Hubble-telescoop functioneert wellicht later deze week weer via back-uphardware

Ruimtevaartorganisatie NASA zegt dat de Hubble-telescoop wellicht later deze week kan overschakelen op back-uphardware. Dat zou kunnen betekenen dat de ruimtetelescoop zijn wetenschappelijk onderzoek weer kan hervatten. Het probleem ontstond een maand geleden.

De NASA zegt in een korte update dat het een formeel onderzoek heeft afgerond waarin is gekeken naar alle operaties die gerelateerd zijn aan het mogelijke overschakelen op back-uphardware. Dat overschakelen zal wellicht later deze week plaatsvinden, al is het onderzoek naar de oorzaak van de gecrashte payloadcomputer nog altijd gaande.

Of deze veronderstelde inschakeling van de back-uphardware eind deze week zal lukken, is nog maar de vraag. Een maand geleden probeerde de NASA al over te schakelen op twee back-upgeheugenmodules, maar dat mislukte. Het commando om de back-upmodule aan te zetten, kon niet worden voltooid. Ook pogingen daarna, onder meer om diagnostische informatie te verzamelen, slaagden niet.

De NASA vermoedde eerder dat een geheugenmodule de oorzaak was, maar de organisatie gaf aan dat de geheugenfouten ook slechts een symptoom konden zijn en dat een ander hardware-onderdeel de boosdoener kan zijn. Er werd later ook gekeken naar de Command Unit/Science Data Formatter en een vermogensregelaar op de Power Control Unit. Als een van deze systemen de vermoedelijke oorzaak zou zijn, wordt het lastiger om op back-uphardware over te stappen. Als de back-up-Command Unit/Science Data Formatter of de back-upvermogensregelaar moeten worden gebruikt, moeten meerdere hardwaredelen van het ruimtevaartuig ook overschakelen door de manier waarop ze met de Science Instrument Command and Data Handling zijn verbonden. De payloadcomputer is daar onderdeel van.

De payloadcomputer heeft als taak alle wetenschappelijke instrumenten te beheren en besturen. Een maand geleden kreeg deze computer niet langer het 'keep-alive'-signaal binnen; dit is een standaard-handshake tussen de payloadcomputer en de belangrijkste computers van de telescoop om aan te geven dat alles in orde is. Toen dat signaal uitbleef, zijn alle wetenschappelijke instrumenten automatisch in een veilige modus geplaatst. Dat is nog altijd het geval, waardoor nu al een maand geen wetenschappelijk onderzoek meer mogelijk is.

Reacties (44)

Aftellen naar lancering James Webb-telescoop! De Hubble heeft er een zeer mooie staat van dienst op zitten en heel wat watertjes doorzwommen. Wie kan zich nog herinneren dat die nét na lancering gewoonweg niet werkte en dat er een space shuttle naartoe moest vliegen om een reparatie uit te voeren... Wat een huzarenstukje.

Wie denkt dat de James Webb-telescoop op dezelfde manier/positie zal werken als Hubble, is er 'dik neffe' zoals ze in de Vlaamse Kempen zeggen.

Hieronder link naar tekenschema én youtubefilmpje waar het haarfijn wordt uitgelegd.
Mooi weetje: de Webb is zo gevoelig dat zijn infraroodsensor het hittesignaal van een vliegende bij kan waarnemen als die op de maan zou rondvliegen.

https://webb.nasa.gov/content/about/orbit.html

Ook interessant om te vermelden dat de Hubble al uit 1990 stamt, en eigenlijk maar een geplande missieduur had tot eind 1999. In plaats daarvan werkt hij al 20 jaar langer en heeft zelfs nog wat updates gehad

Wel onhandig dat naar ik begrijp ze hem nu niet meer kunnen servicen omdat dat alleen kon met de space-shuttle

[Reactie gewijzigd door heuveltje op 14 juli 2021 13:49]

Ergens begin ik mij wel af te vragen in hoeverre die opmerkingen over geplande missieduur en de uiteindelijke duur toch wel een beetje ingecalculeerd zijn. Zo ongeveer iedere missie heeft dit tegenwoordig. Ik snap best dat een geplande missieduur iets anders is dan de levensduur van het ontworpen apparaat. Maar omdat ik dit nu zo ongeveer bij elke missie hoor, krijg ik toch een beetje het vermoeden dat hier handig gebruik van wordt gemaakt.

Bijvoorbeeld ook Ingenuity. Die zou oorspronkelijk 5 vluchtjes maken. Als dat je doel is, baseer je daar het apparaat volgens mij op en dus de kosten. Opportunity precies hetzelfde.

Het geeft in ieder geval een hele andere indruk, dan wanneer er gezegd zou worden hij gaat 30 jaar mee en is daarna stuk.

Eén van de factoren die hier een grote rol in speelt, is dat de telescoop of robot of andere ruimtesonde niet alleen een geplande missieduur heeft, maar dat hetzelfde stuk hardware ook wordt ontworpen om de enorme G-krachten tijdens lancering en eventuele landing te kunnen weerstaan. Hierdoor is de hardware vaak vele malen sterker dan nodig is voor puur en alleen de duur van de missie.

Ja ik kan mij dat ook echt wel voorstellen. Maar als we dat allemaal in ogenschouw nemen zou dan toch een geplande missieduur langer kunnen zijn?! Ik vind het gat gewoon te groot.

Toen de Russen in de jaren 80 missie nummer 13 geloof ik naar Venus hadden, zou dat apparaat een half uur moeten volhouden. Dat werden er uiteindelijk een paar uur geloof ik, maar dat staat meer in verhouding dan hoe de NASA dingen communiceert.

[Reactie gewijzigd door Vicje op 14 juli 2021 14:34]

Is maar hoe je het bekijkt.

half uur-> 2 uur is 4 X langere levensduur
9 jaar-> 29 jaar is 3,2 X langere levensduur

Nou, het lijkt me eerder dat ze hem ontwerpen zodat hij zeker weten die 5 vluchten kan maken. Het zou een precisieklusje zijn om hem precies 5 vluchten te laten maken en daarna direct stuk laten gaan.

Na die 5 vluchten gebruiken ze hem gewoon op. De primaire tests zijn allemaal gedaan, nu is het "kijken wat ie nog meer kan".

Bij de Hubble geldt daarnaast nog dat blijkbaar is gebleken dat hij zo veel beter was dan verwacht, dat ze de moeite genomen hebben hem nog meer upgrades te geven om de levensduur nog verder te rekken.

Exact, als je 100% zeker wilt weten dat iets 5 keer of jaar mee gaat, dan kan je bij wijze van er voor 99% zeker van uitgaan dat het een stuk vaker of langer mee gaat. Zo werkt het nu eenmaal.

Geplande missieduur is vaak een combinatie tussen 'garantie' dat iets zo lang mee gaat en de hoeveelheid tijd waarvoor geld beschikbaar is voor de mensen die er aan werken, de apparatuur op de grond en het gebruik van de communicatieapparatuur. Blijkt de apparatuur langer mee te gaan, moet er als een gek gezocht worden naar extra geld om er ook langer gebruik van te kunnen maken.

Maar om een bepaalde levensduur te kunnen garanderen, moet je het apparaat zodanig bouwen dat het naar alle waarschijnlijkheid een aantal maal langer mee zal gaan.
Want het is natuurlijk leuk dat je niet 10, maar 30 jaar observaties kan doen. Maar wanneer je voor een miljard dollar een telescoop maakt die 10 jaar mee moet gaan, die na 5 jaar stuk gaat, dan heb je een groot probleem. Dan gaat er in feite 500 miljoen dollar aan observatietijd door het putje. Dan krijg je het ook lastig wanneer je nog een keer om een paar honderd miljoen dollar vraagt voor een ruimtemissie, want wie zegt dat dat wel goed gaat?
Maar wanneer je het voor elkaar krijgt om dat ding voor 200 miljoen dollar te repareren, dan ben je helemaal het mannetje.

Dan krijg je het ook lastig wanneer je nog een keer om een paar honderd miljoen dollar vraagt voor een ruimtemissie, want wie zegt dat dat wel goed gaat?

Het is niet hetzelfde, maar ik vind dat je hiermee wel raakt aan mijn punt. Het is dus een bepaalde instelling. Misschien een beetje vergelijkbaar zoals bij de overheid: “We moeten het budget dit jaar wel opmaken, anders zijn we het kwijt.”

Dat word de spaceshuttle uit het museum halen

Webb zal natuurlijk wel heel andere resultaten presenteren, Hubble heeft zeer veel foto's geproduceerd in het visuele spectrum terwijl Webb uitsluitend in het infrarode werkt.

Natuurlijk voor wetenschappelijke doeleinde is dat fantastisch maar voor de "moneyshots" die we van Hubble gewoon zijn, heb je toch het visuele spectrum nodig.

voor de "moneyshots" die we van Hubble gewoon zijn, heb je toch het visuele spectrum nodig.

Voor astrofotografie worden smalle band filters gebruikt om golflengtes van verschillende elementen
vast te leggen (wat overeenkomt met verschillende kleuren) - wat dat betreft maakt het niet uit of het om infrarood of het visuele spectrum gaat.

edit:
JWST NIRCam offers 29 bandpass filters in the short wavelength (0.6–2.3 μm) and long wavelength (2.4–5.0 μm) channels. https://jwst-docs.stsci.e...umentation/nircam-filters

[Reactie gewijzigd door BadRespawn op 14 juli 2021 14:13]

Zelfs narrowband beelden zijn gewoon het visuele spectrum hoor. Bijvoorbeeld Ha is één van die narrowband filters, deze bevind zich op 656nm. Infrarood begint pas op 780nm.

Punt is dat narrowband ook in IR kan en dan net zo mooie plaatjes oplevert.

JWST NIRCam offers 29 bandpass filters in the short wavelength (0.6–2.3 μm) and long wavelength (2.4–5.0 μm) channels. https://jwst-docs.stsci.e...umentation/nircam-filters

[Reactie gewijzigd door BadRespawn op 14 juli 2021 14:09]

Cool, wist ik niet ! Ik zou je een upvote geven maar dat kan ik niet op eingen reacties

(Ik weet niet of je hetzelfde probeert te zeggen.)

Je hoeft niet het waargenomen infrarood spectrum op te schalen naar het voor ons zichtbare spectrum. Dus de kortste waargenomen golflengte naar violet, de langste golflengte naar rood en de rest daar tussen in.
Wanneer je in infrarood de aanwezigheid en temperatuur van bepaalde elementen waarneemt, kan je uitrekenen hoe die elementen in het zichtbare spectrum bij diezelfde aanwezigheid en temperatuur stralen. Dan kan je dus vrij accuraat reconstrueren hoe een infrarood plaatje er in het voor ons zichtbare licht uit zou moeten zien.

Ik zeg alleen dat dmv IR net zo goed als in het zichtbare spectrum mooie plaatjes kunnen worden gemaakt (al is dat mooie een bijverschijnsel van het wetenschappelijk nut van die plaatjes) omdat in beide gevallen filters worden gebruikt.
In beide gevallen wordt de dmv de filters waargenomen straling weergegeven dmv kleuren die niet alleen voor mensen zichtbaar zijn maar ook goed van elkaar onderscheiden kunnen worden. Dat is wetenschappelijk nuttig en ziet er vaak mooi uit.

Dat hoeft niet noodzakelijkerwijs het geval te zijn. Die infrarode foto's kunnen immers gewoon afgebeeld worden in kleuren die wij wel kunnen zien. Sterker nog, aangezien veel objecten van ons af bewegen en hun licht daarmee red-shifted is, kan een infrarood-foto juist soms accurater weergeven hoe die objecten eruit zouden zien in het zichtbare spectrum.

Je kan dit mooi zien in de vergelijking van NASA, waarin hetzelfde object door Hubble in zowel zichtbaar licht als infrarood licht is gefotografeerd: want jawel, ook Hubble kan (een beetje) infrarood zien.

De foto's gaan er iets anders uitzien, dat is per slot van rekening het hele doel van de JWST, maar hoeven daarmee absoluut niet minder spectaculair te zijn. En gezien de veel hogere (optische) resolutie van de JWST gaan deze foto's alleen maar scherper en mooier worden!

Misschien heb ik me wat verkeerd uit gedrukt want zelfs in infrarood zijn het spectaculaire beelden naatuurlijk. Ze zijn gewoon anders

Die 'moneyshots' kun je ook prima met valse kleuren maken. Geen mens (letterlijk) zal het verschil zien.

Sterker nog, die zijn (bijna) allemaal met 'valse' kleuren gemaakt.

Het is jammer dat we geen spaceshuttle meer hebben, want er waren plannen om Hubble met een spaceshutle weer terug te halen en in een museum te stallen.

Hopelijk komt er nog een mogelijkheid om Hubble een keer op te halen. Het is 1 van de meest invloedrijke wetenschappelijke instrumenten geweest, lijkt me tof om die eens van dichtbij te kunnen bewonderen.

Dat kan misschien gebeuren door Starship van SpaceX, zie : https://www.greenmatters.com/p/elon-musk-starship-space-junk
Ze zijn bezig om Starship om te bouwen voor de mogelijkheid om spullen in een baan om de aarde te brengen. En er na ook nog ruimte afval terug naar aarde te brengen. Zou wel mooi zijn Starship de vervangen de ruimte in breng en de Hubble terug naar aarde breng voor een museum.

Mooi werkje voor Musk.

Maar de James Webb hangt achter de maan. Als die stuk is, dan kunnen we er niet zomaar even langs met een space shuttle om de boel te repareren.

Ah, ja. Marketing droids gonna marketing droid.

Ondanks dat de Hubble sterk is verouderd zou het niet mogelijk zijn om de bestaande hardware te vervangen? De computers zijn 486 of oudere chips (space hardend natuurlijk maar toch) mechanisch is het apparaat ook in middels toe aan een grote beurt.
Nu weet ik dat we op dit moment geen voertuig hebben dat er even langs kan gaan om mensen en materiaal langs te brengen. Dus het antwoord is helaas nee.

Maar stel dat we wel de mogelijkheid hadden om langs te gaan, en de kosten niet zo als met de space shuttle een miljard of meer zouden zijn zonder dat we de nodige hardware mee rekenen. Maar eerder zo rond de prijs van een Falcon Heavy. Zo'n ding zou ook genoeg vracht kunnen mee brengen (nogmaals ik weet dat het niet echt mogelijk is) zou het wat kosten en mogelijkheden voor verder onderzoek zin hebben om de hardware te vervangen, mechanische onderdelen een grote beurt te geven en het ding nog weer 10 a 20 jaar te kunnen gebruiken?

Als je je bedenkt dat de kosten om deze telescoop te bouwen, de ruimte in te schieten, een aantal keer te bezoeken voor onderhoud en upgrades in de vele miljarden loopt lijkt het me toch dat als je daar voor een paar honderd miljoen nog flink wat jaartjes extra plezier van kan hebben dat het de kosten waard zou kunnen zijn.
Het lijkt me ook gezien de vele verzoeken om Hubble te gebruiken om hier of daar naar te kijken (die nog steeds binnen komen) zodat we een beter beeld kunnen krijgen van wat er zich daar in dat deel van de ruimte afspeelt dat er nog genoeg werk is om het ding nog jaren nuttig in te zetten.

Nu kun je natuurlijk stellen dat na 30 jaar de miljarden die het project gekost heeft zo veel zeer belangrijke data heeft opgeleverd dat het ding simpel weg is afgeschreven en dat het de moeite niet maar waard is om er weer langs te gaan het het ding op te knappen. Maar ik blijf er bij dat als je voor een paar honderd miljoen het ding nieuw leven in kan blazen je toch echt vele miljarden minder kwijt bent dan wanneer je een hele nieuwe ruimte telescoop zou bouwen over een paar jaar.

Natuurlijk zou dat kunnen.
Hubble is voor een groot deel modulair opgebouwd, zodat onderdelen te vervangen zijn. Er zijn zelf onderdelen vervangen waarvan het oorspronkelijk niet de bedoeling was dat die ook vervangen zouden worden. Artikelen uit de tijd van de reparatie/ service missies naar Hubble zijn nog steeds zeer interessante leesvoer.
Ik meen dat de computers die nu de problemen geven ook al een keer vervangen zijn.

De vraag is of er inmiddels niet een eind gekomen is aan de levensduur van de onderdelen die echt niet te vervangen zijn, zoals de structuur. Wat zal er na 30 jaar blootgesteld te zijn aan de ruimte afbreken wanneer je luiken op gaat maken en bouten los en vast gaat draaien?

Maar wat als die miljarden "geen probleem" zijn en simpelweg binnen een budget passen?

De "wat als" wordt alleen maar groter naar mate het bestaande ding ouder wordt. Uiteindelijk kom je in de situatie dat de reparatie niet meer gaat lukken... het verloren geld voor die missie is dan niet eens het probleem, het feit dat je dan nog aan de nieuwbouw moet beginnen wel en dus geruime tijd helemaal niets meer werkend hebt. Om maar niet te spreken van het feit dat de vervanging uiteindelijk misschien niet eens goed functioneert na lancering...

Nee, beter heb je de nieuwe al ruim klaar en werkend voordat de oude zichzelf afschrijft.

Echt fantastisch de risico analyses die met dit soort projecten gepaard gaan. Altijd ben ik blij wanneer ik zoiets lees dat ik nergens betrokken ben bij zo’n groot project. Lijkt me best zwaar. Voor de rest als die weer mooie (en belangrijker informatieve) kiekjes kan schieten zou het top wezen.

Wel jammer dat we als 1 aarde nogsteeds moeilijk doen om samen zoiets fatsoenlijk op te zetten. Elk land/regio en hun eigen agenda. Maarja, dat is mens eigen ben ik bang.

Wel jammer dat we als 1 aarde nogsteeds moeilijk doen om samen zoiets fatsoenlijk op te zetten. Elk land/regio en hun eigen agenda. Maarja, dat is mens eigen ben ik bang.

Competitie zorgt ook voor vooruitgang. Waren we qua ruimtevaart nu net zo ver geweest als er geen space race was geweest tussen de VS en de USSR?

Competitie zorgt voor vooruitgang omdat mensen als collectief aan kunnen sluiten achter een gezamelijk doel en het zorgt voor intrinsieke motivatie vanuit de mensen zelf.

Echter is competitie in basis nooit een reden voor vooruitgang. Competitie kan zorgen voor samenwerkingen in groter verband. Het kan mensen bij elkaar brengen + draagvlak creeren voor materieel+geld inzet. Vooruitgang word niet geboekt door competitie, maar word geboekt door samenwerking als een collectief van mensen met kennis en het beschikbaar gesteld hebben van materieel en vrijheid om vooruitgang te kunnen boeken.

Competitie is maar een klein onderdeel, een kleine cog in een machine, om motivatie op te wekken. Dit kan eventueel ook vervangen worden door andere manieren om intrinsieke motivatie vanuit een grote groep mensen op te wekken door een gezamelijk doel.

[Reactie gewijzigd door _Galavant op 14 juli 2021 12:02]

Competitie zorgt ook voor vooruitgang. Waren we qua ruimtevaart nu net zo ver geweest als er geen space race was geweest tussen de VS en de USSR?

En hoe ver zijn we nu? Tijdens de race naar de Maan zijn we in goed 10 jaar van 0 naar 100 gegaan. Nadat de race gewonnen was zijn we in ruim 50 jaar verder gesukkeld naar 120.

Vooruitgang? De enorme berg ruimteafval en uiterst vervuilende ruimtetoeristen hebben ervoor gezorgd dat ik dat zelf veel genuanceerder ben gaan zien.

En toch ga jij de satellieten om ons planeetje heen missen als ze weg zouden vallen. Communicatie, GPS, tv etc.

Vandaar genuanceerder.

Feitelijk is, met afval en vervuiling het criterium, vrijwel alles een achteruitgang.

Wel jammer dat we als 1 aarde nogsteeds moeilijk doen om samen zoiets fatsoenlijk op te zetten. Elk land/regio en hun eigen agenda. Maarja, dat is mens eigen ben ik bang.

Bij veel van die missies is er internationale samenwerking.
Mbt JWST is het NASA, ESA en CSA (Canada).

Het zal ook spannend zijn of de back-up onderdelen het nog wel doen.

Is toch wel een flinke hobble gebleken.

Zeker op zijn Russische manier, van vele omleidingen
Ja dat hadden we gezien op ruimte station MIR! Rommel, maar het werkte, nietwaar?

Toepasselijk is een tekst uit het recent uitgekomen boek 'In lichtjaren heeft niemand haast' hierbij:

[...]
Al dat inzoomen [op de alledaagse chaos] heeft me, besef ik nu, vervreemd van iets, van het gevoel onderdeel te zijn van iets groters, mee te kunnen deinen op een ritme dat buiten mezelf ligt. Ik heb me blindgestaard op de vierkante meters om me heen, op het dwingende 'nu' van stories en liveblogs, ik ben opgezwollen van alle actualiteit en urgentie. Ik wil krimpen, uitzoomen om weer iets van overzicht te krijgen en de dingen, mezelf, de anderen, op de juiste schaal te zien.

Ik kijk weer naar de scherven op mijn telefoon. De gedachte aan de Hubble helpt tegen het zinken. Ergens boven de aarde zweeft een reusachtig oog dat vier miljard keer beter ziet dan wijzelf. Een gemeenschappelijke pupil, met vereende krachten gebouwd, die voor ons de verte in tuurt. Kan een mens jaloers zijn op een telescoop? Ik voel iets van afgunst. Dag en nacht de ruimte in turen klinkt als de ideale remedie tegen de benauwdheid die ik voel.

Hou vol Hubble.