Rocket Lab vangt raket met helikopter uit de lucht na succesvolle lancering

Het Amerikaanse ruimtevaartbedrijf Rocket Lab heeft voor het eerst een gelanceerde raket bij terugkomst opgevangen met een helikopter. Het bedrijf wil de booster zo veilig terughalen naar de aarde om hem te kunnen hergebruiken. Na de vangst viel de raket alsnog in zee.

Rocket Lab lanceerde op maandagavond een Electron-raket vanaf zijn eigen lanceerbasis in Nieuw-Zeeland. De raket bracht 34 kleine satellieten succesvol in een baan om de aarde. Rocket Lab heeft al vaker succesvolle Electron-missies uitgevoerd, maar bij deze missie behaalde het bedrijf voor het eerst een klein succes in het terughalen van de eerste trap van de raket. In tegenstelling tot SpaceX wil Rocket Lab de booster niet zelf laten landen, maar hem opvangen met een helikopter. Dat is nu voor het eerst tijdens een operationele vlucht gelukt, maar wel tijdelijk.

De booster viel na het ontsteken van de tweede trap terug naar aarde aan een parachute. Vervolgens probeerde een piloot in een Sikorsky S-92-helikopter met daaronder een haak aan een kabel die parachute tijdens de vlucht te onderscheppen. Dat lukte zo'n 15 minuten na de lancering, zoals op de webcast na 52 minuten te zien is. Kort daarna valt het beeld uit. Later zei het bedrijf dat de piloot de raket alsnog zelf had losgekoppeld. Dat deed hij omdat de raket anders aanvoelde dan gedacht. De piloot besloot de raket alsnog in zee te laten vallen, zodat die met een boot kon worden opgehaald.

De missie was daarmee slechts gedeeltelijk een succes, maar desondanks een belangrijke mijlpaal voor Rocket Lab. Het bedrijf maakte in 2019 al bekend dat het de booster met een helikopter zou willen opvangen, maar tot nu toe liet het de raketten alleen nog terugvallen in zee. Wel lukte het Rocket Lab in 2020 om tijdens een test een raket op te vangen. Dat gebeurde alleen niet na een lancering, maar nadat een andere helikopter de booster liet vallen. Rocket Lab hoopt de Electron-raket die het nu heeft gebruikt, aan het eind van dit jaar opnieuw te kunnen inzetten. Het doel is om, net als SpaceX, een raket te maken die niet door zout zeewater wordt aangetast en die meer dan eens herbruikt kan worden om zo de kosten te drukken.

Reacties (57)

[moonlander]

Tip voor de volgende keer om het ook wat interactiever te maken, kondig de livestream van te voren aan.
En voor de mensen die niks willen missen qua lanceringen kan ik de app Space Launch Now adviseren.

[thomskipsp]

Daar zijn andere websites voor;
Spaceflightnow bijvoorbeeld.
Aangezien lanceren nogal wisselen qua planning is dat hier niet de goede plek denk ik. Er is echter wél een ruimtevaart topic op Tweakers, hier worden ook dit soort dingen besproken:

Ontwikkelingen in de ruimtevaart - Deel II

[IronRain]

Wellicht wat off-topic, maar een widget o.i.d. op Tweakers zou wel mooi zijn.
De data waar SLN gebruik van maakt is vrij te gebruiken. Het komt van de Launch Library, onderdeel van The Space Devs.

[kingcharles]

Ik gebruik graag https://www.rocketlaunch.live/
Geen poespas, en een overzichtelijk launch schema met makkelijke zoekfunctie.

[Skit3000]

Rocket Lab gebruikt een helikopter in plaats van een droneschip zoals SpaceX, omdat een helikopter goedkoper is. Voor een schip heb je veel meer mensen nodig om deze te onderhouden en te ondersteunen tijdens de vaart.

[xmen]

Lijkt me ook de kosten-efficientere oplossing. Ook moet je geen rekening houden met extra brandstof voor het landen ed.
Maar er zal wel een goede reden zijn waarom Space-X kiest voor zelf-landende raketten ?

Ik denk dat Space-X het vooral groter ziet. En dat ook het schip een veiligheidsoptie is, die in de toekomst achterwege kan gelaten worden als het allemaal feilloos werkt. (Dan kan de raket terug naar de basis)

[Reactie gewijzigd door xmen op 25 juli 2024 07:57]

[vgroenewold]

Een Falcon is veeeeeeel zwaarder, de Electron is al tricky blijkbaar dus dat is sowieso geen optie.

[YopY]

Speculatie, maar SpaceX heeft de intentie om veel meer raketten te lanceren - meerdere per dag hebben ze het zelfs over - dat is lastig om dan met meerdere helicopters of drone ships te doen.

Daarnaast, de Spaceship is vele malen groter en waarschijnlijk te groot om met een helikopter op te vangen.

[RobWu]

De afmetingen van Starship zijn 9 meter in diameter en ca.50 meter hoog.

Zeg maar de gemiddeld maatje kerktoren in NL, dus 'vangen' met een helikopter is hier niet echt aan de orde.

Het totale 'setje' met de booster erbij is bijna 120 meter hoog (hoger dan de Domtoren), echt onwerkelijk om deze in z'n geheel te zien staan in Boca Chica.

En zoals eerder aangegeven, zelf een lege Falcon 9 booster is te groot, en te zwaar voor een helikopter.

[Reactie gewijzigd door RobWu op 25 juli 2024 07:57]

[esak]

Een goede reden: Er bestaat geen helikopter die de een lege falcon 9 booster kan dragen. Het leeggewicht van de booster is 25,600 kg, en de m-26 helikopter (grootste draag helikopter) kan zo een 20 000 kg tillen.

[Alxndr]

Een raket zal nooit terugkeren naar de basis, dat kost namelijk heel veel extra brandstof, kijk eens hoever die drone schepen uit de kust liggen. Ik denk dat de kosten voor het oppikken en terug varen met een schip letterlijk honderd keer goedkoper is dan extra brandstof mee moeten nemen om terug te vliegen.

(ja we hebben die twee boosters die wel gelijk landden gezien, maar dat was een falcon heavy en een heel andere baan)

[martijnve]

SpaceX heeft dit jaar alleen al 4 boosters van hun falcon 9 laten landen terug op de basis.
17-4-2022, 2-2-2022, 1-2-2022, 13-1-2022

Dus zeg nooit nooit. :-P

bron: https://en.wikipedia.org/...alcon_Heavy_launches#2022

[Reactie gewijzigd door martijnve op 25 juli 2024 07:57]

[MSalters]

Ik denk dat je de natuurkunde behoorlijk verkeerd inschat. Een lege raket weegt niet veel, en bovendien heb je nog behoorlijk veel potentiële energie vanwege de hoogte waarop je terugvlucht begint. Sterker nog, bij het landen is een groot deel van de uitdaging om juist energie kwijt te raken.

[Alxndr]

hmm, ik snap niet wat je bedoelt. De potentiele energie (dus door de hoogte) is in beide gevallen gelijk, of je nu de baan vervolgt en op een schip land of terugvliegt - de hoogte en zwaarte kracht zijn in beide gevallen gelijk.

Wat ik bedoel is dat om terug te vliegen je eerst al je horizontale snelheid kwijt moet raken, dan weer snelheid opbouwen om terug te vliegen en dan zelfs weer af moet remmen. Natuurlijk helpt de luchtweerstand een (groot) deel mee, maar alle brandstof die je extra nodig hebt is allemaal gewicht wat ten koste van je payload gaat.

[david-v]

Misschien heeft het te maken met het gewicht? Een kleinere booster kan wel met een helicopter, een grotere booster niet? Geen idee eigenlijk

[Skit3000]

Een Electron-raket sleept natuurlijk weer een parachute mee, dus heeft ook al extra brandstof nodig ten opzichte van een die ze gewoon in zee laten plonzen.

Voor dit jaar staan 14 lanceringen gepland die waarschijnlijk met gemak allemaal nieuw gefabriceerd kunnen worden. Wat @YopY aangeeft qua doorlooptijd tussen twee lanceringen; als het Rocket Lab lukt om elke booster te vangen en het benodigde onderhoud voor een volgende lancering kan in een maand uitgevoerd worden met een kleiner team dan nodig is voor een hele nieuwe raket, dan kunnen ze volgend jaar bijna om de drie dagen lanceren met de 11 boosters die dit jaar nog op de planning staan om gemaakt te worden afhankelijk van hoe vaak een booster hergebruikt kan worden.

[jip_86]

Terug naar land vliegen kan alleen als er genoeg marge is. Dit vraagt extra brandstof omdat de raket fysiek moet omkeren. Met het droneship kan je gewoon de booster opwachten aan het einde van de baan waarmee die gelanceerd word, dat kost geen brandstof voor de raket.

[GeroldM]

Raketten mogen over het algemeen niet boven bewoonde gebieden opstijgen of dalen. Blijft de zee over en daar doen schepen het nou eenmaal beter dan zo'n beetje elk ander type voertuig.

Zelf-landend, dat kan gedaan worden zonder dat er door de mens bijgesprongen dient te worden. Initieel is dat een stuk duurder, maar door de techniek hier uit te kristalliseren, heb je daar op andere planeten profijt van.

Daarnaast zijn er genoeg weersomstandigheden te bedenken waardoor de helikopter niet in staat zal zijn om de raket op te vangen. Of simpelweg te donker, of te veel mist. De zelflandende raket heeft (veel) minder last van al dat soort ongein en kan dus zo'n beetje 24 uur per dag worden gebrukt.

[t_o_c]

Is dat wel zo? Denk dat de onderhouds interval van een helikopter een stuk hoger is dan die van een schip. Volgens mij is dat drone ship ook niet heel erg geavanceerd. Stabilizers om hem op zijn plaats te houden maar voor de rest niet zoveel?

Met een helikopter ben je kwa gewicht ook veel meer gelimiteerd. Maar misschien is het voor een kleinere raket de betere oplossing.

[jip_86]

Droneship vaart niet alleen he. Daar vaart nog een hele supportcrew achteraan. Die moet eerst een dag of wat daar heen varen, wellicht nog een dag of wat extra als er een scrub is en dan nog weer hetzelfde eind terugvaren. De heli stijgt een uurtje van tevoren op en is daarna ook vrij snel weer terug. Maar gewicht is natuurlijk wel hét punt waardoor dit ook echt kan met een helikopter.

[vgroenewold]

Naast onderhoud komen er ook nog kosten bij om ergens te liggen etc etc. Het is duurder.

[t_o_c]

En een helikopter moet op een afgesloten vliegveld in een hangaar staan...

[vgroenewold]

Dat klopt, maar als je die kosten dus gaat vergelijken dan is het een goedkoper dan het ander.

[Deleon78]

Zonder onderbouwing is dit gesprek geen cent waard

[vgroenewold]

Haha, helemaal waar. Ik weet dan ook de details niet, maar het was een groot punt bij een presentatie van Rocketlab zelf die dit vergeleek met o.a. SpaceX.

[kirito]

Zelfde hangaar als de losse raket onderdelen lijkt me dan toch??

[MSalters]

Het probleem is dat je niet zomaar "onderhoud" met "onderhoud" kunt vergelijken. Helicopters hebben veel meer preventief onderhoud nodig, vanwege de failure mode. Een defecte motor laar een helicopter neerstorten. Een schip heeft alleen een sleepboot nodig. Daar staat tegenover dat de motor van een helicopter een stuk lichter moet zijn, dus alles heeft wat minder marges.

[Skit3000]

Een droneschip moet je nog uitvinden, die kun je niet zo kopen. Daarnaast hoef je de helikopter zelf niet eens te bezitten (al wil je dat waarschijnlijk wel ivm onverzekerheidsrisico wanneer je raketten op gaat vangen) en zijn de kosten om er een in te huren helemaal verwaarloosbaar op het grote geheel.

[t_o_c]

Bouwen, niet uitvinden. Volgens mij is dat drone ship niet veel meer dan een barge met een paar azipods. Zoals ik zei ik kan me voorstellen dat deze manier met kleinere raketten goedkoper is.

[3raser]

De helikopter is speciaal aangepast voor dit doel. Het is dus onmogelijk om een willekeurige gehuurde helikopter te gebruiken. Je moet hem dus kopen, verbouwen en onderhouden.

[PjotrX]

Ik denk dat het verschil vooral is dat als je zo'n raket wil laten landen je ineens extra system aan de raket moet toevoegen die het gewicht verhogen. Ook moet je brandstof overhouden voor de landing.
Het raket van Rocket Lab is een kleinere raket bedoeld voor kleine payloads van maximaal 300kg naar LEO. Zodra je extra brandstof en landingspoten aan toevoegt blijft er weinig over van die 300kg.

[Lamanl]

Rocket lab heeft hun eigen schip om de firts stage uit zee te halen maar dat is een gewoon bergings schip.
1 van de nadelen van weer landen is je moet de brandstof ook omhoog mee nemen wat weer extra brandstof kost en je dus minder payload kan hebben.
Dus of minder payload(minder betalende klanten) maar deel van rocket hergebruiken
of meer payload en niet hergebruiken
maar wat ze nu willen doen is allebij, meer payload en hergebruiken

[Godson-2]

Volgens mij kunnen ze beter een parafoil proberen met een soort luchtkussen in zee.

[pizzafried]

Daarnaast is spaceX doel ook om die dingen op mars te laten landen, zodat je ze opnieuw kunt gebruiken voor de terugvlucht. Op zee landen was waarschijnlijk gewoon om bepaalde factoren goed te kunnen testen of gewoon als stunt. In ieder geval ga je geen schip kunnen gebruiken op Mars.

[Skit3000]

SpaceX laat raketten landen op zee als stunt? De droneships liggen vaak honderden kilometers uit de kust om te zorgen dat de boosters een zo efficient mogelijke route kunnen volgen en een zo groot mogelijke vracht in de ruimte afleveren. Als je raketten boven land zou lanceren én ~300 km verderop wilt laten laden, denk ik niet dat er heel veel gebieden zijn waar je goedkeuring krijgt om dit boven bewoond gebied plaats te laten vinden.

[jorisvergeerTBA]

Mooi dat het opvangen gelukt is.

Ik had zelf de webcast gekeken totdat er een "ahhhh" te horen was op de live stream. Daarna was het bedtijd.

Het was toen speculeren waar die ahh vandaan kwam. Dat is was dus dat de piloot zelf de raket weer los liet.

[friend]

Ja, dat viel mij ook weer tegen, vooral de communicatie. Net zoals bij de batterij (connectie) failure met bijbehorend mislukken van de missie, mission control wist al dat er iets mis gegaan was, net als nu, maar er werd niets over gecommuniceerd en de uitzending werd gestopt. Hebben ze toch nog iets van de Amerikanen overgenomen om niet (direct) te willen toegeven dat er iets mis gaat. Geef dat gewoon aan, en evt. dat je nog niet precies weet wat er aan de hand is of waardoor het komt, maar dit is gewoon kop in het zand steken. Wat dit betreft teleurstellend in de communicatie en niet dat het wel of niet lukt, dat hoort er bij.

[Oon]

Het filmpje begint net iets te vroeg, want ik zie alleen mensen klappen en net niet het moment waar het gebeurt

[tom.cx]

Worden al die raketten ook weer uit het water gehaald als ze in zee terecht komen of laten we het gewoon in zee liggen?

[3raser]

Draagraketten die niet worden hergebruikt worden naar mijn weten niet opgeruimd. De kosten zullen daar dan wel weer de reden voor zijn. Ik kan de bron echter zo snel niet vinden.

[Lamanl]

zover ik weet worden de meeste rockets uit zee gehaald

rocket lab twitter:
https://twitter.com/Peter_J_Beck/status/1521333319224291328?cxt=HHwWgMCj1f2l7pwqAAAA

[3raser]

Die wel ja. Maar in het algemeen gezien blijven draagraketten gewoon achter in zee. Vrijwel alle draagraketten die voor het tijdperk van de herbruikbare draagraket terug keerden naar aarde zijn in de oceaan beland. Vaak rond Point Nemo.

[RobWu]

Het meeste verbrand in de atmosfeer (als het goed gaat....), en ze proberen idd wel altijd om deze 're-entry' banen boven zee te laten plaatsvinden.
Er is zelfs een zg. 'rocket alley' voor deze 'afdankertjes' in de zuid pacific..

[Godson-2]

Het laatste.

[Zezura]

Ik vraag me af hoe veilig het is om een mens met een helicopter bij zo’n racket te hebben, stel dat het ontploft ofzo.

[3raser]

Je spelfout maakt dit enorm grappig. Maar aangezien iedereen wel snapt wat je bedoeld toch even een serieuze reactie.

Die raket heeft waarschijnlijk geen brandstof meer aan boord. De meeste brandstof is al verbruikt en mogelijk dumpen ze de rest voor de veiligheid. Ontploffingsgevaar is er dus amper. Je bent misschien in de war met landende raketten van SpaceX die ontploffen maar dat is een hele andere situatie omdat die juist wel brandstof aan boord hebben om te kunnen landen.

Het neemt niet weg dat er risico's zitten aan het vangen van een raket met een helikopter. Dit is waarschijnlijk ook de reden dat de piloot de lading heeft laten vallen. Ik ben ook erg benieuwd of de hele operatie met de helikopter opweegt tegenover het opvissen van de raket uit het water. Ja, zeewater is schadelijk. Maar is het zo schadelijk dat de raket niet meer kan vliegen? Of zijn de reparatiekosten daarna hoger dan de kosten voor het opvangen van de raket met een speciale helikopter?

[mphilipp]

Ja, zeewater is schadelijk. Maar is het zo schadelijk dat de raket niet meer kan vliegen? Of zijn de reparatiekosten daarna hoger dan de kosten voor het opvangen van de raket met een speciale helikopter?

Dat lijkt mij duidelijk, anders zouden ze het niet doen. Het opvangen of laten terugkeren van de booster doe je allereerst om de motor te kunnen hergebruiken. Als daar zeewater in komt, moet je 'm weer helemaal uit elkaar gaan halen om te reinigen. Dat is specialistisch werk en kost dus veel geld. Een ander ding is de electronica, maar die kun je waarschijnlijk wel goed inpakken, alhoewel er toch kabels uit moeten komen, en dat is ook weer een mogelijk lek.

Kijk maar hoe SpaceX veel moeite deed om ook de fairing (kappen van de neuskegel waar de payload achter zit) op te vangen met een speciale boot met vangnet. Dat wilde maar niet lekker consistent lukken, dus hebben ze dat plan opgegeven en hebben nu de electronica waar het voornamelijk om ging verplaatst. Nu kan de fairing alsnog in het water vallen en hergebruikt worden. Die fairing kost een paar miljoen $ en is dus blijkbaar al die moeite waard. Hergebruik loont, maar je ziet dat er vaak heel veel moet gebeuren om dat hergebruik mogelijk te maken. Kijk naar de Space Shuttle; dat ding moest bijna helemaal gestript worden tussen 2 vluchten. Het doel van SpaceX is uiteindelijk om alleen een korte inspectie uit te voeren, tanken en weer vliegen. Maar om dat mogelijk te maken, moet je nu nog vaak de boel heel goed nakijken om ervaring op te bouwen mbt slijtagepatronen van de componenten. Je kunt ze dan bv zodanig opbouwen dat je bepaalde zaken makkelijk kunt wisselen.

[vgroenewold]

Ik denk dat laatste inderdaad. Geld.

[Tintel]

Nou, ook al kun je tegen een redelijk in te schatten kosten het effect van zeewater tegen gaan. Je wilt het toch niet.

Geen zeewater betekent ook: minder risico. Want je vervangt nu eenmaal niet alles (dat zou de term 'hergebruik' wel een beetje tenier doen).

[PjotrX]

Je wilt zeker niet dat er zeewater in de motoren komt. Je wilt niet dat alle leidingen dichtslibben. Ook zijn er veel kleppen die open en dicht moeten in zo'n motor om goed te werken, die wil je ook niet aantasten. Kijk maar naar de Starliner van Boeing: https://www.theverge.com/...er-corrosion-launch-delay
SpaceX heeft eerder al voor gekozen om hun fairing wel in zee te laten landen en die dan op te vissen. Hun eerste plan was om de fairing op te vangen met een boot maar dat ging niet altijd goed. Maar ik heb ergens gelezen (heb helaas niet de bron meer) dat ze zelfs voor de fairing paar aanpassingen moesten doen zodat het water niet de electronica aantast.

[Zezura]

Haha, ik snapte het al helemaal niet, maar ik moet er zelf om lachen.. goede morgen @Zezura

[PjotrX]

Dit is bij terugkomst van het raket, dan heeft deze bijna geen brandstof meer aan boord. Ook hoeft de raketmotor niet meer aan.

[Zer0]

Tennis- of badminton rackets zijn niet zo explosief

[CH4OS]

Kunnen alsnog flink pijn doen.

[Xeneonic]

Toch zie je vaak, bijvoorbeeld bij Wimbledon, een flink publiek. Als zo'n racket zo gevaarlijk was hadden ze er waarschijnlijk niet zoveel van bij zo'n event. Regelmatig slaan ze er ook loeihard een bal mee of smijten ze m op de grond.

Ook de lokale sportwinkel zou dan levensgevaarlijk zijn.

[MazDaMan1970]

Had nog nooit van Rocket Lab gehoord, toch verbazingwekkend hoeveel commerciële ruimtevaart er tegenwoordig is, na jarenlange stilstand door allerhand bezuinigingen bij de NASA komt de ruimtevaart nu eindelijk weer op gang. Mooie prestatie om op deze wijze raketten weer te herbruiken. Ben benieuwd wanneer er nu weer eindelijk weer een volwaardig ruimtevaartuig, zoals de Space Shuttle komt. Tot nog toe zijn er alleen nog maar raketten. Ok Virgin Galactic heeft een soort Space Shuttle, maar die haalt het niet bij de originele Space Shuttle. Het lijkt mij toch sterk dat een bedrijf niet de hitteschild-problemen zou kunnen oplossen, waarmee de Space Shuttle te kampen had.