Demissionair minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid heeft een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer gestuurd dat de NCTV de bevoegdheid geeft om gegevens van burgers te verwerken. Het wetsvoorstel is aangepast na kritiek van de AP en de Raad van State.
Grapperhaus stuurde de wet dinsdag naar de Kamer. Het gaat om de Wet verwerking persoonsgegevens coördinatie en analyse terrorismebestrijding en nationale veiligheid. De wet verruimt bevoegdheden van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid om gegevens van burgers te verzamelen. Eerder dit jaar bleek uit onderzoek van NRC dat de NCTV in het geheim burgers volgde op sociale media. Daar kwam veel kritiek op, omdat de NCTV niet de bevoegdheid heeft om burgers te volgen of op te sporen. De instantie werkt alleen als een schakel tussen de verschillende bestaande inlichtingen- en opsporingsdiensten zoals de AIVD, MIVD en politie. Demissionair Grapperhaus legde die kritiek naast zich neer en besloot deze zomer een wet te maken die de NCTV die bevoegdheden juist wel geeft.
De Autoriteit Persoonsgegevens was eerder deze maand opnieuw kritisch, dit keer over de uitwerking van het wetsvoorstel. De privacytoezichthouder vindt het wetsvoorstel 'te vaag begrensd' en noemt het een vrijbrief voor de NCTV. "De minister van Justitie en Veiligheid maakt niet duidelijk waarom het noodzakelijk zou zijn dat nou juist de NCTV – een gewone afdeling van een ministerie – bepaalde persoonsgegevens verzamelt, opslaat en deelt op een terrein waarop ook inlichtingendiensten actief zijn", schreef de toezichthouder.
Ook de Afdeling advisering van de Raad van State vond het voorstel te ver gaan. "De verwerking van persoonsgegevens door de NCTV moet worden begrensd. Deze verwerking kan immers een beperking van de privacy opleveren, zeker bij bijzondere of strafrechtelijke gegevens", schreef het orgaan. De Raad adviseerde Grapperhaus het wetsvoorstel niet naar de Tweede Kamer te sturen, tenzij hij aanpassingen zou doorvoeren.
Grapperhaus heeft het wetsvoorstel nu alsnog naar de Kamer gestuurd. Daarin zijn de nodige aanpassingen gedaan, schrijft hij in de Memorie van Toelichting. Een van de bezwaren van de AP was dat de waarborgen die zouden worden genomen alleen van toepassing waren op het verzamelen van data uit openbare bronnen. Dat wordt in het wetsvoorstel aangepast naar alle dataverzamelingen. Ook geeft het wetsvoorstel meer duidelijkheid over de bewaartermijnen die worden aangehouden en maakt het duidelijker wanneer het bij bepaalde verzamelingen om geanonimiseerde of juist gepseudonimiseerde gegevens gaat.