De Nederlandse Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst wil dat het toezicht op de dienst verandert. Directeur Jan Swillens wil dat toezichthouder TIB pas tijdens een operatie kijkt of de dienst de wet volgt, en niet vooraf.
De directeur van de militaire dienst hekelt in een interview met BNR de beperkingen van de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Die 'binden de dienst met twee handen op de rug', zegt hij. De Wiv werd in 2017 herzien en voegde onder andere meer waarborgen toe voor toezicht op de AIVD en de militaire tegenhanger. Dat gebeurde met de TIB, de Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden. Die controleert voorafgaand aan een operatie of de AIVD en MIVD bepaalde bevoegdheden mogen inzetten. Volgens Jan Swillens levert dat restricties op. "Ik stel nu na drie jaar vast dat we nog niet hebben kunnen aftappen van de kabel en dat terwijl 90 procent van het verkeer tegenwoordig over de kabel gaat. We kunnen de wet niet vertalen naar de praktijk."
Swillens pleit ervoor dat de TIB niet meer voorafgaand aan een operatie toetst, maar pas toezicht gaat houden tijdens de uitvoering ervan. "We willen niet dat het toezicht vermindert, maar wel dat dat anders wordt ingericht. Dus minder toezicht aan de voorkant, maar meer tijdens de uitvoering."
Naast het toezicht hekelt Swillens bepaalde aspecten van hoe de Wiv is opgezet. "Die heeft te veel open normen", zegt hij. "Neem bijvoorbeeld een term als dat we 'zo gericht mogelijk moeten zoeken'. We moeten nu vooraf aangeven hoe we willen optreden, maar we zoeken meestal naar iets wat we van tevoren niet weten."