Gordon Moore, medeoprichter van Intel en bedenker van Moore's Law, is overleden

Gordon Moore is overleden op 94-jarige leeftijd. Hij richtte in 1968 samen met Robert Noyce Intel op, waar hij tot 2006 werkzaam bleef. Daarnaast deed hij de beroemde voorspelling dat het aantal transistors op een geïntegreerd circuit elk jaar zou verdubbelen, ook bekend als Moore's Law.

Voordat Gordon Moore in 1968 met Intel begon, en in 1965 de Wet van Moore bedacht, richtte hij samen met zeven andere ex-werknemers van Shockley Semiconductor Laboratory het halfgeleiderbedrijf Fairchild Semiconductor op. Dat bedrijf werd een pionier in de ontwikkeling van geïntegreerde circuits en een broedplaats voor het ontstaan van andere techbedrijven, waaronder AMD.

Toen hij voor dat bedrijf werkte deed hij een voorspelling die bekend zou komen te staan als Moore's Law, of de Wet van Moore. Hij verwachtte dat het aantal transistors op chips elk jaar zou verdubbelen. Tien jaar later stelde hij zijn voorspelling bij, en maakte hij er 'elke twee jaar' van. De wet hield decennia stand, al is deze de afgelopen jaren al meermaals doodverklaard.

In juli 1968 richtte hij met Fairchild-collega Robert Noyce het Integrated Electronics Company op, afgekort Intel, dat zich moest richten op de productie van geheugen voor halfgeleiders. Later verschoof de focus naar het maken van microprocessors. Tot 1975 was hij uitvoerend vice-president. In dat jaar verliet Noyce het bedrijf, waardoor Moore president werd. Deze positie behield hij tot 1979, toen hij uitgeroepen werd tot voorzitter en ceo. Acht jaar later trad hij af als ceo, maar hij bleef nog tot 1997 voorzitter. Toen trad hij terug als emeritus-voorzitter, een positie die hij tot zijn pensioen in 2006 bekleedde.

Volgens Intel hield Moore zich de afgelopen jaren bezig met filantropie als voorzitter van de Gordon and Betty Moore Foundation. Die stichting richt zich onder meer op milieubehoud, wetenschappelijk onderzoek en verbeteringen in de patiëntzorg. De techpionier zou vrijdag vredig in zijn huis op Hawaï gestorven zijn. Een doodsoorzaak is niet bekendgemaakt.

Reacties (52)

mphilipp 25 maart 2023 11:31

Wat een prachtige tijd moet dat geweest zijn! Moore en zijn tijdgenoten die aan de wieg van de computer hebben gestaan waren échte pioniers. Ze hadden niets om mee te beginnen, alleen ideeën in hun hoofd, goede mensen om zich heen en de juiste mentaliteit. Net als de mensen die aan de eerste maanraket werkten, die hadden ook niets. Ik wil uiteraard niets afdoen aan de prestaties van de mensen die bij SpaceX en ULA werken en ook geweldige dingen doen, maar zijn hebben 70 jaar rakettechnologie en ervaring om op terug te vallen. Wat Moore et al deden, was nieuw. Er was niets waar ze naar konden kijken, zien hoe het werkt om het te verbeteren. Zij waren het nulpunt. Prachtig toch?
Mensen als Moore worden nooit vergeten. We moeten niet rouwen om zijn dood, maar zijn prestaties vieren. Dood gaan we allemaal, maar Moore wordt nooit vergeten.

StGermain @mphilipp • 25 maart 2023 12:23

De mensen van het Apollo project werkten onder leiding van Werner Von Braun die met zijn team al sinds 1932 bezig was met het ontwikkelen van raketten voor het Duitse leger.

Wat computers betreft geef je Moore en zijn tijdgenoten ook teveel krediet als je zegt dat ze van nul begonnen, ze werkten verder op wat andere pioniers al bedacht en gemaakt hadden.

Maar verder alle respect voor mensen als Moore die ons al zoveel plezier bezorgd hebben.

Coolstart @StGermain • 26 maart 2023 10:22

Wat computers betreft geef je Moore en zijn tijdgenoten ook teveel krediet als je zegt dat ze van nul begonnen, ze werkten verder op wat andere pioniers al bedacht en gemaakt hadden.

Zo kan je natuurlijk elke uitvinding relativeren. Zonder de voorgaande kennis van elektriciteit, condensatoren, rekenen met 1 en 0, metaalgeleiding en het transistoreffect van silicium, lens vorming met glas, projectie etc kon je natuurlijk geen CPU bouwen.

Intel staat wel aan de bakermat van de moderne microprocessor zoals wij hem nu kennen.Via fotolithografie transistorstructuren projecteren/etsen op een wafer.

In de jaren ervoor werden al reeds IC’s gebouwd op basis van die techniek. Echter een IC was een vrij eenvoudig geïntegreerd circuit een geen Microprocessor al is een Microprocessor wel een IC. Enkele jaren daarvoor kende men het concept nog niet van RAM geheugen naast de CPU, instructie set etc.

Door alles te combineren op 1 chip zakte de prijs en werd slimme rekenkracht beschikbaar voor een groter publiek in de vorm van een CPU. Dat was uniek.

De Intel 4004 CPU kon 60.000 instructies per seconden uitvoeren op een frequentie van 700.000hz en duizenden transistors. Dat was absurd in die tijd. Daar had je vroeger een hele huiskamer voor nodig.

Als we een voorloper van Gordon Moore en zijn team zouden moeten aanduiden is het Jean Hoerni de uitvinder van de wafer op silicium.

De processors van nu zijn in de basis gelijk aan de eerste intel 4004. Gelijkaardig productieproces, zelfde basisonderdelen etc.

[Reactie gewijzigd door Coolstart op 24 juli 2024 08:56]

StGermain @Coolstart • 26 maart 2023 11:16

Het is allemaal zo simpel niet. Uitvindingen worden meesta quasil simultaan gedaan op meerdere plaatsen, waarom denk je dat dat is? https://spectrum.ieee.org...the-first-microprocessors

dmantione @Coolstart • 26 maart 2023 13:53

De huiskamer vol was vooral het vacüumbuizentijdperk van de jaren '50. Er is nog een tussenfase geweest: Computers die wel uit chips bestonden, maar waar meerdere chips nodig waren voor de processor. De Apollo Guidance Computer, die ons naar de maan heeft gebracht, is daar een voorbeeld van. Aanzienlijk groter dan de microcomputers later, maar in de verste verte geen huiskamer meer vol.

twdikkert @StGermain • 25 maart 2023 14:36

Blijft vreemd dat in dit soort overzichten, een hele periode van 30 jaar (1960-1990) vergeten wordt. De computerwereld werd toen gedomineerd door spelers als IBM en Digital. De in het overzicht wel genoemde microprocessor gebaseerde systemen werden alleen in de hobbysfeer gebruikt. Een IBM PC als standalone tekstverwerker.

StGermain @twdikkert • 25 maart 2023 15:16

IBM staat wel degelijk meerdere keren vermeld in het artikel.

Olie317 @StGermain • 25 maart 2023 17:01

Ik denk dat @dmantione de mainframes bedoelt. Al ver voor 1980 had je Honeywell Bull met het GCOS (operating system) en IBM met zijn S/360 mainframes waar later MVS als OS op draaide. AMdahl, Comparex en Hitachie produceerden ook mainframes met MVS/XA als OS.

twdikkert @StGermain • 27 maart 2023 09:46

Precies; maar de schrijver lijkt geen idee te hebben van wat IBM in die periode van 30 jaar betekent heeft. Er wordt gerefereerd aan de uitvinding van de floppy door IBM, en dat deze gebruikt werd voor de uitwisseling van data. Dat is nu net waar een floppy niet voor gebruikt werd (behalve op hobby computers). Data uitwisseling vond plaats via tapes. Een floppy werd hooguit gebruikt tijdens het booten, om de microcode van de processor te laden. In deze periode waren dus mainframes en minicomputers de enige computers die relevant waren.

Ik begrijp het helemaal, maar het is fascinerend hoe makkelijk je een eenzijdig beeld van de geschiedenis krijgt. Het is net zoals je later de geschiedenis van de auto zou beschrijven, aan de hand van de ontwikkeling van de elektrische auto.

dmantione @twdikkert • 25 maart 2023 15:05

De kwestie is dat de homecomputers allemaal zorgvuldig door hun eigenaren bewaard zijn en nu langzaam van zolder worden gehaald, terwijl de mainframes destijds op de schroothoop zijn gegooid. Er waren nog meer computergrootheden destijds, zoals Wang, Bull en Amdahl, maar omdat er zo weinig van bewaard is gebleven, worden ze weinig genoemd in de computergeschiedenis.

Ozymandias @dmantione • 26 maart 2023 13:43

Die mainframes waren ook te groot om op zolder te bewaren.

Bij het Bonami museum in Zwolle hebben ze nog wel een PDP11.

mphilipp @StGermain • 25 maart 2023 19:24

De mensen van het Apollo project werkten onder leiding van Werner Von Braun die met zijn team al sinds 1932 bezig was met het ontwikkelen van raketten voor het Duitse leger.

Ik ken die hele geschiedenis, maar toch moest je pionieren. Om een Saturn V te bouwen is afkijken van een V1 of V2 niet heel erg behulpzaam. Het was allemaal nét nieuw. Natuurlijk zijn er als sinds 1900 al mensen bezig met ideeën over ruimtereizen, maar om zo'n raket te maken, moest je echt pionieren. De voorbeelden die er waren, waren zeldzaam en je had er uiteindelijk niet zoveel aan, want je wil verder en dan moet je nieuwe dingen doen.

beeldbuijs @mphilipp • 25 maart 2023 19:16

Niets om mee te beginnen is wat sterk uitgedrukt. Er zijn toch echt wel wat meer voorgangers geweest. De uitvinder van de transistor in 1924 met name, maar en ook qua theorie / ‘software’ was er al het een en ander bedacht. Charles Babbage kennen de meesten wel van naam en er was ook al een mechanische computer in 1938, gebouwd door Konrad Zuse.

mphilipp @beeldbuijs • 25 maart 2023 19:22

Ja, er was 2000 jaar geleden ook al een mechanische computer. Maar een IC is wel een stap verder van een transistor. Als je nu een nieuwe chip ontwerpt heb je heel veel voorbeelden. Als je de eerste chip gaat maken, is er niets. Ja, de voorloper van de chip. Maar dat is net als zeggen dat BMW kan afkijken van het paard en wagen om een auto te maken. Dat kon alleen voor het koetswerk (3x raden waar die naam vandaan komt). Om een motor te bouwen kun je niet bij een paard afkijken.

Frame164 @mphilipp • 25 maart 2023 19:30

Er wordt inderdaad vaak overheen gestapt dat een enkele transistor maken iets heel anders is dan het ontwerpen en m.n. maken van een integrated circuit. Een transistor is eigenlijk een simpel ding. 3 stukje (pnp, dan wel npn) met ieder stukje een eigen draadje naar buiten toe. Bij een IC begin je al met bepalen wat het circuit moet doen, wat voor interfaces je naar buiten wilt brengen etc. Ej dan ga je het ontwerpen. En het moet dan ook goed zijn. Waar je bij transistoren per definitie met externe componenten het circuit kan aanpassen moet het bij een een IC direct goed zijn.

L2GX @Frame164 • 27 maart 2023 10:59

Er steekt inderdaad veel werk nét in het materialen aspect van ICs.
We zoeken nog steeds naar betere combinaties ‘doping’, maar Moore’s tijd moesten ze als ik het goed heb overstappen van germanium naar silicium én dat nog eens commercieel leefbaar maken. De beste man zal genoeg slapeloze nachten gehad hebben…

furio911 @mphilipp • 25 maart 2023 12:08

Prachtig verwoord. Helemaal mee eens, hulde voor onze pioniers!

KKose @mphilipp • 25 maart 2023 17:28

Prachtige tijden met prachtige mensen, laatsten vd gouden generatie.

wildhagen

25 maart 2023 10:02

RIP! Dit is toch één van de belangrijkste pioniers en aanjagers van de IT-industrie van de laatste 60-70 jaar geweest. Mooie leeftijd gehaald, dat weer wel uiteraard.

In 2014 heeft ASML, als onderdeel van hun "Our Stories"-serie, een interview met Moore geplaatst, specifiek over Moore's Law: https://youtu.be/EzyJxAP6AQo

CPV @wildhagen • 25 maart 2023 10:19

Mooi inteview. Hij heeft humor: "it is a unique violation of Murphy's law".

obimk1 @wildhagen • 25 maart 2023 11:22

Voormalige ASML'er, dit was ten ere van dat ASML in dat jaar, 30 jaar bestond.

Onbekende vent 25 maart 2023 12:38

Rust in vrede !

Zou hij een standbeeld krijgen?

wildhagen

@Onbekende vent • 25 maart 2023 12:46

Een standbeeld denk ik niet, maar Intel heeft heeft een van hun campussen wel naar hem genoemd:

On April 11, 2022, Intel renamed its main Oregon site, the Ronler Acres campus in Hillsboro, Gordon Moore Park, and the building formerly known as RA4, Moore Center, after their founder

Verder zijn er ook een universitaire bibliotheek, een laboratorium, en enkele awards naar hem vernoemd:

The library at the Centre for Mathematical Sciences at the University of Cambridge is named after him and his wife Betty, as are the Moore Laboratories building (dedicated 1996) at Caltech and the Gordon and Betty Moore Materials Research Building at Stanford.

The Electrochemical Society presents an award in Moore's name, the Gordon E. Moore Medal for Outstanding Achievement in Solid State Science and Technology, every two years to celebrate scientists' contributions to the field of solid state science.

The Society of Chemical Industry (American Section) annually presents the Gordon E. Moore Medal in his honor to recognize early career success in innovation in the chemical industries

Beiden van https://en.wikipedia.org/wiki/Gordon_Moore

sypie @Onbekende vent • 25 maart 2023 13:00

Op 5nm, kan even duren.

Alex3 @sypie • 25 maart 2023 14:29

Even wachten op de 3d-printer die dat kan.

Ventrigo 25 maart 2023 10:02

R.I.P.

tweazer @Ventrigo • 26 maart 2023 17:16

Moore is no more, less or more ... De ontwikkelingen en wet van Moore hebben qua ontwikkeltempo lang stand gehouden, edoch is pakweg een aantal jaren terug duidelijk geworden dat niet meer zozeer de snelheid. als wel de stapelbaarheid van dies en het gebruik van meerdere cores is waar de toekomstige kansen liggen.

[Reactie gewijzigd door tweazer op 24 juli 2024 08:56]