Citroën, Peugeot en Opel stoppen met ontwikkeling van waterstofvoertuigen

Autofabrikant Stellantis stopt met de productie en ontwikkeling van waterstofvoertuigen. Het bedrijf zegt dat er onvoldoende infrastructuur en overheidssteun is. Stellantis maakte onder meer Citroën-, Opel- en Peugeot-waterstofbestelbussen.

"Aangezien de waterstofmarkt op de middellange termijn geen mogelijkheden tot ontwikkeling laat zien, heeft Stellantis besloten zijn waterstofontwikkelingsprogramma te staken", schrijft het bedrijf. Het bedrijf wijst op de beperkte beschikbaarheid van waterstoftankstations, de grote benodigde investeringen en 'de noodzaak voor sterkere aanschafprikkels voor consumenten' als redenen om geen vertrouwen te hebben in de middellange toekomst van waterstofvoertuigen.

Het bedrijf was van plan om later dit jaar Pro One-waterstofbestelbussen in productie te nemen. Dit zouden grotere bussen worden dan de waterstofbestelbusjes die sinds 2023 in Nederland werden verkocht. De productie van de Pro One-bussen gaat echter niet meer door. Die kleinere bestelbussen werden samen met Symbio gemaakt, een bedrijf waarvan Stellantis voor 33 procent eigenaar is. Stellantis onderzoekt nog samen met de andere eigenaren wat de consequenties zijn voor Symbio.

Jean-Philippe Imparato, chief operating officer bij Stellantis, legt uit dat de keuze om te stoppen met waterstofvoertuigen ook te maken heeft met strenge CO₂-normen vanuit de EU. Autofabrikanten moeten veel investeren in bijvoorbeeld accu-elektrische auto's om deze doelstellingen te halen. "De waterstofmarkt blijft een nichesegment, met geen vooruitzichten op economische duurzaamheid op de middellange termijn", zegt Imparato. "We moeten heldere en verantwoordelijke keuzes maken om er zeker van te zijn dat we competitief zijn en voldoen aan de verwachtingen van onze klanten met onze elektrische en hybride voertuigen."

De kleinere Stellantis-waterstofbestelbusjes die sinds 2023 in Nederland te koop zijn.

Reacties (125)

[Hemingr]

Ik was een maandje terug bij de toyota dealer voor onderhoud en had een praatje met hun chef verkoop over de Mirai (waterstof auto van Toyota). Kost 80K. Is in principe een soort van ruime prius met een waterstof systeem.

Me: "Hoeveel van die dingen verkoop je nou?"

Toyota kerel: "Een stuk of 3 per jaar"

Me: "Aan wie?, Particulieren?"

Toyota kerel: "Soms aan een bedrijf die een "groene" promo wil maken met een scheutje subsidie of aan een overheidsinstelling die een intern duurzaamheidsdoel heeft".

Me: "Totale onzin dus?"

Toyota kerel: "Ja.":

Me: Waar tanken deze autos?

Toyota kerel: Op 30km afstand zit een pompstation die het heeft. We hebben meebetaald aan de bouw want anders kon het niet uit.

[simplicidad]

Waterstof wordt tegenwoordig ook ingezet als alibi om vervuilende industriële projecten een "groen" imago te geven. Zo profileert Ineos Project One in Antwerpen zich als een milieuvriendelijke ethyleenkraker die géén CO2 zal uitstoten - op voorwaarde dat de installatie draait op volledig groene waterstof. De cruciale vraag is echter of er tegen die tijd überhaupt voldoende groene waterstof beschikbaar zal zijn.

Hier in Vlaanderen worden de klachten uit Zeeland soms weggezet als jaloezie of als onwil om concurrentie te verdragen. Maar in werkelijkheid hebben de Zeeuwen alle reden om wantrouwig te zijn tegenover dit project. Zeker als je beseft dat de Antwerpse petrochemie al jarenlang bijdraagt aan de vervuiling van de Westerschelde en het haar verantwoordelijkheid niet neemt.

Nu wordt de hoop gevestigd op “witte” waterstof, maar het voelt eerder als het grijpen naar een strohalm dan dat het een realistische oplossing is voor al de problemen. En voor wagens zie ik het dan nog minder als voor industrie mits ze natuurlijk voor handen is in grote getallen.

[Reactie gewijzigd door simplicidad op 16 juli 2025 17:40]

[Amdwarrior]

Ruime prius? Ding is nog krapper vanwege waterstof tanks

[WillySis]

Ik kan niet oordelen over de binnenruimte, ik heb nooit in een Mira gezeten.

De Prius heeft een accupakket die wat ruimte inneemt en als je een Mira en een Prius naast elkaar ziet staan, dan is die Mira wel een stuk groter (tikkie hoger en ca 20 cm langer). Ik kan me best voorstellen dat de Mira van binnen wat ruimer is.

[Blokker_1999]

De vorige generatie Mirai zeker niet. Ik geloof dat ze bij de recentse vernieuwing van de Mirai er wel in geslaagd zijn van alle elementen van de brandstofcel uit de cabine te verwijderen (vroeger zat er elektronica onder de voorste zitjes) door de motor zelf naar de achteras te verschuiven en zo ruimte onder de motorkap vrij te maken. Maar de middentunnel is nog altijd zeer fors daar er een brandstoftank onder steekt en ook onder de achterbank en onder in het koffer steekt er telkens nog altijd een brandstoftank voor waterstof. De cabine ziet er binnenin ruim uit, maar je verliest dus veel ruimte aan die tanks.

En als je reviews erbij neemt die de 2 vergelijken geven zij ook aan dat de Mirai binnenin minder ruimte heeft dan de Prius ondanks het grotere formaat.

[Quilt]

En waarschijnlijk verliest Toyota nog eens zoveel geld per exemplaar dat ze "verkopen".

[TEMwave]

Mij heeft rijden (en stoken) op waterstof altijd al vreselijk zonde geleken. Waterstof is een waardevolle grondstof voor de industrie. Maar waterstof is alles behalve groen op de korte tot middellange termijn; de meeste waterstof wordt uit aardgas gewonnen. We hebben bij lange na niet de hydrolyse capaciteit om zelfs de hoeveelheden waterstof te produceren die onze industrie nodig heeft op een groene manier. Even wat cijfers: het actueel jaarlijks waterstofverbruik in NL komt neer op zo'n 180PJ. De ambitie in het klimaatakkoord is om in 2030 3-4GW aan hydrolyse capaciteit te hebben in NL. In een studie van PBL wordt uitgegaan van 4740 vollasturen per jaar (~50% uptime) en 60% efficientie. Onder de streep levert dat ongeveer 40PJ groene waterstof per jaar op in 2030. Dat is nog steeds 4.5x te weinig om de vraag vanuit de industrie te vervullen. Afhankelijk van hoe ambitieus de komende kabinetten zijn, zitten we misschien in 2035-2050 eindelijk op een punt waar de industrie is voorzien, waar waterstof echt groen is, en er waterstof "over" is om op te rijden en verwarmen.

[kidde]

Het is wel jammer, dat er gezien het overvolle stroomnet, door onze en de Duitse overheid niet meer geinvesteerd wordt in waterstof als energie-drager.

Het is inderdaad niet efficiënt, maar op dit moment lijkt het erop dat niet efficiëntie, maar netcapaciteit de beperkende factor is in de energie-transitie.

[salipander]

Maar waar moest dan die stroom voor de waterstof vandaan komen als het stroomnet zo overvol is?

Ik begrijp niet dat hele volksstammen niet in staat zijn om deze basale link te leggen...

[w3news]

Waterstof kun je in grote hoeveelheden ergens voor lange duur opslaan.
Dus op momenteel als er veel stroom is, zoals in de zomer, dan maak je veel waterstof.
Die waterstof kun je in de winter weer gebruiken.
Accu's ga je niet inzetten om de stroom van de zomer in de winter weer te gebruiken, dat moet je anders en minder efficiënt opslaan.
Dus wat je krijgt bij batterij auto's, is dat in de winter minder stroom in Nederland groen opgewekt wordt dan in de zomer. (dit wordt veel afgekocht met certificaten uit Noorwegen om het groen te maken)

Als je puur alleen naar het voertuig kijkt, en denkt dat 24 uur per dag 365 dagen per week voldoende groene energie opgewekt kan worden om je accu auto op te laden, dan zit je er naast.
De kans is groter dat je voldoende waterstof volledig groen kunt opwekken voor het hele jaar, dat kun je beter inplannen.

Of veel mensen allemaal hun auto rechtstreeks aan het net hangen, of een paar grote waterstof centrales, dat is een heel verschil.
Die paar waterstof centrales kun je inplannen.
Of eventueel die waterstof in een ander land opwekken, met meer zon, wind of waar waterkracht mogelijk is, en dan die waterstof naar Nederland halen zoals we het ook bij gas doen.

Naar het stroomnet kijken is daarom veel belangrijker bij de accu auto, omdat de particulier dan op bepaalde momenten zelf flink het net belast.

[hiostu]

Waterstof kun je in grote hoeveelheden ergens voor lange duur opslaan.

Dat is helemaal niet zo eenvoudig en kost ook nog eens veel energie.

[Ruuuuuubje]

En opslaan in ammoniak?

[JeffreyGorissen]

Beter in methaan CH4, daar is het hele land al op voorzien (aardgas).

[Kevinp]

Het maken van "groene" aardgas zou voor Nederland een zeer goede optie zijn. Het netwerk ligt er al

Auto's en bussen kunnen er op rijden.

[Blokker_1999]

Dan heb je nogmaals 2x een omzetting, en weet je wat je nodig hebt om dat om te zetten? Juist ja, energie. Je verlaagt de efficientie steeds verder en verder.

[artjan]

Op zich niet erg, benzine / diesel maken kost OOK heel veel energie. Toch kan dat "uit", het is een tijdje bruikbaar in een vorm die goed te distribueren is. Nu moet wel de hele keten, infrastructuur, beleid, business model en wetten op de schop, da's we een issue. Los van gedrag en gewoonte.

Nederland heeft een heel aardgas distributie netwerk en we zijn cv ketels gewend, maar dat is ook door veel overheidsbepaling van de grond (eh onder de grond?) gekomen. Maar goed, dat leverde rijkdom op, we hadden veel gas. Nu is dat wat minder direct en fors zo...

[Unstable Element]

Waterstof is veel te waardevol voor de industrie om in auto’s te stoppen.

De zware industrie zal ook een keer moeten overstappen en staal produceren met elektriciteit gaat niet. Je moet iets hebben dat de zuurstof atomen van het ijzer / aluminium trekt. Nu doen we dat met C / CO. Waterstof kun je daar (minder efficiënt) ook voor gebruiken.

Daarnaast is waterstof een mogelijk alternatief voor aardolieproducten in heel veel chemie processen. Dus laten vooral de auto’s lekker op batterijen. Dan kan de vervuilende industrie overstappen op waterstof.

[Miglow]

Toch denk ik dat het voor transport de beste optie gaat worden. Nauwelijks zwaarder dan dieseltrucks itt batterijtrucks en ipv met een belachelijk vermogen zo snel mogelijk meermaals de accus vol te stampen kun je gewoon in een kwartier weer een volle tank waterstof hebben voor x honderd km of wellicht de hele dag.

[Femme]

In de logistiek draait alles om kosten. Waterstof kan nooit concurreren met batterij-elektrisch vanwege de inefficiency en dure infrastructuur.

[Miglow]

Daarentegen kunnen minder laadvermogen (toch zomaar 3-5 ton), vaker langer stilstaan en altijd op een capabel laadpunt je dienst eindigen de kosten en efficiëncy ook enorm de nek omdraaien.

[Femme]

Dat is geen argument aangezien er veel meer snelladers zijn dan waterstoftankstations en het een stuk eenvoudiger is om een snellader te plaatsen dan een waterstoftankstation. Een snellader is veel goedkoper, neemt nauwelijks ruimte in en heeft alleen maar een elektriciteitsaansluiting nodig om te functioneren. Als die niet veel vermogen heeft kom je een heel eind met een dak vol zonnepanelen op je distributiecentrum in combinatie met stationaire accu' om energie te bufferen. Het verdienmodel is, je hebt op die manier lage energiekosten en je haalt maximale inkomsten uit handel in HBE's (hernieuwbare brandstofeenheden).

[Miglow]

Daar mis je dus wat inzicht. Juist de zware transportsector komt niet op distributiecentra, ik kom er bijvoorbeeld nooit omdat ik met afval in grote 40m3 containers rijd en laad/los met de hydrauliek op mijn vrachtwagen. Mijn truck weegt met die installatie zo'n 25-26 ton leeg en dan is het meer gewicht dus echt wel een probleem. Daarbij kan ik dus niet tijdens het laden/lossen de accu's opladen en verbruik ik extra veel energie omdat mijn lading nou niet echt aerodynamisch is en veel rolweerstand ondervindt van de 7 assen. Denk aan 1:2,5-2,6 op diesel gemiddeld. En ja, n=1, maar er rijden alleen bij mijn opdrachtgever al zo'n 150 van die combinaties en dat is niet eens de grootste afvalinzamelaar. Ik houd oprecht mijn hart vast voor waar dit naar toe gaat want het gaat bij ons de efficiëntie compleet om zeep helpen als we allemaal elektrisch moeten gaan rijden.

[vlaaing peerd]

In de transportsector is waterstof al redelijk op stoom er en rijden zo'n 50 duizend vrachtwagens en bussen wereldwijd rond.

Dat heeft deels te maken met emissievrije steden (busvervoer), maar de voornaamste voordelen zijn de langere actieradius en zoals je zegt, korte tank/laadtijden, die in sommige gevallen bedrijven laat kiezen voor waterstofvrachtwagens ipv batterijgedreven.

[friend]

'op stoom' zou ik 50.000 bussen en vrachtwagens niet echt noemen, dat is minder dan 0,5% van alle bussen en vrachtwagens die er rondrijden, daar is nog een hele weg te gaan. Het zal nog lang een niche markt blijven zolang er hoge kosten en voldoende alternatieven (inclusief fossiel) zijn.

[Glashelder]

Een Porsche Taycan kan nu al snelladen met 1340 km/h oftewel 335 km in 15 minuten.

Waarom zou je het als gebruiker iets moeten boeien met welk vermogen dat plaatsvind?

Het mooie aan een snellaadstation is dat auto's ook nog eens achter elkaar geladen kunnen worden. In tegenstelling tot het tanken bij een waterstoftankstation waarbij na de eerste auto eerst het geheel weer op druk gemaakt moet worden.

[Reactie gewijzigd door Glashelder op 16 juli 2025 16:46]

[Miglow]

Omdat laden waarschijnlijk tijdens de pauze zal moeten gebeuren en dus niet betaald wordt? Een eigenaar/bestuurder van een Porsche Taycan zal zijn geld waarschijnlijk niet verdienen met rijden in die auto en vrachtwagenchauffeurs wel, dus als die 1,5u of 2u pauze moeten nemen ipv 1u, kost dat dus gewoon salaris.

[Tripledad65]

Waterstof is een van de manieren om elektriciteit te bufferen. Het is echter niet meer de meest veelbelovende.

Los daarvan, als je kiest voor het gebruik van waterstof om te bufferen, dan is het nog altijd véél interessanter om die weer aan de bron om te zetten in elektriciteit die je in het net stopt.

Ik zit in een groep van bedrijven die geinteresseerd is in elektrificatie of waterstof als alternatief voor aardgas. Het waterstofnetwerk duurt nog tenminste even lang als het oplossen van de netcongestie.

Je gaat netcongestie niet oplossen met autos op waterstof.

[Mathijs Kok]

Waterstof kun je in grote hoeveelheden ergens voor lange duur opslaan.

Mwahhhh, op dit moment is opslaan in accu's een stuk makkelijker en goedkoper. Waterstof sla je niet makkelijk op. Zeker op grote schaal is het duur en bijzonder gevaarlijk. Je wilt niet weten wat een boem een paar duizend kilo waterstof kan maken. Gaat gewoon nooit gebeuren.

Ik heb nooit gesnapt dat er nog zoveel tweakers zijn die in de waterstof geloven.

[oks]

Waterstof is het kleinste molecuul op aarde. Er is geen tank die de stof voor langere termijn op kan slaan. Er schijnt een mogelijkheid te zijn om het in de aarde onder zeer specifieke omstandigheden op te slaan. Als ik het wel herinner in een soort kleikoepel. Maar ja waterstof is ook een reactief stofje... Het idee dus dat je het een half jaar zou kunnen opslaan is totale onzin... Er is dus geen opslag voor de winter mogelijk. En als je je een beetje zou verdiepen in de materie zou je deze kennis zo kunnen terugvinden.

[xaradine]

Er rijden toch waterstof auto's rond? die hebben toch ook een tank?

[Davey400]

Waterstof is het kleinste molecuul op aarde. Er is geen tank die de stof voor langere termijn op kan slaan. Er schijnt een mogelijkheid te zijn…

Er is wel degelijk een mogelijkheid: cryogene waterstof is zeer lang te bewaren. Het vervelende is dat dat alleen maar werkt als je het actief blijft koelen en daarmee onder de 20K houdt.
Dat is energetisch gezien niet heel handig, maar het kan technisch gezien wel.

[xaradine]

Dit systeem is toch ideaal voor landen waar 300 dagen zon is?

[Deadsy]

Op de momenten waar het stroomnet niet vol zit.

In de meeste regios is het stroomnet niet 24/7 vol. Maar zijn er pieken.

[Vizzie]

Het loont totaal niet om een waterstofcentrale te bouwen die alleen werkt als er af en toe stroom over is, daar zijn die dingen veel te kostbaar voor.

[DaKluit]

Wie zegt dat? Op het moment dat er overschotten zijn, is de electriciteit gratis of zelfs negatief. Lijkt mij juist dat het dankzij die momenten rendabeler wordt.

Je kan ze op een lager vermogen laten draaien tijdens piekmomenten, en dan productie maximaliseren op de momenten dat de stroomprijs laag is.

[Ablaze]

In principe heb je dan gewoon een hele dure en slechte accu gecreëerd.

Li-ion accu's zijn goedkoper, hebben veel minder zelfontlading en zijn efficiënter.

Waterstof is voornamelijk handig als je de opgewekte waterstof zelf kunt gebruiken, bijvoorbeeld om iets te verhitten.

[salipander]

Een fabriek functioneert niet als hij niet continu kan draaien. Het elektrolyseproces moet op temperatuur blijven bijvoorbeeld. Bij zo'n elektrolysefabriek staat zelfs een bufferaccu voor de zekerheid!

[Mathijs Kok]

Wie zegt dat?

De mensen die die centrales zouden moeten laten bouwen, financieren en gebruiken. Die waterstof fabrieken komen er gewoon niet. Niemand gaat daarin investeren.

[Proliges]

Maar wat nou als die overschotten uitvlakken door elektrificatie of andere omstandigheden? Je kunt geen industrie op zetten voor momenten waarop er overschot is en er potentieel geproduceerd kan worden. Daar gaat geen enkele afnemer het mee eens zijn. Die wil gewoon leveringszekerheid en die kun je niet bieden als je niet constant produceert.

Dus of er moet gewoon een permanente productielijn voor waterstof komen met ditto energievoorziening en anders gaat dat nooit van de grond komen.

[Tripledad65]

Dan nóg is waterstof niet de meest veelbelovende technologie voor het bufferen van elektriciteit. Voor het dag/nacht ritme zijn accus gunstiger, en voor lange termijn opslag wordt veel gekeken naar CAES (Compressed Air Energy Storage)

[Wouterie]

Ai ai ai... als je dan al iemand de les wilt lezen, zorg er dan voor dat je jezelf niet voor joker zet.

Het stroomnet zit niet vol zoals een emmer vol zit en er dus niets meer bij kan... Het stroomnet zit vol zoals een trechter vol zit waar je een emmer water doorheen wilt gieten. Het stroomnet zit vol zoals de snelwegen naar de steden vol staan tijdens de spits. Dat komt niet doordat er geen auto's meer bij kunnen in de steden.

[Vaevictis_]

Vol is relatief en locatie specifiek, daarnaast kun je heel veel doen met beperkte transport capaciteit b.v. connectie pooling, batterij opslag, of verbruik verschuiven.

[Wouterie]

Absoluut Maar om nou te spreken over een 'basale link' gaat wel erg voorbij aan de complexiteit van het probleem.

[scsirob]

Dat maakt het probleem alleen nog maar duidelijker. Zet in Groningen een waterstoffabriek op. In Limburg schijnt de zon overvloedig, of bij de Maasvlakte waait het flink, maar door een tekort aan transportcapaciteit is het niet rendabel om de energie naar Groningen te sturen.

Dit nog even afgezien van het rendementsverlies na transport, conversie naar waterstof en weer conversie naar bruikbare energie. Het is niet zo gek dat er forse overheidssteun nodig is, het is gewoon niet rendabel te krijgen.

[Wouterie]

In theorie zou je binnen de EU de zonneparken kunnen zetten waar de zon het meest schijnt, de windmolens waar de wind het meest blaast en de waterkrachtcentrales waar dat überhaupt past. Vul het aan met 'wat' kerncentrales en je komt op papier een heel eind.

In de praktijk krijgen we het niet eens voor elkaar om de stroom van de ene kant van de wijk naar de andere kant van de wijk te krijgen. Laat staan dat dit op Europees niveau wel zou lukken.

Wat betreft waterstof is het echt pas rendabel wanneer het héél veel spotgoedkope groene stroom is zodat inclusief dat verlies (wat echt verschrikkelijk is) het minder kost dan alternatieven zoals olie, aardgas en accu's. Aardgas is duur, maar niet zo duur. CO2 is duur, maar niet zo duur.

Een alternatief zou nog Ammoniak kunnen zijn als energiedrager. Punt is dat het vrijwel altijd het schadelijke reststoffen oplevert (stikstofoxide) en ook nauwelijks duurzaam wordt geproduceerd.

[Richh]

In de praktijk krijgen we het niet eens voor elkaar om de stroom van de ene kant van de wijk naar de andere kant van de wijk te krijgen.

Ik weet niet hoor, maar precies doet ons energienet eigenlijk al decennia helemaal prima, met zéér hoge betrouwbaarheid

[Wouterie]

Vandaar dat we hier aan de ene kant van de stad een koeienstal hebben staan met honderden panelen en in de stad een nieuwe school... De schuur en de school zijn beiden niet volledig aangesloten op het net omdat de capaciteit onvoldoende is. De stelling dat we het niet voor elkaar krijgen om het van A naar B te krijgen kan ik hier in (bijna) dezelfde straat met eigen ogen zien.

Maar er is goede hoop dat ze het dit jaar voor elkaar krijgen! In Nederland gaan we namelijk eerst bouwen en dan pas kijken of de benodigde infra (dus ook het wegennet) het überhaupt aan kan. Ik vind het wonderlijk, maar blijkbaar is dat de manier waarop het werkt.

[Richh]

Dat komt omdat het niet zo simpel werkt als je beschrijft. De panelen zorgen voor een fors energieoverschot als de energie al goedkoop is. De school zal waarschijnlijk geen hoge energievraag hebben, met uitzondering van de winter, wanneer het verwarmd moet worden op (waarschijnlijk) elektriciteit icm warmtepompen. De panelen leveren dan zeer weinig op. Rechtstreeks deze op elkaar aansluiten levert simpelweg niks op.

Ons energienet heeft in feite dan ook meer dan voldoende capaciteit, met uitzondering van specifieke piekmomenten. En dan wordt het allemaal complex, lastige regelgeving, en dan staat het stil.

Technisch gezien moet koeienstal gewoon minder energie terugleveren op piekmomenten, opwekking dynamisch afschalen adhv vraag. Al gaat koeienstal dan ongetwijfeld boos worden over "terugverdientijd van de investering" en ligt het wellicht ook daarop stil. De school aansluiten zou geen groot probleem moeten zijn (afname van een paar warmtepompen is niet gigantisch), en zou vanuit regelgeving ook prioriteit moeten krijgen, dus waarom dat niet gebeurt durf ik niet te zeggen.

Verder denk ik dat de woningbouw het niet geheel met je eens is mbt "eerst bouwen en dan kijken of het kan"... werd er maar wat meer gebouwd

Hoe dan ook doet ons energienet létterlijk al jaren stroom van de ene kant van de wijk naar de andere verplaatsen het punt met elektriciteit is, dat het moet lopen. Als je het ergens erin stopt, moet het elders worden afgenomen, en vice versa.

[Reactie gewijzigd door Richh op 16 juli 2025 16:51]

[Wouterie]

Zeker, het moet lopen. Maar dankzij de geniale planning (incl. alle vergunningen en denkwerk van de overheden) staan we nu dagelijks in de file en zit het stroomnet tijdens de spits al net zo vol Men heeft hier een wijk gebouwd en toen pas bedacht dat het wegennet ook uitgebreid moest worden. Zelfde met die boer: het was een heel feest! De netbeheerders, gemeente, de energieleverancier... iedereen was erbij en moest op de foto. Puntje bij paaltje kon de netbeheerder het niet aansluiten.

School zelfde verhaal. Duurzaam, subsidies, airco... Allemaal belangrijke figuren erbij, maar puntje bij paaltje mochten ze geen zwaardere aansluiting.

Als ik mijn projecten zo deed op mijn werk dan zat ik snel zonder baan.

[Mathijs Kok]

In theorie zou je binnen de EU de zonneparken kunnen zetten waar de zon het meest schijnt, de windmolens waar de wind het meest blaast en de waterkrachtcentrales waar dat überhaupt past. Vul het aan met 'wat' kerncentrales en je komt op papier een heel eind.

Zelfs op papier kom je dan nergens.

[scsirob]

Wat betreft waterstof is het echt pas rendabel wanneer het héél veel spotgoedkope groene stroom is zodat inclusief dat verlies (wat echt verschrikkelijk is) het minder kost dan alternatieven zoals olie, aardgas en accu's. Aardgas is duur, maar niet zo duur. CO2 is duur, maar niet zo duur.

En daar gaat het al mis. Groene stroom kan alleen maar spotgoedkoop zijn, door er (ook hier) forse overheidssteun tegenaan te gooien. Die steun wordt bekostigd van het belastinggeld dat op aardgas en co2 gestapeld wordt. Verschuiven van de kosten en dan claimen dat groene energie goedkoop is, je moet het maar durven. En vervolgens die zwaar gesubsidiëerde groene stroom gebruiken om het om te zetten in andere groene energie, met ongeveer 60% verlies en wederom draaiend op overheidssteun. Hoe dan??!?

Volgens mij zijn we van Lotje getikt met deze transitie. Wil je goedkoop, duurzaam, schoon en betrouwbaar? Begin dan heel rap die beloofde kerncentrales te bouwen. Ja, flinke investering vooraf, en ook daar zal steun bij gevraagd worden. Dat het in Nederland 4x zoveel moet kosten en 3x zo lang duurt om te bouwen als elders komt door dezelfde nein-brigade die het land volplempen met gesubsidieerde zonnetroep en windhakselaars.
There. I said it. (van zeepkist stapt)

[Wouterie]

Yep, ik geloof best in zonne- en windenergie maar het leeuwendeel van de energie zou toch op een betrouwbaardere manier moeten worden opgewekt. Toch, als het dan gaat over vervoer, dan is er een andere uitdaging. Personenvervoer met accu's is prima. Dat ontwikkelt zich nog wel door en loopt wel los. Combineer dat met wat zonnepanelen en er is niets aan de hand.

Vrachtvervoer is wel een ander verhaal. Daar zou waterstof nog wel eens wat kunnen gaan betekenen. Accu's zijn te zwaar. Al dat gewicht komt in de plaats van lading en kost dus geld. Vrachtverkeer kan veel makkelijker gebruik maken van waterstofhubs en andere centrale oplossingen. Scheelt een hoop infra en onnodig vervoer.

[ariekanari]

Een onbedoeld bijverschijnsel van een overvol stroomnetwerk, is privatisering van de elektriciteitsvoorziening, ondernemingen plaatsen noodgedwongen aggregaten om energie om te zetten naar stroom om hun bedrijfsactiviteiten (en/of de capaciteit te vergroten) te kunnen (blijven) uitvoeren.

Dat doen ze voornamelijk met aggregaten die op fossiele brandstoffen draaien omdat deze betrouwbaar en continue kunnen leveren, in tegen stelling tot alternatieve energiebronnen als wind- en zonne-energie, omdat de energieopwekking onzeker is, omdat hiervoor - op de juiste momenten - voldoende wind moet staan of de zon moet schijnen.


Vanwege deze capaciteitsproblemen is het aannemelijk dat volledig elektrisch op dit moment niet mogelijk is en hybride voor de komende jaren de enige tussenoplossing naar volledig elektrisch is.

Probleem is dat er door overheden vooral beleid wordt gemaakt voor volledig elektrisch en andere, tijdelijke of tussenoplossingen, te lijken zijn vergeten.

[Wozmro]

Bedrijven plaatsen geen agregaten maar batterijen.

Ik zit zelf in de industriële elektriciteit (inspectie) en ik zie de batterijen steeds meer opduiken.

Deze week nog op het ene bedrijf 8MWh en op dezelfde dag een ander bedrijf 1MWh en plaats voorzien voor er nog eentje bij.

Ik ben nog nooit op een bedrijf toegekomen waar er een stroomgroep standaard aan het draaien is. Er staan er soms wel maar dat is voor noodgevallen, draaien bijna nooit.

Ik ben wel akkoord dat we steeds meer decentrale productie zullen zien. Zon, wind en batterijen in allerhande groottes. Van thuisbatterij tot hele grote batterijparken, EV's,...

Het geheel daarvan zal performanter, efficiënter en betrouwbaarder zijn

[Reactie gewijzigd door Wozmro op 16 juli 2025 14:49]

[Andros]

Het stroomnet voor het transport is vol, de productie is het probleem niet. Bouw een energiecentrale (zon, wind, kern, bruinkool, hamsterwiel) met een waterstofproductie er naast en je kunt het vervoeren.

[Jau2]

nou, er zijn momenten dat je zelfs betaald krijgt per afgenomen kw op bepaalde plekken op de wereld.

[Mathijs Kok]

nou, er zijn momenten dat je zelfs betaald krijgt per afgenomen kw op bepaalde plekken op de wereld.

Klopt, zelfs in Nederland. Maar zelfs dan is het commercieel opereren van een waterstoffabriek met opslag niet winstgevend te krijgen. Ik heb ook liever geen opslag van een paar duizend kilo waterstof in de buurt.

[Martijn.C.V]

Stroomnet != stroomnet.

De hoogspanningslijnen zijn wel prima en anders relatief simpel te regelen. Het probleem zit m in het wijkniveau. Een wijk/zone heeft transformatorhuisje die niet voorbereid is op de huidige ontwikkelingen, maar de hoogspanningkabels zouden best nog wel wat kunnen verplaatsen naar een waterstof fabriek.

_{Een waterstoffabriek op alleen maar overtollige stroom draaien is een economisch onhaalbaar concept, maar stel dat zou dus niet zo zijn, is stroomnet niet perse de bottleneck.}

[DaKluit]

Mwa, niet alle hoogspanningslijnen hebben capaciteit over hoor. Het is zelfs zo dat op sommige lijnen de doorvoer wordt teruggeschaald op warme dagen. Daar is de benutting dichtbij het maximum, wat warmte genereert in de kabel. Als dan de kabel ook nog uitzet vanwege de omgevingswarmte kan dat problemen opleveren.

[Dorank]

Vol betekend niet alleen dat er geen afnemers meer kunnen worden aangesloten. maar ook dat er geen afnemers zijn voor geproduceerde energie. Als het stroomnet vol zit op de laatste manier, worden bronnen van electriciteit uitgeschakeld/throttled, energie parken worden daarvoor gecompenseerd: betalen voor niet geleverde energie.

Als er afnemers bij de bron zitten, kunnen deze gewoon deze energie gebruiken.

[Tripledad65]

Om nog maar te zwijgen over de distributie van de waterstof voor autos.

[dikkechaap]

Waterstofproductie zou juist ondersteunend kunnen zijn bij het versterken van het stroomnet. Op piekmomenten stroom afnemen van windparken op zee bijvoorbeeld, om die meer rendabel te maken. Gevolg: minder/geen overschot of zelfs afschakeling op piekmomenten, meer windcapaciteit rendabel te maken, dus op lange termijn ook meer windenergie bij minder wind (want meer windparken).

Betere, meer egalere benutting van het stroomnet betekent ook meer mogelijkheden om het stroomnet kostenefficiënt uit te breiden. Blijkbaar begrijpen hele volksstammen dat prima.

Dat neemt natuurlijk niet weg dat de toepasbaarheid in de praktijk voorzichtig gezegd een uitdaging is.

[david-v]

Op piekmomenten stroom afnemen van windparken op zee bijvoorbeeld, om die meer rendabel te maken

Je vergeet dat een fabriek om waterstof te winnen uit electrolyse enorm inefficiënt is en heel duur als je die alleen voedt met overschotten. Hier heb je een makkelijk te lezen artikel waarom dit overschot uit wind en zonnepanelen naar waterstof simpelweg niet uitvoerbaar is. Het is veel goedkoper om mega batterijen in te zetten voor de overschotten

[Jaldea]

Het is puur piek belasting volgens mij wat overbelast is, er zijn ook "loze" momenten in het stroomnet die wel benut kunnen worden waarbij er overproductie is. Echter blijft efficiëntie een probleem bij waterstof.

[Taipan]

Het verspreidingsnetwerk is overvol de opwekking is niet vol.

Als je dus je opgewekte energie ergens anders kwijt kan dan het netwerk (Zoals in waterstof) dan zou dit geen extra belasting op het bestaande netwerk hoeven te betekenen.

[joldemans]

Tja mensen (en zelfs de overheid) schijnen al niet te kunnen snappen dat wind en zon een zeer instabiele stroombron is en dat een land daar onmogelijk op kan draaien. En toch vinden ze allemaal dat alle kolencentrales liever gisteren dan vandaag worden uitgeschakeld.

[WillySis]

Het stroomnet is overvol, maar niet alleen aan de vraagkant.

In de zomermaanden (mei t/m sept) gebeurt het steeds vaker dat het stroomnet het aanbod van groene stroom niet aan kan, of dat de vraag niet voldoende is. Men begint dan met stilzetten van windmolens en vervolgens afschakelen van zonnepanelen. Dat betekend dat er eigenlijk (veel) energie wordt weggegooid. Hier had ook waterstof mee gemaakt kunnen worden. Over efficiëntie of kosten voor compressie hoeft je het dan niet te hebben, want je bent met overschotten bezig die anders weggegooid worden. Elke kg waterstof is gewoon pure winst.

Waterstof is inmiddels niet de meest logische energiebron voor personenauto's, maar wel jammer dat de ontwikkeling door het besluit van Stellantis weer een deuk oploopt. Het blijft wel een mogelijk alternatieve brandstof die naast de nadelen ook voordelen kan hebben.

Helaas geven overheden in Europa wel subsidie aan elektrische auto's en laad infrastructuur, maar wordt waterstof niet gepromoot. Het aantal tankstations blijft daardoor veel te beperkt om waterstof überhaupt een kans te geven.

[pagani]

Het klinkt altijd leuk om "verloren energie" extreem inefficient te gaan omzetten naar waterstof en weer terug, maar als je dan gaat rekenen aan de business case kom je zonder extreme subsidies echt totaal nergens. Dan loont het nog meer om een groot dieselaggregaat in je tuin te zetten, dat heeft een betere business case.

Nou is dat puur kostentechnisch, maar vaak komt de milieuwinst daar aardig in de buurt. Het produceren van de benodigde apparatuur, de benodigde energie voor de conversie e.d., de vraag is hoe "groen" een waterstofoplossing is over zijn levensduur. Zeker als je ziet dat de overspanning van het stroomnet eigenlijk maar een paar dagen per jaar is. En dat wordt pas anders als we veel meer overschot hebben (door bijvoorbeeld een overschot aan kernenergie, misschien zelfs pas rond het fusietijdperk)

[Reactie gewijzigd door pagani op 16 juli 2025 14:14]

[yzf1kr]

Je weet ook dat er in Nederland alleen al, dagelijks tonnen aan waterstof afgefakkelt worden, omdat er geen vraag naar is? In Saudi Arabie en andere golfstaten is het nog veel meer.

Als afvalstof uit raffinage en kraken. Het probleem is gewoon dat er geen infrastructuur is om het op te slaan en te verdelen. Een vlammetje er aan houden en er water van maken is goedkoper.

[Tinuszke]

Deze waterstof wordt (mede) gebruikt voor het stoken van heaters, die wordt normaal niet geflared, ook niet in Saudi Arabie.

Wat je volgens mij wel vaak hebt is dat gasvormige bijvangst van olieboringen wordt afgefakkeld, maar daar komt ook steeds meer capaciteit voor om dat gas meer waardevol te laten zijn als brand- of grondstof.

[naftebakje]

Bullshit. Er is een enorm verbruik aan waterstof in de chemische industrie, de vraag is er. De capaciteit om al die noodzakelijke waterstof groen op te wekken, dat is al nagenoeg onhaalbaar; laat staan dat er nog van die dure waterstof over zou zijn om te verspillen in een auto.

[salipander]

Dat is LPG: koolwaterstoffen en er kan wat H2 bij zitten. Als er zuivere H2 uit zou komen, zou die beslist niet worden afgefakkeld. H2 is namelijk een waardevolle grondstof. die special uit methaan wordt geproduceerd (maar dan is het zuiver).

[MornixRS]

Precies. Dit project was eigenlijk al kansloos vanaf het begin. Daarbij leiten de ontwikkelingen de afgelopen jaren al zien dat er niet meer schot in kwam.

[Tortelli]

Helemaal mee eens, daarom komt het ook niet of nauwelijks van de grond. Elektriciteit > waterstof > elektriciteit en je ben zo'n 60% kwijt.

Reken ook de enorme kosten van de installatie mee en de business case is een hele lastige. Zo'n installatie bouw je niet om alleen te kunnen gebruiken als er overschotten zijn.

[dikkechaap]

Dat hangt er maar zeer vanaf, er zijn steeds vaker overschotten en als de inputkosten 0 of nagenoeg 0 zijn heb je wel een heel winstgevend product (zelfs bij 60% of meer verlies).

De investeringskosten zullen uiteraard wel terug verdiend moeten worden inderdaad, en daarbij speelt onzekerheid over de toekomstige ontwikkeling van energieprijzen een grote rol.

Wat je nodig hebt is een installatie die razendsnel in en uit te schakelen is, en niet te hoge initiële kosten met zich mee brengt. Dit mag ten koste gaan van efficiëntie, liever 80% verlies met deze voorwaarden dan 60% verlies zonder deze voorwaarden. De stroom zal immers (bijna) gratis zijn, of soms zelfs negatieve prijzen hebben.
Waterstofproductie (en andere chemische reacties) hebben hiervoor mi meer potentie dan accu's, die op hun beurt weer geschikter zijn om de dagelijkse dag/nacht dynamiek te helpen balanceren.

[josh-hill]

Een dieselaggregaat is anders niet echt efficiënter dan die "extreem inefficiente" stroom-waterstof-stroom omzetting.

Afhankelijk van waar de waterstof voor wordt ingezet is er een hoger of lager rendement. Omzetten naar elektriciteit kost bijvoorbeeld weer ongeveer 40% van de energie. Dus elektriciteit-naar-waterstof-naar-elektriciteit heeft een ongeveer rendement van 39% (65% x 60%).

https://www.hier.nu/een-alternatief-voor-aardgas-kiezen/wanneer-is-waterstof-hernieuwbaar-en-duurzaam.

Een aggregaat heeft een rendement van ongeveer 40%.

https://nklnederland.nl/mitigerende-maatregelen-tijdelijke-aggregaat

[Reactie gewijzigd door josh-hill op 16 juli 2025 14:48]

[pagani]

En ga nu eens kijken wat een liter waterstof kost en een liter rode diesel. En vergeet vooral niet even de kalorische waarde (een liter diesel bevat meer energie dan drie liter waterstof)

[josh-hill]

Het was maar als opmerking over de inefficiëntie.

Overigens bevat een kg waterstof bijna 3 keer meer energie dan een kg diesel, dus het is maar net hoe je vergelijkt.

Qua kosten heb je uiteraard gelijk, maar dat is wellicht meer een kip-ei probleem. Zo lang het zo kleinschalig is, gaat het nooit betaalbaar worden.

Maar dikke kans dat daarvoor eerst de prijs van alternatieven veel hoger moeten worden (door schaarste of wat dan ook). Dus wellicht komt het nooit van de grond, inderdaad. Wat wel jammer is, want overal enorme batterijen neer gaan zetten of de stroom 'weggooien' is ook een beetje zonde. Opslag in stuwmeren is dan wellicht nog steeds een van de meest economische keuzen, maar dat gaat binnen Nederland niet echt.

[Reactie gewijzigd door josh-hill op 16 juli 2025 15:59]

[Heroic_Nonsense]

Een kilo waterstof neemt behoorlijk meer volume in dan een kilo diesel.

Hoeveel denk je? 2x meer? 10x meer?

Nope: 11.000 keer meer.

Dat is onder normale druk. Om dat mee te kunnen nemen in een auto, zul je het dus moeten comprimeren. Op 700 bar neemt het dan nog "slechts" 25 keer de volume van diezelfde kilo diesel in beslag. Dat is een dure tank, en het is ook lastig (en dus duur) om die druk veilig te reduceren zodat de waterstof ook gebruikt kan worden in de auto.

Wil je het nog kleiner maken? Koel het dan tot -253C, dan is het nog maar 14 keer zoveel ruimte als een liter diesel.

[Reactie gewijzigd door Heroic_Nonsense op 16 juli 2025 17:19]

[Davey400]

Wil je het nog kleiner maken? Koel het dan tot -253C, dan is het nog maar 14 keer zoveel ruimte als een liter diesel.

Dat kan niet.
Een liter vloeibare waterstof heeft exact hetzelfde volume als een liter diesel.
Ik rond het af op 1000cm3. 🙃

[Wouterie]

Ik ben het met je eens, maar vooralsnog schiet het echt niet op met waterstof. Dan te bedenken dat Duitsland en Nederland met NortH2 echt dikke investeringen heeft lopen! China investeert natuurlijk ook als een malle en vergeet landen als Australië en Saudi-Arabië niet.

Maar toch blijven de successen uit. Het blijft duur en nauwelijks duurzaam... laat staan rendabel. Ik denk ook niet dat het de oplossing voor onze netproblemen zal zijn. Ik vrees dat we dan toch op kerncentrales moeten inzetten. Uiteindelijk zijn we gewoon veel te laat begonnen met bouwen aan de infra. En wie weet dat China met een goede toepassing komt! Kunnen we eens een keer iets van hen 'kopiëren'.

[david-v]

In China zetten ze vol in op kernenergie. Volgens hun nieuwbouwproject van kernenergie worden er per jaar 9 kernreactoren gebouwd. China heeft ook wel in de gaten dat je met fossiele brandstoffen alleen het niet gaat redden. Daar kunnen we zeker wel wat van leren hier in het westen. Kernreactoren hebben sinds de jaren 80 en 90 een hele slechte naam. We zijn inmiddels 50 jaar verder, maar toch wil de politiek en de mensen in het westen er niet aan beginnen. Wat mij betreft een zeer slechte keuze.

[Wouterie]

Anders dan wij zet China in op meerdere paarden. Ze staan dik aan de top van landen die investeren in waterstof. Maar ook in het realiseren en het ophogen van de productiecapaciteit staan ze eenzaam aan de top.

[Indy81]

Klopt allemaal, maar ik moet zeggen dat zelfs dan, dat waterstof wellicht beter ergens anders in te zetten is waar voor geen ander alternatief is.

Voor auto's is waterstof zo'n 30% efficiënt.
Maar als je waterstof in gaat zetten voor de hoogovens, waarbij electrisch niet eens altijd werkt, daar is de efficientie zo'n 50%. Beter dat we het daar voor gebruiken.

[Tintel]

Maar tekort aan netcapaciteit is veel makkelijker op te lossen dan de hele waterstof keten te verbeteren....

[HandyLumberjack]

Stroomnet overvol?

Het grootste deel van de tijd is het stroomnet verre van vol, als we die capaciteit benutten om EV's te laden kunnen er nog heel wat EV's bij.

Waterstof klinkt leuk, maar de techniek is mijns inziens gewoon te complex voor personenauto's en laadtijden en range zijn zelden nog een probleem voor een moderne EV.

Waterstof auto's zijn vooral een excuus van de fossiele industrie/bepaalde mensen om maar niet naar een EV over te gaan.

[Reactie gewijzigd door HandyLumberjack op 16 juli 2025 14:33]

[conhen]

Ik zag laatst wel een aardige toepassing van ik meen Toyota, voor een FCEV een soort waterstof tanks ontwikkelen in de vorm van "batterijen" die je makkelijk kunt verwisselen. Maar ja, dat is natuurlijk alleen handig als de industrie wereldwijd dezelfde waterstof-batterijen gaat gebruiken (iets wat we ook al met accu-pakketten graag zouden zien). Dat zou een mooie aanvulling kunnen zijn voor mensen die niet op hun eigen oprit kunnen laden. Maar jah, de ontwikkeling van het snelladen gaat ook vlot een kant op dat die waterstoftechniek niet meer nodig is. Ik denk dat daar een groot bezwaar zit voor de industrie. Je kunt vanalles ontwikkelen, maar hoe lang kun je die ontwikkeling terugverdienen voordat die weer achterhaald is...

[Sorcerer8472]

Slim laden kan al een hoop oplossen; dan beginnen auto's pas later op de avond op vol vermogen te laden.

Gebruikers moeten dat kunnen overriden natuurlijk, maar voor verreweg de meeste mensen zou dat prima zijn.

[varttaanen]

"door onze en de Duitse overheid niet meer geinvesteerd wordt in waterstof als energie-drager."

Heb je een link? Mijn dank zou groot zijn!

[sprankel]

Het stroomnet zit niet vol en mocht dat toch zo zijn is het vrij eenvoudig om het uit te breiden.

Er zijn wel enkele problemen die opduiken bij de transitie:

De distrubutie veranderd aan snel tempo waarbij hoe de distrubutie 30 jaar geleden gebouwd werd totaal niet meer voldoet aan de huidige/toekomstige eisen. Simpele afnemers zijn complexe afnemers geworden die ook liggen produceren zonder zelf te voorzien in statisme voor hun eigen opwek.

Kort uitgelegd dient de lage distrubutie aangepast te worden waarbij de vraag is hoe ver moeten we gaan? Als iedereen maar zijn ding mag doen zonder ergens rekening mee te houden of accountable te zijn dan schreeuwt de distrubutiebeheerder dat dit absurd veel geld gaat kosten, daar zit het grote probleem, gebrek aan visie en duiding.

Love it or hate it maar behalve wat principele mensen doet de meerderheid enkel iets als er iets financieel aan vast hangt.

Dus je hebt 2 opties

Optie A: je gaat consumenten laten betalen zoals groot verbruikers wat wil zeggen dat je betaald op basis van verschillende parameters, verbruik, vermogen, hoe dat vermogen schommelt en welke powerfactor je haalt. Niet dat je perse alle factoren moet meenemen maar toch eerder in die richting zoals een BE met een capaciteitstarief. Ter referentie, als een grote fabriek plots stil valt moet een andere fabriek binnen de 10 seconden een gigantische turbine stil leggen, doe dat 1 keer en je krijgt een dikke rekening, doe dat een paar keer op korte tijd en de netbeheerder hangt aan de telefoon op een niet zo vriendelijke toon.

Optie B: je blijft in het oude systeem met een all in one prijs, de netbeheerder lost alles voor je op en je krijgt een rekening om U tegen te zeggen aan netkosten.

Optie A is goedkoper dan Optie B, in beide gevallen moeten de werkelijke kosten links of rechts toch echt betaald worden maar in Optie A heeft de consument een financiële prikkel om niet allemaal tegelijk de volle 11kW vermogen aan de laadpaal te vragen om 18:00 stipt dus de distributie moet daar ook niet op voorzien zijn.

De reden dat de netbeheerder op de paniek knop drukt, de keuze is nog niet gemaakt want de politiek heeft 0,0 visie. Bijgevolg lijken we automatisch voor optie B te gaan echter dezelfde overheid wilt dat de rekening lager word.

Dus jij moet voor je wijk de distrubutiekast aanpassen want de kast zit reeds op zijn limiet. Ofwel ga je uit van B met zware extra kosten die je niet mag doorrekenen en heb je veel te veel uitgegeven als het toch A zou worden.

Ofwel ga je uit van optie A, dat dit wel gaat komen, en kan je binnen 5 jaar opnieuw beginnen als het toch optie B bleek te zijn.

Je staat voor een onmogelijke keuze maar je moet wel nu beslissen. En in de praktijk, er is geen budget voor optie B zonder vorig jaar de netkosten gevoelig te verhogen dus het is toch optie A dat ze nu steken.

[Terminus]

Het jammere is dat we steeds meer richting één energiebron gaan. We kwamen van diesel, benzine, gas, waterstof en elektriciteit, maar alle investeringen lijken nu alleen nog naar (nog steeds vervuilende) elektriciteit te gaan. Door de steeds schever wordende balans tussen vraag en aanbod kan dat best onverstandig uitpakken. Zonde, want uiteindelijk betaalt de consument die rekening.

[sjaakwortel]

diesel/benzine/gas zijn imo ook redelijk vergelijkbaar met verschillende accu types, dat is zich ook aan het uitsplitsen naar verschillende chemie en uitvoeringen (zoals solidstate). En hoe die elektriciteit word opgewekt kan ook in het voordeel van de consument zijn (goedkoop laden door het goed te timen, of zelf zonnepanelen te hebben). Waterstof lijkt niet zo algemeen toepasbaar, en dus moeilijk te verantwoorden om een aparte onderzoeks/productielijn voor te hebben.

[ymmv]

Waterstof zal nooit van de grond komen, dus je kunt hier beter meteen mee stoppen ipv hier oneindig veel geld in stoppen en dan over 10-15 jaar tot het besef komen dat het allemaal pure geldverspilling was. De door de NLe overheid beoogde transitie naar groene stroom gaat vele honderden miljarden euro's kosten die de consument al moet ophoesten, de consument is zich nauwelijks bewust hoe hoog die rekening gaat worden.

[RoamingZombie]

Huh? Diezel, benzine en gas zijn alle drie vervuilender? Waterstof is gewoon niet efficient en zeer onpraktisch.

Daarnaast, electriciteit ontstaat niet zo maar. Het moet opgewerkt worden en dat kan op vele manieren. Dus dat zijn en blijven meerdere bronnen. Hydro, Geo, Solar, Wind zijn de schone bronnen. Steenkool wordt ook nog gebruikt maar daar moeten we echt vanaf. En daarnaast kerncentrales en heel misschien in de toekomst fusie.

Als jij een alternatief hebt voor electriciteit dan verdien je een nobelprijs maar ik betwijfel ten zeerste dat je die hebt.

[Tintel]

Elektriciteit is niet vervuilend....? Sterker nog; bij gebruik is het enige ongewenste restprodukt eigenlijk warmte. Idem voor transport. Opslag is wat complexer - daar wordt chemie gebruikt.

Waterstof moet je toch ook opwekken? En ideaal met elektriciteit (en niet door fossiele branstoffen te bewerken).

En elektriciteit is niet de bron. Bronnen zijn energiecentrales (gevoed door fossiele brandstof maar ook waterkracht of kernsplitsing), windmolens, zonnecellen, etc....

[Reactie gewijzigd door Tintel op 16 juli 2025 14:28]

[Snow_King]

Nee, je snapt het echt niet. Elektriciteit is niet 1 bron, je wekt het op diverse manieren op en geeft mega veel flexibiliteit.

Waterstof, diesel, benzine, gas, bieden dat allemaal niet.

Supergoed en verstandig dat Stellantis hier mee stopt!

[Moortn]

Waterstof is elektriciteit (of aardgas) met een extra stap, dus de brandstof zelf kan onmogelijk schoner zijn dan elektriciteit. Daarnaast zit je met verliezen tijdens de productie en weer omzetten naar elektriciteit in het voertuig. Tenslotte kan je elektriciteit zelf opwekken en thuis 'tanken', in tegenstelling tot waterstof waar een duur tankstation voor nodig is die uiteraard ook winstgevend moet zijn.

Elektriciteit is nu niet 100% schoon en huidige accu's zijn ook nog niet perfect. Het is wel de enige brandstof waarbij zowel productie, opslag als transport 'eindeloos' doorontwikkeld en opgeschaald kan worden. Voor auto's is er ook niks dat maar in de buurt van de efficientie kan komen.

[Chris_147]

Elektriciteit is geen energiebron.

Diesel, benzine, gas hebben slechts 1 bron: uit de grond.

Electriciteit heeft als meest courante, weinig vervuilende bronnen: zon, wind, hydro, lucht/bodemwarmte.
Daarnaast zijn er ook andere bronnen: nucleair, biomassa en de fossiele bronnen zoals steenkool, gas, olie.

[Tripledad65]

- In NL is de elektriciteit al voor meer dan 50% duurzaam.

- Waterstof is géén energiebron, maar een transportmiddel (en chemische grondstof, maar dat terzijde)

- Diesel en benzine zijn allebei gemaakt van Olie.

We gaan van fossiele brandstoffen (Olie, Kolen, Gas)

Naar duurzame energiebronnen (Zon, Wind, Water)

Beide aangevuld met kernenergie.

Ik heb geen idee wat je bedoelt met "de steeds schever wordende balans tussen vraag en aanbod" waar de consument de dupe van zou worden. Qua investeringen in opwekking van elektriciteit, is die voor duurzame elektriciteit het laagste. Uiteindelijk gaat dat juist tot lagere prijzen leiden. En dat terwijl je huis verwarmen met een warmtepomp en elektrisch rijden nu al minder energiekosten geven dan de fossiele tegenhangers. Elektrificatie is juist ook financieel in het belang van de burgers.

[Annihilism]

Het mooie van elektrischiteit is dat het uit meerdere bronnen kan komen en ook onafhankelijk gemaakt kan worden van oliesjeiks en kartels. Je kunt het ook zelf opwekken.

Je kunt ook zelf bepalen hoe groen het opgewekt wordt, dat kun je met diesel, gas en benzine niet, dat is by default altijd grijs (hoe graag bepaalde lobby groepen je ook willen laten geloven dat het groen kan).

[SirBlade]

Ik heb altijd het idee gehad dat het feitelijke argument voor waterstofauto's was "ik wil mijn tank routine niet veranderen", en dat de rest van de argumenten slechts excuses waren.

[Chris_147]

Plus dan nog een hoop ongeïnformeerde personen die denken dat als je iets tankt, het dan ook zal rijden als een benzine of diesel auto. Zonder door te hebben dat een moderne waterstofauto eigenlijk gewoon een inefficiënte EV is.

(Ja, ik weet ook wel dat je waterstof kan verbranden in een motor. Maakt het helemaal inefficiënt en vervuilend. Kan je echt beter gewoon op aardgas rijden, want daar komt 95% van de waterstof vandaan)

[Pinkys Brain]

De vorm van waterstof die nu nog interressant is, is vloeibaar. Daarmee kan een voertuig of machine een veel groter bereik of bedrijfsduur krijgen dan oplaadbare accus ... tegen een prijs en wat praktische problemen door verdamping.

De praktische problemen zijn in bepaalde opzichten kleiner dan bij LNG, ja het moet kouder, maar de verdampte waterstof kan in een brandstofcel geruisloos electriciteit opwekken waar je dan weer een accu mee kan opladen (systemen zullen hybride zijn, accu voor piekgebruik, brandstofcel voor constant). Verdampte LNG is puur verlies.

Niks voor personenautos, net als LNG, maar voor bepaald professioneel gebruik interressant bij net zero.

[Chris_147]

Vloeibare waterstof, interessant? Geloof je dat echt?

Waterstof wordt pas vloeibaar bij -253°C. Weet je hoeveel energie dat dat kost?

BMW heeft dit geprobeerd in 2006 met een 760. Vermogen ging achteruit van 445pk naar 260pk, achterbank werd piepklein en koffer kon nog maar enkele golfclubs bevatten.

Na 10 dagen is de tank helemaal leeg omdat alle waterstof verdampt is. Er is een reden dat iedereen nu waterstof als gas onder hoge druk bewaard. Dat is namelijk ietsje minder inefficiënt.

https://www.autoblog.nl/nieuws/bmw-hydrogen-7-6689

Wikipedia: BMW Hydrogen 7

Maar goed, er rijden al tientallen miljoenen EV's met tevreden eigenaars rond, maar waterstof is de toekomst. Zal wel eeuwig zo blijven: de wetten van de fysica veranderen niet.

[Mr. Eddo]

Ik ben bang dat dit de laatste stuiptrekking was van waterstof als energiedrager voor voertuigen. Het blijft complex om het economisch aantrekkelijk te maken, de opslag en transport is een uitdaging en dan hebben we het nog niet eens over het energieverlies bij opwekking en verbranding of gebruik in een fuel-cell.

Toch zijn er wel specifieke cases te bedenken waarin waterstof een duurzame(re) oplossing kan zijn dan diesel. Zoals voor sectoren waar stilstand van voertuigen moeilijk is te plannen (bijvoorbeeld hulpdiensten), of in het zwaar transport waar het gewicht van accu's je laadvermogen beperkt.

Nu maar hopen dat de megawatt charging snel op gaat komen (MCS), dan gaat een BEV voor dergelijke specifieke gebruiksprofielen ook aantrekkelijker worden.

[Pinkys Brain]

Het is de laatste stuiptrekking van net zero 2050.

Waterstof was er om te concurren met echte net zero brandstof, dus of synthetische brandstof of fossiel met CO2 vang en opslag ter compensatie. Maar dat zit er niet aan te komen. Waterstof moet nu concurreren met het smoesje (biobrandstof) want smoesjes is het enige wat nu nog over is van de plannen.

[Reactie gewijzigd door Pinkys Brain op 16 juli 2025 15:41]

[Tripledad65]

Nee hoor. Groene waterstof staat nog steeds op de kaart als net zero brandstof. Alleen niet voor autos, maar nog wel degelijk voor de industrie. Veel industrien zoals de hoogovens en glasfabrieken kunnen eenvoudigweg eigenlijk niet elektrisch draaien.

[DrBashir]

Verbaast me niks. Flink zware (want moeilijk vast te houden waterstof) tank, lage energiedichtheid waardoor de tank met 700+ bar moet worden gevuld. Dan ook nog een kleine accupakket (1,5 kWh wordt mij verteld) die de elektromotoren eigenlijk aandrijft.

Al met al een enorme bak aan technische systemen die veilig moeten worden geintegreerd _en_ onderhouden.

[Singular1ty]

Het verbaast me hoe fabrikanten, zelfs wanneer ze dit soort grote (en dus kostbare) desinvesterings-beslissingen nemen, weigeren om man en paard te benoemen: waterstof in de mobiliteit is en blijft een waardeloos idee.

Terwijl waterstofprojecten ondanks miljoenensubsidies links en rechts falen en werkelijk iedereen die de themodynamica een beetje begrijpt kan beredeneren waarom waterstof in prijs nooit kan concurreren met elektriciteit, ligt er een taak voor partijen met invloed om te laten zien waar het wél zin heeft om waterstof in te zetten. Namelijk plekken waar voor de verduurzaming geen alternatieven voor waterstof bestaan, zoals de industrie. In plaats daarvan blijft men naar de blinde hand van de markt verwijzen in plaats van het gezonde verstand. Super zonde. Grenzend aan onverantwoord.

Iedereen die nog steeds twijfelt raad ik dit artikel aan: https://energeia.nl/zet-de-waterstofoogkleppen-af-focus-op-alternatieven/

[Reactie gewijzigd door Singular1ty op 16 juli 2025 15:37]

[vdburg]

Kwam pas nog een aardig artikel over waterstof tegen:

https://cleantechnica.com/2024/02/12/the-life-story-of-a-committed-hydrogen-for-energy-worker-unfolds/

beetje lang maar wel humor.

[Martijn.C.V]

Beetje hetzelfde als de EV, het word zo uit de grond gestampt, helemaal kapot gesubsidieerd voor de dikke bedrijven.

Om vervolgens een stille dood te sterven omdat 'jan met de pet' ze eigenlijk bijna niet kan betalen (want de subsidiepotten zijn allemaal mooi leeg gesnoept door de dikke heren in dikkere pakken)

De groei van EV verkopen is nog steeds aan het oplopen, zeker in NL, ook zonder subsidies. De tweedehands markt begint aan te trekken en je kunt steeds betaalbaarder een EV scoren. Dus ik weet niet zo goed waar je dat stukje op baseert, maar dat klopt niet.

Maar ik ben het weer met je eens dat we eerder aan verzwaren hadden moeten beginnen. Maar "het beste moment was toen, het op 1 na beste moment is nu" . Laten we nu kijken wat we nu kunnen doen. En sommige projecten falen, maar dat is een deel van ontwikkelen, sommige dingen, sommige niet.

[MalamuteOC]

ik noem even de EV als voorbeeld, omdat (zoals ik dus benoemde) TOEN ook niks aan het netwerk gedaan werd, dus met dingen als Waterstof.. die moeten worden opgewekt (wat ook allemaal nog zowaar in de kinderschoenen staat)

Vervolgens moeten er pompstations gebouwd worden, moet het hele spul nog getransporteerd worden etc etc etc etc.

Leuk dat de (tweedhands) EV markt aantrekt, maar daar had ik 't eigenlijk niet eens over, gewoon enkel het principe van: HIER heb je een EV! succes ermee..
Vervolgens hangen er 10 van die dingen in de straat aan de paal, en klapt nog net niet (na het aanzetten van de inductie kookplaten in de hele straat) de hoofdkast van de wijk.

Want we zijn (zoals ik al benoemde) met ALLES altijd 'te laat' in dit kikkerlandje..