Nederland meldt zich aan voor Europese AI-gigafabriek in de buurt van Rotterdam

Nederland heeft zich aangemeld voor een AI-gigafabriek binnen het Europese InvestAI-programma. Daarmee maakt Nederland kans op financiering voor een van de vijf AI-gigafabrieken in Europa. De beoogde Nederlandse faciliteit moet uiteindelijk in de buurt van Rotterdam komen.

Het voorstel voor de AI-gigafabriek in Nederland is ingediend door ondernemer Han de Groot, energiemaatschappij Eneco en een groep Nederlandse kennisinstellingen en bedrijven, meldt De Telegraaf. De definitieve aanvraag volgt uiterlijk in december, waardoor Nederland nog ongeveer een halfjaar heeft om de aanvraag volledig af te ronden.

De Nederlandse AI-gigafabriek moet in de buurt van Rotterdam komen, in Zuid-Holland. De exacte locatie is nog niet bekendgemaakt, omdat er nog gesprekken worden gevoerd met betrokken partijen. De faciliteit moet 'twintig keer' zo groot worden als de dertien kleinere AI-fabrieken die ook in Europa gebouwd worden. Door de Nederlandse AI-gigafabriek in de buurt van windparken op zee te bouwen, moet de belasting voor de rest van het elektriciteitsnet geminimaliseerd worden, zegt De Groot tegen De Telegraaf.

Europese lidstaten en bedrijven kunnen sinds april hun plannen voor een AI-gigafabriek indienen bij de Europese Commissie. Het initiatief maakt deel uit van het Europese AI-plan om 200 miljard euro te investeren in kunstmatige intelligentie. Met de Europese AI-gigafabrieken wil de Commissie de achterstand op de Verenigde Staten en China verkleinen.

Slechts vijf landen krijgen uiteindelijk financiering. Naast Nederland zijn ook onder andere Duitsland, Frankrijk, Spanje, Italië, Oostenrijk en Tsjechië in de race. Volgens De Groot is de Duitse aanvraag onlangs echter stilgelegd, vanwege meningsverschillen tussen de partijen. De grootste uitdaging voor het Nederlandse voorstel is volgens De Groot momenteel het ontbreken van formele overheidssteun, gezien het kabinet demissionair is.

Door Sabine Schults

Redacteur

25-06-2025 • 11:34

182

Reacties (182)

182
182
63
4
0
106

Sorteer op:

Weergave:

Ik lees het artikel en denk alleen maar "wat is nu weer een AI-gigafabriek". Zal het wel in de comments lezen. Maar daar gaat het alleen maar over de energietransitie en het overvolle stroomnet. Maar het is dus een fabriek waar ze filmpjes maken over een kat die zichzelf uitkotst en veranderd in een vuurspuwende draak ofzo? :+
Ja precies! Er wordt totaal niet uitgelegd wat die fabriek gaat fabriceren. AI-hardware? AI-modellen? Concrete (echte) AI-oplossingen? Is het eindproduct ook gericht op de Europese markt? En het wordt geen kantoor, neem ik aan, dus is het uiteindelijk niets meer dan een data center vol Nvidia hardware? Zoveel vragen.

De uiteindelijke subsidieaanvraag zal hopelijk duidelijker zijn, anders maken ze niet veel kans.

[Reactie gewijzigd door kwaazaar op 26 juni 2025 09:24]

Nou gezien de inhoud van de tekst en dan specifiek de wens om in de buurt te zitten van Rotterdam omdat windenergie (ongeacht mijn mening daarover), kan je er vrij eenvoudig uithalen dat het een datacenter moet gaan worden met veel powerhungry AI hardware.

Maar zowel dit artikel als het artikel van de plannen van de EU en diens bijbehorende zak geld van 200 miljard spreken vooral over plannen, ideeen en de suggestie dat "we" achterlopen en daarom "iets" moeten doen. We hebben niet eens een fatsoenlijke EU cloud die amazon of azure kan vervangen en dat is vele malen meer omlijnt.

Ergo, ik kan alleen maar concluderen dat het momenteel een enorme zak geld is waar heel veel aasgieren omheen cirkelen. Net zoals de hele green deal, waar dus uiteindelijk duizenden NGO's uit de ruif hebben lopen vreten zonder enige bijdrage te leveren aan daadwerkelijk groen.
Een AI-gigafabriek is volgens mij een soort datacentrum waar off-site AI-software dan gebruik van maakt om te genereren wat er gevraagd wordt. Dat kan inderdaad een filmpje zijn zoals jij omschrijft. Of een muzieknummer, afbeeldingen, verhalen of bijvoorbeeld een chatbot.

AI heeft data nodig om iets te genereren en dus ik denk dat die centrums bedoeld zijn om daar de benodigde data op te slaan/verwerken die nodig is om een verzoek te genereren. Deze "fabrieken" zullen dan haar data verkopen aan afnemers, zodat hun AI applicatie daar gebruik van kan maken.

Het is dus anders dan een conventionele fabriek in de volksmond, waar mensen werken om een product te maken of samen te stellen. Ik denk dat men het een "fabriek" noemt, omdat een data centrum tegenwoordig een "vies" woord is en al snel weerstand krijgt zie casus Zeewolde. Maar volgens mij is het niets meer en niets minder waar. Dat is in ieder geval mijn perceptie van de "fabriek" die geschetst wordt. Ik kan er helemaal naast zitten.
Het is een batch processing cluster (bijvoorbeeld op basis van SLURM), waarbij de nodes zijn uitgerust met heavy duty GPUs. Vroeger noemden we dit een High Performance Computing Cluster, of een Super Computer.

De EU hoopt (naar mijn mening) hiermee dat er ook meer modellen hier getrained en ontwikkeld gaan worden. Of dat we met nieuwe betere architecturen komen. Hoe dan ook, ze willen dat wij ook mee doen met de AI ontwikkeling. Het zal vooral voor wetenschappers een tool zijn, maar ook wel voor bedrijven.

[Reactie gewijzigd door teek2 op 27 juni 2025 17:18]

Ik zie vooral negativiteit en geklaag. Hoe denkt men in de moderne wereld mee te komen als we als kenniseconomie niet eens een AI datacenter kunnen bewerkstelligen? Als we als land niks fabriceren én irrelevant worden op het gebied van innovatie blijft er weinig over.

Dat onze energievoorziening dit in de huidige staat niet aankan is een reden om die energievoorziening te moderniseren, niet om dit soort cruciale toekomstprojecten over te slaan.

Bouw eens gauw wat kerncentrales zou ik zeggen.
We hebben niet eens een EU cloud dienst die op enige wijze mee kan komen met Azure of Amazon, dus waarom denk je we als EU ineens wel een AI gigacenter kunnen bouwen? Laat staan dat we een doel hebben of nog erger, een winstgevend model.

Ja, negativiteit die gestoeld is op ervaringen. Momenteel is er een enorme zak geld van de EU en de aasgieren cirkelen al rond. In de VS worden tenminste de meeste van dit soort datacentra betaald door VC's, waardoor het risico tenminste op de juiste plek ligt.
Eens met dat laatste punt, maar de EU heeft onze techindustrie dermate kapotgereguleerd dat de VCs er niet meer aan durven.
Bouw eens gauw wat kerncentrales zou ik zeggen.
Precies zoiets.

Maar het ding is meer dat er weinig nut is om dat ding verder in Rotterdam te zetten. Sowieso vraag ik me af waarom er überhaupt plannen worden gemaakt voor bijvoorbeeld maasvlakte 2 die niet positief bijdragen aan de stikstof problematiek. MV2 ligt tegen een stikstof gevoelig N2k gebied aan en dat dus een gebied waar je dus niet zomaar kunt gaan bouwen om vervolgens met droge ogen nog bouwprojecten voor woonhuizen stil te gaan leggen.


Maar ja hoe het decentraal, zet het in Overijsel, Gelderland, Groningen, kleine kerncentrle er aan vastplakken. Klinkt als een goed idee.
Precies wat hier gezegd wordt. Of het nou hier of elders gebouwd wordt ai slurpt enorme bergen stroom dus eigenlijk klopt er niets van. Is ai werkelijk zo belangrijk dat we enorme data centers nodig hebben? Volgens ChatGPT (ja ironisch om hiervoor ai te gebruiken)

AI kán van groot belang zijn voor maatschappelijke vooruitgang, maar de huidige schaal van infrastructuurgroei roept terechte vragen op over duurzaamheid, prioriteiten en rechtvaardigheid. Datacenters zijn niet per definitie slecht, maar het is wél belangrijk om kritisch te blijven op waarvoor ze worden gebruikt.
De EU investeert nu omdat ze bang zijn nog verder achterop te raken op de VS en China.

Natuurlijk valt er veel aan te merken op data centers, zeker hun stroom en grondwater verbruik maar kies je ervoor dat je de milieu impact belangrijker vind, dan moet je ook accepteren dat je in de toekomst in dit vakgebied geen rol gaat spelen. En dat je economie dan achterblijft bij de groei van de Chinese en Amerikaanse economie.

Uiteindelijk zijn het allemaal politieke keuzes. Neem je in de toekomst genoegen met een lager welvaart niveau vergeleken met China en de VS of accepteer je de milieu impact?
Ik snap dit argument niet. Deze datacentrums gaan toch enkel over waar de AI draait? De welvaart die AI brengt zit hem in de bedrijven, de kennis en het product.

Dit is hetzelfde als een hyperscaler neerzetten om te gaan concurreren met de Amerikaanse cloud. Dat is het probleem nu niet.
Als er geen capaciteit is om AI oplossingen te draaien, kan je geen AI producten ontwikkelen. Dan zijn je innovatieve bedrijven volledig afhankelijk van de drie grote Amerikaanse cloud aanbieders.

Dat is de reden dat de EU nu wil investeren in Europese data centers gericht op AI.
De EU staat al 20-0 achter. Dit is paniekvoetbal en zo'n center bouw je over een aantal jaar want gaat niet zo snel.
Wacht even hoor ...

We mogen geen stroom meer gebruiken want het net is overbelast!
We gaan een AI gigafabriek bouwen want dat is de toekomst!

Iets strookt hier niet met elkaar. |:(
Admin-edit:- knip -
Onvriendelijke opmerking verwijderd


"Door de Nederlandse AI-gigafabriek in de buurt van windparken op zee te bouwen, moet de belasting voor de rest van het elektriciteitsnet geminimaliseerd worden, zegt De Groot tegen De Telegraaf."

[Reactie gewijzigd door Bor op 25 juni 2025 12:14]

Kan je even je empathie module aanzetten en inleven waarom mensen die je aanhaalt zo reageren?

Op 28-04: https://www.rijksoverheid...inder-stroom-te-gebruiken
Vandaag start de vernieuwde campagne van het ministerie van Klimaat en Groene Groei over omgaan met de drukte op het stroomnet. De campagne roept mensen in heel Nederland op om tussen 16.00 en 21.00 uur zo min mogelijk stroom te gebruiken zover dat kan. Tijdens deze piekuren, als veel mensen thuis komen, ligt het stroomverbruik over het algemeen het hoogst. Het stroomnet wordt fors uitgebreid door de netbeheerders, maar het helpt ook als we minder stroom gebruiken tijdens de drukste uren. Door bijvoorbeeld de wasmachine of vaatwasser op een ander moment aan te zetten of het opladen van een elektrische auto of fiets uit te stellen, helpen we samen om het stroomnet te ontlasten.
Tenzij deze gigafabriek netto het net ontlast en stroom erbij genereert is @Zilverdael80 reactie geheel terecht.

[Reactie gewijzigd door Haruhi op 25 juni 2025 11:48]

Tenzij deze gigafabriek netto het net ontlast en stroom erbij genereert is @Zilverdael80 reactie geheel terecht.
Alsof meer stroom de oplossing is voor een overvol netwerk (waar de kabel-capaciteit dus niet genoeg kan afvoeren EN/OF aanvoeren).

Zolang deze een vrij directe aftakking krijgt vanaf de bron gebruikt het niet eens het 'netwerk' waar we problemen met capaciteit hebben (we hebben geen stroomtekort maar het vervoeren over het bestaande netwerk is een probleem)
Dat is nu juist het probleem, er is niet één bron, er zijn er vele. Gedurende de dag, de week, de seizoenen veranderen die de hele tijd qua opbrengst. Dus waar je ook zit, tenzij je dit bouwt direct naast een alle seizoenen bron als een kerncentrale, dan heb je toch echt dat stroomnetwerk nodig. En wie verzonnen heeft om dit dossier te koppelen aan 'vlakbij windmolens', die heeft echt hele andere motieven met dit verhaal dan het welzijn van Nederlands of ons stroomnet.
Voor elke extra MW aan 24/7 afname van windmolenenergie zoals typisch bij datacenters, moet je namelijk ergens op het stroomnet en nog relatief dichtbij ook, direct een MW aan standbyvermogen hebben, typisch gasturbines. Eventueel olie gestookte generatoren. Kan ook een bruinkool centrale in Duitsland zijn die harder moet.
Het kan natuurlijk ook echt dynamisch op wind met een oversized battery pack ervoor. Maar dan moet die AI giga fabriek elke keer binnen een half uur stroomloos gemaakt als de wind even gaat liggen, en ligt je AI giga fabriek mogelijk een paar weken per jaar bijna helemaal stil.
Op de maasvlakte zijn ze momenteel een grote waterstof installatie aan het bouwen.

Misschien willen ze het daarmee combineren?
Die is al goeddeels voor eigen gebruik van Shell.

https://www.portofrotterdam.com/nl/nieuws-en-persberichten/shell-start-bouw-europas-grootste-groene-waterstoffabriek
De groene waterstof bevoorraadt het Shell Energy and Chemicals Park Rotterdam straks via de HyTransPort-pijpleiding. In de raffinaderij vervangt het een deel van het grijze waterstofgebruik, waarmee de productie van energieproducten zoals benzine, diesel en kerosine gedeeltelijk koolstofvrij wordt. Naarmate er meer waterstoftrucks op de markt komen en het netwerk van waterstofvulpunten voor zwaar vervoer groeit, kan de levering van groene waterstof ook hierop worden gericht om te helpen bij het koolstofvrij maken van het wegvervoer.
Maar als ze een overschot windenergie van toekomstige extra windparken in nog weer extra waterstoffabrieken pompen en daar waterstof turbines aanbouwen, dan kun je technisch zo ook windstiltes wel overbruggen natuurlijk.

Tegelijk: dat hebben we nu al keihard nodig voor al die andere zaken, inclusief toch nu al relatief veel datacenters in Nederland. We lopen nu al fors achter op de hernieuwbare energiebronnen doelen voor 2040 en 2050.
Dat was dus ook mijn idee. Waterstofgeneratoren en wellicht ook een soort dynamische vermogensregeling om de netafname (verbruik) te verlagen als dat nodig is.
De kabels die uit de windparken op zee komen zijn dik genoeg en als de "fabriek" gebouwd wordt op de Tweede Maasvlakte, dan is er geen extra belasting op de rest van het stroomnet, lijkt mij.
Nee, maar die windmolens kunnen dan verder nooit meer gebruikt worden voor groene stroom richting consumenten/bedrijven landinwaarts.

Dus in plaats van het verzwaren van het net richting Utrecht, Arnhem, Antwerpen zeggen we dan, verbruik het hier maar direct.

Landinwaarts moet er dan weer extra gas bijgestookt worden om die vraag op te vangen.

Daarnaast worden er overal in Nederland bouwprojecten stilgelegd vanwege stikstof depositie in N2K gebieden en dan wil je wel een gigantische doos op de maasvlakte gaan bouwen? Vind ik een apart verhaal.
Aangezien aan de verzwaring van het stroomnet de nodige bezwaren kleven (waar ik het niet mee eens ben) zie ik die verzwaring de komende jaren toch niet gebeuren en zullen we voorlopig geen nieuwe afnemers krijgen.
Daarnaast worden er overal in Nederland bouwprojecten stilgelegd vanwege stikstof depositie in N2K gebieden en dan wil je wel een gigantische doos op de maasvlakte gaan bouwen?
Waar staat dat ik dit wil? Ik leg alleen uit dat als Rotterdam in de picture is, dit de meest logische plek is. Ik geloof dat je niet helemaal begrepen hebt wat ik geschreven heb.
Waar staat dat ik dit wil?
“Je” in deze is “men”. Niet per se jij.


Punt is wel. Het is niet extra belasting nee, totdat het “windstil” is. Dan moet het ergens anders vandaan komen. Ook is de basisload hierdoor weer hoger en dat betekent dus dat die energie niet eens ergens anders heen zou kunnen ook al zou het met aanpassingen ed wel kunnen.
Met "je" en "men" heb ik ook geregeld problemen. Vaak omzeil ik het of zet het erbij dat het niet persoonlijk is. Wat betreft je laatste punt kan ik je meedelen dat de Tweede Maasvlakte één van de plekken is, waar ze ook een kleine kerncentrale willen bouwen.
Een kerncentrale bouwen in de zee?

Ik zie een r/WCGW aankomen.

wel fijn dat we er wel actief over nadenken, maar zet em alsjeblieft landinwaarts boven zeeniveau.

Ze mogen hem van mij hier komen bouwen. Niet in m’n achtertuin want ik wil graag op kolen barbecueën en denk wel dat het niet zo goed is voor m’n uitzicht, maar als ie echt goed poef zegt maakt een paar kilometer ook weinig uit.
Nee, niet in de zee, maar tweede Maasvlakte. Borssele ligt volgens mij ook onder zeeniveau.
En het worden kleine kerncentrales, ik geloof in totaal drie stuks, verdeeld over Nederland.
hmm. Ik had dacht ik al een reactie gepost, maar zie em niet dus dan nog maar even.


De 2e Maasvlakte is een stukje opgespoten grond midden in de Noordzee, Er ligt een dijk omheen van 13 meter hoogte en de grond zelf ligt op +5m NAP. Even voor jouw beeldvorming een stukje van de fukushima wikipedia pagina:
The plant is on a bluff which was originally 35 metres (115 ft) above sea level. During construction, however, TEPCO lowered the height of the bluff by 25 metres (82 ft).
Het maakt niet uit hoe hoog het ongeveer is, zolang het niet binnen de deltawerken ligt (en dat ligt de Maasvlakte niet) is het gewoon niet slim. Geen stormvloedkering er voor klinkt imo als een slecht idee ook zal er hier niet zomaar een 14m tsunami golf aanrollen.


Verdelen over Nederland lijkt mij wel een goed idee. Decentralisatie is immers wel gewoon een goed idee, al was het alleen maar omdat het net het dan beter kan verdelen.
Ik lees net dat het demissionaire kabinet de fabriek graag in Groningen wil hebben:
https://www.security.nl/posting/893922
Dat is natuurlijk onafhankelijk dat ze ook een kerncentrale willen hebben op de Tweede Maasvlakte.
Wat betreft Fukushima maak ik mij meer druk over Borssele, aangezien die centrale al gebouwd is voor de ramp met de tsunami.
Kan je even je empathie module aanzetten en inleven waarom mensen die je aanhaalt zo reageren?
Nu kan ik zijn oorspronkelijke bericht niet zien, en vraag me af hoe verschrikkelijk het dan wel niet geweest moet zijn. Maar euhm, dit is toch gewoon standaard Tweakers? (En misschien ook wel standaard mensen). We willen geen elektriciteitsconsumptie. We willen dat alles gemaakt wordt in Nederland / Europa. We willen dat dit geen enkele ruimte kost. We willen onafhankelijk zijn van het buitenland. En het mag geen water gebruiken.

Het is altijd hetzelfde bij dit soort nieuws artikelen: Tweakers willen absoluut niet dat er iets in Nederland neer wordt gezet wat stroom of water gebruikt. Maar als we dan compleet afhankelijk zijn van bijvoorbeeld buitenlandse cloud providers, dan willen we dat ook weer niet. Het is heel erg makkelijk om vooral niks te willen...
Het probleem is niet te weinig energie, óf te veel energie, het probleem is de locatie van de energie. De campagne "stop tussen 16 en 21u" komt eigenlijk voort uit het feit dat stroom ván locatie náár woningen verplaatsen lastig is, en dat ons energie door een zo'n 150-jaar oude beslissing precies in balans moet zijn op het aangesloten net (en dat is alles: in de praktijk staat een lamp bij jou direct in verbinding met een lamp ergens op griekenland).

Het ding is dat we niet genoeg 'plek' hebben op die snelweg om energie van A naar B te brengen, en dat we de "slechte" energiebronnen niet snel genoeg aan/uit kunnen zetten, waardoor de boodschap is:
- Goede dingen eerder uit dan slechte dingen (want zon en wind kun je wél snel aan/uit zetten binnen perken)

- Omdat die "slechte" dingen centraal staan en de kabels van hot-naar-her niet dik genoeg zijn, of we terwijl we minder slechte alternatieven gebruiken (zoals brandstoffen uit twijfelachtige regimes zijn we 'warmte van buiten via compressoren' aan het gebruiken, en 'pan in magneetveld dompelen' voor koken, en 'auto die simpeler en goedkoper en 100% cyclisch' ipv 'explosies op goedje uit twijfelachtige regimes'). De energievraag neemt netto genomen AF, maar concentreert zich steeds meer op één medium.

Dit datacenter kan, omdat ze het vlak naast hetgene wat we niet kunnen transporteren willen plaatsen, eigenlijk een rol spelen om het 'netto' cijfer gebruikte duurzame energie te versterken.

Het teveel lokaal opgewekte lokale energie (zie o.a. de 253V-sturing van PV en wind) wat we niet gebruiken is erg jammer, maar je merkt overal dat de 10kV infra steeds vaker 23kV wordt, en dat we ook vrij fors in meer 380kV infra investeren. Liever dat dat een dikke gaspijp.
Zeggen ze. De vraag is of dat natuurlijk zo is.
De grote jongens ( MSFt, META, GOOG) willen liever een andere energiebron (nucleair) om van afhankelijk te zijn
Thorium is, met dank aan de Chinezen, ineens weer hip & happening.....

Ook ome Bill is bezig met een nucleaire testinstallatie ergens in het midden van de VS. (geen zin om te zoeken waar precies...)
Je opmerkingen hebben niet met elkaar te maken.
Ja, en alles dat nu gebruik maakt van windenergie gaat weer 'gewone' stroom gebruiken omdat die fabriek alle windenergie (en méér) gaat gebruiken. Netto resultaat is dat er dus méér stroom gebruikt wordt.

[Reactie gewijzigd door DigitalExorcist op 25 juni 2025 11:46]

Geminimaliseerd is wel een ruim woord wat erg uitgelegd kan worden in hun voordeel.

We bouwen de windparken op zee om het stroomverbruik op land op te vangen. Deze fabriek is dan simpelweg een zware toevoeging. Moeilijker is het niet.

En we weten van dit soort initiatieven en rijken dat ze het "lichtelijk" brengen totdat alle vergunningen voor elkaar zijn, dan bouwen ze en hebben we er weer een groot energieprobleem bij. Zie de simpele historie van Microsoft in de Wieringermeer (ze gaan trouwens nog een volgende erbij plaatsen ook ten westen van de A7, de derde in totaal).
Kan lezen dat er dus nog steeds extra belasting op het net komt, ja. Dit is de zoveelste druppel in de emmer van datacentra waarvoor wij burgers moeten wijken door vrij gedrag te laten reguleren. Onder de noemer van fatsoen...
Burgers zijn zelf ook een grote oorzaak voor het bestaan van energieslurpende datacentra, omdat praktisch iedereen een dataverbruiker is, en daarmee bijdraagt aan de grote energievraag van datacentra.
Het is dus een beetje kort door de bocht om te stellen dat burgers moeten wijken voor datacentra.

En hoeveel wordt er niet verspild door burgers om AI allerlei plaatjes of praatjes te laten genereren.

[Reactie gewijzigd door mbbs1024 op 30 juni 2025 17:30]

Daarin geef in je gelijk, wel met kanttekening dat dergelijke diensten en techniek niet zozeer door de consument werden gevraagd, maar meer door de industrie (daar was dan wel weer vraag) naar de consument zijn gepushed
Ook mijn eerste gedachte, als we nou allemaal tussen 9 en 12 geen stroom gebruiken kunnen we misschien deze GPUs van stroom voorzien :P
Als we allemaal nu helemaal geen stroom meer verbruiken 24/7, dan kunnen we nog 3 AI Gigafabrieken hosten. Goed voor Nederland.

De burger wordt meer in zijn primaire leven "gesmoord" omdat we steeds meer toegeven aan extra's in de wereld. Volgens mij doet de mens iets fout.
Datacentra (of in dit geval een AI superfabriek) vallen in een totaal andere categorie van verbruikers, en hebben ook een andere plek op het stroomnet. Het laag- en middenspanningsnet is overbelast, maar op het hoogspanningsnet is nog voldoende ruimte. Ook trekken andere energieslurpers weg uit Rotterdam vanwege de hoge energieprijzen (en andere marktomstandigheden). Op dat niveau van het elektriciteitsnetwerk is dus ruimte. Daar komt bij dat ook hier het energienetwerk nog verder uitgebreid wordt.
Dat klopt niet
Het is juist Tennet dat in het grootste deel van de Rotterdamse haven niks meer extra kan , de kaartjes zijn daar allemaal rood
Alleen op de maasvlakte is nog krap ruimte over.

Kijken we naar Stedin , de regionale netbeheerder dan zien we hetzelfde plaatje
Rood , rood en nog eens rood.
Niet volgens bovenstaande kaart maar wel volgens de kaart van Stedin zelf
Hier is de Maasvlake leeg maar dat wil dan niet zeggen dat je daar bijv 500MV kan gaan verbruiken.
Het is vooral de distributie tussen laag/midden/hoogspanning en lokale capaciteit die problemen geeft. Het probleem is niet zo zeer dat er te weinig stroom opgewekt kan worden, zoals ik het begrijp. cc @Meemzeh
Dat zal vast kloppen, er staan immers kolencentrales op de Maasvlakte alleen nog maar stof te happen en in 2065 staan er 3 kerncentrales in Borssele gefinancierd door de Nederlandse belasetingbetaler, dus stroom zat die gebruikt kan worden voor het grote AI-spektakel.
Klopt helemaal. En dat is niet de eerste keer dat dit gebeurd. Laat een aantal wethouders op snoepreis naar Amerika gaan en ineens is er van alles mogelijk. Ondertussen mogen jij en ik meebetalen aan die 88 miljard die nodig is voor het windpark op zee. En alle andere kosten die gemaakt worden. De komende jaren gaan we allemaal veel meer betalen voor bijvoorbeeld vastrecht, terwijl grote bedrijven stroom bijna gratis krijgen. De CO2 taks gaat er ook al af. Bedrijven kunnen gewoon lekker doen en laten waar ze zin in hebben, terwijl Henk en Ingrid de kosten dragen.

Daar komt nog bij dat mensen zoals ik helemaal geen behoefte hebben aan al die AI integraties, maar het wel doorgedrukt krijgen.
Vergeet ook niet dat je je opslag duurzame energie hebt betaald om dit soort partijen te subsidiëren 😅. Ipv een fatsoenlijk stroomnetwerk te krijgen.
Vergeet het CO2 budget niet.
Klopt. En vervolgens gaat alle duurzame energie die kant op.
Onder aan de streep maakt dat werkelijk niks uit gelukkig. Of ik nu grijs krijg omdat hun het groen wegkapen, of ik wel groen krijg en hun grijs krijgen maakt echt geen verschil. Wat er toe doet is de totale mix aan groen/grijs van Nederland, niet per bedrijf/persoon/locatie...
Klopt, maar bij fors meer verbruik wordt het aandeel grijs meteen fors groter hierdoor.
Klopt helemaal maar daarom is het noemen dat er groene stroom daarheen gaat niet echt relevant.
Het kan wel degelijk relevant zijn omdat Eneco ook onderdeel is van de indieners. Mogelijk gaan zij extra investeren in groene stroom voor deze AI fabriek en gaat het dus niet ten koste van de bestaande en geplande hoeveelheid groene stroom.
Ach groen/grijze stroom leuzen is wel leuk, maar je krijgt echt geen andere kabel om te zorgen dat jij groene stroom krijgt en je buurman nog steeds de grijze stroom.
Ja ik weet dat ze dit "zouden" moeten investeren in meer groene stroom, maar ach, hoeveel wordt er nu werkelijk van mijn extra uitgave voor groene stroom, geinvesteerd in het werkelijk produceren van groene stroom?

Dat gezegd hebbende, ben ik het wel eens dat ik dit soort onzin fabrieken NIET in Nederland zou willen hebben.
Men claimed dat AI de toekomst heeft (denkt aan Terminator films) maar vergeet de gevaren ervan.
Er verschijnen nu al veeeeel filmpjes op allerlei platformen die alleen nog maar door AI geproduceerd worden en bijna niet meer van echt te onderscheiden zijn door een menselijk oog. Hoe krijgen we straks nog echt nieuws en informatie als je al die AI onzin maar de toekomst blijft geven, zonder een duidelijke wet en regelgeving hier rondom. Pas als die wet en regelgeving er is binnen de EU (en dat moet zeer snel gebeuren is mijn mening) kun je pas gaan kijken naar het bouwen van dit soort fabrieken.
Dat is voor mijn gevoel precies de gedachte hierachter. Door het op deze manier te "framen" hoopt Eneco natuurlijk op Europese subsidies voor het bouwen van de "AI Fabriek" en Nederlandse subsidies voor het ontwikkelen van extra energie voorzieningen op zee. Dan verhogen ze de energie kosten voor de consument een klein beetje en hebben ze voor gratis de komende 20 jaar aan inkomsten volledig betaald door de Nederlandse/Europese burgers :+

Ergens voelt dit initiatief niet zo heel positief voor ons als burgers. Mijn gevoel zegt dat de overheid de opdrachtgever/initiatiefnemer zou moeten zijn met daarin een gegarandeerde capaciteit voor bijv. Onderwijs, onderzoek en MKB (bijv onder de 500 werknemers). Want volgens mijn gevoel zit alle innovaties binnen Nederland in 1 van die 3 categorieën.
Waar wij als consument terugleverboete over moeten betalen.

Dit soort bedrijven hoeven vervolgens geen energiebelasting of wat ook te betalen en krijgen hun energie voor minder dan de bodemprijzen.

[Reactie gewijzigd door phoenix2149 op 25 juni 2025 12:40]

HE LE MAAL mee eens. Wij een terugleverboete en zij geen BTW en andere zaken betalen aan ons. Leuk hoor.... Welkom in belastingparadijs Nederland
Grote bedrijven betalen daarnaast ook nog eens maar 0,00088 €/kWh. Dat is 0.25% van wat de consument betaalt (gemiddeld € 0,32 incl. belastingen, zij nemen +/- 128kWh af voor € 0.32). En dan nog wordt er steen en been geklaagd over de hoge energieprijzen in NL en gedreigd om te vertrekken naar goedkopere landen.
En vervolgens wordt 85% van die AI energie gebruikt voor nutteloze advertentie-acties.
mag prima. Je moet alleen bij de bouw van dit soort projecten daar op voorhand op ontwerpen samen met netbeheerders.

Als ik bij mij in de gemeente kijk: daar zijn geen restricties, domweg omdat mijn gemeente dit al LANG zag aankomen, en samen met de netbeheerder bezig was om het net te verzwaren. Op dit moment ploppen (na jaren voorbereiding) de extra groene huisjes links en rechts om me heen op.
Ik heb onlangs een klein datacenter moeten realiseren voor een telecomprovider in het zuiden van Nederland.
De aansluiting op de nutsvoorzieningen kent een wachttijd van maar liefst drie jaar, dus het valt reuze mee :9~ .
Je mag alleen maar AI gebruiken als de zon schijnt. Geen ai tussen 4 en 7. /s
Dat niet alleen gelden de stikstofregels dan ook niet meer? En om alles nog krommer te maken. Alle industrie en boeren zouden Nederland uit moeten en uiteraard geen huizen meer bouwen als we alles zwart wit zouden volgen. Alleen nog vol inzetten op defensie. Gelukkig wacht Rusland met aanvallen tot we de 5% gehaald hebben. Er valt soms steeds minder te begrijpen van waar Nederland mee bezig is.
Nou dit.

En waarom moet en zal dit in de buurt van Rotterdam?

Zet lekker in Groningen of Friesland neer waar je alle ruimte hebt en het net niet zo vol zit. Het is niet alsof je hier elke dag naartoe moet gaan reizen ofzo.


Datacentrums in de randstad vind ik steeds vaker een slecht idee. Al was het alleen maar al vanwege de zeespiegel.
Zet lekker in Groningen of Friesland neer waar je alle ruimte hebt en het net niet zo vol zit. Het is niet alsof je hier elke dag naartoe moet gaan reizen ofzo.
U vraagt, het rijk draait:
Rijk steekt nu ook 70 miljoen in 'AI-fabriek' Groningen
Het Rijk kondigt aan 70 miljoen euro te willen meebetalen aan een 'AI-fabriek' in Groningen. Eerder zegden ook de noordelijke regio's 60 miljoen euro toe. Als Europa nog eens 70 miljoen euro investeert, kan de bouw van de fabriek beginnen.
https://nos.nl/artikel/25...n-in-ai-fabriek-groningen
Ja ik zag het al, zijn er meerdere.

Probleem is alleen wel dat dit een van de normale AI-fabrieken is en niet een van de gigafabrieken. Ik zie het liever andersom. Gigafabriek dan in Groningen en die kleine rond Rotterdam. Die gigafabriek wordt namelijk 20 keer zo groot. Dat is niet even "iets" groter. Men verwacht 20 miljard hiervoor aan te trekken.

Dan is die 200 miljoen wisselgeld. €200 op een rekening van €20K, kan er ook nog wel bij.

Ik snap niet waarom we dat kleine stukje nog voller moeten proppen met dingen. Verkeer in en rond Rotterdam is al een hel en nieuwbouw gaat al moeizaam. Zo'n gigafabriek gaat het er echt niet beter van maken hoor.

Op die lokatie zou je een hele nieuwe wijk neer kunnen zetten met mixed housing. Ideaal voor een nieuwe "yuppen-fabriek", van alles van appartementen tot vrijstaand. Zorgt weer voor meer werkgelegenheid lokaal (supermarkten en andere faciliteiten).
Klopt en het is ook krom. Maar aan de andere kant is het wel weer goed nieuws! Als de vraag naar stroom stijgt zal het aanbod weer meer waard worden. :D Zo werkt het toch met marktwerking? Nu is het 'niets' waard omdat niemand het afneemt.

En ja, die overbelasting... dat is een kwestie van geniale planning!
Dat ook, en ik vraag me ook af of dit plan werkelijk doorgaat. Weet je nog dat datacenter wat bij Zeewolde had moeten komen?
Ongekend hoeveel resources en energie er in AI gepompt worden. Ondertussen zitten mijn kinderen te kloten om een papieren rietje in hun pakje melk gefrot te krijgen. En ja stroom != afval, maar je snapt mijn sentiment. Ik hoop met hart en ziel dat de AI bubbel gauw knapt. Ja er zijn goeie dingen mee te doen, maar eea is volledig uit proportie.

[Reactie gewijzigd door Rataplan_ op 25 juni 2025 11:41]

Sowieso ben ik het honderd procent eens met je punt: deze grote bedrijven vervuilen en verbruiken in een tempo dat je als individu geenszins kan bijbenen met goed gedrag. Dat is onderdeel van een breder maatschappelijk probleem (wat in het kort kan worden verwoord als "er bestaat geen ethische consumptie onder kapitalisme"), en daar zullen systematische veranderingen voor nodig zijn.

Ik denk echter wel dat het helpt om mensen te informeren over AI en het verbruik van de grote datacenters, evenals dat het helpt dat er een breder begrip is over klimaatverandering, en allerlei andere dingen die je niet in kleine aantallen kunt oplossen. Beetje hetzelfde als met crypto-currencies, eigenlijk. Al is dat nóg meer een scam en verbruik dan AI.

[Reactie gewijzigd door Luminair op 25 juni 2025 11:55]

Het meeste verbruik van grote bedrijven is direct terug te voeren op consumptie door individuen dus de schuld bij bedrijven leggen heeft weinig zin.

daarnaast moet je natuurlijk niet een individueel pakje appelsap vergelijken met een datacenter dat miljoenen individuen gelijktijdig bedient.

Vergelijk of het totaal aan plastic rietjes (of om het even welk consumenten product) met het totaal aan AI gebruik. Of vergelijk 1 plastic rietje met het energie verbruik voor (bv) een prompt.

Het is een beetje als de boeren lobby die de stikstofuitstoot van een enkele boer vergelijk met die van Tata. Daar vergeten ze ook altijd bij te vertellen dat er 50.000 boeren zijn maar maar een staal bedrijf in Nederland.
Het meeste verbruik van grote bedrijven is direct terug te voeren op consumptie door individuen dus de schuld bij bedrijven leggen heeft weinig zin.
Dit is gewoonweg niet waar; hoe je er ook naar kijkt maken deze bedrijven op zo'n hoog macro niveau beslissingen (over onder andere productie en transport) waar een typische burger of consument echt geen invloed op heeft. En omdat het voor hen (lees: de aandeelhouders) doorgaans te veel kost om morele waarden toe te passen, doen ze het niet.

Daarnaast vind ik het bizar dat je in je tweede zin jezelf meteen tegenspreekt: je geeft eerst aan dat het verbruik van bedrijven "direct terug te voeren" is op individuen, maar daarna stel je dat een individueel pakje appelsap niet relevant is. Dus welke is het nu?
Wat hij bedoelt te zeggen is dat het verbruik van de bedrijven direct gerelateerd is aan het aantal gebruikers, dus is zijn voorbeeld niet tegenstrijdig. In theorie zou het verbruik van een bedrijf veel lager zijn, als deze maar een enkele gebruiker heeft.

Dat gezegd hebbende, en daar heb jij gelijk in, een bedrijf werkt niet op basis van enkele individuen, maar op basis van voorspellingen op Macro niveau. Als ze verwachten miljoenen gebruikers te krijgen schalen ze op om dat aan te kunnen, zelfs als er vervolgens maar een paar gebruikers zijn en dus is vergelijken met individueel gebruik in theorie mischien wel mogelijk, maar in de praktijk volledig kansloos en kan je beter kijken naar hoe ze het op schaal beter kunnen doen. En daar schieten bedrijven gewoonweg in te kort, mede omdat de gemiddelde instelling winst boven alles is ofwel "Après nous, le déluge".
Mijn punt is zeker niet dat consumenten geen invloed hebben—dat hebben ze, en dat maakt het inderdaad gerelateerd aan het verbruik van bedrijven. Ik denk echter dat deze invloed enorm wordt overschat, als je kijkt naar de invloed de aandeelhouders en bestuurders zelf uitoefenen op de keuzes omtrent morele bedrijfsvoering; in de praktijk blijkt de belofte van winst ten koste van al het andere de grootste invloed. Zelfs de 'schaal' waar je het over hebt valt dan in het niet.

Als een bedrijf meer winst kan maken door iets slechter te doen, en ze kunnen daar wettelijk (en enigszins publiekelijk) mee weg komen, dan doen ze dat gewoon.

(En als aside: "stemmen met je portemonnee" werkt dus helaas ook maar beperkt. Awareness creëren en politieke druk opvoeren zijn dingen die kunnen helpen bij dat soort grote issues.)
Ik zeg niet dat de consument direct invloed heeft op beslissingen van bedrijven, maar dat het energie gebruik van bedrijven direct is terug te voeren op consumptie van individuen.

Neem als voorbeeld het totale energie verbruik van een autofabrikant. Dat energie verbruik is er omdat consumenten auto's kopen bij dat merk. Dus het consumeren van auto's veroorzaakt dat energie gebruik. Als de consumenten besluiten minder auto's te kopen zal het energie gebruik bij die fabrikant dalen.

Veder spreek ik mezelf niet tegen maar jij interpreteert mijn tweede zin verkeerd. Ik zeg juist dat dat pakje appelsap wel relevant is omdat er miljoenen van dat soort pakjes appelsap worden geconsumeerd dus als daar een papieren rietje bij zit heb je miljoen kleer een heel klein beetje winst.
Je moet eens voor de grap gaan kijken hoeveel bergen plastic er bij menig productiebedrijf weggegooid wordt.
Vaak ook niet gerecycled.

Bij de bedrijven waar ik voorheen gewerkt heb, was dat binnen een week meer wat een hele wijk in een maand doet.

Zelfs voor het R&D werk wat ik vandaag nog zelf doe is het te gek voor woorden.

Qua AI lijkt het sterk op crypto, wat ook bakken energie kost.
Afval bestaat niet meer. Er zijn gelukkig al veel bedrijven die deze stromen verwerken.
Dat plastic word dus verkocht. Bron: een insider.
Ik denk dat we nu vooral in de beginfase van AI zitten waar we vooral dingen aan het uitproberen zijn. De huidige manier waarop AI gerealiseerd wordt is niet sustainable.

Wat nu gebeurt is dat neurale netwerken gesimuleerd worden op general-purpose hardware. Er worden gigantisch veel matrix vermenigvuldigingen gedaan om een netwerk door te rekenen, en dat kost erg veel energie.

Waar we naar toe willen zijn dedicated AI chips waar daadwerkelijk een neuraal netwerk op zit. Dan kun je met een fractie van de energie hetzelfde doen. Maar dit zouden compleet nieuwe chips zijn, die ontworpen en geproduceerd moeten worden.
Maar is het dan niet handiger om eerst die dedicated chips te ontwikkelen, vóórdat je tooling als ChatGPT op de wereld los te laten voor een veel lagere consumentenprijs dan de werkelijke kosten? Want als je de werkelijk kosten zou moeten betalen, zou niemand het gebruiken.

ChatGPT gaat het sustainable probleem iig niet oplossen, daar zijn veel betere ML based systemen voor, maar het is, samen met de andere AI Chat boeren, wel 1 van de hoofdredenen dat ze nu al die Giga fabrieken willen bouwen.
OpenAI heeft ChatGPT losgelaten op de wereld om zo investeerders te trekken. Op die manier konden de honderden miljarden aan investeringen ophalen om zo door te groeien.

Hadden ze gewacht dan namen ze het risico dat anderen hun ingehaald hadden en hadden ze nimmer de media aandacht en impact kunnen creëren die ze nu gerealiseerd hebben.
Het is lastig om iets dedicated te maken als je niet weet wat je wil. De afgelopen jaren zijn de technieken en totale pipelines van LLMs al meerdere keren significant veranderd.

Ik denk dat dat de komende jaren ook nog wel gebeurt. Als je 5 jaar geleden zulke hardware had gemaakt was je nu waarschijnlijk je investering kwijt. Het zal gewerkt hebben en in de markt van toen ook logisch maar nu zou het al achterlopen.

Je moet dus wel richting uit ontwikkeling of stabilisatie gaan voordat je vol over gaat. NPU worden wel ontwikkeld en worden steeds beter, energie efficiëntie hebben ze maar daadwerkelijk grote computer met keuze aan model technieken hebben ze zover ik weet niet.

Dit is dus nu niet inzet baar in server/data centers.

Misschien in de toekomst dat dit wel een business case wordt
bamboe rietjes kopen...
Of je leert je kinderen wat fijne motoriek aan, of je geeft ze een gewone beker met zo'n schroefdop melk mee zoals we vroeger ook hadden, in plaats van een eindeloze stroom (plastic!) pakjes te kopen.

[Reactie gewijzigd door DigitalExorcist op 25 juni 2025 11:51]

Ik raad je aan te verdiepen in de voortgang. Via podcasts als Poki of Hardfork. of nieuws brieven als TLDR. Dan zie je dat het geen bubbel is en nog maar de start.
Yep, we zijn allemaal duurzaam tot de volgende investeringsbubbel. Ondertussen gebruikt Bitcoin nog steeds meer stroom dan de meeste landen voor een valuta dat dankzij de hoge (en alsmaar stijgende) transactiekosten inmiddels vrijwel onbruikbaar is. En wij worden gevraagt om tussen 16 en 21 minder stroom te gebruiken 8)7
Ik snap nog steeds niet zo goed hoe we papieren rietjes als vervanger goed hebben gekeurd. Dingen zitten vol met forever chemicals en je hebt er 12 van nodig ipv 1.

Als ik een cocktail ga drinken om de hoek krijg ik 4 van die dingen omdat ze weten dat ze halverwege zijn opgelost.

Bij de mcDonalds geef ik ze al weer terug, ik drink wel uit de beker dan. Bespaart nog meer.
Prop de randstad nog verder vol met troep. Huizen niet te betalen maar een AI datacenter moet wel geld in gepompt worden.
Waarom is altijd alles zo zwart wit OF-OF denken? We hebben meer problemen dan alleen huizen. Als we uitsluitend daar op focussen, dan hebben we over 10 jaar allemaal een huis, maar geen baan meer (bijvoorbeeld)

Naast huizen moeten we ook nog 'even' wat doen aan duurzame energie, CO2 uitstoot, stikstof, onze achterstand op AI-gebied, defensie, etc, etc. Als we alles niet gaan doen omdat we niet genoeg doen aan het andere, dan komen we nooit ergens.
En jij gelooft werkelijk dat zo'n AI-fabriek banen oplevert?

Beveiliging is gewoon inhuur en combineert dat met andere klussen, hoogstens 2 FTE erbij misschien als ze het druk hebben.

Bouw is éénmalig en zijn oostblokkers. En beheer van die meuk is gewoon vanuit India waarbij defecte schijfjes vervangen worden door bedrijven die dat tóch al deden.
En jij gelooft werkelijk dat zo'n AI-fabriek banen oplevert?
Hij zegt enkel dat niet alles moet wijken om (enkel nog) huizen te kunnen bouwen, dat slaat niet specifiek op deze AI-fabriek.

Er moet dus gewoon een balans zijn voor alle problemen/achterstanden/tekortkomingen, en niet enkel focussen op 1 probleem (woningen). Dat is alles wat ie zegt, en hij heeft daar imo gewoon 100% gelijk in :)

[Reactie gewijzigd door watercoolertje op 25 juni 2025 12:11]

Het hangt er erg vanaf hoe zo'n AI fabriek word vormgegeven.

In Groningen is er bijvoorbeeld een voorstel om een oude tabakfabriek om te bouwen naar AI data center met daar aan vast een startup/innovatie hub. Huurders van de hub kunnen voordeliger gebruik maken van het datacenter gedeelte. Daarin zie ik uberhaupt meer mogelijkheden/aantrekkingskracht dan een AI specifiek datacenter, zie ik ook meer banen ontstaan en ook op ander niveau dan beveiliging of systeembeheer.
Nou fijn. Dat klinkt tenminste als een locatie die past binnen de problematiek van NL.
Oké, maar waarom? Je kan ook gewoon een "startup hub" bouwen zónder er een AI datacenter aan vast te plakken. Fysieke nabijheid heeft voor datacentragebruikers echt helemaal nul toegevoegde waarde.

Áls ze voordelig gebruik kunnen maken van het datacenter, komt dat door subsidie. En die kan je ook geven zonder dat datacenter er direct naast te bouwen.
Banen niet, maar wel AI kennis en capaciteit op Europees grondgebied. Als we niet altijd maar achter de VS aan willen hoppen als een schoothondje, dan zullen we toch echt zelf ook eens moeten gaan investeren in innovatieve oplossingen, mijnbouw, defensie, etc, etc.

Dat betekent natuurlijk niet dat huizen niet belangrijk zijn, maar dat "huizen niet te betalen zijn" zoals @Slavy (niet onterecht) opmerkt, betekent natuurlijk niet dat we maar meteen alle andere problemen links moeten laten liggen.
Dat zouden we een keer moeten doen ja. Maar daar zit het probleem: Europa kent geen durfinvesteerders. "Wij" steken geen 500 miljoen Euro in een startup omdat het leuk klinkt. Silicon Valley doet dat wél.
Ik neem toch aan gezien Slavy specifiek de randstad noemt dat er bedoelt word, waarom bijvoorbeeld dit niet in Drenthe/Groningen/Friesland neerzetten (even buiten het argument van de windmolens op zee om die niet daar neer gezet zijn om dit te voeden) of zelfs bijvoorbeeld het noorden van Noord Holland of specifiek delen van Gelderland.
Je houd meer ruimte over voor huizen nieuwbouw in de randstad en je creëert banen op een plek waar het nog niet elke dag volledig vast staat kwa verkeer.
Alle windmolens in Noordelijk Noord-Holland zijn al opgeslokt door de straks 3 datacenters van Microsoft (2 staan er al, 3e in aanbouw spoedig). Daar kan zeker niks meer bij.
Nee dank je. Ik vind het wel fijn als de weinige ruimte die er nog is buiten de randstad zo veel mogelijk groen blijft.

Ik woon er met een reden zeg maar. Daarnaast, dit soort centra creëert nagenoeg geen (vaste) banen, al helemaal niet op locatie.

Om je een idee te geven, een datacenter van ruim 92000 vierkante meter, heeft zo'n 100 werknemers in totaal: The AI Data-Center Boom Is a Job-Creation Bust - WSJ
Als je even uit gaat van 250 vierkante meter per rijtjeshuis aan grond kan je daar iets van 300 huizen kwijt(de rest is voor wegen/speeltuintjes/etc), dus gezien de huizenprijzen in de randstad zou ik toch echt voor de huizen kiezen daar.

Daarnaast gezien er al teveel bedrijven/FTE in de randstad zitten is de enige goede manier om een bedrijf als dit daar neer te zetten is door andere arbeidsintensieve bedrijven uit de randstad te verbannen. De arbeid moet beter verdeeld worden dan nu het geval is om zoveel redenen(huizenprijzen, verkeersdruk, gemiddeld genomen betere leefomgeving, etc)
Maar de hele karige ruimte binnen de randstad (is die er nog?) kan je gestolen worden?

Ik heb liever drie weilanden in gelderland minder hoor. Dat Raaigras daar voegt helemaal niks toe aan de biodiversiteit (is best wel slecht voor NL eigenlijk) en ik ben er ook nog eens allergisch voor. Heb ik liever een DC waardoor er weer in groene energie en infrastructuur wordt geïnvesteerd.
waarom bijvoorbeeld dit niet in Drenthe/Groningen/Friesland neerzetten (even buiten het argument van de windmolens op zee om die niet daar neer gezet zijn om dit te voeden)
Als je de werkelijke argumenten buiten beschouwing laat is het antwoord op de meeste vragen "Daar is geen reden voor" ja...
Het zijn 5 van die dingen in Europa, Nederland had zich niet moeten aanmelden. Zet die dingen in Europa neer waar wel alles goed voor elkaar is. We hebben zoveel ruimte in Europa en op vele andere plekken hebben we het net wel voor elkaar.

Maar nee, hij wordt in het drukste stuk van Nederland erbij geplaatst. Onder het mom van direct windmolen energie gebruiken wat voor de rest van het land gereserveerd en gebouwd is. We maken steeds dezelfde fout, wellicht hadden we een beetje AI nodig gehad ergens om deze mega fout nu niet te maken......
wat doen aan duurzame energie, CO2 uitstoot, stikstof,
achterstand op AI-gebied
Die eerste drie hoeven we veeeelll minder voor te doen als we die laatste wat meer "niet in dichtbevolkte gebieden" gaan zitten doen.

Zo'n AI fabriek heeft een vrij statische load, dus prima om dan een opzichzelfstaand iets te maken met energieopslag en mogelijk een eigen manier van opwek. Een kleine kerncentrale bijvoorbeeld. Starten we daar mee. Eentje die op kleine schaal kan opereren voor alleen dat datacentrum. Doen we ook weer onderzoek in verduurzaming, want groener dan kern energie ga je het niet krijgen.
Op zich waar. Ik denk dat voor dit soort projecten de keuze toch vaak weer op dichtbevolkte gebieden valt onder andere is omdat je daar alle andere randvoorwaarden ook al hebt. Goede toegang tot infrastructuur en water, mensen in de buurt die de boel komen bouwen en onderhouden, etc.

Maar ik ben het met je eens dat het logischer zou zijn om zo'n AI centrum ergens neer te plempen waar toch al niemand wilde wonen.
Als de hitte gratis naar de huizen gaat prima. Maar meestal is er een dubbel verdienmodel.

En hoe gaan ze dit ding van stroom voorzien?
Misschien het artikel helemaal lezen, voordat je gaat reageren?
Die windmolens die al allemaal al lang en breed in gebruik zijn?
Is stikstof dan ineens geen reden om niet te bouwen? Ik kom uit Zuid-Holland en zie tientallen nieuwbouwprojecten stilgelegd worden door stikstofregels, dit gebouw kan gewoon even in de buurt van Rotterdam gebouwd worden?
Nederland heeft zich aangemeld. Het gaat nu om de pot met geld. In de buurt van Rotterdam heet gewoon Maasvlakte. Ik denk niet dat de bouw veel invloed zal hebben op Natura 2000 gebieden, het gebruik waarschijnlijk nog veel minder. Maar die vergunning wordt pas aangevraagd wanneer er concrete bouwplannen zijn.
De Maasvlakte ligt IN een Natura2000 gebied. Plus de kust vanaf Hoek van Holland t/m Scheveningen is ook Natura2000 gebied

Leuk dat ie water neutraal wordt, maar energie neutraal is ie niet. En ook voor de bouw is het echt wel een probleem. Rotterdam ligt tegen

edit:

dan moet ik natuurlijk wel m'n zin afmaken he.



Rotterdam ligt tegen een aantal stikstof gevoelige natura2000 gebieden aan, vooral rond de Maasvlakte.

[Reactie gewijzigd door supersnathan94 op 27 juni 2025 18:17]

Alles staat of valt met de locatie. Zoals anderen al aangeven, bouw je op de Maasvlakte e.d. dan heb je niet zoveel problemen met stikstof. De afstand naar een Nature2000 gebied is vaak doorslaggevend.
Vanaf de Maasvlakte naar een stikstof gevoelig natura2000 gebied is maar een paar meter. Maasvlakte 2 misschien een paar honderd.

De Voornes duin waar de vlakte tegenaan gebouwd is, is ook daadwerkelijk als stikstof gevoelig gebied aangemerkt.

Laten we eerlijk zijn. Als er bouwprojecten worden stilgelegd, omdat er mogelijk bouwverkeer rijd op een weg waar er ergens een stukje Natura2000 gebied aan grenst, dan kun je niet nu ineens de Maasvlakte vol gaan zetten, waar je praktisch dus tegen een duin aan bouwt.
Waar gaat het stroom van ons zwaar overbelaste netwerk vandaan gehaald worden? Van die windmolens? En onze inwoners en andere bedrijven dan?

[Reactie gewijzigd door Meemzeh op 25 juni 2025 11:38]

Capaciteit is er misschien wel, maar het transport is het grootste probleem. Dat omzeil je natuurlijk wel door zoiets vlakbij zee te zetten waar de windparken binnenkomen.

De maasvlakte is op zich een prima plek daarvoor, want je hebt daar windenergie (velden op de noordzee) en de centrale Maasvlakte. En volgens mij liggen er ook transportkoppelingen met de UK die daar aan land komen. Dus er zal relatief gezien 'weinig' belasting zijn op het normale transportnetwerk.

Datzelfde zie je rondom de Eemshaven: Daar zitten niet voor niets ook een aantal stroomzuipers.

Een grote batterijopslag om de windenergie wat efficienter te gebruiken zou wel een mooie toevoeging zijn, maar dat kan misschien lastig worden.. Men moet daarvoor wel investeren en dat kan de concurrentiepositie tov andere landen waar dat soort regeltjes niet gelden benadelen. Tenslotte draait het allemaal om rendement bij dat soort partijen.
De kust is geen vriendelijke plek om te bouwen, zeker niet voor een datacentrum. De zeelucht is er veel te zout en veranderlijk door. Het tast bouwmaterialen en componenten veel te snel aan en kost vele malen meer in ontwerp en onderhoud dan verder het land in. Dicht bij Rotterdam zal eerder de betekenis hebben rond de stad zelf.
Ik heb nog wel een verlengsnoertje liggen. Als iedereen dat nou doet dan komen we vanzelf bij de fabriek en kunnen zij onze stroom afnemen. Ik gok dat zij er meer voor geven dan ik krijg van mijn energieboer.
Ok, dus OF er komt een giga batterij bij, OF er wordt niet ge-IA'ed als het windstil is?
Hoe kom je daar bij? Overbelasting wordt niet uitgesloten maar geminimaliseerd staat er.
Door de Nederlandse AI-gigafabriek in de buurt van windparken op zee te bouwen, moet de belasting voor de rest van het elektriciteitsnet geminimaliseerd worden, zegt De Groot tegen De Telegraaf.
Overigens hoeft het echt niet aan/uit, gewoon afschalen tot waar nodig is is al voldoende (voor het net en voor hun statement)...

[Reactie gewijzigd door watercoolertje op 25 juni 2025 11:41]

De AI Gigafabriek gaat natuurlijk nooit afschalen als er meer energie elders in de omgeving nodig is. Dat ding gaat juist als eerste in de prioriteit staan. Geen datacenter schaalt ooit af in gebruik. Zou wel moeten maar we hebben met de grooten te maken, die bepalen.
Dit is een incorrect statement, er zijn namelijk internationaal al datacenters die even op de generator worden gezet als het net overbelast dreigt te raken. Laatst nog een stuk over gezien, ben alleen ff de naam van de datacenter partij kwijt.

En nee, niet goed voor het milieu die diesel damp, maar beter dan een stad in het donker en alsnog diesel damp.
Dit is niet overbelast. Dit is een grootverbruiker toevoegen. En het wordt een Giga fabriek, geen kleintje. De generators zullen ook Giga moeten zijn. En dat op een plek die geen extra luchtvervuiling wil zien.

Ik zie graag meer AI maar het had slimmer verdeeld moeten worden in Europa. 5 locaties en we komen uit op ongeveer het drukste energieprobleem punt in Nederland, de Rotterdamse haven. En hem dan voorin de lijn te zetten. Of te wel hij krijgt nog voorrang ook.

Wellicht had er meer AI gerunt moeten worden om een betere locatie uit te kiezen.
Ik heb de illusie ook niet dat het gaat gebeuren. Ik geef alleen wel aan dat er wel betere oplossingen zijn dan zomaar uitzetten :P
In de perfecte manier zet je de AI fabriek alleen aan als er windmolen energie overschot is. Maar dan ontneem je het land wel allerlei andere oplossingen wat te doen met die wind energie overschotten (we zetten al in op waterstof bijvoorbeeld of vele andere initiatieven). Of te wel de AI fabriek gaat bepalen. Eens hij er staat, gaat die nooit meer uit. En in de praktijk afschalen, nee dat gebeurt niet.
Ook een datacentrum moet zijn stroom gewoon kopen op de elektriciteitsmarkt en het is nou eenmaal veel (!) goedkoper als er overschot is dan op piek momenten.

Denk dat de beheerders van een datacentrum waar mogelijk wel de boel zullen op en afschalen om van die prijsfluctuaties te profiteren.

Even als voorbeeld: Vandaag is de stroom prijs (day ahead markt) 1 cent/kWh van 13:00 tot 15:00 terwijl die 30 cent/kWh is rond 21:00. Dat is nogal een verschil, en je bent gek als je daar geen rekening mee houdt als grootverbruiker.

Is trouwens al vanaf april dat overdag de stroom nagenoeg gratis (of negatief) is.
Is trouwens al vanaf april dat overdag de stroom nagenoeg gratis (of negatief) is.
Voor bedrijven...

Ik snap eigenlijk niet dat we het niet andersom doen. Bedrijven lekker accijnz laten betalen op stroom en private personen gewoon ontlasten. Het zijn juist dit soort giga fabrieken die korting op korting op korting stapelen en ik betaal nog steeds terwijl de inkoop geld toekrijgt.
Mijn verhaal is even exclusief belasting. Voor de consument is dat een vast bedrag per kWh, eventueel (nu nog) te salderen met eigen opwek.

In de praktijk betaal je dan (als consument) overdag rond de 14 cent en om 21:00 44cent. Nog steeds een groot verschil maar relatief veel kleiner uiteraard.
Dat is dus we mijn punt. Want straks met salderen af krijg je dus hele rare situaties. Zonnepanelen hebben dan alleen nog maar zin voor eigen verbruik. Verder niet
Stikstof en stroomnet zijn problemen voor de gewone burger.
Stikstof is een locatie gebonden probleem. Wel of geen Natura2000 gebied in de nabije omgeving maakt heel veel uit in het vergunningstraject.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.