Met 128MB RAM kan je natuurlijk niet zoveel
Tuurlijk, met 0.5M (Amiga) of 64K (C64) al helemaal niet ... dus dat roep je gewoon even op Tweakers?

Waar bijna(!) alle moderne software last van heeft is dat de hardware zo veel sneller en goedkoper is geworden dat het altijd meer kost om efficiëntere software te ontwikkelen dan er meer hardware tegenaan te gooien. Bijkomend verschijnsel is dus dat kleinere hardware meer en meer wordt afgestoten bij nieuwe ontwikkelingen.
Dat is een beetje kort door de bocht. Er is vele malen meer geinvesteerd in software/compiler efficientie cq optimalisatie dan in die tijd.

Daarnaast zijn er features als veiligheid (buffer overflow/stack protection/MMU/isolatie), netwerk, hogere rekenkracht, parallelle rekenkracht, ingewikkelde instructies, hogere resoluties, nieuwe algoritmen (denk b.v. alleen al aan video), USB, 3D, AI noem het maar die niet meer versimpeld kunnen worden met rechtstreekse toegang.

Dat lijkt misschien met webapps maar elke webapp herbergt een veelvoud van de functionaliteit die je in een C64/Amiga vindt.
C64 mee eens. Maar of de webapp het van een Amiga wint, hangt af van de Amiga waarmee je die webapp vergelijkt.

Een A500 uit 1987 wordt inderdaad behoorlijk ingehaald, en ook een A1200 uit 1993 kan niet meer meekomen. Zelfs een stock A4000 - het topmodel dat onder de vlag van Commodore werd uitgebracht, verliest het van die hypothetische webapp.

Maar machines waar AmigaOS4.1 op draait (Amiga's met een PowerPC-processor) kunnen voor de meeste taken nog behoorlijk meekomen. Dat kan een A4000 met PowerPC-uitbreiding zijn, of een hele nieuwe machine zoals de AmigaONE X1000 en X5000 of de ACube Sam460. Er is niet meer één fabrikant, zoals Commodore ooit was. De naam en het OS worden nu in licentie gegeven.

Protected mode processing, MMU, isolatie van lopende processen in silo's, hoge resoluties, USB, 3D... zit allemaal in de nieuwere modellen. Hardwareversneld ook.

Alleen Youtube wil maar niet vlotten, omdat het verdomd lastig is om hardwareversnelling voor die codecs te implementeren. Of dat nu met die PowerPC of met juridische hindernissen te maken heeft, is me niet duidelijk. AI lijkt me niet haalbaar zonder hardwareversnelling, dus dat zal niet snel gebeuren op een Amiga.

Amiga's met een PowerPC-CPU kosten echter een fortuin - zonder gekheid. Je kunt er een heel redelijke game-pc voor kopen. Er zijn wat nichetoepassingen voor te bedenken, maar niet veel. Ze zijn dus alleen voor de echte die hard Amiga-gebruikers interessant.

Zo nu en dan komt een fabrikant weer met een Amiga op de proppen waar dan iedereen op duikt. De wedergeboorte van het platform wordt gevierd - Windows wordt alvast gedecimeerd tot voetnoot in de geschiedenis (aldus de Amiga-community) en binnen no-time is de machine uitverkocht. En dan begint het liedje weer van voor af aan.

Op dit moment houdt iedereen z'n adem in voor de Aeon A1222 - een nieuw microITX Amiga-moederbord met een NXP QorIQ P1022-CPU. De geruchten gaan dat die een heel nieuwe variant van AmigaOS gaat draaien. Vooral door ruzie met de uitgever van AmigaOS.

Hoera voor fragmentatie!

[Reactie gewijzigd door Heroic_Nonsense op 23 juli 2024 09:17]

128MB uit een tijd dat 1GB de norm was. #@Killemov Een Amiga of C64 was niet bepaald budget, als ik dan toch niet verkeerd ben.
De CPU in de little linux laptop(zo werd deze ook genoemd) was ook te vinden in MP4 spelers(weet niet onmiddelijk welke). Het was een bijzonder budget apparaat, niet de eerste uit zijn klasse. Veel bronnen zijn ⬇ gegaan jammer genoeg. Als iemand er nog mee heeft gewerkt, wil ik dat wel weten.

[Reactie gewijzigd door Ludwig005 op 23 juli 2024 09:17]

128MB uit een tijd dat 1GB de norm was.
Precies mijn punt. Aan allen hierboven: Het ging mij er alleen om wat ontwikkelaars voor fantastische dingen uit 0.5M/64K wisten te toveren. En wat kosten betreft was een A500 nog altijd veel goedkoper dan een 286-kloon. Een A1000 heeft geloof ik nog wel 9999 NLG gekost. |:(
Is het niet jammer dat er enkel x86 + ARM over zijn?
MIPS, Itanium, etc. allemaal niet echt mainstream geworden. Buiten N64 - niet veel gebruikt toch?

Prima natuurlijk dat oude code verdwijnt, als niemand het meer gebruikt.
MIPS was ook populair eind jaren 80 bij de Unix workstation bouwers (SGI, Dec) maar die dingen waren toen onbetaalbaar voor de meeste 'normale' mensen die niet per se 3d dinosaurussen op een filmdoek hoefden te tekenen ;)
Itanium is een mislukt experiment waar Intel meer geld dan ze wilden in heeft moeten afzinken vanwege contracten met HP (omdat HP van PA-Risc afstapte voor Itanium).
Sparc wordt nog steeds gebouwd, met nog wat niche versies voor bv de ruimtevaart.
Zelfs de echte antieke spullen zoals Z80 e.d. worden nog steeds gemaakt en waarschijnlijk massaal ingebouwd in wasmachines, airco's etc, maar daar draait geen Linux op dus daar hoor je niemand over ;)
Sparc wordt nog steeds gebouwd, met nog wat niche versies voor bv de ruimtevaart.
Sparc (Elbrus) is populair in het Russische militaire apparaat, o.a voor raketsystemen als S-400.
Er wordt juist meer en meer RISC-V support aan distro's toegevoegd :)
Jij bepaalt dat met je portemonnee. Dus waneer heb jij voor 't laatst iets gekocht anders dan x86 + ARM?

Mijn een-na-laatste aanschaf: RISC-V SBC.
Het heeft natuurlijk absoluut geen zin om buitenissige CPU architecturen aan te schaffen om 'instructieset diversiteit' te promoten. Je koopt de CPU (of GPU) die het best overweg kan met de software die je wil draaien, voor de beste prijs.
De meeste van die high-end exoten zaten alleen in workstation of server klasse machines (Itanium, Sparc, oude MIPS) die letterlijk 10x duurder waren dan op Intel gebaseerde spullen. Men _verwachtte_ ook helemaal niet dat die dingen aan de massa verkocht werden, maar heeft zich hard verkeken op de snelheid waarmee Intel toen betere chips kon uitbrengen.
Same, VisionFive 2, naast mijn x86_64 systemen. Binnenkort weer eens kijken of we al mainline kunnen draaien op de VisionFive 2.
Je vond MIPS-CPU's in embedded apparatuur, de eerste twee PlayStations, de N64 (zoals je al zei), diverse Silicon Graphics-systemen en niche workstations.

Tegenwoordig maakt MIPS (na diverse overnames, naamswijzigingen en uiteindelijk een doorstart) weer CPU-ontwerpen, maar nu op RISC-V gebaseerd.
MIPS64 blijft toch gewoon ondersteund? Evenals verschillende varianten van Power en RISC-V, en zelfs SH4 en Sparc64 blijven ondersteund door Debian.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.