De Autoriteit Persoonsgegevens waarschuwt de Nederlandse overheid tegen het openbaar maken van een fraudeurslijst. Die lijst wordt door de Kamer van Koophandel gepubliceerd. De privacytoezichthouder is daar kritisch over en wil dat de Tweede Kamer actie onderneemt.
Het gaat om de Datavisie Handelsregister, een wijziging van het Handelsregisterbesluit en de Handelsregisterwet. In die datavisie staan verschillende manieren om gegevens uit het Handelsregister van de Kamer van Koophandel wel openbaar te kunnen maken, maar tegelijk ook om de privacy van ondernemers te beschermen. Een van de maatregelen in de datavisie is dat de Kamer van Koophandel een lijst openbaar kan maken met ondernemers met een bestuursverbod. Het kan dan bijvoorbeeld gaan om ondernemers die eerder zijn veroordeeld voor fraude en daarom tijdelijk geen bedrijf mogen besturen.
Nadat minister van Economische Zaken Micky Adriaansens vorig jaar het wetsvoorstel naar de Tweede Kamer had gestuurd, keek ook de Autoriteit Persoonsgegevens naar de wet. De AP gaf in februari 2022 een negatief advies over de wet. De privacytoezichthouder zegt dat de openbare fraudelijst van KvK-gegevens buitenproportioneel is.
Volgens de AP hoeft de lijst niet openbaar te zijn. Het zou ook genoeg zijn als een bestuurder zich niet kan inschrijven in het Handelsregister door de lijst. De toezichthouder waarschuwt dat gegevens die eenmaal openbaar zijn, een bestuurder voor de rest van zijn leven kunnen achtervolgen. Dat kan 'ernstige consequenties hebben voor diens reputatie in de volle breedte van diens maatschappelijk functioneren'.
Opvallend is dat de minister het advies van de AP niet overneemt. "Op de publicatie van bestuursverboden heeft de Autoriteit Persoonsgegevens eerder negatief geadviseerd. Dit advies wordt niet nagevolgd, omdat met de sterkere privacybescherming in het Handelregister een nieuwe situatie is gecreëerd", schrijft ze. De minister doelt daarmee op de maximale termijn, die in een nieuw advies is verlaagd naar een maximale periode waarin de lijst openbaar wordt.
Die maatregel vindt de AP weer niet voldoende. "Het argument weegt naar het oordeel van de AP eigenlijk zo goed als niets; nu eenmaal openbare gegevens tegenwoordig eigenlijk nooit meer uit de openbaarheid verdwijnen, zal het gegeven dat een betrokkene ooit een bestuursverbod had levenslang een feit van algemene bekendheid kunnen blijven."
De Autoriteit Persoonsgegevens roept in de eerste plaats nu de Tweede Kamer op om alsnog een wetswijziging te eisen. Dat doet het in een brief aan de Commissie Digitale Zaken, waarin het de bezwaarpunten nogmaals noemt. Als de Tweede Kamer geen actie onderneemt, kan de AP in theorie overgaan tot handhaving. Dat zou betekenen dat de toezichthouder eerst een onderzoek doet, waarin het de maatregel definitief toetst aan relevante wetten, vooral de AVG. Op basis daarvan kan de toezichthouder de minister verbieden de maatregel verder door te voeren of de maatregel stopzetten. In het uiterste geval kan ook een boete volgen. Tweakers beschreef in een achtergrondartikel in 2021 al wat er gebeurt als de overheid een AVG-boete krijgt.